rośliny naczyniowe—rozmnażanie

advertisement
BIOLOGIA
SPRAWDZIAN DLA KLASY I LO o profilu rozszerzonym
PLAN SPRAWDZIANU ROZMNAŻANIE ROŚLIN NACZYNIOWYCH
Nr zadania
Sprawdzana czynność .Uczeń
potrafi:
Kategoria Poziom Punktacja
celów
wymagań
1
Rozróżnić pojęcia : gametofit sporofit
B
P
2
2
Nazwać różne przedrośla paprotników
A
P
2
3
Rozpoznać paprotniki jednako- i
A
P
1
różnozarodnikowe
4
Zidentyfikować wg opisu paprotniki
A
P
1
5
Uporządkować wg kolejności procesy
C
P
1
C
P
3
7
Narysować zalążek ,opisać jego budowę B
p
4
8
Porównać zalążek sosny i rośliny
C
Pp
2
C
P
5
C
P
3
D
PP
2
cyklu rozwojowego paprotnika
6
Uzupełnić schemat cyklu życiowego
rośliny zarodnikowej
okrytonasiennej
9
Przyporządkować organy sosny i ich
elementy
10
Określić funkcje wybranych elementów
kwiatu
11
Wyjaśnić zjawiska związane z obroną
rośliny przed samozapyleniem
12
Ustalić homologiczne elementy roślin
C
pp
4
nasiennych i zarodnikowych
13
Ocenić prawdziwość stwierdzenia
D
P
4
14
Przeprowadzić analizę budowy i
C
PP
4
pochodzenia elementów owocu
szupinkowego
15
Odróżnić typy owoców
B
P
2
16
Rozróżnić typy kwiatostanów
B
P
3
17
Na podstawie wzoru kwiatowego
C
PP
4
wyjaśnić budowę kwiatu
GRUPA A
ROŚLINY NACZYNIOWE—ROZMNAŻANIE
Zadanie 1 ( 2 pkt )
Uzupełnij zdanie pojęciami : gametofit lub sporofit podając ich określenie dominacji.
Pokoleniem bezpłciowym u paprotników jest ..............................jest to pokolenie ........ .........,
płciowym jest.......................................jest to pokolenie.................................................
Zadanie 2( 2 pkt)
Przedośla paprotników, które wytwarzają rodnie i plemnie na jednym osobniku
nazywamy....... ............................... n.p.........................
Zadanie 3 ( 1 pkt )
Zaznacz w którym zdaniu popełniono błąd?
a. autotroficzne przedrośla skrzypów są dwupienne.
b. paprotki lądowe tworzą autotroficzne nadziemne przedrośla.
c. mikoryzowe przedrośla widłaków rozwijają się w ziemi.
d. całkowity rozwój przedrośla widliczki odbywa się w glebie.
Zadanie 4 (1 pkt )
Paprotniki które wytwarzają zarodniki jednakowej wielkości nazywamy:
a. dominujące.
b. jednakozarodnikowe.
c. różnozarodnikowe.
d. saprofityczne
Zadanie 5 ( 1 pkt)
Uporządkuj podane procesy zgodnie z kolejnością zachodzenia w cyklu rozwojowym
paprotki.
a. Wykształcenie korzenia, łodygi, liści sporofitu.
b. Mejoza.
c. Rozwój młodego sporofitu.
d. Wytworzenie zarodników.
e. Zapłodnienie.
f. Rozwój przedrośla.
.1...d..2.........3............4.............5..............6......
Zadanie 6 (3pkt )
Uzupełnij schemat cyklu życiowego rośliny różnozarodnikowej.
sporofit
mikrospora
makrospora
mejoza
a.............................. ................... b.......................... ...................
plemnia
rodnia
plemnik
komórka jajowa
zygota
c.......................
Zadanie 7 ( 4 pkt )
Narysuj schemat budowy zalążka rośliny okrytonasiennej. Nazwij elementy budowy.
a..........................................b.........................................................c.............................................
Zadanie 8 ( 2pkt)
Porównaj budowę zalążka sosny i rośliny okrytonasiennej.
Różnice: 1..............................................................................................................................
2...............................................................................................................................
Zadanie 9 (5 pkt )
W kolumnach przedstawiono organy sosny oraz ich elementy składowe – dopasuj je do
siebie
Pyłek
zalążek
Sporofit
komórka wegetatywna
kwiat męski
pręcik
kwiat żeński
liście
nasienie
bielmo pierwotne
...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 10(3 pkt)
Na schemacie budowy kwiatu rośliny okrytonasiennej rozpoznaj przedstawione elementy
określ ich funkcję
a.. .....................................................funkcja....................
b.....................................................funkcja.....................
c.....................................................funkcja.............................
