TP zastrzega tre** dokumentu na podstawie art
advertisement
Wersja jawna Załącznik nr 1 do decyzji Prezesa UKE nr DHRT-WORK-6090-1/13(109) Dokument (3) II. OPIS KALKULACJI ZORIENTOWANYCH PRZYSZŁOŚCIOWO W PEŁNI ALOKOWANYCH KOSZTÓW USŁUG KRAJOWYCH I MIĘDZYNARODOWYCH POŁĄCZEŃ TELEFONICZNYCH W STACJONARNEJ PUBLICZNEJ SIECI TELEFONICZNEJ DLA KONSUMENTÓW I UŻYTKOWNIKÓW KOŃCOWYCH Z WYŁĄCZENIEM KONSUMENTÓW RYNKI 3-6 (2003) NA ROK 2015 ORANGE POLSKA S.A. Wersja jawna SPIS TREŚCI 1 WSTĘP I PODSTAWY PRAWNE ........................................................................ 4 2 SŁOWNIK TERMINÓW DOTYCZĄCYCH KALKULACJI KOSZTÓW ................ 5 2.1 Kluczowe pojęcia ....................................................................................................................... 5 PROCESY MODELOWE............................................................................................ 7 WOLUMEN USŁUGI .................................................................................................. 8 2.2 Definicje elementów sieci ......................................................................................................... 8 2.3 Zastosowane skróty ................................................................................................................ 12 3 CECHY METODOLOGII KOSZTOWEJ STOSOWANEJ PRZEZ ORANGE POLSKA................................................................................................................... 15 4 MODEL KALKULACYJNY WEDŁUG METODOLOGII ZORIENTOWANYCH PRZYSZŁOŚCIOWO W PEŁNI ALOKOWANYCH KOSZTÓW .............................. 18 4.1 Model kalkulacyjny .................................................................................................................. 18 4.1.1 Poziomy modelu ................................................................................................................ 18 4.1.2 Przesłanki do zastosowania 5-etapowego modelu kalkulacji kosztów w modelu FL-FDC18 4.1.3 Nośniki kosztów ................................................................................................................. 19 4.1.4 Sposób alokacji.................................................................................................................. 20 4.1.5 Schematy funkcjonowania modelu kalkulacyjnego. .......................................................... 21 4.1.6 Diagram sieci ..................................................................................................................... 25 4.2 Mapowanie księgowych informacji o kosztach dla potrzeb modelu kalkulacyjnego....... 27 4.2.1 Kategorie kosztów zasobów .............................................................................................. 27 4.2.2 Korekty............................................................................................................................... 27 4.2.3 Nośniki – metody alokacji .................................................................................................. 27 4.3 Poziom procesów rzeczywistych ........................................................................................... 28 4.3.1 Kategorie poziomu procesów rzeczywistych. .................................................................... 28 4.3.2 Korekty na poziomie procesów rzeczywistych .................................................................. 30 4.3.3 Nośniki - metody alokacji ................................................................................................... 38 4.4 Poziom procesów specjalnych .............................................................................................. 39 4.4.1 Komponenty....................................................................................................................... 39 4.4.2 Korekty............................................................................................................................... 39 4.4.3 Nośniki – metody alokacji .................................................................................................. 39 4.5 Procesy modelowe i usługi .................................................................................................... 40 5 PROCESY MODELOWE I USŁUGI W MODELU KALKULACJI KOSZTÓW USŁUG ŚWIADCZONYCH NA RYNKACH 3-6 (2003) ............................................ 40 5.1 Procesy modelowe .................................................................................................................. 40 5.1.1 Kategorie poziomu procesów modelowych ....................................................................... 40 5.1.2 Nośniki – metody alokacji dla kosztów poziomu procesów modelowych .......................... 41 5.1.3 Nośniki wykorzystujące macierze kierowania ruchu ......................................................... 44 5.2 Poziom usług w modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 .......... 48 5.2.1 Lista usług .......................................................................................................................... 48 2/51 Wersja jawna 5.2.2 5.2.3 5.3 Schematy sposobów świadczenia usług ........................................................................... 48 Obliczanie kosztów jednostkowych usług ......................................................................... 48 Formularze wynikowe kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) .. 48 3/51 Wersja jawna 1 Wstęp i podstawy prawne 31 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego dokonał wpisu połączenia Telekomunikacji Polskiej S.A. (jako spółki przejmującej), Polskiej Telefonii Komórkowej - Centertel sp. z o.o. oraz Orange Polska sp. z o.o. (jako spółek przejmowanych) do rejestru przedsiębiorców. Sąd dokonał również rejestracji zmian statutu Spółki w zakresie zmian w przedmiocie działalności Spółki jak również zmiany firmy z Telekomunikacja Polska Spółka Akcyjna na Orange Polska Spółka Akcyjna. Zmiany zostały dokonane na mocy uchwał nr 3, 4 oraz 5 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Telekomunikacji Polskiej S.A. z dnia 7 listopada 2013 roku. Połączenie nastąpiło w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu Spółek Handlowych poprzez przeniesienie całego majątku spółek Polska Telefonia Komórkowa - Centertel spółka z o.o. oraz Orange Polska spółka z o.o. na spółkę Telekomunikacja Polska S.A. jako jedynego wspólnika przejmowanych spółek. W efekcie powyższego od dnia 31 grudnia 2013 r. Orange Polska S.A. (dalej „OPL” lub „Spółka”) jest zobowiązana do kalkulacji kosztów określonych w decyzjach Prezesa UKE. Przedmiotem niniejszego dokumentu jest opis kalkulacji zorientowanych przyszłościowo, w pełni alokowanych kosztów usług świadczonych na rynkach właściwych 3-6 (2003) na rok 2015 Orange Polska S.A.. Orange Polska S.A. (dalej „OPL” lub „Spółka”), jest zobowiązana do prowadzenia kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynku detalicznym, zgodnie z art. 46 ust. 3 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800 z późn. zm., dalej zwaną „Ustawą”). Na mocy decyzji Prezesa UKE, na OPL został nałożony obowiązek prowadzenia kalkulacji kosztów usług poprzez zastosowanie metody opartej na zorientowanym przyszłościowo w pełni alokowanym koszcie (FL-FDC), zgodnie z zatwierdzonym przez Prezesa UKE opisem kalkulacji kosztów na następujących rynkach: Rynek 3 (2003): świadczenie usługi krajowych połączeń telefonicznych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej dla konsumentów – decyzja nr DRTD-SMP-6043-43/06(19) z dnia 30 sierpnia 2007r. Rynek 4 (2003): świadczenie usługi międzynarodowych połączeń telefonicznych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej dla konsumentów – decyzja nr DRTD-SMP6043-41/06(21) z dnia 28 sierpnia 2007r. Rynek 5 (2003): świadczenie usługi krajowych połączeń telefonicznych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej dla użytkowników końcowych, z wyłączeniem konsumentów – decyzja nr DRTD-SMP-6043-44/06(35) z dnia 30 sierpnia 2007r. Rynek 6 (2003): świadczenie usługi międzynarodowych połączeń telefonicznych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej dla użytkowników końcowych, z wyłączeniem konsumentów – decyzja nr DRTD-SMP-6043-42/06(21) z dnia 28 sierpnia 2007r. Wskazaną kalkulację kosztów OPL prowadzi stosując przepisy Rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 15 grudnia 2005 r. w sprawie prowadzenia przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów usług (Dz. U. Nr 255 poz. 2140) oraz Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 marca 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie prowadzenia przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów usług. (Dz. U. Nr 58 poz. 480, zwane dalej łącznie „Rozporządzeniem kosztowym”). 4/51 Wersja jawna Słownik terminów dotyczących kalkulacji kosztów 1.1 Kluczowe pojęcia Pojęcia występujące w dokumencie, których definicje nie są zamieszczone w niniejszym Słowniku, definiuje się zgodnie z przepisami ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz odpowiednimi aktami wykonawczymi do tej ustawy. ABC – Rachunek kosztów działań Activity Based Costing – koncepcja rachunku kosztów działań, która polega na dostarczaniu informacji kosztowych i operacyjnych będących odzwierciedleniem układu procesowego. Rachunek kosztów działań dostarcza danych o rzeczywistych kosztach usług, procesów, działań, kanałów dystrybucji, segmentów rynku, kontraktów i przedsięwzięć. Accounting systemów autentykacyjnych Raport na temat wykorzystania zasobów sieciowych przez użytkowników, których dostęp do sieci uzależniony jest od procesu autoryzacji. Proces accountingu współpracuje z systemem autoryzacji, rejestruje dane na temat czasu rozpoczęcia, zakończenia, ilości przesłanych danych każdej sesji połączeniowej wykonanej przez zautentykowanych wcześniej użytkowników. Alokacja Przypisanie składników średniorocznego kapitału zaangażowanego, przychodów i kosztów do modelowych elementów sieci, usługi lub procesów. Ankieta Tabelaryczne zestawienie określonych informacji gromadzące kompletne dane z systemów informacyjnych i operacyjnych TP, jak również danych pozasystemowych. wykorzystywanych do kalkulacji. Bezpośrednie koszty stałe Koszty, które nie zmieniają się wraz ze zmianą wolumenu świadczenia usługi i które mogą być bezpośrednio przypisane do tej usługi lub elementu sieci wykorzystywanego przez daną usługę. Bezpośrednie koszty zmienne Koszty, które ulegają zmianie wraz z wolumenem świadczenia usługi lub użyciem elementu sieci wykorzystywanego przez daną usługę. CVR Zależność koszt-wolumen, określająca zmienność danej kategorii kosztu pod wpływem zmian wolumenu nośnika. Część detaliczna OPL Działalność OPL polegająca na świadczeniu usług w stacjonarnej publicznej sieci użytkownikom końcowym OPL. Część hurtowa OPL Działalność OPL polegająca na świadczeniu usług hurtowych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej na rzecz części detalicznej OPL, spółkom z Grupy Orange Polska oraz Operatorom Alternatywnym. Dzierżawa łączy Usługa polegająca na udostępnieniu użytkownikowi końcowemu stałego dedykowanego łącza telekomunikacyjnego o określonych parametrach transmisji sygnału, pomiędzy dwoma punktami sieci telekomunikacyjnej 5/51 Wersja jawna Efektywnie działający przedsiębiorca Hipotetyczny przedsiębiorca telekomunikacyjny, jaki funkcjonowałby na w pełni konkurencyjnym rynku, o porównywalnym zakresie działalności oraz popycie na jego usługi co rzeczywiście istniejący przedsiębiorca telekomunikacyjny obowiązany do prowadzenia kalkulacji kosztów. Element sieci Urządzenie lub zespół urządzeń rzeczywistej sieci telekomunikacyjnej realizujące określone funkcje. Fizyczny Punkt Styku Sieci (FPSS) Miejsce (nie będące zakończeniem sieci), w którym do sieci OPL podłączone są urządzenia techniczne Przedsiębiorcy telekomunikacyjnego służące do utworzenia drogi transmisyjnej między siecią stacjonarną OPL a siecią Przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. W miejscu tym kończy się odpowiedzialność jednego, a zaczyna drugiego Przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. . Kategorie kosztów zasobów Tworzą je odpowiednio pogrupowane, jednolite pod względem stosowanego nośnika lub metody alokacji, kategorie kosztów. Komponent Obiekt o przypisanym koszcie. Zgodnie ze stosowaną metodologią ABC, istnieją następujące zbiory komponentów: zasoby, procesy, usługi. Koszt ogólny Koszty związane ze wszystkimi usługami świadczonymi przez operatora. Koszt przyrostowy Zorientowany przyszłościowo długookresowy koszt świadczenia określonej usługi lub grupy usług, którego efektywnie działający przedsiębiorca uniknąłby w sytuacji zaprzestania świadczenia tej usługi lub tej grupy usług, przy założeniu, że zakres pozostałych usług przedsiębiorcy nie uległby zmianie. Koszty przyrostowe usługi składają się z kosztów zmiennych oraz kosztów specyficznych stałych, które ze względu na długookresowy horyzont czasowy analizy wykazują specyfikę kosztów zmiennych i zależą od wolumenu określonej usługi, grupy usług lub modelowych elementów sieci. Koszty wspólne Suma stałych kosztów wspólnych i zmiennych kosztów wspólnych. Metodologia TELRIC Koncepcja kalkulacji zorientowanych przyszłościowo przyrostowych w oparciu o modelowe elementy sieci. długookresowych