Autyzm z klasą

Czym jest autyzm?
Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym, które
najczęściej ujawnia się w ciągu pierwszych trzech lat
życia jako rezultat zaburzenia neurologicznego,
które oddziałuje na funkcje pracy mózgu.
Przyczyny autyzmu
Nikt nie potrafi z całą pewnością podać dokładnych
przyczyn autyzmu, ale sądzi się, że jest on związany z
uszkodzeniem mózgu, które z kolei może mieć kilka
przyczyn, takich jak np:
 uraz fizyczny doznany podczas trudnego porodu
 uwarunkowania genetyczne, niektóre infekcje wirusowe
przed lub po urodzeniu, np. różyczka przebyta przez
matkę podczas ciąży.
Skala
 Według danych Autyzm Europa 0,6 % populacji Unii
Europejskiej dotkniętych jest autyzmem, co stanowi około
5 milionów osób (szacunki z 2009 r.).
 W Stanach Zjednoczonych jedno na 166 urodzonych
dzieci jest dotkniętych tym rodzajem schorzenia
 W Polsce dotkniętych jest około 50 tysięcy osób, w tym
około 10 tysięcy dzieci.
 Statystycznie na 6 dzieci dotkniętych autyzmem jest jedna
dziewczynka
Triada zaburzeń



Zaburzenia rozwoju interakcji społecznych
Zaburzenia rozwoju komunikacji społecznych
Zaburzenia rozwoju wyobraźni i rozumienia sytuacji
społecznych
Interakcja społeczna
Wycofani:
 Część z nich nie jest zainteresowana wchodzeniem w
interakcje z innymi osobami
 Część z nich brakuje umiejętności interakcji z innymi
osobami
- Nie są pewni w jaki sposób należy inicjować kontakty towarzyskie
- Nie są pewni w jaki sposób należy zawierać przyjaźnie
 Nie rozumieją niepisanych zasad życia towarzyskiego
 Utrzymywanie kontaktu wzrokowego sprawia im trudność
Komunikacja społeczna
 Komunikacja werbalna
 Dosłownie rozumienie języka
 Prowadzi do trudności w rozumieniu:


Sarkazmu
Dowcipów
 Są pedantyczni







Słowa rozumieją zgodnie z ich dokładnym znaczeniem
Mogą mieć trudności z wyrażaniem własnych myśli
Komunikacja niewerbalna
Trudności ze zrozumieniem mowy ciała, wyrazu twarzy tonacji głosu
Prowadzi to do :
Trudności z wyrażaniem uczuć
Sprawiania wrażenia osoby niewrażliwej
Wyobraźnia
 Trudności związane z zaburzeniami polegającymi na
udawaniu/ wcielaniu się w role.
 Trudności ze zrozumieniem przyczyn i rezultatów
własnego działania
 Brak umiejętności wyobrażania sobie przyszłych
wydarzeń
 Prowadzi do silnej potrzeby sztywnego uporządkowania dnia i dążenia
do powtarzalności co pozwala na łatwiejsze przewidywanie przyszłych
wydarzeń
 Mają trudności ze zrozumieniem uczuć innych osób a
także domyślenie się co wiedzą, myślą lub jakie mają
intencje
Inne zaburzenia
 Zachowania powtarzające się
 Obsesyjne zainteresowania
 Zaburzenie zdolności uczenia się
 Epilepsja
 Nadmierna wrażliwość zmysłowa
 Problemy z zachowaniem
Inne c.d.
 Zachowania powtarzające się
Autyzm jest ściśle związany z zachowaniami
powtarzającymi się, polegającymi na wykonywaniu
stałych sekwencji czynności, które nie mają wyraźnego
celu lub związku z wydarzeniami zewnętrznymi
 Obsesyjne zainteresowania
Niektóre osoby nieustannie powracają do interesującej
je wąskiej dziedziny ignorując otoczenie. To
intensywne skupienie uwagi na jednym temacie może
doprowadzić do niezwykłego rozwinięcia talentu w
wąskiej dziedzinie, nieporównywalnego z ogólnym
poziomem zdolności danej osoby
Inne c.d.
 Zaburzenie zdolności uczenia się
Około 75% osób z autyzmem przejawia zaburzenie
zdolności uczenia się. Pozostałe 25% osób o
normalnym lub ponadprzeciętnym poziomie
inteligencji radzi sobie bez pomocy specjalisty, ale
wymaga pomocy w kierowaniu ich życiem.
 Epilepsja
Duża część osób z autyzmem cierpi na epilepsję
zaburzenie funkcji mózgu, które może powodować
chwilową utratę przytomności z ewentualnym
wystąpieniem konwulsji. Może także wywoływać
niekontrolowane zmiany w zachowaniu w tym agresji.
Inne c.d.
 Nadmierna wrażliwość zmysłowa
Wiele osób z autyzmem jest nadwrażliwych na dotyk,
dźwięk, światło, intensywne barwy i zapach. Nie
wiadomo, czy osoby te czują, słyszą lub widzą
odmiennie czy po prostu silniej reagują niż inni na ten
sam poziom bodźców zmysłowych.
 Problemy z zachowaniem
Problemy związane z zachowaniem, zwane
zachowaniem trudnym, dotyczą wielu, choć nie
wszystkich osób z autyzmem. Często wywołane są
wysokim poziomem stresu i frustracji odczuwanym
przez osoby, które mają trudności z nawiązywaniem
relacji i porozumieniem się z otoczeniem.
Czym jest zachowanie….?
 Wiadomością
 Środkiem komunikowania się
 Może być formą aktywności społecznej
 Ma wpływ na uczucia i myślenie
 Uczucia i myśli wpływają na zachowanie
 Jest wynikiem osobowości, charakteru i kontekstu
Definicja zachowań trudnych
„Zachowanie kulturowo anormalne, o takim
nasileniu, częstotliwości lub czasie trwania,
iż fizyczne bezpieczeństwo osoby
angażującej się w nie lub osób postronnych
może poważnie ograniczyć możliwość
korzystania ze zwykłych miejsc i instytucji
użyteczności publicznej lub może
skutkować odmową dostępu do nich”
Źródło:. Emerson E. Challenging Behaviour: Analysis and Intervention in People With Severe ...
Lodowa góra zachowań
 Konkretne
zachowanie
 Niejawne
czynniki
Bicie, plucie,
popychanie,
rzucanie ,gryzienie
Frustracja, napięcie
seksualne, nuda,
brak odpowiednich
umiejętności
komunikacji,
podwyższona
wrażliwość na hałas, zapach
Zachowania trudne mogą być:
Agresywne
Autoagresywne
Zachowania zakłócające
(destrukcyjne)
Zachowania trudne mogą być:
 Agresywne
Bicie rękami, nogami, głową, gryzienie, drapanie,
ciągnięcie za włosy, popychanie, napieranie
ciałem, werbalne grożenie/ straszenie
 Autoagresywne
Gryzienie swoich części ciała, uderzanie głową w twarde
przedmioty, w kolana, tupanie, wkładanie palców w
oczy, wyrywanie włosów, uderzanie się dłońmi,
pięściami, łokciami
Zachowania trudne mogą być:
c.d.
 Zachowania zakłócające (destrukcyjne)
Wybuchy złości, krzyk, płacz, plucie, uciekanie z
krzesła, nieprawidłowe siedzenie, nadaktywności,
przesadne wolne tempo reagowania (zastyganie),
rozlewanie płynów, rozrzucanie przedmiotów,
nieprawidłowe werbalizacje (echolalia)
Ważne powody stojące za
zachowaniem trudnym
 Skupienie uwagi otoczenia
 Konkretne nagrody
 Ucieczka
 Stymulacja sensoryczna
 Samoregulacja
 Zaspokojenie naturalnej „jakiejś” potrzeby
Radzenie sobie z zachowaniem
trudnym
Poznaj tę osobę
 Zdobądź jak najwięcej informacji o autyzmie i w jaki
sposób odnosi się do danej osoby
 Zrozum tę osobę
 Zrozum wpływ środowiska
 Zrozum „niejawne czynniki napędzające”
 Doszukaj się interakcji nie pojedynczych czynników
 Nie stawiaj pochopnie diagnoz, przeanalizuj posiadane
informacje, stwórz „hipotezy” oraz plan działanie
Jak kierować zachowaniem?
Zmień rezultat
Manipuluj bodźcami
Zmień otoczenie
Zmień swoje zachowanie
Kierowanie zachowaniem
 Zmień rezultat: nie komentuj, nie okazuj emocji,
zachowuj się inaczej niż zwykle,
 Manipuluj bodźcem: pozwól osiągnąć cel
zachowania ale staraj się kontrolować i małymi
kroczkami przejmować inicjatywę
 Zmień otoczenie: czasami problem może leżeć w
złym kolorze ścian w danym pomieszczeniu, złym
zapachu, czy oświetleniu.
 Zmień swoje zachowanie: Staraj się zawsze
zachować „kamienną twarz” nie zależnie od swoich
emocji
Spektrum autyzmu
 Wszyscy mają pewne cechu zazwyczaj związane z
autyzmem
 Zbieranie artykułów z gazet
 Rytuały związane z jedzeniem, ubieraniem,
rozbieraniem
 Nie bycie pewnym czy ktoś żartuje
 Zdenerwowanie towarzyszące poznawaniu nowych
osób
TEMPLE GRANDIN
„Gdybyśmy pozbyli się genów odpowiadających
za autyzm i zespół aspergera zostalibyśmy bez kadry
naukowej, bo towarzyscy ludzie nie zajmują się
inżynierią. Odrobina genu autyzmu tworzy genialnego
badacza, a nadmiar niemą głęboko upośledzoną
osobę.”
Bariery w edukacji
Bariery w edukacji
Problemy związane z:
 organem prowadzącym
 36%
 rodzicami
 72%
 infrastrukturą szkolną
 82%
 programem nauczania
 83%
 rówieśnikami
 84%
 kadrą pedagogiczną
 87%