Zadanie11 (2 pkt )
Wyjaśnij zjawisko heterostylii ,jakie znaczenie ma dla roślin?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 12 (5 pkt )
Przyporządkuj elementy budowy roślin nasiennych do odpowiednich
(homologicznych)struktur paprotników różnozarodnikowych.
A kwiat
1 makrosporofil (liść z makrosporangium)
B woreczek zalążkowy
2 mikrosporofil(liść z mikrosporangium)
C pręcik
3 makrospora z gametofitem żeńskim
D owocolistek
4 kłos zarodnionośny
E zalążek... ...........................5 makrosporangium..........................................................
1 .......2 ............3 ............ 4 .............. 5...........
Zadanie 13 ( 4 pkt)
Zjawisko zachodzące w procesie podwójnego zapłodnienia określają zdania.
Prawda Fałsz
a. podwójne zapłodnienie występuje u roślin nagonasiennych
–b. podwójne zapłodnienie polega na połączeniu komórki jajowej z komórką
plemnikową powstaje zygota która przekształca się w zarodek ,wtórne jądro
woreczka zalążkowego łączy się z komórką –plemnikową – powstaje bielmo
wtórne.
c. . podwójne zapłodnienie polega na połączeniu komórki jajowej z komórką
plemnikową powstaje zarodek ,wtórne jądro woreczka zalążkowego łączy się
z komórką –plemnikową – powstaje bielmo pierwotne.
d. podwójne zapłodnienie występuje u roślin okrytonasiennych.
Zadanie 14 (4 pkt )
Schemat przedstawia budowę owocu szupinkowego
Uzupełnij tabelę
.Struktura Nazwa
Powstaje z
Podaj liczbę n
(chromosomów)
a
b
c
d
Zadanie 15 ( 2 pkt )
Owoc zbiorowy orzeszkowy występuje u....................... ...............
powstaje z ....................................................................
Zadanie 16 ( 3 pkt )
Określ typ kwiatostanu :
a. oś główna nie rozgałęziona, kwiaty na szypułkach równej długości np. kasztanowiec
b. oś główna zgrubiała , kwiaty siedzące np. kukurydza
c. kwiaty na szypułkach wychodzących z jednego punktu np.pierwiosnek
a...........................................................................................................................
b.....................................................................................................................................
c................................................................................................................................
Zadanie 17 ( 4pkt )
Wzór kwiatu K5
C5 A 5+5 G oznacza :
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.
ROŚLINY NACZYNIOWE—ROZMNAŻANIE
Grupa B
Zadanie 1 ( 2 pkt )
Uzupełnij zdanie pojęciami : gametofit lub sporofit podając ich określenie
Pokoleniem dominującym u paprotników jest ..............................jest to pokolenie ........ .........,
zredukowanym jest.......................................jest to pokolenie.....................................................
Zadanie2 (2 pkt)
Podaj właściwą nazwę i przykład.
Przedrośla paprotników które wytwarzają rodnie i plemnie na różnych osobnikach
nazywamy....................................................................np. ...................................
Zadanie 3(1 pkt)
Zaznacz właściwą odpowiedź
.Paprotniki które wytwarzają mikrospory i makrospory nazywamy :
a.jednakozarodnikowe
b.saprofityczne
c.różnozarodnikowe
d.dominujące
Zadanie 4 (1 pkt)
Zaznacz właściwą odpowiedź.
Rozwój przedrośla wewnątrz zarodni odbywa się u:
a .skrzypu
b. widłaka
c. widliczki
d. paprotki
Zadanie 5 ( 1pkt).
Uporządkuj podane procesy zgodnie z kolejnością zachodzenia w cyklu rozwojowym
widliczki
a Wykształcenie korzenia, łodygi, liści sporofitu.
b. Mejoza
c. Zapłodnienie
d .Rozwój gametofitu męskiego i żeńskiego
e. Rozwój młodego sporofitu.
f. Wytworzenie kłosów
g. Wytworzenie makrospor i mikrospor
1 . g.
2 ....
3 ....
4
....
5 .....
6 ..... 7.......
