projekt - Ministerstwo Zdrowia

Projekt 31.03.2006r.
Godz. 14.45
USTAWA
z dnia ...................... 2006 r.
o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych oraz niektórych innych ustaw
1), 2)
Art. 1. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm. 3))
wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2 w ust.1 dodaje się pkt 3 w brzmieniu:
„3) inne, niż wymienione w pkt 1, osoby posiadające obywatelstwo polskie i
posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które
nie ukończyły 18 roku życia albo są w okresie ciąży, porodu i połogu, na
zasadach i w zakresie określonym dla ubezpieczonych.”;
2) w art. 5:
a) po pkt 11 dodaje się pkt 11a w brzmieniu:
„11a) lek specjalistycznego stosowania - produkt leczniczy przeznaczony do
stosowania wyłącznie w zakresie świadczeń specjalistycznych przepisywany
Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów
wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawę z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz
niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawę z dnia 30
sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych, ustawę z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, ustawę z dnia 5 grudnia 1996
r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawę z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi,
ustawę z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, ustawę z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne,
ustawę z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa medycznego oraz ustawę z dnia 22
maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych
2)
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia Dyrektywy Rady 89/105/EWG z dnia
21 grudnia 1988 r. (Dz. Urz. WE L 040 z dnia 11 lutego 1989 r. s. 8)
3)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110, Nr
138, poz. 1154 i Nr 157, poz. 1314, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1411, Nr 179, poz. 1485 i Nr 164,
poz. 1366.
1),
1/128
świadczeniobiorcy przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, zgodnie ze
wskazaniami i kryteriami medycznymi, na zasadach określonych w
ustawie;",
b) po pkt 15 dodaje się pkt 15a w brzmieniu:
„15a)
migracja
ubezpieczonych
-
korzystanie
przez
ubezpieczonych
zarejestrowanych w danym oddziale wojewódzkim Funduszu ze świadczeń
opieki zdrowotnej udzielanych przez świadczeniodawców mających umowy o
udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z innymi oddziałami wojewódzkimi
Funduszu lub nabywanie przez ubezpieczonych zarejestrowanych w danym
oddziale wojewódzkim Funduszu leków, bezpłatnie, za opłatą ryczałtową albo
za częściową odpłatnością, w aptekach działających na terytorium innych
oddziałów wojewódzkich Funduszu;”,
c) pkt 32 otrzymuje brzmienie:
„32) przepisy o koordynacji - przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia
społecznego w zakresie udzielania rzeczowych świadczeń zdrowotnych,
określone w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971
r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do
pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie i
rozporządzeniu Rady (EWG) nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. w sprawie
wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania
systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich
rodzin przemieszczających się we Wspólnocie oraz rozporządzeniu Rady
(WE) nr 859/2003 z dnia 14 maja 2003 r. rozszerzającym przepisy
rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 na
obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi przepisami
wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo oraz decyzje wydane na podstawie
przepisów powyższych rozporządzeń;”,
d) w pkt 41 lit. c otrzymuje brzmienie:
„c)
państwową jednostkę budżetową, o której mowa w art. 22 ust. 2 pkt 7
ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249,
poz. 2104, Nr 169, poz. 1420 oraz z 2006 r. Nr 45, poz. 319) tworzoną i
2/128
nadzorowaną przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do
spraw wewnętrznych lub Ministra Sprawiedliwości, posiadającą w
strukturze organizacyjnej ambulatorium, ambulatorium z izbą chorych lub
lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ";
3) w art. 7 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) przekazywanie powiatowi informacji o realizowanych na terenie gminy
programach zdrowotnych;”;
4) art. 10 otrzymuje brzmienie:
„Art. 10.1. Do zadań wojewody w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń
opieki zdrowotnej należy w szczególności:
1) ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej na terenie województwa;
2) ocena realizacji zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez
jednostki samorządu terytorialnego;
3) przekazywanie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, do dnia 15 grudnia
bieżącego roku, rocznych informacji o zrealizowanych w danym roku programach
zdrowotnych oraz planowanych na rok następny.
2. Informacje o programach zdrowotnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, art.
8 pkt 2, art. 9 pkt 2 i ust. 1 pkt 3, zawierają w szczególności:
1) nazwę programu zdrowotnego;
2) określenie jednostki samorządu terytorialnego opracowującej, wdrażającej,
realizującej i finansującej program zdrowotny;
3) rodzaj i zakres świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w ramach
programu.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób
przekazywania informacji o programach zdrowotnych oraz wzór dokumentu
zawierającego te informacje, biorąc pod uwagę zakres zadań określonych w ust.
1.”;
5) w art. 11:
a) w ust. 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie:
3/128
„9) przedkładanie Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 31 sierpnia roku
następnego sprawozdania rocznego z działalności Funduszu przygotowanego
w trybie, o którym mowa w art. 187.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a – 1f w brzmieniu:
„1a. Minister właściwy do spraw zdrowia oblicza średnie koszty, o których mowa w
art. 94 i art. 95 rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72, uwzględniając rachunek
określony w ust. 1c.
1b.
Zakład
Ubezpieczeń
Społecznych,
Kasa
Rolniczego
Ubezpieczenia
Społecznego, Główny Urząd Statystyczny, organy administracji rządowej, organy
jednostek samorządu terytorialnego, świadczeniodawcy oraz inne instytucje
udzielają nieodpłatnie informacji koniecznych do obliczeń, o których mowa w ust.
1a.
1c.
Zakład
Ubezpieczeń
Społecznych,
Kasa
Rolniczego
Ubezpieczenia
Społecznego, organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu
terytorialnego, świadczeniodawcy oraz inne instytucje udzielają nieodpłatnie
Głównemu Urzędowi Statystycznemu informacji koniecznych do sporządzenia
Narodowego Rachunku Zdrowia, o którym mowa w przepisach o statystyce
publicznej.
1d. Na potrzeby obliczenia średnich kosztów, o których mowa w ust. 1a, przez
świadczenia opieki zdrowotnej udzielane w ramach systemu powszechnego
ubezpieczenia zdrowotnego należy rozumieć wszystkie świadczenia opieki
zdrowotnej, których koszt został poniesiony przez jednostki należące do sektora
finansów publicznych, wymienione w przepisach o finansach publicznych.”,
c) w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) zatwierdzanie sprawozdania finansowego Funduszu po zasięgnięciu opinii
ministra właściwego do spraw zdrowia oraz przedkładanie sprawozdania wraz
z opinią ministra właściwego do spraw zdrowia Sejmowi Rzeczypospolitej
Polskiej do dnia 30 czerwca roku następującego po roku, którego to
sprawozdanie dotyczy.”;
6) art. 13 otrzymuje brzmienie:
4/128
„Art. 13. 1. Leki, wyroby medyczne i środki pomocnicze są wydawane osobom w
okresie ciąży, porodu i połogu, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, o ile są
związane z ciążą, porodem i połogiem.
2. Świadczenia opieki zdrowotnej:
udzielane świadczniobiorcom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3,
1)
finansowane są z budżetu państwa,
o których mowa w art. 12 pkt 1 – 5, finansowane są z:
2)
a) budżetu państwa - w przypadku świadczeniobiorców, o których mowa
w art. 2 ust 1 pkt 2 i 3,
b) Funduszu - w przypadku ubezpieczonych
- chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb finansowania z
budżetu państwa świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w ust. 2 pkt 1
i pkt 2 lit. a, uwzględniając zasady i sposób wydatkowania środków publicznych.”;
7) w art. 15:
a) w ust. 2:
- pkt 13 otrzymuje brzmienie:
„13) świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze;",
- po pkt 13 dodaje się pkt 13a w brzmieniu:
„13a) opiekę paliatywną i hospicyjną;”,
b) w ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) wykaz i zakres udzielania świadczeniobiorcom oraz osobom uprawnionym do
świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji
świadczeń wysokospecjalistycznych, które są finansowane z budżetu państwa
z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia;”;
8) w art. 21:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Listy oczekujących na udzielenie świadczenia podlegają okresowej, co
najmniej raz w miesiącu, ocenie:
5/128
1)
zespołu oceny przyjąć powołanego przez świadczeniodawcę, który
zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej - w przypadku
szpitali;
2)
kierownika zakładu opieki zdrowotnej - w przypadku zakładów
udzielających świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece
zdrowotnej.",
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. W przypadku, gdy zespół oceny przyjęć działa przy publicznym zakładzie
opieki zdrowotnej, rada społeczna, o której mowa w art. 44 b ustawy z dnia
30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, może wyznaczyć do
zespołu
oceny
przyjęć
swojego
przedstawiciela
posiadającego
wykształcenie medyczne i niebędącego zatrudnionym w tym zakładzie.”,
c) w ust. 4 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„4. Do zadań zespołu oceny przyjęć oraz kierownika zakładu opieki zdrowotnej
należy przeprowadzanie oceny list oczekujących na udzielenie świadczenia
pod względem:”;
9) w art. 23 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Świadczeniodawca, o którym mowa w art. 20 ust. 1, przekazuje co miesiąc,
oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu, właściwemu ze względu na miejsce
udzielenia świadczenia, informację zawierającą:
1)
liczbę oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej;
2)
średni czas oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej;
3)
numer PESEL świadczeniobiorcy oczekującego na udzielenie świadczenia
opieki zdrowotnej, a w przypadku gdy świadczeniobiorcy nie nadano tego
numeru, rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość.";
10) w art. 25:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Prezes Funduszu wydaje ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej do
świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji, zwanej dalej „osobą
uprawnioną”,
przedstawiciela
na
wniosek
ustawowego
ubezpieczonego,
lub
małżonka,
osoby
uprawnionej,
instytucji
właściwej
ich
lub
6/128
łącznikowej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie
członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)
-
stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zwanych dalej
„podmiotem uprawnionym”, zgodę na kontynuację leczenia lub badań
diagnostycznych
w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w
państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w
przypadkach o których mowa w art. 22 ust. 1 lit. b i art. 55 ust. 1 lit. b
rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, uwzględniając przesłanki określone
w art. 22 ust. 2 zdanie 1 i art. 55 ust. 2 zdanie 1 rozporządzenia Rady (EWG)
nr 1408/71.”,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a – 2c w brzmieniu:
„2a. Prezes Funduszu wydaje ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej, na
wniosek podmiotu uprawnionego, zgodę na przeprowadzenie leczenia lub
badań diagnostycznych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub
w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w
przypadkach, o których mowa w art. 22 ust. 1 lit. c i art. 55 ust. 1 lit. c
rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, uwzględniając przesłanki określone
w art. 22 ust. 2 zdanie 2 i art. 55 ust. 2 zdanie 2 rozporządzenia Rady (EWG)
nr 1408/71.
2b. Prezes Funduszu wydaje ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej, na
wniosek podmiotu uprawnionego, zgodę na przeprowadzenie leczenia lub
badań diagnostycznych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub
w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym niż to, które
zostało pierwotnie wskazane we wniosku, o którym mowa w ust. 2a, lub w
państwie nie będącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub
państwem
członkowskim
Europejskiego
Porozumienia
o Wolnym Handlu (EFTA) – stroną umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym, w przypadku, gdy świadczenia opieki zdrowotnej ratujące
7/128
życie nie mogą być przeprowadzone w tym państwie członkowskim, które
pierwotnie zostało wskazane we wniosku podmiotu uprawnionego, o którym
mowa w ust. 2a.
2c. Decyzja Prezesa jest ostateczna. Przepis art. 110 stosuje się odpowiednio.”,
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu,
określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb składania i rozpatrywania wniosku o kontynuację leczenia lub badań
diagnostycznych poza granicami kraju, o których mowa w ust. 2,
2) wzór wniosku, o którym mowa w pkt 1
- mając na względzie dobro ubezpieczonego lub osoby uprawnionej.”,
d) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu
określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb składania i rozpatrywania wniosku o leczenie lub badania diagnostyczne
poza granicami kraju, o których mowa w ust. 2a i 2b;
2) wzór wniosków, o których mowa w pkt 1
- mając na względzie dobro ubezpieczonego lub osoby uprawnionej oraz zasadność
i skuteczność takiego leczenia lub badania poza granicami kraju.”,
e) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu i
Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób i
kryteria
ustalania
świadczenia
opieki
dopuszczalnego
zdrowotnej,
czasu
oczekiwania
uwzględniając
aktualną,
na
wybrane
opartą
na
potwierdzonych dowodach naukowych, wiedzę i praktykę medyczną, kierując
się potrzebą właściwej realizacji art. 22 ust. 2 i art. 55 ust. 2 rozporządzenia
Rady (EWG) nr 1408/71.”;
11) w art. 26 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Minister właściwy do spraw zdrowia może, na wniosek świadczeniobiorcy,
osoby uprawnionej, ich przedstawiciela ustawowego lub małżonka, skierować
świadczeniobiorcę lub osobę uprawnioną do przeprowadzenia poza granicami
8/128
kraju leczenia lub badań diagnostycznych, których nie przeprowadza się w
kraju, kierując się niezbędnością udzielenia takiego świadczenia w celu
ratowania
życia
lub
poprawy
stanu
zdrowia
świadczeniobiorcy,
zasięgnięciu opinii konsultanta krajowego właściwego
po
w danej dziedzinie
medycyny.”;
12) w art. 34 dodaje się ust. 4-6 w brzmieniu:
„4. Zaopatrzenie w leki specjalistycznego stosowania przysługuje świadczeniobiorcy
na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego
upoważnionego do wystawiania takich recept w umowie zawartej między
świadczeniodawcą a Funduszem.
5. Umowa, o której mowa w ust. 4, zawiera w szczególności:
1) imię i nazwisko lekarza upoważnionego, o którym mowa w ust. 4, oraz
nazwę leku do przepisywania którego lekarz jest upoważniony;
2) numer prawa wykonywania zawodu lekarza upoważnionego, o którym
mowa w ust. 4.
6. W przypadku, gdy dany lek jest stosowany w więcej niż jednym wskazaniu,
umowa, o której mowa w ust. 4, określa również wskazanie.";
13) w art. 36:
a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Leki nieposiadające pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej i sprowadzone z zagranicy na warunkach i w trybie
określonych w art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo
farmaceutyczne mogą być wydawane po wniesieniu przez świadczeniobiorcę
opłaty ryczałtowej za opakowanie jednostkowe, pod warunkiem wyrażenia
zgody na refundacją leku przez Prezesa Funduszu, który uwzględnia w
szczególności jego skuteczność kliniczną, bezpieczeństwo i cenę w
porównaniu do leków posiadających pozwolenie na dopuszczenie do obrotu
na
terytorium
Rzeczypospolitej
Polskiej
o
tym
samym
wskazaniu
terapeutycznym.",
b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a-4e w brzmieniu:
9/128
„4a. Prezes Funduszu może wyrazić zgodę na refundację leku, o którym mowa w
ust. 4, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia wystąpienia przez
świadczeniobiorcę o refundację tego leku.
4b. Wystąpieniem o refundację leku, o którym mowa w ust. 4, jest złożenie przez
świadczeniobiorcę potwierdzonego przez ministra właściwego do spraw
zdrowia zapotrzebowania, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6
września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne.
4c. Świadczeniobiorca, w terminie 14 dni od dnia otrzymania odmowy zgody na
refundację, może wystąpić, do Prezesa Funduszu, z wnioskiem o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Przepisy ust. 4a i 4b stosuje się odpowiednio.
4d. Wniosek, o którym mowa w ust. 4c, zawiera:
1) imię i nazwisko świadczeniobiorcy;
2) adres zamieszkania świadczeniobiorcy;
3) numer PESEL świadczeniobiorcy, a w przypadku gdy świadczeniobiorcy
nie nadano tego numeru - rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego
tożsamość;
4) nazwę leku;
5) uzasadnienie wniosku.
4e. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4c, dołącza się zapotrzebowanie, o
którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo
farmaceutyczne,
zawierające
odmowę
zgody
Prezesa
Funduszu
na
refundację.",
c) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„ 6. Wykazy, o których mowa w ust. 5 pkt 1, są aktualizowane nie rzadziej niż co
90 dni, o ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek, o którym mowa w art.
39 ust. 1.";
14) po art. 36 dodaje się art. 36a - 36d w brzmieniu:
„Art. 36a. 1. Świadczeniobiorcom może zostać sfinansowane leczenie lekami
poza wskazaniami do stosowania zawartymi w Charakterystyce Produktu
Leczniczego w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo
farmaceutyczne, zwane dalej „leczeniem lekiem poza wskazaniami do
10/128
stosowania”, jeżeli dotychczas zastosowane wszystkie dostępne metody
lecznicze finansowane ze środków publicznych nie są skuteczne lub ich
skuteczność nie jest wystarczająca.
2. Leczenie lekiem poza wskazaniami do stosowania jest prowadzone przez
świadczeniodawców będących zakładami opieki zdrowotnej, o których
mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki
zdrowotnej, na wniosek lekarza udzielającego świadczeń w tych
zakładach.
3. Leczenie lekiem poza wskazaniami do stosowania można rozpocząć,
jeżeli:
1) konsultant krajowy we właściwej dziedzinie medycyny wyda
pozytywną opinię w sprawie prowadzenia leczenia;
2) Prezes Funduszu wyda zgodę na sfinansowanie leczenia biorąc
pod uwagę:
a) opinię, o której mowa w pkt 1,
b) możliwości płatnicze Funduszu.
4. Do zgody, o której mowa w ust. 3 pkt 2, nie stosuje się art. 110.
5. Pozytywną opinię, o której mowa w ust. 3 pkt 1, konsultant krajowy we
właściwej
dziedzinie
medycyny
wydaje
wyłącznie
wtedy,
gdy
spodziewana korzyść lecznicza ma istotne znaczenie dla ratowania życia
świadczeniobiorcy, a przewidywane osiągnięcie tej korzyści oraz
celowość i sposób przeprowadzania leczenia lekiem poza wskazaniami
do stosowania są zasadne w świetle aktualnego stanu wiedzy
medycznej.
Art. 36b. 1. Prezes Funduszu prowadzi ewidencję spraw dotyczących leczenia lekiem
poza wskazaniami do stosowania.
11/128
2. W ramach ewidencji, o której mowa w ust. 1, Prezes Funduszu gromadzi
i przetwarza, w szczególności, następujące dane:
1) dotyczące
osoby,
u
której
zastosowano
leczenie
lekiem
poza
wskazaniami do stosowania:
a) imię i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) płeć,
d) numer PESEL,
e) adres zamieszkania;
2) jednostkę chorobową, w której zastosowano leczenie lekiem poza
wskazaniami do stosowania;
3) imię i nazwisko lekarza wnioskującego o zastosowanie leczenia lekiem
poza wskazaniami do stosowania wraz z jego numerem prawa
wykonywania zawodu lekarza, określonego w odrębnych przepisach;
4) nazwę świadczeniodawcy, w którym mowa w art. 36a ust. 2;
5) nazwę, dawkę i postać zastosowanego leku;
6) okres trwania leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania;
7) informację o wynikach leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania.
Art. 36c. 1. Świadczeniobiorca, który ma być poddany leczeniu lekiem poza
wskazaniami do stosowania, musi być uprzednio poinformowany o celach, sposobach i
warunkach przeprowadzania tego leczenia, a także o spodziewanych korzyściach
leczniczych, ryzyku leczenia oraz o sytuacjach, w których możliwe jest przerwanie
stosowania leczenia, w tym w szczególności o sytuacjach, w których natychmiastowe
przerwanie leczenia mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla jego życia lub
zdrowia.
2. Do podjęcia leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania wymagana jest
pisemna zgoda świadczeniobiorcy. W przypadku niemożności wyrażenia pisemnej
zgody, za równoważne uważa się wyrażenie zgody złożonej ustnie w obecności co
najmniej dwóch pełnoletnich świadków. Zgoda powinna być odnotowana w
dokumentacji medycznej.
12/128
3. Podjęcie leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania w przypadku
niepełnoletniego
świadczeniobiorcy
dopuszczalne
jest
tylko
za
zgodą
jego
przedstawiciela ustawowego. Przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Lekarz prowadzący leczenie lekiem poza wskazaniami do stosowania ma obowiązek
przerwać je, jeżeli w czasie jego trwania wystąpi zagrożenie dla życia lub zdrowia
świadczeniobiorcy przewyższające spodziewane korzyści lecznicze.
Art.36d. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady
Lekarskiej i Prezesa Funduszu, określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb wydawania zgody Prezesa Funduszu na sfinansowanie leczenia lekiem poza
wskazaniami do stosowania,
2) wzór wniosku o sfinansowanie leczenia, o którym mowa w pkt 1
- uwzględniając dobro świadczeniobiorcy, znaczenie danego leku w zwalczaniu
jednostki chorobowej, w której ma być on zastosowany oraz możliwości płatnicze
podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków
publicznych.”;
15) w art. 37 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Wykazy, o których mowa w ust. 2, są aktualizowane nie rzadziej niż co 90 dni, o
ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek, o którym mowa w art. 39 ust.
1.";
16) po art. 37 dodaje się art. 37a w brzmieniu:
„Art. 37a. 1. Leki specjalistycznego stosowania są wydawane świadczeniobiorcom
na podstawie recepty wystawionej przez lekarza, o którym mowa w art.
34 ust. 4.
2. Recepta
jest
wystawiana
po
potwierdzeniu,
na
podstawie
indywidualnej dokumentacji medycznej, przez komisję, o której mowa
w art. 108a, że zaistniały wskazania i kryteria medyczne, o których
mowa w ust. 5 pkt 2.
3. Lekarz, o którym mowa w art. 34 ust. 4, wypełnia formularz na leki
specjalistycznego stosowania, zwany dalej "formularzem", i przesyła
go wraz z indywidualną dokumentacją medyczną do oddziału
13/128
wojewódzkiego Funduszu, z którym zawarł umową na wystawianie
recept na określony lek specjalistycznego stosowania.
4. Leki specjalistycznego stosowania są wydawane świadczeniobiorcom
za opłatą ryczałtową określoną w art. 36 ust. 1 pkt 1 albo za opłatą w
wysokości 50% ceny leku.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa
Funduszu, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej,
określi, w drodze rozporządzenia:
1) wykaz leków specjalistycznego stosowania,
2) wysokość opłaty ryczałtowej lub wysokość odpłatności za leki
specjalistycznego stosowania,
3) wskazania i kryteria medyczne, kwalifikujące do stosowania leku
specjalistycznego stosowania,
4) kwalifikacje lekarza lub warunki, jakie musi spełniać lekarz, który
może być upoważniony do wystawiania recept na określone leki
specjalistycznego stosowania,
5) wymagania w zakresie diagnostyki i monitorowania leczenia, które
musi spełnić świadczeniodawca zamierzający zawrzeć umowę
upoważniającą
do
wystawiania
recept
na
określone
leki
specjalistycznego stosowania,
6) wzór formularza
-
uwzględniając
w
szczególności
dostępność
do
leków
specjalistycznego stosowania oraz bezpieczeństwo ich stosowania,
znaczenie leku specjalistycznego stosowania w zwalczaniu chorób o
znacznym zagrożeniu epidemiologicznym i cywilizacyjnym, wpływ leku
specjalistycznego stosowania na bezpośrednie koszty leczenia, a
także możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania
świadczeń ze środków publicznych.
6. Wykaz, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, jest aktualizowany, nie rzadziej niż
co 90 dni, o ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek o którym
mowa w art. 39 ust. 1.";
14/128
17) w art. 38:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Wprowadza się limity cen leków zawartych w wykazach, o których mowa w
art. 36 ust. 5 pkt 1, art. 37 ust. 2 pkt 2 i art. 37a ust. 5 pkt 1, posiadających tę
samą nazwę międzynarodową albo różne nazwy międzynarodowe, ale
podobne działanie terapeutyczne.",
b) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa
Funduszu, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, ustala,
w drodze rozporządzenia, limity cen leków posiadających tę samą nazwę
międzynarodową oraz leków o różnych nazwach międzynarodowych, ale o
podobnym działaniu terapeutycznym, wymienionych w wykazach:
1) leków podstawowych i uzupełniających, o których mowa w art. 36 ust. 5
pkt 1,
2) leków i wyrobów medycznych, wymienionych w wykazie, o którym mowa
w art. 37 ust. 2 pkt 2,
3) leków specjalistycznego stosowania wymienionych w wykazie, o którym
mowa w art. 37a ust. 5 pkt 1
- uwzględniając w szczególności skuteczność i bezpieczeństwo ich
stosowania, a także możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do
finansowania świadczeń ze środków publicznych.";
18) w art. 39:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Podmiot odpowiedzialny oraz importer równoległy, w rozumieniu ustawy z
dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, a także wytwórca wyrobów
medycznych, jego autoryzowany przedstawiciel albo importer, w rozumieniu
ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 93,
poz. 896 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565), zwani dalej "wnioskodawcą", może
każdego pierwszego roboczego dnia kwartału składać do ministra właściwego
do spraw zdrowia wniosek o umieszczenie leków lub wyrobów medycznych w
15/128
wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt 1, art. 37 ust. 2 pkt 2 i art. 37a
ust. 5 pkt 1.",
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:
„1a. W przypadku złożenia wniosku w terminie późniejszym niż określony w ust.
1, wniosek ten rozpatrywany jest w terminach właściwych dla wniosków
złożonych w następnym kwartale przypadającym po kwartale, w którym
wniosek został złożony.
1b. Wnioski są rozpatrywane według kolejności ich wpływu.",
c) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Wnioski, o których mowa w ust. 1, zawierają:
1) oznaczenie (firmę) wnioskodawcy, jego siedzibę i adres;
2) nazwę oraz szczegółowe informacje dotyczące leku lub wyrobu
medycznego;
3) proponowaną cenę;
4) średnią cenę sprzedaży w Rzeczypospolitej Polskiej w ciągu ostatnich
dwóch lat w podziale na poszczególne lata, jeżeli dotyczy;
5) ceny w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej i koszt produkcji
jednostkowego opakowania;
6) wielkość realizowanych dostaw w okresie poprzedzającym złożenie
wniosku, jeżeli dotyczy;
7) udowodnioną dostępność do leku lub wyrobu medycznego w chwili
składania wniosku oraz zobowiązanie do zapewnienia ciągłości dostaw,
w przypadku umieszczenia produktu leczniczego lub wyrobu medycznego
w wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt. 1, art. 37 ust. 2 pkt 2
oraz art. 37a ust. 5 pkt 1;
8) dzienny koszt terapii;
9) średni koszt i czas standardowej terapii;
10) numer pozwolenia oraz kopię decyzji dopuszczenia do obrotu;
11) uzasadnienie wniosku i proponowanej ceny;
16/128
11) analizę skuteczności klinicznej i efektywności kosztowej dla leku
oryginalnego oraz analizę wpływu na ogólne koszty refundacji dla leku
oryginalnego i dla jego odpowiednika.",
d) po ust. 2 dodaje się ust. 2a-2c w brzmieniu:
„2a. Złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 1, podlega opłacie w wysokości
połowy minimalnego wynagrodzenia.
2b. Uzupełnienie wniosku, o którym mowa w ust. 1, podlega opłacie w wysokości
25% minimalnego wynagrodzenia.
2c. Opłaty, o których mowa w ust. 2a i 2b, są wnoszone na rachunek urzędu
obsługującego ministra właściwego do spraw zdrowia.”,
e) ust. 6 i 7 otrzymują brzmienie:
„6. Wniosek rozpatruje się w ciągu 90 dni, licząc od dnia jego złożenia, z tym że
w
przypadku
konieczności
uzupełnienia
danych
niezbędnych
do
umieszczenia danego leku i wyrobu medycznego we właściwym wykazie,
termin ten ulega zawieszeniu do dnia otrzymania uzupełnienia danych.
7. W przypadku gdy procedura umieszczenia leku lub wyrobu medycznego w
wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt 1 oraz art. 37 ust. 2 pkt 2 i art.
37a ust. 5 pkt 1, występuje łącznie z rozpatrywaniem informacji lub wniosku o
ustalenie ceny urzędowej, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 5
lipca 2001 r. o cenach, łączny termin rozpatrywania wniosków nie powinien
przekroczyć 180 dni, a w przypadku konieczności uzupełnienia danych
niezbędnych do rozpatrzenia wniosków łącznie, bieg tego terminu ulega
zawieszeniu do dnia otrzymania uzupełnienia danych.",
f) po ust. 7 dodaje się ust. 7a i 7b w brzmieniu:
„7a. W przypadku złożenia w okresie, w jakim dany wniosek o ustalenie ceny
urzędowej powinien być rozpatrzony, wniosków w liczbie przekraczającej
10% przeciętnej liczby wniosków będących podstawą ustalenia poprzednich
wykazów cen urzędowych, o których mowa w art. 5 ust. 4 pkt 1 ustawy z
dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, termin jego rozpatrzenia może być
jednorazowo przedłużony o 60 dni. W takim przypadku Zespół informuje
wnioskodawcę o przedłużeniu terminu przed jego upływem. Podstawą
17/128
ustalenia przeciętnej liczby wniosków jest średnia liczba wniosków
będących
podstawą
ustalenia
trzech
poprzednich
wykazów
cen
urzędowych.
7b. Jeżeli wniosek w sprawie zmiany ceny dla produktu leczniczego lub wyrobu
medycznego znajdującego się na wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5
pkt 1 oraz art. 37 ust. 2 pkt 2 i art. 37a ust. 5 pkt 1, nie zostanie rozpatrzony
w terminie, o którym mowa w ust. 6, z uwzględnieniem ust. 7a, to
wnioskowaną cenę uwzględnia się w rozporządzeniu, o którym mowa w art.
