Zagadnienia z wykładów z biologii komórki niezbędne do

Zagadnienia z wykładów z biologii komórki niezbędne do
opanowania na egzamin

































Ramy czasowe poszczególnych okresów rozwoju badań dotyczących komórki.
Kto i w którym roku skonstruował pierwszy mikroskop zwany drobnowidem (10x,
30x) ?
Jakie powiększenia można było uzyskać używając mikroskopu Roberta Hooka a jakie
używając mikroskopu Antoniego van Leeuvenhoecka ?
Kto po raz pierwszy odkrył jądro komórkowe ? W którym roku ?
Kto po raz pierwszy odkrył jąderko w komórce ? W którym roku ?
W którym roku wyprodukowano po raz pierwszy użytkowy mikroskop elektronowy ?
Jaka to była firma ?
Najważniejsze odkrycia dotyczące komórki w latach 1781-1938.
Jakie minimalne wielkości struktur jest w stanie zobaczyć ludzkie oko?
Zakresy rozmiarów obiektów oglądanych pod mikroskopem
świetlnym/elektronowym.
Co oznaczają terminy: powiększenie i zdolność rozdzielcza mikroskopu?
Jaka jest zdolność rozdzielcza mikroskopu świetlnego i przez co jest ograniczona?
Co oznaczają terminy: rozrost, hiperplazja i proliferacja komórek?
Jaki jest skład chemiczny komórek [udział procentowy (wagowo)]?
Które pierwiastki są określane mianem podstawowych/śladowych/mikroelementów?
 Ile procent całości organizmu stanowią?
W komórce podczas prometafazy znajduje się 6 cząsteczek DNA. Na każdy
chromosom przypadają dwie cząsteczki DNA. Ile podwójnych helis DNA przypada na
jedną chromatydę?
Co łączą mikrotubule kinetochorowe?
Co to jest cykl centrosomowy?
Ile centrioli występuje w fazie G1 cyklu komórkowego?
W której fazie cyklu komórkowego następuje podwojenie centrioli?
Ile par centrioli występuje w fazie G2 cyklu komórkowego?
W której fazie cyklu komórkowego następuje rozdzielenie centrosomów?
Jakie fazy wyróżniamy w czasie cyklu komórkowego?
Jaki jest poziom/liczba DNA/chromosomów podczas poszczególnych faz cyklu
komórkowego?
Jak długo trwa faza M w komórkach ssaków podczas podziału komórki?
Co oznacza termin kariokineza i cytokineza?
Jakie fazy wyróżniamy podczas kariokinezy?
Jeżeli podział komórki zajmuje 24 godz. to ile zajmuje faza M, G1, S, G2?
Jakie procesy zachodzą podczas profazy?
Z ilu chromatyd składa się chromosom podczas początkowej fazy profazy?
Jak nazywa się białko łączące chromatydy?
Co jest oznaką wchodzenia komórki w mitozę?
W której fazie cyklu komórkowego zachodzi początek rozchodzenia się centrosomów
do przeciwległych biegunów komórki?
W której fazie cyklu komórkowego obserwujemy początek powstawania wrzeciona
podziałowego i kinetochorów?










































W której fazie cyklu komórkowego zanika jąderko?
Do czego prowadzi fosforylacja kompleksów kohezynowych między chromatydam?
Co powoduje kinaza białkowa fazy M prowadząca do fosforylacji lamin?
Jak łączę się z chromatydami mikrotubule wrzeciona podziałowego?
W której fazie cyklu komórkowego odtwarza się błona jądrowa?
Która faza mitozy jest najdłuższa?
Co to jest płytka metafazowa?
Przez co połączony jest każdy chromosom metafazowy (składający się z 2
chromatyd)?
Jakie mikrotubule odchodzą od centrosomu?
Na którym końcu mikrotubul kinetochorowych dochodzi do ich skracania podczas
anafazy?
W której fazie cyklu komórkowego odbywa się podwojenie centrioli?
Ile centrioli występuje w fazie G2 cyklu komórkowego?
W której fazie cyklu komórkowego obserwujemy skracanie wrzeciona podziałowego?
W której fazie cyklu komórkowego następuje przechodzenie chromatyd każdego
chromosomu do przeciwległych biegunów komórki?
W której fazie cyklu komórkowego następuje dekondensacja chromatyny?
Znaczenie mitozy
Znaczenie mejozy
Jaka jest rola retinolu i cytochromu P450 na przebieg mejozy?
Jaka jest ilość DNA przed i po podziale redukcyjnym mejozy?
Jaka jest liczba chromosomów przed i po podziale ekwacyjnym mejozy?
Charakterystyka leptotenu, zygotenu, pachytenu, diplotenu i diakinezy.
W którym stadium profazy I mejozy zachodzi crossing-over?
Czym są chiazmy?
Opisz profazę I mejozy.
Opisz metafazę I i anafazę I mejozy.
Ile chromosomów i ile DNA posiada spermatocyt II rzędu człowieka?
Ile chromosomów i ile DNA posiada spermatyda człowieka?
W których fazach cyklu komórkowego znajdują się punkty restrykcyjne?
Czym są protoonkogeny? Jakie są ich produkty białkowe?
Rola białkowych kinaz zależnych od cyklin w sterowaniu cyklem komórkowym.
Funkcja cyklin w sterowaniu cyklem komórkowym.
Które cykliny są cyklinami startu G1?
Która cyklina jest cykliną przejścia G1/S?
Które cykliny są cyklinami fazy M?
Czy białko p53 jest inhibitorem bialkowych kinaz zależnych od cyklin? Udowodnij.
Czy białka RB są inhibitorami cyklu komórkowego? – udowodnij.
Związki fazowo specyficzne.
Na którą fazę cyklu komórkowego i w jaki sposób działa L-asparginaza?
Na którą fazę cyklu komórkowego i w jaki sposób działają pochodne kamptotecyny?
Na którą fazę cyklu komórkowego i w jaki sposób działają bleomycyna, etopozyd i
tenipozyd?
Na którą fazę cyklu komórkowego i w jaki sposób działają winkrystyna, winblastyna i
winorelbina?
Co oznacza termin in situ w badaniach naukowych?






