Zadanie 6 ( 2 pkt )
Uzupełnij schemat cyklu życiowego rośliny jednakonozarodnikowej.
mejoza
zarodnie
c...........................
b...................
gametofit
plemnia
rodnia
plemnik
komórka jajowa
zygota
a)........................................
Zadanie 7 ( 4 pkt)
Przedstaw schemat budowy zalążka sosny i wypisz jego elementy
a..................................................b.........................................................c......................................
Zadanie 8 ( 2 pkt)
Porównaj cechy zalążka sosny i rośliny okrytonasiennej.
Podobieństwa:
1.................................................................................................................................................
2.................................................................................................................................................
Zadanie 9 ( 5 pkt)
W kolumnach przedstawiono organy sosny oraz ich elementy składowe – dopasuj je do siebie
Kwiat męski
zalążek
Kwiat żeński
pręcik
Nasienie
liście
Sporofit
bielmo pierwotne
Pyłek
komórka wegetatywna
..................................................................................................................
....................................................................................................................
...................................................................................................................
Zadanie10 (3pkt)
Na schemacie budowy kwiatu rośliny okrytonasiennej rozpoznaj przedstawione elementy
określ ich funkcję
a.....................................................funkcja....................
b.....................................................funkcja.....................
c.....................................................funkcja......................
Zadanie 11 (2 pkt)
Napisz , dlaczego i w jaki sposób rośliny bronią się przed samozapyleniem
.....................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 12 ( 5 pkt )
Przyporządkuj elementy budowy roślin nasiennych do odpowiednich (homologicznych)
struktur paprotników
1.ziarno pyłku
2.zalążek
3.woreczek pyłkowy
4.plemnik
5słupek
1..........2..........3.........4.............5.............
a. makrosporoil
b. mikrosporangium
c. makrosporangium z osłonkami
d. komórka plemnikowa
e .mikrospora
Zadanie 13 ( 4pkt)
Zjawisko zachodzące w procesie podwójnego zapłodnienia określają zdania.
Prawda
a. podwójne zapłodnienie występuje u roślin nagonasiennych
b. podwójne zapłodnienie polega na połączeniu komórki jajowej z
komórką plemnikową powstaje zygota która przekształca się
w zarodek ,wtórne jądro woreczka zalążkowego łączy się z komórką –
plemnikową – powstaje bielmo pierwotne.
c. podwójne zapłodnienie polega na połączeniu komórki jajowej z
komórką plemnikową powstaje zygota która przekształca się w zarodek
,wtórne jądro woreczka zalążkowego łączy się z komórką –
plemnikową – powstaje bielmo wtórne.
d. podwójne zapłodnienie występuje u roślin okrytonasiennych.
Fałsz
Zadanie 14 (4pkt)
Schemat przedstawia budowę owocu jabłoni
Uzupełnij tabelę
.Struktura Nazwa
A
B
C
D
Powstaje z
Podaj liczbę n
(chromosomów)
Zadanie 15 ( 2pkt)
Owocnia jest zmięśniała, owoc jest zwykle wielonasienny np. u ...................
Jest to typ owocu .................
Zadani16 ( 3 pkt). Uzupełnij tabelkę
Typy kwiatostanów
Oś główna nierozgałęziona
,kwiaty siedzące
a
b
główka
c
koszyczek
przykłady roślin
cechy charakterystyczne
trawy
Oś silnie skrócona , kwiaty
siedzące albo na krótkich
szypułkach
złozone
Zadanie17 ( ).
Wzór kwiatu K2 C 2+2 A2+4
G ( 2 ) oznacza :
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
MODEL ODPOWIEDZI
TEST A
Nr
Model odpowiedzi
zadania
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Za każde prawidłowe określenie 1pkt sporofit pokolenie
dominujące, gametofit pokolenie zredukowane.
Za prawidłową nazwę i poprawny przykład po1pkt jednopienne np
paprotka zwyczajna
Za właściwą odpowiedź – 1pkt : d
Za właściwą odpowiedź – 1pkt : b
Za prawidłowe wpisanie kolejności 1 pkt :1 –d 2 –f 3 –e 4 –c 5 –a 6 -b
Za każde poprawne uzupełnienie po 1 pkt a –gametofit męski ,b –
gametofit żeński c - zapłodnienie
Za poprawny schemat 1 pkt za elementy budowy po1 pkt np. osłonki
woreczek zalążkowy , komórka jajowa.
