DOPIEWO – OCZYSZCZALNIA

advertisement
PROJEKT BUDOWLANY
Inwestor:
Urząd Gminy Dopiewo
ul. Leśna 1 c, 62 – 070 Dopiewo
Zadanie inwestycyjne:
Budowa mechaniczno – biologicznej
oczyszczalni ścieków dla m. Dopiewo
Adres budowy:
Dopiewo, ul. Trzcielińska
Obiekt:
Oczyszczalnia ścieków
Branża:
technologiczna
Projektował
Opracował
Weryfikował
Imię i nazwisko
Nr uprawnienia
inż. Krystyna
Mitura
693/PW/94
mgr inż. Agnieszka
Mitura Grabowska
mgr inż. Rafał
Podgórski
inż. Mieczysława
B. Droszcz
-
219/78/PW
Data
Podpis
SPIS TREŚCI
Strona
1.
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
1.5.
1.6.
2.
3.
3.1.
3.2.
3.3.
4.
4.1.
4.2.
5.
DANE OGÓLNE.
Inwestor.
Nazwa inwestycji.
Stadium opracowania.
Przedmiot opracowania.
Podstawa opracowania.
Cel i zakres opracowania.
CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU.
BILANS ŚCIEKÓW.
Ilość ścieków.
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach surowych.
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach dowożonych.
BILANS ŁADUNKÓW.
Bilans ładunków dla I – go etapu.
Bilans ładunków dla II – go etapu.
ODBIORNIK ŚCIEKÓW I WYMAGANY STOPIEŃ
OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW.
6.
MODERNIZACJA I ROZBUDOWA ISTNIEJĄCEJ OCZYSZCZALNI.
7.
TECHNOLOGIA OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW PO PRZEPROWADZONEJ
MODERNIZACJI I ROZBUDOWIE OBIEKTU.
8.
PARAMETRY TECHNICZNE URZĄDZEŃ CIĄGU
TECHNOLOGICZNEGO OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW.
8.1. Stacja zlewcza dla ścieków dowożonych z szamb.
8.2. Studnia zbiorcza ścieków surowych.
8.3. Stacja mechanicznego oczyszczania ścieków typu ZSP 40.
8.4. Przepompownia ścieków surowych.
8.5. Ciąg technologiczny biologicznej oczyszczalni ścieków typu B – 800 I etap.
8.5.1. Komora kondycjonowania ścieków (retencyjno – uśredniająca).
8.5.2. Komora defosfatacji – beztlenowa.
8.5.3. Komora denitryfikacji.
8.5.4. Komora wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego.
8.5.5. Komora nitryfikacji – tlenowa.
8.5.6. Osadniki wtórne.
8.5.7. Komora stabilizacji tlenowej osadu nadmiernego.
8.5.8. Zagęszczacz osadu.
8.5.9. Stacja higienizacji i mechanicznego odwadniania osadu nadmiernego.
8.5.10. Złoże trzcinowe.
8.6. Pomiar ilości ścieków.
8.7. Rurociąg tłoczny.
8.8. Kanalizacja sanitarna.
8.9. Wodociąg.
9.
WARUNKI TECHNICZNE DOTYCZĄCE RUR PVC I PE.
10.
ZAPOTRZEBOWANIE MOCY.
2
4
4
4
4
4
4
5
6
8
8
10
11
13
13
14
16
18
20
23
23
24
25
26
27
27
28
29
30
31
32
33
34
34
36
37
38
38
39
40
41
11.
PARAMETRY I OBLICZENIA TECHNOLOGICZNE
ZAPROPONOWANEGO CIĄGU TECHNOLOGICZNEGO
BIOLOGICZNEGO OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW.
11.1. Obliczenie dobowej i rocznej ilości skratek.
11.2. Automatyczna stacja zlewcza typu STZ.
11.3. Studnia zbiorcza ścieków.
11.4. Stacja mechanicznego oczyszczania ścieków.
11.5. Przepompownia ścieków.
11.6. Komora retencyjno – uśredniająca.
11.7. Biologiczna oczyszczalnia ścieków typu B – 800.
11.7.1. Komora nitryfikacji – tlenowa.
11.7.2. Komora denitryfikacji – niedotleniona.
11.7.3. komora defosfatacji – beztlenowa.
11.7.4. Komora wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego.
11.7.5. Osadnik wtórny.
11.7.6. Komora stabilizacji tlenowej.
11.7.7. Zagęszczacz osadu.
11.7.8. Stopień redukcji zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych.
11.7.9. Stężenia zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych
po I biologicznego oczyszczania.
11.7.10. Ładunki zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych
po I biologicznego oczyszczania.
11.7.11 Stężenia zanieczyszczeń w ściekach po II biologicznego oczyszczania.
11.8. Pomiar ilości ścieków.
12.
WPŁYW ŚCIEKÓW OCZYSZCZONYCH NA ODBIORNIK.
13.
WNIOSKI KOŃCOWE I ZALECENIA.
14.
ZAŁĄCZNIKI.
15.
SPIS RYSUNKÓW.
3
42
42
42
42
43
44
45
46
47
52
54
56
57
58
62
63
63
64
66
68
68
69
70
71
1.
DANE OGÓLNE.
1.1.
Inwestor.
Urząd Gminy w Dopiewie, ul. Leśna 1 c, 62 – 070 Dopiewo.
1.2.
Nazwa inwestycji.
Budowa biologicznej oczyszczalni ścieków typu B - 1600 dla miasta i gminy
Dopiewo.
1.3.
Stadium opracowania.
Projekt budowlany - technologiczny mechaniczno – biologicznej oczyszczalni
ścieków w Dopiewie.
1.4.
Przedmiot opracowania.
Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany - technologiczny mechaniczno biologicznej oczyszczalni ścieków bytowo-gospodarczych w Dopiewie
po modernizacji i rozbudowie istniejącej oczyszczalni typu „Lemna”.
1.5.
Podstawa opracowania.
Podstawę formalno-prawną przedmiotowego opracowania stanowią:
-
umowa zawarta w dniu 08.11.2006 r. pomiędzy Urzędem Gminy w Dopiewie,
a Zakładem Ochrony Środowiska w Poznaniu,
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie
warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do
ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska
wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984),
-
pozwolenie wodno-prawne na odprowadzenie ścieków oczyszczonych do rowu
melioracyjnego T-28 i dalej do Strugi Trzcielińskiej,
-
dokumenty prawne, wypisy z rejestru gruntów określające stan nieruchomości,
na której zlokalizowana jest oczyszczalnia ścieków,
-
Wypis z planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego w Dopiewie
Uchwała Rady Gminy Dopiewo Nr XI/113/03 z 30.06.2003 r. w sprawie
uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu w
miejscowości Dopiewo,
4
-
Decyzja Nr ..............................................o środowiskowych uwarunkowaniach
zgody na realizację przedsięwzięcia wydana przez Wójta Gminy Dopiewo
-
warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej S. A. wydane przez
Z.D.E.R.D.O „ENEA” z dnia 21.03.2007 r.
Podstawę merytoryczną realizacji przedmiotowego opracowania stanowi:
1.6.
-
zaktualizowana mapa sytuacyjno-wysokościowa w skali 1:500 terenu
oczyszczalni ścieków,
-
projekt budowlano – wykonawczy technologiczny rozbudowy oczyszczalni
ścieków typu „Lemna” w Dopiewie – II etap opracowany przez „PROENCO”
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Sp. z o.o. w Kielcach, w lutym 2004 r.,
-
przeprowadzona inwentaryzacja istniejących urządzeń oczyszczalni ścieków,
-
dokumentacja geotechniczna opracowana przez Projektowanie Geologiczno –
Inżynierskie, Poznań ul. Winogrady w marcu 2007 r.
-
wizja lokalna,
-
literatura fachowa.
-
dane uzyskane od użytkownika oczyszczalni ścieków.
Cel i zakres opracowania.
Podstawowym celem przedmiotowego opracowania jest określenie zakresu
prac dotyczących technologii, których wykonanie ma na celu modernizację
i rozbudowę istniejącej oczyszczalni pod kątem zwiększenia efektywności
oczyszczania i przepustowości oczyszczalni.
Opracowanie swoim zakresem obejmuje:
- bilans ilości i składu ścieków,
- zestawienie ładunków zanieczyszczeń,
- obliczenia technologiczne i dobór urządzeń,
- rozwiązanie techniczne sposobu biologicznego oczyszczania ścieków.
5
2.
CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU.
Istniejąca oczyszczalnia ścieków w Dopiewie została zaprojektowana
do oczyszczania ścieków w docelowej ilości Q = 600 m3/d. Ze względu na planowaną
stopniową rozbudowę sieci kanalizacyjnej realizacja inwestycji budowy oczyszczalni
ścieków została podzielona na dwa etapy.
W 2000 r. został zrealizowany i przekazany do eksploatacji I – szy etap.
Obecnie oczyszczalnia funkcjonuje w następującym układzie technologicznym:
-
przepompownia ścieków lokalna (dla ścieków socjalnych z budynku
socjalnego zlokalizowanego na terenie oczyszczalni)
punkt zlewny dla ścieków dowożonych,
komora rozprężna,
kratę płaska ręczna,
krata mechaniczna schodkowa,
piaskownik szczelinowy,
staw napowietrzany o wymiarach 84  34 m i głębokości czynnej 3,0 m,
nitryfikator,
staw doczyszczający o wymiarach 84  42 m i głębokości czynnej 3,0 m,
stanowisko dmuchaw,
budowla odpływowa,
budynek socjalno – techniczny.
W/w układ technologiczny zapewnia możliwość oczyszczalnia ścieków do 350 m3/d.
Ścieki z szamb dowożone są do stacji zlewczej ENKO, która umożliwia identyfikację
dostawcy i pomiar ilości ścieków. Ze stacji zlewczej ścieki, poprzez kratę ręczną
dopływają do komory rozprężnej. Na kracie zatrzymywane są zanieczyszczenia stałe
tzw. skratki.
Ścieki surowe z systemu kanalizacji sanitarnej dopływają do komory rozprężnej,
zlokalizowanej na terenie oczyszczalni. W komorze rozprężnej następuje zmieszanie
ich ze ściekami z szamb. Następnie wszystkie ścieki przepływają poprzez schodkową
kratę mechaniczną i piaskownik.
Po oczyszczeniu mechanicznym ścieki trafiają do komory rozdzielczej, z której
dopływają do stawu napowietrzanego. Napowietrzanie ścieków odbywa się
sprężonym powietrzem za pomocą dyfuzorów.
Staw napowietrzany podzielony jest na trzy cele (za pomocą przegród
hydraulicznych).
W I – szej celi zamontowanych zostało 17 dyfuzorów 4 – tubowych oraz dwa
aspiratory.
W II – giej celi zamontowano 8 dyfuzorów 2 – tubowych.
W III – ciej celi zamontowano 6 dyfuzorów 2 – tubowych.
Sprężone powietrze doprowadzane jest ze stacji dmuchaw usytuowanej w pobliżu
stawu napowietrzającego (dwie dmuchawy w obudowie dźwiękochłonnej, każda
o mocy 15 kW).
6
Po stawie napowietrzanym ścieki dopływają do nitryfikatora, w którym zachodzi
proces nitryfikacji i dalszego obniżania BZT5.
Pierwsza komora nitryfikatora wykorzystywana jest jako osadnik wtórny
z okresowym usuwaniem osadu do stawu napowietrzanego. Następnie ścieki trafiają
do komory koagulacji, gdzie okresowo podawany jest koagulant PIX w celu usunięcia
związków fosforu. Tak podczyszczone ścieki dopływają do stawu doczyszczającego,
w którym zachodzą głównie procesy beztlenowe w strefie dennej, natomiast w strefie
przy zwierciadle ścieków zachodzą procesy biokumulacji zanieczyszczeń,
wspomagane przez zaszczepioną rzęsę.
Po w/w procesach oczyszczania, ścieki odprowadzane są poprzez budowlę odpływową
do odbiornika.
Efektywność oczyszczania ścieków na istniejącej oczyszczalni jest
niewystarczająca i nie spełnia wymagań stawianych dla ścieków oczyszczonych
określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie
warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do
ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska
wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984), dlatego technologia oczyszczania ścieków
wymaga modernizacji w zakresie wyższej efektywności oczyszczania ścieków pod
kątem związków organicznych oraz związków biogennych.
Ze względu na szybki rozwój budownictwa mieszkaniowego, istniejąca oczyszczalnia
ścieków w Dopiewie wymaga również modernizacji pod kątem zwiększenia
przepustowości obiektu do 1600 m3/d.
7
3.
BILANS ŚCIEKÓW.
3.1.
Ilość ścieków.
Bilans ścieków odprowadzanych z m. Dopiewo i terenu gminy sporządzono w oparciu
o dane dotyczące ilości mieszkańców oraz znajomości wskaźników:
- ilości mieszkańców obejmujących zlewnię oczyszczalni to 5872 osoby, w tym:
Dopiewo
- 2 654,
Konarzewo
- 1 395
Dopiewiec
- 852 (prognoza 8 000)
Więckowice
- 610
Zborowo
- 68
Trzmielin
- 293
- jednostkowej ilości ścieków
q = 100 dm3/Mk×d
- współczynników nierównomierności spływu ścieków :
Nd = 1,2 dla ścieków doprowadzanych kanalizacją sanitarną,
Nd = 1,3 dla ścieków dowożonych z szamb,
Nh = 1,6 współczynnik nierównomierności godzinowej.
Nh = 3,0 współczynnik nierównomierności godzinowej dla ścieków
dowożonych z szamb
Ze względu na dynamiczną budowę osiedli mieszkaniowych w m. Dopiewiec
przewiduje się, że w okresie 2  4 lat ilość mieszkańców wzrośnie o 8000 osób.
W związku z powyższym bilans ścieków sporządzono dla zlewni oczyszczalni
uwzględniając docelowy wzrost mieszkańców o 8000 osób.
8
Tabela nr 1
Ilość ścieków bytowo-gospodarczych doprowadzanych do oczyszczalni ścieków.
Lp.
Źródło
ścieków
Jedn.
Ilość
jedn.
Odpływ
jedn.
dm3
Qd śr.
m3/d
Nd
mk
mk
mk
mk
mk
mk
2 654
1 395
8 852
610
68
293
100
100
100
100
100
100
265,4
139,5
885,2
61,0
6,8
29,3
1387,2
Qdmax
m3/d
Nh
Qhmax
m3/h
Qh śr.
m3/h
1,2 318,5 1,6
1,2 167,4 1,6
1,2 1062,2 1,6
1,2 73,2 1,6
1,2
8,2
1,6
1,2 35,2 1,6
21,2
11,2
70,8
4,9
0,6
2,4
11,1
5,8
36,9
2,5
0,3
1,2
1664,7
111,1
57,8
1.
Mieszkańcy:
Dopiewo
Konarzewo
Dopiewiec
Więckowice
Zborowo
Trzcielin
RAZEM
Tabela nr 2
Ilość ścieków dowożonych ( z szamb) doprowadzanych do biologicznej oczyszczalni
ścieków.
Lp.
1.
Źródło
ścieków
dowożone
z szamb
RAZEM
Jedn.
m3
Ilość
jedn.