Które struktury komórki (i na jaki kolor) wybarwia błękit trypanu? Do czego go
używamy?
Które struktury komórki (i na jaki kolor) wybarwia bromek etydyny?
Które struktury komórki (i na jaki kolor) wybarwia dwuoctan fluoresceiny?
Które struktury komórki (i na jaki kolor) wybarwia jodek propydyny?
Które związki/barwniki (w fizjologicznych zakresach pH) nie wnikają do żywych
komórek (ujemnie naładowanych)?
Które związki/barwniki w formie zestryfikowanej swobodnie penetrują nienaruszoną
błonę komórkową a ich de-estryfikacja powoduje wytrącenie w formie wolnej?
Jaki kolor cytoplazmy mają żywe komórki wybarwione dwuoctanem fluoresceiny?
Na jaki kolor barwi cytoplazmę żywych komórek kalceina AM?
Które związki/barwniki przechodzą przez uszkodzoną błonę i akumulują się w
martwych komórkach dzięki specyficznemu wiązaniu się z kwasami nukleinowymi?
Które związki/barwniki wybarwiają żywe komórki dzięki akumulacji barwników w
pewnych organellach komórkowych?
Ile procent objętości komórki w hepatocycie stanowi: cytoplazma, mitochondria,
siateczka śródplazmatyczna z aparatem Golgiego, jądro, lizosomy?
Wymień enzymy znacznikowe: błony plazmatycznej, jądra komórkowego,
lizosomów.
Wymień enzymy znacznikowe błony zewnętrznej, błony wewnętrznej, przestrzeni
międzybłonowej oraz macierzy mitochondrium.
Do czego służy cytogenetyczna metoda zwana fluorescencyjną hybrydyzacją in situ
(FISH) ? Co pozwala wykryć?
Znaczenie DAPI (4',6-diaminoino-2-fenylindol) w badaniach cytologicznych.
Opisz technikę zwaną elektroforezą dwukierunkową (2D). Do czego można ją
wykorzystać w badaniach cytologicznych?
Opisz technikę elektroforezy zwaną SDS-PAGE.
Na czym polega technika PCR? Do czego możemy ją wykorzystać w badaniach
cytologicznych?
Co stanowi tzw. mieszaninę reakcyjną w technice PCR?
Model „płynnej mozaiki” Singera i Nicolsona.
Białka błony komórkowej (powierzchowne i integralne) – metody wyodrębniania.
Ilościowy udział podstawowych składników błony komórkowej (białek i lipidów).
Cechy błony komórkowej.
Rodzaje transportu błonowego.
Udowodnić, że błona komórkowa jest asymetryczna, dynamiczna i płynna.
Znaczenie lektyn w badaniach dotyczących budowy błony komórkowej.
Funkcja i budowa glikokaliksu.
Białka błony komórkowej erytrocytów: charakterystyka elektronogramu SDS-PAGE
wybarwionego kumazyną i elektronogramu wybarwionego metodą PAS.
Charakterystyka i funkcja glikoforyny, białka pasma 3 i spektryny.
Lipidy występujące w błonie komórkowej.
Budowa i funkcja aparatu Golgiego.
Enzym markerowy aparatu Golgiego.
Na czym polega endocytoza (rodzaje) przez konwencjonalną błonę komórkową?
Na czym polega endocytoza przez kaweole i tratwy lipidowe?
Etapy fagocytozy.
Jak przebiega pinocytoza?
Jak przebiega endocytoza ? – wyjaśnij znaczenie klatryny.
Budowa, funkcja i powstawanie lizosomów.












































