o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
advertisement
Państwowa Inspekcja Sanitarna Podstawy monitorowania i nadzoru epidemiologicznego w powiecie Obowiązek zgłaszania przypadków podejrzenia zachorowania i zachorowania przez lekarzy w ciągu 24 godzin. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Dz. U. 2008 nr 234 poz. 1570 art. 27 ust. 1 Wyjątek stanowią zachorowania alarmowe, które wymagają natychmiastowej reakcji: Botulizm Cholera Dżuma Gorączka Q Ospa prawdziwa Tularemia Wąglik (postać płucna lub jelitowa) Wirusowe gorączki krwotoczne Zagrożenia ze strony chorób zakaźnych na terenie powiatu oleskiego Choroba zakaźna to zespół objawów występujących w skutek zakażenia, związanych z uszkodzeniem tkanek lub zmienioną czynnością fizjologiczną. Jest toCHOROBY swoisty proces patologiczny wywołany przez ZAKAŹNE – INFEKCYJNE drobnoustrój chorobotwórczy biologicznie czynne CHOROBY iSPOŁECZNE ? substancje przez niego wytwarzane. Drobnoustroje chorobotwórcze to zarazki, wśród których możemy wyróżnić: bakterie, wirusy, priony, grzyby i pierwotniaki. Substancje wytwarzane przez nie to: jady – wywołujące choroby zwane jadzicami, oraz toksyny (endotoksyny, egzotoksyny), wydzielane przez drobnoustroje lub wyzwolone w następstwie ich rozpadu. Podstawowe pojęcia w chorobach zakaźnych Źródła zakażenia – człowiek, zwierze, roślina lub materia nieożywiona z której zarazek lub inny czynnik chorobotwórczy został przeniesiony na wrażliwą osobę. Drogi przenoszenia zarazka lub drogi szerzenia się zakażenia to - sposób i mechanizmy przenoszenia zarazków ze źródła zakażenia na osobniki wrażliwe za pośrednictwem nośnika zarazków Wrota zakażenia – miejsce wniknięcia drobnoustroju do organizmu człowieka lub zwierzęcia. Endemia – występowanie zachorowań na daną chorobę wśród ludności na określonym terenie, w liczbie utrzymującej się przez wiele lat na podobnym poziomie. Epidemia – wystąpienie zachorowań na daną chorobę wśród ludności na określonym terenie i w określonym czasie, w liczbie wyraźnie większej niż w poprzednich latach. Pandemia – epidemia szerząca się gwałtownie i ogarniająca duże tereny kraju lub kilku krajów, a także kilku części świata. Choroby zakaźne towarzyszyły człowiekowi od zawsze, były też główną przyczyną zgonów wśród ludzi, a średnia wieku nie przekraczała 30-40 roku życia. Chorobami dziesiątkującymi społeczeństwa były powszechnie dziś znane infekcje – gruźlica, czerwonka, ospa, dur brzuszny, cholera. Co najmniej od 50 lat społeczeństwa krajów rozwiniętych ufne w sukcesy higieny, szczepień ochronnych i wprowadzonej antybiotykoterapii było coraz pewniejsze praktycznego wyeliminowania widma nieuchronnej śmierci z powodu chorób zakaźnych. Punktem granicznym był rok 1980, rok udanej eradykacji ospy prawdziwej, jednej z największych plag w historii ludzkości. Choroby zakaźne zawsze miały i nadal mają związek z niskim poziomem rozwoju społeczno – ekonomicznego i towarzyszącym temu ubóstwem, niskim poziomem wykształcenia, wysokim poziomem analfabetyzmu, złym odżywianiem czy wręcz niedożywieniem, złymi warunkami bytowania, brakiem zdrowej wody do picia, brakami w zakresie elementarnych urządzeń sanitarno – higienicznych. Dlatego Sytuacja epidemiologiczna i związane z nią zachorowania na choroby zakaźne w krajach trzeciego świata jest tak niepokojąca, iż należy je traktować jako choroby społeczne. W krajach rozwiniętych choroby zakaźne są przyczyną zgonów poniżej 1 % wszystkich odnotowanych. W globalnym rozliczeniu stanowią one jednak około 29 % wszystkich zgonów. Sytuacja Epidemiologiczna powiatu oleskiego w latach 2001 - 2009 SALMONELLOZY - powiat oleski 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 SALMONELLOZY - powiat oleski 18 16 14 12 Salmonellozy 10 8 6 4 2 0 2001 2002 2003 SALMONELLOZY - Polska 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2007 2008 2009 SALMONELLOZY - opolszczy zna 25000 600 500 20000 400 15000 300 10000 200 5000 100 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 BORELIOZA - powiat oleski 25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 BORELIOZA - powiat oleski 25 20 15 Borelioza 10 5 0 2001 2002 2003 BORELIOZA - opolszczy zna 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 BORELIOZA - Polska 400 12000 350 10000 300 8000 250 200 6000 150 4000 100 2000 50 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 GRYPA - powiat oleski 1200 1000 800 600 400 200 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 GRYPA - powiat oleski 1200 1000 800 Grypa 600 400 200 0 2001 2002 2003 GRYPA - opolszczyzna 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 GRYPA - Polska 60000 1400000 1200000 50000 1000000 40000 800000 30000 600000 20000 400000 10000 200000 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 BIEGUNKA u dzieci do 2 lat - powiat oleski 25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 BIEGUNKA u dzieci do 2 lat - powiat oleski 25 20 15 Biegunki u dzieci do lat 2 10 5 0 2001 2002 BIEGUNKA u dzieci do 2 lat - opolszczy zna 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 BIEGUNKA u dzieci do 2 lat - opolskie - Polska 10000 35000 9000 