200
Odpływ Qd śr. Qh śr. Nd Qdmax Nh Qhmax
jedn.
m3/d m3/h
m3/d
m3/h
200 000 200
8,3 1,3 260 3,0 32,5
3
dm
200
8,3
260
32,5
9
Tabela nr 3
Zestawienie przepływów dobowych i godzinowych charakterystycznych
ścieków doprowadzanych do oczyszczalni biologicznej z gminy Dopiewo.
Źródła ścieków
ścieki bytowo-gospodarcze
ścieki z szamb
OGÓŁEM
3.2.
Dobowa ilość ścieków
[m3/d]
Qd śr.
Qdmax
1387,2
1664,7
200,0
260,0
1587,2
1924,7
Godzinowa ilość ścieków
[m3/h]
Qh śr.
Qhmax
57,8
111,1
8,3
32,5
66,1
143,6
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach surowych.
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach surowych dopływających kanalizacja sanitarną,
przyjęto przy założeniu jednostkowych ładunków zanieczyszczeń organicznych
węglowych wyrażonych jako:
BZT5
60 g/Md
zawiesin ogólnych 60 g/Md
azotowych wyrażonych jako:
azot ogólny
fosfor ogólny
-
10 g/Md
2,4 g/Md.
Wartości zanieczyszczeń w ściekach surowych dopływających kanalizacją sanitarną:
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
S0 BZT5 = 400 g O2/m3
zanieczyszczenia organiczne ChZT
S0 ChZT = 800 g O2/m3
zawiesina ogólna Zog.
S0 Zog. = 450 g/m3
azot ogólny Nog.
S0 Nog. = 75 g N/m3
fosfor ogólny Pog.
S0 Pog. = 17 g P/m3.
3.3.
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach dowożonych.
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach dowożonych określono
w odniesieniu do wartości stężeń w ściekach surowych dopływających kanalizacją
sanitarną.
Przyjęto stężenia zanieczyszczeń zwiększone o 150 % w odniesieniu do
BZT5 i zawiesiny ogólnej, a o 100 % w odniesieniu do fosforu i azotu
w stosunku do ścieków płynących kanalizacją :
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
SS BZT5 = 1000 g O2/m3
zanieczyszczenia organiczne ChZT
S0 ChZT = 2000 g O2/m3
zawiesina ogólna Zog.
SS Zog. = 1125g/m3
azot ogólny Nog.
SS Nog. = 150 g N/m3
fosfor ogólny Pog.
SS Pog. = 34 g P/m3.
I – szy etap Qśr.d = 800 m3/d.
W I – szym etapie stężenia zanieczyszczeń w ściekach ogólnych
tj. z kanalizacji i dowożonych uśrednionych doprowadzanych do oczyszczalni
biologicznej:
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
-
SSog. BZT5 = 574,0 g O2/m3
zanieczyszczenia organiczne ChZT
SSog. ChZT = 1148,0 g O2/m3
-
zawiesina ogólna Zog.
SSog. Zog. = 645,7g/m3
-
azot ogólny Nog.
SSog. Nog. = 98,6 g N/m3
-
fosfor ogólny Pog.
SSog. Pog. = 21,9 g P/m3.
11
II – gi etap Qśr.d = 1600 m3/d.
W II – gim etapie stężenia zanieczyszczeń w ściekach ogólnych
tj. z kanalizacji i dowożonych uśrednionych doprowadzanych do oczyszczalni
biologicznej:
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
-
SSog. BZT5 = 475,6 g O2/m3
zanieczyszczenia organiczne ChZT
SSog. ChZT = 951,2 g O2/m3
-
zawiesina ogólna Zog.
SSog. Zog. = 535,1 g/m3
-
azot ogólny Nog.
SSog. Nog. = 84,5 g N/m3
-
fosfor ogólny Pog.
SSog. Pog. = 19,1 g P/m3.
Tabela nr 4
Zestawienie wartości stężeń zanieczyszczeń w ściekach ogólnych uśrednionych
doprowadzanych do oczyszczalni biologicznej dla I – go i II – go etapu.
Lp.
Wskaźnik zanieczyszczeń
Jednostka
1.
2.
3.
4.
5.
organiczne BZT5
organiczne ChZT
zawiesina ogólna
azot ogólny
fosfor ogólny
g O2/m3
g O2/m3
g/m3
g N/m3
g P/m3
12
Stężenia
zanieczyszczeń
I etap II etap
574,0
475,6
1148,0
951,2
645,7
535,1
98,6
84,5
21,9
19,1
4.
BILANS ŁADUNKÓW W ŚCIEKACH SUROWYCH.
Bilans ładunków określono w oparciu o znajomość ilości i stężeń
zanieczyszczeń z zależności:
Łpi = Qdi × Spi × 10 -3 kg i/d.
4.1.
Bilans ładunków dla I –szego etapu.
Średnie ładunki zanieczyszczeń w ściekach doprowadzanych do oczyszczalni:
Łp BZT5 = 474,8 kg O2/d
Łp ChZT = 949,6 kg O2/d
Łp Zog. = 534,1 kg/d
Łp Nog. = 81,6 kg N/d
Łp Pog. = 18,1 kg P/d.
Maksymalne ładunki zanieczyszczeń w ściekach doprowadzanych do oczyszczalni:
Łp BZT5 = 583,6 kg O2/d
Łp ChZT = 1167,1 kg O2/d
Łp Zog. =
656,4 kg/d
Łp Nog. =
100,2 kg N/d
Łp Pog. =
22,3 kg P/d.
13
4.2.
Bilans ładunków dla II – giego etapu.
Średnie ładunki zanieczyszczeń w ściekach doprowadzanych do oczyszczalni:
Łp BZT5 = 754,9 kg O2/d
Łp ChZT = 1509,7 kg O2/d
Łp Zog. = 849,3 kg/d
Łp Nog. = 134,1 kg N/d
Łp Pog. = 30,3 kg P/d.
Maksymalne ładunki zanieczyszczeń w ściekach doprowadzanych do oczyszczalni:
Łp BZT5 = 915,4 kg O2/d
Łp ChZT = 1830,8 kg O2/d
Łp Zog. = 1029,7 kg/d
Łp Nog. =
162,6 kg N/d
Łp Pog. =
36,8 kg P/d.
14
Tabela nr 5
Zestawienie średniego i maksymalnego bilansu ładunków i stężeń zanieczyszczeń dla I – go i II – go etapu w ściekach surowych
doprowadzanych do oczyszczalni biologicznej.
Lp.
Wskaźnik
zanieczyszczenia
Jednostka
RLM
1.
2.
3.
4.
5.
organiczne BZT5
organiczne ChZT
zawiesina ogólna
azot ogólny
fosfor ogólny
g O2/m3
g O2/m3
g/m3
g N/m3
g P/m3
12.583
I etap
Stężenie
Ładunek dobowy
zanieczyszczeń
średni
max
kg/d
kg/d
574,0
474,8
583,6
1148,0
949,6
1167,1
645,7
534,1
656,4
98,6
81,6
100,2
21,9
18,1
22,3
II etap
Stężenie
Ładunek dobowy
zanieczyszczeń
średni
max
kg/d
kg/d
475,6
754,9
915,4
951,2
1509,7
1830,8
535,1
849,3
1029,7
84,5
134,1
162,6
19,1
30,3
36,8
5.
ODBIORNIK ŚCIEKÓW I WYMAGANY STOPIEŃ OCZYSZCZANIA
ŚCIEKÓW.
Zgodnie z wydanym przez Starostę Poznańskiego w dniu 28.04.2004 r.
pozwoleniem wodnoprawnym, odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rów
melioracji szczegółowej T-28-1 w km 1+540 mający swe ujście w cieku melioracji
podstawowej Strudze Trzcielińskiej w km 4+300. Przeprowadzone obliczenia
dotyczące analizy wpływu zrzutu oczyszczonych ścieków z oczyszczalni w Dopiewie
na warunki przepływu wody w korycie rowu T-28-1 wykazały, że nawet
w warunkach wystąpienia w zlewni przepływów wysokich, woda mieści się
w korycie rowu.
Określone w pozwoleniu wodnoprawnym stężenia zanieczyszczeń w ściekach
oczyszczonych odprowadzanych do odbiornika nie mogą przekroczyć następujących
wartości:
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
S0 BZT5 ≤ 25 g O2/m3 lub minimalne parametry redukcji zanieczyszczeń
w zakresie S0 BZT5 – 70  90%
-
zanieczyszczenia organiczne ChZT
S0 BZT5 ≤ 125 g O2/m3 lub minimalne parametry redukcji zanieczyszczeń
w zakresie S0 ChZT – 75%
-
zawiesina ogólna Zog.
S0 Zog. ≤ 50 g/m3
lub minimalne parametry redukcji zanieczyszczeń
w zakresie S0 Zog. – 90%.
Obciążenie oczyszczalni wyrażone równoważną liczbą mieszkańców RLM – 7350.
Ze względu na to, że obciążenie oczyszczalni wyrażone RLM wyniesie 12583 RLM,
założono również usuwanie związków biogennych dla:
-
azotu ogólnego Nog.
S0 Nog. ≤ 15 g N/m3
-
fosforu ogólnego Pog.
S0 Pog. ≤ 2,5 g P/m3.
Wymagany stopień oczyszczania ścieków wyrażony stopniem redukcji
zanieczyszczeń określono z zależności :
i =
Spi  S 0i
× 100 %.
Spi
16
Tabela nr 6
Zestawienie wymaganego stopnia redukcji zanieczyszczeń ze ścieków
w oczyszczalni mechaniczno - biologicznej dla I-go i II-go etapu.
Lp.
Wskaźnik zanieczyszczenia
Jednostka
1.
2.
3.
4.
5.
organiczne BZT5
organiczne ChZT
zawiesina ogólna
azot ogólny
fosfor ogólny
%
%
%
%
%
Stopień redukcji
I etap
II etap
95,6
94,7
89,1
86,8
94,5
93,4
84,7
82,2
86,6
86,9
Po modernizacji i rozbudowie istniejącej oczyszczalni ścieków efektywność
zaproponowanej biologicznej oczyszczalni ścieków jest wyższa od wymagań
stawianych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie
warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz
w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego
(Dz. U. Nr 137, poz. 984) i wynosi dla:
-
zanieczyszczeń organicznych BZT5
 BZT5 = 95 ÷ 98 %
-
zanieczyszczeń organicznych ChZT
 ChZT = 95 ÷ 98 %
-
zawiesiny ogólnej Zog.
 Zog. = 95 ÷ 98 %
-
azotu ogólnego Nog.
 Nog. = 85 ÷ 95 %
-
fosforu ogólnego Pog.
 Pog. = 80 ÷ 90 % metodą biologiczną.
17
6.
MODERNIZACJA I ROZBUDOWA ISTNIEJĄCEJ OCZYSZCZALNI
ŚCIEKÓW.
Modernizacja istniejącej oczyszczalni ścieków typu „Lemna” dotyczyć będzie
przystosowania oczyszczalni do:
-
zwiększenia efektywności mechanicznego oczyszczania ścieków,
zwiększenia efektywności biologicznego oczyszczania ścieków pod kątem
związków organicznych i związków biogennych,
zmiany technologii oczyszczania ścieków,
kontroli procesu oczyszczania ścieków poprzez wprowadzenie aparatury
kontrolno – pomiarowej,
zwiększenie przepustowości oczyszczalni do Qśr.d = 1600 m3/d.
Zakres modernizacji i rozbudowy obejmuje:
-
część mechaniczną,
część biologiczną,
gospodarkę osadową.
Modernizacja części mechanicznej dotyczyć będzie:
-
zwiększenia usuwania zanieczyszczeń stałych tj. skratek i ich odwadnianie,
zwiększenia usuwania zawiesiny mineralnej tj. piasku i jego odwadnianie,
wyrównanie składu dopływających ścieków poprzez wprowadzenie komory
retencyjnej, przed wprowadzeniem ścieków do biologicznego oczyszczania.
Modernizacja części biologicznej dotyczyć będzie przystosowania istniejących
stawów oczyszczalni „Lemna” na II biologicznego oczyszczania.
Proponuje się:
-
adaptację stawu doczyszczającego na staw trzcinowy,
adaptację istniejącego stawu doczyszczającego na staw rybny.
Rozbudowa istniejącej oczyszczalni dotyczyć będzie:
-
budowy nowego ciągu technologicznego oczyszczalni biologicznej I
o przepustowości Q = 1600 m3/d, w którym proces oczyszczania ścieków
odbywać się będzie wg systemu Bardenpho. Technologia oczyszczania
ścieków realizowana będzie metodą niskoobciążonego osadu czynnego
z równoczesnym usuwaniem związków węgla, azotu i fosforu na drodze
biologicznej w tzw. jednoczesnym procesie osadu czynnego z przemiennymi
warunkami beztlenowo-niedotleniono-tlenowymi.
Ciąg technologiczny zblokowanej oczyszczalni ścieków typu B – 1600
obejmować będzie pełne biologiczne oczyszczanie ścieków z równoczesną
stabilizacją tlenową osadu nadmiernego i przygotowaniem osadu do
mechanicznego odwadniania.
18
-
-
unieszkodliwiania osadów tj. mechanicznego odwadniania na taśmowej prasie
filtracyjnej. Proces odwadniania połączony będzie z procesem higienizacji
osadu.
zagospodarowania osadu odwodnionego.
Proponowana rozbudowa i modernizacja obiektu uwzględnia maksymalne
wykorzystanie wszystkich istniejących zbiorników oczyszczalni ścieków typu
„Lemna”.
19
7.
TECHNOLOGIA OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW PO PRZEPROWADZONEJ
MODERNIZACJI I ROZBUDOWIE OBIEKTU.
Ścieki sanitarne z m. Dopiewo i terenu gminy doprowadzane będą na oczyszczalnię,
kolektorem tłocznym z przepompowni zlokalizowanej na trasie kanalizacji sanitarnej,
do komory rozprężnej.
Ścieki z szamb dowożone będą wozami asenizacyjnymi do stacji zlewczej
typu STZ zlokalizowanej na terenie oczyszczalni.
Zanieczyszczenia stałe usuwane będą na kracie płaskiej zainstalowanej w kanale
doprowadzającym do komory rozprężnej.
Z komory rozprężnej ścieki z szamb i ścieki surowe z kanalizacji dopływać będą
do studni zbiorczej, do której doprowadzane będą ścieki socjalne z budynku
socjalno – technicznego.
Ze studni zbiorczej wszystkie ścieki przetłaczane będą do stacji mechanicznego
oczyszczania, w której nastąpi dodatkowo usunięcie zanieczyszczeń stałych oraz
zawiesiny mineralnej (piasku).
Po oczyszczeniu mechanicznym ścieki dopływać będą do przepompowni ścieków.
Z przepompowni ścieki przetłaczane będą za pomocą pomp zatapialnych do komory
retencyjno – uśredniającej, w której odbywać się będzie proces kondycjonowania
ścieków tj. odgazowania, wyrównania składu i retencjonowania ścieków przed
wprowadzeniem ich do biologicznego oczyszczania.
