ZAPRASZAM NA LEKCJĘ
KAŻDY AKT ŚMIESZY,
czyli o komizmie w „Zemście”
„Zemsta” Aleksandra Fredry jest komedią.
Komedia
to gatunek literacki, który należy
do dramatu.
Jest
utworem literackim, przeznaczonym
do wystawienia na scenie.
Dzieli
się na akty i sceny, ma tekst główny
i poboczny (didaskalia).
Wyróżnia
się żywą akcją i szczęśliwym
zakończeniem.
Komedia
wykorzystuje komizm.
Komizm
to taki sposób przedstawienia świata,
aby wywołać w nas śmiech.
Wyróżniamy trzy rodzaje komizmu:
słowny,
postaci,
sytuacyjny.
Komizm słowny to:
zabawne powiedzenia,
gra słów, dwuznaczności,
przejęzyczenia, pomyłki słowne.
Przykład znajdujemy w rozmowie Wacława z Podstoliną
Wacław nieuważnie słucha Podstoliny i jej słowa,
że z czasem pogodziła się z ich rozstaniem, bierze
za informację o okolicznościach śmierci jej
trzeciego męża.
Komizm sytuacyjny to
przede wszystkim niezgodność
między naszymi oczekiwaniami a rozwojem zdarzeń,
jego źródłem jest zaskoczenie i spiętrzenie
niespodziewanych przez nas zdarzeń i zachowań
Przykładem jest scena pisania listu
przez Cześnika i Dyndalskiego oczekujemy, że skoro zabierają się
do tego zadania, potrafią je wykonać,
ale okazuje się, że przerasta to ich
możliwości.
Cześnik powtarza swoje ulubione
„Mocium panie”, a zaufany sługa
bezmyślnie je zapisuje – trudno nam
uwierzyć w taką nieudolność
graniczącą z głupotą obu bohaterów.
Komizm postaci
wykorzystuje przejaskrawienie i przesadę
w przedstawieniu cech bohatera
oraz kontrast między różnymi postaciami
lub sprzeczność między słowami a czynami
postaci
Przykładem może być rozmowa
Cześnika i Papkina
po utarczce o naprawę muru granicznego.
Papkin mówi:
„Ledwie idę, ledwie stoję —
Ależ bo to było żwawo!
Diablem gromił w lewo, w prawo —
Ledwie żyję. (…) Któż me dzieła pojąć zdoła! ”
Na co Cześnik odpowiada, że widział,
jak stał z tyłu, za plecami innych.
Wykorzystana została sprzeczność między słowami Papkina
a jego zachowaniem.
Zadania do wykonania:
1. Przygotuj własne przykłady komizmu w „Zemście” i omów je.
2. Rozwiąż testy na platformie edukacyjnej:
Dlaczego „Zemsta” Aleksandra Fredry bawi nas i śmieszy?
Komedia Aleksandra Fredry w pytaniach.
Wykorzystaj wiadomości z poprzednich lekcji.
POWODZENIA
