Zwalczyć melancholię Terapia poznawczo-behawioralna pacjentów z depresją mgr Paulina Wróbel Zakład Psychologii Klinicznej UJ Klinika Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży UJ Postępowanie z pacjentem Zebranie wywiadu Wstępna diagnoza Praca behawioralna Praca poznawcza Zakończenie pracy i wskazania do dalszej terapii Przykładowe błędne koło Jestem beznadziejny Lepiej zostanę w łóżku Nie potrafię nic zrobić Praca behawioralna Praca behawioralna ● ● ● Psychoedukacja na temat roli aktywności w leczeniu depresji. Mobilizowanie pacjenta do podjęcia aktywności. Wspólne planowanie czasu – sporządzanie harmonogramu dnia, tygodnia itp. Planowanie aktywności Planowanie aktywności Poznawcze aspekty depresji W psychoterapii poznawczej zakłada się, że źródłem problemowych zachowań jest sposób, w jaki myślimy o przeżyciach, i to w jaki sposób interpretujemy zdarzenia. Poznawcze aspekty depresji A Fakty B Myśli C Uczucia D Zachowania Poznawcze aspekty depresji ● Interpretacja owych zdarzeń może przebiegać na różnych poziomach głębokości. Najbardziej dostępny dla nas jest poziom myśli automatycznych, które są spontaniczną reakcją na to, co się dzieje. Poznawcze aspekty depresji Myśli automatyczne są rodzajem wewnętrznego dialogu, który toczymy nieprzerwanie i niezależnie od naszej aktualnej koncentracji na nim. Poznawcze aspekty depresji Mogą mieć pozytywny lub negatywny wydźwięk. Niezależnie od tego, myśli automatyczne kontrolują nasze emocje powodując pomijanie informacji, które nie potwierdzają naszego myślenia, i sprawiając, że nadmiernie koncentrujemy się na informacjach zgodnych z naszym myśleniem. Poznawcze aspekty depresji Aaron T. Beck i jego negatywna triada poznawcza Negatywne myśli o sobie (samokrytyka) Negatywne myśli o przyszłości (poczucie beznadziei) Negatywne myśli o świecie (ogólne podejście do życia) Poznawcze aspekty depresji Najistotniejszym celem w terapii poznawczej jest odszukanie i analiza automatycznych myśli, które uruchamiają negatywne emocje, a przez to niechciane przez nas zachowania. Myśli automatyczne Emocje Działania Tabela myśli automatycznych Identyfikacja myśli Praca z myślami automatycznymi Praca z myślami automatycznymi Praca z myślami automatycznymi RTZ- przetestuj swoje myślenie ● ZDROWE MYŚLENIE - spełnia co najmniej 3 z 5 zasad; ● zdrowe myślenie dla jednej osoby nie musi być zdrowe dla drugiej; ● co jest zdrowe teraz nie musi być zdrowe w innym czasie; ● wszystkie zasady są równoważne; ● niektóre zasady mogą nie mieć zastosowania w pewnych sytuacjach. ● Zdrowe myślenie = Racjonalne myślenie ● Pozytywne myślenie to niekoniecznie Zdrowe myślenie 5 zasad zdrowego myślenia Zdrowe myślenie: 1. Jest oparte na faktach. 2. Chroni życie i zdrowie. 3. Pomaga osiągać bliższe i dalsze cele. 4. Pozwala na unikanie najbardziej niepożądanych konfliktów z innymi lub je rozwiązywać. 5. Pomaga czuć się tak, jak chcemy bez nadużywania substancji psychoaktywnych. Bibliografia: ● ● J. Beck (2009) Terapia poznawcza. Podstawy i zagadnienia szczegółowe. Kraków: WUJ Ch.Padesky, D.Greenberg (2006) Umysł ponad nastrojem. Zmień nastrój poprzez zmianę sposobu myślenia. Kraków: WUJ Dziękuję za uwagę