Komora retencyjno - uśredniająca zblokowana będzie z ciągiem technologicznym
oczyszczalni ścieków typu B – 800, w skład którego wchodzą :
-
komora defosfatacji
komora denitryfikacji
komora wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego z osadników
wtórnych
komora nitryfikacji
osadniki wtórne
komora tlenowej stabilizacji osadu nadmiernego
zagęszczacz osadu.
Ciąg technologiczny zblokowanej wysokosprawnej oczyszczalni ścieków typu
B – 800 obejmować będzie pełne biologiczne oczyszczanie ścieków z równoczesnym
usuwaniem związków biogennych, stabilizację tlenową osadu nadmiernego
i przygotowaniem osadu do mechanicznego odwadniania.
Dla I – szego etapu proponujemy ciąg technologiczny oczyszczalni typu B – 800,
z możliwością rozbudowy do przepustowości docelowej Q = 1600 m3/d.
Technologia oczyszczania ścieków realizowana będzie metodą niskoobciążonego
osadu czynnego z równoczesnym usuwaniem związków węgla, azotu i fosforu w tzw.
jednoczesnym procesie osadu czynnego z przemiennymi warunkami beztlenowoniedotleniono-tlenowymi wg zmodyfikowanego systemu Bardenpho.
20
Po uśrednieniu, ścieki z komory retencyjno – uśredniającej przepłyną do komory
defosfatacji. Komora defosfatacji jest komorą beztlenową, w której zachodzi proces
biologicznej defosfatacji, a efektem końcowym jest wzmożony pobór tzw.
„nadmierny” fosforu ze ścieków w komorze natlenienia.
Z komory defosfatacji mieszanina ścieków i osadu czynnego doprowadzana będzie
do komory denitryfikacji ścieków.
W celu usprawnienia procesu biologicznej defosfatacji w układ technologiczny
wprowadzono dodatkowo komorę denitryfikacji wtórnej osadu recyrkulowanego
z osadników wtórnych. W komorze tej nastąpi zredukowanie zawartych w osadzie
azotanów (NO3) do azotynów (NO2), a następnie do azotu wolnego(N2).
Komora denitryfikacji mieszaniny ścieków i osadu czynnego jest komorą anoksyczną,
w której azotany zredukowane będą w środowisku anoksycznym do azotynów,
a następnie azotu wolnego.
Z komory denitryfikacji mieszanina ścieków i osadu czynnego przepływa do komory
nitryfikacji, w której realizowany będzie proces oczyszczania ścieków w warunkach
aerobowych – tlenowych.
W komorze nitryfikacji – zachodzi szereg procesów jednocześnie:
-
-
biochemicznego utleniania związków organicznych
(wyrażonych w BZT5)
nitryfikacji tj. utleniania związków azotowych od azotu amonowego (N-NH4)
do azotanów (N-NO3) poprzez azotyny
(N-NO2)
nadmiernego poboru fosforu przez bakterie i jego asymilację
w komórkach (do 80 % suchej masy komórki)
obumieranie i samoutlenianie biomasy
ewentualnie, jeżeli będzie to konieczne, strącanie symultaniczne
resztkowej zawartości fosforu za pomocą soli siarczanu żelazowego
do wymaganego maksymalnego stężenia fosforu w ściekach oczyszczonych.
Do natlenienia zawartości komory nitryfikacji zastosowano system
drobnopęcherzykowego napowietrzania za pośrednictwem dyfuzorów membranowych
rurowych. Sprężone powietrze dostarczone będzie za pomocą dmuchaw rotacyjnych
typu DR, które zamontowane będą w stacji dmuchaw zblokowanej z oczyszczalnią.
Do pomiaru zawartości tlenu w komorze nitryfikacji zastosowano miernik poziomu
tlenu z sondą tlenową. Do pomiaru stopnia recyrkulacji zastosowano miernik z sondą
potencjału Redox, a do pomiaru zawartości osadu w komorze tlenowej zastosowano
miernik z sondą gęstości osadu.
Z komory nitryfikacji mieszania ścieków i osadu czynnego przepłynie do pionowych
osadników wtórnych.
21
W osadnikach wtórnych na drodze sedymentacji następuje :
oddzielenie ścieków oczyszczonych od osadu czynnego,
zagęszczenie wstępne osadu czynnego przed jego recyrkulacją do komory
wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego,
odprowadzenie osadu nadmiernego (przyrastającego w procesie
oczyszczania) do komory stabilizacji tlenowej.
Ścieki oczyszczone z osadników wtórnych grawitacyjnie odprowadzane będą na złoże
trzcinowe. Po doczyszczeniu ścieków na złożu trzcinowym część ścieków tj. 50%
odprowadzanych będzie poprzez komorę pomiarową do odbiornika, a 50% ścieków
do stawu rybnego.
-
Powstający w procesie biologicznego oczyszczania ścieków osad nadmierny
odprowadzany będzie do komory stabilizacji tlenowej w celu dalszego
unieszkodliwiania. Proces unieszkodliwiania osadu odbywa się przy udziale
mikroorganizmów w warunkach tlenowych przy napowietrzaniu i mieszaniu osadu.
W celu zmniejszenia objętości osadu, po procesie stabilizacji osad poddany będzie
procesowi zagęszczania grawitacyjnego w zagęszczaczu.
Następnie kierowany będzie do mechanicznego odwadniania na taśmowej prasie
filtracyjnej.
Proces odwadniania osadu połączony będzie z procesem higienizacji.
Po odwodnieniu i higienizacji unieszkodliwiony osad wywożony będzie na wysypisko
gminne.
22
8.
PARAMETRY TECHNICZNE URZĄDZEŃ CIĄGU TECHNOLOGICZNEGO
OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW.
Parametry techniczne dotyczące obiektów i urządzeń wchodzących w skład ciągu
technologicznego biologicznej oczyszczalni ścieków zaprojektowanej dla m. Dopiewo
po modernizacji i rozbudowie obiektu.
8.1.
Stacja zlewcza dla ścieków dowożonych z szamb.
Do przyjmowania ścieków dowożonych z szamb służy istniejąca stacja zlewcza
typu STZ-201 produkcji „Enko” S.A. Gliwice:
przepustowość stacji do 50 m3/d
zabudowa w ocieplanym kontenerze ze stali kwasoodpornej.
W skład stacji wchodzą :
zasuwa odcinająca,
rura spustowa Ø 100 i Ø 120 ze złączem do wejścia i wyjścia,
obudowa modułu pomiarowego.
Stacja zlewcza posiada kontrolę i rejestrację wyników. Kontrola dotyczy identyfikacji
dostawcy oraz ilości przywożonych ścieków.
Pracę całego układu odbioru ścieków zarządza panel sterujący wyposażony
w komputer, drukarkę i czytnik szybkiej identyfikacji dostawców.
Układ zapewnia samoobsługowe oddanie ścieków. Po każdorazowym zlewie ścieków
jest drukowany raport dostawcy.
W celu zabezpieczenia przeciw zamarzaniu, zagwarantowaniu poprawnej pracy
elektryki i wymagań estetycznych, stacja zlewcza umieszczona będzie w ocieplanym
i ogrzewanym kontenerze wykonanym ze stali kwasoodpornej.
23
8.2.
Studnia zbiorcza ścieków surowych.
Studnia zbiorcza dla wszystkich rodzajów ścieków zlokalizowana będzie na terenie
oczyszczalni. Przyjmować będzie ścieki surowe doprowadzane kolektorem tłocznym z
kanalizacji sanitarnej, ścieki z szamb i ścieki socjalne z budynku socjalno –
technicznego zlokalizowanego na terenie oczyszczalni.
Wykonana będzie w konstrukcji żelbetowej o średnicy Ø 3000 mm.
Wysokość całkowita studni Hc - 4,00 m
Rzędna posadowienia
- 79,65
Rzędna komory
- 83,42
Rzędna terenu
- 83,30
Rzędna wlotu ścieków
- 81,79
Rzędna wylotu ścieków
- 82,00
Wyposażenie studni stanowić będą:
- pompy zatapialne typu TQRH/81-1-200-T-W1 produkcji HERBORNER PUMPEN
Parametry techniczne pomp:
- wydajność
- wysokość posadowienia
- ilość obrotów
- moc
- ilość pomp
Q = 19,4 dm3/s
H = 7,12 m sł H2O
n = 1450 obr/min
P = 3 kW
– 2 szt. dla I – szego etapu
– 3 szt. dla II – giego etapu
- osprzęt przewodu tłocznego tj.
* zawory zwrotne kołnierzowe DN 80
– 3 szt.
* zasuwy klinowe z miękkim uszczelnieniem DN 80
– 3 szt.
- rura wywiewna DN 100 – 1 szt.
- wciągarka ręczna, udźwig 100 kg – 2 szt.
Na wyposażeniu studni zbiorczej również należy przewidzieć wentylator przenośny
typu WPW – 1P produkcji KLIMOWENT w Gdyni, ul. Przebendowskich 480.
24
8.3.
Stacja mechanicznego oczyszczania ścieków typu ZSP 40.
Do mechanicznego oczyszczania ścieków zaprojektowano zintegrowane urządzenie
służące do segregacji skratek i piasku typu ZSP 40 produkcji firmy „ENKO” S.A.
44 – 101 Gliwice, ul. Dojazdowa 10.
W skład urządzenia wchodzi:
sito bębnowe do skratek,
piaskownik poziomy,
separator piasku,
płuczka piasku.
Parametry techniczne:
urządzenie techniczne ZSP 40,
wydajność
łączna moc napędów zainstalowanych
długość urządzenia
szerokość urządzenia
wysokość urządzenia
szerokość króćca dopływowego
szerokość króćca odpływowego
Rzędna wlotu ścieków
Rzędna wylotu ścieków
Q = 40 l/s,
Nc = 6 kW,
L = 9240 mm,
Po = 850 mm
H = 4300 mm
DN 350
DN 350.
- 85,50 m n.p.m.
- 85,40 m n.p.m.
Urządzenie wykonane jest zestali kwasoodpornej 1H18N9T w obudowie ogrzewanej.
Cały proces mechanicznego oczyszczania ścieków jest zamknięty i hermetyczny.
Urządzenie współpracować będzie z płuczką piasku typu PPE.
Parametry techniczne:
płuczka piasku typu PPE,
wydajność wypłukanego piasku 0,4 m3/h,
zawartość części organicznych i lotnych w wypłukanym piasku do 3%
(zależnie od składu wypłukanego piasku),
gabaryty zasypu 250  400 mm,
średnica króćca dopływowego 200 mm,
średnica króćca odpływowego organiki 2”,
średnica króćca wody płuczącej 1”,
zużycie wody 16  20 l/min.
W skład wyposażenia płuczki pisaku wchodzą następujące elementy:
płuczka piasku,
taśma grzejna,
instalacja napowietrzająca,
urządzenie do usunięcia pulpy,
podajnik ślimakowy,
motoreduktor napędu ślimaka/mieszadła.
Producent: „ENKO” S.A. 44 – 101 Gliwice, ul. Dojazdowa 10.
25
8.4.
Przepompownia ścieków surowych.
Do przepompowni dopływać będą wszystkie ścieki surowe pozbawione skratek
i zawiesiny mineralnej.
Projektuje się przepompownię ścieków w postaci zagłębionej komory czerpnej.
Zbiornik przepompowni ścieków wykonany będzie w konstrukcji żelbetowej
o średnicy  = 3000 mm i wysokości Hc = 4,0 m.
Pojemność użytkowa komory czerpnej Vuż. = 10,6 m3.
Rzędna posadowienia zbiornika
Rzędna komory zbiornika
Rzędna terenu
Rzędna wlotu ścieków
Rzędna wylotu ścieków
Rzędna poziomu minimalnego
Rzędna poziomu maksymalnego
Rzędna poziomu awaryjnego
- 79,65
- 83,42
- 83,25
- 81,95
- 82,00
- 80,35
- 81,75
- 81,85
Wyposażenie przepompowni ścieków stanowić będą pompy zatapialne typu
TQRH/81-1-220-T-W1 HERBORNER PUMPEN Niemcy.
Parametry techniczne pomp:
wydajność
wysokość podnoszenia
moc silnika
obroty wirnika
ilość sztuk
-
Q = 18,4 dm3/s
H = 11,0 m H2O
Nc = 4,0 kW
n = 1450 obr./min.
2 szt. dla I – szego etapu, 3 szt. dla II – giego
etapu
osprzęt przewodu tłocznego w tym:
* zawory zwrotne kołnierzowe DN 80 mm – 3 szt.
* zasuwy klinowe z miękkim uszczelnieniem DN 80 mm – 3 szt.
* rura wywiewna DN 100 – 1 szt.
* wciągarka ręczna, udźwig 100 kg – 2 szt.
Na wyposażeniu przepompowni również należy przewidzieć wentylator przenośny
typu WPW – 1/P produkcji KLIMOWENT w Gdyni, ul. Przebendowskich 480.
26
8.5.
Ciąg technologiczny biologicznej oczyszczalni ścieków typu B-800 I etap.
Ciąg technologiczny biologicznej oczyszczalni ścieków dla I – go etapu typu B-800
stanowić będzie zblokowany układ komór powiązanych zapewniających usuwanie
związków biogennych metodą biologiczną.
Rzędna posadowienia komór oczyszczania
Rzędna korony komór
Rzędna posadowienia osadników wtórnych
Rzędna wlotu ścieków surowych
Rzędna poziomu ścieków
Rzędna wylotu ścieków oczyszczonych
–
–
–
–
–
–
84,20 m n.p.m.
88,20 m n.p.m.
82,00 m n.p.m.
88,00 m n.p.m.
87,80 m n.p.m.
87,40 m n.p.m.
Producent zblokowanej biologicznej oczyszczalni ścieków typu B-800:
ZOŚ - Zakład Ochrony Środowiska Sp. z o.o. Poznań ul. Łobeska 14.
W drugim etapie wykonany będzie drugi ciąg technologiczny oczyszczalni
typu B – 800.
8.5.1. Komora kondycjonowania ścieków (retencyjno-uśredniająca).
Komora kondycjonowania ścieków wykonana w konstrukcji stalowej w kształcie
prostopadłościanu zblokowana jest z komorą defosfatacji zmodernizowanego ciągu
technologicznego oczyszczalni.
Wysokość całkowita komory
Długość komory
Szerokość komory
Pojemność całkowita
Pojemność czynna
Czas kondycjonowania ścieków
Hc = 4,0 m
L = 7,0 m
B = 4,0 m
Vc = 112 m3
Vcz = 101 m3
t=3h
Wyposażenie komory stanowić będzie:
1. Mieszadło zatapialne typu ABS RW 3031 – szt. 1
Parametry techniczne:
- mieszadło zatapialne ABS typ RW 3031
- średnica śmigła
d = 300 mm
- obroty wirnika
904 obr/min
- zasięg mieszania
do 50 m
- moc silnika
2,2 kW
Producent: ABS International Pumpers ABD – 53797 Lohmar
Dystrybutor: „Hydrosystem” 61 -615 Poznań, ul. Swarożyca 4.
27
2. Pompa zatapialna typu 50 PZM 0,75 – 2 szt.
Parametry techniczne:
- wydajność
- moc silnika
- obroty wirnika
- wysokość podnoszenia
Q = 16 m3/h
N = 0,75 kW
n = 1380 obr/min
H = 8,2 sł H2O
Producent: Brzeska Fabryka Pomp „Meprozet”
48-300 Brzeg ul. Armii Krajowej 40
8.5.2. Komora defosfatacji – beztlenowa.
Wykonana w konstrukcji stalowej w kształcie prostopadłościanu.
