Wstęp do fizyki Słońca – Lista zadań numer 4 1. Gęstość Słońca ρ maleje w miarę wzrostu odległości R od jego centrum. Zależność ta jest przedstawiona na wykresie obok. Na podstawie powyższego wykresu należy obliczyć szacunkową masę Słońca zawartą w kuli o promieniu 0,2 Rʘ. (Należy wyprowadzić zależność na masę; w obliczeniach wykorzystać całkowanie.) 2. O ile zmieni się promień orbity Ziemi za 5 miliardów lat. Przyjmujemy, że masa Ziemi się nie zmienia, natomiast Słońce: a) traci masę jedynie na skutek emisji promieniowania elektromagnetycznego (a energia produkowana jest w reakcjach termojądrowych) b) traci masę na skutek emisji promieniowania elektromagnetycznego oraz wiatru słonecznego (w przypadku wiatru słonecznego należy przyjąć utratę masy rzędu 1 miliona ton na sekundę). 3. O ile będzie przesunięta w widmie Słońca linia D1 (λ = 589,6 nm) pochodząca z wschodniego brzegu tarczy Słońca w stosunku do linii z zachodniego brzegu tarczy? Przyjmujemy okres obrotu Słońca na równiku (R=700 000 km) równy: P=25d,38. 4. Z jaką prędkością liniową (w km/s) rotuje Słońce na równiku oraz na 30 i 60 stopniu szerokości heliograficznej (należy posłużyć się rysunkiem prędkości rotacji względem szerokości heliograficznej). Ile wynosi przyśpieszenie dośrodkowe (wywołane ruchem obrotowym Słońca) na równiku oraz na 30 i 60 stopniu szerokości heliograficznej. Jak mają się te wartości przyśpieszeń do przyśpieszenia grawitacyjnego na powierzchni Słońca. Wykres prędkości rotacji Słońca względem szer. heliograficznej. 5. Rozkład energii w widmie ciała doskonale czarnego z pewnym przybliżeniem opisuje zależność podana przez Wiena: E ( ) C15e C2 T gdzie E jest energią wypromieniowaną z jednostki powierzchni ciała o temperaturze T w jednostce czasu, przypadającą na falę o długości λ, natomiast C1, C2 są stałymi. 1 Traktując gwiazdę jako ciało doskonale czarne oraz posługując się podaną zależnością Wiena, należy znaleźć wzór na temperaturę gwiazdy, dla której stosunek wartości energii wypromieniowanej jako fale E o długości λ1 i λ2 (z jednostki powierzchni i w jednostce czasu) wynosi 1 . E2 6. Udowodnić, że ciśnienie promieniowania światła słonecznego wywierane na cząsteczki znajdujące się w warkoczu komety, wyraża się wzorem: P E 1 c gdzie: P – ciśnienie światła, E – ilość energii promienistej padającej na jednostkę powierzchni w jednostce czasu, – współczynnik odbicia światła (albedo), c – prędkość światła w próżni. => W obliczeniach należy przyjąć korpuskularną teorię światła. 7. Ciśnienie promieniowania słonecznego P wyraża się wzorem: P E 1 c gdzie: E – jest odpowiednikiem stałej słonecznej w danej odległości od Słońca, – współczynnik odbicia światła (albedo), c – prędkość światła. Jaki powinien być promień r0 kulistej bryłki materii o danej gęstości μ i albedo ρ, aby siła grawitacyjna przyciągania tej bryłki przez Słońce była równoważona przez ciśnienie promieniowania słonecznego? Jaki będzie los (w Układzie Słonecznym) takiej materii skupionej w bryłkach o promieniu r < r0 ? Przyjmujemy jako dane: masę Słońca = M, stałą słoneczną w odległości 1 AU = E0 . Krzysztof Radziszewski 2