1. Jakimi sprawami zajmuje się sąd pracy? Sąd pracy prowadzi: (a) sprawy wnoszone przez pracowników, dotyczące należności ze stosunku pracy, (b) sprawy wnoszone przez pracodawców przeciwko pracownikom (większość tych spraw dotyczy rozliczeń z tytułu odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie). Ponadto, sąd pracy rozpoznaje (c) sprawy o ustalenie istnienia stosunku pracy, czyli wnoszone przez osoby nie mające umowy o pracę, tylko np. umowę – zlecenie, ale twierdzące, że faktycznie łączy je z drugą stroną umowa o pracę i chcące, żeby zostało to formalnie potwierdzone. 2. Jak wnosi się sprawę do sądu pracy? Sprawę wnosi się w ten sposób, że należy napisać i złożyć pozew – można go złożyć osobiście w sądzie lub przesłać pocztą, najlepiej listem poleconym. Pisząc pozew trzeba pamiętać o zachowaniu kilku formalności: (a) jeśli sprawa dotyczy tylko żądania zapłaty pieniędzy i to w kwocie nie wyższej niż 10.000 zł, to sąd najczęściej kwalifikuje sprawę do postępowania uproszczonego; w takiej sytuacji pozew należy złożyć na formularzu; najlepiej zrobić to od razu, w przeciwnym wypadku, sąd wezwie do złożenia pozwu na formularzu, co jednak wydłuży postępowanie; formularze dostępne są nieodpłatnie w Biurze Obsługi Interesanta i w Internecie m.in. na stronie www.ms.gov.pl, (b) w pozwie należy podać wartość przedmiotu sporu; jeżeli dochodzi się tylko zapłaty pieniędzy, to będzie to suma wszystkich dochodzonych kwot; jeżeli dochodzi się przywrócenia do pracy albo ustalenia istnienia stosunku pracy, to wartością przedmiotu sporu będzie suma wynagrodzenia za okres sporny, lecz nie więcej niż za jeden rok (przy umowie na czas określony) lub suma wynagrodzenia za jeden rok (przy umowie na czas nieokreślony), (c) wnosząc pozew należy dokładnie oznaczyć pozwanego pracodawcę; jeśli pracodawcą jest osoba fizyczna, to należy podać jej adres zamieszkania (można go uzyskać w wydziale ewidencji działalności gospodarczej urzędu miasta lub gminy, w której zarejestrowana jest działalność gospodarcza), warto też podać adres prowadzenia działalności gospodarczej (siedziby zakładu pracy); jeśli pracodawcą jest osoba prawna, to należy podać jej pełną, dokładną nazwę, łącznie z oznaczeniem spółka z o.o., S.A., spółka komandytowa itp., (d) formułując żądanie pozwu i podając wartość przedmiotu sporu należy operować, co do zasady, stawkami brutto; (e) pozew należy krótko uzasadnić i podać dowody na poparcie swojego żądania; w razie powołania dowodu z dokumentów, należy te dokumenty dołączyć do pozwu, (f) pozew wraz z wszystkimi załącznikami należy złożyć w dwóch egzemplarzach; jeśli pozwanych jest więcej niż jeden, to należy złożyć dodatkowo po jednym komplecie pozwu z załącznikami dla każdego kolejnego pozwanego. 3. Kiedy warto wnosić o wydanie nakazu zapłaty? Jeśli dochodzi się wyłącznie zapłaty pieniędzy i nie zgłasza się równolegle żadnych innych żądań, to warto wnosić o wydanie nakazu zapłaty. Jest to szczególnie wskazane, jeśli można przypuszczać, że pracodawca nie będzie kwestionował, że zalega z płatnościami wobec pracownika; na przykład gdy chodzi o zaległe wynagrodzenie lub ekwiwalent za urlop po rozwiązaniu umowy o pracę. Wówczas należy w pozwie wyraźnie napisać, że żąda się wydania nakazu zapłaty i określić w jakim postępowaniu: upominawczym czy nakazowym. W sprawach wnoszonych przez pracowników zazwyczaj właściwe jest postępowanie upominawcze. Jeśli sąd uzna, że w