Wysokość całkowita
Długość komory
Szerokość komory
Pojemność całkowita
Pojemność czynna
Hc = 4,00 m
L=8m
B = 4,0 m
Vc = 128 m3
Vcz = 115,2 m3
Wyposażenie komory stanowić będzie mieszadło zatapialne typu
ABS RW 3031 – 2 szt.
Parametry techniczne:
- mieszadło zatapialne ABS typu RW 3031
- średnica śmigła
d = 300 mm
- moc silnika: P1 = 2,2 kW
P2 = 1,5 kW
- obroty wirnika 904 obr/min
- zasięg mieszadła do 50 m
Producent: ABS International Pumers ABD 53797 Lohmar
Dystrybutor: “Hydrosystem” 61 – 615 Poznań, ul. Swarożyca 4.
28
8.5.3. Komora denitryfikacji.
Wykonana w konstrukcji stalowej w kształcie prostopadłościanu.
Wysokość całkowita
Wysokość czynna
Długość
Szerokość
Pojemność całkowita
Pojemność czynna
H = 4,0 m
Hcz = 3,6 m
L = 18,0 m
B = 3,0 m
Vc = 216 m3
Vcz = 194,4 m3
Wyposażenie komory denitryfikacji stanowi:
1.
Mieszadła zatapialne typu RW 3031 szt. 2
Parametry techniczne :
- mieszadło zatapialne ABS typu RW 3031
o średnicy śmigła D = 300 mm
- moc silnika
P1 = 2,2 kW
P2 = 1,5 kW
- obroty wirnika
904 obr/min
- zasięg mieszania do 50 m
Producent: ABS International Pumpers ABO 53797 Lohmar
Dystrybutor: “Hydrosystem” 61 – 615 Poznań, ul. Swarożyca 4.
2.
Pompa zatapialna typu NURT 50 PZM 0,75/S-2 szt. 1
Parametry techniczne:
- wydajność
- wysokość podnoszenia
- moc zainstalowana
- obroty wirnika
Q = 21 m3/h
H = 0,5  8,0 m H2O
Nc = 1,1 kW
n = 2760 obr/min
Producent: Brzeska Fabryka Pomp „Meprozet”
48-300 Brzeg ul. Armii Krajowej 40
3.
Sonda potencjału Redox typu CPM 253 produkcji Endress+Hauser.
29
8.5.4. Komora wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego.
Wykonana w konstrukcji stalowej w kształcie prostopadłościanu o wymiarach:
- wysokość całkowita
Hc = 4,0 m
- długość
L = 4,0 m
- szerokość
B = 3,0 m
- pojemność całkowita
Vc = 48 m3
Wyposażenie komory stanowią:
1.
Mieszadło zatapialne Hydra typu ABS RW 2021 - szt. 1
Producent: ABS International Pumers ABD 53797 Lohmar
Dystrybutor: “Hydrosystem” 61 – 615 Poznań, ul. Swarożyca 4.
Parametry techniczne:
mieszadło zatapialne ABS typu RW 2021
średnica śmigła
- 200 mm
moc silnika
Nc = 1,38 kW
obroty
n = 904obr/min
zasięg mieszania – do 20 m
2.
Pompa zatapialna typu 430 - szt. 1
Parametry techniczne:
wydajność
wysokość podnoszenia
moc zainstalowana
obroty wirnika
Q = 12 m3/h
H = 3,5 sł H2O
Nc = 0,37 kW
n = 1380 obr/min
Produkcji : Brzeskiej Fabryki Pomp „Meprozet”
48-300 Brzeg ul. Armii Krajowej 40
30
8.5.5. Komora nitryfikacji tlenowa.
Komora wykonana w kształcie prostopadłościanu :
wysokość całkowita komory
Hc = 4,0 m
szerokość
B = 13,0 m
długość
L = 18,0 m
pojemność całkowita
Vc = 936 m3
pojemność czynna
Vcz = 842,4 m3
Wyposażenie komory nitryfikacji – tlenowej stanowi:
1.
Ruszt napowietrzający wyposażony w dyfuzory membranowe rurowe typu
EMR 10 2550 o długości jednego dyfuzora 550 mm
Producent: „ENVICON Polska” Sp. z o.o.
63-400 Ostrów Wielkopolski ul. Reymonta 33
Parametry techniczne dyfuzorów:
- efektywność natleniania 4,0 kg O2/kWh
- obciążenie powietrzem 4 – 15 N m2/h
2.
Pompy zatapialne typu 100 PZM 1,1 po 2 szt. do każdego ciągu
technologicznego oczyszczalni B – 800
Producent: Brzeska Fabryka Pomp „MEPROZET”
48-300 Brzeg ul. Armii Krajowej 40
Parametry techniczne:
- wydajność pompy
- wysokość podnoszenia
- moc zainstalowana
- obroty wirnika
3.
Q = 56,7 m3/h
H = 1,5  3,2 m H2O
Nc = 1,49 kW
n = 380 obr/min
Sprężone powietrze dostarczone będzie z dwóch dmuchaw rotacyjnych
typu DR 114 T – 05.5 o wydajności Q = 11,67 m3/min każda
Producent: „SPOMAX” w Ostrowie Wielkopolskim
ul. Kaliska 61/63
Parametry techniczne dmuchaw:
Q = 11,67 m3/min
∆P = 0,05 MPa
wyróżnik ciśnienia Px = 5
Nc = 11 kW
N = 3381 obr/min
Ilość dostarczonego tlenu regulowana będzie za pomocą sondy tlenowej
zainstalowanej w komorze nitryfikacji. Dobrano 254 szt. dyfuzorów typu EMR LONG
A5. Rozmieszczenie dyfuzorów w 16 rzędach po 16 szt. w rzędzie. Do sprawdzenia
osadu w komorze nitryfikacji zaprojektowano sondę gęstości osadu typu CUM 253
produkcji Endress+Hauser, która służyć będzie do utrzymywania stałej koncentracji
osadu w komorze.
31
8.5.6. Osadniki wtórne.
Zbiornik osadnika wtórnego wykonany jest w kształcie stożka ściętego o średnicy
Ø = 4,0 m i wysokości H = 6,2 m.
Wyposażenie osadnika stanowi:
-
rura centralna
-
koryto dopływowe
-
pompy zatapialne typu 50 PZM 0,75 przeznaczone do recyrkulacji
zewnętrznej osadu czynnego z osadników wtórnych do komory wtórnej
denitryfikacji osadu czynnego.
Pompy umieszczone będą w leju osadowym osadnika wtórnego i przetłoczą
do komory wtórnej denitryfikacji osadu wymaganą ilość osadu czynnego
recyrkulowanego. W zależności od wymaganego stopnia recyrkulacji jednocześnie
będzie pracowała jedna, dwie lub trzy pompy.
Parametry techniczne pompy:
wydajność
wysokość podnoszenia
moc zainstalowana
obroty wirnika
Q = 16,0 m3/h
H = 8,2 m sł H2O
Nc = 0,75 kW
n = 2800 obr/min
Producent: Brzeska fabryka Pomp „Meprozet”
48-300 Brzeg ul. Armii Krajowej 40.
32
8.5.7. Komora stabilizacji tlenowej osadu nadmiernego.
Wykonana w konstrukcji stalowej w kształcie prostopadłościanu. Do komory
stabilizacji odprowadzony będzie osad nadmierny powstający w procesie
oczyszczania ścieków.
Ilość dostarczonego tlenu regulowana będzie za pomocą sondy tlenowej
zainstalowanej w komorze nitryfikacji. Dobrano 144 szt. dyfuzorów typu EMR 15
2800 rozmieszczonych w 9 rzędach (po 16 dyfuzorów w rzędzie).
-
wysokość całkowita
wysokość czynna
długość komory
szerokość komory
pojemność całkowita
pojemność czynna
Hc = 4,0 m
Hcz = 3,6 m
L = 18,0 m
B = 7,0 m
Vc = 528 m3
Vcz = 475,2 m3
Wyposażenie komory stanowi:
1.
Ruszt napowietrzający typu EMR 15 2800 składający się z dyfuzorów
membranowych rurowych o długości jednego dyfuzora 800 mm
Producent: ENVICON Polska Sp. z o.o.
63-400 Ostrów Wlkp. ul. Reymonta 33
Sprężone powietrze dostarczane będzie z dmuchawy rotacyjnej typu
DR 126T-5.5 o wydajności:
Q = 15,63 m3/min
Moc = 18,5 kW
Wyróżnik ciśnienia ∆P = 0,5
Obroty n = 2370 obr/min
Producent: „SPOMAX” w Ostrowie Wielkopolskim, ul. Kaliska 61/63.
2.
Pompa zatapialna typu 50 PZM 0,75/S
Producent: Brzeska Fabryka Pomp „MEPROZET”
48-300 Brzeg ul. Armii Krajowej 40
Parametry techniczne:
- wydajność
- wysokość podnoszenia
- moc silnika
- obroty wirnika
Q = 13,5 m3/h
H = 8,2 m sł H2O
Nc = 1,1 kW
n = 2800 obr/min
Pompa służy do odprowadzania cieczy nadosadowej po procesie stabilizacji
osadu do komory nitryfikacji.
33
8.5.8. Zagęszczacz osadu.
Zbiornik zagęszczacza osadu wykonany jest w kształcie stożka ściętego:
- średnica zagęszczacza Ø = 4,0 m
- wysokość całkowita Hc = 6,2 m
Wyposażenie zagęszczacza stanowi pompa zatapialna typu N 431/1 produkcji
Brzeskiej Fabryki Pomp „Meprozet” , 48-300 Brzeg ul. Armii Krajowej 40.
Parametry techniczne pompy:
- wydajność pompy
- wysokość podnoszenia
- moc zainstalowana
- obroty wirnika
Q = 12 m3/h
H = 3,5 m sł H2O
Nc = 0,37 kW
n = 1380 obr/min
8.5.9. Stacja higienizacji i mechanicznego odwadniania osadu nadmiernego.
Do mechanicznego odwadniania osadu zaprojektowano taśmową prasę filtracyjną
MONOBELT typu NP 15 CK firmy EKOFINN-POL Sp. z o.o. 80 – 297 Banino,
ul. Leśna.
Parametry techniczne prasy:
wydajność
Q = 5  15 m3/h,
odwodnienie
15 - 25% suchej masy
zapotrzebowanie na wodę 4  7 m3/h,
zapotrzebowanie na sprężone powietrze ok. 1 m3/h,
napęd
1,3 kW,
sucha masa w placku
15  23%,
szerokość taśmy
1500 mm
długość prasy
3300 mm,
szerokość prasy
2200 mm,
wysokość prasy
1930 mm.
W skład urządzenia wchodzą dwa podstawowe elementy zespolone w jedną zwartą
konstrukcję tj.: zagęszczacz bębnowo – śrubowy i właściwa prasa taśmowa.
W zagęszczaczu wstępnym następuje odseparowanie wstępne wody zwiększające
koncentrację osadu uwodnionego z 0,5 – 3,0% do wartości 5 – 12% dla osadów
biologicznych.
34
Dodatkowe wyposażenie prasy filtracyjnej to:
-
-
-
stacja przygotowania polimeru, w skład której wchodzi:
zbiornik ze stali nierdzewnej ASI 304 o pojemności zależnej
od wydajności zespołu, wyposażony w króciec denny oraz króciec
do podłączenia pompy polielektrolitu,
pompę do emulsji z regulacją przepływu od 10 do 100%, o max
wydajności 16 l/h, w obudowie z aluminium, moc silnika 0,2 kW,
zespół kontroli wody o przepływie od 200 do 2000 l/h (ciśnienie wody
min. 2,5 bara), składający się z przepływomierza, zaworu
elektromagnetycznego, filtra wody, reduktora ciśnienia
z ciśnieniomierzem,
czujnik poziomu elektrolitu,
mieszadło wolnoobrotowe, dwułopatkowe ze stali nierdzewnej
AISI 304 o mocy 0,18 kW,
tablica kontrolna z wyłącznikiem wewnętrznym, kontrolkami
alarmowymi, przełącznikami sterującymi i sekcją zasilania,
pompa osadu typu PF-MH20-82,
pompa wody płuczącej typu PL o mocy 3 kW
UWAGA: Do płukania taśmy można wykorzystać ścieki oczyszczone.
Należy na rurociągu doprowadzającym ścieki oczyszczone zainstalować
zestaw filtrów. Przy zastosowaniu zespołu odzysku wody płuczącej ZOW – 01
można stosować również filtrat z zagęszczacza wstępnego.
kompresor ze zbiornikiem 20 l, o wydajności 1 m3/h, o mocy 1,1 kW,
szafa sterownicza wyposażona w sterownik Logo produkcji Siemens.
Po procesie odwadniania osad poddany będzie procesowi higienizacji.
W skład stacji higienizacji wchodzić będzie:
- zbiornik na wapno,
- przenośnik śrubowy,
- zasuwa,
- mieszarka wapnowania,
- instalacja przedmuchowa.
Charakterystyka techniczna stacji:
a) zbiornik na wapno
- średnica zbiornika
- wysokość części walcowej
- wysokość leja
- wysokość całkowita
- pojemność zbiornika
- ciężar zbiornika pustego
- ciężar zbiornika napełnionego
35
D = 2000 mm
Hw = 4000 mm
Hl = 1900 mm
Hc = 6400 mm
V = 10,0 m3
G = 1350 kg
Gc = 16000 kg
b) przenośnik śrubowy
- średnica przenośnika
D = 100 mm
- długość czynna
L = 2500 mm
- obroty wału śrubowego
n = 1,8 – 11 obr/min
- wydajność przenośnika
przekładnia ślimakowa – MOTOVARIO – Poznań
typ przekładni – NKFO 10+NMRV075
obroty wejściowe silnika
n1 = 900 obr/min
obroty wału wolnego
n2 = 1,8 – 11 obr/min
moc silnika
N = 0,55 kW
c) zasuwa płaska – wielkość otworu 400 x 400 mm, napęd śrubowy ręczny
d) mieszarka wapnowania
- wymiary gabarytowe
szerokość 540mm
głębokość 450 mm
długość z napędem 2700 mm
V = 0,5 m3
Q = do 6,5 m3/h
MOTOVARIO Włochy
- pojemność komory
- wydajność mieszania
- producent napędu
Dawka podawanego napędu będzie ustalona doświadczalnie w trakcie
prowadzenia rozruchu technologicznego oczyszczalni.
e) sprężarka powietrza typu A 10-380-40A
- wydajność Q = 10,0 m3/h
- moc silnika N = 1,5 kW.
8.5.10. Złoże trzcinowe.
Istniejący staw doczyszczający o pojemności 6030 m3 po modernizacji
obiektu będzie zaadoptowany na złoże trzcinowe jako II biologicznego oczyszczania.
Ścieki z ciągu technologicznego biologicznej oczyszczalni przepływać będą
przez złoże trzcinowe, na którym następować będzie redukcja zarówno związków
organicznych i związków biogennych.
Zaprojektowano dwa złoża trzcinowe o wymiarach każdego w planie:
szerokość 41,0 m
długość 43,0 m.