kosztów Model (kalkulacyjny) System wzajemnych współzależności, odzwierciedlający alokację kosztów na obiekty kosztowe zgodnie z ich przyczynowością. Modelowy element sieci Logiczny odpowiednik elementu lub grupy elementów sieci stworzony na potrzeby modelu kalkulacyjnego. Nośnik Miara odzwierciedlająca wykorzystanie aktywów lub powstanie zobowiązań, przychodów lub kosztów w wyniku prowadzenia określonej działalności lub świadczenia usługi, wyznaczona 6/51 Wersja jawna na podstawie danych z ksiąg rachunkowych, a także innych dokumentów i zbiorów informacyjnych operatora, w tym danych statystycznych pochodzących z badań wyrywkowych oraz algorytmów opartych na tych danych. Operator Alternatywny Przedsiębiorca telekomunikacyjny świadczący obecnie lub w przyszłości usługi telekomunikacyjne w oparciu o usługi hurtowe OPL realizowane przez stacjonarną publiczną sieć telekomunikacyjną. Obszar Tranzytowy Obszar geograficzny składający się z określonych stref numeracyjnych, obsługiwany przez co najmniej jedną centralę międzystrefową tranzytową. Poziomy modelu Poszczególne etapy kalkulacji i alokacji kosztów w modelu. Procesy Powiązane ze sobą i powtarzane działania, czynności wykonywane w celu osiągnięcia określonego efektu. Procesy modelowe Procesy stanowiące obiekty kosztowe, na które alokowane są koszty modelowych elementów sieci. Procesy rzeczywiste Procesy odzwierciedlające rzeczywiste działania zachodzące w spółce w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Procesy specjalne Procesy zdefiniowane w modelu kalkulacji długookresowych kosztów przyrostowych, charakteryzujące się jednorodnością względem nośnika i CVR. Przenośność numerów (ang. number portability) Uprawnienie abonentów do zachowania posiadanego numeru w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej w przypadku zmiany operatora, zmiany miejsca korzystania z usługi stacjonarnej lub zmiany rodzaju usługi. Specyficzne koszty stałe Stałe koszty, które mogą być bezpośrednio przypisane do danej usługi bądź grupy usług lub do modelowego elementu sieci wykorzystywanego przez te usługi. Spółki przejęte Polska Telefonia Komórkowa - Centertel sp. z o.o. oraz Orange Polska sp. z o.o. Stałe koszty Koszty, których wartość nie zmienia się wraz ze zmianą wolumenu usług, których dotyczą. Stałe koszty wspólne Stałe koszty, które są wspólne dla dwóch lub więcej usług lub modelowych elementów sieci. Uniknięcie stałych kosztów wspólnych jest możliwe tylko w wypadku zaprzestania świadczenia wszystkich usług, których te koszty dotyczą. Statystyki nośnika Zbiór danych określających proporcje alokacji kosztów zasobu lub procesu. 7/51 Wersja jawna Strefa Numeracyjna Obszar geograficzny, dla którego ustalono wskaźnik strefy numeracyjnej w Planie Numeracji Krajowej. Struktura połączeń Fizyczna realizacja połączeń dotycząca wszystkich usług dostępnych w stacjonarnej publicznej sieci OPL. Transfer wewnętrzny Wartość transakcji regulacyjnej,. między wyodrębnionymi rodzajami działalności rachunkowości Wolumen usługi Liczba jednostkowych usług danego rodzaju sprzedanych przez OPL w wybranym okresie. Zasoby Jednolite kategorie kosztów rodzajowych utworzone w wyniku pogrupowania odpowiednich kont kosztowych. Zmienne koszty Koszty, które zmieniają się w zależności od wolumenu usługi. Zmienne koszty wspólne Zmienne koszty, które są wspólne dla dwóch lub więcej usług lub modelowych elementów sieci. 1.2 Definicje elementów sieci Agregaty prądotwórcze Urządzenia wytwarzające prąd, zapewniające zasilanie urządzeń telekomunikacyjnych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej podczas awarii zasilania. Baterie akumulatorów Zapasowe baterie zapewniające zasilanie urządzeń telekomunikacyjnych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej podczas awarii zasilania. Centrale Końcowo – Tranzytowe (CKT) Centrala w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, do której dołączone są stacje telefoniczne za pośrednictwem łączy abonenckich oraz inne współpracujące centrale za pośrednictwem łączy międzycentralowych. CKT realizuje następujące połączenia: - lokalne do/od abonentów podłączonych do niej za pomocą koncentratorów lokalnych lub wyniesionych stopni abonenckich; - ruch wychodzący z własnej strefy numeracyjnej; - ruch tranzytowany od/do abonentów central lokalnych; - ruch przychodzący do własnej strefy numeracyjnej. Centrale Lokalne (CL) Centrala w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, do której dołączone są stacje telefoniczne za pośrednictwem łączy abonenckich oraz inne współpracujące centrale za pośrednictwem łączy międzycentralowych. CL realizuje następujące połączenia: - lokalne do/od abonentów podłączonych do niej za pomocą koncentratorów lokalnych lub wyniesionych stopni abonenckich; 8/51 Wersja jawna - wychodzące do pozostałej sieci stacjonarnej lub ruchomej; - przychodzące z pozostałej sieci stacjonarnej lub ruchomej. Centrale Międzynarodowe (CMN) Jednostki centralne (hosty) w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej realizujące wymianę ruchu telekomunikacyjnego z operatorami zagranicznymi. Centrale Tranzytowe (CT) Centrala w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej realizująca ruch (tranzyt ruchu): - do/z sieci ruchomych; - międzynarodowy (przy współpracy CMN); - wychodzący z CKT i CL/przychodzący do CKT i CL. Dostęp bezprzewodowy Systemy radiowego dostępu abonenckiego wykorzystujące elementy ruchomej publicznej sieci telekomunikacyjnej w celu realizacji usług na rzecz abonentów stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej.. DSLAM Multiplekser dostępowy instalowany w sieci operatora, zapewniający dostęp abonencki do szerokopasmowej sieci DSL. Gateway PSTN-IP Urządzenia pośredniczące w realizacji połączeń pomiędzy sieciami PSTN i IP. Infrastruktura linii napowietrznych Infrastruktura podtrzymująca linie napowietrzne (słupy, haki, mocowania do kabli, itp.) wykorzystywane do realizacji usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjne. IP brzegowe Routery IP warstwy brzegowej umożliwiające realizację dostępu do sieci pakietowej dla klientów usług IP w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, zbieranie ruchu sieci ATM/FR oraz realizację kierowania ruchem do sieci warstwy IP szkielet. IP szkieletowe Routery IP warstwy szkieletowej w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, odpowiedzialne za kierowanie ruchu w warstwie szkieletowej IP oraz kierowanie ruchu do/z routerów IP warstwy usługowej i brzegowej, o ile te dwa ostatnie nie są ze sobą bezpośrednio połączone. IP usługowe Routery IP umożliwiające podłączenie abonentów usług szerokopasmowych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, przypisanie im adresacji oraz odpowiednich polityk w zależności od wykupionej przez abonenta opcji, agregację ruchu z warstwy dostępowej oraz dostęp do warstwy IP szkieletowej. Kable miedziane sieci transmisyjnej Wszelkiego rodzaju kable miedziane sieci transmisyjnej w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Kable światłowodowe sieci transmisyjnej Wszelkiego rodzaju kable światłowodowe sieci transmisyjnej (bez kanalizacji) w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej i w ruchomej publicznej sieci telekomunikacyjnej.. 9/51 Wersja jawna Kanalizacja i infrastruktura Infrastruktura teletechniczna, w której ułożone są kable telekomunikacyjne w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej,, składająca się z rur PCV, studni kablowych magistralnych i rozdzielczych. Kanalizacja sieci transmisyjnej Są to środki trwałe (rury PCV, HDPE) niezbędne do wybudowania linii światłowodowej (bez włókien światłowodowych) w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej i kabli miedzianych w tej sieci. Koncentratory lokalne Urządzenie umożliwiające włączenie wielu linii telefonicznych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej w jeden cyfrowy tor telekomunikacyjny o podwyższonej przepływności, zlokalizowany przy hoście centrali telefonicznej. Modemy optyczne Są to urządzenia światłowodowy. transmisyjne wykorzystujące jako medium transmisyjne kabel Obiekty wyniesione (Wyniesione stopnie abonenckie) Są to wyniesione jednostki abonenckie central cyfrowych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. PCM Urządzenia wykorzystywane do zwielokrotniania linii abonenckiej. Przełącznica główna (MDF) Zespół łączówek, na których zakończone są kable magistralne. Przełącznica optyczna Zespół urządzeń służących do zakańczania kabli światłowodowych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Publiczne Aparaty Samoinkasujące Aparaty telefoniczne użytku publicznego wraz z systemem zarządzania oraz pozostałą infrastrukturą związaną ze świadczeniem Puszka, skrzynka lub słupek kablowy Elementy sieci dostępowej stanowiące zakończenie sieci rozdzielczej. Radiolinie Zespół urządzeń umożliwiających przesyłanie fal radiowych w systemach naziemnych transmitujące sygnały telefoniczne, telewizyjne i inne usługi świadczone na rzecz abonentów w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, w tym urządzenia nadawcze, urządzenia odbiorcze, anteny, tory zasilające Routery IPVPN Urządzenia umożliwiające realizację połączeń w ramach wirtualnych sieci prywatnych VPN realizowanych na rzecz abonentów stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej w oparciu o istniejącą publiczną siec IP. Sieć dostępowa Odcinek sieci telekomunikacyjnej pomiędzy przełącznicą główną MDF a zakończeniem sieci rozdzielczej, które stanowi puszka, skrzynka lub słupek kablowy, wraz z urządzeniami działającymi na tym odcinku. Odcinek ten nie uwzględnia przyłącza abonenckiego. 10/51 Wersja jawna Sieć inteligentna Fragment infrastruktury telekomunikacyjnej służący do realizacji grup usług telefonicznych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej (np. są to usługi wyróżnione prefiksem 030x, 070x 080x). Sieć magistralna Część pętli lokalnej pomiędzy przełącznicą MDF a szafką kablową. Sieć MSA Multimedialna sieć agregacyjna, sieć realizująca funkcje agregacji i przesyłu ruchu pakietowego (unicast) od urządzeń dostępowych do sieci warstw wyższych oraz przesył ruchu pakietowego na potrzeby usług multimedialnych (multicast) w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Sieć rozdzielcza Część pętli lokalnej pomiędzy szafką kablową a puszką, słupkiem lub skrzynką kablową. Sieć sygnalizacyjna Fragment sieci telekomunikacyjnej umożliwiający realizację protokołów sygnalizacji międzycentralowej SS7 w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Sieć transmisyjna Krotnice teletransmisyjne wraz z siecią kablową i przełącznicami w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Siłownie telekomunikacyjne Urządzenia zapewniające zasilanie urządzeń telekomunikacyjnych w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. System Nadzoru System zapewniający operatorowi możliwość scentralizowanego zarządzania, monitorowania oraz zdalnego konfigurowania elementów stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Systemy dostępowe Systemy realizujące transmisję oraz sygnalizację pomiędzy abonentem a urządzeniem dedykowanym do świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Poprzez systemy dostępowe możliwe jest świadczenie usług głosowych, usług szerokopasmowych lub usług transmisji danych. Szafa (szafka) kablowa Elementy sieci dostępowej stanowiące punkty rozdzielcze kabli magistralnych. Urządzenia autentykacyjne Systemy umożliwiające realizację funkcji uwierzytelniania i accountingu usługi na poziomie IP w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Urządzenia ASON Krotnice cyfrowe używane na rzecz świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, z zaimplementowanym protokołem GMPLS, umożliwiające budowę sieci optycznych z automatycznym przełączaniem. Urządzenia Cross Connect Przełącznice cyfrowe używane na rzecz świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej umożliwiające zestawienie łączy stałych na poziomie 2 Mb/s, 34 Mb/s lub 155 Mb/s. 11/51 Wersja jawna Urządzenia DWDM Całkowite wyposażenie krotnic używanych na rzecz świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej realizujących transmisję w technologii DWDM – interfejs wejścia i wyjścia, interfejs liniowy oraz interfejs utrzymaniowy. Urządzenia HDSL Są to urządzenia używane na rzecz świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, realizujące transmisję w technologii HDSL o wysokiej przepływności wykorzystujące jako medium transmisyjne kabel miedziany. Urządzenia SDH Całkowite wyposażenie krotnic SDH używanych na rzecz świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Elementy wyposażenia – matryca, interfejs wejścia i wyjścia, interfejs liniowy i interfejs utrzymaniowy, a także pracujące z tymi urządzeniami przełącznice cyfrowe DDF. Urządzenia sieci brzegowej ATM/FR Przełączniki ATM/FR warstwy brzegowej używane na rzecz świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej, umożliwiające realizację dostępu sieci ATM/FR oraz kierowania ruchu pomiędzy urządzeniami ATM/FR w warstwie brzegowej i do warstwy szkieletowej. Urządzenia sieci szkieletowej ATM/FR Przełączniki ATM/FR używane na rzecz świadczenia usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej warstwy szkieletowej umożliwiające realizację dostępu i kierowania ruchu pomiędzy urządzeniami ATM/FR w warstwie szkieletowej i do warstwy brzegowej oraz do współpracy z wszystkimi sieciami IP. Urządzenia synchronizacji sieci Urządzenia niezbędne do zapewnienia synchronizacji sieci. m.in. zegary o dużej dokładności. Używane na rzecz sieci świadczącej usługi w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Urządzenia usług dodanych Urządzenia wykorzystywane do świadczenia usług hostingu, takich jak: WWW, Poczta elektroniczna. Urządzenia WIMAX Urządzenia realizujące technologię bezprzewodowej, radiowej transmisji danych opartej na standardach IEEE 802.16 i ETSI HiperLAN wykorzystywane do realizacji usług w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. 