Pismo dziecięce a wiedza grafologiczna Zwykle w wieku 5 lat, kiedy rozpoczyna się nauka pisania obserwujemy trudne początki. Umiejętność ta wymaga zręczności manualnej, pamięci, wyobraźni, koncentracji, aby nadać formę słowu. W kontekście tych trudności, każdy indywidualnie nabywa tę sztukę i już na tym poziomie pismo każdego dziecka jest niepowtarzalne. Pismo dziecięce ma wiele cech pisma zdezorganizowanego. Jest to takie pismo, które nie rejestruje myśli wystarczająco automatycznie, aby uzyskać ślad jednocześnie swobodny i poprawny. Charakteryzuje się: - powiększeniem liter - znaczną różnicą w wysokości liter tworzących wyraz - niewłaściwym naciskiem narzędzia piszącego - licznymi typami błędów - zestawieniem liter - spowolnieniem tempa - małą starannością - dużą męczliwością Poprawność, swoboda i elegancja w piśmie pojawia się przed 9 rokiem życia u najlepszych uczniów w klasie. Dzieci w swoim rozwoju w sposób pewny przechodzą z pisma zdezorganizowanego do uporządkowanego. Każdy rok życia jest tego świadectwem. Z każdym rokiem jest też bardziej widoczny rozdźwięk między najlepszym i najsłabszym uczniem w klasie. Podczas gdy najlepsi idą systematycznie do przodu, słabsi wolniej nabywają nowe umiejętności lub zatrzymują się. W toku nauki pisania ważne jest, aby uczeń zapisywał całe wyrazy. Dzieci skłaniają się do zatrzymywania po każdej literze, ponieważ litera stanowi dla nich cel już osiągnięty. Aby pozwolić im wyobrazić sobie wyraz, trzeba nauczyć łączenia liter, które go tworzą. Wysiłek nauczyciela polega na nakłanianiu ucznia od samego początku nauki do płynnego łączenia liter, gdyż ich zestawianie jest wielkim błędem, jeśli chcemy nauczyć pisać sprawnie i szybko. Dziecko, aby zwolnić może opierać narzędzie piśmiennicze w dowolnym miejscu na kartce, przez co powstają kropki w miejscu, gdzie ich nie potrzeba. To dodatkowe zwolnienie jest świadectwem tego, że dziecko potrzebuje zachęty do działania. Brak śmiałości i obawa przed popełnieniem błędu ujawnia się w postaci pisma trzęsącego się. Po 10 roku życia ta cecha już rzadkością. Nie należy się spieszyć w swoich prognozach na podstawie pierwszych próbek pisma. Wszystkie znaki graficzne, które pojawiają się między 5 a 9 rokiem wymagają czujnej uwagi ale nie prognozują jeszcze przyszłości. Przyjmuje się 12 rok życia za przełom między pismem zdezorganizowanym a zorganizowanym. Jest jednak pewna grupa dzieci, która nie dysponuje wystarczającymi zasobami intelektualnymi, by ten etap osiągnąć i ich pismo w dalszym ciągu przejawia cechy pisma zdezorganizowanego. Podsumowując uważa się, że pismo zdezorganizowane jest nieuniknione u dzieci, może utrzymywać się u młodzieży i utrzymuje się u osób o niższym potencjale intelektualnym.