5 ust. 4 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, zgodnie z art. 5 ust. 4c tej
ustawy.",
f) ust. 9 otrzymuje brzmienie:
„9. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wzór
wniosku, o którym mowa w ust. 1, sposób jego składania oraz format
przekazywanych danych, z uwzględnieniem przepisów ust. 2, mając na
względzie zapewnienie jednolitości zakresu i rodzaju danych.";
19) po art. 41 dodaje się art. 41a w brzmieniu:
„Art. 41a. Prezes Funduszu na wniosek ubezpieczonego, jego przedstawiciela
ustawowego lub małżonka może wyrazić zgodę na sfinansowanie
transportu
sanitarnego
członkowskiego
Unii
ubezpieczonego
Europejskiej
lub
z
terytorium
państwa
państwa
członkowskiego
Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o
Europejskim Obszarze Gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, w celu kontynuacji leczenia, w przypadku gdy przewidywane
koszty leczenia za granicą, które ponosiłby Fundusz, przewyższają
koszty transportu i leczenia w kraju oraz gdy przemawiają za tym względy
medyczne. Koszty transportu są finansowane ze środków znajdujących
się w planie finansowym Funduszu. Organizację transportu zapewnia
oddział wojewódzki Funduszu właściwy ze względu na miejsce
kontynuowania leczenia .";
20) art. 43 otrzymuje brzmienie:
18/128
„Art. 43. 1. Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł "Zasłużonego Honorowego
Dawcy Krwi" i przedstawi legitymację "Zasłużonego Honorowego Dawcy
Krwi", przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu, o którym mowa w art.
38 ust. 1, zaopatrzenie w leki objęte wykazami:
1) leków podstawowych i uzupełniających,
2) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł „Zasłużonego
Honorowego Dawcy Krwi” może stosować w związku z oddawaniem
krwi
- na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia
zdrowotnego albo felczera ubezpieczenia zdrowotnego lub lekarza albo
felczera
niebędącego
lekarzem
albo
felczerem
ubezpieczenia
zdrowotnego, jeżeli posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz
zawarł z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą go
do wystawiania takich recept.
2. Osoba przedstawiająca receptę do realizacji jest obowiązana do
okazania dokumentu, o którym mowa w ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa
Funduszu, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej,
określi, w drodze rozporządzenia, wykaz leków, które świadczeniobiorca
posiadający tytuł "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi" może
stosować
w
szczególności
związku
z
oddawaniem
krwi,
uwzględniając
konieczność
zapewnienia
ochrony
jego
w
zdrowia,
dostępność do leków, bezpieczeństwo ich stosowania oraz możliwości
płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze
środków publicznych.”;
21) po art. 47 dodaje się art. 47a w brzmieniu:
„Art. 47a. Osoby, o których mowa w art. 43 ust. 1, inwalidzi wojenni i wojskowi oraz
kombatanci mają prawo do korzystania z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej poza
kolejnością ustaloną na podstawie art. 20 i usług farmaceutycznych udzielanych w
aptekach.”;
22) w art. 48 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
19/128
„4. Wyboru realizatora programu zdrowotnego dokonuje się, za wyjątkiem realizatorów
wymienionych w odrębnych przepisach, w drodze konkursu ofert przeprowadzanego
przez podmiot, o którym mowa w ust. 1; nie dotyczy to Funduszu.”;
23) w art. 49:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Karta ubezpieczenia zdrowotnego zawiera w szczególności następujące
dane:
1) imię (imiona) i nazwisko;
2) datę urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku nieposiadania przez cudzoziemca numeru
PESEL
- numer paszportu lub innego
dokumentu potwierdzającego
tożsamość;
4) numer identyfikacyjny instytucji ubezpieczenia zdrowotnego;
5) dwuznakowy kod ISO 3166-1 dla Rzeczypospolitej Polskiej;
6) datę ważności karty;
6) numer identyfikacyjny karty;
7) nazwę „Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego”;
8) nazwę „Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego”.”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Dane, o których mowa w ust. 3, zapisane są na karcie ubezpieczenia
zdrowotnego w formie graficznej i elektronicznej.” ,
c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
„4a. W przypadku utraty przez posiadacza karty ubezpieczenia zdrowotnego prawa
do świadczeń opieki zdrowotnej przed upływem terminu ważności karty, jest on
zobowiązany zwrócić niezwłocznie kartę ubezpieczenia zdrowotnego do oddziału
wojewódzkiego Funduszu, który wydał tę kartę. W przypadku posługiwania się
kartą ubezpieczenia zdrowotnego po utracie prawa do świadczeń opieki
zdrowotnej osoba zobowiązana do jej zwrotu pokrywa koszty świadczeń opieki
zdrowotnej udzielonych jej w tym okresie na podstawie karty.”,
d) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„ 5. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu
20/128
określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór karty ubezpieczenia zdrowotnego,
2) szczegółowy
zakres
danych
zawartych
na
karcie
ubezpieczenia
zdrowotnego oraz ich format,
3) wzór wniosku o wydanie karty ubezpieczenia zdrowotnego, sposób jego
składania do Funduszu oraz sposób dostarczenia karty ubezpieczenia
zdrowotnego do ubezpieczonego
- uwzględniając przepisy o koordynacji w sprawie wzoru Europejskiej Karty
Ubezpieczenia
Zdrowotnego,
a
także
konieczność
weryfikacji
danych
ubezpieczonego zawartych we wniosku oraz konieczność jego potwierdzenia.”;
24) w art. 50 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. W przypadku braku potwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej w
Centralnym
Wykazie
Ubezpieczonych,
świadczeniobiorca
składa
świadczeniodawcy pisemne oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności
karnej o posiadaniu uprawnień do świadczeń opieki zdrowotnej zawierające:
1) imię i nazwisko;
2) numer PESEL;
3) tytuł uprawnień;
4) datę udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej i złożenia oświadczenia.”;
25) w art. 51:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W celu potwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących
ubezpieczonemu, zgodnie z przepisami o koordynacji, na terytorium innego niż
Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa
członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, oddział wojewódzki Funduszu
wydaje kartę ubezpieczenia zdrowotnego lub zaświadczenie o prawie do tych
świadczeń.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. W celu potwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa
w art. 15 ust. 3 i art. 26 ust. 1, przysługujących świadczeniobiorcy lub osobie
21/128
uprawnionej
do
świadczeń
opieki
zdrowotnej
na
podstawie
przepisów
o koordynacji, na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa
członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym, minister właściwy do spraw zdrowia wydaje odpowiednie
zaświadczenie o prawie do tych świadczeń.”,
c) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Kartę ubezpieczenia zdrowotnego i zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1 i 1a,
wydaje się na zasadach i w zakresie określonych w przepisach o koordynacji.”;
26) w art. 53 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Osoba uprawniona do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o
koordynacji, ubiegająca się o świadczenia opieki zdrowotnej na podstawie
przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, jest obowiązana do
przedstawienia
dokumentu
potwierdzającego
prawo
do
tych
świadczeń,
wystawionego przez zagraniczną instytucję właściwą.”;
27) w art. 54:
a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Decyzja, o której mowa w ust. 1, zawiera dane identyfikujące
świadczeniobiorcę, w tym numer PESEL.”,
b) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie decyzji, o której mowa w
ust. 1, przysługuje przez okres 90 dni, a w przypadku korzystania z leczenia
szpitalnego do dnia wypisu, od dnia określonego w decyzji, którym jest:
1) dzień złożenia wniosku,
2) w przypadku udzielania świadczeń w stanie nagłym - dzień udzielenia
świadczenia
- chyba że w tym okresie świadczeniobiorca inny niż ubezpieczony zostanie
objęty ubezpieczeniem zdrowotnym.",
c) po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:
„6a. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, z własnej inicjatywy
przez wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na
22/128
miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy, prawo do świadczeń opieki
zdrowotnej przysługuje od dnia określonego w decyzji.”,
d) dodaje się ust. 9 w brzmieniu:
„9. Wójt (burmistrz, prezydent) gminy właściwej ze względu na miejsce
zamieszkania świadczeniobiorcy, może upoważnić kierownika ośrodka
pomocy społecznej do załatwiania spraw i wydawania decyzji dotyczących
potwierdzania prawa do świadczeń opieki zdrowotnej.";
28) w art. 57 w ust. 2 pkt 10 otrzymuje brzmienie:
„10) dla inwalidów wojennych i wojskowych, osób represjonowanych oraz
kombatantów;";
29) po art. 63 dodaje się art. 63a – 63c w brzmieniu:
„Art. 63a. 1. Osoby prowadzące obrót produktami leczniczymi lub wyrobami
medycznymi oraz osoby świadczące usługi farmaceutyczne nie mogą
przyjmować korzyści majątkowej, jeśli jej uzyskanie uzależnione jest
bezpośrednio lub pośrednio:
1)
od poziomu obrotu lekami lub wyrobami medycznymi podlegającymi
refundacji ze środków publicznych;
2)
od takich działań tych osób, które prowadzą bądź mogą prowadzić
do zwiększenia poziomu sprzedaży leków lub wyrobów medycznych
podlegających refundacji ze środków publicznych.
2. Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, felczer ubezpieczenia zdrowotnego
oraz lekarz lub felczer niebędący lekarzem albo felczerem ubezpieczenia
zdrowotnego, którzy posiadają uprawnienia do wykonywania zawodu oraz
zawarli z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą do
wystawiania recept na leki podlegające refundacji ze środków publicznych,
nie mogą przyjmować korzyści majątkowej, jeśli jej uzyskanie uzależnione
jest bezpośrednio lub pośrednio od takich działań tych osób, które
prowadzą bądź mogą prowadzić do zwiększenia poziomu sprzedaży leków
lub
wyrobów
medycznych
podlegających
refundacji
ze
środków
publicznych.
23/128
Osoby zaopatrujące świadczeniodawcę w produkty lecznicze i wyroby
3.
medyczne oraz świadczeniodawcy nie mogą przyjmować korzyści
majątkowej, jeśli jej uzyskanie uzależnione jest bezpośrednio lub
pośrednio od zakupu leku lub wyrobu medycznego podlegającego
finansowaniu ze środków publicznych.
Zabrania się oferowania, obiecywania lub udzielania korzyści, o których
4.
mowa w ust. 1 – 3.
Art. 63b.1. Kierownik apteki jest obowiązany, w ramach kontroli, o której mowa w art.
189, udostępnić podmiotowi zobowiązanemu do finansowania świadczeń
opieki zdrowotnej ze środków publicznych, w terminie określonym przez
ten podmiot, informacje o treści każdej umowy, w tym także uzgodnienia
dokonanego w jakiejkolwiek formie, pomiędzy apteką a hurtownią
farmaceutyczną,
których
celem
jest
nabycie
leków
lub
wyrobów
medycznych.
2. W razie stwierdzenia, na podstawie informacji, o których mowa w ust. 1,
naruszenia przepisów art. 63a, podmiot zobowiązany do finansowania
świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych niezwłocznie
informuje wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego i Głównego
Inspektora Farmaceutycznego o konieczności cofnięcia zezwolenia
odpowiednio
na
prowadzenie
apteki
ogólnodostępnej
i
hurtowni
farmaceutycznej.
Art. 63c. 1. Przedsiębiorca zajmujący się wytwarzaniem i obrotem lekami i wyrobami
medycznymi podlegającymi refundacji ze środków publicznych nie może:
1) różnicować cen tych leków i wyrobów medycznych w umowach z hurtowniami
farmaceutycznymi, w tym także stosować uciążliwe lub niejednolite warunki tych
umów;
2) uzależniać zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez hurtownię
farmaceutyczną
innego
świadczenia,
niemającego
rzeczowego
ani
zwyczajowego związku z przedmiotem umowy.
2. Czynności prawne sprzeczne z ust. 1 są w całości lub w odpowiedniej części
nieważne.”;
24/128
30) w art. 64:
a) po ust. 6 dodaje się ust. 6a – 6c w brzmieniu:
„6a. Świadczeniodawca może w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu
zgłosić na piśmie zastrzeżenia do protokołu.
6b. Zastrzeżenia do protokołu rozpatruje kontroler w terminie 14 dni. Kontroler
dokonuje ich analizy i w miarę potrzeby podejmuje dodatkowe czynności
kontrolne, a w przypadku stwierdzenia zasadności zastrzeżeń – zmienia
lub uzupełnia odpowiednią część protokołu kontroli.
6c. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części kontroler
przekazuje na piśmie swoje stanowisko zgłaszającemu zastrzeżenia. W
przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń niezwłocznie informuje o tym
świadczeniodawcę.”,
b) ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„7. Podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze
środków publicznych sporządza wystąpienie pokontrolne zawierające ocenę
działalności kontrolowanego świadczeniodawcy i zalecenia pokontrolne w
sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości.”,
c) ust. 9 otrzymuje brzmienie:
„ 9. Świadczeniodawca jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia otrzymania
informacji o nieuwzględnieniu zastrzeżeń do poinformowania podmiotu
zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych o
sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz o
podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań.”;
31) w art. 66 w ust. 1:
a) pkt 34 otrzymuje brzmienie:
„34) rolnicy i ich domownicy, którzy nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu
rolników z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, niepodlegający
obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie pkt 1-33 i 35;",
b) pkt 35 otrzymuje brzmienie:
„35) członkowie rad nadzorczych.”;
32) w art. 68 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
25/128
„1. Osoba niewymieniona w art. 66 ust. 1 oraz przebywająca na urlopie
bezpłatnym może ubezpieczyć się dobrowolnie na podstawie pisemnego
wniosku złożonego w Funduszu, jeżeli ma miejsce zamieszkania na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.”;
33) w art. 69 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Pracownik korzystający z urlopu bezpłatnego traci prawo do świadczeń z
ubezpieczenia zdrowotnego po upływie 30 dni od dnia rozpoczęcia urlopu.”;
34) w art. 73 pkt 17 otrzymuje brzmienie:
„17) osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35, powstaje z dniem powołania na
członka rady nadzorczej, a wygasa w dniu zaprzestania pełnienia tej funkcji.”;
35) w art. 75 ust. 17 otrzymuje brzmienie:
„17. Osoby, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35, zgłasza do ubezpieczenia
zdrowotnego podmiot, w którym działa rada nadzorcza.”;
36) w art. 77:
a) w ust. 2 po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:
„4a) płeć;",
b) w ust. 3 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„W przypadku zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodzin, o
których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 5 i 6, podmiot obowiązany do zgłoszenia
ubezpieczonego przesyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo do Kasy
Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dane wymienione w ust. 2 oraz
następujące dane dotyczące członka rodziny:";
37) w art. 80 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:
„2. Rolnik prowadzący działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej
w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym
rolników opłaca ponadto składki na ubezpieczenie zdrowotne od deklarowanej
podstawy wymiaru składki:
1) odpowiadającej
dochodowi
ustalonemu
dla
opodatkowania
podatkiem
dochodowym od osób fizycznych, w kwocie nie niższej jednak niż kwota
odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia;
26/128
2) odpowiadającej
minimalnemu
wynagrodzeniu,
w
przypadku
prowadzenia
działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób
fizycznych.
3. Podstawa wymiaru składki dla rolnika, o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 34, oraz
dla domowników, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 34, jest kwota
odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia.”;
38) w art. 81 w ust. 8:
a) pkt 5 i 6 otrzymują brzmienie:
„5) osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 24, jest kwota odpowiadająca
wysokości pobieranego zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium, a w przypadku
niepobierania przez bezrobotnego zasiłku lub stypendium – kwota odpowiadająca
wysokości zasiłku dla bezrobotnych;
6) osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 25, jest kwota zasiłku
przedemerytalnego
lub
świadczenia
przedemerytalnego,
a
w
przypadku
niepobierania zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego –
kwota odpowiadająca wysokości świadczenia przedemerytalnego;”,
b) pkt 12 otrzymuje brzmienie:
„12) podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, o których
mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35, jest kwota przychodu w rozumieniu przepisów o
podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymywanego z tytułu pełnionej
funkcji nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia.”;
39) w art. 82:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem
ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i oraz
pkt 16 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na
ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów
odrębnie.”,
b) w ust. 5 uchyla się pkt 7 i 8;
40) w art. 83 uchyla się ust. 4-6;
41) w art. 84 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
27/128
„3. Przy opłacaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, osoba wymieniona w ust.
2, podaje:
1) nazwisko i imię;
2) adres zamieszkania;
3) numer PESEL i, jeżeli nadano, numer NIP;
4) okres, którego składka na ubezpieczenie zdrowotne dotyczy.";
42) w art. 87:
a) ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„7. Zakład
Ubezpieczeń Społecznych
i Kasa
Rolniczego
Ubezpieczenia
Społecznego przekazują do centrali Funduszu dane o ubezpieczonych oraz
zgłoszonych
do
ubezpieczenia
zdrowotnego
członkach
rodzin
ubezpieczonych, określone w art. 188 ust. 4 pkt 1, 7-9 i 13, oraz o opłaconych
za nich składkach na ubezpieczenie zdrowotne, przekazane w zgłoszeniu, o
którym mowa w art. 77 ust. 1 i 3, i w imiennym raporcie miesięcznym oraz o
odsetkach za zwłokę, nie później niż w ciągu 15 dni roboczych od dnia
wpływu składek i odsetek oraz dokumentów umożliwiających ustalenie ich
wysokości i rozdzielenie ich na ubezpieczonych.",
b) ust. 9 otrzymuje brzmienie:
„9. Zakład
Ubezpieczeń Społecznych
i Kasa
Rolniczego
Ubezpieczenia
Społecznego przekazują do centrali Funduszu dane, o których mowa w art.
188 ust. 4 pkt 1, 3, 4, 7-10 i 13, zawarte w zgłoszeniu, o którym mowa w art.
77 ust. 1 i 3, po przeprowadzeniu ich weryfikacji, polegającej na stwierdzeniu
ich zgodności z danymi objętymi ewidencją PESEL.",
c) dodaje się ust. 13 i14 w brzmieniu:
„13. Do 10 dnia każdego miesiąca, organ prowadzący centralną ewidencję
PESEL przekazuje do Funduszu w formie elektronicznej:
1) zbiór nowo nadanych w poprzednim miesiącu numerów PESEL i
odpowiadające im: imiona, nazwiska i nazwiska rodowe oraz wskazanie
rodzaju i numeru dokumentu potwierdzającego tożsamość danej osoby;
28/128
2) zbiór zawierający numery PESEL i odpowiadające im imiona, nazwiska i
nazwiska rodowe osób, których zgon został zgłoszony w poprzednim
miesiącu;
3) informacje o zmianie danych objętych zbiorami, o których mowa w pkt 1
i 2.
14. Format przekazywanych danych, o których mowa w ust. 13, uzgadnia organ
prowadzący ewidencję numerów PESEL i Fundusz.";
43) w art. 99 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Członkowie Rady Funduszu nie mogą być jednocześnie:
1) pracownikami Funduszu;
2) właścicielami apteki, hurtowni farmaceutycznej lub podmiotu wytwarzającego
produkty lecznicze i wyroby medyczne;
3) posiadaczami akcji lub udziałów w spółkach handlowych prowadzących
podmioty, o których mowa w pkt 3;
4) osobami, o których mowa w art. 112 ust. 1 pkt 2 - 8.”;
44) w art. 100 w ust. 1 po pkt 6 dodaje się pkt 6a w brzmieniu:
„6a) dokonywanie wyboru biegłego rewidenta do badania sprawozdania
finansowego Funduszu;";
45) w art. 102:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. W przypadku rażącego naruszenia obowiązków ustawowych Rada Funduszu
może odwołać Prezesa Funduszu bez wniosku, o którym mowa w ust. 2. W takim
przypadku Rada Funduszu powierza kierowanie Funduszem jednemu z zastępców
Prezesa Funduszu i niezwłocznie informuje ministra właściwego do spraw zdrowia o
podjętej w tej sprawie uchwale, przedstawiając jej uzasadnienie.”,
b) w ust. 5:
- pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) przygotowanie i przedstawienie Radzie Funduszu corocznych prognoz, o
których w art.120 ust. 2;”,
- pkt 11 otrzymuje brzmienie:
29/128
„11) sporządzanie okresowych i rocznych sprawozdań z działalności
Funduszu, zawierających w szczególności informację o dostępności do
świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;”,
- po pkt 21 dodaje się pkt 21a w brzmieniu:
„21a) przeprowadzanie w szczególnie uzasadnionych przypadkach kontroli
świadczeniodawców i aptek;”;
46) w art. 103:
a) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Prezes Funduszu i jego zastępcy nie mogą być jednocześnie:
1) pracownikami centrali Funduszu;
2) pracownikami oddziałów wojewódzkich Funduszu;
3) właścicielami lub pracownikami apteki, hurtowni farmaceutycznej lub
podmiotu
wytwarzającego produkty lecznicze i wyroby medyczne;
4) posiadaczami akcji lub udziałów w spółkach
prowadzących podmioty, o
których mowa w pkt 3;
5) osobami, o których mowa w art. 112 ust. 1.”,
b) po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:
„6a. Do głównego księgowego Funduszu stosuje się odpowiednio przepisy ust. 6
pkt 2 – 5.”;
47) uchyla się art. 105;
48) w art. 106 ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„7. Członkowie rady oddziału wojewódzkiego Funduszu nie mogą być jednocześnie:
1) dyrektorami oddziałów wojewódzkich Funduszu oraz pracownikami oddziału
wojewódzkiego Funduszu;
2) Prezesem Fundusz;
3) zastępcą Prezesa Funduszu;
4) pracownikami centrali Funduszu;
5)właścicielami
lub
pracownikami apteki,
hurtowni
farmaceutycznej
lub
podmiotu wytwarzającego produkty lecznicze i wyroby medyczne;
30/128
6)posiadaczami akcji lub udziałów w spółkach
prowadzących podmioty, o
których mowa w pkt 5;
7) osobami, o których mowa w art. 112 ust. 1.”;
49) w art. 107:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu kieruje oddziałem wojewódzkim
Funduszu i reprezentuje Fundusz na zewnątrz w zakresie właściwości
danego oddziału.”,
b) w ust. 5:
– pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) przygotowanie i przedstawienie radzie oddziału wojewódzkiego Funduszu
projektu planu finansowego oddziału wojewódzkiego Funduszu na rok
następny;”,
- pkt 16 otrzymuje brzmienie:
„16) wydawanie
indywidualnych
decyzji
w
sprawach
ubezpieczenia
zdrowotnego dotyczących ubezpieczonych zamieszkałych na terenie
działania danego oddziału wojewódzkiego;",
– dodaje się pkt 19 w brzmieniu:
„19) zawieranie umów dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, o którym
mowa w art. 68.”,
c) po ust. 5 dodaje się ust. 5a w brzmieniu:
„5a. Zadania, o których mowa w ust. 5 pkt 8-10 i
12-14, dyrektor oddziału
wojewódzkiego Funduszu wykonuje wobec świadczeniodawców i aptek,
udzielających świadczeń opieki zdrowotnej albo świadczących usługi
farmaceutyczne na terenie działania danego oddziału wojewódzkiego
Funduszu.";
d) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu nie może być jednocześnie:
1) Prezesem Funduszu albo jego zastępcą:
2) głównym księgowym Funduszu;
3) pracownikiem centrali Funduszu;
31/128
4) właścicielem lub pracownikiem apteki, hurtowni farmaceutycznej lub
podmiotu wytwarzającego produkty lecznicze i wyroby medyczne;
5) posiadaczem akcji lub udziałów w spółkach prowadzących podmioty, o
których mowa w pkt 4;
6) osobą, o której mowa w art. 112 ust. 1.”;
50) po art. 108 dodaje się art. 108a w brzmieniu:
„Art. 108a. 1. Przy oddziałach wojewódzkich Funduszu działają komisje, do zadań
których
należy potwierdzanie
spełnienia
wskazań
i kryteriów
medycznych, o których mowa w art. 37a ust. 5 pkt 2.
2. W skład komisji wchodzi 3 członków:
1) przewodniczący komisji - konsultant wojewódzki w dziedzinie
medycyny odpowiadającej specjalizacji lekarza wypełniającego
formularz;
2) dwóch
lekarzy
specjalistów
z
dziedziny
medycyny
odpowiadającej specjalizacji lekarza wypełniającego formularz.
3. Członków
komisji
powołuje
i
odwołuje
dyrektor
oddziału
wojewódzkiego Funduszu.
4. W przypadku braku konsultanta wojewódzkiego, o którym mowa w
ust. 2 pkt 1, przewodniczącym komisji jest lekarz specjalista z danej
dziedziny medycyny wskazany przez konsultanta krajowego w
dziedzinie
medycyny
odpowiadającej
specjalizacji
lekarza
wypełniającego formularz.
5. Członkom komisji, za udział w każdym posiedzeniu, przysługuje
wynagrodzenie.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się do konsultanta wojewódzkiego
będącego przewodniczącym komisji.
7. Wynagrodzenie członka komisji nie może przekraczać miesięcznie
połowy przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce
narodowej w roku poprzednim ogłoszonego przez Prezesa Głównego
Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej "Monitor Polski", zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 4
32/128
marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U.
z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.4)).
8. Koszty wynagrodzenia członków komisji ponosi Fundusz.
obsługę
9. Techniczno-organizacyjną
komisji
zapewnia
oddział
wojewódzki Funduszu.
10. Minister
właściwy
do
spraw
zdrowia
określi,
w
drodze
rozporządzenia:
1) sposób
i
tryb
pracy
komisji,
uwzględniając
konieczność
potwierdzania spełniania wskazań i kryteriów medycznych, o
których mowa w art. 37a ust. 5 pkt 2, w sposób sprawny i
bezstronny;
2) wymagania jakie powinni spełniać członkowie komisji, o których
mowa w ust. 2, mając na uwadze zapewnienie wysokiego
poziomu wiedzy medycznej;
3) szczegółowy sposób i tryb powoływania i odwoływania członków
komisji mając na celu zapewnienie prawidłowego działania
komisji;
4) wysokość i sposób wypłaty wynagrodzenia członków komisji,
uwzględniając zadania komisji.";
51) w art. 109:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Wniosek o rozpatrzenie sprawy, o której mowa w ust. 1, zgłasza
ubezpieczony, a w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym może
zgłosić w szczególności Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego lub członek rodziny ubezpieczonego.",
b) dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. W sprawach, o których mowa w ust. 1, w zakresie nieuregulowanym niniejszą
ustawą stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.”;
4)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 118, poz. 561,
Nr 139, poz. 647 i Nr 147, poz. 686, z 1997 r. Nr 82, poz. 518 i Nr 121, poz. 770, z 1998 r. Nr 75, poz. 486
i Nr 113, poz. 717, z 2002 r. Nr 135, poz. 1146 oraz z 2003 r. Nr 213, poz. 2081.
33/128
52) w art. 112:
a) w ust. 1 dodaje się pkt 8 i 9 w brzmieniu:
„8) posłami, posłami do Parlamentu Europejskiego albo senatorami;
9) członkami Rady Funduszu oraz rad oddziałów wojewódzkich Funduszu.’’,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Pracownicy Funduszu nie mogą bez zgody Prezesa Funduszu:
1) podejmować zatrudnienia u innego pracodawcy;
47) wykonywać działalności gospodarczej.”;
53) art. 118 otrzymuje brzmienie:
„Art. 118. 1. Prezes Funduszu sporządza corocznie plan finansowy Funduszu
zrównoważony w zakresie przychodów i kosztów na podstawie projektów planów
finansowych oddziałów wojewódzkich Funduszu.
2. W planie finansowym Funduszu Prezes Funduszu określa wysokość:
1) planowanych kosztów dla centrali, w tym:
a) kosztów realizacji zadań wynikających z przepisów o koordynacji,
b) kosztów finansowania działalności centrali,
2) planowanych kosztów poszczególnych oddziałów wojewódzkich Funduszu,
w tym:
a) kosztów finansowania działalności poszczególnych oddziałów;
b) rezerwy na pokrywanie kosztów migracji ubezpieczonych;
3) łącznych przychodów i kosztów Funduszu.
3. Planowane środki na pokrycie kosztów finansowania przez oddziały
wojewódzkie Funduszu świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych,
z wyłączeniem środków odpowiadających przychodom wymienionym w art. 125
ust. 1, są dzielone pomiędzy oddziały wojewódzkie Funduszu, przy czym:
1) podstawą podziału środków jest liczba ubezpieczonych zarejestrowanych
w oddziale wojewódzkim Funduszu z uwzględnieniem ryzyka zdrowotnego
przypisanego ubezpieczonym należącym do danej grupy wydzielonej według
struktury wieku i płci w porównaniu z grupą odniesienia;
2) wysokość środków określonych w pkt 1 koryguje się przez uwzględnienie
wskaźnika
wynikającego
z
liczby
i
rodzaju
świadczeń
34/128
wysokospecjalistycznych wykonanych dla ubezpieczonych zarejestrowanych
w danym oddziale wojewódzkim Funduszu przez świadczeniodawców
mających umowy zawarte z tym oddziałem wojewódzkim Funduszu w latach
poprzedzających rok, w którym ten plan jest tworzony, w podziale na oddziały
wojewódzkie Funduszu, w relacji do liczby tych świadczeń ogółem.
4. Planowane koszty finansowania świadczeń opieki zdrowotnej przez dany
oddział wojewódzki Funduszu nie mogą być niższe niż wysokość kosztów
finansowania świadczeń opieki zdrowotnej zaplanowanych w planie finansowym
dla danego oddziału obowiązującym w dniu przekazania planu finansowego
Funduszu na rok następny, o którym mowa w art. 121 ust. 3 albo w dniu ustalenia
planu finansowego Funduszu na rok następny.
5. Na rezerwę ogólną przeznacza się 1 % planowanych należnych przychodów
ze składek z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.”;
54) art. 119 otrzymuje brzmienie:
„Art. 119. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu, określi, w
drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy tryb i kryteria podziału środków pomiędzy centralę i oddziały
wojewódzkie Funduszu z przeznaczeniem na finansowanie świadczeń opieki
zdrowotnej dla ubezpieczonych, uwzględniając przepisy art. 118;
2)
szczegółowy tryb uruchomienia rezerwy, o której mowa w art. 118 ust. 2 pkt 2
lit. b, uwzględniając, że:
a) podstawą do wyliczenia wielkości środków finansowych przekazywanych
poszczególnym oddziałom wojewódzkim Funduszu są dane dotyczące
migracji
ubezpieczonych
w
poprzednim
okresie
sprawozdawczym,
skorygowane poprzez uwzględnienie wyników wyrównania wysokości
środków
przypadających
na
poszczególne
oddziały
wojewódzkie
Funduszu na dany rok finansowy wynikającego z art. 118 ust. 4;
b) w przypadku, gdyby planowana wysokość rezerwy była niewystarczająca,
różnica byłaby pokrywana z rezerwy ogólnej Funduszu.”;
35/128
55) art. 120 otrzymuje brzmienie:
„Art.120.1.Prezes Funduszu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
finansów publicznych oraz z ministrem właściwym do spraw zdrowia, w terminie
do dnia 15 czerwca sporządza coroczną prognozę przychodów na kolejne 3 lata.