1.3 Zastosowane skróty ABC (ang. Activity Based Costing) – Rachunek kosztów działań. ADSL (ang. Asymmetric Digital Subscriber Line) – Technologia cyfrowego, asymetrycznego i szerokopasmowego dostępu abonenckiego zapewniająca przesyłanie sygnałów cyfrowych za pośrednictwem kabla miedzianego. ASON (ang. Automatically Switched Optical Network) – System teletransmisyjny umożliwiający automatyczne dostarczanie usług poprzez efektywne przełączanie i dynamiczne tworzenie połączeń. ATM (ang. Asynchronous Transfer Mode) – Szerokopasmowa komunikacyjna przesyłania informacji cyfrowej. B2B technologia (ang. Business to Business) - Nazwa relacji występujących pomiędzy firmami. 12/51 Wersja jawna B2C (ang. Business to Consumer) - Nazwa relacji występujących pomiędzy firmą a klientem końcowym. BRA Łącze ISDN (2B+D). BSA (ang. Bitstream Access) - Dostęp do łączy abonenckich poprzez węzły stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej na potrzeby sprzedaży usług szerokopasmowej transmisji danych . CBR (ang. Constant Bit Rate) - Klasa ruchowa sieci ATM. CKT Centrala końcowo – tranzytowa. CMN Centrala międzynarodowa. CRM (ang. Customer Relationship Management) – Polityka zarządzania relacjami z klientami firmy, wspomagana przez wyspecjalizowane systemy informatyczne i urządzenia informatyczne i telekomunikacyjne, pozwalające na indywidualny kontakt z klientami, prowadzenie akcji marketingowych, przygotowanie spersonalizowanych ofert sprzedaży usług. CT Centrala tranzytowa. CVR (ang. Cost Volume Relationship) – Zależność koszt-wolumen. DL (ang Digital Line). Łącze cyfrowe. DSLAM (ang. DSL Access Multiplexer) – Multiplekser dostępowy do szerokopasmowej, asymetrycznej sieci cyfrowej DSL. DWDM (ang. Dense Wavelength Division Multiplexing) – Technologia gęstego, falowego zwielokrotnienia przepływności światłowodu. FCM (ang. Financial Capital Maintenance) - Koncepcja zachowania kapitału finansowego. FDC (ang. Fully Distributed Costing) – Model pełnej alokacji kosztów. FL - FDC (ang. Forward – Looking Fully Distributed Costs) – Zorientowany przyszłościowo w pełni alokowany koszt. FR (ang. Frame Relay) - Pakietowa, cyfrowa sieć transmisyjna. FTTx (ang. Fiber to the …) - Grupa technik dostępowych, wykorzystująca jako medium włókna światłowodowe. GUS Główny Urząd Statystyczny. G-PON (ang. Gigabit Passive Optical Network) – Technologia sieci dostępowej bazująca na elementach pasywnych umożliwiająca dostęp szerokopasmowy. HCC (ang. Homogeneous Cost Category) – Jednorodna kategoria kosztu, proces specjalny. HDSL (ang. High Digital Subscriber Line) - Symetryczne łącze abonenckie o wysokiej przepływności realizowane za pomocą miedzianej skrętki telefonicznej (DSL o podwyższonej przepływności). IP (ang. Internet Protocol) – Sieciowy protokół komunikacyjny warstw 3 modelu odniesienia ISO/OSI. ISDN (ang. Integrated Services Digital Network) – Cyfrowa sieć z integracją usług LLU (ang. Local Loop Unbundling) - Dostęp do łączy abonenckich w sposób zapewniający dostęp pełny lub współdzielony. 13/51 Wersja jawna LPA Lokalna Pętla Abonencka. LPSS Logiczny Punkt Styku Sieci dwóch operatorów. LRIC (ang. Long Run Incremental Cost) – Metodologia długookresowych kosztów przyrostowych. L2TP (ang. Layer 2 Tunneling Protocol) – protokół opisany przez IETF (ang. Internet Engineering Task Force) w specyfikacji RFC ( ang. Request for Comments) 2661, emulujący warstwę łącza danych, służący do tworzenia logicznych tuneli typu punkt-punkt dla potrzeb transmisji danych. MDF (ang. Main Distribution Frame) – Przełącznica główna. MEA (ang. Modern Equivalent Asset) – Metoda wyceny majątku polegająca na znalezieniu nowoczesnego ekwiwalentu dla urządzeń, które przeszły istotne zmiany technologiczne i nie są już dostępne na rynku. NOK Operator ruchomej (komórkowej) publicznej sieci telefonicznej PLMN. NOL Operator stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej PSTN innej niż sieć OPL. NOM/NOMN Operator sieci usług międzystrefowych i międzynarodowych oraz połączeń z sieci stacjonarnych do sieci ruchomych. nrt-VBR (ang. non real time Variable Bit Rate) - Klasa ruchowa sieci ATM. NT (ang. Network Termination) – Urządzenia końcowe, umożliwiające połączenie abonenta z siecią operatora przy wykorzystaniu odpowiedniego protokołu sieciowego. OA Operator Alternatywny. PAS Publiczne Aparaty Samoinkasujące. PCM (ang. Pulse Code Modulation) zwielokrotniania linii abonenckich. PDH (ang. Plesiochronous Digital Hierarchy) – Hierarchiczny, plezjochroniczny system zwielokrotnienia i transportu sygnałów cyfrowych. PDU Punkt Dostępu do Usługi realizowanej w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. POTS (ang. Plain Old Telephone Services) - Podstawowa usługa telefoniczna umożliwiająca analogowy przekaz głosu przez trwałe lub komutowane łącza telefoniczne. PRA Łącze ISDN (30B+D). ROADM (ang. Reconfigurable Optical Add-Drop Multiplexer) - Optyczny multiplekser typu Add-Drop z możliwością przełączania ruchu na poziomie długości fali. PRI Łącze ISDN (30B+D). rt-VBR (ang. real time Variable Bit Rate) - Klasa ruchowa sieci ATM. SDH (ang. Synchronous Digital Hierarchy) – Synchroniczny system transportowy, umożliwiający wzrost przepływności, stosowany w sieciach telekomunikacyjnych z zastosowaniem światłowodów. SHDSL (ang. Symmetric High-speed Digital Subscriber Line) - Standard technologii DSL umożliwiający szerokopasmowy, symetryczny dostęp do sieci za pomocą okablowania miedzianego. – Urządzenia służące do realizacji 14/51 Wersja jawna SS7 (ang. Signaling System No. 7) - Zbiór protokołów, stosowany w sieciach telekomunikacyjnych do przesyłania sygnałów sterowania i wiadomości sygnalizacyjnych pomiędzy centralami. STM (ang. Synchronous Transport Module) – Moduł transportowy STM stanowiący blok informacji cyfrowej, stosowany w SDH. TELRIC (ang. Total Elements Long Run Incremental Cost) – Metodologia kalkulacji długookresowych kosztów przyrostowych w oparciu o modelowe elementy sieci. UBR (ang. Unspecified Bit Rate) – klasa ruchowa sieci ATM. V5.x Łącze o przepływności 2 Mbit/s o znormalizowanym styku V5.x. VDSL lub VHDSL (ang. Very High Speed DSL) - Technologia xDSL zapewniająca szybką transmisję danych przez pojedynczą parę miedzianą. VoD (ang. Video on Demand) - Wideo na żądanie. VP (ang. Virtual Path) – Ścieżka wirtualna. VPN (ang.Virtual Private Network) - Wirtualna sieć prywatna. WACC (ang. Weighted Average Cost of Capital) – Wskaźnik średniego ważonego kosztu kapitału (wskaźnik wymaganego zwrotu z zaangażowanego kapitału). WŁM Wiązka Łączy Międzycentralowych telekomunikacyjnej. WIMAX (ang. Worldwide Interoperability for Microwave bezprzewodowej, radiowej transmisji danych. WLR (ang. Wholesale Line Rental) - Oferowanie na warunkach hurtowych przez OPL innemu operatorowi usług głosowych świadczonych w sieci stacjonarnej OPL. WT wywiad techniczny – sprawdzenie możliwości technicznych wykonania usług. w stacjonarnej publicznej Access) - sieci Technika 2 Cechy metodologii kosztowej stosowanej przez Orange Polska Metodologia kalkulacji kosztów charakteryzowana jest przez Użycie metodologii FL-FDC). Podstawowe cechy metodologii FL-FDC to: 1. Zorientowanie przyszłościowe – rozumiane jest jako prowadzenie kalkulacji opartej o dane z ksiąg za ostatni zamknięty rok obrotowy, przy czym: w zakresie wolumenów przyjmowanych w kalkulacji, wyrażonych liczbą abonentów / łączy / dostępów, wykorzystane będą dane według stanu na dzień 31 grudnia 2013 r. z wyłączeniem abonentów hurtowych obsługiwanych do dnia 30 grudnia 2013 r. przez PTK Centertel Sp. z o.o; w zakresie danych księgowych i operacyjnych wykorzystane będą z zamkniętych i zaudytowanych ksiąg rachunkowych za rok obrotowy 2013; w zakresie danych na temat struktury zatrudnienia w podziale na procesy przyjęte będą średnioroczne stany w 2013 roku bez uwzględnienia zatrudnienia w spółkach przejętych przez do TP S.A. w dniu 31.12.2013 roku; w zakresie wolumenów do kalkulacji, wyrażonych liczbą zdarzeń, lub wolumenem ruchu, wykorzystane będą dane sumaryczne za cały rok 2013, próbka ruchu w stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej wykorzystywana w kalkulacjach będzie obliczana na podstawie danych z 14 dni z 2013 roku; informacje o topologii stacjonarnej publicznej sieci będą odzwierciedlać stan na dzień 31 grudnia 2013 r.; dane 15/51 Wersja jawna w zakresie cen nabycia, kosztów wytworzenia oraz kursów walut obcych dane będą stosowane zgodnie z zasadami wskazanymi w dokumencie IV 2. Ujęcie kosztu kapitału – odzwierciedlającego właściwy dla sektora koszt średniorocznego zaangażowanego kapitału jako dodatkowego uzasadnionego kosztu działalności operatora. 3. Użycie koncepcji efektywnego operatora – czyli przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o którym mowa w § 3 pkt.3 Rozporządzenia kosztowego. Koszt usługi nie powinien zawierać kosztów wynikających z nieefektywnej struktury zasobów oraz nieefektywnego wykorzystania zasobów przez operatora sieci publicznej. Obecnie w OPL zdefiniowano cztery przeprowadza się korekty efektywności: obszary działalności, dla których Korekty MEA Istniejąca stacjonarna publiczna sieć telekomunikacyjna OPL, w związku z długim okresem jej powstawania, zawiera w dalszym ciągu urządzenia, które odbiegają swoimi parametrami od ich odpowiedników oferowanych obecnie na rynku. Ze względu na istotne zmiany technologiczne używane środki trwałe nie są już dostępne na rynku i nie ma możliwości określenia ich ceny bieżącej lub ich użycie jest nieuzasadnione. W procesie przeszacowania majątku urządzenia te zamieniane są na ich nowoczesne odpowiedniki. Zmiana technologiczna może powodować zmniejszenie zasobów niezbędnych do utrzymania tych urządzeń: zatrudnienia, energii, powierzchni, itp. Zmniejszenie tych zasobów znajduje odzwierciedlenie w modelu kalkulacyjnym w postaci korekt z tytułu MEA.. W trakcie przeszacowania majątku zastąpienie urządzeń ich nowoczesnym odpowiednikiem następuje dla całej grupy urządzeń, dla których korekta MEA ma zastosowanie, a nie tylko urządzeń, których zastąpienie wynika z bieżącej lub planowanej polityki technologicznej Spółki. Dodatkowo OPL dokonuje korekty, która opisana została w w rozdziale 4.3.2 Korekty, związanej z optymalizacją struktury istniejącej sieci telekomunikacyjnej. Głównym obszarem, który podlega korekcie MEA w kalkulacji kosztów dostępu szerokopasmowego, w tym szerokopasmowej transmisji danych, jest zastosowanie do kalkulacji rozwiązań technologicznych sieci Ethernet zamiast sieci ATM/FR oraz Ethernet. Podyktowane jest to koniecznością uwzględnienia w kalkulacji kosztów koncepcji efektywnego operatora, który buduje sieć na dzień kalkulacji. Przyjmuje się, że obecnie operator inwestując w sieć szerokopasmowej transmisji danych, inwestowałby w technologię Ethernet, a nie ATM/FR, jako optymalną i ekonomicznie efektywną. Dlatego też, w kalkulacji kosztów, urządzenia działające w sieci ATM/FR zamieniane są, zgodnie z koncepcją wyceny MEA, na urządzenia sieci Ethernet natomiast istniejące urządzenia Ethernet wyceniane są w technologii Ethernet. Liczba urządzeń jest odpowiednio redukowana i optymalizowana, z uwzględnieniem wielkości popytu na transmisję danych. Rozmieszczenie węzłów sieci transmisyjnej odbywa się z uwzględnieniem korekty kosztów z tytułu efektywnej sieci telekomunikacyjnej, opisanej w pkt 3. Rozdziału 4.3.2. „Korekty", na poziomie procesów specjalnych (HCC). W modelu nie uwzględnia się kosztów, jakie należałoby ponieść w związku z zastąpieniem sieci ATM siecią Ethernet. Korekta pojemności stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej Istniejąca stacjonarna publiczna sieć telekomunikacyjna OPL ma pojemność wyższą od rzeczywiście wykorzystywanej. W związku z tym, dla ustalenia efektywnej pojemności sieci zapewniającej świadczenie danego wolumenu usług, w modelu kalkulacyjnym wprowadza się stosowną korektę stanu urządzeń komutacyjnych i transmisyjnych 16/51 Wersja jawna Metoda wyceny majątku W modelu zakładane jest odtworzenie całej stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej. Dokonując całościowej wyceny majątku uwzględnia się obecnie obowiązujące ceny zakupu sprzętu wraz z opustami. W przypadku ustalania wartości na podstawie cen zawartych w wynegocjowanych przez Spółkę umowach z dostawcami uwzględnia się maksymalne opusty, zależne od sumarycznej wartości zakupionego sprzętu. Korekta efektywnego poziomu zatrudnienia OPL w kalkulacji kosztów stosuje efektywny poziom zatrudnienia, który obliczany jest przez porównanie średniorocznego stanu zatrudnienia w Spółce za zakończony rok obrotowy 2013 oraz stanu zatrudnienia