etyczny i społeczny kontekst zarządzania

7. ETYCZNY I SPOŁECZNY KONTEKST ZARZĄDZANIA
Na etyczny kontekst organizacji składa się etyka poszczególnych menedżerów
oraz to, co wynika z praktyk organizacji.
Etyka – osobiste przekonania jednostki dotyczące zachowania słusznego i
niesłusznego. Etyka jest definiowana w kontekście jednostkowym (to ludzie mają
etykę, a nie organizacje) ponadto zakres tego co, co uznaje się za zachowanie
etyczne jest różne u poszczególnych osób, etyka jest względna – dotyczy ogólnie
przyjętych norm społecznych.
Zachowanie etyczne – zachowanie, które mieści się w ogólnie przyjętych normach
społecznych.
Zachowanie nieetyczne - zachowanie, które nie mieści się w ogólnie przyjętych
normach społecznych.
Etyka jednostkowa określana jest przez połączony wpływ rodziny, kręgów
koleżeńskich, doświadczeń życiowych, osobistych wartości i obyczajów, a także
czynników sytuacyjnych.
Etyka
zarządzania
obejmuje
normy
zachowania
kierujące
poszczególnymi
menedżerami w ich pracy.
Szczególne dziedziny zainteresowań etyki zarządzania:

Stosunek firmy do jej pracowników – zachowanie menedżerów określa
normy etyczne, zgodnie z którymi firma traktuje swoich pracowników.
Przykładowe problemy: zatrudnienie i zwalnianie, warunki pracy i płacy,
prywatność.
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

Stosunek pracowników do firmy – problemy: konflikt interesów (gdy decyzja
korzystna
dla
danej
jednostki
przynosi
uszczerbek
organizacji
np.
przyjmowanie prezentów w zamian za wybór tego dostawcy), poufność
9ujawnianie tajemnic konkurencji), uczciwość i koszty.

Stosunek
firmy
do
innych
podmiotów
gospodarczych:
klientów,
konkurentów, akcjonariuszy, dostawców, agentów (dealerów), związków
zawodowych.
Etyczne bądź nieetyczne działania zachodzą w kontekście organizacyjnym, są to
działania menedżerów różnych szczebli a także kultura organizacji. Niektóre
organizacje otwarcie dopuszczają nieetyczne praktyki gospodarcze pracowników, o
ile leżą one w interesie firmy. Jeżeli menedżer wiedząc o takich nieetycznych
praktykach toleruje ich kontynuowanie, to przyczynia się do wykształcenia kultury
organizacyjnej uznającej takie działania za dozwolone. Kontekst zachowania
etycznego
kształtuje
również
otoczenie
organizacji
np.
w
gałęzi
wysoce
konkurencyjnej menedżer może odczuwać silniejszą presję na uzyskanie wysokich
wyników.
Wiele organizacji kładzie ostatnio nacisk na postawę etyczną pracowników.
Wzmocnienie etyczne organizacji powinno dotyczyć przede wszystkim najwyższego
kierownictwa. To właśnie oni budują kulturę organizacji i określają jakie zachowania
będą akceptowane, a jakie nie. Niektóre firmy uruchomiły specjalne szkolenia w tym
zakresie, powstają specjalne komitety etyki oraz kodeksy etyki (formalne, pisemne
zestawienia wartości i norm etycznych, którymi kieruje się firma w swoich
działaniach).
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
Społeczna odpowiedzialność – zestaw zobowiązań organizacji do ochrony i
umacniania społeczeństwa, w którym funkcjonuje.
Organizacje mogą byś społecznie odpowiedzialne wobec swojego „elektoratu”,
wobec środowiska przyrodniczego oraz wobec ogólnego dobrobytu społecznego.
„Elektorat”
organizacji
–
osoby
i
organizacje
bezpośrednio
dotknięte
zachowaniem organizacji i materialnie zainteresowane jej wynikami. Są to: klienci,
społeczność lokalna, dostawcy, pracownicy,
grupy interesu, stowarzyszenia
handlowe, właściciele (inwestorzy), sądy, szkoły i uniwersytety, rządy innych państw,
władze lokalne, wierzyciele.
Środowisko przyrodnicze – stosunek do środowiska: emisja zanieczyszczeń,
ścieki i inne.
Ogólny dobrobyt społeczny – datki na cele dobroczynne, na rzecz organizacji i
stowarzyszeń niekomercyjnych, publicznego radia, TV i inne.
Organizacja może przyjąć cztery typy postaw wobec swoich społecznych
zobowiązań:
Opór – firmy robią możliwie najmniej dla rozwiązania problemów społecznych czy
ekologicznych. Typową ich reakcją w przypadku przekroczenia etycznej lub prawnej
granicy jest wypieranie się odpowiedzialności lub tuszowanie sprawy.
Społeczny obowiązek – organizacja uczyni wszystko, czego wymaga prawo, ale
nic poza tym.
Społeczna reakcja – organizacja wypełnia swoje podstawowe obowiązki prawne
i etyczne, a w wybranych przypadkach wychodzi poza nie (np. uczestniczy w
wybranym programie społecznym).
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
Społeczna
reakcja
–
najwyższy
poziom
społecznej
odpowiedzialności,
organizacja postrzega siebie jako obywatela społeczeństwa i aktywnie poszukuje
możliwości wkładu w dobro społeczne.
Państwo a społeczna odpowiedzialność:
Rząd i organizacje wykorzystują różne metody w dążeniu do uzyskania
wzajemnego wpływu.
Oddziaływanie państwa:
Regulacja bezpośrednia: stanowienie prawa i przepisów określających, co
organizacje mogą, a czego nie mogą robić. W celu egzekwowania tych praw
tworzone są specjalne agencje mające nadzorować i kontrolować prawne aspekty
działalności gospodarczej.
Regulacja pośrednia: poprzez ustawodawstwo podatkowe.
Oddziaływanie organizacji:
Osobiste kontakty i powiązania – np. wpływ na przywódców politycznych
Lobby – wykorzystanie osób albo grup do formalnego reprezentowania firmy lub
grupy firm wobec organów politycznych w celu wywierania wpływu na proces
legislacyjny.
Komitety działań politycznych – organizacje powołane do zabiegania o środki i
rozdzielania ich pomiędzy kandydatów ubiegających się o stanowiska polityczne.
Przysługi i inne taktyki wpływu – np. łapówki, szantaż.
Społeczna odpowiedzialność może być osiągana poprzez zarówno formalny, jak i
nieformalny wymiar kierowania.
Formalny:
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
Stosowanie prawa: zakres, w jakim organizacja przestrzega aktów prawnych i
przepisów lokalnych i międzynarodowych.
Stosowanie norm etycznych: zakres, w jakim organizacja i jej członkowie
przestrzegają podstawowych etycznych norm zachowania.
Działalność filantropijna: świadczenia pieniężne lub inne na rzecz instytucji
charytatywnych i godnych celów.
Nieformalny:
Przywództwo i kultura organizacji: określenie postawy organizacji i jej
pracowników przez kierownictwo.
Uruchomienie
„dzwonka
alarmowego”:
ujawnienie
przez
pracowników
nielegalnego lub nieetycznego postępowania innych członków organizacji.
Organizacje powinny oceniać efektywność swoich praktyk dotyczących społecznej
odpowiedzialności tak samo jak efektywność każdej innej strategii.
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.