Wysokość warstwy filtracyjnej wynosi 0,6 m. Nachylenie skarp wynosi 31%.
Rzędna dna złoża
- 82,70 m n.p.m.
Rzędna powierzchni złoża - 83,30 m n.p.m.
Rzędna terenu
- 84,83 m n.p.m.
Wyposażenie złoża stanowi drenaż rozsączający (20 m) i zbierający (20 m).
Drenaż rozsączający wykonany będzie z rur drenarskich karbowanych PVC-U
z otworami 1,5  5,0 mm, o średnicy  160 mm i długości 50 m.
Drenaż zbierający wykonany będzie z rur drenarskich karbowanych PVC-U z filtrem
z włókna syntetycznego z otworami 2,5  5,0 mm o średnicy  160 mm
i długości 50 m. Studnia rozdziału ścieków oczyszczonych na złoże wykonana będzie
z elementów prefabrykowanych o średnicy  1400 mm.
36
Na rurociągach rozsączających zostaną zamontowane zasuwy płaskie nożowe
o średnicy  150 mm HAWLE typu E nr katalogu 4600 dla rur PVC 200 wg
EN 1452-2, DIN 8061/8062..
Dno i skarpy złóż trzcinowych należy wyłożyć folią uszczelniającą szorstką,
o grubości 2 mm PEHD. Na koronie skarpy należy wykonać rowek kotwiący na
zakotwienie folii o wymiarach 0,50,6 m. Rowek powinien być oddalony od krawędzi
skarpy min. 1 m i obsypany żwirem.
Granulacja warstwy filtracyjnej wynosi 20 – 60 mm.
8.6.
Pomiar ilości ścieków.
Pomiar ilości ścieków odbywać się będzie na rurociągu tłocznym doprowadzającym
ścieki do reaktora biologicznego po ich mechanicznym oczyszczeniu.
Do pomiaru ilości ścieków służyć będzie przepływomierz elektromagnetyczny typu
MAGFLO z czujnikiem typu MAG 3100 oraz przetwornikiem sygnału MAG 5000.
Przepływomierze elektromagnetyczne MAGFLO charakteryzuje łatwość instalacji,
uruchomienia, obsługi, eksploatacji. Wszystkie przepływomierze elektromagnetyczne
MAGFLO wyposażone są w pamięć SENSORPROM, która zapamiętuje dane
kalibracyjne czujnika oraz nastawy przetwornika podczas eksploatacji urządzenia.
Przy uruchomieniu przepływomierz podejmuje pomiar bez jakiegokolwiek wstępnego
programowania.
Parametry techniczne czujnika typu MAG 3100:
średnica nominalna DN 15 – 2000
temperatura medium w zależności od wykładziny: 0  180 C
ciśnienie robocze w zależności od wykładziny: 0,01  100 bar.
Parametry techniczne przetwornika sygnału typu MAG 5000:
wyjście prądowe 0-20 mA
temperatura otoczenia – wersja z wyświetlaczem podczas pracy: -20 do +50 C
napięcie zasilania 115-230 V, 50-60 Hz
pobór mocy: 9 VA.
Wszystkie przepływomierze elektromagnetyczne MAGFLO wyposażone są w pamięć
SENSORPROM, która zapamiętuje dane kalibracyjne czujnika oraz nastawy
przetwornika podczas eksploatacji urządzenia. Przy uruchomieniu przepływomierz
podejmuje pomiar bez jakiegokolwiek wstępnego programowania.
Nastawy fabryczne dla konkretnego czujnika są zapamiętane w pamięci
SENSORPROM.
Również nastawy dokonane przez użytkownika są odczytywane z modułu
SENSORPROM.
W razie wymiany przetwornika nowy przetwornik odczyta dotychczasowe nastawy
i podejmie pomiar nie wymagając ponownego programowania.
Przepływomierze Magflo dostępne są w zakresach średnic: DN 6-100, DN 10-100,
DN 15-2000, DN 25-1200.
37
8.7.
Rurociąg tłoczny.
Projektuje się następujące rurociągi tłoczne:
ze studni zbiorczej do stacji mechanicznego oczyszczania ścieków z rur
PE PN 10 o średnicy 160 mm – VAVIN Buk.
Długość rurociągu wynosi 18,5 m.
Głębokość posadowienia rurociągu tłocznego pod terenem 1,2 m.
z przepompowni do biologicznej oczyszczalni ścieków typu B- 800 z rur
PE PN 10 ciśnieniowych o średnicy 160 mm produkcji VAVIN Buk.
Długość rurociągu tłocznego – 114,5 m.
Głębokość posadowienia rurociągu tłocznego pod terenem 1,2m.
8.8.
Kanalizacja sanitarna.
Kanalizację sanitarną na terenie oczyszczalni należy wykonać z rur kanałowych o litej
ściance PCV-U klasy S produkcji VAVIN Buk, o następujących średnicach:
odcinek kanalizacji sanitarnej odprowadzającej ścieki bytowo-gospodarcze
z budynku socjalnego od studni SS4 – SS2 o średnicy Ø 160 mm,
odcinek kanalizacji z komory rozprężnej do studni zbiorczej
o średnicy Ø 315 mm,
odcinek kanalizacji sanitarnej od studni S3 do przepompowni odprowadzającej
odcieki ze stacji mechanicznego odwadniania osadu do przepompowni
o średnicy  160 mm.
Odprowadzanie ścieków oczyszczonych do odbywać się będzie rurociągiem
istniejącym wykonanym z rur PVC Ø 200 mm, ułożonym na głębokości 1,7 m,
od studni S02 do budowli odpływowej i dalej rurociągiem PVC  250 mm.
Na trasie kolektorów sanitarnych przewidziano studnie rewizyjne o średnicy
Ø 1000 mm i  1400 mm. Studnie rewizyjne kanalizacyjne należy wykonać
w technologii prefabrykatu wodoszczelnego mało nasiąkliwego betonu klasy nie
niższej niż B-45 z gotową kinetą i przejściami szczelnymi dla rur kanalizacyjnych.
W studniach rewizyjnych  1400 mm należy zamontować zasuwy kielichowe nożowe
odcinające HAWLE typu E nr katalogu 4600 dla rur PVC 200 wg EN 1452-2,
DIN 8061/8062. Studnie wyposażone będą w stopnie włazowe stalowe, powlekane
tworzywem. Studnie należy przykryć włazami żeliwnymi typu D-125 w terenie
zielonym i D-400 w drodze z wypełnieniem betonowym. Włazy powinny być oparte
na pierścieniach dystansowych. Poszczególne elementy łączone za pomocą
specjalnych uszczelek gumowych ślizgowych. Rury kanalizacyjne łączone na
uszczelki gumowe wargowe.
Kanały grawitacyjne należy wykonać z rur PVC-U, a kolektory tłoczne z rur PE
PN 10.
38
8.9.
Wodociąg.
Pobór wody na cele socjalne i technologiczne dla oczyszczalni ścieków będzie
z istniejącej sieci wodociągowej ułożonej na terenie oczyszczalni.
Woda doprowadzona będzie do:
budynku socjalno – technicznego,
obiektów technologicznych tj. studni zbiorczej ścieków, przepompowni, ciągu
technologicznego biologicznej oczyszczalni,
budynku technicznego stacji mechanicznego oczyszczania ścieków,
budynku technicznego stacji mechanicznego odwadniania osadu,
hydrantów p. poż. o średnicy DN 100 mm.
Na terenie oczyszczalni projektuje się studnię wodomierzową, w której zamontowany
będzie wodomierz sprzężony typu MWN/JS 80/2,5-S dla pomiaru ilości poboru wody.
Na terenie oczyszczalni projektuje się dwa hydranty o średnicy DN 100.
UWAGA
1.
Zastosowanie w projekcie konkretnych materiałów nie oznacza, że muszą być
one użyte w realizacji zadania. Oznacza natomiast, że ewentualne zmiany
materiałów mogą być proponowane przez Wykonawcę pod warunkiem, że
ich cechy charakterystyczne i użytkowe będą nie gorsze, niż cechy materiałów
zastosowanych w projekcie.
Ich zastosowanie zostanie uzgodnione i zaakceptowane przez autorskie biuro
tj. Zakład Ochrony Środowiska w Poznaniu oraz autorskie biuro wyrazi zgodę
na zmiany w opracowaniach projektowych. Wykonawca uzyska zgodę
inwestora na stosowne wprowadzenie zmian w realizacji zadania.
2.
Wszystkie prace należy prowadzić z godnie z wymaganiami p. poż.
w budownictwie, a także stosownymi przepisami branżowymi i wymaganiami
technologicznymi.
39
9.
WARUNKI TECHNICZNE DOTYCZĄCE RUR PVC I PE.
Od producenta rur VAVIN – METALPLAST – BUK uzyskano następujące warunki
układania rur :
-
układane rury muszą odpowiadać normom ISO i CEN
przykrycie powinno się mieścić w granicach 1÷ 6 m, jeżeli odbywa się
jakikolwiek ruch uliczny
podsypka z materiału ziarnistego (piasek, żwir) o max pozostałości
na sicie o 0,75 mm grubości przynajmniej 100 ÷ 150 mm
podsypka powinna być wyrównana zgodnie ze spadkiem rurociągu
bez zagęszczania, jeśli jej grubość nie przekracza 150 mm
zalecana zasypka z materiału ziarnistego (piasek, żwir).
W zasypce znajdującej się bezpośrednio wokół rury wielkość kamieni
nie powinna przekraczać 10% nominalnej średnicy rury, lecz nigdy
nie powinna być większa niż 60 mm nawet dla rur o dużych średnicach:
zagęszczenie zasypki powinno odbywać się warstwami o grubości
100 ÷ 300 mm, aż do wysokości ok. 300 mm powyżej powierzchni rury
stopień zagęszczenia zależy od warunków obciążenia, ale zawsze mieści
się w przedziale 85 ÷ 95 % zmodyfikowanej wartości Proktora.
Dla standardowych wartości Proktora odpowiadające im stopnie zagęszczania
niespoistego gruntu mieszczą się w zakresie 88 ÷ 93 %.
w przypadku gruboziarnistego i jednorodnego materiału, takiego jak
np. żwir rzeczny, wymagania dotyczące zagęszczenia są mniejsze
tzn. wymagane jest tylko zasypanie warstwowe
aby uniknąć osiadania gruntu pod drogami zasypkę należy zagęścić
do 90 % zmodyfikowanej wartości Proktora
wypełnienie wykopu powinno być wykonane z tego samego materiału
(piasek, żwir do wysokości 300 mm powyżej powierzchni rury)
pozostałe wypełnienie można wykonać z gruntu rodzimego zgodnie
z zaleceniami projektu, o ile maksymalna wielkość cząstek
nie przekracza 300mm
dopuszczalne ugięcie względne średnicy rury nie może przekraczać
bezpośrednio po ułożeniu następujących wartości: PEM – 9%, PVC – 8%
dla materiałów spoistych (glina) sposób zagęszczania powinien być wybrany
na podstawie pomiarów geotechnicznych.
-
40
10.
ZAPOTRZEBOWANIE MOCY.
Zestawienie odbiorników energii elektrycznej:
1.
2.
3.
4.
5.
5.1.
5.2.
5.3.
5.4.
5.5.
5.6.
5.7.
5.8.
6.
Automatyczna stacja zlewcza (istniejąca)
- 3,0 kW
Studnia zbiorcza ścieków
pompy zatapialne typu TQRH/81-1-200-T-W1 – szt.2
- 6,0 kW
Stacja mechanicznego oczyszczania ścieków, w tym:
- 6,5 kW
sito,
piaskownik,
płuczka piasku.
Przepompownia główna ścieków
pompy zatapialne typu TQRH/81-1-220-T-W1
- 8,0 kW
Biologiczna oczyszczalnia ścieków po rozbudowie i modernizacji:
Komora retencyjno – uśredniająca KRU
mieszadło zatapialne typu RW 3031 – szt.1
- 2,2 kW
pompa typu 50 PZM 0,75 – szt.2
- 1,5 kW
Komora defosfatacji KD
mieszadło zatapialne typu RW 3031 – szt. 2
- 4,4 kW
Komora denitryfikacji KDN
pompa zatapialna typu NURT 50 PZM 0,75 – szt.1
- 0,75 kW
mieszadło zatapialne typu RW 3031 – szt.2
- 4,4 kW
Komora wtórnej denitryfikacji osadu KWDO
mieszadło zatapialne typu RW 2021 – szt.1
- 1,38 kW
pompa zatapialna typu N 430 – szt.1
- 0,37 kW
Komora nitryfikacji KN
dmuchawy rotacyjne typu DR 114T 05.5 – szt.2
- 30,0 kW
pompy zatapialne typu 100 PZM 1,1 - szt.2
- 2,2 kW
Osadniki wtórne OW
pompy zatapialne typu NURT 50 PZM 0,75 – szt.4
- 3,0 kW
Zagęszczacz osadu ZG
pompa zatapialna typu N431/1 – szt.1
- 0,37 kW
Komora stabilizacji tlenowej osadu nadmiernego
dmuchawa rotacyjna typu DR 126T 05.5 – szt. 1
- 18,5 kW
pompa zatapialna 50 PZM 0,75/S
- 0,75 kW
Stacja mechanicznego odwadniania i higienizacji osadu
- 15,0 kW
Ogółem moc zainstalowana dla I – go etapu
108,32 kW
Dla II – go etapu moc zainstalowana wzrośnie o 69,82 kW. Całkowita moc
zainstalowana dla ciągu technologicznego o przepustowości Qśr.d = 1600 m3/d
wyniesie Nc = 178,14 kW. Szczegółowy bilans mocy znajduje się w opracowaniu
branży elektrycznej AKPiA. Obiekt zasilany będzie ze stacji transformatorowej albo
awaryjnie z własnego agregatu prądotwórczego.
Projektuje się agregat firmy FG WILSON typu P80P1 o mocy 80 kVA w wersji
automatycznej.
Dystrybutor agregatu – firma SILCOM POLAND Gdańsk.
41
11.
PARAMETRY I OBLICZENIA TECHNOLOGICZNE
ZAPROPONOWANEGO CIĄGU TECHNOLOGICZNEGO
BIOLOGICZNEGO OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW.
11.1. Obliczenie dobowej i rocznej ilości skratek.
Przyjęto jednostkę ilości skratek na mieszkańca
VSKR = 7 dm3/Mk×rok
Roczna ilość skratek :
I etap:
VSKR = 41,1 m3/rok
II etap:
VSKR = 97,1 m3/rok
Dobowa ilość skratek :
I etap:
VdSKR = 112,61 dm3/d
II etap:
VdSKR = 266,04 dm3/d.
11.2. Automatyczna stacja zlewcza typu STZ.
Na terenie istniejącej oczyszczalni ścieków znajduje się automatyczna stacja zlewcza
typu STZ.
Mierzone parametry:
maksymalny przepływ  4000 l/min.
rzeczywisty przepływ zależy od oporu 1100 l/min.
pH od 2  14
temperatura ścieków ≤ 50 C.
Praca całego układu odbioru ścieków zarządza panel sterujący wyposażony
w komputer, drukarkę i czytnik szybkiej identyfikacji dostawców.
Urządzenie umieszczone jest w kontenerze.
