Tranzystorowy regulator prędkości do maszyn wyciągowych.

POLSKA
OPIS
PATENTOWY
RZECZPOSPOLITA
LUDOWA
Patent dodatkowy
'dó~~paTenfu nr
77 542
KI.
35a,1/23
MKP
B66b 1/28
Zgłoszono: 25.10.1972 (P. 158 465)
Pierwszeństwo:
URZĄD
PATENTOWY
Zgłoszenie ogłoszono:
01,06,1973
[czytelnia
1 Ur-ędu Pr-iU^r^'-^
PRL
Opis patentowy opublikowano: 31.12.1975
1 PsIttłU ItoBi.i'
■
\-
Twórcy wynalazku: Jan Broy, Rudolf Ober, Stanisław Grzymała, Janusz Łoziński,
Ryszard Łydko, Roman Szczukiewicz, Marian Wrzeszcz
Uprawniony z patentu: Przedsiębiorstwo Budowy Szybów, Bytom (Polska)
Tranzystorowy regulator prędkości do maszyn wyciągowych
Przedmiotem wynalazku jest tranzystorowy regulator prędkości do maszyn wyciągowych, wyposażonych
w bezsprężynowy regulator ciśnienia powietrza zasilającego hamulec manewrowy maszyny.
Znaczna ilość znanych maszyn wyciągowych jest wyposażona w elektropneumatyczny bezsprężynowy
regulator ciśnienia hamulca manewrowego, działający wprost proporcjonalnie, to znaczy, źe wzrostowi wartości
sygnału elektrycznego w układzie sterujących cewek regulatora ciśnienia, odpowiada proporcjonalny wzrost
ciśnienia powietrza doprowadzonego do hamulca manewrowego, spadkowi wartości sygnału elektrycz¬
nego w układzie sterujących cewek odpowiada spadek ciśnienia hamulca manewrowego, a tym samym proporcjo¬
nalny spadek siły hamującej. Regulacja prędkości maszyny wyciągowej jest w tym przypadku realizowana
poprzez regulację prądu w układzie sterujących cewek elektropneumatycznego regulatora ciśnienia, który to
układ cewek jest zasilany prądem z układu porównującego prędkość zadaną maszyny z prędkością rzeczywistą.
Ze wzrostem prędkości maszyny wyciągowej ponad prędkość zadaną wzrasta wartość sygnału elektrycznego
zasilającego układ cewek elektropneumatycznego regulatora ciśnienia, następuje wzrost ciśnienia powietrza
doprowadzanego do hamulca manewrowego i częściowe przyhamowanie maszyny do czasu, aż prędkość
rzeczywista maszyny zostanie zredukowana do wartości prędkości zadanej.
Główną wadą maszyn wyciągowych wyposażonych w elektropneumatyczny bezsprężynowy regulator
ciśnienia jest to, źe w przypadku nieprzewidzianej awarii, głównie przy awaryjnym przerwaniu obwodu
elektrycznego zasilającego układ cewek sterujących, następuje całkowity zanik sygnału elektrycznego w ukła¬
dzie cewek, a tym samym całkowity spadek siły hamowania, czyli niepożądane odhamowanie maszyny.
Celem wynalazku jest usunięcie wymienionej niedogodności wynikającej z zastosowania elektropneuma¬
tycznego bezsprężynowego regulatora ciśnienia.
Cel ten osiągnięto w ten sposób, że jedno z trzech istniejących uzwojeń elektropneumatycznego bezspręży¬
nowego regulatora ciśnienia zasilającego hamulec manewrowy maszyny, wykorzystano jako uzwojenie polaryza¬
cyjne, stale zasilane prądem stałym z prostownika pracującego w układzie mostkowymi z akumulatora pracują¬
cego buforowo z tym prostownikiem. Pozostałe dwie cewki wykorzystano jako cewki sterujące elektropneuma¬
tycznego regulatora ciśnienia zasilane w zależności od potrzeby ręcznie z dzielnika napięcia lub samoczynnie
z regulatora jazdy, pracującego na zasadzie porównania prędkości zadanej z rzeczywistą. W ten sposób tak
2
77 542
odwrócono działanie bezspręźynowego elektropneumatycznego regulatora ciśnienia, że przy spadku wartości
prądu zasilającego sterujące cewki regulatora, następuje wzrost ciśnienia hamulca manewrowego, a przy wzroście
wartości prądu zasilającego cewki następuje spadek ciśnienia hamulca manewrowego.
Układ według wynalazku jest znacznie bardziej bezpieczny od układu znanego i nie grozi niepożądanym
odhamowaniem maszyny w przypadku awaryjnej przerwy w układzie zasilającym cewki sterujące regulatora.