w grudniu 2013 r., w podziale na poszczególne procesy (bez uwzględnienia zatrudnienia w spółkach przejętych w dniu 31.12.2013 roku). Wskaźnik korekty dla danego procesu odzwierciedla zmianę stanu zatrudnionych dla danego procesu w grudniu 2013 r. w porównaniu do stanu średniorocznego za 2013 rok. Zgodnie z obliczonym wskaźnikiem dokonywana jest korekta kosztów wynagrodzeń dla danego procesu. Jeżeli w trakcie roku obrotowego (w szczególności w jego ostatnich miesiącach) będą miały miejsce w Spółce istotne zmiany organizacyjne polegające na wydzieleniu określonych działalności ze struktur Spółki do podmiotów zewnętrznych, efektywny poziom zatrudnienia uwzględniać będzie w zakresie wydzielanych jednostek zastąpienie liczby etatów z grudnia wielkościami średniorocznymi. Ponadto OPL sporządzając model kalkulacyjny do obliczania kosztów świadczenia usług na rynkach 3 – 6 (2003) na rok 2013, kieruje się następującymi zasadami: Zasada 1: Przyczynowość kosztów Koszty i aktywa powinny być przyporządkowane do komponentów modelu według czynników powodujących ich powstawanie. Zasada 2: Obiektywność i niedyskryminacja Przypisanie powinno być obiektywne i nie zmierzające do osiągania korzyści ani ponoszenia strat, zarówno przez OPL, jak i żadnego innego operatora, dzięki czemu kalkulacja kosztów odbywa się przy zachowaniu warunków niedyskryminujących żadnego z Operatorów Alternatywnych, części detalicznej OPLP i spółek z Grupy OPL (OPL oraz spółki, w stosunku do których jest ona spółką dominującą w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów). Kalkulacja kosztów uwzględnia zasadę niedyskryminacji określoną w § 4 Porozumienia z dnia 22 października 2009 r. zawartego pomiędzy Telekomunikacją Polską S.A. a Prezesem Urzędu Komunikacji Elektronicznej, w szczególności poprzez równe (równoważne) traktowanie w kalkulacji kosztów wszystkich usług telekomunikacyjnych świadczonych przez część hurtową OPL. Zasada 3: Stałość Stosowana metodologia powinna być stała w kolejnych latach. W przypadku istotnych zmian zasad księgowości regulacyjnej, metod przypisania kosztów, czy polityki księgowej, które mają znaczny wpływ na raportowane informacje kosztowe, OPL powinna zmienićraport za rok poprzedzający, w części której dotyczą zmiany metodologii. Zasada 4: Przejrzystość i spójność Metodologia zakłada jasne i spójne przypisanie alokowanych komponentów (kosztów oraz aktywów, które są alokowane na poszczególne usługi), umożliwiające prześledzenie związku między zaksięgowanymi pozycjami kosztowymi a kosztami usług 17/51 Wersja jawna Zasada 5: Próbkowanie W przypadku użycia próbkowania do ustalenia kosztu, powinno ono bazować na generalnie akceptowalnych metodach statystycznych lub innych metodach, które prowadzą do odpowiedniego przypisania kosztów lub aktywów. 3 Model kalkulacyjny według metodologii przyszłościowo w pełni alokowanych kosztów zorientowanych Model opisany w niniejszym dokumencie służy do obliczenia kosztów usług świadczonych na rynkach właściwych 3 - 6 (2003) dla okresu od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. Kalkulacja kosztów zostanie przeprowadzona na bazie zaudytowanych danych księgowych za ostatni rok obrotowy i w zakresie, w jakim jest to zasadne zweryfikowanych na podstawie rzeczywistych danych pozyskanych od końca roku obrotowego do dnia ostatecznej kalkulacji (wprowadzenia danych do modelu). W kalkulacji nie uwzględnia się danych prognozowanych. Kalkulacja kosztów zostanie przeprowadzona na podstawie powyższych danych, skorygowanych o przeszacowanie aktywów, korekty efektywności oraz z uwzględnieniem zasad metodologii FL-FDC. 3.1 Model kalkulacyjny Poziomy modelu Poziomy wyznaczają strukturę podstawową modelu. Tworzą one poszczególne segmenty modelu wypełniane innymi komponentami. Model dla kalkulacji opartych na koncepcji ABC, w tym FL-FDC, musi składać się z minimum trzech poziomów: zasobów, procesów oraz obiektów kosztów (usług). Z technologicznego punktu widzenia uzasadnione jest zastosowanie w modelu więcej niż jednego poziomu dla procesów. W modelu zorientowanych przyszłościowo w pełni alokowanych kosztów wyodrębnia się trzy poziomy procesów: poziom procesów rzeczywistych, poziom procesów specjalnych, poziom procesów modelowych. Uwzględniając poziom zasobów i poziom obiektów kosztów (usług) cały model kalkulacyjny składa się w sumie z pięciu poziomów. Wprowadzenie tylu poziomów w modelu zapewnia większą przejrzystość w jego budowie i w generowanych raportach wynikowych oraz umożliwia dokonanie stosownych przeszacowań i korekt efektywnościowych. Przesłanki do zastosowania 5-etapowego modelu kalkulacji kosztów w modelu FL-FDC Modele kalkulacyjne oparte na koncepcji ABC zbudowane są z minimum trzech poziomów przepływu kosztów: zasobów, procesów i produktów. Uzasadnione jest jednak wyodrębnienie więcej niż jednego poziomu procesów. Wyodrębnienie pięciu poziomów w modelu FL-FDC umożliwia: zachowanie zasady przejrzystości przypisań i alokacji pomiędzy poszczególnymi komponentami modelu (zasobami, procesami, usługami), uwzględnienie zasady przyczynowości kosztów poprzez przyporządkowanie kosztów do procesów i usług według działalności, które powodują powstawanie tych kosztów, kontrolę procesu przepływu kosztów pomiędzy poszczególnymi grupami komponentów modelu - od zasobów do usług, 18/51 Wersja jawna bezpośrednie odwzorowanie modelu w narzędziu kalkulacyjnym, co wiąże się z wprowadzeniem poziomu, na którym system obliczy amortyzację i koszt kapitału oraz uwzględnienie korekt efektywności i przeszacowań przyszłościowych, zachowanie spójności z modelami LRIC. Z tego względu w modelu dla kalkulacji kosztów według metodologii zorientowanych przyszłościowo w pełni alokowanych kosztów (FL-FDC) wprowadzone zostały trzy poziomy procesów. Cały model kalkulacyjny składa się w sumie z pięciu poziomów przepływu kosztów. Poszczególne poziomy modelu kalkulacyjnego (FL-FDC) wyznaczone zostały na podstawie podstawowych funkcji, jakie pełnią na kolejnych etapach przepływu kosztów: 1. Poziom zasobów – pogrupowanie sald kont księgowych w jednorodne kategorie kosztowe z punktu widzenia stosowanej metody alokacji. 2. Poziom procesów rzeczywistych wprowadzenie do modelu kosztów amortyzacji i kosztu kapitału od wartości bieżących środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, zysków/strat z przeszacowania środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz kosztów kapitału pracującego, alokacja kosztów wynagrodzeń na procesy rzeczywiste, alokacja kosztów odpowiednich zasobów na procesy z wykorzystaniem analityki procesowej funkcjonującej w ZPK, „na wyjściu” z tego poziomu dokonane są przeszacowania kosztów operacyjnych i korekty efektywności, 3. Poziom procesów specjalnych: pogrupowanie wszystkich kosztów według: procesów rzeczywistych elementów sieci i kosztów o charakterze opłat, rzeczywistych, alokacja kosztów procesów wsparcia poprzez zapętlenia na tym samym poziomie. 4. Poziom procesów modelowych – alokacja wszystkich kosztów na procesy zdefiniowane ze względu na powiązania i możliwe sposoby alokacji na usługi. 5. Poziom usług – wynikowy poziom modelu kalkulacyjnego grupujący wszystkie koszty w podziale na zdefiniowane w modelu usługi oraz odseparowane koszty pozostałych usług nie będących przedmiotem kalkulacji. Nośniki kosztów Alokacja kosztów zasobów lub procesów odbywa się w modelu kalkulacyjnym na dwa sposoby: albo poprzez bezpośrednią alokację 100% kosztów danego komponentu na jeden i tylko jeden inny komponent albo za pomocą nośnika kosztów. Nośniki kosztów są miarą wyznaczającą proporcje podziału kosztów zasobów na procesy, kosztów procesów na inne procesy lub kosztów procesów na usługi. Koszty zasobu lub procesu są dzielone wprost proporcjonalnie do statystyk danego nośnika. Statystyki nośnika pokazują więc wykorzystanie kosztu zasobu lub kosztu procesu przez określone działania. Nośniki kosztów zastosowane w modelu klasyfikowane są według kilku podstawowych kryteriów: biorąc pod uwagę typ alokowanego komponentu wyróżnia się nośniki kosztów zasobów (stosowane w modelu na poziomie zasobów) i nośniki kosztów 19/51 Wersja jawna procesów (stosowane i modelowych), w modelu na poziomach procesów rzeczywistych przyjmując jako kryterium źródło danych do tworzenia statystyk nośników wyróżniamy nośniki sieciowe, operacyjne i księgowe: - bazą do tworzenia nośników sieciowych są statystyki sieci dla transmisji, komutacji i innych elementów sieci pozyskiwane z systemów informacyjnych OPL, - nośniki operacyjne budowane są na podstawie sprawozdawczości statystycznej OPL, systemów informacyjnych (np. systemy ewidencji budynków, środków transportu, innych środków trwałych), ankiet (np. ankieta procesowa czasu pracy), - nośniki księgowe z kolei tworzone są na bazie sald kont księgowych w segmencie analityki według procesów. W modelu kalkulacyjnym dla alokacji kosztów stosuje się dwa rozwiązania systemowe, dla których nie oblicza się statystyk: alokacja "Równomiernie" oznacza alokację bezpośrednią kosztów danego komponentu na tylko jeden komponent na następnym poziomie modelu lub na tym samym poziomie. Dla poziomu procesów modelowych alokacja ta odpowiada sposobowi przypisania kosztów określonemu § 4 ust.2 pkt.1 Rozporządzenia kosztowego. alokacja "Proporcjonalnie" oznacza alokację kosztów danego komponentu na inne komponenty na następnym poziomie modelu, proporcjonalną do struktury kosztów wcześniej zaalokowanych na te komponenty Dla poziomu procesów modelowych alokacja ta odpowiada sposobowi przypisania kosztów określonemu § 4 ust.2 pkt.2 Rozporządzenia kosztowego. Sposób alokacji Zgodnie z § 4 ust 2 Rozporządzenia kosztowego przypisanie kosztów odbywa się w następujący sposób: 1. koszty związane wyłącznie z jedną usługą przypisuje się bezpośrednio do tej usługi na podstawie zapisów księgowych; 2. koszty związane z kilkoma usługami przypisuje się do rodzajów usług pośrednio, w następującej kolejności: a. jeżeli jest to możliwe, koszty związane z kilkoma usługami przypisuje się na podstawie analizy wartości czynników powodujących wykorzystanie aktywów oraz powstawanie zobowiązań, przychodów i kosztów w związku z określoną usługą, b. jeżeli niemożliwe jest ustalenie wartości czynników, o których mowa w lit. a, koszty związane z kilkoma usługami przypisuje się poprzez ustalenie ich związku przyczynowego z tymi kosztami, które mogą zostać przypisane w sposób bezpośredni, o którym mowa w pkt 1, albo w sposób pośredni, o którym mowa w lit. a, c. jeżeli niemożliwe jest zastosowanie sposobów przypisania, o których mowa w lit. a i b, koszty związane z kilkoma usługami przypisuje się: na podstawie ogólnego wskaźnika obliczonego jako stosunek kosztów bezpośrednich i pośrednich przypisanych do danej usługi do łącznych kosztów bezpośrednich i pośrednich przypisanych do wszystkich usług, albo w inny uzasadniony sposób. 20/51 Wersja jawna Z punktu widzenia przyczynowości powstawania kosztów i rzetelności sporządzanej kalkulacji należy dążyć do sytuacji, w której zdecydowana większość kosztów jest przypisana do konkretnej usługi w sposób bezpośredni. Opisany w niniejszym dokumencie model kalkulacji kosztów zapewnia realizację tego postulatu. Schematy funkcjonowania modelu kalkulacyjnego. Funkcjonowanie modeli kalkulacyjnych przedstawiają trzy rysunki: Rysunek 1 to schemat ideowy, w sposób ogólny przedstawiający model kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003). Rysunek 2 odzwierciedla alokacje na grupy procesów na poszczególnych etapach w modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003). Rysunek 3 przedstawia w sposób ideowy kolejne kroki przeprowadzanej kalkulacji. 