11.3. Studnia zbiorcza ścieków.
Do studni zbiorczej ścieków dopływać będą ścieki surowe z kanalizacji sanitarnej,
ścieki dowożone ze stacji zlewczej i ścieki socjalne z budynku socjalno –
technicznego oraz odcieki ze stacji mechanicznego oczyszczania ścieków.
Wszystkie ścieki ze studni zbiorczej będą podawane za pomocą pomp zatapialnych
typu TQRH/81-1-200-T-W1 do stacji mechanicznego oczyszczania.
Projektuje się studnię zbiorczą ścieków w konstrukcji żelbetowej o średnicy 3000 mm.
42
Dobór pomp:
Dla I – go stopnia pompowania proponuje się pompę typu TQRH/81-1-200-T-W1,
3,0 kW/1450 obr./min.
Przyjęto Q = 18,30 l/s przy następujących założeniach:
rurociąg tłoczny PE 100 SDR 17  1609,5
prędkość w rurociągu tłocznym V = 1,17 m/s; spełniony warunek V0,8 m/s,
co zapewnia samooczyszczanie rurociągu.
Wymagana całkowita wysokość podnoszenia pompy Hc:
Hc – całkowita wysokość podnoszenia
Hg – wysokość geometryczna
Hs – straty liniowe dla rurociągu tłocznego PE 100 SDR 17  1609,5 L = 15,0 m
Hm – straty miejscowe
Hw wylot z rurociągu tłocznego.
Hc = Hg + Hs + Hm + Hw = 6,0 m + 0,18 m (z wykresu dla rur PE 100 SDR 17) + 0,6 m
+ 0,2 m = 6,98 m. Hc = 7,0 m
Parametry pracy pompy:
Q = 19,40 l/s
H = 7,12 m
P2 = 2,17 kW
P1 = 3,0 kW
Sprawność pompy – 62,1%.
11.4. Stacja mechanicznego oczyszczania ścieków.
Ścieki do stacji mechanicznego oczyszczania ścieków będą przetłaczane za pomocą
pomp zatapialnych typu TQRH/81-1-200-T-W1.
Do mechanicznego oczyszczania ścieków projektuje się zblokowane urządzenie typu
ZSP 40, które służy do separacji i odwadniania skratek oraz zawiesiny mineralnej.
W skład w/w urządzenia wchodzi:
sito bębnowe
piaskownik poziomy
separator piasku
płuczka piasku.
Wydajność urządzenia wynosi 40 l/s.
Proces mechanicznego oczyszczania ścieków jest zamknięty i hermetyczny.
43
11.5. Przepompownia ścieków.
Projektuje się przepompownię ścieków w konstrukcji żelbetowej o średnicy
 3000 mm.
Dla I-go etapu :
Qśr.d
Qmaxd
Qśr.h
Qmaxh
= 827,2 m3/d
= 1016,6 m3/d
= 34,47 m3/h
= 85,98 m3/h = 23,9 dm3/s
Dla II-go etapu :
Qśr.d
Qmaxd
Qśr.h
Qmaxh
= 1587,2 m3/d
= 1924,7 m3/d
= 66,1 m3/h
= 143,6 m3/h = 39,9 dm3/s
Dla II – go stopnia pompowania proponuje się pompę typu TQRH/81-1-220-T-W1,
4,0 kW/1450 obr./min.
Przyjęto Q = 18,30 l/s przy następujących założeniach:
rurociąg tłoczny PE 100 SDR 17  1609,5
prędkość w rurociągu tłocznym V = 1,17 m/s; spełniony warunek V0,8 m/s,
co zapewnia samooczyszczanie rurociągu.
Wymagana całkowita wysokość podnoszenia pompy Hc:
Hc – całkowita wysokość podnoszenia
Hg – wysokość geometryczna
Hs – straty liniowe dla rurociągu tłocznego PE 100 SDR 17  1609,5 L = 119,0 m
Hm – straty miejscowe
Hw wylot z rurociągu tłocznego.
Hc = Hg + Hs + Hm + Hw = 8,0 m + 1,08 m (z wykresu dla rur PE 100 SDR 17) + 0,8 m
+ 1,0 m = 6,98 m. Hc = 7,0 m
Parametry pracy pompy:
Q = 18,40 l/s
H = 11,0 m
P2 = 3,67 kW
P1 = 4,0 kW
Sprawność pompy – 54,1%.
44
Obliczenie pojemności komory czerpnej :
średnica przepompowni  3,0 m
wysokość użytkowa huż = 1,5 m
Vuż = 10,6 m3
Czas zatrzymania ścieków :
Dla I-go etapu :
T = 0,308 h = 18,48 min.
Dla II-go etapu :
T = 0,16 h = 9,6 min.
Dla I-go etapu dobrano pompę zatapialną produkcji „HERBORNER PUMPEN” typu
TQRH/81-1-220-T-W1 o wydajności
Q = 18,40 dm3/s i mocy Nc = 4,0 kW oraz wysokości podnoszenia H = 11 m.
Ilość pomp – 2 szt.
W II-gim etapie ilość pomp – 3 szt.
11.6. Komora retencyjno-uśredniająca.
Projektuje się komorę retencyjno-uśredniającą zblokowaną z ciągiem
technologicznym biologicznej oczyszczalni ścieków typu B-1600.
Komora retencyjno-uśredniająca służyć będzie do prowadzenia procesu
kondycjonowania tj. wyrównania składu, odgazowania i retencjonowania wszystkich
ścieków dopływających do biologicznego oczyszczania.
Czas kondycjonowania ścieków w komorze retencyjnej  3 godz.
45
11.7. Biologiczna oczyszczalnia ścieków typu B – 800.
Biologiczna oczyszczalnia ścieków została zwymiarowana przy następujących
założeniach technologicznych :
jednostkowe ładunki zanieczyszczeń
organicznych węglowych wyrażonych jako
BZT5
- 60 g/Md
zawiesiny ogólne
- 60 g/Md
azotowych wyrażonych jako
azot ogólny
- 10 g/Md
fosfor ogólny - 2,4 g/Md.
Parametry pracy komór i osadników wtórnych :
czas przepływu ścieków
a)
komora defosfatacji
T=1÷3h
b)
komora denitryfikacji
T=2÷6h
c)
komora wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego
T=1÷2h
d)
komora nitryfikacji
T = 12 ÷ 24 h
- obciążenie osadu ładunkiem BZT5
α = 0,05 ÷ 0,2 kg BZT5/kg smo d
- stężenie osadu w komorze
Z = 3 ÷ 5 kg smo/m3
- stopień natlenienia
K = 2 ÷ 2,5
przyrost osadu 0,1 ÷ 0,7 kg/kg BZT5
osadnik wtórny
a)
czas przepływu ścieków przez osadnik
przy Qśr.h
t=3÷4h
przy Qmaxh
t = 1,5 h
b)
obciążenie hydrauliczne osadnika
przy Qśr.h
= 0,8 ÷ 1,0 m3/m2h
przy Qmaxh
= 1,5 m3/m2h
komora stabilizacji
a)
zapotrzebowanie tlenu  1,4 kg O2/kg
b)
czas stabilizacji
16 ÷ 20 dni
c)
uwodnienie osadu po procesie stabilizacji 98,8 %.
Sprawność oczyszczalni :
BZT5  95 ÷ 98 %
Zog.  95 ÷ 98 %
Nog.  85 ÷ 95 %
Pog.  80 ÷ 90 %.
-
46
11.7.1. Komora nitryfikacji tlenowa.
1. Obliczenie pojemności komory.
Dane wyjściowe do obliczeń :
I etap: Qśr.d = 827,2 m3/d
II etap: Qśr.d = 1587,2 m3/d
Stężenia ścieków doprowadzanych do biologicznego oczyszczania:
I etap:
- BZT5 = 574,0 g O2/m3
- ChZT = 1148,0 g O2/m3
- zawiesina ogólna = 645,7 g/m3
- azot ogólny = 98,6 g N/m3
- fosfor ogólny = 21,9 g P/m3
II etap:
- BZT5 = 475,6 g O2/m3
- ChZT = 951,2 g O2/m3
- zawiesina ogólna = 535,1 g/m3
- azot ogólny = 84,5 g N/m3
- fosfor ogólny = 19,1 g P/m3
BZT5:
I etap:
Sb = 574,0 g O2/m3
Se = 25 g O2/m3
Sr = 549,0 g O2/m3
II etap:
Sb = 475,6 g O2/m3
Se = 25 g O2/m3
Sr = 450,6 g O2/m3
Azot ogólny:
I etap:
Sb = 98,6 g N/m3
Se = 15,0 g N/m3
II etap:
Sb = 84,5 g N/m3
Se = 15,0 g N/m3
Temperatura 10 ْ C.
47
Xśr. = 3500 g/m3
Xv = 3500 × 0,8 = 2800 g smo/m3
Czas napowietrzania 12 ÷ 24 h.
Stężenie osadu Z = 4 kg /m3.
Współczynniki kinetyczne procesu przyjęto na podstawie literatury:
a – współczynnik prędkości syntezy biomasy
a = 0,55
b – współczynnik prędkości samoutleniania biomasy
b = 0,1 d -1
YN – współczynnik prędkości przyrostu bakterii
nitryfikacyjnych
YN = 0,15 kg smo/kg NNH4 utl.
Xd – część frakcji biomasy ulegająca rozkładowi
Xd = 0,6
Wo – wiek osadu
a) wymagany czas zatrzymania ścieków ze względu na usuwanie
BZT5
t=
Wo  a  Sr
h
XV (1  b  Xd  Wo)
I etap:
II etap:
t = 16,2 h
t = 13,3 h
b) obliczeniowy przyrost osadu powstającego z usuwania
ładunku BZT5
Xvj = Q×Sr–b×Xd×Xv×t
I etap: Xvj = 454,04 g smo/m3d
II etap: Xvj = 715,10 g smo/m3d
c) dobowy przyrost suchej masy
Xv = Qśr.d × Xvj
I etap: Xv = 375,58 kg smo/d
II etap: Xv = 1135,01 kg smo/d
co odpowiada jednostkowemu wskaźnikowi przyrostu całkowitej
suchej masy
Xvj
m =
g smo/g
Sr  0,8
I etap: Δm = 1,03 g smo/g
I etap: Δm = 1,98 g smo/g
48
d) ilość azotu amonowego usuwana na drodze syntezy przy założeniu, że
biomasa osadu czynnego zawiera 5 ÷ 8 % azotu
I etap: NNH4 = 36,3 g/m3
II etap: NNH4 = 28,6 g/m3
e) ilość azotu pozostała do utlenienia w procesie nitryfikacji
Nr = Nog. – NNH4 synt.
I etap: Nr = 47,3 g/m3
II etap: Nr = 40,9 g/m3
f) frakcja bakterii nitryfikacyjnych w biomasie
fN =
YN  Nr
YN  Nr  a  Sr
I etap: fN = 0,0230
II etap: fN = 0,0242
g) obliczenie ogólnego objętościowego współczynnika szybkości
nitryfikacji przy założeniu, że w temperaturze 20 ْC szybkość
utleniania NNH4 wynosi 1,04 g N/smo d
RN = 1,04 × fN × Xv × 1,05
I etap: RN = 70,20 g NNH4/m3d
II etap: RN = 73,99 g NNH4/m3d
h) czas retencji dla przeprowadzenia procesu nitryfikacji
Nr
ŁN =
h
RN
I etap: ŁN = 0,674 d = 16,2 h
II etap: ŁN = 0,550 d = 13,3 h
Przyjęto czas nitryfikacji od 12 do 20 h.
i) pojemność komory nitryfikacji
I etap:dla Qśr.d = 827,2 m3/d
VKN  558 m3
dla Qmaxd = 1016,64 m3/d
VKN  685 m3
II etap:dla Qśr.d = 1587,2 m3/d
VKN  873 m3
dla Qmaxd = 1924,7 m3/d
VKN  1059 m3
Rzeczywista pojemność komory nitryfikacji:
dla I – szego etapu: VKN = 842,0 m3 ; dla II – giego etapu: VKN = 1685,0 m3.
49
j) sprawdzenie czasu retencji w komorze
I etap:
tNśr. = 1,02 d = 24,5 h
tNmax= 0,83 d = 19,9 h
II etap:
tNśr. = 1,06 d = 25,4 h
tNmax= 0,88 d = 21,1 h
k) obciążenie osadu
I etap:
Łp BZT5 = 474,8 kg O2/d
Ł
A’ =
kg BZT5/kg smo d
V  Xśr.
A’ = 0,16 kg BZT5/kg smo d
II etap:
Łp BZT5 = 754,9 kg O2/d
Ł
A’ =
kg BZT5/kg smo d
V  Xśr.
A’ = 0,13 kg BZT5/kg smo d
tlen rozpuszczony w komorze 3 g O2/m3.
2. Zapotrzebowanie tlenu na oczyszczanie ścieków.
Dla I – go etapu
a) zapotrzebowanie dobowe tlenu na oczyszczanie ścieków
OCd ść = k × Łp BZT5 kg O2/d
k – współczynnik, wymagany stopień natleniania ścieków
k = 1,8
OCd ść = 1,8 × 474,8 = 854,6 kg O2/d
b) zapotrzebowanie godzinowe tlenu na oczyszczanie ścieków
OC dśś
OCh ść = Nh×
kg O2/h
24
Nh – 1,33 współczynnik uwzględniający nierównomierność
dopływu ładunków BZT5 w ciągu doby
OCh ść = 47,4 kg O2/h
c) zapotrzebowanie godzinowe tlenu na wodzie
OC hśś
OC hw =
kg O2/h
Ł
Ł – 0,8 współczynnik przeliczeniowy uwzględniający
warunki rozpuszczalności tlenu w wodzie i ściekach
OC hw = 59,25 kg O2/h
50
d) zapotrzebowanie godzinowe powietrza na oczyszczanie ścieków
1000OC hw 3
Q pow.h =
m
KH
H – głębokość posadowienia dyfuzorów pod zwierciadłem
ścieków
K – współczynnik wykorzystania tlenu przy zastosowaniu
dyfuzorów membranowych typu ENVICON
Q pow. h = 897,73 m3/h = 14,96 m3/min.
Dla II –go etapu
a) zapotrzebowanie dobowe tlenu na oczyszczanie ścieków
OC dść = k × Łp BZT5 kg O2/d
Ł p BZT5 = 754,9 kg O2/d
OC dść = 1358,8 kg O2/d
b) zapotrzebowanie godzinowe tlenu na oczyszczanie ścieków
1358,8
OC hść = 1,33 ×
kg O2/h
24
OC hść = 75,3 kg O2/h
c) zapotrzebowanie godzinowe tlenu na wodzie
OC hw = 94,125 kg O2/h
d) zapotrzebowanie godzinowe powietrza na oczyszczanie ścieków
Q pow.h = 1426,14 m3/h = 23,77 m3/min.
Sprężone powietrze dostarczone będzie z dmuchaw rotacyjnych
typu DR 114T 05.5. o wydajności każdej z nich:
Q = 11,67 m3/min.
ΔP = 0,05
wyróżnik ciśnienia Px = 5
moc = 15 kW
Dla I – go etapu dobrano dwie dmuchawy o wydajności
Q = 11,67 m3/min. każda.