Przykład wykonania układu zasilania cewek sterujących elektropneumatycznego bezspręźynowego regula¬
tora uwidoczniono na załączonym rysunku, na którym pokazano schemat układu zasilania cewek. Jak
. uwidoczniono na rysunku, elektropneumatyczny bezsprężynowy regulator ciśnienia powietrza zasilającego hamulec
/manewrowy wyciągowej maszyny jest wyposażony w trzy sterujące^ cewki 1, 2 i 3. W układzie według
/ wynalazku, cewkę 1 wykorzystano jako uzwojenie polaryzacyjne stale zasilane prądem stałym z prostownika 4
pracującego w układzie mostkowym i z buforowo pracującego z nim akumulatora 5 poprzez nastawny rezystor 6
bocznikowy czynnym stykiem 7 stycznika luzownika hamulca bezpieczeństwa i poprzez nastawny rezystor 8,
służący do nastawiania koncesyjnej wartości ciśnienia powietrza w hamulcu manewrowym. Przepływ prądu
w tym obwodzie jest kontrolowany włączonym w obwód zasilania cewki 1 przekaźnikiem 9, który swym
czynnym stykiem 10 przerywa obwód bezpieczeństwa maszyny w przypadku całkowitego zaniku prądu
w obwodzie polaryzacyjnej cewki 1.
Obwód sterujących cewek 2 i 3, połączonych ze sobą szeregowo w ten sposób by ich strumienie
magnetyczne się sumowały, jest zasilany prądem stałym z mostkowego prostownika 11, który jest po stronie
prądu przemiennego zasilany regulowanym napięciem z wirnika indukcyjnego dzielnika 12 napięcia. W obwodzie
sterujących cewek 2 i 3 jest włączony spolaryzowany w kierunku przewodzenia tranzystor 13. Tranzystor ten
jest wysterowany w kierunku przewodzenia prądem płynącym w obwodzie jego bazy zasilanej z prostownika 4
i buforowo z nim pracującego akumulatora 5 poprzez nastawny rezystor 14. Tranzystor 13 jest sterowany
w obwodzie bazy od odpowiednio dużej różnicy prędkości rzeczywistej nad prędkością zadaną maszyny
wyciągowej. Obwód składający się z diody 15 Zenera i nastawnego rezystora 16 jest zasilany prądem z układu
porównującego wartości prędkości rzeczywistej zwartością prędkości zadanej. Napięcie przebicia diody 15
Zenera jest tak dobrane, że dopiero odpowiednio duża różnica prędkości rzeczywistej nad prędkością zadaną
spowoduje poprzez tranzystor 13 przyhamowanie maszyny hamulcem manewrowym.
Styk 17 stycznika luzownika hamulca bezpieczeństwa służy do przerwania dopływu prądu do cewek 2 i 3
przy przerwaniu obwodu bezpieczeństwa maszyny. Styk 18 łącznika zabudowanego w pulpicie sterowniczym
umożliwia przerwanie obwodu polaryzacyjnej cewki 1, gdy maszyna wyciągowa jest przewidziana do dłuższego
postoju. Regulacja prądu płynącego przez sterujące cewki 2 i 3, a tym samym regulacja momentu hamulca
manewrowego jest realizowana poprzez ręczną zmianę położenia wirnika indukcyjnego dzielnika 12 napięcia
oraz samoczynnie od odpowiednio dużej różnicy prędkości rzeczywistej i zadanej. Układ według wynalazku jest
szczególnie przydatny do istniejących maszyn wyciągowych.
Zastrzeżeniapatentowe
1. Tranzystorowy regulator prędkości do maszyn wyciągowych wyposażonych w elektropneumatyczny
bezsprężynowy regulator ciśnienia powietrza zasilającego hamulec manewrowy maszyny wyciągowej znamienny
tym, że jedna z trzech sterujących cewek (1) elektropneumatycznego bezspręźynowego regulatora jest wyko¬
rzystana jako uzwojenie polaryzacyjne, zasilane prądem stałym z mostkowego prostownika (4) i z buforowo
pracującego z nim akumulatora (5) poprzez nastawny rezystor (6) bocznikowany czynnym stykiem 7 stycznika
luzownika hamulca bezpieczeństwa i poprzez nastawny rezystor (8) służący do nastawiania koncesyjnej wartości
ciśnienia w hamulcu manewrowym maszyny, przy czym przepływ prądu w tym obwodzie jest kontrolowany
włączonym w obwód zasilania cewki (1) przekaźnikiem (9), który swym czynnym stykiem (10) przerywa obwód
bezpieczeństwa maszyny w przypadku całkowitego zaniku prądu w obwodzie polaryzacyjnej cewki (1).
2. Tranzystorowy regulator prędkości według zastrz. 1, znamienny tym, że szeregowo połączone sterujące
cewki (2 i 3) elektropneumatycznego bezspręźynowego regulatora ciśnienia są zasilane prądem stałym z mostko¬
wego prostownika (11), który jest po stronie prądu przemiennego zasilany regulowanym napięciem z wirnika
dzielnika (12) napięcia, przy czym w obwód sterujących cewek (2 i 3) jest włączony spolaryzowany \y kierunku
przewodzenia tranzystor (13) sterowany w obwodzie bazy składającym się z następnego rezystora (16) i diody
(15) Zenera od odpowiednio dużej różnicy prędkości rzeczywistej i zadanej, maszyny wyciągowej.
H. 35a,l/28
77 542
MKP B66b 1/28
CZY: LLNIA
U- ędu Poi«rvt^^ego