21/51 Wersja jawna Rysunek 1. Schemat ideowy modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) . (Tajemnica przedsiębiorstwa ) 22/51 Wersja jawna Rysunek 2. Schemat modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003). (Tajemnica przedsiębiorstwa ) 23/51 Wersja jawna Rysunek 3. Schemat metodologii FL-FDC ETAP. 1 KSIEGA GLÓWNA TP Koszty operacyjne (bez amortyzacji) Mapowanie kont ksiegowych na zasoby MAJATEK TRWALY Wartosc historyczna brutto ETAP. 3 Przeszacowanie majatku trwalego Przeszacowanie MAJATEK TRWALY Wartosc biezaca brutto ZASOBY ETAP. 2 Alokacja kosztów zasobów na poziom procesów rzeczywistych ETAP. 5 Wskaznik amortyzacji PROCESY RZECZYWISTE Alokacja kosztów procesów rzeczywistych na poziom procesów specjalnych KAPITAL PRACUJACY ETAP. 4 Obliczenie amortyzacji i kosztu kapitalu od wartosci biezacej majatku trwalego WACC AMORTYZACJA KOSZT KAPITALU KOSZT KAPITALU PRACUJACEGO Korekty ETAP. 7 Alokacja kosztów z poziomu procesów specjalnych na poziom procesów modelowych PROCESY SPECJALNE PROCESY MODELOWE ETAP. 8 Alokacja kosztów z poziomu procesów modelowych na uslugi USLUGI Wolumeny uslug ETAP. 9 Obliczenie kosztów jednostkowych uslug KOSZTY JEDNOSTKOWE USLUG 24/51 Wersja jawna Diagram sieci (Tajemnica przedsiębiorstwa ) 25/51 Wersja jawna Rysunek 4. Diagram sieci stacjonarnej OPL (Tajemnica przedsiębiorstwa ) 26/51 Wersja jawna 3.2 Mapowanie księgowych informacji o kosztach dla potrzeb modelu kalkulacyjnego Zgodnie z logiką rachunku kosztów działań, którego odmianą jest także metodologia zorientowanych przyszłościowo, w pełni alokowanych kosztów, księgowe dane kosztowe zarejestrowane na poszczególnych kontach wymagają odpowiedniego pogrupowania na jednolite kategorie kosztów rodzajowych, wykorzystywanych w modelu. W ten sposób tworzone są tzw. kategorie kosztów zasobów, które stanowią podstawę kalkulacji kosztów w modelu i tym samym są poziomem modelu kalkulacyjnego. Baza kosztowa dla kalkulacji w postaci kosztów zasobów podlega rachunkowemu i merytorycznemu uzgodnieniu z Rachunkiem Zysków i Strat. Baza kosztowa dla kalkulacji nie uwzględnia kosztów zarejestrowanych w księgach rachunkowych spółek przejętych w dniu 2013.12.31. Kategorie kosztów zasobów Kategorie kosztów zasobów powstają w wyniku mapowania odpowiednich kont kosztowych, przeprowadzanego na bazie Zakładowego Planu Kont. Kluczem do mapowania kont na poszczególne kategorie zasobów jest segment konta naturalnego ZPK. Istota mapowania kont księgowych na kategorie kosztów zasobów polega na przyporządkowaniu do każdej kategorii zasobu zapisów księgowych odpowiadających wyłącznie jednemu kontu naturalnemu. W ten sposób uzyskuje się kategorie jednorodne z punktu widzenia stosowanej metody alokacji, umożliwiające prawidłową alokację kosztów w modelu kalkulacyjnym. Mapowanie kont na kategorie zasobów stanowi warunek niezbędny do: alokacji kosztów ich powstawania, zachowania przejrzystości modelu, weryfikacji i kontroli alokacji kosztów w modelu. na procesy zgodnie z zasadą przyczynowości Stosowana metoda mapowania kont na zasoby, według której każda kategoria zasobu jest odpowiednikiem jednego i tylko jednego konta naturalnego, umożliwia uniknięcie agregacji w jednej kategorii zasobu kosztów rejestrowanych na wielu kontach naturalnych. Tak konstruowane koszty zasobów dają pełną i szczegółową informację o istocie i naturze mapowanych kosztów. Korekty Na poziomie zasobów stosowane są korekty kosztów arbitralnie eliminowanych z bazy kosztowej, które ze względu na przyjęte założenia metodologiczne nie wykazują związku przyczynowego z kosztami usług obliczanych w danej kalkulacji. Nośniki – metody alokacji Do alokacji kosztów z poziomu zasobów na poziom procesów rzeczywistych stosowane są następujące metody alokacji: alokacja bezpośrednia – polegająca na przypisaniu kosztów odpowiednich kategorii zasobów do odpowiadających im komponentów na poziomie procesów rzeczywistych. Oznacza to alokację 100% kosztu danego zasobu na jeden i tylko jeden proces rzeczywisty. alokacja bezpośrednia oparta na zapisach księgowych wg analityki działań z ZPK – polegająca na przypisaniu kosztów poszczególnych kategorii zasobów do procesów na bazie księgowań obejmujących powiązania konta 27/51 Wersja jawna naturalnego z analityką działań. Taka metoda alokacji umożliwia przypisanie 100% kosztu danego zasobu do korespondujących z nim kategorii działań i wynika z wielosegmentowej budowy ZPK Spółki. alokacja przy zastosowaniu nośników – zgodna z zasadą przyczynowości kosztów kategorii zasobów. Oznacza alokację 100% kosztu danego zasobu na wskazane procesy w oparciu o statystyki nośnika. 3.3 Poziom procesów rzeczywistych Kategorie poziomu procesów rzeczywistych. Koszty procesów rzeczywistych powstają w wyniku bezpośredniego przypisania kosztów zasobów w oparciu o zapisy księgowe lub przy zastosowaniu właściwych nośników kosztów zasobów. Na tym poziomie modelu następuje zasadniczy podział kosztów według następujących grup: koszty osobowe w układzie analityki działań ZPK, odzwierciedlających rzeczywiste procesy zachodzące w OPL w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, koszty nieosobowe w układzie analityki działań ZPK, prezentujące koszty ponoszone na rzecz procesów realizowanych w OPL w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, koszty operacyjne (nieosobowe) w układzie według kategorii zasobów. 1. Koszty osobowe w układzie analityki działań ZPK obejmują koszty wynagrodzeń, narzutów na wynagrodzenia, świadczeń na rzecz pracowników i inne koszty związane z zatrudnieniem. Procesy te powstają w wyniku podziału wybranych zasobów zawierających koszty osobowe według rzeczywistych działań zachodzących w Spółce. Stanowią one podstawową grupę komponentów charakteryzujących koszty pracy w modelu kalkulacyjnym i opisują następujące działalności: Projektowanie i budowa sieci telekomunikacyjnej, Utrzymanie sieci telekomunikacyjnej, Nadzór nad siecią telekomunikacyjną, Instalacje i aktywacje usług, Biling, fakturowanie, windykacja, Współpraca z operatorami, Marketing i reklama, Sprzedaż usług, Obsługa posprzedażowa i wsparcie klienta, Badania i rozwój, Zarządzanie i strategia, Finanse, rachunkowość, kontroling, Wdrażanie i utrzymanie systemów informatycznych, Regulacje i legislacja, Wsparcie – zasoby ludzkie, administracja, logistyka, itp. 2. Koszty nieosobowe w układzie analityki działań ZPK obejmują koszty operacyjne inne niż koszty osobowe. Powstają w wyniku podziału kategorii zasobów w oparciu 28/51 Wersja jawna o bezpośrednie zapisy księgowe zachodzących w powiązaniu konta naturalnego z analityką działań. Kategorie tej grupy procesów są skorelowane z kategoriami obejmującymi koszty osobowe i opisują analogiczne działalności jak wymienione powyżej. 3. Koszty operacyjne w układzie według kosztów zasobów - powstają w wyniku bezpośredniego przypisania odpowiedniej kategorii zasobów na odpowiadające im komponenty na poziomie procesów rzeczywistych. Oznacza to alokację 100% kosztu danego zasobu na jeden i tylko jeden proces rzeczywisty. 4. Procesy dotyczące kosztów amortyzacji – wynikające z kalkulacji rocznych odpisów amortyzacyjnych grup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wyrażonych w wartościach bieżących. Procesy te wprowadzane są na poziomie procesów rzeczywistych i nie są powiązane z poprzednimi poziomami modelu kalkulacyjnego. Metoda obliczania kosztu amortyzacji przedstawiona została w Części II Dokumentu IV. 5. Procesy dotyczące zysku/straty z przeszacowania do wartości bieżącej środków trwałych oraz WNiP – wynikające z faktu, iż OPL przeprowadza kalkulację w koszcie bieżącym wg tzw. koncepcji zachowania kapitału finansowego (FCM od ang. Financial Capital Maintenance). Koncepcja ta zakłada, że kalkulacja kosztów obok kosztów operacyjnych, amortyzacji skalkulowanej od bieżącej wartości środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz narzutu kosztu zwrotu z zaangażowanego kapitału, obejmuje również zysk/stratę netto z tytułu przeszacowania środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych do ich wartości bieżącej, przy czym zysk netto z przeszacowania pomniejsza podstawę kosztową wykorzystywaną do wyznaczenia kosztów usług, natomiast strata netto z przeszacowania ją powiększa. Procesy te wprowadzane są na poziomie procesów rzeczywistych i nie są powiązane z poprzednimi poziomami modelu kalkulacyjnego. Metoda obliczania zysku/straty z przeszacowania do wartości bieżącej środków trwałych i WNiP przedstawiona została w Części II Dokumentu IV. 6. Procesy dotyczące kosztu kapitału od wartości bieżącej poszczególnych grup rzeczowych aktywów trwałych oraz WNiP. Koszt kapitału jest miarą wynagrodzenia jakiego oczekuje inwestor dokonując inwestycji i angażując tym samym własny kapitał. Koszt kapitału odzwierciedla alternatywne możliwości inwestycyjne. Jeżeli zwrot z inwestycji jest niższy od alternatywnych przedsięwzięć o podobnej mierze ryzyka, kapitał przeznaczony zostanie na alternatywne inwestycje. OPL przeprowadza kalkulację w koszcie bieżącym wg tzw. koncepcji zachowania kapitału finansowego (FCM od ang. Financial Capital Maintenance). Metodologia kalkulacji kosztów zorientowanych przyszłościowo zakłada włączenie do kalkulacji kosztu zaangażowanego kapitału. Dlatego koszty wynikające z posiadania przez operatora środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oprócz bieżącego kosztu amortyzacji oraz zysku/straty z przeszacowania powiększane są o narzut kosztu kapitału. Procesy te wprowadzane są na poziomie procesów rzeczywistych i nie są powiązane z poprzednimi poziomami modelu kalkulacyjnego. Metoda obliczania kosztu kapitału od wartości bieżącej rzeczowych aktywów trwałych oraz WNiP przedstawiona została w Części II Dokumentu IV. 7. Procesy dotyczące kosztu kapitału od bieżącej wartości kapitału pracującego. Poza wyznaczaniem kosztu kapitału od wartości bieżącej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych do kalkulacji włącza się koszt kapitału od bieżącej wartości składników kapitału zaangażowanego innych niż środki trwałe i wartości niematerialne i prawne. Procesy te wprowadzane są na poziomie procesów rzeczywistych i nie są powiązane z poprzednimi poziomami modelu kalkulacyjnego. Metoda obliczania kosztu kapitału 29/51 Wersja jawna od wartości bieżącej kapitału pracującego przedstawiona została w Części II Dokumentu IV. Korekty na poziomie procesów rzeczywistych Na poziome procesów rzeczywistych stosuje się następujące korekty: 1. Korekty kosztów budynków niewykorzystywanej. – wynikające z utrzymywania powierzchni Podstawą korekt jest eliminacja nieefektywności w zakresie utrzymywania powierzchni niewykorzystywanej. Korekty stosowane są w odniesieniu do budynków o powierzchni technicznej, biurowej i magazynowej. Wskaźniki tych korekt ustalane są na podstawie informacji dotyczących: wielkości powierzchni całkowitej wielkości powierzchni nieużywanej odrębnie dla każdego typu powierzchni: technicznej, biurowej, handlowej, magazynowej i garaży. Powierzchnia brutto stanowi całkowitą powierzchnię budynku, czyli sumę powierzchni wszystkich podłóg i rzutów klatek schodowych na poszczególnych kondygnacjach. Powierzchnia netto jest to powierzchnia pomieszczeń służących do zaspokojenia potrzeb związanych bezpośrednio z przeznaczeniem budynku (lub jego wydzielonej części), tzn. np. z wyłączeniem korytarzy, klatek schodowych, toalet, stołówek, piwnic, sal konferencyjnych ogólnodostępnych. Powierzchnia biurowa brutto/netto jest to powierzchnia pomieszczeń służących do zaspokojenia potrzeb związanych z pracą biurową lub takich pomieszczeń, w których istnieje możliwość takiego jej przeznaczenia bez dokonywania adaptacji i modernizacji. Do powierzchni biurowych oprócz typowych pokoi biurowych zalicza się powierzchnię kancelarii, pokoi rozmów, archiwów i magazynów podręcznych, które zorganizowane są w pomieszczeniach sąsiadujących z pokojami biurowymi oraz powierzchnię przeznaczoną dla CRM. Powierzchnia handlowa brutto/netto jest to powierzchnia pomieszczeń przeznaczona do prowadzenia działalności handlowej. Do powierzchni handlowej zalicza się powierzchnię wszystkich pomieszczeń wchodzących w skład placówek handlowych. Powierzchnia handlowa przypisana jest do grupy środków powierzchnia biurowa i alokowana jest na procesy dotyczące sprzedaży za pomocą odpowiedniego nośnika. Powierzchnia techniczna brutto/netto jest to powierzchnia pomieszczeń służąca do zaspokojenia potrzeb związanych z posadowieniem urządzeń technicznych, w szczególności sieciowych składających się na stacjonarną publiczną sieć telkomunikacyjną (np. centrale telefoniczne, kablownie, przełącznice, sale teletransmisyjne itp.). Są to pomieszczenia z urządzeniami „pracującymi”, nie zalicza się do tej kategorii pomieszczeń, w których magazynowane są urządzenia techniczne. Do powierzchni technicznej zalicza się również powierzchnie serwerowni. Powierzchnia magazynowa brutto/netto jest to powierzchnia pomieszczeń służących magazynowaniu sprzętów, urządzeń i materiałów, itp. Do tej powierzchni zalicza się zarówno powierzchnię w obiektach magazynowych, jak również powierzchnię wykorzystywaną w opisanym wyżej charakterze, a znajdującą się w obiektach o charakterze innym niż magazynowy. Wskaźniki korekt wyrażone są następująco: – dla powierzchni technicznej: 30/51 Wersja jawna Korpowtnw POWTP 1 POWTB gdzie: Korpowtnw – wskaźnik korekty powierzchni technicznej, POWTP – wielkość powierzchni technicznej (po odjęciu powierzchni niewykorzystywanej), na ostatni POWTB – wielkość powierzchni technicznej brutto (przed odjęciem powierzchni niewykorzystywanej), – na dzień roku 2013 ostatni dzień 2013 dzień roku 2013 ostatni dzień 2013 roku 2013 dla powierzchni biurowej: Korpowbnw POWB P 1 POWB B gdzie: Korpowbnw – wskaźnik korekty powierzchni biurowej, POWBP – wielkość powierzchni biurowej (po odjęciu powierzchni niewykorzystywanej), na POWBB – wielkość powierzchni biurowej brutto (przed odjęciem powierzchni niewykorzystywanej), – ostatni na dla powierzchni handlowej: Korpowhnw POWH P 1 POWH B gdzie: Korpowhnw – wskaźnik korekty powierzchni handlowej, POWHP – wielkość powierzchni handlowej (po odjęciu powierzchni niewykorzystywanej), na POWHB – wielkość powierzchni handlowej brutto (przed odjęciem powierzchni niewykorzystywanej). – ostatni na dzień ostatni dzień 2013 dla powierzchni magazynowej: Korpowmnw POWM P 1 POWM B gdzie: Korpowmnw – wskaźnik korekty powierzchni magazynowej, POWMP – wielkość powierzchni magazynowej na ostatni dzień roku 2013 (po odjęciu powierzchni niewykorzystywanej), POWMB – wielkość powierzchni magazynowej brutto na ostatni dzień (przed odjęciem powierzchni niewykorzystywanej). 