Uprzedzenia. Dyskryminacja. Nierówności edukacyjne i polityka
advertisement
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Bezpieczeństwo społeczne Wykład 3: CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH ZAGROŻEŃ SPOŁECZNYCH: Uprzedzenia. Dyskryminacja. Nierówności edukacyjne i polityka oświatowa. dr inż. Tomasz Bąk, współpraca Leszek Baran 2017-07-20 1 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Uprzedzenia Odrzucanie czegoś lub kogoś bez racjonalnych przesłanek Uprzedzenie do kogoś lub czegoś występuje wówczas, gdy jednostka podejmuje ocenę, wyraża negatywny osąd: 1. bez wcześniejszego lub wskutek ograniczonego doświadczenia z daną osobą czy zjawiskiem najczęściej na podstawie fałszywych lub niekompletnych informacji; 2. w wyniku utrwalonych w danych społeczeństwach czy społecznościach stereotypów. W przypadku osób do czegoś uprzedzonych trudno je przekonać do pozbycia się uprzedzeń poprzez racjonalną argumentację. 2 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Źródła uprzedzeń • Wychowanie i kultura • Historia • Przekazy medialne • Negatywne doświadczenia 3 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Dyskryminacja Forma wykluczenia społecznego, objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę. Dyskryminacja: • Bezpośrednia • Pośrednia 4 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Rodzaje dyskryminacji • Rasizm (ze względu na rasę) • Seksizm (ze względu na płeć) • Homofobia (ze względu na orientację seksualną) • Ksenofobia (ze względów etnicznych) • Antysemityzm (wobec osób pochodzenia • • • • żydowskiego) Ageizm (ze względu na wiek) Atrakcjonizm (ze względu na wygląd zewnętrzny) Handicapizm [ableism] (wobec osób niepełnosp.) Dyskryminacja religijna (ze wzgl. na religię) 5 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Rasizm • • Zespół poglądów głoszących tezę o nierówności ludzi, a wynikająca z nich ideologia przyjmuje wyższość jednych ras nad innymi. Przetrwanie tych "wyższych" ras staje się wartością nadrzędną i z racji swej wyższości dążą do dominowania nad rasami "niższymi". Rasizm opiera się na przekonaniu, że różnice w wyglądzie ludzi niosą za sobą niezbywalne różnice osobowościowe i intelektualne. Rasizm został potępiony przez UNESCO (1961, 1964) oraz Zgromadzenie Ogólne ONZ (Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948), a także wiele innych organizacji międzynarodowych. 6 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Seksizm • • Pogląd, że kobiety i mężczyźni nie są sobie równi lub że nie powinni posiadać równych praw. Zazwyczaj sprowadza się do "wiary w wyższość mężczyzn i wynikających z niej dyskryminujących zachowań wobec kobiet". Chociaż, z uwagi na źródłosłów, seksizm oznacza nieuczciwą dyskryminację z powodu płci, w bardziej precyzyjnym i konkretnym znaczeniu odnosi się do historycznej i globalnie powszechnej formy dyskryminacji kobiet". Często oznacza przekonanie, że mężczyźni są lepsi od kobiet i zasługują na to, by sprawować nad kobietami kontrolę 7 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Homofobia • Silna niechęć, nieufność, nienawiść, wrogość lub dyskryminacja homoseksualizmu lub homoseksualistów, definiowane także jako "irracjonalny strach, awersja lub dyskryminacja" ich. • Wbrew twierdzeniom niektórych organizacji i polityków, homoseksualizm nie jest chorobą, bo nie jest klasyfikowany jako zaburzenie psychiczne ani przez Światową Organizację Zdrowia (także nie przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne). 8 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Ksenofobia • • Niechęć, wrogość, lęk wobec obcych, przesadne wyrażanie niechęci wobec cudzoziemców. Często źródłem ksenofobii jest bezkrytyczne podejście do stereotypów etnicznych. Ksenofobia może dotyczyć wszystkiego, co wiąże się z obcokrajowcami, osobami nieznanymi, innymi pod pewnymi względami. 9 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Antysemityzm • Postawa wyrażająca uprzedzenie, niechęć, • wrogość i dyskryminację Żydów oraz osób pochodzenia żydowskiego, postrzeganych jako grupa religijna, etniczna lub rasowa, z powodów religijnych, gospodarczych lub politycznych. Ekstremalny antysemityzm głosiła ideologia niemieckiego nazizmu, doprowadzając do próby wyniszczenia narodu żydowskiego w okupowanej Europie. 