zagadnienia do przygotowania do ćwiczeń z biofizyki dla studentów

ZAGADNIENIA DO PRZYGOTOWANIA DO ĆWICZEŃ Z BIOFIZYKI DLA
STUDENTÓW I ROKU WYDZIAŁU LEKARKIEGO W SEMESTRZE
LETNIM 2011/2012 ROKU.
B1
CIŚNIENIE JAKO WIELKOŚĆ BIOFIZYCZNA, CIŚNIENIE A FUNKCJE
PODSTAWOWYCH UKŁADÓW CZŁOWIEKA - POMIAR CIŚNIENIA
TĘTNICZEGO KRWI.
1. Definicja ciśnienia, jednostki ciśnienia w układzie SI, jednostki pozaukładowe i ich wzajemne
przeliczenia.
2. Zjawiska fizyczne towarzyszące przepływowi krwi w układzie krążenia człowieka. Ciśnienie
tętnicze krwi u człowieka.
3. Czynniki zewnętrzne wpływające na zmianę wartości ciśnienia tętniczego krwi u człowieka.
4. Metoda pośrednia pomiaru ciśnienia krwi u człowieka.
5. Zjawiska elektryczne w komórce i układach komórek

budowa komórki nerwowej,

zjawiska elektryczne na błonie komórkowej w stanie spoczynku (potencjał spoczynkowy),

zjawiska elektryczne na błonie komórkowej w stanie pobudzenia (potencjał czynnościowy),

fazy pobudliwości komórki mięśnia sercowego,

układ przewodzący serca.
B2
REJESTRACJA POTENCJAŁÓW ELEKTRYCZNYCH POWSTAŁYCH W
ORGANIZMIE CZŁOWIEKA NA PRZYKŁADZIE POMIARU EKG.
1. Metody pomiaru zjawisk elektrycznych w organizmach biologicznych:

fizyczne znaczenie zjawisk bioelektrycznych,

metody pomiaru biopotencjałów na przykładzie EKG,

rodzaje elektrod pomiarowych,

skóra jako środowisko między źródłem zjawisk elektrycznych a elektrodą odprowadzającą,

2
ochrona pacjenta przed niepożądanymi
prądami elektrycznymi.
2. Odprowadzenia w badaniu EKG:
a) Przedsercowe
b) Kończynowe:
- jednobiegunowe
- dwubiegunowe
3. Trójkąt Einthovena.
4. Przebieg krzywej EKG (załamki, odstępy, odcinki).
B3
AUDIOMETRYCZNE WYZNACZANIE PROGU SŁUCHU DLA
PRZEWODNICTWA POWIETRZNEGO I KOSTNEGO.
1. Charakterystyka fizyczna fali akustycznej i sposób jej propagacji.
2. Infradźwięki, ultradźwięki, zakres słyszalny.
3. Różne rodzaje efektów akustycznych i ich charakterystyka.
4. Biofizyka procesu słyszenia i fizyczne aspekty funkcjonowania narządu słuchu.
5. Podstawowe akustyczne wielkości fizyczne (natężenie i ciśnienie akustyczne,
poziom natężenia i ciśnienia, głośność i poziom głośności), obiektywne i
subiektywne cechy dźwięku.
6. Biofizyka słyszenia w różnych okresach życia człowieka.
7. Skutki narażenia na uszkodzenia narządu słuchu.
8. Mechanizmy i skutki oddziaływania fali akustycznej na organizm ludzki.
9. Hałas i jego skutki dla narządu słuchu i skutki pozasłuchowe.
B4
BADANIE CHARAKTERYSTYKI WYBRANYCH BODŹCÓW
SWIETLNYCH I ZASTOSOWANIE PROMIENIOWANIA
NADFIOLETOWEGO MEDYCYNIE
1. PROMIENIOWANIE NADFIOLETOWE

Podział i właściwości promieniowania nadfioletowego

Działanie biologiczne i wpływ promieniowania nadfioletowego na organizm ludzki
(fotochemiczne własności promieni UV, pojęcie rumienia fotochemicznego, reakcja
barwnikowa skóry, wytwarzanie związków przeciwkrzywiczych, działanie bakteriobójcze)
3