2.
Dyrektorzy oddziałów wojewódzkich
przekazują
informacje
dotyczącą
prognozowanej struktury kosztów oddziałów w terminie do dnia 20 czerwca.
3. Prezes Funduszu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów
publicznych oraz ministrem właściwym do spraw zdrowia, w terminie do dnia 30
czerwca sporządza coroczną prognozę przychodów i kosztów na kolejne 3 lata,
na
podstawie
informacji
przekazanych
przez
dyrektorów
oddziałów
wojewódzkich.
4. Prezes Funduszu w terminie do dnia 5 lipca informuje dyrektorów oddziałów
wojewódzkich
Funduszu
o
przewidywanych
przychodach
oddziałów
wojewódzkich Funduszu.
5.
Dyrektorzy
w terminie
do
oddziałów
dnia
10
wojewódzkich
lipca
przekazują
projekty
planów
Prezesowi
Funduszu
finansowych
oddziałów
wojewódzkich Funduszu.
6. Prognozy, o których mowa w ust. 1 i 3, oraz projekty planów, o których mowa
w ust. 5, są podstawą do sporządzenia projektu planu finansowego na rok
następny.
7. Zakład
Ubezpieczeń
Społecznych,
Kasa
Rolniczego
Ubezpieczenia
Społecznego, organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego,
świadczeniodawcy oraz inne instytucje udzielają nieodpłatnie Funduszowi
informacji koniecznych do sporządzenia prognoz, o których mowa w ust. 1 i 3.”;
56) art. 121 otrzymuje brzmienie:
„Art. 121. 1. Prezes Funduszu opracowuje projekt planu finansowego Funduszu i
przedstawia go, w celu zaopiniowania, w terminie do dnia 15 lipca roku
poprzedzającego rok, którego dotyczy ten plan:
1) Radzie Funduszu;
36/128
2) komisji właściwej do spraw finansów publicznych oraz komisji właściwej
do spraw zdrowia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Niewydanie opinii, o których mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia
otrzymania projektu planu finansowego jest równoznaczne z wydaniem
pozytywnej opinii.
3. Prezes Funduszu po rozpatrzeniu opinii, o których mowa w ust. 1, jeżeli zostały
wydane, sporządza plan finansowy Funduszu i przekazuje go wraz z tymi
opiniami, w terminie do dnia 1 sierpnia roku poprzedzającego rok, którego
dotyczy ten plan, ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.
4. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw finansów publicznych zatwierdza plan finansowy Funduszu, w terminie do
14 sierpnia roku poprzedzającego rok, którego dotyczy ten plan.
5. W przypadku gdy Prezes Funduszu nie przekaże w terminie, o którym mowa w
ust. 3, planu finansowego Funduszu, minister właściwy do spraw zdrowia w
porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych ustala, w
drodze zarządzenia, plan finansowy Funduszu do dnia 14 sierpnia roku
poprzedzającego rok, którego dotyczy ten plan. Minister właściwy do spraw
zdrowia podejmuje działania, o których mowa w art. 166 ust. 1 pkt 2.”;
57) art. 124 otrzymuje brzmienie:
„Art. 124. 1. Zmiany planu finansowego Funduszu można dokonać w przypadku
zaistnienia sytuacji, których nie można było przewidzieć w chwili zatwierdzenia
albo ustalenia planu.
2. Zmiany planu finansowego Funduszu zatwierdzonego w trybie, o którym mowa
w art. 121 ust. 4, może dokonać Prezes Funduszu. Przepisy art. 121 ust. 1-4
stosuje się odpowiednio.
3. Zmiany planu finansowego Funduszu ustalonego zgodnie z art. 121 ust. 5 albo
art. 123 ust. 3 może dokonać minister właściwy do spraw zdrowia w
porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych na
uzasadniony wniosek Prezesa Funduszu. Do wniosku o zmianę planu dołącza się
opinię Rady Funduszu, opinie komisji właściwej do spraw finansów publicznych
oraz komisji właściwej do spraw zdrowia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.
37/128
4. Prezes Funduszu, po poinformowaniu ministra właściwego do spraw zdrowia i
ministra właściwego do spraw finansów publicznych, może dokonać przesunięcia
kosztów w planie finansowym centrali Funduszu oraz przesunięcia kosztów w
ramach kosztów administracyjnych w planie finansowym Funduszu.
5. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu, po poinformowaniu Prezesa
Funduszu,
może
dokonać
przesunięcia
kosztów
w
ramach
kosztów
przeznaczonych na świadczenia opieki zdrowotnej w planie finansowym oddziału
wojewódzkiego Funduszu.
6. Prezes Funduszu może uruchomić rezerwę ogólną po uzyskaniu pozytywnych
opinii ministra właściwego do spraw zdrowia oraz ministra właściwego do spraw
finansów publicznych.
7. Prezes Funduszu uruchamia rezerwy, o których mowa w art. 118 ust. 2 pkt 2
lit. b, po poinformowaniu ministra właściwego do spraw zdrowia i ministra
właściwego do spraw finansów publicznych.
8. Zmian planu finansowego Funduszu, o których mowa w ust. 1-3, dokonuje się
zgodnie z zasadami określonymi w art. 118.
9. Do zmian planu finansowego, o których mowa w ust. 4-7 oraz do zmiany planu
finansowego wynikającej z przeznaczenia zatwierdzonego zysku netto Funduszu
nie stosuje się przepisów art. 118 ust. 3 i ust. 4 oraz art. 121.”;
58) art. 125 otrzymuje brzmienie:
„Art. 125. 1. Przychody Funduszu:
1) pochodzące z realizacji przepisów o koordynacji,
2) korygujące koszty świadczeń opieki zdrowotnej z lat ubiegłych,
3) z lokat,
4) pochodzące z rozwiązania rezerw na sprawy sądowe,
5) pochodzące z dotacji przeznaczonych na finansowanie wskazanych
świadczeń opieki zdrowotnej
-
w części dotyczącej oddziału wojewódzkiego Funduszu przeznacza się
na pokrycie kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w tym oddziale
wojewódzkim Funduszu.
38/128
2. W przypadku realizacji w danym roku przychodów Funduszu w wysokości co
najmniej planowanej, Prezes Funduszu zapewnia realizację przychodów oddziału
wojewódzkiego Funduszu w wysokości planowanych kosztów wynikających z
planu finansowego oddziału wojewódzkiego Funduszu na ten rok powiększonych
o przychody, o których mowa w ust. 1, w przypadku, gdy przychody wymienione
w
ust.
1
nie
zostały
odzwierciedlone
w
planie
finansowym
oddziału
wojewódzkiego Funduszu.”;
59) art. 126 otrzymuje brzmienie:
„Art. 126. 1. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu sporządza roczne
sprawozdanie z wykonania planu finansowego oddziału wojewódzkiego Funduszu.
2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, podlega zatwierdzeniu przez radę
oddziału wojewódzkiego Funduszu po przeprowadzeniu badania sprawozdania, o
którym mowa w art. 128 ust. 4, przez biegłego rewidenta.”;
60) art. 129 otrzymuje brzmienie:
„Art. 129. 1. Zatwierdzony zysk netto za dany rok obrotowy przeznacza się w
szczególności na:
1) pokrycie kosztów świadczeń opieki zdrowotnej;
2) pokrycie strat z lat ubiegłych;
3) fundusz zapasowy Funduszu.
2. O pokryciu straty albo przeznaczeniu zysku decyduje Rada Funduszu, w
drodze uchwały, z uwzględnieniem pierwszeństwa pokrycia strat z lat ubiegłych.
Uchwała Rady Funduszu może być podjęta po uzyskaniu pozytywnej opinii
ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz ministra właściwego do
spraw zdrowia odnośnie sposobu podziału zysku.
3. W przypadku, gdy łączny zysk netto za dany rok obrotowy tych oddziałów
wojewódzkich Funduszu, które wypracowały zysk netto za dany rok obrotowy,
byłby niższy od zysku netto za dany rok obrotowy Funduszu, na finansowanie
świadczeń opieki zdrowotnej przez oddział wojewódzki Funduszu w roku
następnym przeznacza się co najmniej wysokość zysku netto za dany rok
obrotowy tego oddziału wojewódzkiego Funduszu.
39/128
4. W przypadku, gdy łączny zysk netto za dany rok obrotowy tych oddziałów
wojewódzkich Funduszu, które wypracowały zysk za dany rok obrotowy, byłby
wyższy od zysku netto za dany rok obrotowy Funduszu, zysk netto za dany rok
obrotowy przeznaczony na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w roku
następnym ulega obniżeniu do wysokości zysku netto za dany rok obrotowy
Funduszu. Zysk netto za dany rok obrotowy oddziału wojewódzkiego Funduszu
przeznaczony na finansowanie przez ten oddział świadczeń opieki zdrowotnej w
roku następnym ulega proporcjonalnemu obniżeniu.
5. Oddział wojewódzki Funduszu, którego zysk netto za dany rok obrotowy uległ
obniżeniu w sposób określony w ust. 4 otrzymuje odpowiednie wyrównanie ze
środków rezerwy ogólnej Funduszu w roku następnym.
6. Wysokość środków przekazywanych oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu z
rezerwy, o której mowa w art. 118 ust. 2 pkt 1 lit. c, pomniejsza się o wysokość
straty danego oddziału za rok poprzedni.”;
61) w art. 130:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Prezes Funduszu, na podstawie sprawozdań, o których mowa w art. 126,
sporządza roczne sprawozdanie z wykonania planu finansowego Funduszu,
nie później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku, którego dotyczy
sprawozdanie.”,
b) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„4. Niewydanie opinii, o których mowa w ust. 3, w terminie 14 dni od dnia
otrzymania
projektu
sprawozdania
jest
równoznaczne
z
wydaniem
pozytywnych opinii.";
62) w art. 135 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Fundusz realizuje zasadę jawności umów przez zamieszczenie na swojej
stronie internetowej informacji o każdej zawartej umowie, z uwzględnieniem
maksymalnej
kwoty
zobowiązania
Funduszu
wobec
świadczeniodawcy
wynikającej z zawartej umowy, rodzaju, liczby i ceny zakupionych świadczeń
albo rodzaju zakupionych świadczeń, liczby jednostek rozliczeniowych (miara
przyjęta do określenia wartości świadczenia opieki zdrowotnej w określonym
40/128
zakresie lub rodzaju, w szczególności: punkt, porada, osobodzień) wyrażających
wartość świadczenia oraz ceny jednostki rozliczeniowej, a także maksymalnej
kwoty zobowiązania Funduszu wobec świadczeniodawcy wynikającej ze
wszystkich zawartych umów.";
63) po art. 136 dodaje się art. 136a w brzmieniu:
„Art. 136a. Świadczeniodawca, udzielający świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie
leczenia szpitalnego, przed zawarciem umowy o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej podlega obowiązkowi ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.”;
64) w art. 137:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Prezes Funduszu, uwzględniając przepisy niniejszego działu oraz przepisy
odrębne, przygotowuje projekt ogólnych warunków umów o udzielanie
świadczeń
opieki
zdrowotnej
zawierający
w
szczególności
rodzaje
świadczeń opieki zdrowotnej, sposób finansowania oraz warunki ich
udzielania.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Projekt, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy ustalania standardów
postępowania i procedur medycznych, które są określane przez ministra
właściwego do spraw zdrowia na podstawie odrębnych przepisów.",
c) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Projekt, o którym mowa w ust. 1, podlega uzgodnieniu z podmiotami, o których
mowa w ust. 2, w trybie negocjacji nie później niż do dnia 30 kwietnia. Projekt
uważa się za uzgodniony, jeżeli przedstawiciele wszystkich stron biorących
udział w negocjacjach złożą pod nim własnoręczne podpisy.”,
d) ust. 10 otrzymuje brzmienie:
„10.W przypadku nieuzgodnienia projektu, o którym mowa w ust. 1, w terminie, o
którym mowa w ust. 6, minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze
rozporządzenia, ogóle warunki umów o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej, kierując się dobrem świadczeniobiorców oraz koniecznością
zapewnienia właściwej realizacji umów, a także biorąc pod uwagę treść
41/128
ustalonych warunków projektu, przekazanych przez Prezesa Funduszu
ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.”,
e) ust. 12 otrzymuje brzmienie:
„12. Ogólne warunki umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej ustala się
w trybie określonym w ust. 1 – 11, nie częściej niż raz na 2 lata, za wyjątkiem
zaistnienia istotnej zmiany uwarunkowań społeczno-gospodarczych udzielania
świadczeń opieki zdrowotnej lub stwierdzonych nieprawidłowości w realizacji
tych umów wynikających z przepisów wydanych na podstawie ust. 9 albo 10.”;
65) art. 146 otrzymuje brzmienie:
„Art. 146. 1.Prezes Funduszu określa:
1) przedmiot postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielenie
świadczeń opieki zdrowotnej;
2) kryteria oceny ofert;
3) warunki wymagane od świadczeniodawców.
2. Prezes Funduszu przed określeniem przedmiotu postępowania w sprawie
zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, kryteriów oceny
ofert i warunków wymaganych od świadczeniodawców zasięga opinii
właściwych konsultantów krajowych.
3. Opinia, o której mowa w ust. 2, jest przekazywana przez konsultanta krajowego
Prezesowi Funduszu w wyznaczonym przez niego terminie, nie krótszym jednak
niż 14 dni.
4. W razie nieprzekazania opinii w terminie, o którym mowa w ust. 3, uważa się, że
opinia jest pozytywna.”;
66) w art. 149 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Odrzuca się ofertę:
1) złożoną przez świadczeniodawcę po terminie;
2) zawierającą nieprawdziwe informacje;
3) gdy świadczeniodawca nie określił przedmiotu oferty lub nie podał
proponowanej liczby lub ceny świadczeń opieki zdrowotnej;
4) gdy świadczeniodawca złożył ofertę alternatywną;
5) gdy oferent lub oferta nie spełniają wymaganych przepisami warunków;
42/128
6) złożoną przez świadczeniodawcę, z którym w ciągu ostatnich 12 miesięcy
została rozwiązana umowa w trybie, określonym w art. 155a. ";
67) w art. 153 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Komisja rozpatruje i rozstrzyga protest w ciągu 7 dni od dnia jego złożenia i
udziela pisemnej odpowiedzi składającemu protest. Nieuwzględnienie protestu
wymaga uzasadnienia.";
68) w art. 154 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Prezes Funduszu rozpatruje odwołanie, w terminie 30 dni od dnia jego
otrzymania, i wydaje decyzję administracyjną w tej sprawie. Decyzja Prezesa
Funduszu podlega natychmiastowemu wykonaniu. ‘’;
69) dodaje się art. 155a w brzmieniu:
„Art. 155a. Minister właściwy do spraw zdrowia w razie stwierdzenia rażącego
naruszenia przez świadczeniodawcę prawa lub interesów świadczeniobiorców
może w drodze decyzji administracyjnej, nakazać dyrektorowi oddziału
wojewódzkiego Funduszu rozwiązanie każdej umowy o udzielanie świadczeń
opieki zdrowotnej. Decyzja ministra właściwego do spraw zdrowia podlega
natychmiastowemu wykonaniu.”;
70) art. 156 otrzymuje brzmienie:
„Art. 156.1. Umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie może być
zawarta na czas nieoznaczony. Zawarcie umowy na czas dłuższy
niż 3 lata wymaga zgody Prezesa Funduszu.
2. Umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej,
są zawierane na czas nieoznaczony. Termin wypowiedzenia umowy
nie może być krótszy niż 6 miesięcy.
3. W przypadku nieustalenia warunków finansowych na kolejny rok
obowiązywania umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej
opiece zdrowotnej zawartej na czas nieoznaczony do dnia 30
września, umowa taka wygasa z dniem 31 marca kolejnego roku.
4. W przypadku zaistnienia sytuacji, o której mowa w ust. 3, dyrektor
oddziału wojewódzkiego Funduszu informuje w sposób zwyczajowo
przyjęty:
43/128
1) organy gminy właściwej ze względu na miejsce udzielania
świadczeń przez świadczeniodawcę o terminie wygaśnięcia
umowy
o
udzielanie
świadczeń
w
podstawowej
opiece
zdrowotnej;
2) ubezpieczonych
zapisanych
na
liście
świadczeniodawcy,
którego umowa o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece
zdrowotnej ma wygasnąć, o możliwości wyboru nowego lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej.
5. W przypadku zaistnienia sytuacji, o której mowa w ust. 3,
świadczeniodawca w terminie do dnia 31 października informuje
osoby ubezpieczone zapisane na jego liście o terminie wygaśnięcia
umowy oraz możliwości wyboru nowego lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej.
6. Świadczeniodawca może być związany z Funduszem wyłącznie
jedną umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej dotyczącą
tego samego zakresu i przedmiotu umowy. Nie dotyczy to
przypadku, gdy spełnione są przesłanki do zawarcia umowy
określone w art. 144 pkt 2 lub 3.";
71) w art. 159 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, zawiera się umowę ze
świadczeniodawcą spełniającym warunki do zawarcia umowy określone
przez Prezesa Funduszu nie później niż w terminie do 30 września każdego
roku.”;
72) po art. 159 dodaje się art. 159a w brzmieniu:
„Art. 159a. W przypadku wystąpienia okoliczności zagrażających zapewnieniu
dostępu do określonych świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych, minister właściwy do spraw zdrowia może nałożyć na
podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej obowiązek podjęcia w
ustalonym terminie określonych działań mieszczących się w zakresie udzielania
świadczeń opieki zdrowotnej.”;
73) w art. 161:
44/128
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Zażalenie, o którym mowa w ust. 1, składa się wraz z uzasadnieniem
za pośrednictwem właściwego miejscowo oddziału wojewódzkiego Funduszu w
terminie 14 dni od dnia dokonania czynności przez dyrektora oddziału
wojewódzkiego Funduszu.’’,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Prezes Funduszu, uwzględniając zażalenie, nakłada na dyrektora oddziału
wojewódzkiego
Funduszu
obowiązek
usunięcia
stwierdzonych
nieprawidłowości, w szczególności poprzez uchylenie czynności, której dotyczy
zażalenie i zawiadamia świadczeniodawcę w terminie 7 dni o uwzględnieniu
zażalenia.”;
74) w art. 163:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Minister właściwy do spraw zdrowia bada uchwały przyjmowane przez Radę
Funduszu oraz akty wydawane przez Prezesa Funduszu w sprawach określonych w
ustawie, z wyłączeniem decyzji administracyjnych wydawanych w sprawach
indywidualnych, i stwierdza nieważność tej uchwały lub tego aktu, w całości lub w
części, w przypadku, gdy:
1) narusza ona prawo, lub
2) prowadzi do niewłaściwego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej,
lub
3) prowadzi do niezrównoważenia przychodów i kosztów Funduszu.”,
b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Uchwały Rady Funduszu i akty wydawane przez Prezesa Funduszu w sprawach
określonych w ustawie, z wyłączeniem decyzji administracyjnych wydawanych w
sprawach indywidualnych, Prezes Funduszu przekazuje ministrowi właściwemu do
spraw zdrowia niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia ich
podjęcia.”;
75) art. 167 otrzymuje brzmienie:
„Art.167. W przypadku naruszenia prawa, statutu lub interesów świadczeniobiorców,
a także w przypadku odmowy udzielenia wyjaśnień i informacji, o których
45/128
mowa w art. 128 ust. 5 i w art. 165 ust. 1, minister właściwy do spraw
zdrowia może nałożyć na Prezesa Funduszu lub zastępcę Prezesa
Funduszu
albo
dyrektora
oddziału
wojewódzkiego
Funduszu,
odpowiedzialnego za te naruszenia lub nieudzielanie wyjaśnień i
informacji, karę pieniężną w wysokości do trzykrotnego miesięcznego
wynagrodzenia tej osoby, wyliczonego na podstawie wynagrodzenia za
ostatnie 3 miesiące poprzedzające miesiąc, w którym nałożono karę.”;
76) po art. 168 dodaje się art. 168a w brzmieniu:
„Art. 168a. 1. W przypadku wystąpienia okoliczności zagrażających zapewnieniu
dostępu do określonych, ratujących życie lub zdrowie, świadczeń
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych minister
właściwy do spraw zdrowia może, w terminie przez siebie ustalonym,
zwołać posiedzenie podmiotów, o których mowa w art. 168 ust. 1,
określając przedmiot posiedzenia oraz nałożyć na te podmioty
obowiązek podjęcia w ustalonym terminie określonych działań
mieszczących się w zakresie zadań tych podmiotów.
2. W razie niepodjęcia działań przez podmioty obowiązane minister
właściwy do spraw zdrowia może nałożyć odpowiednio na Prezesa
Funduszu, zastępców Prezesa Funduszu, dyrektorów oddziałów
wojewódzkich Funduszu i przewodniczącego Rady Funduszu, karę
pieniężną w wysokości do trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia
osoby,
na
którą
nałożono
karę,
wyliczonego
na
podstawie
wynagrodzenia za ostatnie 3 miesiące poprzedzające miesiąc, w
którym nałożono karę, niezależnie od innych środków nadzoru
przewidzianych przepisami prawa.";
77) w art. 173:
a) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
„4a. Kontrolerzy, o których mowa w ust. 3, w zakresie ustalonym w upoważnieniu
ministra właściwego do spraw zdrowia, mają prawo do:
1) wstępu do wszystkich pomieszczeń kontrolowanego podmiotu;
46/128
2) swobodnego
dostępu
do
oddzielnego
pomieszczenia
biurowego,
przeznaczonego na wyłączną potrzebę wykonywania zadań przez
kontrolera oraz środków łączności;
3) wglądu do wszelkich dokumentów kontrolowanego podmiotu oraz żądania
sporządzenia kopii, odpisów i wyciągów z tych dokumentów;
4)
wglądu do danych zawartych w systemie informatycznym kontrolowanego
podmiotu oraz żądania sporządzenia kopii lub wyciągów z tych danych, w
tym w formie elektronicznej;
5)
żądania wyjaśnień ustnych lub pisemnych od osób pozostających w
stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym
charakterze z kontrolowanym podmiotem, w tym w formie elektronicznej;
6)
żądania sporządzenia niezbędnych danych, w tym w formie elektronicznej;
7)
zabezpieczenia dokumentów i innych dowodów.”,
b) uchyla się ust. 10;
78) po art. 179 dodaje się art. 179a w brzmieniu:
„Art. 179a. Przepisy art. 173-179 stosuje się do kontroli przeprowadzanych na
podstawie ustawy przez ministra właściwego do spraw finansów
publicznych.";
79) w art. 181 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W sprawach, o których mowa w art. 163 ust. 2 i 3, art. 164, art. 165 ust. 3, art.
167, 168a ust. 2, art. 170 i 171, minister właściwy do spraw zdrowia wydaje
decyzje administracyjne.";
80) w art. 183 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Kary pieniężne, o których mowa w art. 167, art. 168a ust. 2, art. 170 i 171,
podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji.";
81) art. 187 otrzymuje brzmienie:
„Art. 187.1. Prezes Funduszu przedstawia corocznie ministrowi właściwemu do
spraw zdrowia oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, nie
później niż do dnia 30 czerwca roku następnego, przyjęte przez Radę Funduszu
sprawozdanie z działalności Funduszu.
47/128
2. Minister właściwy do spraw zdrowia przedstawia corocznie Sejmowi, nie później
niż do końca sierpnia roku następnego, sprawozdanie z działalności Funduszu, o
którym mowa w ust. 1, po zaopiniowaniu tego sprawozdania przez ministra
właściwego do spraw finansów publicznych, wraz ze stanowiskiem w sprawie
tego sprawozdania.”;
82) w art. 188:
a) po ust. 1 dodaje się ust. 1 a i 1b w brzmieniu:
„1a. Fundusz jest uprawniony do uzyskiwania i przetwarzania danych osobowych
osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, w celu:
1) rozliczenia ze świadczeniodawcami;
2) rozliczenia dotacji, o której mowa w art. 116 ust. 1 pkt 5;
3) kontroli przestrzegania zasad legalności, gospodarności, rzetelności i
celowości finansowania udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej;
4) kontroli rodzaju, zakresu i przyczyny udzielanych świadczeń opieki
zdrowotnej.
1b. Fundusz jest uprawniony do uzyskiwania i przetwarzania danych osobowych
osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, w celu rozliczenia kosztów
refundacji leków.”,
b) w ust. 2 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Fundusz jest uprawniony do uzyskiwania i przetwarzania danych osobowych
osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o
koordynacji oraz umów międzynarodowych, w celu:”,
c) w ust. 3 dodaje się pkt 3 w brzmieniu:
„3) osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3.",
d) w ust. 4:
–
uchyla się pkt 6,
–
pkt 15 otrzymuje brzmienie:
„15)
rodzaj uprawnień oraz numer i termin ważności dokumentu
potwierdzającego uprawnienia osób, o których mowa w art. 43 ust.
1, art. 44 ust. 1, art. 45 ust. 1 i art. 46 ust. 1, a także osób
posiadających
na
podstawie
odrębnych
przepisów
szersze
48/128
uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej niż wynikające z
ustawy;",
–
dodaje się pkt 22-27 w brzmieniu:
„22)
data zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego;
23)
data wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego;
24)
okres, za który opłacono składkę na ubezpieczenie zdrowotne;
25)
dane o płatniku składki na ubezpieczenie zdrowotne;
26)
typ dokumentu uprawniającego do świadczeń;
27)
data zgonu.";
83) w art. 190 uchyla się ust. 4;
84) po art. 193 dodaje się art. 193a w brzmieniu:
„Art. 193a 1. Kto, wbrew przepisom art. 63a ust. 1 – 3, przyjmuje korzyść majątkową,
podlega grzywnie albo karze pozbawienia wolności do lat 3 albo obu tym karom
łącznie.
2. Tej samej karze podlega ten kto, w celu uzyskania finansowania ze środków
publicznych, w tym również refundacji ceny leku lub wyrobu medycznego daje,
oferuje lub obiecuje udzielenie korzyści majątkowej osobom wymienionym w
art. 63a ust. 1 – 3.
3. Jeżeli z popełniania przestępstw określonych w ust. 1 lub ust. 2 sprawca
uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega grzywnie i karze pozbawienia
wolności od roku do lat 5.
4. Odpowiedzialności przewidzianej w ust. 1 – 3 podlega także ten, kto
dopuszcza się czynów określonych w tych przepisach, działając w imieniu
osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości
prawnej.”;
85) uchyla się art. 195;
86) uchyla się art. 243;
87) w załączniku w ust. 2:
a) w pkt 1 lit. a otrzymuje brzmienie:
49/128
„a) leczenie padaczki za pomocą implantacji stymulatora nerwu błędnego, z
wyjątkiem przypadków, gdy jest to jedyna możliwa do zastosowania metoda
terapeutyczna,",
b) w pkt 9 dodaje się lit. o-t w brzmieniu:
„o) raka jelita grubego w celu przedoperacyjnej oceny zaawansowania i
wczesnego rozpoznania nawrotu,
p) raka przełyku celem oceny zaawansowania przed leczeniem i wczesnego
wykrycia wznowy,
r) nowotworów głowy i szyi w celu wczesnego rozpoznania nawrotu,
s) złośliwych guzów mózgu celem wczesnego rozpoznania nawrotu dla
określenia miejsca biopsji,
t) czerniaka w celu kwalifikacji do operacji guza pojedynczego, jeżeli w skali
Clarka grubość zmiany przekracza 1,5 mm.".
Art. 2. W ustawie z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i
wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2000 r., Nr 9, poz. 87 z późn. zm. 5)) uchyla się art.
17.
Art. 3. W ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach
będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2002 r., Nr 42,
poz. 371, z późn. zm.6)) art. 18 otrzymuje brzmienie:
„Art. 18. Kombatanci i inne osoby uprawnione korzystają z pierwszeństwa do
środowiskowej opieki socjalnej w miejscu zamieszkania, w uzyskaniu miejsc w domach
pomocy społecznej, zwłaszcza w domach przeznaczonych dla kombatantów.”.
5)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 181, poz. 1515, z 2003 r. Nr 56,
poz. 498, Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 121, poz. 1264, Nr 191, poz.1954, Nr 210, poz. 2135, Nr 281,
poz. 2779 oraz z 2005 r. Nr 10, poz. 65
6)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 181, poz. 1515, z 2004 r. Nr 281,
poz. 2779 oraz z 2005 r. Nr 163, poz. 1362
50/128
Art. 4. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr
91, poz. 408, z późn. zm.7)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 35 ust. 8 otrzymuje brzmienie:
„8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii samorządów
zawodów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze
rozporządzenia szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym
mowa w ust. 6 oraz w art. 136a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U.
Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.), termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz
minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę specyfikę
wykonywanego zawodu oraz zakres wykonywanych zadań.”;
2) w art. 54 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, mogą być finansowane ze
środków publicznych pozostających w dyspozycji ministra właściwego do spraw
zdrowia,
podmiotu,
który
utworzył
zakład,
oraz
jednostki
samorządu
terytorialnego lub innych podmiotów, uprawnionych na podstawie odrębnych
przepisów. Umowy, o których mowa w ust. 1 pkt 1 mogą być również zawierane
przez zakład ubezpieczeń działający na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003
r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.8))”.
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1992 r. Nr 92 Nr 63, poz.
315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 141, poz. 692, Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z
1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769, z 1998 r. Nr 162, poz. 1115, Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz.
756, z 1999 r. Nr 28, poz. 256, Nr 28, poz. 255, Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136,
Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948, Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz.
1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113, poz. 1207, Nr 126, poz. 1384, nr 128, poz. 1407, Nr 126, poz. 1383, Nr
126, poz. 1382, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 171, poz. 1663, Nr 124, poz.
1151, Nr 124, poz. 1152, Nr 213, poz. 2081, Nr 223, poz. 2215, z 2004 r. Nr 210, poz. 2135, Nr 273, poz.
2703, z 2005 r. Nr 164, poz. 1365, Nr 169, poz. 1420, Nr 249, poz. 2104.