Dla II – go etapu dobrano cztery dmuchawy o wydajności
Q = 11,67 m3/min. powietrza.
Dla okresu docelowego wymagana ilość powietrza wynosi
Q = 23,77 m3/min.
Dostarczona ilość powietrza do napowietrzania ścieków wynosić
będzie 46,68 m3/min.
Ilość dostarczonego tlenu regulowana będzie za pomocą sondy tlenowej
typu zainstalowanej w komorze nitryfikacji.
Dobrano dyfuzory membranowe ENVICON typu EMR 10 2550 o długości
jednego dyfuzora 550 mm.
Rozmieszczenie dyfuzorów 16 szt. w rzędzie. Ilość rzędów w komorze
napowietrzania 16. Ilość dyfuzorów w komorze napowietrzania szt. 254.
51
3. Wydajność pomp do recyrkulacji wewnętrznej Iْ
Wymagana wydajność pomp do recyrkulacji wewnętrznej
(z komory tlenowej do komory denitryfikacji) określono z zależności:
Qdśś 3
Q rec. = n rec.×
m
24
n rec. = 300 % zakładany stopień recyrkulacji wewnętrznej
I etap: wymagana Q rec. = 103,4 m3/h.
II etap: wymagana Q rec. = 198,4 m3/h.
Przyjęto do recyrkulacji wewnętrznej pompy zatapialne typu
100 PZM 1,1 S1-6 o wydajności Q = 56,7 m3/h.
Ilość pomp: I etap – 2 sztuki
II etap – 4 sztuki.
Rzeczywiste Q rec. = 113,4 m3/h dla I etapu.
Dla II etapu rzeczywiste Q rec. = 226,8 m3/h.
11.7.2. Komora denitryfikacji – niedotleniona.
Objętość strefy denitryfikacji ustalono z ilości doprowadzanych
azotanów i szybkości denitryfikacji metodą kolejnych przybliżeń
dążąc, aby prędkość denitryfikacji była prawie równa wyliczonej.
Dane wyjściowe
- NNH4 w odpływie – 0 g/m3
- Nutl. = Nog. – NNH4
I etap:
Nutl. = 98,6 – 36,3 = 62,3 g/m3
II etap:
Nutl. = 84,5 – 28,6 = 55,9 g/m3
- stopień recyrkulacji wewnętrznej r = 1
a) stężenie azotanów w strefie denitryfikacji
Nutl.
NNO3 =
g/m3
R  r 1
I etap: NNO3 = 12,46 g/m3
II etap: NNO3 = 11,18 g/m3
52
b) przewidywana prędkość denitryfikacji
V denitr. = 0,03 L + 0,029
L – obciążenie osadu w strefie denitryfikacji
Q  S BZT 5
L = OG = dśś
g BZT5/g smo d
X śr  V 1
I etap:
V1 – objętość komory denitryfikacji założono 194,4 m3
L = 0,698 g BZT5/g smo d
V denitr. = 0,02181
II etap:
V1 – objętość komory denitryfikacji założono 388,8 m3
L = 0,555 g BZT5/g smo d
V denitr. = 0,01752
c) prędkość denitryfikacji wyliczono
R  Q  NO3
V ds1 =
V 1  Xśr.
I etap:
V ds1 = 0,04544
0,04544 › 0,02181
II etap:
V ds1 = 0,03912
0,03912 › 0,01752
d) czas retencji wynosi
I etap:
t denitr. = 5,76 h
II etap:
t denitr. = 6,00 h
Wyposażenie komory denitryfikacji dla I – szego etapu:
- mieszadło typu RW 3031 o mocy 2,2 kW – szt.2
- pompa zatapialna typu NURT 50 PZM 0,75 S...2 o mocy 1,19 kW
i wydajności Q = 2  25 m3/h
W II – gim etapie ilość mieszadeł – 4 szt., ilość pomp – 2 szt.
53
11.7.3. Komora defosfatacji – beztlenowa.
Obliczenia:
Czas retencji wymagany do uwolnienia fosforu w komorze
defosfatacji wynosi 1  3 h.
I etap:
Założono komorę defosfatacji o pojemności V = 115,2 m3.
t ret. = 3,34 h
II etap:
Założono komorę defosfatacji o pojemności V = 230,4 m3.
t ret. = 3,48 h
a) ilość fosforu możliwa do usunięcia na drodze biologicznej
Pr
YN×FP =
 Pr = YN × FP × BZT5r
BZT 5 r
YN – przyrost osadu wynikający z BZT5
kg smo/kg BZT5
I etap:
YN = Δm = 1,03 g smo/g BZT5
FP – ilość fosforu ogólnego zakumulowanego w biomasie
(przjęto 6 %)
Pr = 35,47 g P/m3
II etap:
YN = Δm = 1,98 g smo/g BZT5
FP – ilość fosforu ogólnego zakumulowanego w biomasie
(przjęto 6 %)
Pr = 56,50 g P/m3
b) ilość fosforu wynoszona w odpływie
Ilość zawiesin w odpływie 35 g/m3 (6 % smo)
Pz = 35 × 0,06 = 2,1 g/m3
c) ilość fosforu ogólnego w odpływie wynosi
Pog.e = (Pog. – Pr) + Pz
I etap:
Pog.e = 15,67 g P/m3
II etap:
Pog.e = 39,5 g P/m3
Z obliczeń wynika, że zachodzi konieczność strącania fosforu
metodą symultaniczną.
Stężenie fosforu na odpływie określono na 2 g P/m3.
54
Pozostaje do strącenia chemicznego:
w I – szym etapie: 13,67 g P/m3.
Łodpr. = 12,96 g Pog./d
w II – gim etapie: 37,5 g P/m3.
Łodpr. = 62,69 g Pog./d
dla S0 = 2 g P/m3 w odpływie
d) niezbędna dawka PIX wynosi
Dawka molowa
Fe : P = 2 : 1
Dawka wagowa
3,6 g Fe/ g Pog.
I etap:
D = 3,6 × 12,96 = 46,656 kg Fe/d
przyjęto 47 kg Fe/d
II etap:
D = 3,6 × 62,69 = 225,68 kg Fe/d przyjęto 226 kg Fe/d
Koagulant PIX zawiera w roztworze 50 % - 173 g Fe/dm3.
e) niezbędna ilość koagulanta
I etap:
47,0
V=
= 271,68 dm3/d
0,173
Zużycie miesięczne:
V = 271,68 × 30 = 8,15 m3/m-c
gęstość PIX-u wynosi 1500 g/m3
8,15 × 1500 = 12,225 kg/m-c
Zużycie roczne:
12,225 × 12 = 146,7 kg/rok
II etap:
226,0
V=
= 1306,36 dm3/d
0,173
Zużycie miesięczne:
V = 1306,36 × 30 = 39,19 m3/m-c
gęstość PIX-u wynosi 1500 g/m3
39,19 × 1500 = 58,79 kg/m-c
Zużycie roczne:
58,79 × 12 = 705,48 kg/rok
Koagulant PIX dozowany będzie za pomocą pompy dozującej
typu BT4a 1601 PPE 200 AA 00000 o wydajności max 1,1 l/h.
Producent: Prominent Dozotechnika Sp. z o.o., ul. Jagiellońska 2b
55 – 095 MIRKÓW
Wyposażenie komory defosfatacji stanowi:
- mieszadło zatapialne typu RW 3031 o mocy 2,2 kW – szt.2 (I etap)
( II etap – szt. 4)
55
11.7.4. Komora wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego.
W celu usprawnienia procesu defosfatacji dodatkowo wprowadzono
w układ technologicznego oczyszczania ścieków komorę wtórnej denitryfikacji
osadu recyrkulowanego.
Jest to komora anoksyczna, służyć będzie do przeprowadzenia procesu
denitryfikacji osadu czynnego recyrkulowanego z osadników wtórnych
do komory defosfatacji.
Parametry pracy komory denitryfikacji osadu recyrkulowanego :
- stężenie tlenu rozpuszczonego w komorze 0,5 g O2/m3
- czas retencji – 1 h
- wiek osadu 8 ÷ 15 dni
- stopień recyrkulacji r = 1
I etap:
Założona pojemność czynna komory wynosi 43,2 m3, co odpowiada
retencji hydraulicznej w odniesieniu do Qśr.h – czas retencji wynosi 1,25 h.
II etap:
Założona pojemność czynna komory wynosi 86,4 m3, co odpowiada
retencji hydraulicznej w odniesieniu do Qśr.h – czas retencji wynosi 1,3 h.
Wyposażenie komory wtórnej denitryfikacji osadu recyrkulowanego
z osadników wtórnych stanowi:
- mieszadło zatapialne typu RW 2021 o mocy 1,38 kW – szt.1 (I etap)
( II etap – szt. 2)
- pompa zatapialna typu N430 o mocy 0,37 kW – szt. 1 (I etap)
(II etap – szt. 2).
56
11.7.5. Osadnik wtórny.
Czas przepływu ścieków przez osadnik :
Tos. =
Vos.
› 1,5 h
Qp
I etap:
Qp = 34,47 m3/h
Tos. = 2,53 h
II etap:
Qp = 66,1 m3/h
Tos. = 2,63 h
Obciążenie hydrauliczne osadnika :
Qp
F os
F os = 11 m2
qF=
I etap:
qF=
8,62
= 0,8  1,5 m3/m2h
11
qF=
8,26
= 0,75  1,5 m3/m2h
11
II etap:
Dla I – go etapu dobrano cztery osadniki pionowe o średnicy 4,0 m
i wysokości całkowitej H = 6,2 m.
Dla II – giego etapu ilość osadników będzie wynosić 8 sztuk.
Wydajność pompy recyrkulacji zewnętrznej
Wymaganą wydajność pomp do recyrkulacji osadu z osadników
do komory wtórnej denitryfikacji osadu określono z zależności :
Qrec. = nrec. ×
Qdśś
18
m3/h
nrec. = 100 % zakładany stopień recyrkulacji osadu
I etap:
Qrec. = 45,96 m3/h
Rzeczywiste Qrec. wyniesie 53 m3/h.
57
II etap:
Qrec. = 88,18 m3/h
Do recyrkulacji osadu dobrano pompy zatapialne typu NURT 50 PZM 0,75
S...2 - szt. 8, o wydajności Q = 13,2 m3/h każda.
Pompy umieszczone w lejach osadników wtórnych przetłaczają do komór
wtórnej denitryfikacji wymaganą ilość osadu recyrkulowanego.
Rzeczywiste Qrec. wyniesie 107 m3/h.
11.7.6. Komora stabilizacji tlenowej.
Komora stabilizacji tlenowej służyć będzie do mineralizacji - unieszkodliwienia osadu powstającego w procesie oczyszczania ścieków.
a) masa osadu nadmiernego
Gon = dm × BZT5 × Łp BZT5 śr. kg smo/d
gdzie dm [kg smo/kg O2 zred.] – współczynnik przyrostu biomasy osadu
nadmiernego
I etap:
dm = 1,03 kg smo/kg O2 zred
Gon = 440,14 kg smo/d
II etap:
dm = 1,98 kg smo/kg O2 zred
Gon = 1345,23 kg smo/d
b) objętość osadu nadmiernego
Von =
Gon
m3/d
10 100  Vos 
gdzie Von = 99 % uwodnienie osadu nadmiernego
I etap:
Von =
440,14
= 44,014 m3/d
10(100  99)
II etap:
Von =
1345,23
= 134,52 m3/d
10(100  99)
c) masa osadu ustabilizowanego tlenowo
Gs = 0,65 Gon kg smo/d
I etap:
Gs = 286,09 kg smo/d
58
II etap:
Gs = 874,4 kg smo/d
d) objętość osadu ustabilizowanego tlenowo
Gs
Vs =
m3/d
10(100  Ws )
Ws = 98 % uwodnienie osadu ustabilizowanego
I etap:
Vs = 28,61 m3/d
II etap:
Vs = 87,44 m3/d
e) obliczenie objętości osadu
Vobl = Von - 2/3 (Von – Vs)
m3/d
I etap:
Vobl = 33,74 m3/d
II etap:
Vobl = 103,13 m3/d
f) czas stabilizacji osadu
Vks
Ts =
d
Vs
I etap:
Założona pojemność komory stabilizacji osadu nadmiernego
VKS = 475,2 m3
Ts = 16,6 d  17 d
II etap:
Założona pojemność komory stabilizacji osadu nadmiernego
VKS = 950,4 m3
Ts = 10,87 d  11 d
Z przeprowadzonych wyżej obliczeń wynika, że będą spełnione
warunki do przeprowadzenia procesu stabilizacji osadu nadmiernego.
g) zapotrzebowanie dobowe tlenu na stabilizację osadu
OCdos = 1,42 (Gon – Gs) kg O2/d
I etap:
OCdos = 267,97 kg O2/d
II etap:
OCdos = 668,58 kg O2/d
59
h) zapotrzebowanie godzinowe tlenu na stabilizację osadu
OChos =
OC dos
24
kg O2/h
I etap:
OChos = 11,17 kg O2/h
II etap:
OChos = 27,86 kg O2/h
i) zapotrzebowanie godzinowe tlenu w przeliczeniu na wodę
OC hos
OChwos =
kg O2/h

α = 0,8 – współczynnik przeliczeniowy uwzględniający warunki tlenu
w wodzie i osadzie
I etap:
OChwos = 13,96 kg O2/h
II etap:
OChwos = 34,83 kg O2/h
j) zapotrzebowanie godzinowe powietrza na stabilizację osadu
1000  OC hw
Qpowhos =
m3/h
K
gdzie K – zdolność natleniania dyfuzorów
wynosi 20 kg O2/m3 powietrza przy stosowaniu dyfuzorów ENVICON
I etap:
Qpowhos = 698,0 m3/h = 11,63 m3/min.
II etap:
Qpowhos = 1743,0 m3/h = 29,05 m3/min.
Przyjęto po 16 szt. dyfuzorów ENVICON typu EMR 15 2800
w rzędzie. Długość jednego dyfuzora 800 mm. Ilość rzędów szt. 9.
Ilość dyfuzorów w komorze stabilizacji osadu szt.144.
Sprężone powietrze doprowadzane będzie z dmuchaw rotacyjnych typu
DR 1126T 05.5 o mocy N= 18,5 kW i wydajności Q = 15,63 m3/min.
każda, wyróżnik ciśnienia ∆P = 05.
Ilość dmuchaw:
I – etap – 1 dmuchawa
II – etap – 2 dmuchawy
60
k) roczna masa osadu ustabilizowanego tlenowo
Gos = 365 × Gs kg smo/rok
I etap:
Gos = 104.423,22
II etap:
Gos = 319.156,0
kg smo/rok
kg smo/rok
l) roczna objętość osadu ustabilizowanego tlenowo
Vos = 365 × Vs m3/rok
I etap:
Vos = 10.442,3 m3/rok
II etap:
Vos = 31.915,6 m3/rok
Wyposażenie komory stabilizacji stanowi pompa zatapialna typu
50 PZM 0,75 o mocy N = 0,75 kW i wydajności Q = 13,2 m3/h.
Ilość pomp:
I etap: 1 sztuka
II etap: 2 sztuki.
Tabela nr 7
Zestawienie dobowej i rocznej masy objętości osadu ustabilizowanego
tlenowo powstającego na oczyszczalni ścieków dla m. i gminy Dopiewo
Lp.