2013 W procesie kalkulacji kosztów, OPL stosuje system „TIPI” służący ewidencji powierzchni. System ten umożliwia pozyskanie informacji na temat powierzchni brutto oraz netto według poszczególnych rodzajów: – powierzchnia biurowa, – powierzchnia handlowa, 31/51 Wersja jawna – powierzchnia techniczna, – powierzchnia magazynowa. System „TIPI” zawiera również informacje o powierzchni niewykorzystywanej. Korekta powierzchni jaką OPL stosuje w procesie kalkulacji kosztów, dotyczy powierzchni niewykorzystywanej (uwolnionej), która obejmuje budynki bądź kondygnacje, które nie były na przestrzeni roku 2013 użytkowane przez żadną jednostkę organizacyjną Spółki (w budynkach bądź pomieszczeniach nie znajdują się żadne urządzania techniczne, nie przebywali w roku 2013 pracownicy Spółki). Wartość bieżącą budynków, wyznaczoną zgodnie z Dokumentem IV, koryguje się dla każdego z typów budynków odrębnie (ze względu na rodzaj powierzchni), o wartość wskaźnika korekty wyznaczonej powyżej (w procentach). 2. Korekta kosztów z tytułu efektywnej sieci telekomunikacyjnej Podstawą korekty jest dostosowanie istniejącej stacjonarnej sieci telekomunikacyjnej do wymogów efektywnego operatora. Korekta zastosowana jest dla wybranych komponentów kosztowych grupujących koszty sieci. Wskaźnik korekty ustala się w następujących obszarach: a) Optymalna struktura stacjonarnej sieci komutacyjnej i teletransmisyjnej Przy wyznaczaniu optymalnej struktury sieci przyjmuje się zasadę, że jeśli przy zachowaniu możliwości świadczenia usług w niezmienionym zakresie ruch przenoszony przez kilka hostów mógłby być przenoszony przez jeden większy host, wtedy odpowiednio rozbudowuje się jeden z analizowanych hostów a wszystkie pozostałe hosty zastępuje się jednostkami wyniesionymi. Korekta ta ma na celu wyznaczenie najbardziej optymalnej struktury sieci przy uwzględnieniu stosowanych w OPL technologii. Za punkt wyjścia do korekty przyjmuje się istniejącą topologię sieci. Analogicznie, na podstawie powyższej korekty ustalona zostanie efektywna liczba obiektów wyniesionych oraz central lokalnych, przy zadanym popycie na ruch. Na podstawie otrzymanych determinant, ustalona zostanie efektywna liczba central końcowo tranzytowych, będących w stanie obsłużyć ten popyt oraz podłączenie wyznaczonej liczby central lokalnych i obiektów wyniesionych. W końcowych etapie zmodyfikowana zostanie sieć na poziomie central tranzytowych. W przypadku redukcji jednej z central, OPL zestawia nową drogę transmisyjną pomiędzy lokalizacją innej centrali.W konsekwencji zastosowania powyższej korekty należy odpowiednio zmodyfikować połączenia sieciowe pomiędzy elementami sieci telekomunikacyjnej w sytuacji, gdy dla co najmniej jednego z nich zastosowano procedurę optymalizacji oraz dokonać korekty z tytułu nadmiarowej pojemności sieci. Korekty optymalizacji sieci dokonuje się jeżeli koszty (ujęte w koszcie bieżącym) faktycznej sieci przekraczają koszty (ujęte w koszcie bieżącym) jakie byłyby wykazane na dzień sporządzania regulacyjnego rachunku kosztów, gdyby operator od początku budował sieć w sposób optymalny i efektywny. Poprzez porównanie wyżej wymienionych kosztów faktycznej sieci i sieci zoptymalizowanej wyznacza się wartość korekty.Przy wyznaczaniu zarówno zakresu jak i wartości korekty optymalizacji sieci należy przyjąć ten sam poziom umorzenia porównywanych ze sobą sieci. W związku z tym wartość odtworzeniową netto jednostek wyniesionych stawianych w miejsce nieoptymalnych central należy skorygować o stopień dotychczasowego zamortyzowania zastępowanych jednostek. W przypadku modyfikacji w sieci transmisyjnej wynikających z zastosowania tej korekty należy przyjąć taki sam stopień dotychczasowego zamortyzowania wewnątrz odpowiednich grup elementów sieci (np. kanalizacja, kable etc.). W modelu nie należy ujmować jakichkolwiek kosztów, jakie trzeba byłoby ponieść, aby przebudować faktyczną sieć operatora do tej, która odpowiadałaby swoją strukturą sieci optymalnej. Korekta dotyczy wszystkich central, również tych stanowiących punkty styku sieci z innymi operatorami. Korekty central stanowiących punkty styku z innymi operatorami 32/51 Wersja jawna dokonuje się przy zachowaniu możliwości świadczenia usług zarówno innym operatorom jak i abonentom OPL w niezmienionym zakresie. Zachowanie możliwości świadczenia usług innym operatorom oznacza, że wszyscy operatorzy przyłączeni do sieci OPL zachowają możliwość przesyłania i odbierania ruchu w niezmienionym zakresie. Przy czym, całkowita liczba punktów styku sieci z danym operatorem może ulec zmianie. Poprzez zachowanie możliwości świadczenia usług w niezmienionym zakresie rozumie się zachowanie możliwości świadczenia dotychczasowego wolumenu usług, co jest jednoznaczne z możliwością zaspokojenia popytu na usługi OPL, który występował przed korektą. W następstwie wyznaczania optymalnej struktury stacjonarnej sieci komutacyjnej i teletransmisyjnej zmiana podlegają: wycena systemu komutacyjnego ze względu na zmianę hostów na jednostki wyniesione, zmianom podlega wycena tej części obiektów komutacyjnych, która zależna jest od liczby jednostek centralnych oraz jednostek wyniesionych, wycena systemów teletransmisyjnych ze względu na ustalenie efektywnej ilości central, zmianom podlega wycena tej części sieci, która zależna jest od liczby i lokalizacji central, drogi kierowania ruchu, zaangażowanie sieci transmisyjnej i urządzeń transmisyjnych, amortyzacja związana z systemami komutacyjnym i teletransmisyjnymi, koszt kapitału związanego z systemami komutacyjnym i teletransmisyjnymi zysk/strata z przeszacowania do wartości bieżącej środków trwałych związanych z systemami komutacyjnym i teletransmisyjnym. Ponadto w następstwie wyznaczania optymalnej struktury sieci, jeśli jest to zasadne, zostanie uwzględniona korekta kosztów, zależnych bezpośrednio od ilości obiektów komutacyjnych i teletransmisyjnych, takich jak: kosztów wynagrodzeń i teletransmisyjnych, kosztów powierzchni, i teletransmisyjne, kosztów energii i teletransmisyjny. związanych na elektrycznej z której eksploatacją zlokalizowano zużywanej przez systemów komutacyjnych obiekty komutacyjne system komutacyjny b) Korekta sieci dostępowej – OPL dokona modyfikacji, jeżeli uzasadnione kosztowo jest: dodanie punktu (szafy kablowej) agregującego kilka sieci rozdzielczych lub zagregowanie ich w studni kablowej i doprowadzenie jednej, większej wiązki kabli sieci rozdzielczej do najbliższej szafy kablowej lub najbliższej przełącznicy głównej MDF, OPL dokona takiej modyfikacji w sieci dostępowej dla celów kalkulacji kosztów, lub likwidacja punktu (szafy kablowej) agregującego kilka sieci rozdzielczych i poprowadzenie kabli sieci rozdzielczej/magistralnej do innego punktu agregującego lub najbliższej przełącznicy głównej. Dokonując powyższych modyfikacji, zakłada się stałą lokalizację MDF oraz stałe położenie abonentów. Ponadto, OPL dokonując korekty optymalizacji sieci dostępowej, zgodnie z koncepcją efektywnego operatora, przeprowadza analizę jej struktury z uwzględnieniem świadczenia wszystkich usług, przy założeniu zachowania dotychczasowej jakości ich świadczenia. 33/51 Wersja jawna Przy analizach zasadności wprowadzenia powyższych korekt wyznacza się długości kabli w linii prostej między punktami, skorygowane o rzeczywisty współczynnik trasowy obliczony dla każdej modyfikacji osobno. Współczynnik ten przyjmuje wartości z przedziału od jedności do pierwiastka kwadratowego z dwóch, dla obu wartości włącznie. Niezależnie od powyższej korekty, OPL dokonuje korekty mającej na celu optymalizację pojemności kabli w sieci dostępowej. Korekta ta polega na redukcji liczby par kabli miedzianych w tej sieci. Dla każdej z lokalizacji przełącznicy głównej zostanie przeprowadzona analiza popytu na miedziane pętle abonenckie efektywnego operatora. OPL dokona korekty, jeżeli uzasadnione kosztowo jest zastąpienie kilku kabli o mniejszej liczbie par miedzianych na kabel agregujący tę liczbę par. Koszt kabli miedzianych wyznaczany jest jako koszt nominalnej długości kabla wraz z niezbędnym oprzyrządowaniem i kosztami robót niezbędnych do oddania kabla do użytkowania. Przy wyznaczaniu zarówno zakresu jak i wartości korekty optymalizacji sieci dostępowej należy przyjąć ten sam poziom umorzenia porównywalnych ze sobą elementów. W konsekwencji wprowadzenia powyższej korekty, dokonuje się także korekt pośrednich związanych z pojemnością elementów działających w sieci dostępowej. Dodatkowo przeprowadza się korektę zajętości kabli w sieci dostępowej redukując pojemność nadwyżkową sieci w odniesieniu do maksymalnej zajętości sieci w okresie 10 lat poprzedzających moment dokonania wyceny tj. dzień kończący rok obrotowy. W następstwie wyznaczania optymalnej struktury i pojemności sieci dostępowej, OPL dokonuje także korekt pośrednich: wyceny elementów sieci dostępowej, ze względu na redukcję ich pojemności, ewentualną zmianę ich liczby oraz lokalizacji, kosztów amortyzacji związanych z elementami sieci dostępowej, kosztów operacyjnych dostępowej, kosztu kapitału związanego z siecią dostępową zysku/straty z przeszacowania do wartości bieżącej (za wyjątkiem kabli miedzianych) środków trwałych związanych z siecią dostępową. związanych z utrzymaniem zoptymalizowanej sieci Powyższych modyfikacji i korekt dokonuje się w kalkulacji kosztów, jeżeli całkowity, uzasadniony koszt analizowanych fragmentów sieci po ich dokonaniu, jest bardziej optymalny kosztowo niż fragment sieci wyceniany w sposób dotychczasowy. c) Korekta stacjonarnej sieci pakietowej ATM/FR oraz Ethernet (Tajemnica przedsiębiorstwa ) W modelu nie uwzględnia się jakichkolwiek kosztów, w związku z zastąpieniem sieci ATM siecią Ethernet. jakie należałoby ponieść d) Optymalizacja nadwyżkowej pojemności obliczonej w oparciu o następujące informacje: pojemność nominalną systemu, zajętość systemu oraz wolną pojemność systemu. Zależność pomiędzy pojemnością nominalną, wolną pojemnością i nadwyżkową pojemnością przedstawia poniższe równanie: N P Z RS RT gdzie: 34/51 Wersja jawna N – pojemność nadwyżkowa jest to konfiguracja systemu przekraczająca zajętość systemu powiększoną o rezerwę sprzedażową oraz rezerwę techniczną; P – pojemność nominalna systemu jest to konfiguracja rzeczywista systemów, urządzeń i elementów telekomunikacyjnych zainstalowanych w sieci OPL; Z – zajętość systemu jest to konfiguracja systemów telekomunikacyjnych dla aktualnej liczby abonentów, uwzględniająca wyposażenia abonenckie oraz elementy dedykowane do obsługi ruchu telekomunikacyjnego; RS – rezerwa sprzedażowa dla kalkulacji kosztów na rok 2015, są to zasoby sieciowe przeznaczone do wykorzystania przez przewidywaną zmianę wolumenu usług, niezbędne do zapewnienia podaży odpowiadającej popytowi na koniec 2013r. Rezerwa sprzedażowa wyznaczana jest jako suma wolumenu usług na koniec roku 2013 i przewidywana ilość wolumenu na koniec 2014r., wyznaczona na podstawie prognoz przedstawionych przez operatorów. RT – rezerwa techniczna jest to protekcja, zabezpieczenie lub redundancja zasobów sieciowych. Rezerwa ta jest realizowana poprzez dodatkowe funkcjonalności systemów lub konfigurację urządzeń, których przykładami są: systemy i urządzenia realizujące sprzętowo i funkcjonalnie protekcje głównych połączeń w sieci, urządzenia wykorzystywane do rekonfiguracji i zabezpieczenia struktur sieciowych, struktury sieci pakietowej konfigurowane w taki sposób, aby możliwa była samoistna rekonfiguracja sieci w przypadku awarii jakiegokolwiek elementu. Zajętość systemu oraz poziom rezerwy technicznej są efektywnymi zajętością i rezerwą techniczną, tzn. takimi, jakie istniałaby w systemie efektywnego operatora zarządzającego swoimi systemami w sposób minimalizujący ich obciążenie, przy zachowaniu odpowiedniej jakości usług. Zajętość systemu musi być uzasadniona bieżącymi potrzebami technicznymi. Wskaźnik korekty wyraża przewidywaną zmianę wartości danego komponentu kosztowego po skorygowaniu jego parametrów wejściowych do poziomu zapewniającego efektywność operatora. Dla każdego komponentu, wskaźnik korekty ustala się wg następującego wzoru: KorNP NPpo NPprzed 1 gdzie: KorNP – wskaźnik korekty nadwyżkowej pojemności sieci; NPprzed – wartość nadwyżkowej pojemności sieci przed korektą, wg stanu na dzień 31 grudnia 2013 r.; NPpo – wartość nadwyżkowej pojemności sieci po korekcie, wg stanu na dzień 31 grudnia 2013 r. Odnośnie korekt kosztów z tytułu efektywnej sieci telekomunikacyjnej, przyjmuje się zasadę, iż w modelu nie należy ujmować jakichkolwiek kosztów, jakie trzeba byłoby ponieść, aby przebudować faktyczną sieć operatora do tej, która odpowiadałaby swoją strukturą sieci optymalnej Źródłem korekt opisanych w punktach 1 i 2, jest przeszacowanie środków trwałych. Korekty uwzględnione są więc w wartości wyceny bieżącej. W konsekwencji koszty amortyzacji bieżącej, kosztu kapitału i straty/zysku z przeszacowania środków trwałych 35/51 Wersja jawna dla poszczególnych procesów specjalnych implementowane są w modelu kosztowym w wartościach skorygowanych. W następstwie korekt dokonanych w ramach przeszacowania środków trwałych do wartości bieżącej korygowane są zależne od nich koszty operacyjne. e) Korekta stacjonarnej sieci transmisyjnej warstwy tranzytowej (Tajemnica przedsiębiorstwa ), f) Korekta sieci transmisyjnej dalekosiężnej (Tajemnica przedsiębiorstwa ), g) (Tajemnica przedsiębiorstwa ), h) (Tajemnica przedsiębiorstwa ), i) (Tajemnica przedsiębiorstwa ). 