7)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959 oraz
z 2005 r. Nr 143, poz. 1204, Nr 167, poz. 1396, Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539
8)
51/128
Art. 5. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późń. zm. 9)) po art. 27a dodaje się art. 27 aa w
brzmieniu:
„Art. 27 aa. 1. Podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1,
obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, zmniejsza się na zasadach
określonych w ust. 2–4, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniósł
wydatki na:
1)
świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez zakłady opieki
zdrowotnej, działające na zasadach określonych w przepisach o
zakładach opieki zdrowotnej, a także przez lekarzy i lekarzy
dentystów,
prowadzących
indywidualną
praktykę
lekarską,
indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową
praktykę lekarską zgodnie z przepisami o zawodzie lekarza i
lekarza dentysty;
2)
zapłatę składki z tytułu ubezpieczenia przez zakład ubezpieczeń
działający na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o
działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn.
zm.) kosztów leczenia chorób i kosztów leczenia następstw
nieszczęśliwych wypadków
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr
60, poz. 70, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4,
poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 96, Nr 89, poz. 968,
Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 i poz. 1370 i Nr 134, poz.
1509, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182,
Nr 169, poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr
45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr
135, poz. 1268, Nr 137, poz. 130, Nr 166 , poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz.
2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 100, Nr 116 poz. 1203, 1205
i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 162, poz. 169, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619, Nr
281, poz. 2779 i 2781 oraz z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 85, poz. .725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757,
Nr 102, poz. 852, Nr 143, poz.1499 i 1202, Nr 155, poz. 1298, Nr 164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz.
1418 i 1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484 i Nr 183, poz. 1538
9)
52/128
- na rzecz podatnika, a także na rzecz jego małżonka oraz dzieci
własnych i przysposobionych, jeżeli małżonek lub dzieci nie uzyskały
w roku podatkowym dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od
podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości
nie powodującej obowiązku zapłaty podatku.
2. Zmniejszenie podatku, o którym mowa w ust. 1, można dokonać
pod warunkiem, że wydatki, o których mowa w ust. 1, nie zostały
zaliczone do kosztów uzyskania przychodu podatnika.
3. Zmniejszenie, o którym mowa w ust. 1 nie może przekroczyć:
1) kwoty stanowiącej iloczyn równowartości 1 % podatku
dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 lub art. 30c oraz
liczby osób wykazanych w zeznaniu, o którym mowa w art. 45
ust. 1 i ich dzieci własnych i przysposobionych oraz
2) 10 % kwoty, o której mowa w art. 27b ust. 1 pkt 1 i pkt 2.
4. Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 pkt 1 ustala się na
podstawie faktury lub rachunku wraz z dołączonym wydrukiem z
kasy rejestrującej, wystawionych
przez
zakład
ubezpieczeń
zdrowotnych, o którym mowa w tym przepisie, zawierających co
najmniej imię, nazwisko i adres osoby korzystającej ze świadczenia
zdrowotnego, tj. podatnika, jego małżonka lub dziecka.
5. Jeżeli
każdy
z
małżonków
osiąga
dochody
podlegające
opodatkowaniu podatkiem dochodowym, limit odliczeń, o którym
mowa w ust. 2, przysługuje odrębnie każdemu z małżonków. W
takim przypadku wydatki poniesione na rzecz dzieci własnych i
przysposobionych odlicza się od podatku jednego z małżonków lub
od podatku obojga, w proporcji określonej przez nich w zeznaniach
rocznych.”.
53/128
Art. 6. W ustawie z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz.
439, z późn. zm.10)) w art. 25 ust. 1 po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:
„3a) coroczne sporządzanie i publikowanie w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski” Narodowego Rachunku Zdrowia za dany rok, w terminie do
końca pierwszej połowy roku następnego,”.
Art. 7. W ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U.
Z 2005 r. Nr 226, poz. 1943) wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 28 dodaje się art. 28a w brzmieniu:
„Art. 28a. Dokumentacja związana z leczeniem lekiem poza wskazaniami do
stosowania, o którym mowa w art. 36a – 36d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr
210, poz. 2135 z późn. zm.) nie może być wykorzystywana jako informacja związana
z przeprowadzeniem eksperymentu medycznego.”;
2) w art. 29 po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:
„1a. W przypadku wykorzystania dokumentacji związanej z leczeniem lekami poza
wskazaniami do stosowania w sposób określony w art. 28a, komisja bioetyczna
wyraża negatywną opinię o projekcie eksperymentu medycznego.
1b. Narodowy Fundusz Zdrowia jest obowiązany udzielić komisji bioetycznej
niezbędnych informacji w celu stwierdzenia okoliczności, o której mowa w art. 28a.”.
Art. 8. W ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 1997 r.,
Nr 106, poz. 681 z późn. zm.11)) uchyla się art. 10.
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1996r., Nr 156, poz. 775, z 1997r. Nr 88, poz.
552, Nr 121, poz. 769, z 1998r. Nr 99, poz. 632, Nr 106, poz. 668, z 2001 r. Nr 100, poz. 1080, z 2003 r.
Nr 217, poz. 2125, z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 163, poz. 1362.
11)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. Nr 106, poz. 681, z 1998 r. Nr 117, poz. 756, z
2001 r. Nr 126, poz. 1382 oraz z 2003 r. poz. 2215
10)
54/128
Art. 9. W ustawie z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn.
zm.12)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 5:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Ceny urzędowe ustala się na produkty lecznicze i wyroby medyczne objęte,
na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210,
poz. 2135, z późn. zm.), wykazem leków podstawowych i uzupełniających
oraz wykazem leków i wyrobów medycznych przepisywanych bezpłatnie, za
opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością w związku z chorobami
zakaźnymi lub psychicznymi, upośledzeniem umysłowym oraz niektórymi
chorobami przewlekłymi, wrodzonymi lub nabytymi.”,
b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz
zawierający ceny urzędowe hurtowe i detaliczne w odniesieniu do produktów
leczniczych i wyrobów medycznych określonych w ust. 1, mając na względzie
równoważenie interesów konsumentów i przedsiębiorców zajmujących się
wytwarzaniem i obrotem tymi produktami i wyrobami oraz biorąc pod uwagę
możliwości płatnicze Narodowego Funduszu Zdrowia, w oparciu o kryteria
ustalone w art. 7 ust. 3.”,
c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a-4c w brzmieniu:
„4a. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz
cen urzędowych hurtowych w odniesieniu do produktów leczniczych i
wyrobów medycznych określonych w ust. 2, jeżeli nabywane są przez
zakłady lecznictwa zamkniętego na zasadach określonych w art. 42 ust. 1
pkt 1a ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 144, poz. 1204, z 2003 r. Nr 137,
poz.1302, oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 210, poz. 2135
12)
55/128
2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.) lub bezpośrednio z hurtowni
farmaceutycznej,
mając
na
względzie
równoważenie
interesów
konsumentów i przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem i obrotem
tymi produktami i wyrobami oraz biorąc pod uwagę możliwości płatnicze
Narodowego Funduszu Zdrowia, w oparciu o kryteria ustalone w art. 7 ust. 3
pkt 1-8.
4b. Wykaz, o którym mowa w ust. 4, jest aktualizowany nie rzadziej niż co 90
dni, o ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek o którym mowa w
art. 6 ust. 1 pkt 2.
W przypadku zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 39 ust. 7b
4c.
ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych, minister właściwy do spraw zdrowia
wydaje rozporządzenie w najkrótszym możliwym terminie.”;
2) w art. 6 po ust. 1 dodaje się ust. 1a-1c w brzmieniu:
„1a. Złożenie wniosku lub informacji, o których mowa w ust. 1, podlega opłacie w
wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 12
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2002 r. nr 200,
poz. 1679 z późn. zm.13)).
1b. Uzupełnienie wniosku lub informacji, o których mowa w ust. 1, podlega opłacie w
wysokości 25% minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1a.
1c. Opłata, o których mowa w ust. 1a i 1b, jest wnoszona na rachunek urzędu
obsługującego ministra właściwego do spraw zdrowia, udostępniony wnioskodawcy.”;
3) w art. 7:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W skład Zespołu wchodzi po trzech przedstawicieli ministra właściwego do
spraw zdrowia, ministra właściwego do spraw finansów publicznych i ministra
właściwego do spraw gospodarki. W pracach Zespołu mogą uczestniczyć
trzej przedstawiciele Narodowego Funduszu Zdrowia, wyłonieni w trybie
określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 8 pkt 4. Członkowie
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 240, poz. 2407
oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314.
13)
56/128
Zespołu, osoby niebędące członkami Zespołu, którym zlecono przygotowanie
ekspertyz i innych opracowań dla Zespołu, oraz ich małżonkowie, zstępni i
wstępni w linii prostej nie mogą być właścicielami, posiadać akcji lub udziałów
oraz zasiadać we władzach spółek i przedsiębiorstw zajmujących się
wytwarzaniem i obrotem produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi.”,
b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Minister właściwy do spraw zdrowia, w uzgodnieniu z ministrem właściwym do
spraw finansów publicznych, ogłasza marżę hurtową i detaliczną, przyjęte do
ustalania urzędowych cen hurtowych i detalicznych produktów leczniczych i
wyrobów medycznych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 oraz obejmującą
produkty lecznicze, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r.
Prawo farmaceutyczne (Dz. U. Nr 53, poz. 533 z późn. zm), zgodnie z
zasadami określonymi w ust. 3 pkt 8 i 9.”,
c) po ust. 7 dodaje się ust. 7a w brzmieniu:
„7a. Od ponownego rozpatrzenia informacji lub wniosku o ustalenie ceny
urzędowej przysługuje skarga do sądu administracyjnego.”;
4) po art. 7 dodaje się art. 7a-7c w brzmieniu:
„Art. 7a. 1. Tworzy się Rejestr Korzyści, zwany dalej „Rejestrem”.
2. W Rejestrze ujawniane są korzyści uzyskiwane przez członków Zespołu
i przedstawicieli Narodowego Funduszu Zdrowia oraz ich małżonków.
3. Do Rejestru należy zgłaszać informacje o:
1) wszystkich pełnionych i zajmowanych stanowiskach i zajęciach
wykonywanych zarówno w administracji publicznej, jak i w
instytucjach prywatnych, z tytułu których pobiera się wynagrodzenie,
oraz pracy zawodowej wykonywanej na własny rachunek,
2) faktach
materialnego
wspierania
działalności
publicznej
prowadzonej przez zgłaszającego informacje,
3) darowiźnie otrzymanej od podmiotów krajowych lub zagranicznych,
jeżeli jej wartość przekracza 20% przeciętnego wynagrodzenia w
gospodarce
narodowej
w
poprzednim
roku
kalendarzowym
ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na
57/128
podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.
U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.14)),
4) wyjazdach krajowych lub zagranicznych, jeżeli ich koszt nie został
pokryty przez zgłaszającego informacje lub jego małżonka albo
instytucje ich zatrudniające,
5) innych uzyskanych korzyściach, o wartościach większych niż
wskazane w pkt 3, nie związanych z zajmowaniem stanowisk lub
wykonywaniem zajęć albo pracy zawodowej, o których mowa w pkt
1.
4. Do Rejestru należy także zgłaszać informacje o udziale w organach
fundacji, spółek handlowych lub spółdzielni, nawet wówczas, gdy z tego
tytułu nie pobiera się żadnych świadczeń pieniężnych.
5. Przy podawaniu informacji zgłaszający informacje jest obowiązany
zachować największą staranność i kierować się swoją najlepszą wiedzą.
6. Informacje do Rejestru są zgłaszane za każdy rok kalendarzowy do dnia
30 stycznia roku następnego.
7. Wszystkie zmiany informacji objętych Rejestrem należy zgłosić nie
później niż w ciągu 30 dni od dnia ich zaistnienia.
8. Członkowie Zespołu i przedstawiciele Narodowego Funduszu Zdrowia
nowo powołani lub wyłonieni w trybie określonym w art. 7 ust. 8 pkt 4,
zgłaszają informacje, o których mowa w ust. 3 i 4, w terminie 30 dni od
dnia
ich
powołania
lub
wyłonienia,
za
okres
12
miesięcy
poprzedzających dzień powołania lub wyłonienia.
9. Obowiązek zgłaszania informacji, o których mowa w ust. 3 i 4, do
Rejestru obejmuje członków Zespołu oraz przedstawicieli Narodowego
Funduszu Zdrowia, o których mowa w art. 7 ust. 2.
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593,
Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 191, poz. 1954, Nr 210, poz. 2135 i Nr 236,
poz. 2355 oraz z 2005 r. Nr 167, poz. 1397, Nr 169, poz. 1412 i 1421
14)
58/128
10. Rejestr jest jawny. Rejestr prowadzi minister właściwy do spraw
zdrowia.
11. Minister właściwy do spraw zdrowia raz w roku, w odrębnej publikacji,
podaje do publicznej wiadomości zawarte w Rejestrze informacje.
12. W przypadku niezgłoszenia informacji do Rejestru w terminie, o którym
mowa w ust. 6 albo ust. 8, lub niezgłoszenia zmian danych objętych
Rejestrem w terminie, o którym mowa w ust. 7, członków Zespołu oraz
przedstawicieli Narodowego Funduszu Zdrowia odwołuje się.
Art. 7b. 1. Osoby niebędące członkami Zespołu, przed przyjęciem zlecenia na
przygotowanie ekspertyzy lub innego opracowania dla Zespołu, są
obowiązane każdorazowo do złożenia ministrowi właściwemu do spraw
zdrowia oświadczenia zawierającego informacje, o których mowa w art.
7a ust. 3 i 4, za ostatnie 12 miesięcy, licząc od dnia otrzymania
zlecenia.
2. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera również informacje o
korzyściach uzyskanych przez małżonka osoby przyjmującej zlecenie.
3. Oświadczenia, o których mowa w ust. 1, są przechowywane przez 10
lat, z zachowaniem przepisów o ochronie danych osobowych.
4. Zlecenia można udzielić wyłącznie osobie, która złożyła oświadczenie, o
którym mowa w ust. 1.
Art. 7c. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór zgłoszenia do Rejestru informacji, o których mowa w art. 7a ust. 3
i 4,
2) wzór oświadczenia, o którym mowa w art. 7b ust. 1
- mając na uwadze zakres niezbędnych danych zawartych w Rejestrze lub
oświadczeniu.”.
Art. 10. W ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r.
Nr 53, poz. 533, z późn. zm
15))
15)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 69, poz. 625,
Nr 91, poz. 877, Nr 92, poz. 882, Nr 93, poz. 896, Nr 173, poz. 1808, Nr 210, poz. 2135 i Nr 273, poz.
2703 oraz z 2005 r. Nr 94, poz. 787 i Nr 163, poz. 1362.
59/128
wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 8 w ust. 1a dodaje się pkt 5 w brzmieniu:
„5) może zasięgnąć z Narodowego Funduszu Zdrowia niezbędnych informacji w celu
stwierdzenia okoliczności, o której mowa w art. 10 ust. 2a.”;
2) w art. 8 po ust. 1a dodaje się ust. 1b w brzmieniu:
„1b. W przypadku, jeżeli raport sporządzany przez Prezesa Urzędu zawierający
ocenę produktu leczniczego dopuszczonego do obrotu nie spełnia warunku, o
którym mowa w art. 10 ust. 2a, minister właściwy do spraw zdrowia odmawia
wydania pozwolenia.”;
3) w art. 10 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Dane i dokumenty, o których mowa w ust. 2 nie mogą być opracowane w
oparciu o dokumentację związaną z leczeniem lekami poza wskazaniami do
stosowania, o którym mowa w art. 36a – 36d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U.
Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.);
4) po art. 55 dodaje się art. 55a w brzmieniu:
„Art. 55a. 1. Każda reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej
wiadomości musi zawierać czytelne, widoczne i trwałe ostrzeżenie informujące o
szkodliwości nadużywania produktu leczniczego.
2. Treść ostrzeżenia, o którym mowa w ust. 1, nie może zajmować mniej niż 30 %
reklamy produktu leczniczego.
3. Treść ostrzeżenia, o którym mowa w ust. 1, wymaga zgody ministra
właściwego do spraw zdrowia.
4. Treść ostrzeżenia, o którym mowa w ust. 1, przekazywana jest ministrowi
właściwemu do spraw zdrowia wraz z dowodem uiszczenia opłaty, w celu
uzyskania zgody ministra właściwego do spraw zdrowia, o której mowa w ust. 3.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia, określi, w drodze rozporządzenia
wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4, tryb jej uiszczenia oraz przeznaczenie.”;
5) po art. 60 dodaje się art. 60a w brzmieniu:
60/128
„Art. 60a. 1. Wydatki na reklamę produktu leczniczego nie mogą przekraczać
10% przychodów uzyskanych w poprzednim roku obrotowym z obrotu
produktami leczniczymi.
2. Na wydatki można przeznaczyć wyłącznie przychody z obrotu produktami
leczniczymi, wytwarzanymi na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.”;
6) w art. 81 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
„5. Główny Inspektor Farmaceutyczny, na wniosek podmiotu zobowiązanego do
finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych, wydaje
decyzję o wstrzymaniu w hurtowni farmaceutycznej obrotu lekami i wyrobami
medycznymi podlegającymi refundacji ze środków publicznych.”.
7) w art. 103:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny cofa zezwolenie na prowadzenie
apteki ogólnodostępnej, jeżeli apteka:
1) prowadzi obrót produktami leczniczymi niedopuszczonymi do obrotu;
2) nie udostępniła informacji, o których mowa w art. 63b ust. 1 ustawy z dnia
27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych.”
b) w ust. 2 dodaje się pkt 5 w brzmieniu:
„5) apteka przekazuje, z wyłączeniem uprawnionych podmiotów, jakiekolwiek
dane umieszczone na receptach lub dane dotyczące ilości, rodzaju lub nazw
wydanych produktów leczniczych.”.
Art. 11. W ustawie z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa
medycznego (Dz.U. Nr 241, poz. 2073, z późn. zm.
16))
w art. 5 ust. 1 otrzymuje
brzmienie:
„1. Finansowanie świadczeń zdrowotnych udzielanych w ramach usług ratownictwa
medycznego następuje na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.”.
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2003 r. Nr 99, poz. 920 oraz z 2004 r. Nr 210,
poz. 2135.
16)
61/128
Art. 12. W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym
oraz Rzeczniku Ubezpieczonych (Dz. U. Nr 124, poz. 1153 z późn. zm. 17))
wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 9 w ust. 1:
a) pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) Przewodniczący Komisji wyłoniony w drodze konkursu powoływany przez
Prezesa Rady Ministrów na wspólny wniosek ministra właściwego do spraw
instytucji finansowych, ministra właściwego do spraw zabezpieczenia
społecznego i ministra właściwego do spraw zdrowia – na pięcioletnia
kadencję,”,
b) w pkt 2 po lit. b dodaje się lit. c w brzmieniu:
„c) ministra właściwego do spraw zdrowia,";
2) w art. 13 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Organizację Urzędu określa statut Urzędu, nadany w drodze zarządzenia, przez
ministra właściwego do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego i ministrem właściwym do
spraw zdrowia.”.
Art. 13. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie:
1) art. 13 ust. 4, art. 15 ust. 3, art. 25 ust. 3 i 4, art. 38 ust. 6, art. 39 ust. 9, art. 119
oraz art. 137 ust. 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zachowują moc do czasu
wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art.
13 ust. 3, art. 15 ust. 3, art. 25 ust. 3 i 4, art. 38 ust. 6, art. 39 ust. 9, art. 119 oraz
art. 137 ust. 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U.z 2003 r. Nr 170, poz. 1651, z 2004 r. Nr 93,
poz. 891 i Nr 96, Nr 959 oraz z 2005 r. Nr 83, Poz. 719, Nr 143, Nr 1204 i Nr163, poz. 1362
17)
62/128
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą,
2) art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, zachowują moc do czasu
wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 5
ust. 4 i 4a ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, w brzmieniu nadanym niniejszą
ustawą
- nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 14. Przepisy art. 1 pkt 31 lit. b, pkt 34, 35, pkt 36 lit. b, pkt 38-42 stosuje się od
pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ustawa weszła w życie.
Art. 15. 1. Wnioskodawcy, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy o której mowa w art.
1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, którzy złożyli wnioski na podstawie przepisów
obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, są obowiązani w
terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do uzupełnienia wniosków o
dane, wymienione w art. 39 ust. 2 pkt 7 i 10 ustawy o której mowa w art. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą.
2. W przypadku nie uzupełnienia wniosków, w terminie określonym w ust. 1 stosuje się
przepis art. 39 ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 1.
3. Wnioski, o których mowa w ust. 1, uzupełnione o dane, wymienione w art. 39 ust. 2
pkt 7 i 10 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, są
traktowane jako wnioski złożone pierwszego roboczego dnia pierwszego kwartału
następującego po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.
4. Przepis art. 39 ust. 2a – 2c nie stosuje się do wniosków złożonych przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy oraz do ich uzupełnień, o których mowa w ust. 1.
Art. 16. 1. Uwzględnienie danych dotyczących migracji ubezpieczonych, o której mowa
w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w zakresie nabywania
przez ubezpieczonych zarejestrowanych w danym oddziale wojewódzkim Funduszu
63/128
leków, bezpłatnie, za opłatą ryczałtową albo za częściową odpłatnością, w aptekach
działających na terytorium innych oddziałów wojewódzkich Funduszu następuje na
podstawie
danych
za
rok,
w
którym
możliwa
była,
na
podstawie
PESEL
świadczeniobiorców, identyfikacja recept dotyczących tych leków
2. Wysokość planowanych kosztów finansowania świadczeń opieki zdrowotnej przez
dany oddział wojewódzki Funduszu ustalona zgodnie z art. 118 ustawy z dnia 27
sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą koryguje się:
1) w planie finansowym na rok 2007 – uwzględniając, że wzrost wysokości
planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział
wojewódzki Funduszu nie może być niższy niż 50 % wzrostu wysokości
planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej we wszystkich oddziałach
wojewódzkich Funduszu razem;
2) w planie finansowym na rok 2008 – uwzględniając, że wzrost wysokości
planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział
wojewódzki Funduszu nie może być niższy niż 35 % wzrostu wysokości
planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej we wszystkich oddziałach
wojewódzkich Funduszu razem;
3) w planie finansowym na rok 2009 – uwzględniając, że wzrost wysokości
planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział
wojewódzki Funduszu nie może być niższy niż 20 % wzrostu wysokości
planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej we wszystkich oddziałach
wojewódzkich Funduszu razem
- w odniesieniu do wysokości kosztów finansowania świadczeń opieki zdrowotnej
zaplanowanych w planie finansowym dla danego oddziału obowiązującym w dniu
przekazania planu finansowego Funduszu na rok następny w celu jego
zatwierdzenia albo w dniu ustalania planu finansowego Funduszu na rok
następny.
3. W latach 2007-2009 przy wyliczeniu wielkości środków finansowych przekazywanych
poszczególnym oddziałom wojewódzkim Funduszu z rezerwy, o której mowa w art. 118
ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
64/128
finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
uwzględnia się dodatkowo wyniki wyrównania wysokości środków przypadających na
poszczególne oddziały wojewódzkie Funduszu na dany rok finansowy wynikające z ust.
2.
Art. 17. 1. Umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej, zawarte
przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, na czas dłuższy niż rok, uważa się za
umowy zawarte na czas nieoznaczony, chyba że strony tych umów wypowiedzą je,
zgodnie z postanowieniami tych umów, w terminie 2 tygodni od dnia wejścia w życie
niniejszej ustawy.
2. Strony umów, o których mowa w ust. 1, dostosują ich postanowienia do wymagań
określonych w art. 156 ust. 2 i 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą, w terminie 4 tygodni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 18. 1. Główny Urząd Statystyczny sporządza i publikuje pierwszy Narodowy
Rachunek Zdrowia za rok 2006 r. w terminie do dnia 30 czerwca 2007 r.
2. Nie stosuje się art. 11 ust. 1d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą przy obliczeniu kosztów średnich za rok 2004 i 2005.
Art. 19. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art.
1 pkt 37, 38 , 86 oraz art. 5, które wchodzą w życie 1 stycznia 2007 r.
65/128
UZASADNIENIE
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych oraz ustawy o cenach ma za zadanie uregulować podstawowe
problemy ujawnione w trakcie pierwszych miesięcy funkcjonowania ustawy z dnia
27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.).
Niniejsza nowelizacja ma na celu wprowadzenie zmian służących m.in. ułatwieniu
ubezpieczonym korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej poprzez skrócenie czasu
oczekiwania na ich wykonanie, wzmocnieniu nadzoru nad Narodowym Funduszem
Zdrowia, eliminacji nieprawidłowości w przepływie środków publicznych przeznaczonych
na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej. Wiele z wprowadzanych zmian ma
charakter systematyzujący i porządkujący funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia w
Polsce.
Do najbardziej istotnych zmian wprowadzanych niniejszą ustawą należą przepisy,
których implikacja wynika z konieczności stosowania Dyrektywy Transparencyjności dyrektywa Rady 89/105/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. Dz. Urz. WE L 040 11.02.1989,
str. 8, a ponadto: wprowadzenie ulgi podatkowej na leczenie, wprowadzenie zakazu
uzyskiwania i oferowania korzyści majątkowych z tytułu refundacji leków oraz
odpowiedzialności karnej za te działania, ułatwienie dostępu do świadczeń opieki
zdrowotnej kombatantom między innymi poprzez wprowadzenie możliwości uzyskania
ambulatoryjnych
świadczeń
specjalistycznych
bez
skierowania,
wprowadzenie
możliwości korzystania z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej i usług farmaceutycznych
poza kolejnością. Dodatkowo w projekcie wprowadza się nową grupę produktów
leczniczych refundowanych – leków specjalistycznego stosowania, które mają charakter
wysoce specjalistyczny i innowacyjny. W ustawie wprowadza się określoną procedurę
ordynacji tych leków, które zapewniają przejrzystość, bezpieczeństwo finansowe i
racjonalizację wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia na refundację tych leków.
Ponadto wprowadzenie nowej kategorii leków zwiększy dostępność pacjentów do
drogich leków innowacyjnych, do których dotychczas dostęp był ograniczony.
66/128
Szczegółowe uzasadnienie najważniejszych zmian:
1. W art. 36 – 39 wprowadzono zmiany wynikające z konieczności dostosowania
regulacji dotyczących systemu refundacji do wymogów określonych w Dyrektywie
Transparencyjności.
Uwzględnienie
regulacji
zawartych
w
Dyrektywie
Transparencyjności obejmuje zapewnienie przestrzegania terminów na rozpatrzenie
wniosków o umieszczenie leku na wykazie leków refundowanych i ustalenie ceny dla
produktu
leczniczego
lub
wyrobu
medycznego
refundowanego,
wprowadzenie
możliwości skargi do sądu administracyjnego w zakresie ustalenia ceny dla produktu
leczniczego podlegającego refundacji oraz wprowadzenie tzw. "milczącej zgody" - w
przypadku niepodjęcia rozstrzygnięcia w przewidzianym prawem terminie, w stosunku
do wniosku o ustalenie ceny dla produktu leczniczego już znajdującego się na
wykazach.
2. Dodano przepisy art. 63a i 63 b oraz stanowiący ich konsekwencję przepis art. 193a.
Szczegółowe zmiany polegają na wprowadzeniu trzech rodzajów zakazów:
1) przyjmowania korzyści majątkowej, jeżeli jej uzyskanie jest uzależnione
bezpośrednio
lub
pośrednio
od
poziomu
obrotu
lekami
lub
wyrobami
medycznymi, podlegającymi refundacji ze środków publicznych oraz od działań
osób prowadzących obrót lekami lub wyrobami medycznymi, które mogą
prowadzić bądź prowadzą do zwiększenia poziomu sprzedaży leków lub wyrobów
medycznych, podlegających refundacji ze środków publicznych.
2) przyjmowania przez lekarzy lub felczerów posiadających umowy z Narodowym
Funduszem Zdrowia korzyści majątkowych, których uzyskanie jest uzależnione
od działań tych osób, które bezpośrednio lub pośrednio prowadzą do zwiększenia
poziomu sprzedaży leków lub wyrobów medycznych podlegających refundacji ze
środków publicznych.
3) przyjmowania przez osoby zaopatrujące świadczeniodawcę w leki i wyroby
medyczne oraz przez świadczeniodawców korzyści majątkowych, których
uzyskanie uzależnione jest bezpośrednio lub pośrednio od zakupu leku lub
wyrobu medycznego, podlegającego finansowaniu ze środków publicznych.
Regulacje powyższe mają na celu ograniczenie możliwości tworzenia mechanizmów
kreowania popytu na leki refundowane, który nie jest uzasadniony względami
67/128
medycznymi. W szczególności proponowane zapisy mają na celu zakazanie osiągania
korzyści materialnych przez podmioty uczestniczące w obrocie lekami oraz wyrobami
medycznymi innymi niż określone przepisami ustawy Prawo farmaceutyczne oraz
ustawy o cenach. Obecnie stosowane uregulowania nie zapobiegają funkcjonowaniu
mechanizmów dystrybucji opartych o zasadę, iż czym wyższy poziom sprzedaży leków
refundowanych, tym wyższe rabaty na leki i wyroby medyczne nie podlegające
refundacji. Zgodnie z obecnie funkcjonującymi zasadami lek, którego refundacja
kosztuje podatnika np. 2000 złotych i za który pacjent zgodnie z obowiązującymi
przepisami powinien zapłacić nie więcej niż 3.20 złotych apteka osiąga określoną
przepisami marżę w wysokości 12 złotych. Zasady te jednak ulegają wypaczeniu w
sytuacji, kiedy hurtownia udziela aptece np. 10% rabatu na wszystkie zakupywane w
niej leki i produkty farmaceutyczne pod warunkiem wykonania określonego poziomu
sprzedaży w danym okresie. W opisanej sytuacji rzeczywisty poziom korzyści
osiąganych przez aptekę wyniósłby znacznie więcej niż 200 złotych, które apteka
uzyskałaby w postaci zniżek w zakupach leków nie podlegających refundacji, a których
nie uzyskałaby apteka nie realizująca danego poziomu sprzedaży. Powyższy
mechanizm powoduje, że osiągnięcie poziomu sprzedaży umożliwiającego korzystanie z
preferencyjnych marż jest najłatwiejsze do osiągnięcia poprzez zwiększanie poziomu
sprzedaży leków refundowanych. Wynika to z faktu, że znacznie łatwiej osiągnąć
poziom sprzedaży w wysokości 20 000 złotych sprzedając 10 opakowań leku
refundowanego, za który pacjenci zapłacą łącznie 32 złote, niż sprzedać za kwotę leki
nie podlegające refundacji.
