dr Benedykt Niemczynowicz
advertisement
Katedra Mikroekonomii, WNEiZ, US: Mikroekonomia – studia przypadku, vol. 3 3.10. PREFABET W upalny sierpniowy dzień samochód marki Ford żywo przemieszczał się ulicami niewielkiego miasteczka i zatrzymał się w jego centrum przed bramą firmy, nad którą widniał szyld: Przedsiębiorstwo Prefabet Sp. z o.o. Po podniesieniu szlabanu samochód zatrzymał się na firmowym parkingu obok czarnego Volvo, a jego kierowca - kierownik działu marketingu Tomasz Zawada wkroczył szybkim krokiem do sekretariatu spółki. Pani Aniu, wróciłem właśnie z wizytowania współpracujących z nami hurtowni i zauważyłem, że zastałem jeszcze prezesa. Witam Panie Tomaszu - usłyszał od sekretarki. Prezes jeszcze jest w swoim gabinecie i zaprasza pana do siebie. W tej samej chwili uchyliły się drzwi i prezes Jarosław Markiewicz zaprosił przybysza do swojego gabinetu. Panie Tomaszu, wczoraj wróciłem z konferencji naszego Stowarzyszenia i muszę za kilka minut wyjeżdżać do urzędu miasta. Proszę spotkać się jeszcze dzisiaj z v-ce prezes Małgorzatą Marczak i przekazać jej swoje uwagi z rozmów przeprowadzonych ze współpracującymi z nami hurtowniami. Rozmawiałem z nią w tej sprawie jeszcze przed moim wyjazdem na konferencję i ona chce z Panem rozmawiać jeszcze dzisiaj. Przygotowuje bowiem materiały na nasze spotkanie, które odbędzie się w czwartek o godzinie 10. Pana także oczywiście zapraszam na to spotkanie. Dnia 10 sierpnia o godzinie 10 rozpoczęła się narada z udziałem prezesa spółki, v-ce prezes Małgorzaty Marczak, kierownika działu marketingu Tomasza Zawady oraz kierownika działu produkcji Michała Banaszkiewicza. Naradę prowadził prezes, który stwierdził: Celem naszego spotkania jest przygotowanie założeń do korekty rocznego planu przedsiębiorstwa na bieżący rok. Przypomnę, że dwa lata temu rozpoczęła się modernizacja zakładu w wyniku której zmodernizowano linię dozowania, krojenia i pakowania bloczków z betonu komórkowego. Dzięki temu Prefabud gwarantuje wysoką wydajność produkcji, wysoki stopień automatyzacji oraz beton komórkowy wysokiej jakości i proekologiczną, bezodpadową produkcję zgodną z najnowocześniejszymi wymogami ochrony środowiska. Dzięki inwestycji moce produkcyjne przedsiębiorstwa zostały podwojone do ponad 50 tys.m3 betonu komórkowego rocznie, z których będzie można wybudować około 10001100 domów. Obecnie w zakładzie zatrudnionych jest 54 osoby, z czego 40 osób to pracownicy produkcyjni . Następnie prezes udzielił głosu kierownikowi działu marketingu, który powiedział: Zakład nasz produkuje wysokiej jakości bloczki z betonu komórkowego, posiadające doskonale właściwości cieplne, bezpieczeństwo i trwałość. Z bloczków tych można budować ściany zewnętrzne i działowe. Podkreślić należy, 1 Katedra Mikroekonomii, WNEiZ, US: Mikroekonomia – studia przypadku, vol. 3 że ściany zewnętrzne z betonu komórkowego nie wymagają stosowania dodatkowego ocieplenia, co ma istotny wpływ na zmniejszenia kosztów budowy. Dzięki dokładności wykonania oraz użyciu odpowiednich zapraw i specjalnych narzędzi budowanie z betonu komórkowego trwa dwukrotnie krócej niż w tradycyjnej technologii. Wysoka jakość naszych bloczków z betonu