Podstawy budowy i działania sztucznych

Zastosowanie lecznicze (wskazania, przeciwwskazania, metodyka zabiegów, przepisy BHP)
źródeł promieni nadfioletowych
B5
BADANIE CHARAKTERYSTYKI WYBRANYCH BODŹCÓW
TERMICZNYCH ORAZ ZASTOSOWANIE PROMIENIOWANIA
PODCZERWONEGO I DIATERMII KRÓTKOFALOWEJ W MEDYCYNIE
1. PROMIENIOWANIE PODCZERWONE

Podział i właściwości promieniowania podczerwonego

Działanie biologiczne promieniowania podczerwonego na organizm ludzki (odczyn miejscowy i
ogólny – efekty oddziaływania ciepła egzogennego)

Podstawy budowy i działania sztucznych źródeł promieni podczerwonych

Zastosowanie lecznicze (wskazania, przeciwwskazania, metodyka zabiegów, przepisy BHP)
2. DIATERMIA KROTKOFALOWA

Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości (istota i wytwarzanie drgań
elektromagnetycznych, działanie drgań elektromagnetycznych na organizm – wpływ na tkanki
pola elektrycznego wielkiej częstotliwości i pola magnetycznego wielkiej częstotliwości –
efekty wzbudzenia ciepła endogennego)

Podstawy budowy i działania aparatu do diatermii krótkofalowej

Zastosowanie lecznicze (wskazania, przeciwwskazania, metodyka zabiegów, przepisy BHP)
B6
BADANIE CHARAKTERYSTYK WYBRANYCH PRĄDÓW UŻYWANYCH
W ELEKTROLECZNICTWIE. ZASTOSOWANIE WYBRANYCH PRĄDÓW
W ELEKTROTERAPII.
1. Właściwości elektryczne materii

Dielektryki

Półprzewodniki

Przewodniki
2. Zjawiska elektrokinetyczne
3. Właściwości elektryczne komórek i tkanek
4

Struktura komórki i jej właściwości

Dyspersja przenikalności i przewodności elektrycznej

Impedancja komórek i tkanek
elektryczne
4. Prąd stały

Zjawiska elektrochemiczne

Zjawiska elektrokinetyczne

Zjawiska elektrotermiczne

Zabiegi elektrolecznicze przy użyciu prądu stałego
5. Prądy małej częstotliwości
6. Prądy średniej częstotliwości

Prądy interferencyjne

Modulowane prądy średniej częstotliwości
7. Elektrodiagnostyka układu nerwowo mięśniowego

Metody jakościowe

Metody ilościowe
Literatura
1. Podstawy biofizyki pod red. A. Pilawskiego, PZWL Warszawa 1985
2. Fizjoterapia pod red. G. Straburzyńskiego, PZWL Warszawa 1988
3. T. Mika, Fizykoterapia, PZWL Warszawa 1993
4. Nowoczesna elektroterapia pod red. A. Franka, Dział Wydawnictw ŚLAM 2001
5. Biofizyka lekarska pod red. J.Grzesika, Sl.A.M, 1994
6. Wprowadzenie do biologicznej i medycznej techniki pomiarowej.autor: K.Mayer-Waarden.
7. Fizjologia człowieka. Wł. Traczyk.
8. Podstawy biofizyki pod red. A. Pilawskiego
9. Podręcznik z fizyki do Liceum Ogólnokształcącego. /powtórka/
10. Zarys fizjologii lekarskiej. E. Miętkowski.
11. Diagnostyka elektrokardiograficzna. B. Aleksandrow.
12. Materiały do ćwiczeń z biofizyki i fizyki. A. Kędzia.
13. Fizyka medyczna. J. Adamczewski, rozdz.6.1.7.:Praca serca
14. Fizjoterapia, pod red. G. Strabużyńskiego, PZWL, Warszawa, 1988
15. Mika T., Fizykoterapia, PZWL, 1993 (i późniejsze wydania)
16. Podstawy biofizyki, pod red. A. Pilawskiego, PZWL, 1985 (i późniejsze wydania)
17. Mika T. „Fizykoterapia”, PZWL, Warszawa 1999
18. Podstawy biofizyki pod red. A. Pilawskiego
19. Podgórski T. „Masaż w rehabilitacji i sporcie”, Wydawnictwo AWF, Warszawa 1996
5
20. Jurczak M. „Wibracje”, PWN, Warszawa
1974
21. Materiały do ćwiczeń z biofizyki i fizyki pod red. B. Kędzi.
22. Ćwiczenia lab. z biofizyki lek. pod red. F. Kumaszki. Sl.A.M., 1983.