Stosowanie tych mechanizmów prowadzi do nasilania się sygnalizowanych w mediach
patologii polegających na :
1) powstawaniu korupcjogennych układów na linii lekarz-apteka (stwierdzone
wypadki wypisywania recept na leki refundowane na pacjentów nieistniejących)
oraz zagrożenie nasilania się zjawiska wypisywania leków, których stosowanie ze
względów klinicznych jest zbędne lub nawet szkodliwe;
2) wypłacaniu pacjentom przez apteki prowizji za realizację recept na drogie leki i
wyroby medyczne podlegające refundacji, co skłania ich z kolei do wyłudzania
68/128
recept od kilku lekarzy jednocześnie, co dla wielu stanowi stałe, dodatkowe
źródło dochodów;
3) powstawaniu „czarnego rynku” na leki i wyroby medyczne sfinansowane przez
polskiego podatnika, którego wyrazem jest funkcjonowanie sektora z tymi lekami
np. na bazarze na Stadionie Dziesięciolecia oraz masowy wywóz tych leków z
Polski, zwłaszcza za wschodnie granice;
4) ponoszeniu przez Narodowy Fundusz Zdrowia nieuzasadnionych potrzebami
zdrowotnymi społeczeństwa kosztów, których roczny poziom, w ocenie Ministra
Zdrowia, przekracza kwotę jednego miliarda złotych.
Z powyższych względów, celem proponowanych zapisów jest uniemożliwienie
stosowania instrumentów marketingowych, w których na poziom korzyści uzyskiwanych
przez aptekę wpływ ma poziom sprzedaży leków refundowanych oraz ograniczenie
negatywnych zjawisk systemowych będących tego konsekwencją.
Proponowane regulacje mają również zastosowanie w obrocie lekami finansowanymi ze
środków publicznych nie objętych refundacją, co wpłynie na poprawę gospodarki lekami.
Zgodnie z zasadą wolności działalności gospodarczej, wynikającą z art. 22 Konstytucji
RP, ograniczenie tej wolności jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze
względu na ważny interes publiczny. Przedłożony projekt w pełni uzasadniony jest
potrzebą
ochrony
interesu
publicznego
w
sytuacji
niedostatecznego
poziomu
finansowania potrzeb zdrowotnych społeczeństwa i ograniczonych środków na
ratowanie zdrowia i życia obywateli. W tym kontekście istotne są zapisy art. 68
Konstytucji RP, zgodnie z którymi każdy ma prawo do ochrony zdrowia, natomiast
obowiązkiem władz publicznych jest zapewnienie dostępu do świadczeń opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na warunkach i w zakresie
określonym ustawą. Tym samym uzasadnione jest, aby środki podatnika marnotrawione
na refundację leków i wyrobów medycznych ze względów na czynniki inne niż
zdrowotne mogły być przeznaczone na rozszerzenie możliwości refundacji leków i
wyrobów medycznych niezbędnych dla ratowania zdrowia i życia obywateli – co jest
obecnie ograniczone ze względu na brak środków finansowych. Podkreślenia wymaga,
że stosowanie zasady swobody działalności gospodarczej podlega ograniczeniom w
obrocie lekami i produktami medycznymi we wszystkich państwach UE, a szczególnie
69/128
ściśle reglamentowany jest obrót lekami i produktami medycznymi finansowanymi ze
środków publicznych.
Skuteczne zastosowanie proponowanych zmian wymaga wyposażenia Narodowego
Funduszu Zdrowia w uprawnienie do żądania od apteki informacji o treści każdej
umowy, w tym także uzgodnienia dokonanego w jakiejkolwiek formie między apteką a
hurtownią farmaceutyczną, których celem jest zakup leków lub wyrobów medycznych.
Konsekwencją uporczywego uchylania się przez aptekę od obowiązku udostępnienia
ww. informacji będzie powiadomienie wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego,
który korzystając z art. 103 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo
farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.) będzie mógł cofnąć
zezwolenie na prowadzenie apteki. Stworzenie takiej możliwości zapewni skuteczne
egzekwowanie proponowanych przepisów ze względu na ograniczoną i stosunkowo
niewielką liczbę podmiotów zajmujących się hurtowym obrotem lekami i wyrobami
farmaceutycznymi finansowanymi ze środków publicznych.
Określone w art. 193a projektu przestępstwa stanowią typ kwalifikowany łapownictwa
biernego i czynnego, określonego w art. 228 i 229 k.k. i zagrożone są surowszą karą niż
typ podstawowy. Typy kwalifikowane określone w art. 193a ust. 1 i 2 ustawy zagrożone
są grzywną albo karą pozbawienia wolności do lat 3, albo obiema tymi karami łącznie.
Natomiast typ kwalifikowany łapownictwa biernego i czynnego określony w art. 193a
ustawy zagrożony jest karą grzywny i karą pozbawienia wolności od 1 roku do 5 lat.
Jeżeli sąd za przestępstwo określone w art. 193a ust. 1 – 3 orzeknie karę 3 lat
pozbawienia wolności lub surowszą i motywacja sprawcy zasługiwać będzie na
szczególne potępienie, to sąd może orzec środek karny w postaci pozbawienia praw
publicznych (art. 40 § 2 k.k.).
W przypadku skazania za przestępstwo łapownictwa biernego (wszystkich typów),
wskazane może być orzeczenie środka karnego w postaci zakazu wykonywania
określonego zawodu [lekarza, farmaceuty] (art. 41 § 1 k.k.), a także sąd orzeka
przepadek np. pieniędzy lub innego przedmiotu stanowiącego obiekt łapówki (art. 44 § 1
i 2 k.k.).
Podkreślenia wymaga, że przedkładany projekt nie zabrania stosowania promocji dla
klientów aptek polegających na obniżeniu wysokości ryczałtów i odpłatności za leki, co
70/128
uzasadnione jest badaniami, z których wynika, że stosowanie tego typu promocji może
wprawdzie wpływać na decyzję klienta o wyborze apteki, jednak nie prowadzi do
kreowania sztucznego popytu na leki finansowane ze środków publicznych.
Wprowadzenie projektowanych przepisów art. 63a, art. 63b oraz art. 193a nie
spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa. Regulacja będzie pozytywnie
wpływać na zachowanie uczciwej konkurencji pomiędzy podmiotami prowadzącymi
obrót produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi podlegającymi finansowaniu ze
środków publicznych, co osiągnięte zostanie poprzez ograniczenie praktyk i zjawisk
preferujących podmioty stosujące nadużycia w gospodarce lekami.
Przewiduje
się,
iż
projektowane
regulacje
pozwolą
ograniczyć
wydatki
NFZ
przeznaczone na finansowanie produktów leczniczych i wyrobów medycznych na kwotę
co najmniej jednego miliarda złotych, co stanowi mniej niż 10% środków publicznych
przeznaczanych na ten cel.
Przepis art. 63c stanowi systemowe dopełnienie przepisów art. 63a i art. 63b
ograniczając możliwość stosowania praktyk preferujących cenowo jedne hurtownie
względem innych w zakresie leków podlegających finansowaniu ze środków
publicznych. Różnicowanie cen przez producentów oraz importerów dla wybranych
przez siebie hurtowni umożliwia tym hurtowniom stosowanie praktyk, których dotyczą
art. 63a oraz 63b. Ponadto różnicowanie cen powoduje ograniczenia faktycznej
dostępności danego leku do tych hurtowni (i współpracujących z nią aptek), które
uzyskały najbardziej korzystne warunki cenowe. Stan ten prowadzi do sytuacji, gdy
dostęp pacjenta do danego leku lub wyrobu medycznego finansowanego ze środków
publicznych jest ograniczony na skutek warunków cenowych zaoferowanych przez
producenta lub importera hurtowniom farmaceutycznym, albo wręcz możliwy tylko w
określonej
aptece
współpracującej
z
konkretną
hurtownią
farmaceutyczną.
Występowanie różnic w cenach na konkretny lek sięgające nawet kilkaset procent
powoduje, że selektywna polityka cenowa producentów i importerów oraz hurtowni
wobec aptek tworzy istotne ryzyko ekonomiczne dla aptek niezależnych od tych
hurtowni. Wprowadzenie przepisu ograniczy ryzyko podmiotów prowadzących obrót
lekami i wyrobami medycznymi, które na skutek zastosowania cen dumpingowych przez
konkurencję stają przed wyborem podporządkowania się polityce danej hurtowni lub
71/128
bankructwa. Proponowane zapisy wzmocnią ochronę rynku leków i wyrobów
medycznych refundowanych ze środków publicznych przed praktykami dumpingowymi
stosowanymi w celu przejmowania kontroli nad siecią dystrybucji. Jednocześnie istotnie
wzmocnią
skuteczność
stosowania
przepisów
ustawowych
przeciwdziałających
faktycznemu przejmowaniu kontroli przez hurtownie nad aptekami, co uznane zostało
przez ustawodawcę za istotne zagrożenie interesów pacjenta. Podkreślić należy, że
proponowane zapisy nie ograniczą konkurencji pomiędzy poszczególnymi producentami
i importerami, co wynika z faktu, że poza niektórymi lekami innowacyjnymi, które nie
mają swoich odpowiedników wszystkie pozostałe środki lecznicze posiadają po kilka lub
kilkanaście równoważników. Nie ograniczą również konkurencji pomiędzy hurtowniami,
które będą mogły konkurować wysokością marż. Proponowane uregulowania są
najbardziej korzystne dla tych producentów i importerów, którzy dla swojego produktu
zaproponują cenę niższą niż konkurenci, co jest korzystne zarówno dla pacjenta jak i
podmiotów finansujących leki ze środków publicznych. Proponowany zapis przyczyni się
do zwiększenia dostępu do leków i wyrobów medycznych dla pacjentów oraz
długofalowo – obniżenia cen na leki. Proponowane rozwiązania dotyczą zakresu, który
nie znajduje bezpośredniej analogii w stosunku do innych segmentów rynku. Wynika to
z faktu, iż w przeciwieństwie do innych wyrobów decyzja o nabyciu leku nie jest
wynikiem swobodnej decyzji konsumenta, lecz przymusem wynikającym ze stanu
zdrowia pacjenta. Ponadto istotnym czynnikiem różnicującym jest znaczny udział
środków publicznych w finansowaniu leków. Uzasadnia to funkcjonowanie wysokiego
poziomu regulacji rynku farmaceutycznego we wszystkich państwach UE.
3. Projektowane zmiany w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych zmierzają ponadto do wzmocnienia nadzoru Ministra Zdrowia nad
Narodowym Funduszem Zdrowia, co uzasadnione jest koniecznością zapewnienia
prawidłowości
funkcjonowania
instytucji
odpowiedzialnej
za
zabezpieczenie
finansowania świadczeń opieki zdrowotnej oraz koniecznością właściwego realizowania
przez Ministra Zdrowia polityki zdrowotnej.
Większy wpływ Ministra Zdrowia na działalność Narodowego Funduszu Zdrowia
zapewniony również zostanie poprzez wprowadzenie w art. 146 konieczności uzyskania
przez Prezesa Funduszu opinii konsultantów krajowych dla projektów decyzji Prezesa
72/128
związanych z określeniem przedmiotu postępowania w sprawie zawarcia umowy o
udzielanie
świadczeń
opieki
zdrowotnej.
Merytoryczny
wkład
konsultantów,
powoływanych przez Ministra Zdrowia pozwoli nie tylko na ocenę projektów pod kątem
medycznym, ale zapewni jednocześnie wpływ na przebieg procesu zawierania umów,
gwarantując jego prawidłowość.
Istotne wzmocnienie nadzoru Ministra Zdrowia nad Narodowym Funduszem Zdrowia
zapewni projektowany art. 168a, który w znacznej mierze rozszerza kompetencje
nadzorcze ministra w zakresie pracy organów Funduszu, wyposażając go w
uprawnienia do zwoływania posiedzeń, ustalania porządku obrad, zobowiązywania
organów Funduszu do podejmowania określonych działań.
4. Projekt jednocześnie określa spójny sposób rozpoznawania spraw z zakresu
ubezpieczenia zdrowotnego oraz eliminując wątpliwości interpretacyjne odsyła w
zakresie nieuregulowanym w ustawie odpowiednio do przepisów kodeksu postępowania
administracyjnego. W art. 109 indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia
zdrowotnego pozostawiono w kompetencji dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu.
Potrzeby zdrowotne ubezpieczonych realizują ponadto przepisy art. 41a, zapewniające
finansowanie przez Fundusz w określonych sytuacjach kosztów transportu sanitarnego
z państw unijnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 49 ułatwiający
obywatelom dokumentowanie prawa do świadczeń i ochronę prawną Europejskiej Karty
Ubezpieczenia Zdrowotnego.
Nowelizowana ustawa jednocześnie realizuje interesy świadczeniodawców, których w
art. 64 ust. 6a-6c wyposaża się w prawo do zgłaszania zastrzeżeń do protokołu z
kontroli, przeprowadzanej w oparciu o przepisy ustawy.
5. Proponowana zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ma na
celu wprowadzenie ulgi podatkowej na leczenie oraz dodatkowe ubezpieczenie
zdrowotne. Podatek dochodowy zmniejszany będzie, jeżeli w roku podatkowym podatnik
poniesie wydatki na świadczenia zdrowotne udzielane przez zakłady opieki zdrowotnej,
przez lekarzy i lekarzy dentystów, prowadzących indywidualną praktykę lekarską,
indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską, a także
na
zapłatę
składek
dobrowolnego
komercyjnego
ubezpieczenia
zdrowotnego.
Odliczeniu będą podlegały wydatki poniesione na rzecz podatnika, a także na rzecz
73/128
jego małżonka oraz dzieci własnych i przysposobionych, jeżeli małżonek lub dzieci nie
uzyskały w roku podatkowym dochodów, z wyjątkiem dochodów zwolnionych (wolnych)
od podatku dochodowego. Zmniejszenie nie może przekroczyć kwoty stanowiącej
iloczyn równowartości 1 % podatku oraz liczby osób wykazanych w zeznaniu, o którym
mowa w art. 45 ust. 1 i ich dzieci własnych i przysposobionych. Dodatkowym
ograniczeniem wysokości ulgi byłoby 10 % zapłaconej w roku podatkowym składki na
powszechne ubezpieczenie zdrowotne, co ma na celu ograniczenie korzystania z takiej
ulgi przez osoby osiągające dochody, od których nie jest płacona składka na
powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Wysokość poniesionych wydatków ustalana
będzie na podstawie faktury lub rachunku wraz z wydrukiem z kasy rejestrującej
(paragonem fiskalnym), wystawionych przez zakład, lekarza lub lekarza dentystę.
Jeżeli każdy z małżonków osiąga dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem
dochodowym, limit odliczeń przysługuje odrębnie każdemu z małżonków. W ramach
limitu przysługującego małżonkom wydatki poniesione na rzecz dzieci własnych
przysposobionych odlicza się od podatku jednego z małżonków lub od podatku obojga,
w proporcji określonej przez nich w zeznaniach rocznych.
Wprowadzenie projektowanej ulgi podatkowej wiąże się z koniecznością dokonania
przez Ministra Finansów zmiany rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie
kas rejestrujących (Dz. U. Nr 273, poz. 2706) w kierunku nałożenia na podmioty
wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1 obowiązku zainstalowania kasy
rejestrującej i ewidencjonowania obrotu. Pomimo zwolnienia usług w zakresie ochrony
zdrowia od podatku od towarów i usług, wprowadzenie obowiązku ewidencjonowania
obrotu przyczyni się do ujawnienia rzeczywistych przychodów uzyskiwanych przez
podmioty wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1. Obecnie wpływy do systemu
ochrony zdrowia ponoszone przez pacjentów poza obowiązkową składką na
ubezpieczenie zdrowotne szacowane są na ok. 12 – 15 mld zł rocznie, co stanowi
więcej niż 1/3 środków jakimi gospodaruje Narodowy Fundusz Zdrowia, przy czym
część tej kwoty stanowi tzw. „szarą strefę’’. Należy ponadto wziąć pod uwagę korzyści
finansowe, które w ocenie Ministra Zdrowia będą konsekwencją wprowadzenia ulgi
podatkowej na leczenie, co potwierdzają obliczenia umieszczone w części niniejszego
uzasadnienia dotyczącej oceny skutków regulacji. Wprawdzie zmniejszenie o 1 %
74/128
podatku należnego stanowi dla państwa wzrost kosztów wynoszący ok. 260 mln zł, ale
należy wziąć pod uwagę fakt, iż
dotyczących
konieczności
wprowadzenie towarzyszących uldze rozwiązań
stosowania
kas
rejestrujących
ujawni
aktualnie
niewykazywane przychody zakładów opieki zdrowotnej, lekarzy i lekarzy dentystów.
Nawet ujawnienie jedynie np. 1/4
tych przychodów spowoduje wpływ do budżetu
państwa w wysokości około 600 mln zł, co potwierdza wysuniętą tezę, iż wpływy do
budżetu
będące
rezultatem
ewidencjonowania
obrotu
poprzez
obligatoryjne
zainstalowanie kasy rejestrującej znacznie przewyższą koszty wprowadzenia ulgi
podatkowej na leczenie.
Ponadto ulga ma charakter prorodzinny, gdyż obejmuje nie tylko wydatki poniesione na
leczenie samego podatnika, ale również członków jego rodziny. Jest to zgodne z
polityką rządu zmierzająca do wspierania rodziny. Proponowana ulga preferuje
podatników posiadających na utrzymaniu większą liczbę dzieci i tworzy mechanizm
preferujący wydatkowanie środków na ochronę ich zdrowia.
6. Stosowne zmiany zostały wprowadzone do ustawy – Prawo farmaceutyczne. Ich
założeniem jest przede wszystkim ograniczenie wydatków na reklamę leków oraz wzrost
świadomości pacjenta. Przepis art. 55a wprowadza obligatoryjne umieszczanie w treści
każdej reklamy kierowanej do publicznej wiadomości ostrzeżenia informującego o
szkodliwości nadużywania produktu leczniczego. Jest powszechnie wiadome, iż leki
przeciwbólowe są traktowane jako antidotum na wszelkie dolegliwości i przyjmowane w
olbrzymich ilościach, bez świadomości negatywnych skutków dla zdrowia, jakie może ta
praktyka wywołać. Wobec zakazu kierowania do publicznej wiadomości reklamy
dotyczącej produktów leczniczych wydawanych wyłącznie na podstawie recepty,
adresatami ostrzeżenia o szkodliwości ewentualnego nadużycia produktów leczniczych
nie będą osoby, które muszą produkty lecznicze przyjmować z określoną przez lekarza
częstotliwością. Każdy, kto kupuje, a następnie przyjmuje produkt leczniczy pod
wpływem treści reklamy, ma prawo do robienia tego w sposób przemyślany i w
rezultacie świadomy. Reklama kierowana do publicznej wiadomości, ze względu na
specyfikę jej przedmiotu, oprócz informowania o produkcie leczniczym, powinna również
pełnić funkcję edukacyjną. W celu zapewnienia prawidłowej treści ostrzeżenia o
szkodliwości nadużywania produktów leczniczych wprowadza się obowiązek jej
75/128
akceptacji przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Warunkiem koniecznym
złożenia do ministra wniosku o wyrażenie zgody na treść powyższego ostrzeżenia jest
uiszczenie opłaty, z której wpływy mogą zostać przeznaczone na przykład na promocję
ochrony zdrowia. Regulacja zawarta w zaproponowanym art. 60a, podobna do
rozwiązań brytyjskich, zapobiegnie z kolei wpływaniu reklamy na sprzedaż leków i skłoni
do lokowania produkcji leków w Polsce oraz powiązania produkcji z możliwościami
reklamy i sprzedaży. Cena produktu leczniczego zostanie zatem w znacznym stopniu
uniezależniona od wydatków na reklamę.
Dodanie pkt 5 do art. 103 ust. 2 ma na celu wyeliminowanie prowadzonej przez apteki
praktyki przekazywania danych umieszczonych na receptach oraz danych o ilości,
rodzaju
bądź
nazwach
wydanych
produktów
leczniczych.
Dane
takie
są
wykorzystywane przez hurtownie farmaceutyczne do przeprowadzania badań „rynku
leków”. Informacje uzyskiwane z aptek są wykorzystywane przez przedstawicieli firm
farmaceutycznych, którzy wykorzystując wiedzę na temat wydawanych leków sugerują
lekarzom co przepisywać i w ten sposób przyczyniają się do kształtowania ordynacji
lekami.
7. Stosowne zmiany wprowadzone zostały do ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i
emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych włączające w skład Komisji Nadzoru
Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych przedstawiciela ministra właściwego do spraw
zdrowia (jako zastępcę Przewodniczącego Komisji) oraz nadające uprawnienie
ministrowi właściwemu do spraw zdrowia do współuczestniczenia przy nadawaniu
statutu Urzędu Komisji. Wprowadzone zmiany mają na celu zabezpieczenie faktycznego
wpływu ministra właściwego do spraw zdrowia na funkcjonowanie rynku produktów
ubezpieczeniowych, oferowanych przez prywatne firmy ubezpieczeniowe.
Szczegółowe uzasadnienie poszczególnych zmian:
1. W art. 2 ust 1 dodano pkt 3, zgodnie z którym prawo do korzystania ze świadczeń
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych będą miały osoby, które nie
ukończyły 18 roku życia oraz kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu. W ten sposób
przeniesiono dotychczasowe brzmienie art. 13 ust 1 do art. 2, co uzasadnione jest
względami
technicznymi, albowiem art. 2 zawiera przez to pełny katalog osób
uprawnionych do świadczeń przysługujących na podstawie ustawy. Jednocześnie w
76/128
powyższym przepisie wyraz „świadczeniobiorca” zastąpiono wyrazem „osoba”, dzięki
czemu zostały usunięte pojawiające się wątpliwości na temat zakresu podmiotowego
uprawnień do świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących zgodnie z tymi przepisami.
W trakcie stosowania przepisów ustawy wystąpiły bowiem wątpliwości, czy kobiety w
ciąży i dzieci, o których mowa w dotychczasowym art. 13, muszą spełniać wymogi
określone w art. 8 ustawy o pomocy społecznej (kryteria dochodowe). Należy przy tym
podkreślić, że niewątpliwą intencją ustawodawcy było objęcie wszystkich kobiet w ciąży,
w okresie porodu i połogu oraz dzieci - obywateli polskich bezpłatną opieką medyczną.
Wniosek taki wypływa również z art. 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Wprowadzana zmiana ma rozwiać wszelkie wątpliwości, tak aby całkowicie wyjaśnić, że
prawo do bezpłatnych świadczeń przysługuje wszystkim kobietom w ciąży, okresie
porodu i połogu oraz dzieciom - obywatelom polskim niezależnie od podlegania
ubezpieczeniu zdrowotnemu czy spełnianiu kryteriów dochodowych i majątkowych.
2. Propozycja zmiany definicji przepisów o koordynacji zawartej w słowniczku w art. 5
pkt 32 ma na celu doprecyzowanie, iż rozumie się przez to dodatkowo również decyzje
m.in. Komisji Administracyjnej do Spraw Zabezpieczenia Społecznego, które określają
wzór Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz wzory innych formularzy,
którymi posługują się instytucje poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej
oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego w celu prawidłowego zapewnienia praw
osób przemieszczających się w ich granicach w zakresie świadczeń zdrowotnych.
3. W związku z wprowadzeniem w projekcie ustawy nowej grupy produktów leczniczych,
refundowanych ze środków publicznych oraz szczegółowych zasad ordynacji tych
produktów, w słowniczku do ustawy w ust. 5 po pkt 11 dodano pkt 11a, który zawiera
definicję leku specjalistycznego stosowania. Zamieszczenie definicji powyższego
pojęcia i dalsze posługiwanie się nim w treści projektowanego aktu prawnego, realizuje
postulat spójności przepisów i przejrzystości proponowanych rozstrzygnięć.
4. Na potrzeby wynikające z art. 118 i 119, w związku z koniecznością efektywnego i
racjonalnego planowania środków przeznaczonych na finansowanie świadczeń opieki
zdrowotnej oraz zasad uruchamiania rezerwy, dla spójności i przejrzystości treści i
systematyki ustawy w art. 5 po pkt 15 dodaje się pkt 15a zawierający definicję migracji.
77/128
5. W art. 5 pkt 41 dokonano redakcyjnej zmiany w definicji świadczeniodawcy.
Propozycja polega na wykreśleniu z obowiązującego przepisu sformułowania "o której
mowa w art. 50a ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.
U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.)" i jest konsekwencją uchylenia wspomnianego przepisu
przez ustawę z dnia 25 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz
o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 273, poz. 2703).
6. W art. 7 ust. 1 pkt 2 dodano wyrazy „na terenie gminy”. Zapis ten pozwoli na jasne
określenie, o jakich programach zdrowotnych gminy muszą przekazywać powiatowi
informację. W proponowanym zapisie gminy będą musiały przekazywać informacje
powiatowi, nie tylko o tych programach zdrowotnych, które finansują, ale również o tych,
które finansuje inny podmiot publiczny, a które są realizowane na terenie danej gminy.
7. W art. 10 ust. 1 dokonano zmiany pkt 3. Proponowana zmiana wynika ze względów
praktycznych. W dotychczasowym brzmieniu ustawy przepis zawarty w punkcie 3
nakładał na wojewodę obowiązek przekazywania ministrowi właściwemu do spraw
zdrowia kwartalnych informacji o programach zdrowotnych do 15 dnia miesiąca
następującego po zakończeniu danego kwartału. W ocenie Ministerstwa Zdrowia nie ma
potrzeby otrzymywania sprawozdań z realizacji programów zdrowotnych częściej niż raz
w roku. Czas realizacji programów zdrowotnych na terenie województw często wynosi
pół roku, a nawet rok, wobec czego w znaczącej ilości sprawozdań w dwóch, trzech
kwartałach informacje na temat realizowanych programów powtarzały się, za wyjątkiem
ilości wydatkowanych środków finansowych i ilości zrealizowanych zadań. Niemniej w
tak krótkich odstępach czasu i tak szczegółowe informacje nie wydają się konieczne dla
Ministra Zdrowia. Dopiero po zakończeniu realizacji całego programu można było
dokonać całościowej analizy tych sprawozdań. Ponadto kwestię tą podnosiły również
jednostki samorządu terytorialnego, które przygotowują dla wojewody powyższe
informacje. W
proponowanej
zmianie
wprowadzono
obowiązek
przekazywania
ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informacji o zrealizowanych w roku bieżącym
programach zdrowotnych do dnia 15 grudnia bieżącego roku, a także o planowanych do
realizacji w roku następnym. Przekazywanie tych danych raz w roku przyczyni się do
otrzymywania konkretnych informacji przez Ministra Zdrowia, co wpłynie dodatnio na
78/128
sposób realizacji polityki zdrowotnej państwa. Zmiana ta odciąży też wojewodów i
samorządy terytorialne od tworzenia zbędnych danych.
Wprowadzono ponadto w art. 10 ust. 2 i 3 (oznaczając dotychczasową treść jako ust. 1)
określenie zakresu informacji dotyczących programów zdrowotnych, a także delegację
do wydania rozporządzenia określającego sposób przekazywania informacji o
programach zdrowotnych oraz wzór stosownych dokumentów, zawierających te
informacje. Dzięki wydaniu tego rozporządzenia zostaną usunięte występujące w
praktyce wątpliwości na temat zakresu i sposobu przekazywanych danych, a minister
właściwy do spraw zdrowia uzyska pełną wiedzę na temat realizowanych na terenie
kraju programów zdrowotnych, co umożliwi podejmowanie stosownych działań w tym
zakresie.
8. W art. 11 ust. 1 pkt 9 oraz w konsekwencji także w art. 102 ust. 5 pkt 11
wprowadzono zmianę polegającą na włączeniu informacji o dostępności do świadczeń
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do sprawozdania z
działalności Funduszu. Ten jednolity dokument podlegać będzie przedłożeniu Sejmowi
RP przez Ministra Zdrowia w trybie określonym w art. 187, w terminie do dnia 31
sierpnia roku następnego. Informacja o dostępności faktycznie obecnie jest elementem
sprawozdania
z działalności
Funduszu,
zatem
bezzasadne
jest
jej
odrębne
przedstawianie Sejmowi RP w terminie do dnia 30 czerwca (obecnie wynika to z art. 11
ust. 1 pkt 9), skoro zgodnie z art. 187 ust. 2 sprawozdanie z działalności przedstawiane
jest Sejmowi RP w terminie nie późniejszym niż koniec lipca.
W art. 11 po ust. 1 proponuje się ponadto dodanie ust. 1a-1d, które nakładają na
Ministra Zdrowia dodatkowe zadanie związane ze stosowaniem wspólnotowych
przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, a polegające na
obliczaniu średnich kosztów, o których mowa w przepisach art. 94 i 95 rozporządzenia
Rady (EWG) nr 574/72. Zgodnie z przepisami art. 36 rozporządzenia Rady (EWG) nr
1408/71, koszty świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez instytucję państwa
członkowskiego na rachunek instytucji innego państwa członkowskiego, zgodnie z
przepisami rozdziału I: Choroba i macierzyństwo ww. rozporządzenia, podlegają
zwrotowi
w
całości.
Zwroty
odbywają
się
między
instytucjami
właściwymi
(ubezpieczeniowymi) państw członkowskich Wspólnoty, w trybie przewidzianym przez
79/128
rozporządzenie Rady (EWG) nr 574/72, bądź na podstawie udokumentowanych
rzeczywistych wypłat (kosztów rzeczywistych), bądź na podstawie ryczałtu (kosztów
średnich). Ryczałty mają zapewnić zwrot kwot możliwie najbliższych rzeczywiście
poniesionym wydatkom. W Polsce kompetencje instytucji właściwej w rozumieniu
wspólnotowych przepisów o koordynacji przysługują Narodowemu Funduszowi Zdrowia
z 16 oddziałami wojewódzkimi. Większość wydatków na świadczenia opieki zdrowotnej
w systemie koordynacji jest ponoszona i rozliczana przez Fundusz. Obowiązek
obliczania średniego kosztu rocznego na rodzinę oraz średniego kosztu rocznego na
emeryta lub rencistę nałożono jednakże na ministra właściwego do spraw zdrowia.