Za poprawnie wskazaną różnicę po 1 pkt :np. zalążek okryty , różna
liczba komórek gametofitu żeńskiego
Za każdą prawidłowe przyporządkowanie 1 pkt :pyłek –komórka
wegetatywna ,sporofit –liście ,nasienie –bielmo pierwotne ,kwiat męski
–pręcik ,kwiat żeński –załążek.
Za poprawnie wskazany element i określenie funkcji po 1 pkt a –
znamię –zatrzymuje pyłek b –załążnia –tworzy owocnię ,c – korona –
wabi owady
Za poprawne określenie 1pkt oraz argument1pkt : różna długość
pręcików , chroni roślinę przed samozapyleniem
Za każde poprawne przyporządkowanie 1 pkt 1-d 2--c 3 -b 4-a 5 – e
Za każdą poprawną ocenę 1pkt a –fałsz b – prawda c – fałsz d -prawda
Za uzupełnienie poprawnie w całości każdego z wierszy po 1 pkt
a- owocnia z dna kwiatowego 2n, b owocnia z zalążni 2n ,c – łupina
nasienna z osłonek załążka 2n d substancja zapasowa nasion 3n
Za poprawne podanie przykładu np. poziomka 1pkt i charakterystykę
orzeszki osadzone na rozrośniętym i zmięśniałym dnie kwiatowym –
1pkt
Za każdy poprawny przykład 1 pkt a-grono b –kolba c- baldach prosty
Za każde poprawne wyjaśnienie 1pkt K –kielich C -korona
A – pręcikowie G - słupkowie
Liczba
punktów:
od - do
0 -2
0 -2
0 -1
0 -1
0 –1
0 -3
0 -4
0 -2
0 -5
0 -3
0 -2
0 -5
0 -4
O -4
0 -2
0 -3
0 -4
MODEL ODPOWIEDZI
TEST B
Nr
zadania
Model odpowiedzi
1
Za każde prawidłowe określenie 1pkt sporofit pokolenie
bezpłciowe, gametofit pokolenie płciowe.
Za prawidłową nazwę i poprawny przykład po1pkt dwupienne np
skrzyp polny.
Za właściwą odpowiedź – 1 pkt -c
Za właściwą odpowiedź – 1pkt : c
Za prawidłowe wpisanie kolejności 1 pkt :1 –g 2 –d 3 –c 4 –e 5 –a 6 –f
7 -b
Za każde poprawne uzupełnienie po 1 pkt a – zapłodnienie ,b – zarodnik
c -sporofit
Za poprawny schemat 1 pkt za elementy budowy po1 pkt np. osłonka
,rodnia , komórka jajowa.
Za poprawnie wskazane podobieństwo po 1 pkt :np. zalążek zawiera
ośrodek , w ośrodku jedna komórka przechodzi mejozę ,występuje
komórka jajowa
Za każdą prawidłowe przyporządkowanie 1 pkt :pyłek –komórka
wegetatywna ,sporofit –liście ,nasienie –bielmo pierwotne ,kwiat męski
–pręcik ,kwiat żeński –załążek
Za poprawnie wskazany element i określenie funkcji po 1 pkt , a zalążnia –tworzy owocnię , znamię słupka- zatrzymuje pyłek c –korona
–wabi owady
Za poprawny argument1pkt : mogą ujawnić się wady genetyczne za
jeden ze sposobów 1 pkt :przedprątność , przydsłupność ,heterostylia.
Za każde poprawne przyporządkowanie 1 pkt 1-d 2--c 3 -b 4-a 5 - e
Za każdą poprawną ocenę 1pkt a –fałsz b – fałsz c –prawda d -prawda
Za uzupełnienie poprawnie w całości każdego z wierszy po 1 pkt a –
łupina nasienna z osłonek zalążka , b –bielmo wtórne ( substancja
zapasowa) 3n c- owocnia z zalążni 2n, d owocnia z dna kwiatowego
2n.
Za poprawne podanie przykładu np. pomidor, dynia 1pkt i określenie
jagoda –1pkt
Za każdy poprawny przykład 1 pkt a-kłos b –koniczyna c-oś
rozszerzona płaska, kwiaty siedzące albo na krótkich szypułkach
Za każde poprawne wyjaśnienie 1pkt K –kielich C -korona
A – pręcikowie G - słupkowie
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Liczba
punktów:
od - do
0 -2
0 -2
0 -1
0 -1
0 –1
0 -3
0 -4
0 -2
0 -5
0 -3
0 -2
0 -5
0 -4
O -4
0 -2
0 -3
0 -4
Download