3. Korekta kosztów utrzymania nieruchomości Podstawą do zastosowania korekty kosztów utrzymania nieruchomości jest korekta powierzchni budynków wynikająca z utrzymywania powierzchni niewykorzystywanej, przeprowadzana w ramach przeszacowania środków trwałych do wartości bieżącej. 4. Korekta kosztów utrzymania urządzeń (tj. kosztów wynagrodzeń i kosztów operacyjnych) z tytułu efektywnej stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej Podstawą do zastosowania korekty z tytułu efektywnej stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej jest korekta dostosowania istniejącej sieci telekomunikacyjnej do wymogów efektywnego operatora, przeprowadzone w ramach przeszacowania środków trwałych do wartości bieżącej w następujących obszarach: a) Optylmana struktura stacjonarnej sieci komutacyjnej i teletransmisyjnej. b) Korekta stacjonarnej sieci pakietowej ATM/FR oraz Ethernet. c) Optymalizacja nadwyżkowej pojemności, d) Korekta stacjonarnej sieci transmisyjnej warstwy tranzytowej, e) Korekta stacjonarnej sieci transmisyjnej dalekosiężnej, f) Korekta sieci dostępowej (w przypadku korekty sieci dostępowej w następstwie wyznaczania optymalnej struktury i pojemności sieci dostępowej, OPL nie dokonuje korekty kosztów utrzymania urządzeń z tytułu efektywnej sieci telekomunikacyjnej, w zakresie ww. kosztów wynagrodzeń). 5. Korekta kosztów wynikająca z zastosowania nowoczesnego ekwiwalentu – MEA. Podstawą do wyznaczenia korekt jest zastosowanie w kalkulacji przeszacowania metodą nowoczesnego ekwiwalentu. Takie przeszacowanie skutkować może zmianą poziomu niezbędnych zasobów związanych z określonymi grupami środków trwałych: a) Energia elektryczna – zmiana poziomu wykorzystania w przypadku zastosowania nowoczesnego ekwiwalentu: energii elektrycznej Wskaźnik korekty ustala się na podstawie: przeciętnych kosztów zużycia energii elektrycznej przez urządzenia stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej zamieniane metodą MEA, przeciętnych kosztów zużycia energii elektrycznej przez urządzenia stanowiące nowoczesny ekwiwalent dla urządzeń podlegających zamianie na nowoczesny ekwiwalent, liczby urządzeń zamienianych metodą MEA. 36/51 Wersja jawna Wskaźnik korekty wyliczany jest jako różnica zużycia energii elektrycznej przed zmianami z tytułu MEA oraz zużycia energii elektrycznej po przeprowadzeniu zmian technologicznych. Wskaźnik korekty wyraża wzór: KorEMEA EP 1 EB Gdzie: KorEMEA – wskaźnik korekty energii elektrycznej Ep – wartość energii elektrycznej (po przeprowadzeniu zmian technologicznych) EB – wartość energii elektrycznej (przed przeprowadzeniem zmian technologicznych) b) Wynagrodzenia – zmiana poziomu wykorzystania średniego zaangażowania zasobów ludzkich w przypadku zastosowania nowoczesnego ekwiwalentu: Wskaźniki korekty ustala się na podstawie: przeciętnego zaangażowania zamienianych metodą MEA, przeciętnego zaangażowania zasobów ludzkich dla obsługi urządzeń stanowiących nowoczesny ekwiwalent dla urządzeń podlegających zamianie, liczby urządzeń zamienianych metodą MEA. zasobów ludzkich dla obsługi urządzeń Wskaźniki korekt wyrażają zmianę w wysokości kosztów wynagrodzeń dla odpowiednich procesów utrzymania sieciowych urządzeń podlegających zamianie na nowoczesny ekwiwalent w okresie na jaki sporządza się kalkulację w odniesieniu do okresu bazowego Wskaźnik korekty wyraża wzór: KorwynMEA ETATMEAP 1 ETATMEAB Gdzie: KorwynMEA – wskaźnik korekty ETATMEAP- ilość etatów potrzebna do obsługi zamienianych urządzeń (po przeprowadzeniu zmian technologicznych) ETATMEAB- ilość etatów potrzebna do obsługi przeprowadzeniem zmian technologicznych) zamienianych urządzeń (przed 6. Efektywny poziom zatrudnienia OPL w kalkulacji kosztów stosuje efektywny poziom zatrudnienia, który wyliczany jest na podstawie porównania średniorocznego stanu zatrudnienia OPL za zakończony rok obrotowy 2013 oraz stanu zatrudnienia w TP S.A. w grudniu 2013r., w podziale na poszczególne procesy (z wyłączeniem zatrudnienia w spółkach przejętych w dniu 2013.12.31). Wskaźnik korekty dla danego procesu odzwierciedla zmianę stanu zatrudnionych dla danego procesu w grudniu 2013r. w porównaniu do stanu średniorocznego za 2013 rok. 37/51 Wersja jawna Wskaźnik korekty wyraża wzór: Korzat ETATP 1 ETATB Gdzie: Korzat – wskaźnik korekty ETATP - stan zatrudnienia w grudniu 2013 r., ETATB – średnioroczny stan zatrudnienia za 2013 r Korekta pośrednia wynikająca ze zmian w poziomie zatrudnienia Pozostała energia, gaz, woda - Korekta zastosowana jest dla procesu grupującego koszty pozostałej energii. Wskaźnik korekty wyraża zmianę kosztów zużycia pozostałej energii w wyniku korekty zatrudnienia do poziomu efektywnego. Wskaźnik korekty wyraża wzór: KorPOZEN POZEN ppz POZEN B 1 gdzie: KorPOZEN – wskaźnik korekty POZENppz - wielkość pozostałej energii po wprowadzeniu zmian w wielkości zatrudnienia w wyniku korekty efektywnego poziomu zatrudnienia POZENB – wielkość pozostałej energii przed wprowadzeniem zmian w wielkości zatrudnienia w wyniku korekty efektywnego poziomu zatrudnienia 7. (Tajemnica przedsiębiorstwa ), 8. (Tajemnica przedsiębiorstwa ), 9. Korekta kosztów opłat za linię NSL Podstawą korekty jest przyjęta metoda wyceny sieci OPL zakładająca, że linia NSL zostanie w 100% wybudowana (odtworzona) przez OPL. Korekta zastosowana jest dla procesu grupującego koszty opłat za eksploatację linii NSL. Wskaźnik korekty wynosi -100%, co oznacza, że operator nie będzie ponosił żadnych opłat z tytułu korzystania z linii NSL. Nośniki - metody alokacji Dla alokacji kosztów z poziomu są następujące metody alokacji: procesów rzeczywistych stosowane alokacja bezpośrednia – ta metoda alokacji wynika ze specyfiki poziomu procesów specjalnych, który grupuje pełną listę procesów dotyczących wynagrodzeń i kosztów operacyjnych. Koszty tych procesów powstają w wyniku bezpośredniej alokacji kosztów z poziomu pierwszego procesów rzeczywistych. alokacja przy pomocy właściwych nośników kosztów procesów, opartych na statystykach operacyjnych, sieciowych lub księgowych. 38/51 Wersja jawna 3.4 Poziom procesów specjalnych Komponenty Na tym poziomie wyodrębnia się następujące grupy komponentów: 1. Procesy grupujące koszty wynagrodzeń - zawierają koszty wynagrodzeń z narzutami na wynagrodzenia. Powstają poprzez alokację (bezpośrednią lub za pomocą nośników) kosztów z poziomu procesów rzeczywistych. 2. Procesy dotyczące kosztów operacyjnych - grupują inne koszty operacyjne niż koszty wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników. Powstają poprzez alokację (bezpośrednią lub za pomocą nośników) kosztów z poziomu procesów rzeczywistych. 3. Procesy specjalne dotyczące kosztu amortyzacji. Koszty tych procesów powstają w wyniku bezpośredniej alokacji kosztów z poziomu procesów rzeczywistych (dla tej kategorii lista komponentów jest taka sama jak na poziomie procesów rzeczywistych). 4. Procesy specjalne dotyczące zysku/straty z przeszacowania do wartości bieżącej środków trwałych oraz WNiP. Koszty tych procesów powstają w wyniku bezpośredniej alokacji kosztów z poziomu procesów rzeczywistych (dla tej kategorii lista komponentów jest taka sama jak na poziomie procesów rzeczywistych). 5. Procesy specjalne dotyczące kosztu kapitału od wartości bieżącej poszczególnych grup rzeczowych aktywów trwałych oraz WNiP. Koszty tych procesów powstają w wyniku bezpośredniej alokacji kosztów z poziomu procesów rzeczywistych (dla tej kategorii lista komponentów jest taka sama jak na poziomie procesów rzeczywistych). 6. Procesy specjalne dotyczące kosztu kapitału od bieżącej wartości kapitału pracującego. Koszty tych procesów powstają w wyniku alokacji kosztów z poziomu procesów rzeczywistych z grupy komponentów kosztów kapitału pracującego. Korekty Na poziomie procesów specjalnych operacyjnych. nie wprowadza się żadnych korekt kosztów Nośniki – metody alokacji Koszty poziomu procesów specjalnych alokują się zarówno na poziom procesów modelowych jak i na procesy znajdujące się na tym samym poziomie. Taka alokacja ("zapętlenia") jest charakterystyczna tylko dla poziomu procesów specjalnych. Na poziomie procesów specjalnych stosuje się nośniki kosztów właściwe dla alokacji kosztów na procesy poziomu procesów modelowych lub na procesy z tego samego poziomu. Dla kalkulacji kosztów na rok 2015, statystyki nośników oparte są o dane za rok 2013. Dla poziomu procesów specjalnych wyróżnia się następujące podstawowe kierunki alokacji: 1. Alokacja bezpośrednia na odpowiednie procesy modelowe – dotyczy procesów specjalnych ogólnych i procesów dotyczących sprzedaży i uruchomienia usługi, procesów dotyczących obsługi i naprawy terminali abonenckich oraz procesów obejmujących działania w zakresie rozliczeń z innymi operatorami i innych kosztów o charakterze opłat. 2. Alokacja kosztów procesów specjalnych, wspomagających działalność podstawową, na inne procesy specjalne (w zależności od specyfiki alokowanego kosztu). W tym miejscu dochodzi do zapętleń kosztów w ramach jednego poziomu modelu – jest to zjawisko charakterystyczne wyłącznie dla poziomu procesów specjalnych. Procesy wspomagające obejmują działania realizowane przede wszystkim w komórkach kadrowych, administracyjnych, informatyki, które umożliwiają działalność podstawową. Dlatego uzasadnione jest alokowanie kosztów tych działań na inne procesy specjalne, które zostają w ten sposób obciążone kosztami wsparcia. Wsparcie to jest najczęściej 39/51 Wersja jawna uzależnione od wysokości zatrudnienia, koszty alokowane są więc głównie przy pomocy statystyk podziału etatów wg procesów. Kwestia zapętleń dotyczy również wybranych procesów sieciowych ogólnych, które obejmują swoim zakresem działania właściwe dla pewnej grupy procesów szczegółowych, koszty procesów ogólnych są więc na nie alokowane. (Tajemnica przedsiębiorstwa ). 3. Alokacja kosztów procesów specjalnych, wspomagających działalność podstawową, bezpośrednio na odpowiednie procesy modelowe. Sytuacja taka ma miejsce, jeżeli specyfika danego procesu wymaga jego uzasadnionego powiązania z usługami (przez procesy modelowe) w większym stopniu, niż z innymi procesami specjalnymi. 4. Alokacja kosztów procesów dotyczących elementów sieci odbywa się głównie w sposób bezpośredni lub przy użyciu nośników sieciowych na odpowiadające im procesy lub grupy procesów dotyczące elementów sieci na poziomie procesów modelowych. Jedynie niektóre procesy z podgrupy „Pozostałe” alokują się na wybrane procesy specjalne lub na odpowiednie procesy grupujące koszty elementów sieci. 5. Alokacja kosztów procesów dotyczących kosztów kapitału od bieżącej wartości kapitału pracującego – alokacja bezpośrednia albo za pomocą nośników dotyczących kosztów kapitału pracującego na odpowiednie procesy specjalne lub na poziomie procesów modelowych. 3.5 Procesy modelowe i usługi Szczegółowy opis poziomu procesów modelowych oraz poziomu usługi dla modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) został przedstawiony w rozdziale 5. 4 Procesy modelowe i usługi w modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) 4.1 Procesy modelowe Poziom procesów modelowych jest czwartym, kolejnym poziomem w modelu kalkulacyjnym. Procesy modelowe grupują koszty alokowane z poziomu procesów specjalnych, w związku z czym ich liczba jest znacznie mniejsza niż na poziomie poprzedzającym. Procesy modelowe tworzą kategorie kosztowe, które można powiązać ze świadczonymi usługami. Większość procesów modelowych można przypisać do konkretnych usług. Koszty procesów modelowych dotyczące więcej niż jednej usługi są alokowane za pomocą odpowiednich nośników. Kategorie poziomu procesów modelowych Procesy modelowe grupują wszystkie koszty dające się przypisać do danego procesu lub elementu sieci (wynagrodzenia, koszty operacyjne, koszty powierzchni i energii, amortyzację, koszt kapitału i zysk/stratę z przeszacowania składników majątku), alokowane z poziomu procesów specjalnych. Procesy modelowe dzielą się na następujące podstawowe grupy: Procesy modelowe grupujące koszty działań, które mogą być alokowane bezpośrednio na jedną lub za pomocą nośników na kilka lub wszystkie usługi lub na komponenty „pozostałe”, Procesy modelowe o charakterze opłat, które mogą być alokowane bezpośrednio na jedną lub za pomocą nośników na kilka lub wszystkie usługi lub na komponenty „pozostałe”. 40/51 Wersja jawna Procesy modelowe grupujące koszty elementów sieci dotyczących świadczenia usług. Mogą być alokowane bezpośrednio na jedną lub za pomocą nośników na kilka lub wszystkie usługi lub na komponenty „pozostałe”. Nośniki – metody alokacji dla kosztów poziomu procesów modelowych Poziom procesów modelowych grupuje koszty według procesów w sposób umożliwiający ich alokację na usługi bezpośrednio lub za pomocą nośnika. Podstawowe kierunki alokacji dla poziomu procesów modelowych przedstawiają się następująco: 1. Dla procesów modelowych, na których zgrupowane są koszty dotyczące tylko jednej kalkulowanej usługi stosuje się alokacją bezpośrednią na tę usługę. 2. Dla alokacji kosztów zgrupowanych na pozostałych procesach wykorzystywane są nośniki kosztów właściwe ze względu na specyfikę danego procesu. (Tajemnica przedsiębiorstwa ) Lista procesów modelowych oraz kierunki i sposoby alokacji kosztów procesów modelowych dla modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) przedstawione są w tabelach 1 i 2. 