Dr Jacek Srokosz Wykaz zagadnień na zaliczenie przedmiotu „Prawo” I rok Stacjonarnych studiów: Ekonomii, Zarzadzania, Logistyki 1. Pojęcie prawa. Różne koncepcje prawa (pozytywistyczna, prawnonaturalna, realistyczna, psychologiczna) 2. System prawa stanowionego i Common Law 3. Prawo a moralność – różnice, podobieństwa, wzajemne relacje 4. Pojęcie, budowa i rodzaje norm prawnych. Norma a przepis prawny. Rodzaje przepisów prawnych 5. Obowiązywanie prawa – aspekt czasowy, osobowy i terytorialny, uzasadnienie obowiązywanie prawa. 6. Źródła prawa w Polce. Tryb tworzenia prawa w Polsce. System prawa – luki prawne, kolizje norm, reguły kolizyjne. 7. Stosowanie prawa (tryb administracyjny/kierowniczy a tryb sądowy), etapy stosowania prawa 8. Wykładnia prawa: pojęcie, podziały wykładni(ze względu na jej moc wiążącą: autentyczna, legalna, operatywna, doktrynalna; ze względu na zakres: literalna, zawężająca, rozszerzająca; ze względu na jej stosunek do obowiązującego prawa: intra legem, contra legem, extra legem; ). Dyrektywy wykładni (językowe, systemowe, celowościowe). 9. Wnioskowania prawnicze(wynikanie logiczne; argumentum a simili – analogia legis i analogia iuris; argumentum a contrario; argumentum a fortiori – a maiori ad minus, a minori ad maius; reguły instrumentalnego nakazu i zakazu ) 10. Pojęcie stosunku prawnego, uprawnienie, roszczenie, kompetencja. 11. Koncepcja: państwa prawa, demokratycznego państwa prawa, praworządności formalnej i materialnej. 12. Zasady konstytucyjne: zwierzchnictwa ludu, trójpodziału władzy, dobra wspólnego, praw i wolności obywatelskich. 13. System organów państwowych – skład, kompetencje, tryb wyłaniania: Sejm, Senat, Prezydent RP, Rada Ministrów, Najwyższa Izba Kontroli, wymiar sprawiedliwości (sądy powszechne i Sąd Najwyższy, Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu) 14. Pojęcie stosunku administracyjnego, organy administracji publicznej, akt administracyjny, formy działania administracji, postępowanie administracyjne (zasady, przebieg, decyzja, środki odwoławcze, sądowa kontrola decyzji administracyjnych, skargi i wnioski). 15. Zasady prawa karnego, pojęcie przestępstwa, obowiązywanie prawa karnego w czasie i przestrzeni, zasady odpowiedzialności karnej i okoliczności ją wyłączające, kary i środki karne, przestępstwa przeciwko mieniu i obrotowi gospodarczemu 16. Podmioty prawa cywilnego: osoby fizyczne (zdolność prawna i do czynności prawnej, ubezwłasnowolnienie, uznanie za zmarłego) i osoby prawne (zdolność prawna i do czynności prawnych, Skarb Państwa), czynności prawne, przesłanki ważności czynności prawnych, wady oświadczenia woli, forma czynności prawnych, przedstawicielstwo, przedawnienie roszczeń. 17. Prawa rzeczowe: pojęcie rzeczy i podział rzeczy, prawo własności, nabycie i utrata własności, ograniczone prawa rzeczowe: służebności, użytkowanie, zastaw, hipoteka. Księgi wieczyste. Posiadanie i dzierżenie. 18. Zobowiązania: powstanie zobowiązań: z umów i deliktów. Odpowiedzialność za szkody. Zasady odpowiedzialności cywilnej. Wykonanie zobowiązania, skutki niewykonania zobowiązania, wygaśnięcie zobowiązania. Umowy: sprzedaży, zlecenia, o dzieło, najmu, pożyczki, darowizny 19. Prawo spadkowe: pojęcie spadku, dziedziczenie ustawowe i testamentowe, nabycie spadku. 20. Prawo pracy: stosunek pracy, umowa o pracę, urlop wypoczynkowy. Zalecana literatura: 1. 2. 3. 4. 5. W. Siuda „Elementy prawa dla ekonomistów” J. Jabłoński-Bonca „Podstawy prawa dla ekonomistów” A. Filipowicz „Podstawy prawa dla ekonomistów” J. Lewandowski, „Elementy prawa” L. Morawski, „Wstęp do prawoznawstwa” Literatura uzupełniająca: 1. Z. Radwański, „Prawo cywilne. Część ogólna”, 2. Z Radwański, „Prawo cywilne. Zobowiązania”, 3. E. Gniewek, „Podstawy prawa cywilnego i handlowego”