Powyższy zapis uzasadniony jest koniecznością zgromadzenia danych z możliwie
wszystkich źródeł finansowania świadczeń opieki zdrowotnej. Powierzenie kompetencji
do obliczenia kosztu średniego wynika z roli Ministra Zdrowia w systemie opieki
zdrowotnej oraz pełnienia przez niego funkcji władzy, co pozwala zgromadzić potrzebne
dane od wszystkich instytucji dysponujących stosownymi informacjami. Powyższa
regulacja uzasadniona jest także koniecznością sprawowania przez Ministra Zdrowia
nadzoru nad systemem opieki zdrowotnej, a obliczanie kosztu średniego – pełniącego
niezwykle ważną rolę - jest jedną z form realizowania powyższych kompetencji
nadzorczych. Zasady kalkulacji kosztów średnich regulują przepisy art. 94 i 95
rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72. Przedmiotowa kalkulacja posłuży do rozliczenia
kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych na terytorium Polski osobom
ubezpieczonym w pozostałych państwach członkowskich Wspólnoty, tj. mieszkającym w
Polsce członkom rodzin pracowników najemnych lub osób prowadzących działalność na
własny rachunek w innych państwach członkowskich oraz mieszkającym w Polsce
emerytom/rencistom z innych państw członkowskich i członkom ich rodzin, w ramach
mechanizmu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość kosztów
średnich i związana z nimi wysokość przychodów polskiego systemu ochrony zdrowia
zależy
w
dużym
stopniu
od
zidentyfikowania
wszystkich
publicznych
źródeł
finansowania świadczeń opieki zdrowotnej w Polsce i włączenia ich w przedmiotową
kalkulację. Czym niższy koszt średni, tym mniej środków finansowych Polska otrzyma w
ramach zwrotu za leczenie ww. osób w Polsce. Ze względu na wagę problemu oraz z
uwagi na fakt, iż w interesie Polski leży ujęcie wszystkich źródeł finansowania
80/128
rzeczowych świadczeń zdrowotnych do kalkulacji ich kosztów średnich, proponuje się
współpracę międzyresortową w zakresie naliczania kosztów średnich poprzez nałożenie
obowiązku udzielania nieodpłatnie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia i Głównemu
Urzędowi Statystycznemu informacji koniecznych do obliczeń na podmioty wymienione
w art. 1 pkt 4 lit. b. projektu ustawy.
W powyższych obliczeniach będzie uwzględniało się Narodowy Rachunek Zdrowia, w
kompetencję do sporządzenia którego wyposaża się Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego, dokonując stosownej zmiany w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca
1995
r.
o
statystyce
publicznej.
Narodowy Rachunek
Zdrowia
jest
bowiem
zintegrowanym systemem ujmującym wydatki na ochronę zdrowia w sposób
wszechstronny. Podstawę tego systemu rachunku stanowi międzynarodowa klasyfikacja
wydatków na ochronę zdrowia, na podstawie której można określić wszystkie źródła
finansowania oraz przedmiot finansowania. Narodowy Rachunek Zdrowia jest jedyną
publikacją w Polsce, która umożliwi zidentyfikowanie wszystkich źródeł finansowania
ochrony zdrowia. Sporządzanie corocznie i publikowanie przez GUS Narodowego
Rachunku Zdrowia spowoduje, że zostanie spełniony warunek, iż kalkulacja średnich
kosztów zostanie sporządzona w oparciu o publikowane, rzetelne i ogólnie dostępne
dane.
W art. 11 zmieniono ponadto ust. 2
właściwego
do
spraw
finansów
pkt 2, dodając obok kompetencji ministra
publicznych
do
zatwierdzania
sprawozdania
finansowego Funduszu, kompetencję w zakresie przedkładania tego sprawozdania wraz
z opinią ministra właściwego do spraw zdrowia Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej.
Proponowana zmiana na celu wprowadzenie rozwiązania, zgodnie z którym organ
zatwierdzający sprawozdanie finansowe byłby odpowiedzialny za przedstawienie tego
sprawozdania Sejmowi RP. Obecnie za przedstawienie tego sprawozdania odpowiada
Minister Zdrowia, który jednocześnie nie ma wpływu na termin zatwierdzenia
sprawozdania finansowego, co w świetle obowiązujących obecnie przepisów pozostaje
w gestii Ministra Finansów.
9. Zmiana art. 13, polegająca na usunięciu przepisu ust. 1, jest konsekwencją zmian
wprowadzonych w art. 2. Jednocześnie proponowane nowe brzmienie art. 13 zmierza
81/128
do jednoznacznego i przejrzystego określenia źródeł finansowania świadczeń opieki
zdrowotnej dla osób uprawnionych do tych świadczeń na podstawie ustawy.
10. Wyodrębniono wyraźnie w art. 15 ust. 2 opiekę paliatywną, oddzielając ją od
świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych. Zmiana jest uzasadniona charakterem
opieki paliatywnej. Opieka paliatywna jest opieką specjalistyczną. Włączenie jej do
opieki długoterminowej powoduje niekorzystne skutki finansowe i chaos organizacyjny
(np. koszt osobodnia w jednostce opieki paliatywnej/hospicyjnej jest wyceniany na 15
pkt, w jednostce opieki długoterminowej 6-8 pkt). Fakt, że niektóre oddziały w opiece
długoterminowej kontraktują w Funduszu swoje usługi jako usługi paliatywne powoduje
niewłaściwą alokację środków. Brak wyraźnego rozdzielenia opieki paliatywnej od
długoterminowej (pielęgnacyjno-opiekuńczej) powoduje trudności w przestrzeganiu
standardów, które są znacznie wyższe w opiece paliatywnej w porównaniu z opieką
długoterminową, co odbija się na jakości świadczeń.
W artykule 15 dokonano ponadto stosownej zmiany ust. 3 pkt 1, polegającej na
rozszerzeniu
katalogu
wysokospecjalistyczne.
podmiotów,
Zgodnie
z
którym
obecnym
finansowane
brzmieniem,
są
świadczenia
świadczenia
takie
przysługiwały wyłącznie świadczeniobiorcom. Zmiana polegająca na wprowadzeniu
możliwości
finansowania
z
budżetu
państwa
kosztów
świadczeń
wysokospecjalistycznych osobom uprawnionym na podstawie przepisów o koordynacji
uzasadniona jest koniecznością rozwiązania problemów jakie pojawiają się w związku z
rozliczaniem kosztów świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych w Polsce z budżetu
ministra właściwego ds. zdrowia, a udzielanych tym osobom. Proponuje się zatem
wprowadzenie drugiej obok Narodowego Funduszu Zdrowia instytucji właściwej w
systemie koordynacji i powierzenie tego zadania ministrowi właściwemu do spraw
zdrowia. Wprowadzenie takiego rozwiązania ujednolici zasady rozliczania kosztów
świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych obywatelom polskim w innych państwach
członkowskich Wspólnoty Europejskiej, w tym świadczeń niewykonywanych w kraju, o
których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy. Jednocześnie umożliwi rozwiązanie kwestii
rozliczania z innymi państwami członkowskimi UE lub EOG kosztów procedur
wysokospecjalistycznych realizowanych przez polskich świadczeniodawców na rzecz
osób uprawnionych, posiadających zgodę zagranicznych instytucji właściwych.
82/128
Minister Zdrowia pełniłby funkcję instytucji właściwej w odniesieniu do świadczeń opieki
zdrowotnej finansowanych z budżetu państwa na podstawie art. 15 ust. 3 i art. 26 ust. 1 i
2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych świadczeń wysokospecjalistycznych i świadczeń opieki zdrowotnej nie wykonywanych w
kraju.
W zakresie kierowania świadczeniobiorców na wykonanie poza granicami kraju leczenia
lub badań diagnostycznych, których nie przeprowadza się w kraju, Minister Zdrowia
działałby dwutorowo. Jako instytucja właściwa w systemie koordynacji wydawałby zgodę
na ww. świadczenia do pozostałych państw członkowskich Wspólnoty, wystawiając
zaświadczenie E 112 PL, a następnie rozliczał ich koszty z zagranicznymi instytucjami
właściwymi, zgodnie z przepisami art. 36 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71,
według takich samych stawek, jakie stosuje się w odniesieniu do obywateli
ubezpieczonych w państwie członkowskim, na terytorium którego leczenie lub badania
są wykonywane. Rozwiązanie to ma zatem także uzasadnienie ekonomiczne. Natomiast
nie uległby zmianom dotychczas obowiązujący tryb kierowania świadczeniobiorców na
leczenie lub badania diagnostyczne do państw trzecich, tj. nie będących członkami UE
lub EOG, oraz tryb i zasady pokrywania ich kosztów.
W
obydwu
przypadkach
minister
właściwy
do
spraw
zdrowia
zachowałby,
w sytuacjach uzasadnionych stanem zdrowia pacjenta, możliwość finansowania kosztów
transportu świadczeniobiorcy do miejsca leczenia zagranicą i do miejsca leczenia lub
zamieszkania w kraju, mając na uwadze dobro pacjenta oraz fakt, iż świadczenia opieki
zdrowotnej będące przedmiotem skierowania nie są wykonywane w Polsce.
Powierzenie Ministrowi Zdrowia zadań instytucji właściwej umożliwi odzyskanie środków
finansowych poniesionych przez Ministra Zdrowia w związku z udzielaniem świadczeń
wysokospecjalistycznych określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13
grudnia 2004 r. w sprawie świadczeń wysokospecjalistycznych finansowanych z
budżetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw
zdrowia (Dz. U. Nr 267, poz. 2661), osobom uprawnionym do tych świadczeń na
podstawie
przepisów
o
koordynacji,
posiadającym
zgodę
swojej
instytucji
ubezpieczeniowej (formularz E 112). Koszty tych świadczeń podlegałyby rozliczeniom
na zasadach obowiązujących w systemie koordynacji.
83/128
Wprowadzenie proponowanego rozwiązania wiąże się z koniecznością dokonania
stosownej zmiany przepisów art. 15 ust. 3, art. 26 ust. 1, art. 51 i art. 53 ustawy.
Wprowadzenie drugiej instytucji właściwej spowoduje skutki finansowe dla budżetu
Ministra Zdrowia w postaci kosztów administracyjnych związanych z wykonywaniem
zadań instytucji właściwej oraz konieczność nowelizacji załączników do rozporządzenia
Rady (EWG) nr 574/72, przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie
kierowania świadczeniobiorców na leczenie lub badania diagnostyczne poza granicami
kraju oraz zmiany zarządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 sierpnia 2000 r. w sprawie
utworzenia Biura Rozliczeń Międzynarodowych (Dz. Urz. Min. Zdrow. Nr 1, poz. 26, z
późn. zm.), przy założeniu, że zadania instytucji właściwej w imieniu Ministra Zdrowia
realizowałoby Biuro Rozliczeń Międzynarodowych.
11. Wprowadzono zmianę w art. 21 w ust. 1 - zapisano, że okresowemu badaniu przez
zespół oceny przyjęć podlegają listy oczekujących na udzielenie świadczeń opieki
zdrowotnej przez szpitale. W zakładach opieki zdrowotnej udzielających świadczeń
specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej listy oczekujących będą oceniane
przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej. Pozostali świadczeniodawcy będą
prowadzili listy oczekujących, ale nie będą dokonywali ich oceny (dotyczy to
indywidualnych praktyk lekarskich). Wprowadzenie możliwości dokonywania oceny list
oczekujących przez kierowników zakładów opieki zdrowotnej uzasadnione jest brakiem
konieczności
powoływania
zespołów
oceny
poza
szpitalami,
odejściem
od
biurokratyzowania procedur i ma na celu dobro pozostałych świadczeniodawców.
Dodatkowo w art. 21 dodano ust. 2a dotyczący możliwości powołania do zespołu oceny
przyjęć przedstawiciela Rady Społecznej zakładu opieki zdrowotnej posiadającego ze
względu
na
zakres
obowiązków
wykształcenie
medyczne.
Zmiana
powyższa
uzasadniona jest koniecznością zwiększenia przejrzystości funkcjonowania zespołu.
Zmiana w ust. 4 wynika ze znowelizowanego brzmienia ust. 1.
12. Dodano w art. 23 ust. 1, rozszerzający przekazywaną przez świadczeniodawców
prowadzących listy oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej
oddziałowi wojewódzkiemu Narodowego Funduszu Zdrowia informację o dane w postaci
numeru PESEL świadczeniobiorcy.
84/128
Dzięki temu rozwiązaniu realne stanie się monitorowanie przez Fundusz obecności
poszczególnych świadczeniobiorców na kilku listach oczekujących na to samo
świadczenie jednocześnie oraz monitorowanie rodzajów świadczeń wykazywanych na
listach oczekujących. Prawidłowa i kompleksowa identyfikacja osób na listach
oczekujących ma w założeniu skrócić okres oczekiwania na świadczenia opieki
zdrowotnej oraz umożliwić zapewnienie lepszego planowania nakładów finansowych na
określone typy świadczeń.
13. Propozycja zmiany brzmienia art. 25 wynika z faktu, iż obecne brzmienie art. 25 nie
uwzględnia przepisów art. 55 ust. 1 lit. b) i c) i ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr
1408/71. W myśl art. 22 ust. 1 lit. b) i c) rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, osoba
posiadająca prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w jednym z państw członkowskich
UE lub EOG (w Polsce osoba ubezpieczona w Narodowym Funduszu Zdrowia), ma
prawo do tych świadczeń na terytorium innego państwa członkowskiego, udzielonych
przez instytucję miejsca pobytu lub zamieszkania na rachunek instytucji właściwej (w
Polsce – Narodowego Funduszu Zdrowia), zgodnie z ustawodawstwem stosowanym
przez instytucję miejsca pobytu lub zamieszkania, tak jakby była w niej ubezpieczona,
gdy:
-
uzyskała zgodę instytucji właściwej (Narodowego Funduszu Zdrowia) na powrót
na terytorium państwa członkowskiego,
w którym
zamieszkuje lub na
przeniesienie swojego miejsca zamieszkania na terytorium innego państwa
członkowskiego;
-
uzyskała zgodę instytucji właściwej na udanie się na terytorium innego państwa
członkowskiego w celu uzyskania odpowiedniej opieki, właściwej w jej stanie.
Przesłanki, według których można odmówić zgody na powrót na terytorium państwa
zamieszkania lub na przeniesienie swojego miejsca zamieszkania na terytorium innego
państwa członkowskiego oraz przesłanki, według których nie można odmówić zgody
na udanie się na terytorium innego państwa członkowskiego w celu uzyskania
odpowiedniej opieki medycznej określa art. 22 ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr
1408/71. Zgodnie z art. 55 ust. 1 lit b) i c), analogiczne uprawnienia posiadają osoby,
które uległy wypadkowi przy pracy lub chorujące na chorobę zawodową. Przesłanki,
zgodnie z którymi można odmówić zgody na powrót na terytorium państwa
85/128
zamieszkania lub na przeniesienie swojego miejsca zamieszkania na terytorium innego
państwa członkowskiego oraz przesłanki, według których nie można odmówić zgody na
udanie się na terytorium innego państwa członkowskiego w celu uzyskania odpowiedniej
opieki medycznej określa art. 55 ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71.
Zmiana brzmienia art. 25 ma na celu uwzględnienie tych przepisów i umożliwi
Prezesowi Narodowego Funduszu Zdrowia rozpatrywanie wniosków i wydawanie zgody
ubezpieczonym na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych w innym
państwie członkowskim Wspólnoty, związanych z diagnozowaniem i leczeniem skutków
wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz wystawienie odpowiedniego
zaświadczenia E 123 PL. Zmiana art. 25 ustawy zmierza ponadto do poszerzenia
katalogu podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o wydanie zgody przez Prezesa
Funduszu o instytucje właściwe lub łącznikowe innych państw UE lub EOG, a
uzasadniona jest koniecznością właściwej realizacji wspólnotowych przepisów o
koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Do obecnego brzmienia art. 25
dodano ponadto ust. 2b, który wyposaża Prezesa Funduszu w kompetencje do wydania
ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej zgody na przeprowadzenie leczenia w innym
państwie (w tym w państwie trzecim) niż to, które zostało pierwotnie wskazane we
wniosku, w przypadku gdy świadczenia ratujące życie nie mogą być przeprowadzone w
tym państwie członkowskim. Powyższa zmiana podyktowana jest koniecznością
dostosowania polskiego ustawodawstwa do treści orzeczenia Europejskiego Trybunału
Sprawiedliwości w sprawie A. Keller C-145/03. Koszty świadczeń zdrowotnych
udzielonych w państwie trzecim będą rozliczane przez Narodowy Fundusz Zdrowia na
zasadach określonych w przepisach o koordynacji, za pośrednictwem instytucji miejsca
pobytu.
14. Zmiana do art. 26 jest konsekwencją zmian wprowadzonych w art. 25. Ma ona z
jednej strony charakter techniczny i porządkujący, albowiem w precyzyjny sposób
określa katalog podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o skierowanie przez
Ministra Zdrowia świadczeniobiorcy albo osoby uprawnionej do świadczeń opieki
zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji na leczenie lub badania
diagnostyczne za granicą. Dotychczasowe brzmienie posługujące się sformułowaniem
„podmiot uprawniony” budziło wątpliwości interpretacyjne z uwagi na posłużenie się
86/128
przez ustawodawcę tym sformułowaniem w art. 25 ust. 1 dotyczącym zupełnie innej
procedury kierowania na leczenie lub badania diagnostyczne za granicą.
Z drugiej strony wprowadzana zmiana ma także związek z powierzeniem ministrowi
właściwemu do spraw zdrowia zadań instytucji właściwej w systemie koordynacji i
wyposaża ministra zdrowia w kompetencje do wystawienia osobie uprawnionej do
świadczeń
opieki
zdrowotnej,
posiadającej
Europejską
Kartę
Ubezpieczenia
Zdrowotnego albo druk E 112, skierowania na przeprowadzenie leczenia w innym
państwie członkowskim lub w państwie trzecim, w przypadku gdy świadczenia ratujące
życie nie mogą być przeprowadzone w Polsce. Powyższa zmiana podyktowana jest
koniecznością
dostosowania
polskiego
ustawodawstwa
do
treści
orzeczenia
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie A. Keller C-145/03.
15. Wprowadzenie zmian do art. 34, polegających na dodaniu ust. 4 –6 wynika z faktu,
iż w projekcie wprowadza się nową kategorię produktów leczniczych – leków
specjalistycznego stosowania. Umieszczenie powyższych przepisów podyktowane jest
koniecznością określenia zasad ordynacji tych leków. Zgodnie z projektowanym ust. 4
do art. 34 zaopatrzenie w leki specjalistycznego stosowania przysługiwać będzie
świadczeniobiorcy na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia
zdrowotnego, upoważnionego do wystawiania takich recept w umowie zawartej między
świadczeniodawcą a Funduszem. Możliwość ordynacji tych leków, ograniczona do
powyższej grupy lekarzy wynika z konieczności zapewnienia kontroli racjonalności
wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia, związanych z tym, iż refundacja tej grupy
leków generuje znaczne koszty.
16. 1. W art. 36 doprecyzowano ust. 4 oraz wprowadzono nowe ust. 4a-4e. Zmiana
polega na doprecyzowaniu trybu ubiegania się przez świadczeniobiorcę o refundację
leku sprowadzanego w ramach importu docelowego. W art. 36 ust. 6, art. 37 ust. 3 oraz
w
art. 5 ust. 4b ustawy o cenach dokonano zmiany w myśl której wykazy leków
refundowanych będą nowelizowane nie rzadziej niż co 90 dni. Zmiana wynika z
konieczności dostosowania polskich przepisów dotyczących systemu refundacji do
Dyrektywy Transparencyjności (89/105 EWG).
17. Dodanie art. 36 a-d wprowadza możliwość finansowania ze środków publicznych, w
uzasadnionych przypadkach terapii lekiem poza wskazaniami do stosowania zawartymi
87/128
w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Wprowadzenie tego rozwiązania nadaje
wyjątkowy charakter użycia leku i nosi znamiona stanu wyższej konieczności, za który z
pewnością należy uznać stan zagrożenia życia świadczeniobiorcy. Ponieważ przyjęto, iż
za stan wyższej konieczności uznaje się sytuacje, w których dobru chronionemu
prawem grozi bezpośrednie niebezpieczeństwo, które odwrócić można jedynie poprzez
poświęcenie innego dobra korzystającego również z ochrony prawnej, zatem w celu
ratowania życia dopuszcza się zastosowanie leku, który nie ma wskazań rejestracyjnych
do jego stosowania w danej jednostce chorobowej. W tym przypadku dobrem
chronionym prawem jest ludzkie życie, któremu grozi bezpośrednie niebezpieczeństwo,
a odwrócić je można jedynie poprzez użycie konkretnego leku. Uzasadnieniem dla
wprowadzenia tego rozwiązania jest wystąpienie sytuacji niebezpieczeństwa, którego
nie można uniknąć inaczej niż przez podanie konkretnego leku.
Mając na uwadze wyjątkowy charakter niniejszego rozwiązania przedłożony projekt
proponuje wprowadzenie przepisów mających na celu ochronę i bezpieczeństwo
pacjenta warunkując zastosowanie takiego leczenia od sytuacji, w której spodziewana
korzyść lecznicza ma istotne znaczenie dla ratowania życia świadczeniobiorcy, a
przewidywane osiągnięcie tej korzyści oraz celowość i sposób przeprowadzenia tej
terapii są zgodne z aktualną wiedzą medyczną. Ponadto projekt ustawy nakłada na
świadczeniodawcę
obowiązek
informowania
świadczeniobiorcy
o
wszystkich
okolicznościach związanych z jej prowadzeniem oraz konieczność wyrażenia na taką
terapię zgody pacjenta, w formie pisemnej lub ustnej, uwzględniając również wyrażenie
zgody na terapię przez osoby niepełnoletnie.
Jednocześnie mając na uwadze „wyjątkowość" wprowadzonego rozwiązania oraz chcąc
uniknąć sytuacji, w których zainteresowane podmioty mogłyby podejmować próby
działań mających na celu wykorzystanie wyników leczenia określonym lekiem,
pozyskując je dla udokumentowania działania danego leku na wybranej grupie
pacjentów w określonej jednostce chorobowej, wprowadzono zmiany w przepisach
dotyczących: przeprowadzenia eksperymentu medycznego, dopuszczania do obrotu
produktu leczniczego oraz w sposób pośredni – wykorzystywania danych wynikających
z leczenia lekami poza wskazaniami do stosowania w badaniu klinicznym. Sytuacje
wyjątkowe nie mogą stanowić obszaru do „ testowania leków” na świadczeniobiorcach.
88/128
Ponadto w celu zapewnienia jak najwyższej jakości realizowanego świadczenia
uprawnionymi do prowadzenia terapii będą zakłady opieki zdrowotnej, o których mowa
w art. 1 ust.2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej.
Rozpoczęcie takiej terapii będzie możliwe po uzyskaniu pozytywnej opinii konsultanta
krajowego we właściwej dziedzinie medycyny oraz po uzyskaniu zgody Prezesa
Funduszu na jej sfinansowanie. Jednocześnie od decyzji Prezesa Funduszu nie
przysługuje odwołanie.
Do
procedury
terapii
lekiem
poza
wskazaniami
do
stosowania
zawartymi
w Charakterystyce Produktu Leczniczego nie mają zastosowania wprowadzane
omawianą ustawą przepisy art. 110.
Ponieważ ważnym aspektem realizacji terapii z zastosowaniem leku poza wskazaniami
do stosowania zawartymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego jest czynnik
czasowy, gdyż lek stosowany ma być w stanach zagrożenia życia, dlatego też ustawa
daje Ministrowi Zdrowia upoważnienie do wydania rozporządzenia, w którym określone
zostaną m.in. procedura uzyskiwania zgody na prowadzenie terapii i wzór wniosku o
sfinansowanie terapii lekiem poza jego wskazaniami rejestracyjnymi. Elementy te
pozwolą na sprawną realizację procedury, jak również odpowiednie jej dokumentowanie.
Biorąc pod uwagę fakt, iż w chwili obecnej nie ma danych, które mogłyby wskazywać na
skalę zjawiska, jak również różnorodność potencjalnych terapii i w konsekwencji ich
kosztów, przepisy ustawy nakładają na Fundusz obowiązek zbierania danych
związanych ze stosowaniem terapii.
18. W art. 37 ust. 3 – jak wskazano powyżej (pkt 15 uzasadnienia) dokonano zmiany,
wynikającej z konieczności dostosowania polskich przepisów dotyczących systemu
refundacji do Dyrektywy Transparencyjności (89/105 EWG).
19. Zmiana proponowana do projektu, polegająca na dodaniu art. 37a wynika z
wprowadzenia
nowej
grupy
refundowanych
produktów
leczniczych
–
leków
specjalistycznego stosowania, których definicję wprowadza się w nowoprojektowanym
pkt 11a art. 5. Stworzenie powyższej grupy ma na celu umożliwienie refundacji
produktów leczniczych wysoce specjalistycznych, zarówno innowacyjnych, jak i
generycznych, które generują znaczne koszty dla systemu refundacji, dlatego też dostęp
do nich musi być zastrzeżony wyłącznie dla świadczeniobiorców spełniających
89/128
określone kryteria medyczne. Przepisy art. 37a zawierają unormowania w zakresie
szczegółowej procedury ordynacji leków specjalistycznych i są konsekwencją przepisów
art. 34 ust. 4 – 6 projektu, zawierających zasady dostępu świadczeniobiorców do tych
leków. Dla lepszej kontroli ordynacji leków specjalistycznego stosowania wprowadzono
także formularz, na którym lekarze mają uzasadnić konieczność zastosowania danego
leku. Konieczność wydania leku będzie potwierdzana przez specjalnie w tym celu
powołane, przy oddziałach wojewódzkich Funduszu, komisje, w skład których będzie
wchodzić konsultant wojewódzki oraz dwóch lekarzy specjalistów w dziedzinie
medycyny odpowiadającej specjalizacji lekarza wypełniającego formularz.
Wprowadzenie wykazu leków specjalistycznego stosowania ma na celu:
1) racjonalizację wydatków Funduszu na refundację leków,
2) stworzenie
bezpiecznego
pod
względem
finansowym
mechanizmu
wprowadzenia leków innowacyjnych na wykazy leków refundowanych.
Ad 1)
Racjonalizacja wydatków Funduszu nastąpi przez przesunięcia leków z aktualnie
istniejących wykazów na wykaz leków specjalistycznego stosowania, gdzie kryteria
medyczne stosowania danego leku oraz kryteria ordynacji lekarskiej zostaną ściśle
określone. Powinno się to przyczynić do zmniejszenia kosztów refundacji leków
ponoszonych przez Fundusz. Sytuacje takie obrazują dwa przykłady:
Przykład 1
Aktualny poziom wydatków na lek Minirin, po wprowadzeniu go na listę leków
refundowanych, wynosi ok. 13.053 tys. zł w stosunku rocznym. Po umieszczeniu
tego leku na liście leków do specjalistycznego stosowania, spełnienie ścisłych
kryteriów klinicznych i formalnych użycia leku Minirin spowodowałoby, że leczeniu
byłaby poddawana wyłącznie grupa ok. 1.000 pacjentów ze stwierdzoną moczówką
prostą, zgodnie z opinią prof. dr hab. Janusza Naumana, konsultanta krajowego w
dziedzinie endokrynologii, zamiast obecnie - ponad 3.000, czyli kwota refundacji
będzie wynosić ok. 4.270 tys. zł w stosunku rocznym. Różnica w wydatkach wynosi
8.783 tys. zł w stosunku rocznym.
Stan aktualny
Lista leków stosowanych w chorobach przewlekłych
90/128
Sprzedaż
roczna Cena
[opk.]
Kwota fundacji
Wartość
Funduszu
refundacji
Minirin 0,1
34.752
123,59 zł
120,39 zł
4.183.793 zł
Minirin 0,2
38.624
232,84 zł
229,64 zł
8.869.615 zł
Suma
13.053.409 zł
Propozycja
Lista leków specjalistycznego stosowania
Sprzedaż
roczna Cena
[opk.]
Kwota
fundacji Wartość
Funduszu
refundacji
Minirin 0,1
11.367
123,59 zł
120,39 zł
1.368.445 zł
Minirin 0,2
12.633
232,84 zł
229,64 zł
2.901.095 zł
Suma
4.269.541 zł
Przykład 2
Obecnie szacuje się, że liczba chorych na chorobę Alzheimera wynosi 230 tys.
osób, z czego ok. 140 tys. powinno przyjmować inhibitory cholinesterazy. Przy braku
leku specjalistycznego stosowania i niedoprecyzowanych kryteriach obecnie
uprawnionymi pacjentami do ich stosowania jest prawie dwukrotnie większa liczba,
co może powodować zwiększone wydatki Funduszu.
91/128
Ad 2)
Od 1998 r. na wykazy leków refundowanych wprowadzono jedynie 11 nowych
cząsteczek. Wszystkie wnioski o wpis nowej cząsteczki na wykazy są rozpatrywane
negatywnie, głównie ze względów na ograniczenia finansowe Funduszu. Do chwili
obecnej wpłynęło ok. 700 wniosków z nowymi cząsteczkami czynnymi (ok. 250
nowych substancji czynnych).
Wpisanie nowych cząsteczek do obecnego systemu refundacyjnego obejmującego
leki podstawowe, uzupełniające i przepisywane w chorobach przewlekłych mogłoby
spowodować niekontrolowaną ordynację tych preparatów i w konsekwencji
doprowadzić do przekroczenia budżetu refundacyjnego Funduszu, co obrazują
poniższe przykłady.
Kontrolowana ordynacja przedmiotowych leków może być zapewniona dzięki
wprowadzeniu wykazu leków specjalistycznego stosowania, co obrazuje poniższy
przykład.