komórkowego pozwala odróżnić je od zalewających rynek materiałów budowlanych produkowanych bez atestów i certyfikatów. Oprócz produkcji, która jest najważniejszym przedmiotem działalności firmy, bardzo ważną rolę odrywa również sprzedaż wyprodukowanych materiałów budowlanych za pomocą hurtowni, które mają podpisaną umowę z naszym przedsiębiorstwem. Ponadto firmy deweloperskie oraz wielu indywidualnych inwestorów chętnie korzysta także z możliwości zakupu towaru bezpośrednio od naszego zakładu, czym sprawnie zajmuje się dział marketingu pod moim kierownictwem. Z przeprowadzonych rozmów z współpracującymi z nami hurtowniami wynika, że ceny materiałów budowlanych są obecnie na tak niskim poziomie, że w wielu przypadkach nie zawsze pokrywają one koszty ich produkcji. To efekt głębokiego załamania produkcji w branży budowlanej i deweloperskiej, które doprowadziło do spadku cen surowców i materiałów budowlanych. Podkreślić należy, że w miesiącu lipcu w większości naszych hurtowni zaobserwowano niewielki 2 – 6 proc. wzrost sprzedaży betonu komórkowego. Podkreślić należy także 8 proc. wzrost zakupu betonu komórkowego przez indywidualnych odbiorców bezpośrednio od naszego zakładu. W dalszej części spotkania prezes poinformował zebranych o wnioskach wynikających z konferencji naukowo-technicznej zorganizowanej przez Stowarzyszenie Producentów Betonów w Krakowie: Członkami Stowarzyszenia są osoby fizyczne spośród kadry kierowniczej przedsiębiorstw przemysłu betonów, a także związanych z nim jednostek projektowych, producenci materiałów i urządzeń dla budownictwa, natomiast członkami prawnymi – przedsiębiorstwa przemysłu betonów. Obecnie do Stowarzyszenia należy 58 firm zgrupowanych w dwóch sekcjach branżowych: –Sekcji Betonów – 38 producentów, – Sekcji Autoklawizowanego Betonu Komórkowego – 20 producentów. Spadek ilości członków prawnych Stowarzyszenia w ostatnich latach wynika przede wszystkim z konsolidacji w Sekcji Autoklawizowanego Betonu Komórkowego. Pięć lat temu w tej sekcji funkcjonowało 31 przedsiębiorstw a obecnie jedynie 17 przedsiębiorstw. Stowarzyszenie Producentów Betonów pełni rolę inicjującą i integrującą działania środowiska producentów betonów w Polsce. Podkreślić należy, że Polska jest obecnie jednym z największych producentów betonu komórkowego w Europie, a także na świecie. Polski rynek materiałów budowlanych z betonu komórkowego jest bardzo konkurencyjny, gdyż działa na nim – mimo przeprowadzonej konsolidacji - 17 producentów. 2 Katedra Mikroekonomii, WNEiZ, US: Mikroekonomia – studia przypadku, vol. 3 Uważam, że jest to rynek dojrzały, coraz bardziej podobny do niemieckiego, który jest uważany za najbardziej rozwinięty w Europie. rynku Według danych GUS – prezentowanych na konferencji przez zaproszonych ekspertów - widać ożywienie w budownictwie. Dynamika produkcji budowlano w lipcu wyniosła -0,1 proc., ale jeszcze w czerwcu była na poziomie -2,5 proc. w ujęciu rocznym. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym produkcja budowlana zwiększyła się w ujęciu miesięcznym o 2,2 proc. wobec spadku o 4,2 proc. w czerwcu. Wszyscy oczekują jednak na ożywienie w budownictwie, gdyż liczba rozpoczętych budów mieszkań zwiększyła się o blisko 15 proc. w porównaniu z 2014 rokiem. W następnej kolejności głos zabrała v-ce prezes Małgorzata Marczak: Panie Prezesie, rozmawiałam z Panem Tomaszem o jego wizycie w hurtowniach, które współpracują z naszym zakładem. W oparciu o jego relację oraz moją rozmowę z Panem Michałem – kierownikiem działu produkcji. przygotowałam wstępne założenia korekty planu rocznego przedsiębiorstwa w 2015 roku. Stwierdziła jednocześnie, że - ze względu na bardzo krótki okres czasu - dla opracowania wstępnej prognozy wyników firmy posłuży się metodą analizy marginalnej. Pozwala ona na wykorzystanie krzywej popytu oraz krzywej kosztów do analizy wpływu różnych wariantów produkcyjnych i cenowych na wielkość utargu i zysku spółki. Następnie v-ce prezes przekazała wszystkim uczestnikom pisemne materiały w których zaprezentowała główne założenia dotyczące korekty planu rocznego. Założenia wstępne dotyczące korekty Przedsiębiorstwa Prefabet Sp. z o.o. w 2015 roku planu rocznego Przedsiębiorstwa Prefabet Sp. z o.o. jest jednym z 17 wyspecjalizowanych przedsiębiorstw przemysłu betonu komórkowego w Polsce. W planie rocznym na 2015 r. założono, że przedsiębiorstwo wyprodukuje 52,4 tys. m3 bloczków z betonu komórkowego i uzyska przychody w wysokości 6 520 tys. zł. oraz zysk z działalności operacyjnej w kwocie 212,5 tys. zł. W założeniach wstępnych dotyczących przedsiębiorstwa w 2015 roku są dwa scenariusze : docelowej produkcji 1. Scenariusz umiarkowany - w którym przyjęto, że w wyniku korzystnie układającej się współpracy z hurtowniami oraz wzrostu sprzedaży bezpośrednio z zakładu skorygowana funkcja popytu na produkty spółki będzie miała ma postać: P = 180 – Q gdzie: Q - oznacza wielkość produkcji betonu komórkowego (w tys. m3), P – przeciętną cenę hurtową (w tys. zł.) 1000 m3 bloczków z betonu komórkowego. 3 Katedra Mikroekonomii, WNEiZ, US: Mikroekonomia – studia przypadku, vol. 3 Całkowite koszty produkcji zakładu są określone równaniem: TC = 2 800 + 70 Q gdzie: TC - oznaczają całkowite roczne koszty produkcji (tys. zł.). Realizacja tego wariantu może być skutecznie rozpoczęta jeszcze w tym roku. Wdrożenie tego wariantu może być skutecznie realizowane przy istniejącym stanie zatrudnienia i możliwościach zaopatrzenia przedsiębiorstwa w surowce i materiały. 2. Scenariusz optymistyczny, w którym założono, że w wyniku spodziewanego ożywienia budownictwie wzrost popytu na beton komórkowy będzie o około 5 proc. wyższy od przyjętego w scenariuszu umiarkowanym. Zwiększenie produkcji w takim stopniu jest osiągalne przy obecnych zdolnościach produkcyjnych przedsiębiorstwa. Nie zagrozi to także jakości produkowanego betonu komórkowego, gdyż przy jego produkcji zachowana zostanie w pełni dbałość o przestrzeganie reżimu technologicznego. Skuteczna realizacja założeń tego wariantu będzie wymagała wprowadzenia w zakładzie pewnych zmian organizacyjnych, wynikających z zwiększonego zaopatrzenia surowcowo materiałowego. Pani v-ce prezes Małgorzata Marczak stwierdziła jednocześnie, że - ze względu na bardzo krótki okres czasu - dla opracowania wstępnej prognozy wyników firmy dla każdego z dwóch wymienionych scenariuszy - posłuży się