sprawie można wydać nakaz zapłaty, to taki nakaz wydaje i wysyła stronom, nie wyznaczając w ogóle rozprawy. Dzięki temu sprawa jest rozpoznana bardzo szybko; w praktyce w ciągu około jednego miesiąca . nakaz zapłaty po uprawomocnieniu się ma taką samą moc i skutki jak wyrok sądu. 4. O co można wnosić w razie zwolnienia z pracy? Pracownik zwolniony z pracy za wypowiedzeniem albo bez wypowiedzenia może domagać się przywrócenia do pracy albo odszkodowania w wysokości do trzymiesięcznego wynagrodzenia (w zależności od rodzaju umowy o pracę i okresu zatrudnienia). Pracownik zatrudniony na umowę na okres próbny lub na czas określony może domagać się w zasadzie jedynie odszkodowania. 5. Jak wygląda postępowanie przed sądem? postępowanie przed sądem toczy się na rozprawie. W sądzie pracy na pierwszej rozprawie sąd zazwyczaj dąży do tego, by strony porozumiały się i zawarły ugodę, która kończy sprawę bardzo szybko i to w taki sposób, że każda ze stron jest w jakimś stopniu zadowolona – nikt ani całkiem nie wygrywa, ani całkiem nie przegrywa. Jeśli do ugody nie dojdzie, to sąd prowadzi postępowanie dowodowe – przesłuchuje świadków i przegląda dokumenty, czasem powołuje biegłego do wydania specjalistycznej opinii. Po zakończeniu postępowania dowodowego, sąd wydaje wyrok. 6. Ile kosztuje wniesienie i prowadzenie sprawy przed sądem pracy? Jeśli wartość przedmiotu sporu jest nie wyższa niż 50.000 zł, to pracownik wnoszący pozew nie uiszcza żadnej opłaty. Jeżeli wartość przedmiotu sporu jest wyższa niż 50.000 zł to należy uiścić opłatę równą 5% wartości przedmiotu sporu. Przykładowo, jeśli pracownik zatrudniony na czas nieokreślony zarabiał 5.000zł brutto miesięcznie, został zwolniony i domaga się przywrócenia do pracy, to wartość przedmiotu sporu wynosi 60.000 zł [= 12 m-cy * 5.000 zł], a opłata od pozwu 3.000 zł [= 5% * 60.000 zł]. Wnosząc apelację od wyroku sądu rejonowego należy uiścić opłatę wynoszącą 30 zł (jeśli wartość przedmiotu sporu była nie wyższa niż 50.000 zł) lub 5 % wartości przedmiotu zaskarżenia (jeśli wartość przedmiotu sporu była wyższa niż 50.000 zł). 7. Czy przed sądem pracy trzeba występować z pełnomocnikiem? Pracownik może występować przed sądem sam lub z pełnomocnikiem. Pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny, żona, mąż, rodzic, siostra, brat, córka, syn, inny pracownik zatrudniony u tego samego pracodawcy, przedstawiciel związku zawodowego lub inspektor pracy. Profesjonalnych porad prawnych udzielają adwokaci i radcowie prawni. Listy adwokatów i radców prawnych oraz listy instytucji udzielających bezpłatnych porad prawnych są dostępne w Biurze Obsługi Interesanta. Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku ul. 3 maja 9A 80-802 Gdańsk Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku http://www.gdansk-poludnie.sr.gov.pl Godziny urzędowania Sądu: Poniedziałek – 7:30 – 18:00 Wtorek – Piątek – 7:30 – 15:30 Biuro Obsługi Interesanta: Poniedziałek – 7:30 – 18:00 Wtorek – Piątek – 7:30 – 15:30 Budynek D.0.06 58 32 42 524, 559, 548 e-mail :[email protected] Biuro Podawcze: Poniedziałek – 7:30 – 18:00 Wtorek – Piątek – 7:30 – 15:30 Budynek D.0.06 58 32 42 525 Czytelnia Akt Budynek F.0.20B 58 32 42 816 Kasa Sadu z siedzibą przy ul. 3 Maja 9A Poniedziałek - 10:00 – 17:00 Przerwa 13:30 -13:45 Wtorek – Piątek – 9:00 – 15:00 Przerwa 11:15 – 11:30 Budynek E.0.07 POSTĘPOWANIE PRZED SĄDEM PRACY W SPRAWACH WNOSZONYCH PRZEZ PRACOWNIKÓW