30000 8000 25000 7000 6000 20000 5000 15000 4000 3000 10000 2000 5000 1000 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 - powiat oleski 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 - powiat oleski 200 180 Wirusowe zakażenia jelit, określone i nie określone 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2001 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 - opolszczyzna 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 -Polska 900 35000 800 30000 700 25000 600 500 20000 400 15000 300 10000 200 5000 100 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 KRZTUSIEC - powiat oleski 7 6 5 4 3 2 1 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 KRZTUSIEC - powiat oleski 7 6 5 4 Krztusiec (koklusz) 3 2 1 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 KRZTUSIEC - Polska KRZTUSIEC - opolszczyzna 3500 90 80 3000 70 2500 60 50 2000 40 1500 30 1000 20 500 10 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 PŁONICA - powiat oleski 30 25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 PŁONICA - powiat oleski 30 25 20 Płonica 15 10 5 0 2001 2002 2003 PŁONICA - opolszczy zna 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 PŁONICA - Polska 700 16000 600 14000 12000 500 10000 400 8000 300 6000 200 4000 100 2000 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Zapalenie opon ózgowo - rdzeniowych - powiat oleski 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Zapalenie opon ózgowo - rdzeniowych - powiat oleski 8 7 6 5 Zapalenie Opon Mózgowo Rdzeniowych 4 3 2 1 0 2001 2002 Zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych - opolszczyzna 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 Zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych - Polska 80 2500 70 2000 60 50 1500 40 1000 30 20 500 10 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 OSPA WIETRZNA - powiat oleski 700 600 500 400 300 200 100 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 OSPA WIETRZNA - powiat oleski 700 600 500 400 Ospa Wietrzna 300 200 100 0 2001 2002 OSPA WIETRZNA - opolszczy zna 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 OSPA WIETRZNA - Polska 7000 180000 160000 6000 140000 5000 120000 4000 100000 3000 80000 60000 2000 40000 1000 20000 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 RÓŻY CZKA - powiat oleski 300 250 200 150 100 50 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 RÓŻY CZKA - powiat oleski 300 250 200 Różyczka 150 100 50 0 2001 2002 2003 RÓŻY CZKA - opolszczy zna 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 RÓŻY CZKA - Polska 3000 90000 80000 2500 70000 2000 60000 50000 1500 40000 1000 30000 20000 500 10000 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 WZW - (B ostre i przewlekłe, C oraz koinfekcje B+C) - powiat oleski 14 12 10 8 6 4 2 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 WZW - (B ostre i przewlekłe, C oraz koinfekcje B+C) - powiat oleski 14 12 10 Wirusowe Zapalenie Wątroby 8 6 4 2 0 2001 2002 WZW - (B ostre i przewlekłe, C oraz koinfekcje B+C) - opolszczyzna 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 WZW - (B ostre i przewlekłe, C oraz koinfekcje B+C) - Polska 200 7000 180 6000 160 5000 140 120 4000 100 3000 80 60 2000 40 1000 20 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Nagminne zapalenie przyusznic - ŚWINKA - powiat oleski 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Nagminne zapalenie przyusznic - ŚWINKA - powiat oleski 800 700 600 Świnka – nagminne zapalenie przyusznic 500 400 300 200 100 0 2001 2002 Nagminne zapalenie przyusznic - ŚWINKA - opolszczyzna 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2008 2009 Nagminne zapalenie przyusznic - ŚWINKA - Polska 8000 160000 7000 140000 6000 120000 5000 100000 4000 80000 3000 60000 2000 40000 1000 20000 0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Choroby zakaźne występujące na terenie powiatu oleskiego ale monitorowane przez Wojewódzką Stacją Sanitarno Epidemiologiczną w Opolu: Kiła Rzeżączka Nierzeżączkowe zakażenia dolnych narządów moczowo - płciowych Chlamydiozy Rzęsistkowice AIDS / HIV Gruźlica odcinków Wnioski i spostrzeżenia Choroby zakaźne zawsze będą stanowić zagrożenie dla ludzkości. Wyniki badań dowodzą, że czynniki etiologiczne tzw. nowych chorób zakaźnych są wielorakie, zmienne, często wynikające z przemian cywilizacyjnych świata i najczęściej są to tzw. zoonozy. W ostatnich dwudziestu paru latach zidentyfikowano ponad 50 nowych chorób zakaźnych, oto kilka z nich: HIV / AIDS WZW – wirusowe zapalenie wątroby Gorączki krwotoczne Legionela Borelioza z Lyme Opublikowana przez WHO w 1997 roku tabela przedstawia nowe odkryte drobnoustroje chorobotwórcze i choroby które wywołują Tego typu przykłady skłaniają nas do ciągłego monitorowania sytuacji epidemiologicznej i nadzoru nad chorobami zakaźnymi, prowadzeniem działań promujących zdrowy tryb życia i uświadamiających populacji zagrożenia jakie niesie ze sobą zaniedbywanie elementarnych zasad higieniczno - sanitarnych. Działania te głównie skierowane powinny być do ludzi młodych, gdyż to oni stanowią największy odsetek narażonych. Dziękuje za uwagę