Wyszczególnienie
Jednostka
1.
2.
3.
4.
Dobowa masa osadu Gs
Dobowa objętość osadu Vs
Roczna masa osadu Gos
Roczna objętość osadu
ustabilizowanego tlenowo
kg smo/d
m3/d
kg smo/rok
m3/rok
61
Wartość
I etap
Wartość
II etap
286,09
874,4
28,61
87,44
104.423,22 319.156,0
10.442,3
31.915,6
11.7.7. Zagęszczacz osadu.
Osad nadmierny po procesie stabilizacji tlenowej odprowadzany będzie
do zagęszczacza osadu, w którym nastąpi dalsze jego zagęszczenie.
Masa osadu ustabilizowanego tlenowo :
I etap:
Gs = 286,09 kg smo/d
II etap:
Gs = 874,40 kg smo/d
Objętość osadu ustabilizowanego tlenowo :
I etap:
Vs = 28,6 m3/d
II etap:
Vs = 87,4 m3/d
Objętość osadu zagęszczonego po zagęszczeniu dla uwodnienia 98 % :
I etap:
Voz = 1,43 m3/d
II etap:
Voz = 4,37 m3/d
Objętość cieczy nadosadowej :
Vcn = Vs – Voz m3/d
I etap:
Vcn = 27,2 m3/d
II etap:
Vcn = 83,1 m3/d
Zaprojektowano zagęszczacz grawitacyjny o pojemności całkowitej Vc = 60 m3
I etap – 1 zagęszczacz, II etap – 2 zagęszczacze.
Zagęszczacz osadu spełniać będzie dwie funkcje :
zagęszczenie osadu po stabilizacji
zbiornika magazynowego osadu.
Wyposażenie zagęszczacza stanowi pompa zatapialna typu N431/1 o wydajności
Q = 3,5  6,5 m3/h, wysokości podnoszenia H = 3  6 m H2O i mocy N = 0,37 kW.
Po procesie zagęszczania osad odwodniony będzie mechanicznie na prasie filtracyjnej
typu MONOBELT typu NP 15 CK firmy EKOFINN-POL.
62
11.7.8. Stopień redukcji zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych.
Przy zachowaniu wyżej wymienionych parametrów pracy komór i osadników
wtórnych stopień redukcji zanieczyszczeń na ciągu technologicznym biologicznej
oczyszczalni ścieków typu B – 1600 wyniesie dla I – go i II – go etapu:
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
 BZT5  95 ÷ 98 %
-
zanieczyszczenia organiczne ChZT
 ChZT  95 ÷ 98 %
-
zawiesina ogólna Zog.
 Zog.  95 ÷ 98 %
-
azot ogólny Nog.
 Nog.  85 ÷ 95 %
-
fosfor ogólny Pog.
 Pog.  80 ÷ 90 %
11.7.9. Stężenia zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych po I biologicznego
oczyszczania.
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych odprowadzanych do odbiornika
będą wynosiły :
w I – szym etapie:
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
S 0 BZT5 ≤ 11,5  28,7 g O2/m3
-
zanieczyszczenia organiczne ChZt
S 0 BZT5 ≤ 24,0  57,4 g O2/m3
-
zawiesina ogólna Zog.
S 0 Zog. ≤ 12,9  32,3 g/m3
-
azot ogólny Nog.
S 0 Nog. ≤ 4,95  14,8 g N/m3
-
fosfor ogólny Pog.
S 0 Pog. ≤ 2,2  4,4 g P/m3.
63
w II – gim etapie:
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
S 0 BZT5 ≤ 9,52  23,8 g O2/m3
-
zanieczyszczenia organiczne ChZt
S 0 BZT5 ≤ 20,0  47,6 g O2/m3
-
zawiesina ogólna Zog.
S 0 Zog. ≤ 10,7  26,7 g/m3
-
azot ogólny Nog.
S 0 Nog. ≤ 4,25  12,75 g N/m3
-
fosfor ogólny Pog.
S 0 Pog. ≤ 1,91  3,82 g P/m3.
Wyżej wymienione stężenia odpowiadają wymaganiom stawianym w Rozporządzeniu
Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków jakie należy spełnić
przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984).
11.7.10.
Ładunki zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych po I biologicznego
oczyszczania.
Ładunki zanieczyszczeń określono dla przepływów dobowych i stężeń
zawartych w ściekach oczyszczonych dla I – go i II – go etapu
po I biologicznego oczyszczania i przedstawiono w tabeli nr 8.
64
Tabela nr 8
Zestawienie ładunków i stężeń zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych odprowadzanych po I biologicznego oczyszczania tj. z ciągu
technologicznego biologicznej oczyszczalni ścieków typu B – 1600.
Lp.
Wskaźnik
zanieczyszczeń
Jednostka
1.
2.
3.
4.
5.
organiczne BZT5
organiczne ChZT
zawiesina ogólna Zog.
azot ogólny Nog.
fosfor ogólny Pog.
kg O2/d
kg O2/d
kg/d
kg N/d
kg P/d
I – etap
Ładunek dobowy
średni
max
9,2
45,6
10,4
4,0
1,76
11,4
55,1
12,5
4,8
211
II – etap
Ładunek dobowy
średni
max
15,1
75,5
17,0
6,74
3,03
18,3
91,5
20,6
8,2
3,7
Stężenie zanieczyszczeń w
ściekach oczyszczonych
zgodnie z wydanym
pozwoleniem wodnoprawnym
g/m3
25
125
35
-
11.7.11.
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach po II biologicznego oczyszczania.
Istniejący staw doczyszczający o pojemności 6030 m3 po modernizacji
obiektu będzie zaadoptowany na dwa stawy trzcinowe.
Ścieki z ciągu technologicznego biologicznej oczyszczalni przepływać będą
przez staw trzcinowy, na którym następować będzie redukcja zarówno
związków organicznych i związków biogennych.
Założona redukcja zanieczyszczeń na złożu trzcinowym wynosić będzie dla:
-
zanieczyszczeń organicznych BZT5, ChZT
 BZT5  50 %
-
zawiesina ogólna Zog.
 Zog.  60 %
-
azot ogólny Nog.
 Nog.  40 %
-
fosfor ogólny Pog.
 Pog.  30 ÷ 35 %.
Stężenia zanieczyszczeń po procesie dwustopniowego biologicznego
oczyszczania ścieków będą wynosiły:
- dla I – go etapu
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
S 0 BZT5 ≤ 5,75  14,35 g O2/m3
-
zanieczyszczenia organiczne ChZt
S 0 BZT5 ≤ 12,0  29,0 g O2/m3
-
zawiesina ogólna Zog.
S 0 Zog. ≤ 5,2  13,2 g/m3
-
azot ogólny Nog.
S 0 Nog. ≤ 2,95  9,0 g N/m3
-
fosfor ogólny Pog.
S 0 Pog. ≤ 1,54  2,8 g P/m3 metodą biologiczną.
- dla II – go etapu
-
zanieczyszczenia organiczne BZT5
S 0 BZT5 ≤ 4,77  12,0 g O2/m3
-
zanieczyszczenia organiczne ChZt
S 0 BZT5 ≤ 10,0  24,0 g O2/m3
-
zawiesina ogólna Zog.
S 0 Zog. ≤ 4,28  10,7 g/m3
-
azot ogólny Nog.
S 0 Nog. ≤ 2,55  7,65 g N/m3
-
fosfor ogólny Pog.
S 0 Pog. ≤ 1,4  2,47 g P/m3 metodą biologiczną.
Tabela nr 9
Stężenia zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych odprowadzanych do odbiornika.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Wskaźnik
zanieczyszczeń
organiczne BZT5
organiczne ChZT
zawiesina ogólna Zog.
azot ogólny Nog.
fosfor ogólny Pog.
Stężenia zanieczyszczeń
Jednostka
g O2/m3
g O2/m3
g/m3
g N/m3
g P/m3
67
I etap
II etap
5,75  14,35
12,0  29,0
5,2  13,2
2,95  9,0
1,54  2,8
4,77  12,0
10,0  24,0
4,28  10,7
2,55  7,65
1,4  2,47
Stężenie
zanieczyszczeń w
ściekach
oczyszczonych
zgodnie z
wydanym
pozwoleniem
wodnoprawnym
g/m3
25
125
35
-
11.8. Pomiar ilości ścieków.
Pomiar ilości ścieków odbywać się będzie na rurociągu tłocznym doprowadzającym
ścieki do reaktora biologicznego po ich mechanicznym oczyszczeniu.
Do pomiaru ilości ścieków służyć będzie przepływomierz elektromagnetyczny typu
MAGFLO z czujnikiem typu MAG 3100 oraz przetwornikiem sygnału MAG 5000.
Rejestracja ilości doprowadzanych ścieków odnotowywana będzie na mierniku
przepływomierza zainstalowanym w sterowni oraz na wizualizacji komputerowej.
12.
WPŁYW ŚCIEKÓW OCZYSZCZONYCH NA ODBIORNIK.
Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rów melioracji szczegółowej T-28-1
w km 1+540, mający swe ujście w cieku melioracji podstawowej Struga Trzcielińska
w km 4+300.
Z uwagi na brak danych dotyczących zanieczyszczenia Strugi Trzcielińskiej wpływ
ścieków na odbiornik ograniczono do możliwości przejęcia docelowej ilości ścieków
oczyszczonych odprowadzanych z oczyszczalni.
Zastosowana technologia oczyszczania ścieków zapewni wysoki stopień redukcji
zanieczyszczeń zarówno w zakresie związków organicznych jak i biogennych.
Wartości zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych nie będą przekraczać
wskaźników zanieczyszczeń określonych i wymaganych w Rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków jakie należy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984) oraz pozwoleniu
wodnoprawnym wydanym przez Starostę Poznańskiego w dniu 28.04.2004 r. i tym
samym nie spowoduje pogorszenia jakości wód w cieku.
Na podstawie przeprowadzonej analizy przepustowości koryta Kanału Trzcelińskiego
i jego dopływów – Rowu T-28 i T-28-1 stwierdza się, że w warunkach wystąpienia
przepływów wysokich w cieku powiększonych o zrzut ścieków oczyszczonych, nawet
dla okresu docelowego woda mieści się w korycie cieków i nie przewiduje się
jakiegokolwiek szkodliwego oddziaływania zwiększonego odpływu wody w Kanale
Trzcielińskim.
13.
WNIOSKI KOŃCOWE I ZALECENIA.
1.
Urząd Gminy w Dopiewie posiada, ważne do 31 sierpnia 2014 r., pozwolenie
wodnoprawne na odprowadzenie ścieków oczyszczonych z istniejącej
oczyszczalni ścieków do rowu melioracji szczegółowej T-28-1, mający swe
ujście w cieku melioracji podstawowej Struga Trzcielińska w ilości:
Qśr.d
Qmaxd
Qmaxh
Qśr. r
=
600 m3/d
= 1080 m3/d
=
45 m3/h
= 219000 m3/rok.
2.
Aktualna ilość ścieków doprowadzanych do obiektu oczyszczalni
wynosi 350 m3/d.
3.
Przewidywana docelowa rozbudowa istniejącej oczyszczalni ścieków
do przepustowości 1600 m3/d będzie realizowana po wybudowaniu osiedli
mieszkaniowych dla 8000 mieszkańców w miejscowości Dopiewiec.
4.
Z wnioskiem o zmianę pozwolenia wodnoprawnego Inwestor powinien
wystąpić przed przekazaniem obiektu do użytkowania, po przeprowadzonym
I etapie rozbudowy i modernizacji oczyszczalni.
5.
Zapotrzebowanie mocy na potrzeby technologiczne oczyszczalni
wyniesie Nc = 178,14 kW.
69
14.
ZAŁĄCZNIKI.
1.
Decyzja nr WŚ.VIII-6223-3-5/2004 Starosty Poznańskiego z dnia 02.08.2004r.
dotycząca udzielenia pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie ścieków
oczyszczonych z oczyszczalni w Dopiewie.
2.
Uchwała Nr XI/113/03 Rady Gminy Dopiewo z 30 czerwca 2003 r. w sprawie
uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu w
miejscowości Dopiewo, rejon ul. Trzcielińskiej.
3.
Decyzja Nr ..............................................o środowiskowych uwarunkowaniach
zgody na realizację przedsięwzięcia wydana przez Wójta Gminy Dopiewo
4.
Pismo nr RD-10/DZ/ZR/2007/0396 Zakładu Dystrybucji Energii z dnia
21.03.2007 r. dotyczące warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej
ENEA S.A.
5.
Umowa o przyłączenie do sieci nr zawarta w Poznaniu pomiędzy ENEA S.A.,
a Gminą Dopiewo.
6.
Umowa nr 227/2001 sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług
przesyłowych zawarta w dniu 01.01.2001 r. pomiędzy Zakładem Usług
Komunalnych Sp. z o.o. w Dopiewie, a Energetyką Poznańską S.A. w
Opalenicy.
7.
Pismo nr I-EUM-6212/75/2007 z dnia 08.05.2007 r. od Wielkopolskiego
Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, Inspektorat w Przeźmierowie,
dotyczące zgody na odprowadzenie zwiększonej ilości oczyszczonych ścieków
z oczyszczalni w Dopiewie.
8.
Wypis z rejestru gruntów nr 826 według stanu z dnia 1998-10-16.
9.
Wypis z rejestru gruntów nr 827 według stanu z dnia 1998-10-16.
10.
Dane techniczne przepływomierza elektromagnetycznego typu MAGFLO
służącego do pomiaru ilości ścieków.
70
15.
SPIS RYSUNKÓW.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
Plan orientacyjny
Plan sytuacyjno – wysokościowy – istniejąca
oczyszczalnia ścieków
Plan sytuacyjno – wysokościowy po przeprowadzonej
modernizacji i rozbudowie obiektu do przepustowości
Q = 1600 m3/d
Komora rozprężna. Rzut i przekrój.
Studnia zbiorcza ścieków surowych. Rzut i przekrój.
Stacja mechanicznego oczyszczania ścieków.
Rzut i przekrój.
Główna przepompownia ścieków. Rzut i przekrój.
Biologiczna oczyszczalnia ścieków typu B 2 x 800
Rzut i przekrój.
Instalacja sprężonego powietrza
z rusztem napowietrzającym.
Stacja dmuchaw. Rzut i przekrój.
Stacja odwadniania osadu.
Zbiornik na wapno. Widok.
Złoże trzcinowe. Rzut i przekrój.
Istniejąca budowla odpływowa. Rzut i przekrój.
Profil po linii ścieków surowych.
Profil po linii ścieków oczyszczonych.
Profil po linii odcieków.
Studnia wodomierzowa. Rzut i przekrój.
Profil sieci wodociągowej.
71
skala 1 : 10 000
skala 1 : 500
skala 1 : 500
skala 1 : 25
skala 1 : 50
skala 1 : 50
skala 1 : 50
skala 1 : 100
skala 1 : 100
skala 1 : 50
skala 1 : 100
skala 1 : 25
skala 1 : 250
skala 1 : 25
skala 1 : 100/500
skala 1 : 100/500
skala 1 : 100/500
skala 1 : 20
skala 1 : 100/500
72
Download