41/51 Wersja jawna Tabela 1. Kierunki alokacji procesów modelowych na usługi w modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) (Tajemnica przedsiębiorstwa ) 42/51 Wersja jawna Tabela 2. Przypisania nośników do procesów modelowych w modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) (Tajemnica przedsiębiorstwa ) 43/51 Wersja jawna Nośniki wykorzystujące macierze kierowania ruchu Na poziomie procesów modelowych do alokacji kosztów stosowane są m.in. nośniki, których statystyki opierają się o dane bilingowe i zaangażowanie elementów sieci w świadczenie poszczególnych usług. Danymi wejściowymi do wykonania obliczeń statystyk tych nośników są: Próbki – losowo wybrane 14 dni (10 roboczych, 2 soboty i 2 święta) z 2013 roku: - bilingu abonenckiego OPL, - bilingu ze styków z sieciami NOL (ruch przychodzący z sieci NOL do sieci OPL), - bilingu ze styków z sieciami NOK (ruch przychodzący z sieci NOK do sieci OPL), - bilingu z punktów styku z sieciami NOM/NOMN (ruch przychodzący/wychodzący z/do sieci NOM/NOMN do/z sieci OPL), - bilingu z punktów styku z operatorami zagranicznymi (ruch przychodzący z sieci operatorów zagranicznych do sieci OPL), - bilingu z węzłów Sieci Inteligentnej Macierze kierowania ruchu – przedstawiają zaangażowanie poszczególnych elementów sieci (obiektów wyniesionych, central lokalnych, central CKT, central CT, central CMN) w realizację usług oferowanych przez OPL abonentom każdej centrali we wszystkich strefach numeracyjnych i Przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Dane o kierowaniu ruchu dla każdej strefy numeracyjnej w sieci stacjonarnej OPL grupuje się w postaci macierzy. Dane te uwzględniają zróżnicowanie zaangażowania poszczególnych elementów sieci w przypadku rozpoczynania i zakańczania połączeń. Wyjątek stanowią połączenia w ruchu przychodzącym od operatorów zagranicznych (zakańczane w sieci OPL lub NOL), dla których założono identyczny stopień zaangażowania elementów sieci w rozpoczęciu i zakańczaniu połączeń. Macierze teletransmisyjne - przedstawiają liczbę km poszczególnych rodzajów teletransmisji (lokalnej, lokalno – regionalnej, regionalnej, regionalno – tranzytowej, tranzytowej, tranzytowo – międzynarodowej) w realizację usług oferowanych przez OPL abonentom każdej centrali we wszystkich strefach numeracyjnych i Przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Dane o liczbie km dla każdej strefy numeracyjnej w sieci OPL grupuje się w postaci macierzy. Dane o zakresach numeracyjnych central – pozyskiwane są oddzielnie dla każdej strefy numeracyjnej z dokładnością do poszczególnych central oraz ich obiektów wyniesionych. Dane o zakresach numeracji IN, NDS, NDSI, numeracji abonenckiej w sieciach PLMN i PSTN – pozyskiwane z Tablic Zagospodarowania Numeracji publikowanych przez UKE. Powyższe dane wejściowe służą do stworzenia macierzy próbek czasów połączeń wygenerowanych z poszczególnych central i punktów styku na poszczególne usługi. Macierz próbek składa się ze źródeł ruchu, które umieszczone są w kolumnach macierzy oraz punktów docelowych, do których kierowane są połączenia, które umieszczone są w wierszach macierzy. Źródłami ruchu są centrale działające w sieci stacjonarnej OPL, dla ruchu abonenckiego lub styki dla ruchu międzysieciowego. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z ruchem generowanym przez abonentów podłączonych do central w sieci stacjonarnej OPL, w drugim przypadku jest to ruch przychodzący do sieci stacjonarnej OPL z sieci innych Przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Punktami docelowymi w macierzy są centrale OPL, usługi świadczone przez OPL, abonenci sieci innych Przedsiębiorców telekomunikacyjnych lub usługi świadczone przez innych 44/51 Wersja jawna Przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Na przecięciu kolumny i wiersza w macierzy próbek znajdują się czasy połączeń wygenerowanych na relacji źródło-punkt docelowy. Rysunek 5. Budowa macierzy minut Źródło 1 (abonenci centrali A) Źródło 2 (abonenci centrali B) Źródło 3 (abonenci centrali C) Źródło 4 (operator O1 podłączony przez LPSS na centrali B) Pkt docelowy 1 (abonenci centrali A) Pkt docelowy 2 (abonenci centrali B) Pkt docelowy 3 (abonenci centrali C) Pkt docelowy 4 (abonenci oper. O1) Pkt docelowy 5 Liczba minut w próbce czasów połączeń Usługa 1 w sieci TP (Biuro Numerów) Pkt docelowy 6 Usługa 2 w sieci TP (Internet 020 21 22) Pkt docelowy 7 Usługa 3 w sieci operatora – usługi 70x w sieci IN Netii Czasy połączeń odczytywane są z próbek bilingu. Każdy rekord bilingowy jest analizowany pod kątem źródła, które go wygenerowało oraz punktu docelowego, dla którego jest przeznaczony. Źródło ustalane jest poprzez porównanie numeru abonenta A (abonent generujący połączenie) z zakresami numeracyjnymi przydzielonymi do central w sieci stacjonarnej OPL. W wyniku porównania zostaje ustalona centrala źródłowa, a tym samym kolumna macierzy. Jeżeli źródłem ruchu jest sieć innego Przedsiębiorcy telekomunikacyjnego operacja sprowadza się do sprawdzenia z jakiego punktu styku pochodzi dany rekord bilingowy. Punkt docelowy ustalany jest poprzez porównanie numeru abonenta B (abonenta docelowego) z zakresami numeracyjnymi przydzielonymi do central w sieci stacjonarnej OPL, lub z numerami usług oferowanych w sieci stacjonarnej OPL, lub z zakresami numeracji abonenckiej sieci innych Przedsiębiorców telekomunikacyjnych, lub z numerami usług oferowanymi w sieciach innych Przedsiębiorców telekomunikacyjnych. W ten sposób ustalony zostaje punkt docelowy, a tym samym wiersz macierzy. Na przecięciu wyznaczonej kolumny i wiersza w macierzy znajdują się sumy czasów połączeń dla próbki. Macierz próbek czasów służy do przeważenia macierzy kierowania ruchu. Układ kolumn i wierszy macierzy kierowania ruchu jest identyczny jak w przypadku macierzy próbek. Różnica polega na zawartości poszczególnych pól. W macierzach kierowania ruchu wartości umieszczone na przecięciu kolumn i wierszy przedstawiają zaangażowanie (liczbę) elementów sieci w realizację połączeń na danych relacjach. Rysunek 6. Budowa macierzy liczby elementów sieci (kierowania ruchu) 45/51 Wersja jawna Źródło 1 (abonenci centrali A) Źródło 2 (abonenci centrali B) Źródło 3 (abonenci centrali C) Źródło 4 (operator O1 podłączony przez LPSS na centrali B) Pkt docelowy 1 (abonenci centrali A) Pkt docelowy 2 (abonenci centrali B) Pkt docelowy 3 (abonenci centrali C) Pkt docelowy 4 (abonenci oper. O1) Pkt docelowy 5 Usługa 1 w sieci TP (Biuro Numerów) Liczba obiektów wyniesionych lub Liczba central CL lub Liczba central CKT lub Liczba central CT lub Liczba central CMN Pkt docelowy 6 Usługa 2 w sieci TP (Internet 020 21 22) Pkt docelowy 7 Usługa 3 w sieci operatora – usługi 70x w sieci IN Netii Zaangażowanie elementów sieci w realizację połączeń przedstawia komplet 5 macierzy. Każda z nich zawiera informację o jednym rodzaju elementu sieci. Są to: obiekty wyniesione, centrale lokalne CL, centrale CKT, centrale CT, centrale CMN. Kolejnym krokiem jest wyliczenie średniej drogi połączeniowej dla każdej z usług zawartych w macierzach. Usługą na tym poziomie analiz nazywamy jeden lub grupę kilku punktów docelowych w macierzy. Wyliczenie polega na przemnożeniu wartości każdego z pól macierzy kierowania ruchu przez wartość odpowiedniego pola z macierzy próbek (powstają macierze minuto-central). Następnie wszystkie pola składające się na usługę są sumowane (osobno dla każdej z macierzy). Zsumowane minuto-centrale każdej z usług zostają podzielone przez zsumowane minuty tej usługi. Wynikiem opisanych działań jest średnia ważona liczba elementów sieci zaangażowanych w realizację usługi, czyli średnia droga połączeniowa. 46/51 Wersja jawna Rysunek 7. Budowa macierzy długości dróg teletransmisyjnych Źródło 1 (abonenci centrali A) Źródło 2 (abonenci centrali B) Źródło 3 (abonenci centrali C) Źródło 4 (operator O1 podłączony przez LPSS na centrali B) Pkt docelowy 1 (abonenci centrali A) Pkt docelowy 2 (abonenci centrali B) Pkt docelowy 3 (abonenci centrali C) Pkt docelowy 4 (abonenci oper. O1) Pkt docelowy 5 Usługa 1 w sieci TP (Biuro Numerów) Pkt docelowy 6 Usługa 2 w sieci TP (Internet 020 21 22) Liczba km tx lokalnej lub Liczba km tx lokalno - regionalnej lub Liczba km tx regionalnej lub Liczba km tx regionalno - tranzytowej lub Liczba km tx tranzytowej lub Liczba km tx tranzytowo-międzynarodowej Pkt docelowy 7 Usługa 3 w sieci operatora – usługi 70x w sieci IN Netii W analogiczny sposób wyliczane są średnie długości zaangażowanych w realizację usługi poszczególnych rodzajów teletransmisji (Rysunek 7). Powyższe obliczenia wykonywane są osobno dla każdej ze stref numeracyjnych. Wyniki cząstkowe zostają przeważone ruchem z każdej strefy numeracyjnej. W wyniku tej operacji otrzymujemy średnie drogi połączeniowe oraz średnie drogi teletransmisyjne dla każdej z usług w skali całego kraju. Następnie otrzymane zestawy liczb dla każdej z usług zostają przemnożone przez roczny wolumen ruchu każdej z usług. Statystyki minuto-central oraz minuto-km teletransmisji dla poszczególnych elementów sieci dla danej usługi stanowią zestaw danych wprowadzanych do nośników. 47/51 Wersja jawna 4.2 Poziom usług w modelu kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 Lista usług W kalkulacji zorientowanych przyszłościowo w pełni alokowanych kosztów usług świadczonych na rynkach właściwych 3 – 6 (2003) na rok 2015 kalkulowane są koszty następujących usług: Rynek 3 (2003) 1. Połączenia lokalne – konsument, 2. Połączenia międzystrefowe – konsument, 3. Połączenia do sieci komórkowych – konsument, 4. Połączenia do sieci Internet (dostęp komutowany) – konsument, Rynek 4 (2003) 5. Połączenia międzynarodowe – konsument, Rynek 5 (2003) 6. Połączenia lokalne – nie konsument, 7. Połączenia międzystrefowe – nie konsument, 8. Połączenia do sieci komórkowych – nie konsument, 9. Połączenia do sieci Internet (dostęp komutowany) – nie konsument, Rynek 6 (2003) 10. Połączenia międzynarodowe – nie konsument. Koszty, które nie są przypisywane do żadnej z wyżej wymienionych usług, są przypisywane do komponentu „Pozostałe” na poziomie usług. Schematy sposobów świadczenia usług (Tajemnica przedsiębiorstwa ) Obliczanie kosztów jednostkowych usług Model kalkulacyjny dla metodologii zorientowanych przyszłościowo w pełni alokowanych kosztów umożliwia kalkulację kosztów jednostkowych odrębnie dla poszczególnych usług. Jednostkowy koszt poszczególnych usług połączeń (połączeń lokalnych, międzymiastowych, międzynarodowych, do sieci telefonii komórkowej, do sieci internet dial-up) kalkulowany jest poprzez podzielenie całkowitych kosztów tych połączeń przez łączną liczbę minut poszczególnych usług połączeń w roku 2013. W formularzach wynikowych kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003), dla komponentów „ogółem” oraz „pozostałe usługi” w tabelach 1 i 2 nie uwzględnia się informacji o wolumenie usługi i nie kalkuluje się kosztu jednostkowego usługi. 4.3 Formularze wynikowe kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) Wzory formularzy wyników kalkulacji kosztów dla poszczególnych usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) przedstawione zostały w Tabeli 1 i Tabeli 2. Wyniki kalkulacji przedstawione w tabelach będą prezentowane z dokładnością do pełnych złotych, natomiast koszt świadczenia danej usługi telekomunikacyjnej 48/51 Wersja jawna (kolumna K) zostanie zaprezentowany z dokładnością do jednej setnej grosza (jednej dziesięciotysięcznej złotego). 49/51 Wersja jawna Tabela 1. Wzór formularza wyników kalkulacji kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) w zł na 2015 rok [%] D=B*C A(a) A(b) A(c) B C Jednostkowy koszt procesu modelowego [zł] Całkowite wykorzystanie danego elementu sieci [zł] Suma kosztów Wartość składników średniorocznego kapitału zaangażowanego** Koszty związane z kilkoma rodzajami działalności lub usługami, alokowane zgodnie z § 4 ust. 2 pkt 2 lit c rozporządzenia* [ zł] Koszt kapitału zaangażowanego [ zł] Wskaźnik zwrotu kosztu zaangażowanego kapitału [ zł] Koszty związane z kilkoma rodzajami działalności lub usługami, alokowane zgodnie z § 4 ust. 2 pkt 2 lit a i b rozporządzenia* Procesy modelowe Koszty związane wyłącznie z jednym rodzajem działalności lub jedną usługą* Koszty jednostkowe procesów modelowych [zł] E=A(a)+ A(b)+ A(c)+D [ zł] F G=E/F Proces modelowy 1 Proces modelowy 2 ….. Proces modelowy n * Z wyszczególnieniem kosztu amortyzacji oraz korekt do wartości bieżącej w podziale na poszczególne komponenty tej korekty – część związaną z korektą amortyzacji oraz części z tytułu zysku/straty wynikającej ze zmiany wartości aktywów ** Wartość składników średniorocznego kapitału zaangażowanego rozumie się jako wartość bieżącą netto aktywów. 50/51 Wersja jawna Tabela 2. Wzór formularza o strukturze kosztów usług świadczonych na rynkach 3-6 (2003) w zł na 2015 rok. Koszt świadczenia danej usługi telekomunikacyjnej Wykorzystanie procesu modelowego w świadczeniu danej usługi (w jednostkach rozliczeniowych) Średni koszt procesu modelowego dla danej usługi Procesy modelowe Wskaźnik udziału procesu modelowego w świadczeniu danej usługi Usługi Jednostkowy koszt procesu modelowego Koszty usług Usługa I [zł] [zł] [zł] Element 1 G1 H1 I1=G1*H1 J1 K1=I1*J1 Element 2 G2 H2 I2=G2*H2 J2 K2=I2*J2 Gx Hx Ix=Gx*Hx Jx Kx=Ix*Jx … Element x Różnica z zaokrągleń L Łączny koszt usługi I K=K1+K2+ … +Kx+L 51/51
