Koszty niezdolności do pracy
advertisement
CO ZALICZYĆ DO KOSZTÓW NIEZDOLNOŚCI DO PRACY Aleksandra Wiktorow Koszty niezdolności do pracy - z tytułu krótkookresowej niezdolności do pracy (głównie absencja chorobowa) - w okresie po wyczerpaniu zasiłku chorobowego a odzyskaniem zdolności do pracy lub rentą z tytułu niezdolności do pracy - z tytułu okresowej lub stałej niezdolności do pracy 2 Koszty bezpośrednie związane z konkretną osobę: - koszty leczenia - koszty rehabilitacji - koszty świadczeń - koszty innych świadczeń rzeczowych (np. przedmioty ortopedyczne, usługi pomocy) Koszty utrzymania instytucji świadczących usługi medyczne, rehabilitacyjne, także koszty związane z orzecznictwem Koszty pośrednie – ponoszone w czasie niezdolności do pracy przez inne podmioty, np. pracodawców 3 Wydatki ze środków publicznych – wymienione wyżej Wydatki indywidualne – ponoszone przez osoby prywatne, związane z niezdolnością do pracy Wydatki ponoszone przez rodzinę – przerwa lub rezygnacja z pracy związana z koniecznością opieki 4 Czy to wszystko jest policzalne? Koszty związane z leczeniem, rehabilitacją oraz świadczeniami – tak Koszty pracodawców – w ograniczonym stopniu, potrzebne specjalne badania Koszty ze środków prywatnych – częściowo tak, tam gdzie pomoc ze środków publicznych, ewentualnie przy badaniu budżetów gospodarstw domowych oraz innych specjalnych badań 5 Czy są kompleksowe badania kosztów niezdolności do pracy i niepełnosprawności? Podejmowano różne próby – ale nie były to kompleksowe rachunki Każdy resort (?) w swoim zakresie, ale też raczej pionami Narodowe rachunki zdrowia Różne cele rachunków, czasami dla udowodnienia określonych tez 6 Co może dać kompleksowe podejście do kosztów niezdolności do pracy i niepełnosprawności? - większą wiedzę o problemie - podstawę do regulacji prawnych i zmian organizacyjnych - możliwość ograniczenia wydatków 7 Przykład kompleksowego rachunku Resort Zdrowia, NFZ liczą tylko koszt procedury medycznej – jaki rodzaj leczenia, operacji jest tańszy (np. metoda tradycyjna i laparoskopowa), nie biorą pod uwagę kosztów absencji chorobowej (długości zwolnienia i ewentualnych kosztów dalszej rehabilitacji) ale: wyższe koszty operacji laparoskopowej, ale później krótsza absencja to łącznie niższy wydatek niż tańsza operacja i dłuższe zwolnienie a czasami dodatkowa rehabilitacja 8 Kto ma prowadzić takie rachunki? To zadanie wspólne – duża rola resortu zdrowia, który określa standardy leczenia. Powinny one też określać przewidywany standardowy okres absencji. Zespół międzyresortowy określi zakres rachunku i zadania poszczególnych jednostek. W zasadzie będą to te same dane tylko inaczej agregowane. Dane te może publikować GUS. 9 • Poza rachunkami pozostaną koszty ponoszone przez pracodawców, ale organizacje pracodawców mogą je próbować szacować z dostępnych danych i specjalnych badań wśród swoich członków. • Ważne, także ze względu na przyszłe emerytury – szacowanie kosztów opieki nad niezdolnymi do pracy członkami rodziny i wypracowanie modelu opieki długoterminowej 10 Szacunek wydatków indywidualnych osób niepełnosprawnych i wydatków społecznych dla osób niepełnosprawnych – w mln PLN Źródło: szacunki własne autorstwa Katarzyny Piętki Rodzaje wydatków Wydatki indywidualne (leczenie, rehabilitacja ) – efekt netto 2006 2007 2008 2009 2010 6 707 7 573 8 172 8 753 8 850 Wydatki na świadczenia pieniężne dla osób niepełnosprawnych 23 379 23 172 23 662 24 031 24 579 Koszy sektora zdrowotnego dla osób niepełnosprawnych 12 102 14 266 18 036 20 250 22 0077 436 495 579 666 690 3 681 3 977 4 825 4 627 4 468 20 21 127 133 339 363 Razem 57 640 60 878 % PKB 4,5 4,5 Wydatki rzeczowe i na usługi dla osób niepełnosprawnych PFRON Usługi instytucji niekomercyjnych Orzecznictwo i koszty administracyjne 332 11 Konferencja „Koszty, których państwo nie widzi. Ukryte koszty chorób ” Nowa terapia nie może być droższa niż wydatki, których dzięki niej unikamy. To, czy stosowanie jakiejś metody leczenia jest opłacalne, sprawdza Agencja Oceny Technologii Medycznych. Ale dopiero rejestr, w którym monitorowane są efekty leczenia, pozwala stwierdzić, czy nowa metoda jest tak efektywna klinicznie, jak to było deklarowane we wniosku składanym do agencji – stwierdza Jerzy Gryglewicz (WSHiP im. Łazarskiego). Dodaje, że pierwszy do tej pory istniejący rejestr (do monitorowania terapii w RZS) pozwolił Narodowemu Funduszowi Zdrowia zaoszczędzić w ciągu roku 10 mln zł i zwiększyć liczbę leczonych chorych. 12 Szczególnym obciążeniem dla gospodarki są koszty utraconej produktywności chorych. Jak to zmienić? – Szwajcaria czy Stany Zjednoczone, oceniając koszty chorowania, włączają do rachunku także wydatki na renty, dni niezdolności do pracy czy koszty utraconej produktywności. Uważają, że są zbyt biedne, by decyzje o tym, jakie priorytety w finansowaniu lecznictwa wybierać, opierane były na nieracjonalnych przesłankach. W USA monitoruje się koszty gospodarcze piętnastu chorób – przyczyn najwyższej umieralności. My jesteśmy w trakcie budowy systemu szacowania kosztów dwudziestu chorób najbardziej obciążających gospodarkę krajową – prof. Jacek Ruszkowski, Akademia im. Leona Koźmińskiego 13