metodą analizy marginalnej. Pozwala ona na wykorzystanie krzywej popytu oraz krzywej kosztów do analizy wpływu różnych wariantów produkcyjnych i cenowych na wielkość utargu i zysku spółki. Wyniki tej analizy przedstawię dla wymienionych scenariuszy na ustalonej przez Pana Prezesa wtorkowej naradzie w przyszłym tygodniu. Naradę zakończył prezes, który stwierdził: Zgadzam się z przyjętymi założeniami wstępnymi, dotyczącymi korekty rocznego planu produkcji naszej spółki. Uważam, że zdolność produkcyjna naszego zakładu po jego modernizacji jest w pełni wystarczająca dla realizacji każdego z rozpatrywanych scenariuszy . Ukierunkowani natomiast jesteśmy na sprzedanie wszystkich bloczków betonu komórkowego, które wyprodukujemy – stwierdził prezes. Pomocna w tym może być zarówno coraz lepiej układająca się nasza współpraca z hurtowniami budowlanymi jak również skutecznie rozwijana bardziej dla nas opłacalna - forma sprzedaży betonu komórkowego bezpośrednio z zakładu. Musimy więc zabrać się do pracy, aby w piątek dokonać optymalizacji produkcji i uzyskać odpowiedzi na następujące pytania: 1. Ile betonu komórkowego powinniśmy produkować w aktualnej sytuacji rynkowej? 2. Jak powinny kształtować się koszty, przychody i zyski naszego zakładu dla poszczególnych scenariuszy? 4 Katedra Mikroekonomii, WNEiZ, US: Mikroekonomia – studia przypadku, vol. 3 To są zasadnicze pytania nad którymi będziemy Odpowiedzi na te pytania poznamy w najbliższy wtorek. teraz pracowali. PYTANIA 1. Proszę przypomnieć podstawowe zasad rachunku różniczkowego. 2. Proszę wskazać w jaki sposób wyznacza się optymalną produkcję przedsiębiorstwa w oparciu o dwa równoważne warunki: 1) M = 0 lub 2) MR = MC. 3. Biorąc pod uwagę zaprezentowane funkcje popytu i kosztów wyznaczyć optymalną wielkość produkcji, cenę oraz zysk przedsiębiorstwa dwoma powyższymi sposobami dla wariantu umiarkowanego. 4. Wykorzystaj równania popytu i kosztów firmy do prognozowania utargu, kosztów i zysku dla scenariusza umiarkowanego (tabela 1). Tabela 1 .Przychody, koszty i zysk przedsiębiorstwa dla wariantu umiarkowanego Ilość produktów ( tys.m3) Q 1 Cena ( tys.zł. ) P 2 Utarg całkowity ( tys. zł.) TR = P * Q 3 Koszty ( tys. zł.) TC 4 Zysk ( tys. zł. ) = TR-TC 5 0 10 20 30 40 50 55 60 5. W jaki sposób wzrost popytu na beton komórkowy w scenariuszu optymistycznym o 5 proc. zmodyfikuje dotychczasowe równanie ceny: P = 180 – Q? W oparciu o zmodyfikowaną funkcję popytu wyznacz optymalną wielkość produkcji, cenę oraz zysk przedsiębiorstwa dla wariantu optymistycznego (tabela 2). 5 Katedra Mikroekonomii, WNEiZ, US: Mikroekonomia – studia przypadku, vol. 3 Tabela 2. Przychody, koszty i zysk przedsiębiorstwa dla wariantu optymistycznego Ilość produktów ( tys.m3) Q 1 Cena ( tys. zł. ) P Utarg całkowity ( tys. zł.) TR = P * Q 2 Koszty ( tys. zł.) TC 3 4 Zysk ( tys. zł. ) = TR-TC 5 0 10 20 30 40 50 55 Q* Q* - optymalna wielkość produkcji 6. Dokonaj analizy porównawczej, jak zmiana popytu wpłynie na rozmiary produkcji oraz utargi, koszty i zyski przedsiębiorstwa. PRZYPISY Materiały budowlane: Polski rynek rozwija się coraz lepiej, http://biznes.interia.pl/budownictwo/news/materialy-budowlane-polski-rynek 6