10 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Ageizm • Dyskryminacja ze względu na wiek. • Najczęściej, choć nie zawsze, dotyczy problemów na rynku pracy (tak z jej znalezieniem, jak i utrzymaniem). Widoczny jest także w lekceważącym traktowaniu osób starszych oraz braku oferty rozrywkowej i rekreacyjnej. 11 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Atrakcjonizm Dyskryminacja ze względu na wygląd zewnętrzny; zjawisko, którego przejawem jest eksponowanie w środkach masowego przekazu głównie sylwetek całego ciała w przypadku kobiet i jedynie zbliżeń twarzy w przypadku mężczyzn prawdopodobnie zespół Recklinghausena genetyczna choroba skóry, która skutkuje wieloma innymi zaburzeniami. 12 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Atrakcjonizm 2017-07-20 13 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Handicapizm (ableism) Niechęć, wrogość względem osób niepełnosprawnych. Uprzedzenie może przejawiać się zarówno bezpośrednią agresją (III Rzesza - uprzedzenie awersyjne) jak i np. lekceważeniem potrzeb osób niepełnosprawnych w architekturze (uprzedzenie dominatywne). Skutkiem handicapizmu jest odczuwanie przez nich poczucia wykluczenia ze społeczeństwa. 14 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Nierówności edukacyjne POLITYKA OŚWIATOWA 15 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Polityka oświatowa Całokształt problemów dotyczących ustroju szkolnictwa, organizacji procesu nauczania, metod kształcenia i wychowania 16 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Cele polityki oświatowej Główne cele polityki oświatowej to poprawa warunków bytu, poziomu życia ludności, usuwanie nierówności społecznych, jak i podnoszenie kultury życia 17 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Nierówności edukacyjne Zespół takich niezależnych determinantów (np. wykształcenie rodziców, status społeczny, materialny, miejsce zamieszkania), które utrudniają naukę lub uniemożliwiają jej kontynuację na wyższych szczeblach. 18 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Podstawy prawne polityki oświatowej • Konstytucja RP • Europejska Karta Społeczna 19 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Wyznaczniki polityki oświatowej • założenia rozwoju społeczno – gospodarczego • stan i struktura demograficzna, gł. liczba dzieci i młodzieży • potrzeby kształcenia ustawicznego 20 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Zadania polityki oświatowej • określa i realizuje cele kształcenia i wychowania • projektuje ogólne treści i metody pracy • • • • pedagogicznej formułuje zasady organizacji procesu nauczania i wychowania kształtuje podstawy materialno - techniczne funkcjonowania systemu oświatowego określa system zarządzania instytucjami oświatowymi wywiera wpływ na rozwój zawodowy nauczycieli. 21 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Zadania zależne od poziomu rozwoju danego państwa • likwidacja analfabetyzmu • upowszechnienie wykształcenia średniego • upowszechnienie wykształcenia wyższego 22 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Analfabetyzm Brak umiejętności pisania i czytania oraz wykonywania czterech podstawowych działań matematycznych u osób dorosłych, tj. według kryteriów UNESCO – powyżej 15. roku życia 23 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Odsetek ludności umiejącej pisać i czytać na świecie 24 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Podmioty polityki oświatowej • państwo – MEN, MNiSW, Kuratoria • samorządy • organizacje pozarządowe • podmioty prywatne 25 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie Wyzwania polityki oświatowej System doskonalenia zawodowego i przekwalifikowania – niezbędne ogniwo systemu kształcenia!!! 26 WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą w Rzeszowie PYTANIA? Literatura: • Aleksandra Skrabacz, Bezpieczeństwo społeczne : podstawy teoretyczne i praktyczne, Dom Wydawniczy "Elipsa", Warszawa 2012 • Aleksandra Skrabacz, Stanisław Sulowski (red.), Bezpieczeństwo społeczne : pojęcia, uwarunkowania, wyzwania , Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2012 • Marek Leszczyński, Bezpieczeństwo społeczne Polaków wobec wyzwań XXI wieku, Difin, Warszawa 2011 • Bezpieczeństwo społeczne a bezpieczeństwo państwa / Marek Leszczyński , Wydawnictwo Uniwersytetu HumanistycznoPrzyrodniczego Jana Kochanowskiego, Kielce 2009 2017-07-20 27