Na czym polega autofagia?
Jakie znasz rodzaje autofagii?
Czym różni się makroautofagia od peksofagii?
Na czym polega autofagia z udziałem chaperonów?
Charakterystyka i funkcja peroksysomów.
Czym jest nukleosom? – budowa.
Charakterystyka włókna nukleosomowego.
Jaki jest współczynnik upakowania włókna nukleosomowego, a jaki włókna 30 nm. –
wyjaśnij jak oblicza się współczynnik upakowania?
Co to są histony?
Jakie znasz typy histonów bogatych w lizynę?
Jakie znasz typy histonów bogatych w argininę?
Który z histonów ma największą masę cząsteczkową?
Który z histonów jest najbardziej konserwatywny ewolucyjnie?
Które histony tworzą rdzeń nukleosomu?
Jakim modyfikacjom potranslacyjnym mogą podlegać histony?
Jakie jest znaczenie modyfikacji potranslacyjnych histonów?
Wymień i opisz poszczególne poziomy organizacji chromatyny?
Czym jest chromatosom?
Czym jest kariotyp?
Jaka jest budowa chromosomów metafazowych?
Budowa chromosomów metacentrycznych, submetacentrycznych, akrocentrycznych i
telocentrycznych.
Czym są telomery i jaka jest ich funkcja?
Zasługi Hansa Mullera i Barbary McClintock w badaniach dotyczących telomerów.
Na czym polega tzw. „problem replikacji końca”?
Znaczenie obszarów subtelomerowych.
Czym jest telomeraza? Jakie jest jej znaczenie w komórce?
Wyjaśnij na czym polega tzw. limit Hayflicka?
Jak dziedziczone są mitochondria?
Budowa i funkcja mitochondriów.
Jak wpływają na budowę i liczbę mitochondriów tyroksyna i trijodotyronina?
Enzym markerowy błony zewnętrznej mitochondriów.
Znaczenie poryn w błonie zewnętrznej mitochondriów.
Budowa i funkcja kanałów VDAC.
Znaczenie wytworzenia megakanałów w mitochondriach.
Rodzina białek Bcl-2. Wymień białka antyapoptyczne i proapoptyczne.
Czym jest apoptosom?
Enzymy markerowe błony wewnętrznej mitochondriów.
Znaczenie błony wewnętrznej mitochondriów.
Porównaj budowę i funkcję błony komórkowej wewnętrznej i zewnętrznej
mitochondriów.
W którym miejscu komórki zachodzi glikoliza, beta oksydacja kwasów tłuszczowych i
cykl Krebsa? Jakie jest podstawowe znaczenie tych procesów?
Co jest źródłem energii dla fosforylacji oksydatywnej?
Jak odbywa się transport elektronów na łańcuchu transportu elektronów w błonie
wewnętrznej mitochondriów?
Jakie jest znaczenie energii uwolnionej podczas przejścia elektronów wzdłuż łańcucha
transportu elektronów?
Czym jest fosforylacja oksydatywna i substratowa?
















Charakterystyka systemu przenośników elektronów w wewnętrznej błonie
mitochondrialnej zgrupowanego w cztery kompleksy białkowe. – znaczenie:
dehydrogenazy NADH, dehydrogenazy bursztynianowej, oksydoreduktazy
ubichinon:cytochrom C, oksydazy cytochromowej.
Które kompleksy łańcucha oddechowego są jednocześnie pompami protonowymi?
Znaczenie ubichinonu i cytochromu c w łańcuchu oddechowym.
Co jest siłą napędową do syntezy ATP?
Na czym polega chemiosmotyczna teoria petera Mitchella?
Do czego zużywana jest energia uwalniana podczas dużego spadku potencjału
oksydoredukcyjnego w wewnętrznej błonie mitochondrialnej?
Czym jest siła protonomotoryczna?
Budowa i funkcja syntazy ATP.
Mechanizm syntezy ATP – model konformacyjny Boyera.
Działanie inhibitorów łańcucha oddechowego: rotinenu, malonianu, antymycyny,
cjanku, azydku i tlenku węgla.
Jakie znasz inhibitory syntazy ATP?
Co to jest artefakt?
Co to są struktury kwasochłonne i zasadochłonne?
Jakie główne substancje wchodzą w skład komórki?
Jaki procent masy komórki stanowią białka, cukrowce, tłuszcze, substancje
nieorganiczne?
Jaki procent masy komórki stanowi woda?