Przykład 3
Wniosek refundacyjny dla długodziałającej insuliny Lantus został złożony dnia 3
lipca 2002 r. Przy proponowanych przez producenta cenach detalicznych
porównanie rocznych kwot refundacji insulin krótko- i długodziałających przedstawia
się następująco:
Średnia kwota refundacji w skali roku (w przeliczeniu na pacjenta)
Insuliny długodziałające
2.861,75 zł
Insuliny krótkodziałające
1.167,48 zł
Wprowadzenie długodziałających analogów insulin na wykazy leków refundowanych
przy obecnym stanie prawnym oraz limicie refundacyjnym ustalonym na poziomie ceny
insuliny Lantus mogłoby spowodować, że z 300-tysięcznej populacji osób ze
wskazaniami do stosowania preparatów insulinowych ok. 25% pacjentów - według
92/128
szacunków konsultanta krajowego w dziedzinie diabetologii - zaczęłoby stosować ten
typ insulin, rezygnując z dotychczasowego. Skutkiem tego byłby wzrost kosztów
refundacji Funduszu o ok. 127 mln zł. Natomiast wpisanie długodziałających analogów
insulin na wykazy leków specjalistycznego stosowania ze szczegółowymi precyzyjnie
określonymi wskazaniami i kryteriami medycznymi mogłoby ograniczyć wielkość
populacji pacjentów, mogących stosować te preparaty do ok. 3%, a zatem wzrost
kosztów refundacji Funduszu do kwoty nie większej niż ok. 15 mln zł.
Liczba osób stosujących insuliny długodziałające
Szacowane
Koszt zastapienia
wydatki
Funduszu
na
insuliny
długodziałające
(w skali roku)
Lista
Jako
ogólnej
%
Ilościowo
populacji
Stan obecny - lista chorób 25%
75.000
214.631.242 zł
127.070.242 zł
9.000
25.755.749 zł
15.248.429 zł
przewlekłych
Projekt
-
lista
leków 3%
specjalistycznych
20. Zmiana polegająca na dodaniu art. 37a implikuje konieczność wprowadzenia
stosownych zapisów do przepisów w art. 38 i 39, poprzez odniesienie się w tych
przepisach do art. 37a ust. 5 pkt 1.
21. Dodatkowo w art. 39 po ust. 2 dodaje się ust. 2a-2c, które wprowadzają zasadę
odpłatności za wnioski o umieszczenie leków lub wyrobów medycznych, o których mowa
93/128
w art. 39 ust. 1. W art. 39 w ust. 1 wprowadzono zmianę polegającą na wprowadzeniu
sztywnych terminów na składanie wniosków refundacyjnych. Ma to służyć jasnym i
transparentnym zasadom rozpatrywania wniosków. W ust. 2 doprecyzowano elementy
jakie powinien zawierać wniosek. Wprowadzono nowy element jakim jest udowodniona
dostępność do leku w chwili składania wniosku oraz zobowiązanie do zapewnienia
ciągłości dostaw w przypadku umieszczenia leku na wykazach oraz kopię decyzji
dopuszczenia do obrotu. Ma to zapobiec występowaniu na wykazach leków
refundowanych tzw. leków duchów. Z wprowadzeniem nowych elementów we
wnioskach refundacyjnych wiąże się zawarty w art. 15 ustawy przepis przejściowy.
W art. 39 w ust. 2a-2c jednocześnie wprowadzono opłaty za wnioski refundacyjne.
Opłaty będą wnoszone na rachunek urzędu obsługującego Ministra Zdrowia.
Wprowadzenie opłat powinno przyczynić się do sprawnego rozpatrywania wniosków
refundacyjnych.
22. Projektowany przepis art. 41a ma na celu rozszerzenie dla ubezpieczonych dostępu
do świadczeń opieki zdrowotnej poprzez możliwość sfinansowania kosztów transportu
sanitarnego, przy uwzględnieniu potrzeb zdrowotnych ubezpieczonych oraz wysokości
kosztów. Wprowadzono art. 41a zawierający upoważnienie dla Prezesa Funduszu do
wyrażenia zgody na sfinansowanie transportu sanitarnego ubezpieczonego z terytorium
państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w celu kontynuacji leczenia, w
przypadku gdy przewidywane koszty leczenia za granicą, które ponosiłby Fundusz,
przewyższają koszty transportu i leczenia w kraju. Koszty transportu byłyby finansowane
ze środków znajdujących się w planie finansowym Funduszu. Rozwiązanie to ma
uzasadnienie ekonomiczne - Fundusz ponosi obecnie wysokie koszty leczenia za
granicą, pomimo tańszych możliwości leczenia w kraju.
23. W art. 43 upoważnienie ustawowe dla Ministra Zdrowia do określenia w drodze
rozporządzenia wykazu leków, które może stosować osoba posiadająca tytuł
„Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”, uzupełniono o wytyczne nakazujące Ministrowi
Zdrowia zasięgnięcie opinii Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, Naczelnej Rady
Lekarskiej oraz Naczelnej Rady Aptekarskiej. Powyższe rozstrzygnięcie uzasadnione
jest potrzebą docenienia tak ważnej w sytuacji braku krwi i materiałów krwiopochodnych
94/128
grupy społecznej jaką są krwiodawcy. Dodatkowa konsultacja z Prezesem Funduszu,
Naczelną Radą Lekarską i Naczelną Radą Aptekarską przy wydawaniu rozporządzenia
gwarantować będzie pewność co do proponowanych rozstrzygnięć, przy jednoczesnym
uwzględnieniu dostępności do leków, bezpieczeństwa ich stosowania oraz możliwości
płatniczych Funduszu.
24. Dodatkowo po art. 47 dodano art. 47a, który realizuje postulat wyrażony w art. 19
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Proponowana zmiana jest konsekwencją polityki
państwa, zmierzającej do otoczenia specjalną opieką inwalidów wojennych i
wojskowych oraz kombatantów. Przyznanie tej grupie prawa do korzystania z
ambulatoryjnej
udzielanych
opieki
w
zdrowotnej
aptekach,
poza
wychodzi
kolejnością
naprzeciw
i
usług
potrzebom
farmaceutycznych
społecznym,
przy
jednoczesnym docenieniu dokonań tych osób w walce za suwerenność i niepodległość
Narodu Polskiego.
25. W ust. 4 art. 48 dodano wyłączenie z konieczności przeprowadzania konkursu ofert
w stosunku do realizatorów określonych w odrębnych przepisach. W nowelizowanej
ustawie przepis zawarty w ust. 4 art. 48 nakazywał dokonywania wyboru realizatora
programu zdrowotnego w drodze konkursu ofert. Od 1999 roku realizowany jest przez
Ministra Zdrowia program o nazwie „Program psychiatrycznej opieki zdrowotnej”, który
ma na celu poprawę stanu w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Realizatorzy
zostali wymienieni z nazwy rozporządzeniach:

Ministra Zdrowia z dnia 2 grudnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów
psychiatrycznych
i
zakładów
leczenia
odwykowego
przeznaczonych
do
wykonywania obserwacji oraz sposobu finansowania obserwacji, a także
warunków zabezpieczenia zakładów dla osób pozbawionych wolności (Dz. U. Nr
269, poz. 2679, z późn. zm.),

Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie szczegółowych zasad
kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w
publicznych zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. 79, poz. 692),

Ministra Zdrowia z dnia 10 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów
psychiatrycznych
i
zakładów
leczenia
odwykowego
przeznaczonych
do
wykonywania środków zabezpieczających oraz składu, trybu powoływania i
95/128
zadań komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających (Dz. U. Nr
179, poz. 1854),
a więc nie ma potrzeby przeprowadzania konkursu ofert.
26. Nowelizacja art. 49 wynika z potrzeby wyeliminowania nieprawidłowości w
posługiwaniu się Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego, do których zalicza się
przede wszystkim wydawanie tej samej osobie uprawnionej kilku kart, ułatwienia
obywatelom dokumentowania prawa do świadczeń oraz zapewnienia ochrony prawnej
dokumentu, jakim jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Każda osoba
nieuprawniona, posługująca się kartą, podlegać będzie odpowiedzialności karnej z art.
275 kodeksu karnego, zaś Narodowy Fundusz Zdrowia jako organ władzy publicznej
będzie zobowiązany, stosownie do art. 304 kodeksu postępowania karnego, do
poinformowania właściwych organów ścigania o każdorazowym fakcie bezprawnego
posłużenia się kartą w obrocie prawnym. W związku z tym, iż zgodnie z obecnym
brzmieniem art. 49 ust. 2 karta ma charakter elektroniczny, dodano w powyższym
przepisie ust. 3a, który stanowi, iż dane zapisane na karcie ubezpieczenia zdrowotnego
mają formę graficzną i elektroniczną.
27. Zmiana wprowadzona w art. 50 ma na celu ustalenie toku postępowania w
przypadku, gdy dane o osobie ubezpieczonej nie znajdują się w Centralnym Wykazie
Ubezpieczonych i nie można ustalić prawa do świadczeń zdrowotnych pacjenta. Dane
zawarte w oświadczeniu są podstawą do ustalenia tego prawa. Głównym założeniem
proponowanego zapisu jest ułatwienie obywatelom dostępu do świadczeń poprzez
możliwość złożenia oświadczenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej z art. 233
kodeksu karnego. Powyższy zapis ma także na celu przeciwdziałanie sytuacji
opóźniania dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej wskutek niemożności ustalenia
uprawnienia do tych świadczeń.
28. Odpowiednia nowelizacja przepisu art. 51ust. 1 wynika z faktu, iż dokumentem, który
stanowi potwierdzenie prawa do korzystania ze świadczeń na podstawie wspólnotowych
przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego jest obecnie, obok
innych zaświadczeń, Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (zastępująca
stosowany do dnia 31 grudnia 2005 r. druk E 111), wydawana przez Narodowy Fundusz
96/128
Zdrowia, działający jako instytucja właściwa, na podstawie przepisów rozporządzeń
wspólnotowych.
Wprowadzenie ustępu 1a jest związane z powierzeniem ministrowi właściwemu do
spraw zdrowia zadań instytucji właściwej w systemie koordynacji w zakresie świadczeń
opieki zdrowotnej niewykonywanych w kraju. Kierując świadczeniobiorcę albo osobę
uprawnioną do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji na leczenie lub
badania diagnostyczne do innego państwa członkowskiego UE lub EOG, Minister
Zdrowia będzie wystawiał zaświadczenie E 112, uprawniające do planowanych
świadczeń opieki zdrowotnej w innym państwie członkowskim Wspólnoty, natomiast w
sytuacji gdy kierowanie na leczenie lub badania diagnostyczne będzie odbywać się poza
przypadkami, o których mowa w przepisach o koordynacji, minister wystawiać będzie
inne, stosowane dotychczas zaświadczenia. Z uwagi na powyższe – dla odróżnienia
powyższych sytuacji, w projektowanym przepisie używa się sformułowania „odpowiednie
zaświadczenie”.
29. Zmiana brzmienia ust. 2 w art. 53 jest podyktowana faktem, że osoba uprawniona
do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji może ubiegać
się w Polsce o świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych
(zarówno przez Narodowy Fundusz Zdrowia, jak i ministra właściwego do spraw
zdrowia) nie tylko na podstawie art. 22 ust. 1 lit. a, ale także na podstawie innych
przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, np. art. 22 ust. 1 lit. b i c.
30. Znowelizowany art. 54 z kolei doprecyzowujący brzmienie obowiązujących obecnie
przepisów, ma na celu ułatwienie dostępu do świadczeń poprzez :
1) w zakresie treści decyzji wydawanej przez wójta potwierdzającej prawo do
świadczeń opieki zdrowotnej zawarcie w tej decyzji danych identyfikujących
świadczeniobiorcę, w tym PESEL co ułatwia jego identyfikację. Obecnie
napotyka się wiele trudności w przypadku gdy w decyzji wymienione jest
tylko imię i nazwisko lub adres świadczeniobiorcy,
2) wprowadzenie zmiany mającej usprawnić proces wydawania i późniejszego
obiegu decyzji potwierdzających prawo do świadczeń opieki zdrowotnej.
Zmiany polegają na wydłużeniu okresu, w którym przysługuje prawo do
świadczeń opieki zdrowotnej z 30 do 90 dni, a nawet do czasu zakończenia
97/128
leczenia szpitalnego, i określają, od kiedy ten okres biegnie, a także
wprowadzają
możliwość
upoważnienia
kierownika
ośrodka
pomocy
społecznej do wydawania decyzji potwierdzających prawo do świadczeń
opieki zdrowotnej. Dodatkowo wprowadzane przepisy ust. 6a oraz ust. 9
mają na celu usystematyzowanie i usprawnienie procedury wydawania
decyzji, o której mowa w art. 54 ustawy.
31. Zmiana art. 57 ust. 2 pkt 10 polegająca na poszerzeniu katalogu osób uprawnionych
do ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez skierowania o kombatantów,
realizuje konstytucyjny postulat szczególnej opieki państwa nad tą grupą społeczną.
32. Nowoprojektowane przepisy art. 63a wprowadza szczegółowe rodzaje zakazów,
które
mają
ograniczyć,
a
w
dalszej
nieuzasadnionego względami medycznymi
konsekwencji
wyeliminować
praktykę
kreowania popytu na leki refundowane.
Celem proponowanych zmian – jak wskazano we wstępnej części uzasadnienia, jest
uniemożliwienie stosowania instrumentów marketingowych, w których na poziom
korzyści
uzyskiwanych
przez
aptekę
ma
wpływ
poziom
sprzedaży
leków
refundowanych. Gospodarkę lekami uznać bowiem należy za mającą ogromną
doniosłość i znaczenie, a wszelkie nieprawidłowości w tym zakresie należy skutecznie
eliminować. Projekt stanowić ma instrument służący eliminowaniu wszelkich patologii i
korupcjogennych mechanizmów w tym zakresie. Prawidłowa gospodarka lekami będzie
zapewniona poprzez stworzenie zakazów uzyskiwania korzyści majątkowych przez
osoby uczestniczące w gospodarce lekami, w tym przez osoby prowadzące obrót
produktami leczniczymi, osoby świadczące usługi farmaceutyczne, przez lekarzy oraz
osoby zaopatrujące świadczeniodawcę w produkty lecznicze i wyroby medyczne. W celu
skutecznego zastosowania proponowanych zmian, Narodowy Fundusz Zdrowia będzie
mógł żądać od kierownika apteki stosownych informacji o umowach lub innych
uzgodnieniach pomiędzy apteką a hurtownią farmaceutyczną, której celem jest nabycie
leków lub wyrobów medycznych, a w razie stwierdzenia na podstawie tej informacji
naruszenia zakazów, Fundusz będzie uprawniony zastosować instrumenty z art. 63b.
Jednocześnie projektowany przepis art. 63c jest konsekwencją przepisów art. 63a i 63b,
albowiem ogranicza możliwość stosowania praktyk preferujących cenowo jedne
98/128
hurtownie względem innych w zakresie leków podlegających finansowaniu ze środków
publicznych.
33. W art. 64 ust. 6a -6c doprecyzowano przepisy dotyczące procedury kontrolnej –
dodano możliwość zgłaszania przez świadczeniodawcę zastrzeżeń do protokołu, które
następnie poddane będą analizie przez kontrolera. Przepis powyższy, usprawniający
procedurę kontrolną zmierza do zwiększenia uprawnień podmiotu kontrolowanego i ma
na celu zrównanie praw podmiotu kontrolowanego i kontrolującego oraz przyczynienie
się do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego, przez co realizuje postulaty
świadczeniodawców.
34. W art. 66 ust. 1:
1) w pkt 34 doprecyzowano określenia rolników i ich domowników niepodlegających
ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym
rolników;
2) w pkt 35 dokonano zmiany
ubezpieczeniu
zdrowotnemu
mającej na celu ujednolicenie zasad podlegania
członków
rad
nadzorczych.
Tytułem
do
ich
ubezpieczenia będzie posiadanie statusu członka rady nadzorczej (nie jak do tej
pory otrzymywanie świadczenia pieniężnego, co pozostawało w sprzeczności z
przepisem dotyczącym podstawy wymiaru składki). Powyższe rozstrzygnięcie
pozwoli wyeliminować sytuację, w których członek rady nadzorczej podlegał
ubezpieczeniu
zdrowotnemu,
przy
jednoczesnym
nieopłaceniu
składki
na
ubezpieczenie zdrowotne.
35. W art. 68 wykreślono zastrzeżenie dotyczące art. 9 rozporządzenia nr 1408/71 w
sprawie
stosowania
systemów
zabezpieczenia
społecznego
najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i
do
pracowników
do członków ich
rodzin przemieszczających się we Wspólnocie, albowiem dotychczasowe brzmienie
powyższego przepisu – z uwagi na konieczność bezpośredniego stosowania przepisów
rozporządzenia, uznać należało za nadregulację.
36. Zmiana brzmienia art. 69 ust. 3 ma na celu jednoznaczne określenie kiedy osobie
korzystającej
z
urlopu
bezpłatnego
przysługują
świadczenia
z
ubezpieczenia
zdrowotnego. W czasie urlopu bezpłatnego pracownik korzystający z niego pozostaje
cały czas zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego, ale nie są odprowadzane składki
99/128
na ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, że NFZ zobowiązany jest do finansowania
kosztów udzielonych mu świadczeń zdrowotnych, w tym także na podstawie przepisów
o koordynacji. Celem proponowanej zmiany jest zatem przeciwdziałanie praktykom
polegającym na pobieraniu świadczeń zdrowotnych przez osoby, za które nie jest
płacona składka na ubezpieczenie zdrowotne.
37. W art. 73 pkt 17 i art. 75 ust. 17 doprecyzowuje się kolejne przepisy dotyczące
członków rad nadzorczych. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego członków rad
nadzorczych będzie powstawał z dniem powołania do rady, a nie jak dotychczas wraz z
otrzymaniem świadczenia pieniężnego. Członków rad nadzorczych do ubezpieczenia
zdrowotnego będą zgłaszać podmioty w których działa rada nadzorcza, a nie jak
dotychczas podmiot , który wypłacał świadczenie pieniężne.
38. W art. 77 do danych obejmowanych zgłoszeniem do ubezpieczenia dodano płeć
(ust. 2 pkt 4a) i zmieniono wprowadzenie do wyliczenia w ust. 3 co spowoduje, że
zgłoszenia członków rodziny ubezpieczonych będą przekazywane do ZUS i KRUS,
zamiast bezpośrednio do Funduszu. Stosownej zmianie uległ ponadto art. 87 ust. 7 i ust.
9 - zgodnie z projektem dane członków rodziny będą przekazywane do Funduszu przez
ZUS i KRUS. Zmiana ma na celu zapewnienie Funduszowi informacji na temat członków
rodzin osób ubezpieczonych oraz ujednolicenie trybu przekazywania niezbędnych
danych.
39. Projektowana w art. 80 ust. 2 i 3 zmiana polegająca na zmianie minimalnej kwoty
stanowiącej podstawę wymiaru składki z kwoty odpowiadającej wysokości świadczenia
pielęgnacyjnego na kwotę wysokości minimalnego wynagrodzenia. Zmiana w art. 80 ma
na celu, zaczynając od 2007 r. wyrównywanie obecnie istniejących dysproporcji w
wysokości opłacanych składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, gdzie składki
płacone przez budżet państwa za rolników prowadzących działalność w zakresie
działów specjalnych produkcji rolnej kształtują się na bardzo niskim poziomie.
Proponowana zmiana spowoduje wzrost składki miesięcznej z kwoty 55,5 zł wg zasad
dotychczasowych (przeliczona faktyczna składka za 2005 r) do kwoty 82,1 zł naliczonej
wg zaproponowanych zasad. Wartość roczna tej zmiany, przy założeniu, iż składka
zdrowotna będzie płacona od minimalnej podstawy, wyniesie ok. 7,5 mln zł.
100/128
40. Zmiana w art. 81 w ust. 8 dotycząca podstawy wymiaru składki dla bezrobotnych i
osób pobierających świadczenie lub zasiłek przedemerytalny. Proponowane zmiany w
art. 81 mają na celu – podobnie jak w zmianie uzasadnionej w pkt 37 - wyrównywanie
obecnie istniejących dysproporcji w wysokości opłacanych składek na powszechne
ubezpieczenie zdrowotne, gdzie składki płacone przez budżet państwa za powyższe
osoby kształtują się na bardzo niskim poziomie. Powoduje to, że za te grupy osób, które
mają takie samo prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych, przekazywane do Funduszu środki finansowe są znacznie zaniżone.
Jednocześnie zmiana art. 81 ust. 8 pkt 12 stanowi konsekwencję w zakresie
ubezpieczenia zdrowotnego członków rad nadzorczych (wcześniejsze zmiany to art. 66
pkt, 35, art. 73 pkt 17, art. 74 ust. 17 i art. 75 ust. 17). Podstawą wymiaru składki na
ubezpieczenie zdrowotne członków rad nadzorczych pozostał przychód w rozumieniu
przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dodano natomiast przepis
określający minimalną wysokości składki, co jest konsekwencją ujednolicenia przepisów
i rezygnacji z uzależniania ubezpieczenia zdrowotnego od wypłacania świadczenia
pieniężnego. W praktyce często członkowie rad nadzorczych korzystali ze świadczeń
zdrowotnych,
mimo
nie
opłacania
składki
na
ubezpieczenie
w
związku
z
nieotrzymywaniem świadczenia pieniężnego, lecz korzystaniem ze świadczeń innego
rodzaju, gwarantowanych przez podmioty, w których dany ubezpieczony pełnił funkcję
członka rady nadzorczej.
41. Wprowadzana w art. 82 ust. 2 zmiana umożliwi pobieranie składek na
ubezpieczenie zdrowotne od każdego źródła przychodów w przypadku osób
pobierających więcej niż jedną emeryturę lub rentę, uposażenie lub uposażenie
rodzinne, uposażenie po zwolnieniu ze służby lub świadczenie pieniężne
o takim
samym charakterze. Proponowany zapis jest analogiczny do brzmienia przepisu art. 24
ust. 2 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, którego
konstytucyjność nie została zakwestionowana orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego,
a którego stosowanie nie sprawiało trudności interpretacyjnych.
42. Projekt zakłada uchylenie w art. 82 ust. 5 pkt 7 i 8. Zgodnie z przepisami ustawy o
swobodzie działalności gospodarczej wykonywanie wolnych zawodów jest jednocześnie
wykonywaniem działalności gospodarczej regulowanej. Rezygnacja z odrębnego
101/128
oskładkowania wolnych zawodów usunie wątpliwości dotyczące składek płaconych
przez te osoby - będą one opłacały składkę na ubezpieczenie z tytułu prowadzenia
działalności lub uczestniczenia w spółkach.
43. Uchylenie w art. 83 ustępów 4-6 jest konsekwencją rezygnacji ze zbierania przez
Fundusz danych o składkach obniżonych do wysokości zaliczki na podatek dochodowy
od osób fizycznych. Dane te nie są w żaden sposób użyteczne dla Funduszu.
44. W art. 84 w nowoprojektowanym ust. 3 określono, jakie informacje powinien
przekazywać ubezpieczony samodzielnie opłacający składkę na ubezpieczenie
zdrowotne bezpośrednio do Funduszu. Dzięki temu rozwiązaniu powstanie możliwość
identyfikacji składki.
45. Zmieniono art. 87 ust. 7 i 9 nakładające na ZUS i KRUS obowiązek przekazywania
Funduszowi danych o ubezpieczonych oraz zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego
członkach rodziny ubezpieczonych, a także opłaconych przez nich składkach. Dodano
także ust. 13 i 14 umożliwiające Funduszowi otrzymywanie danych z centralnej
ewidencji PESEL. Zmiany te mają umożliwić Funduszowi weryfikację i aktualizację baz
danych.
46. Zmiana w art. 99 ust. 6, w związku z odwołaniem się w projektowanym przepisie pkt
4 odpowiednio do art. 112 ust. 1 pkt 2 – 8, ma charakter porządkujący i
systematyzujący.
47. W art. 102:
1) zmiana ustępu 3 uzasadniona jest koniecznością eliminacji wątpliwości związanych z
tym, kto – w przypadku odwołania przez Radę Prezesa Funduszu pełniłby jego
funkcję. Wprowadzono zapis, iż Rada powierza kierowanie Funduszem w takiej
sytuacji jednemu z zastępców Prezesa, za czym przemawiają względy praktyczne i
racjonalizm.
2) zmiana w ust. 5 pkt 4 jest konsekwencją zmiany w art. 120 ust. 2,
3) dodano w ust. 5 pkt 21a na podstawie którego Prezes Funduszu uzyskał
kompetencję do przeprowadzania w szczególnie uzasadnionych przypadkach kontroli
świadczeniodawców i aptek. Uprawnienie to dotychczas nie przysługiwało Prezesowi
Funduszu, natomiast trzeba wskazać, że występuje konieczność przeprowadzania
102/128
dodatkowej kontroli nie tylko przez oddziały wojewódzkie Funduszu, lecz również przez
centralę Funduszu.
48. Zmiana w art. 103 ust. 6 oraz dodanie art. 106 ust. 6a, podobnie jak zmiana w art.
99 ust. 6, w związku z odwołaniem się w projektowanym przepisie pkt 4 odpowiednio do
art. 112 ust. 1, ma charakter porządkujący i systematyzujący.
49. Uchylono art. 105 ponieważ do wydawania Biuletynu NFZ nie jest potrzebny zapis
ustawowy.
50. Zmiana w art. 106 ust. 7, podobnie jak zmiana w art. 99 ust. 6 oraz w art. 103, w
związku z odwołaniem się w projektowanym przepisie pkt 7 odpowiednio do art. 112
ust. 1, ma charakter porządkujący i systematyzujący.
51. w art. 107:
1) w ust. 1 doprecyzowano, że dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu ma
prawo reprezentowania Funduszu na zewnątrz w zakresie właściwości danego
oddziału ,
2) w ust. 5 pkt 16 i ust. 5a doprecyzowano zakres właściwości miejscowej dyrektora
oddziału, zaś w pkt 3 doprecyzowano zadanie dyrektora oddziału Funduszu w
zakresie przygotowania i przedstawiania radzie oddziału projektu planu
finansowego oddziału na rok następny.
3) w ust. 5 pkt 19 do kompetencji dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu
dodano uprawnienie do zawierania umów o dobrowolne ubezpieczenie
zdrowotne. W obecnym stanie prawnym uprawnienie to należało w sposób
domniemany do kompetencji Prezesa Funduszu.
4) zmiana w ust. 6, poprzez odwołanie się do przepisu art. 112 ust. 1 ma charakter
porządkujący i systematyzujący.
52. Nowoprojektowany art. 108a jest związany z art. 34 i 37a i nowo wprowadzaną
kategorią leków – leków specjalistycznego stosowania. W artykule 108a wprowadza się
specjalne komisje, działające przy oddziałach wojewódzkich Narodowego Funduszu
Zdrowia, które będą potwierdzały spełnienie wskazań i kryteriów medycznych,
konieczne do wydania leku specjalistycznego stosowania. W art. 108a zawarte jest
upoważnienie do wydania rozporządzenia, w którym Minister Zdrowia określi sposób i
tryb pracy komisji, sposób i tryb wyłaniania członków komisji oraz wysokość
103/128
wynagrodzenia członków komisji. Działalność komisji jest potrzebna do kontroli ordynacji
lekarskiej, tak aby nie nastąpił niekontrolowany wzrost wydatków publicznych na nowe,
często bardzo drogie leki, które będą wprowadzane na wykaz leków specjalistycznego
stosowania.
53. w art. 109 zmiany polegają na wprowadzeniu:
1) w ust. 3 możliwości zgłaszania wniosku o rozpatrzenie indywidualnej sprawy z
zakresu ubezpieczenia zdrowotnego oprócz ubezpieczonego, również przez ZUS,
KRUS bądź inne organy emerytalno-rentowe lub instytucje działające na podstawie
przepisów o koordynacji oraz członków rodziny ubezpieczonego. Dotyczy to spraw o
objęcie ubezpieczeniem, kiedy osoba objęta obowiązkiem ubezpieczenia nie jest
zainteresowana w ustaleniu tego obowiązku,
2) dodano ust. 6, który w sprawach nieuregulowanych w zakresie, o którym mowa
w art. 109 ust. 1 odsyła odpowiednio do przepisów kodeksu postępowania
administracyjnego. Powyższa regulacja eliminuje wątpliwości jakie powstawały w
trakcie stosowania ustawy w obecnym brzmieniu w zakresie procedury przed
dyrektorem oddziału wojewódzkiego Funduszu.
54. Zmiana art. 112 ma na celu uniemożliwienie pracownikom Narodowego Funduszu
Zdrowia bycia jednocześnie członkami Rady NFZ oraz rad oddziałów wojewódzkich
Funduszu, a także posłami, posłami do Parlamentu Europejskiego oraz senatorami.
Powyższa
zmiana
podyktowana
jest
koniecznością
zapewnienia
prawidłowego
wykonywania zadań związanych z funkcjonowaniem Narodowego Funduszu Zdrowia
realizowanych przez osoby niezależne osoby, niezaangażowane w pełnienie innych
funkcji publicznych. Zmiana art. 112 ust. 2 umożliwi zatrudnianie lekarzy prowadzących
praktyki lekarskie (tj. regulowaną działalność gospodarczą) za zgodą Prezesa NFZ.
Zmiany art. 99 ust. 6, art. 103 ust. 6, art. 106 ust. 7 i 107 ust. 6 wynikają ze zmiany treści
art. 112 i mają charakter porządkowy.
55. W art. 118 wprowadzono następujące zmiany:
1) zmiany w ust. 2 pkt 2 lit. b, w ust. 3 tego artykułu jak również w art. 119 i art. 124 ust.
7 mają na celu wprowadzenie innego sposobu uwzględniania migracji ubezpieczonych.
Konieczność tej zmiany wynika z faktu, że obecny sposób uwzględniania migracji
zakłada uwzględnianie danych z lat poprzednich, podczas gdy bieżąca migracja
104/128
rejestrowana w roku wykonywania planu finansowego może odbiegać od ww. migracji w
latach poprzednich. Dlatego planuje się dokonywać rozliczeń kosztów migracji na
podstawie danych sprawozdawczych dotyczących bieżącego roku. Rozliczanie
następowałoby ze środków zarezerwowanych w planach finansowych poszczególnych
oddziałów wojewódzkich.
Jednocześnie z algorytmu podziału środków zostałoby wyjęte kryterium migracji
ubezpieczonych. Oznaczałoby to, że wszystkie środki na świadczenia opieki zdrowotnej
dla oddziałów wojewódzkich Funduszu, w tym środki na utworzenie niezbędnych
rezerw, byłyby dzielone pomiędzy oddziały algorytmem wynikającym z ust. 3 art. 118.
Gdyby wysokość środków przydzielona w ten sposób któremuś z oddziałów okazałaby
się mniejsza niż w roku poprzednim, następowałoby wyrównanie wysokości środków
zgodnie z art. 118 ust. 4. Tak ustalona wysokość środków znajdowałaby się w
pierwotnym planie finansowym poszczególnych oddziałów wojewódzkich Funduszu.
Następnie, w trakcie wykonywania planu finansowego, na podstawie danych
rozliczeniowych
dotyczących
migracji
ubezpieczonych
za
poprzedni
okres
sprawozdawczy (w trakcie kolejnych uruchomień ww. rezerw wynik migracji byłby
liczony
narastająco
od
początku
roku),
następowałoby
uruchamianie
rezerw
utworzonych w poszczególnych oddziałach i jednoczesne zwiększenie poszczególnych
pozycji kosztów świadczeń zdrowotnych w innych oddziałach, przy czym uwzględniane
byłoby wymienione powyżej wyrównanie wynikające z art. 118 ust. 4, a ponadto w latach
2007-2009 uwzględniane byłoby dodatkowe wyrównanie wynikające z art. 16 ust. 3
niniejszej ustawy. Minister Zdrowia, w porozumieniu z Ministrem Finansów, po
zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu określiłby szczegółowy tryb podziału ww. rezerw.
Zakłada się ponadto, że gdyby wcześniej zaplanowana wysokość rezerw na pokrycie
kosztów migracji okazałaby się niewystarczająca, niezbędne środki na pokrycie kosztów
migracji byłyby uzupełniane z rezerwy ogólnej Funduszu;
Ponadto, została poszerzona definicja migracji ubezpieczonych. Dodano, że pod
migracją rozumie się również nabywanie przez ubezpieczonych zarejestrowanych w
danym oddziale wojewódzkim Funduszu leków, bezpłatnie, za opłatą ryczałtową albo za
częściową odpłatnością, w aptekach działających na terenie działania innych oddziałów
wojewódzkich Funduszu. Uwzględnianie tych danych jest możliwe na podstawie
105/128
informacji znajdujących obecnie się na receptach – na podstawie numeru oddziału
wojewódzkiego znajdującego się na receptach. Dodatkowe sprawdzenie tej informacji
będzie możliwe po planowanym wprowadzeniu numerów PESEL na wszystkich
receptach dotyczących leków refundowanych.
2)
w
ust.
3
wprowadzono
ponadto
zmianę
w
zakresie
świadczeń
wysokospecjalistycznych uwzględnianych przy podziale środków. W związku z tym, że
część tych świadczeń jest wykonywana w ramach migracji ubezpieczonych, we
wskaźniku dotyczącym świadczeń wysokospecjalistycznych uwzględniane byłyby
pozostałe świadczenia wysokospecjalistyczne, czyli udzielane na terenie danego
oddziału wojewódzkiego ubezpieczonym zarejestrowanym w tym oddziale wojewódzkim
Funduszu.
3) w ust. 4 - przepis art. 118 ust. 4 zawiera w sobie mechanizm zabezpieczający
odpowiednią wysokość środków na świadczenia zdrowotne w oddziałach wojewódzkich
Funduszu. Przepis ten został wprowadzony ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wraz z nowym
sposobem podziału środków na poszczególne oddziały wojewódzkie Funduszu. Biorąc
pod uwagę doświadczenie związane z wprowadzeniem w życie tych przepisów
proponuje się dodanie dodatkowego mechanizmu zabezpieczającego przedstawionego
w art. 16 ust. 2 niniejszej ustawy. Zgodnie z tym przepisem w okresie kolejnych 3 lat
odbywałaby się dodatkowa korekta wysokości środków przeznaczonych na świadczenia
opieki zdrowotnej w oddziałach wojewódzkich Funduszu, tak aby ułatwić przejście na
nowy sposób podziału środków na regiony. Pozostałe zmiany w tym przepisie mają
charakter doprecyzowujący.
56. Art. 120-121 – zmiany polegają przede wszystkim na przesunięciu oraz skróceniu
terminów dotyczących sporządzania planu finansowego Funduszu na rok następny i
mają na celu umożliwienie Funduszowi przyspieszenie terminu rozpoczęcia procesu
kontraktowania świadczeń zdrowotnych na rok następny (art. 120 i art. 121). Ponadto
proponuje się włączenie ministra właściwego do spraw zdrowia do procesu
sporządzania corocznej prognozy przychodów Funduszu na kolejne 3 lata, co biorąc
pod uwagę podstawowy cel przedmiotowej nowelizacji jest zasadne, także z uwagi na
106/128
znaczenie tych prognoz dla planowania przez Ministra Zdrowia kierunków polityki
zdrowotnej.
57. Art. 124 – proponowana zmiana ma na celu uelastycznienie procesu zmiany planu
finansowego Funduszu jak również doprecyzowanie trybu zmiany planu finansowego.
Rozszerza się zakres zmian w planie finansowym Funduszu, które mogłyby być
dokonywane w trybie uproszczonym. Pozwoli to na szybsze zarządzanie gospodarką
finansową Funduszu, w tym również przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich
Funduszu,
dostosowując
plan
finansowy
Funduszu
do
rzeczywistych
potrzeb
wynikających z konieczności zabezpieczenia świadczeniobiorcom świadczeń opieki
zdrowotnej. Uproszczenie trybu zmian nie oznacza jednak osłabienia nadzoru nad
działalnością Funduszu, gdyż powyższe przesunięcia podlegają nadzorowi ministra
właściwego do spraw zdrowia oraz ministra właściwego do spraw finansów publicznych
– po pierwsze organ nadzoru jest informowany o zamiarze dokonania takich przesunięć,
po drugie w powyższych sprawach Prezes Funduszu i dyrektorzy oddziałów
wojewódzkich będą wydawać stosowne zarządzenia, które później będą badane
(w przypadku
zarządzeń
Prezesa
Funduszu)
albo
będą
mogły
być
badane
(w przypadku zarządzeń dyrektorów oddziałów wojewódzkich Funduszu) przez organ
nadzoru.
58. Zmiany wprowadzone w art. 125 mają na celu:
1) ust. 1 wraz ze zmianą w zdaniu wstępnym w art. 118 ust. 3 – wyodrębnienie szeregu
przychodów Funduszu, które ze względu na ich źródło dotyczą wprost poszczególnych
oddziałów wojewódzkich. Będzie dotyczyło to:
- przychodów uzyskanych od krajów UE w ramach przepisów o koordynacji za
świadczenia opieki zdrowotnej udzielone na terenie działania konkretnego oddziału
wojewódzkiego Funduszu;
- przychodów korygujących koszty z lat ubiegłych (np. windykacja należności po
przeprowadzonej przez oddział wojewódzki kontroli);
- przychodów z lokat utworzonych ze środków przypisanych poszczególnym oddziałom
wojewódzkim Funduszu;
- przychodów pochodzących z rozwiązania rezerw na sprawy sądowe;
107/128
- przychodów pochodzących z dotacji przeznaczonych na finansowanie wskazanych
świadczeń opieki zdrowotnej.
Powyższe środki będą wyłączone spod działania algorytmu podziału środków pomiędzy
oddziały wojewódzkie Funduszu i zostaną przydzielone bezpośrednio tym oddziałom
wojewódzkim, których dotyczą;
2) ust. 2 - zagwarantowanie, iż wysokość zrealizowanych rocznych przychodów
oddziałów wojewódzkich Funduszu, czyli przychodów przekazanych do oddziałów
wojewódzkich przez centralę Funduszu za dany rok, w przypadku zrealizowania przez
Fundusz rocznych przychodów ze składek w wysokości co najmniej planowanej, będzie
odpowiadała rocznym kosztom tych oddziałów wynikających z planu finansowego.
Zapewni to, wraz ze zmianami w art. 129, iż środki przydzielone danemu oddziałowi
wojewódzkiemu na etapie planowania i odzwierciedlone w planie finansowym tego
oddziału wojewódzkiego jako planowane koszty, w przypadku ich niewykorzystania w
danym roku zostałyby przeznaczone na świadczenia zdrowotne w tym województwie w
roku następnym. Ponadto przychody wymienione w ust. 1 tego artykułu, jeżeli nie
zostaną odzwierciedlone w danym roku w planie finansowym oddziału wojewódzkiego
(jako zwiększone koszty świadczeń zdrowotnych) będą stanowiły przychód oddziału
wojewódzkiego za dany rok;
3) dotychczasowa dyspozycja art. 125 została przeniesiona do art. 129.
59. Zmiany w art. 126 mają na celu skorelowanie terminów sporządzenia i zatwierdzenia
sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z realizacji planu finansowego
Funduszu.
60. Zmiany w 129 mają na celu uporządkowanie sytuacji, która miała miejsce w
ostatnich dwóch latach, kiedy znaczące środki finansowe pochodzące przede wszystkim
z wyższych niż planowano przychodów Funduszu ze składek na powszechne
ubezpieczenie zdrowotne nie mogły być przeznaczone na zwiększenie kosztów
świadczeń opieki zdrowotnej w roku następnym. Jednocześnie obserwowane były
znaczące przekroczenia przez świadczeniodawców wartości kosztów wynikających z
umów zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Proponowane przepisy przewidują kompetencję Rady Funduszu do decydowaniu nie
tylko o przeznaczeniu zysku, ale także o pokryciu straty.
108/128
Wysokość zysku netto wypracowanego przez poszczególne oddziały wojewódzkie
Funduszu będzie miała wpływ na wysokość środków finansowych przypadających na te
oddziały wojewódzkie przy podziale zysku Funduszu. Ponadto, wprowadzono
mechanizmy umożliwiające dodatkowy przepływ środków pomiędzy oddziałami
w zależności od ich wyniku finansowego.
W
związku z powyższym wprowadzenie przedmiotowych przepisów usprawni
gospodarowanie środkami publicznymi przeznaczonymi na świadczenia zdrowotne,
gdyż środki niewykorzystane w roku poprzednim nie będą przebywać na kontach, lecz
zostaną przeznaczone na zakontraktowanie dodatkowych świadczeń zdrowotnych.
61. W art. 130 w ust. 1 wydłużono termin do sporządzenia przez Prezesa NFZ rocznego
sprawozdania, zaś w ust. 4 doprecyzowano, że niewydanie opinii w przedmiocie
zatwierdzenia sprawozdania finansowego w terminie 14 dni jest równoznaczne z
wydaniem pozytywnej opinii, co umożliwi sprawne zatwierdzanie sprawozdania. Zmiana
ma na celu ujednolicenie procedury z procedurą zatwierdzania planu finansowego.
62. Zmiana w art. 135 w ust. 2 ma na celu zwiększenie jawności i przejrzystości
informacji o umowach zawieranych z świadczeniodawcami.
63. Proponowany przepis art. 136a ma na celu ustawowe uregulowanie kwestii
obowiązku posiadania przez szpitale ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za
udzielanie lub zaniechanie udzielenia świadczeń oraz za szkody powstałe, także u osób
trzecich, w związku z udzielaniem lub zaniechaniem udzielania świadczeń.
Potrzeba ustawowego uregulowania tej kwestii sygnalizowana była w pismach
dyrektorów szpitali oraz w mediach. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami
ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej podmiotami, które
podlegają obowiązkowi ubezpieczenia OC są podmioty, które mogą przyjmować
zamówienie na świadczenia zdrowotne od samodzielnego publicznego zakładu opieki
zdrowotnej:
1) niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej;
6) osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub
indywidualnej specjalistycznej praktyki zasadach określonych w odrębnych
przepisach;
109/128
7) osoby wykonujące grupową praktykę lekarską i grupową praktykę pielęgniarek i
położnych;
8) osoby legitymujące się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń
zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, które
dysponują lokalem oraz aparaturą i sprzętem medycznym, odpowiadającymi
wymaganiom przewidzianym dla zakładów opieki zdrowotnej oraz spełniającymi
warunki określone w przepisach o działalności gospodarczej.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej stanowi, że umowa może zawierać zastrzeżenie o
zobowiązaniu świadczeniodawcy do zawarcia umowy OC. NFZ wymaga od szpitali
zawarcia
takiej
umowy
przed
podpisaniem
umowy
o
udzielanie
świadczeń.
Proponowana zmiana ma na celu jednoznaczne uregulowanie tej kwestii poprzez
nałożenie obowiązku posiadania przez nie umowy OC.
Powyższej zmiany dotyczy również zmiana pierwsza w ustawie o zakładach opieki
zdrowotnej. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej wydaje upoważnienie dla ministra
finansów do określenia szczegółowego zakresu ubezpieczenia OC dla ww. podmiotów.
Proponowana zmiana ustawy o zakładach opieki zdrowotnej ma rozszerzyć to
upoważnienie do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowego zakresu
ubezpieczenia OC także dla szpitali.
Zmiana druga w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej ma na celu przede wszystkim
doprecyzowanie i wyjaśnienie stanu obecnego, że samodzielny publiczny zakład opieki
zdrowotnej może uzyskiwać środki finansowe z tytułu różnego rodzaju umów
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w tym umów z zakładami ubezpieczeń
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, przy czym niezależnie od zakresu tych
świadczeń.
64.
W art. 137:
1) w ust. 1 dokonano zmiany brzmienia ustępu poprzez zmianę wyrazów „sposób
wyceny” na „sposób finansowania”, ponieważ było to pojęcie niejednoznaczne.
Wątpliwości budziło czy jest to wycena z punktu widzenia NFZ, czy też sposobu
wyceny dokonywanej przez świadczeniodawców w ofertach. Ogólne warunki
110/128
umów
powinny
zawierać
ustalenia
odnośnie
modelu
finansowania
poszczególnych rodzajów świadczeń,
2) dodano ust. 1a wskazujący, że projekt ogólnych warunków umów o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej nie dotyczy ustalania standardów postępowania i
procedur medycznych, które są określane przez ministra właściwego do spraw
zdrowia na podstawie odrębnych przepisów,
3)
z uwagi na fakt, iż z dotychczasowego
doświadczenia przy uzgodnieniach
projektu ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
wynika, że jego zaakceptowanie przez wszystkie strony biorące udział w
negocjacjach jest nie do osiągnięcia, zachowuje się kompetencję ministra
właściwego do spraw zdrowia do wydania rozporządzenia określającego ogólne
warunki umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, jednakże dodaje się do
wytycznych
ewentualnych
konieczność
ustaleń
uwzględnienia
poczynionych
w
w
proponowanych
trakcie
zapisach
uzgodnień
ze
świadczeniodawcami.
65. Zmiana art. 146 ma na celu poddanie merytorycznej ocenie konsultantów
medycznych projektów decyzji Prezesa Funduszu związanych z określaniem przedmiotu
postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej,
kryteriów oceny ofert i warunków wymaganych od świadczeniodawców. Tym samym ta
jakże ważna sfer działalności Funduszu, odnosząca się do zawierania umów o
udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, poddana zostanie ocenie niezależnych do
Funduszu konsultantów krajowych, dzięki czemu możliwym będzie wyeliminowanie
występujących uchybień już na etapie określania ww. warunków, co niewątpliwie
wpłynie pozytywnie na przebieg procesu zawierania umów o udzielanie świadczeń
opieki zdrowotnej.
66. W art. 149 ust. 1 dodano pkt 4, 5 i 6,
w których jako dodatkowe przyczyny
odrzucenia oferty dodano sytuacje, kiedy potencjalny świadczeniodawca złożył ofertę
alternatywną, oferent lub oferta nie spełnia wymaganych przepisami warunków oraz
kiedy ofertę złożył świadczeniodawca, z którym w ciągu minionych 12 miesięcy została
rozwiązana umowa z powodu stwierdzenia przez ministra zdrowia rażącego naruszenia
prawa lub interesów świadczeniobiorcy.
111/128
67. W art. 153 ust. 3 dodano obowiązek sporządzenia uzasadnienia w przypadku
nieuwzględnienia protestu. Takie uzasadnienia przyspieszą późniejsze procedury
odwoławcze.
68. W art. 154 ust. 6 wydłużono termin dla Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na
rozpatrzenie odwołania w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej.
69. Dodanie art. 155a w proponowanym brzmieniu uzasadnione jest koniecznością
zapewnienia prawidłowego nadzoru nad wykonywaniem i realizacją umów o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej. Wyposażenie Ministra Zdrowia w kompetencję do
nakazania dyrektorowi wojewódzkiego oddziału Funduszu rozwiązanie każdej umowy o
udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej stanowi nadzwyczajny instrument umożliwiający
sprawowanie realnego nadzoru nad ich treścią, co realizuje postulat dobra
ubezpieczonych. Występujące w kraju przypadki korupcji, wymuszania nieformalnych
opłat od pacjentów, czy tez niewłaściwego realizowania świadczeń opieki zdrowotnej w
ramach zawartych z Funduszem umów (np. sprawa dializ w SPZOZ w Kutnie)
wymuszają dodanie Ministrowi Zdrowia restrykcyjnych uprawnień pozwalających na
podejmowanie działań mających na celu ochronę interesów świadczeniobiorców. Forma
decyzji administracyjnej umożliwi uruchomienie procesu jej zaskarżenia, pozwalającego
na weryfikację prawidłowości rozstrzygnięcia. Tryb postępowania w tym zakresie
regulować będą przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Jednocześnie
dodanie w art. 149 ust. 1 pkt 6 stanowić będzie dodatkową sankcję dla
świadczeniodawcy, z którym została rozwiązana umowa w trybie art. 155 a w postaci
konieczności odrzucenia jego oferty w razie przystąpienia do konkursu w ciągu 12
miesięcy od rozwiązania.
70. W art. 156 w ust. 2 wprowadzono zawieranie umów o udzielanie świadczeń na czas
nieoznaczony w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej z uwagi na charakter tych
świadczeń oraz określono termin wypowiedzenia umów tego rodzaju. Warunki
finansowe są zasadniczym elementem umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej
opiece zdrowotnej, które przesądzają o możliwości wykonywania takiej umowy, zatem
art. 156 ust. 3 określa konsekwencje ich nieustalenia do dnia 30 września, polegające
na wygaśnięciu umowy z dniem 31 marca roku następnego. Art. 156 ust. 4 nakładające
112/128
na dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu odpowiednio obowiązek informowania
organów gminy o rozwiązaniu umowy oraz informowania osób zapisanych na liście
świadczeniobiorcy, którego rozwiązywana umowa dotyczy, o możliwości wyboru
nowego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej mają na celu zapewnienie ciągłości i
trwałości udzielania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Z tych samych
względów w ust. 5 art. 156 obowiązek informowania świadczeniobiorców o rozwiązaniu
umowy, terminie jej rozwiązania oraz możliwości wyboru nowego lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej nałożono również na świadczeniodawcę.
71. Zmiana w art. 159 w ust. 2 polegająca na określeniu terminu, do którego Narodowy
Fundusz Zdrowia zawiera ze świadczeniodawcą umowę uzasadniona jest koniecznością
sprecyzowania ostatecznego terminu, do którego należy zawrzeć umowę. Zmiana ta ma
na celu zapewnienie przejrzystości procedury zawarcia umowy i usprawnienie
postępowania w sprawie zawarcia umów ze świadczeniodawcami. Proponowany termin
30 września dostosowany jest do praktyki przyjętej przez NFZ w tym zakresie oraz
względami racjonalizmu.
72. Projektowany przepis art. 159a ma na celu uregulowanie sytuacji gdy występują
okoliczności zagrażające zapewnieniu dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych. Przepis ten będzie miał zastosowanie do
stanów nadzwyczajnych, a jego obowiązywanie pozwoli zagwarantować te świadczenia
osobom wymagającym koniecznej opieki poprzez podjęcie przez ministra właściwego do
spraw zdrowia odpowiednich działań interwencyjnych.
73. W art. 161 dodano ust. 2a przewidujący, że Prezes Funduszu, uwzględniając
zażalenie świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej na czynności dyrektora wojewódzkiego oddziału NFZ dotyczące realizacji
umowy, zobowiązuje dyrektora do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
74. Zmiana art. 163 dotyczy rozszerzenia katalogu działań organów Narodowego
Funduszu Zdrowia, w odniesieniu do których Minister Zdrowia posiada uprawnienie do
stwierdzania ich nieważności. Jest podyktowana praktyką działalności Funduszu, który
szereg znaczących działań podejmuje poza określonymi w dotychczasowym brzmieniu
tego artykułu uchwałach Rady NFZ
oraz decyzjach Prezesa NFZ i dotyczy m.in.
113/128
szczegółowych materiałów informacyjnych w postępowaniach o zawarcie umów o
udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
75. Przewidziana zmiana art. 167 ma na celu zwiększenie nadzoru Ministra Zdrowia nad
działalnością Funduszu. Zmiana art. 167 polega na dodaniu możliwości wymierzania
osobom wymienionym w tymże przepisie, w przypadkach mniejszej wagi kary
upomnienia. Dodanie tej kary, mniej dolegliwej od kary pieniężnej, pozwoli na
właściwsze miarkowanie dolegliwości administracyjnej wobec osób odpowiedzialnych za
naruszenia prawa, statutu lub interesów świadczeniobiorców, oraz odmowy udzielenia
wyjaśnień i informacji, o których mowa w art. 128 ust. 5 i w art. 165 ust. 1.
76. Dodano art. 168a wzmacniający kompetencje nadzorcze ministra właściwego do
spraw zdrowia. Zgodnie z art. 168a minister właściwy do spraw zdrowia ma prawo
zwoływania, w terminie przez siebie ustalonym, posiedzeń Rady Funduszu, Prezesa,
jego Zastępców, rad oddziałów wojewódzkich Funduszu oraz dyrektorów oddziałów
wojewódzkich. Minister będzie mógł określać przedmiot posiedzenia i zobowiązywać te
podmioty do podjęcia określonych działań. W przypadku niepodjęcia działań
wskazanych przez ministra będzie on mógł nałożyć karę pieniężną odpowiednio na
Przewodniczącego Rady Funduszu, Prezesa Funduszu i jego Zastępców oraz
dyrektorów oddziałów wojewódzkich Funduszu, niezależnie od innych środków nadzoru
przewidzianych przepisami prawa. W przedmiotowych sprawach minister będzie
wydawał decyzje administracyjne( zmiana w art. 181 ust. 2), a kary (zmiana art. 183 ust.
1) będą podlegały egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji. Należy przy tym podkreślić, że zbyt słaby nadzór ministra właściwego do
spraw zdrowia (odpowiadającego konstytucyjnie za zapewnienie równego dostępu do
świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) stanowił jeden z
zarzutów Trybunału Konstytucyjnego wobec ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w
Narodowym Funduszu Zdrowia. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 7 stycznia
2004 r. (sygn. akt K 14/03) stwierdził m.in.:
"W przepisach zamieszczonych poza rozdziałem 13 ustawy o NFZ brak jest też podstaw
dla stosowania innych środków nadzorczych. Wadliwe jest w tym kontekście, zawarte w
art. 153 ust. 1 pkt 2 ustawy o NFZ stwierdzenie, że minister właściwy do spraw zdrowia
sprawuje nadzór (stosując kryterium legalności) nad działalnością świadczeniodawców
114/128
w zakresie realizacji umów z Funduszem. Należy wyraźnie stwierdzić, że w świetle
ustawy minister nie posiada wystarczających środków prawnych umożliwiających
wykonywanie takiego nadzoru. Ustawodawca w art. 155 ust. 1 i następnych ustawy o
NFZ określił bowiem wyraźnie jedynie podstawy i zasady przeprowadzenia kontroli w
tym zakresie. Nie stworzył natomiast materialnoprawnych podstaw do władczych
działań, które odpowiadałyby wymaganiom przewidzianym przez k.p.a. dla decyzji
administracyjnych. (...) W konkluzji należy stwierdzić, że przyjęta w art. 36 ust. 1, a
rozwinięta w innych przepisach zaskarżonej ustawy, konstrukcja systemu finansowania
świadczeń zdrowotnych nie realizuje koniecznych - w świetle zasady demokratycznego
państwa prawnego - wymagań w zakresie zapewnienia należytej kontroli i nadzoru nad
gospodarowaniem
środkami
publicznymi,
co
wiąże
się
także
z
brakiem
zagwarantowania stosownych procedur egzekwowania odpowiedzialności organów
państwa za realizację powierzonych im w tej sferze zadań publicznych. (...) Jak to już
zaznaczono, zasadnicze znaczenie z punktu widzenia konstytucyjnego wzorca ma
problem właściwego określenia kompetencji jak i procedur kontrolnych bądź nadzoru,
determinujących kwestię odpowiedzialności za właściwą realizację zadań publicznych w
zakresie ochrony zdrowia.".
77. Dodanie przepisu w art. 173 ust. 4a doprecyzowuje uprawnienia kontrolera Ministra
Zdrowia.
78. W art. 179a doprecyzowano uprawnienia kontrolne ministra właściwego do spraw
finansów publicznych - usunięto w ten sposób lukę prawną. W konsekwencji uchylono w
art. 173 ust. 10.
79. Projektowana zmiana w art. 181 ust. 2 ma na celu poszerzenie katalogu
przypadków, w których minister właściwy do spraw zdrowia wydaje decyzje
administracyjne o nowoprojektowany w niniejszej ustawie art. 168a ust. 2.
80. Konsekwencją wprowadzenia art. 168a ust. 2 jest dodanie powyższego przepisu do
katalogu z art. 183 ust. 1.
81. Zmiana w art. 187 jest konsekwencją odpowiednich zmian w art. 11 ust. 1 pkt 9 oraz
w art. 102 ust. 5 pkt 11, polegającą na włączeniu informacji o dostępności do świadczeń
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do sprawozdania z
działalności Funduszu. Ten jednolity dokument podlegać będzie przedłożeniu Sejmowi
115/128
RP przez Ministra Zdrowia w terminie do dnia 31 sierpnia roku następnego. Informacja o
dostępności faktycznie obecnie jest elementem sprawozdania z działalności Funduszu,
zatem bezzasadne jest jej odrębne przedstawianie Sejmowi RP w terminie do dnia 30
czerwca (obecnie wynika to z art. 11 ust. 1 pkt 9), skoro zgodnie z art. 187 ust. 2
sprawozdanie z działalności przedstawiane jest Sejmowi RP w terminie nie późniejszym
niż koniec lipca. Dla sprawnego wywiązania się z obowiązków, termin lipcowy z art. 187
ust. 2 zmieniono konsekwentnie na termin sierpniowy.
82. Dodano uprawnienie do zbierania i przetwarzania przez ministra właściwego do
spraw zdrowia danych świadczeniobiorców innych niż ubezpieczeni, a także
umożliwiono zbieranie danych: o dacie zgłoszenia i wyrejestrowania z ubezpieczenia
zdrowotnego, typie dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń, danych o
płatniku składki oraz o uprawnieniach honorowych dawców krwi, inwalidów wojennych i
osób represjonowanych oraz o dacie zgonu. Jednocześnie zrezygnowano z informacji o
stanie cywilnym - usunięto w ten sposób niekonsekwencję przepisów o zbieraniu i
przetwarzaniu danych (art. 188 ust. 3 pkt 2a oraz art. 188 ust. 4). Dodatkowo w art. 188
ust. 2 wprowadzono dodatkowo możliwość uzyskiwania i przetwarzania danych
osobowych umożliwiających wykonanie zadań wynikających ze stosowania umów
międzynarodowych, o których mowa w art. 26 ust. 2 pkt 1 ustawy. Należy zauważyć, iż
umowy międzynarodowe w zasadzie nie regulują kwestii przetwarzania danych
osobowych albo odsyłają w tym zakresie do regulacji zawartych w przepisach
krajowych.
83. W art. 190 uchylony został ust. 4. Przepis art. 190 ust. 4 nie jest obecnie stosowany
w praktyce, ponieważ NFZ otrzymuje pełne dane ewidencyjne z ZUS. Ponadto
wpływające do NFZ w minimalnym zakresie dane z resortów wymienionych w przepisie,
nie
wyczerpują
potrzeb
informacyjnych
Funduszu
oraz
są
przekazywane
w
zawierającym błędy arkuszu EXCEL. Zapis art. 190 ust. 4 pochodzi z okresu, kiedy nie
działał centralny wykaz ubezpieczonych – ustawodawca miał wówczas na celu
uzupełnienie przez resorty informacji z ich rozproszonych baz danych. Wobec faktu, iż
aktualnie wszystkie dane ewidencyjne są przekazywane do ZUS, a ten przekazuje je do
NFZ uchylenie ust. 4 w art. 190 jest zasadne.
116/128
84. W art. 193a wprowadza się odpowiedzialność karną za uzyskiwanie i oferowanie
korzyści materialnych z tytułu refundacji leków (dodanie art. 63a i 63 b).
85. W projekcie uchylono ponadto art. 195, precyzujący według jakich przepisów
odbywa się orzekanie w sprawach, o których mowa w art. 193 i 194. Zastosowanie
odpowiednich reguł proceduralnych wynikać bowiem będzie z ustalenia podstaw
odpowiedzialności, czy za popełnienie wykroczenia z art. 193 lub 194 czy za popełnienie
przestępstwa. Automatycznie wówczas przepisy odpowiednio kodeksu postępowania w
sprawach o wykroczenia czy przepisy kodeksu postępowania karnego będą miały
zastosowanie.
86. Uchylenie art. 243 jest konsekwencją zmian dotyczących przepisów o składkach,
które – zgodnie z przepisem końcowym obowiązywać będą od 1 stycznia 2007 r.
87. Merytoryczna zmiana w załączniku do ustawy ma na celu przywrócenie finansowania
ze środków publicznych świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie układu nerwowego
(leczenia padaczki za pomocą implantacji stymulatora nerwu błędnego), kiedy jest to
jedyna możliwa do zastosowania metoda terapeutyczna, a także rozszerzenia zakresu
badań diagnostycznych wykonywanych przy użyciu PET.
88. Proponowana zmiana do ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych
oraz ich rodzin, polegająca na uchyleniu art. 17, uzasadniona jest tym, iż ten przepis
dotyczy przydziałów samochodów osobowych w systemie gospodarki nakazoworozdzielczej i w obecnym systemie ekonomicznym nie ma racji bytu, a kwestie związane
z zaopatrzeniem w przedmioty ortopedyczne regulowane są w odpowiednich przepisach
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz
aktach wykonawczych.
89. Zmiana w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami
represji wojennych i okresu powojennego umożliwia poprawę dostępu kombatantom do
środowiskowej opieki socjalnej i w domach pomocy społecznej, co uzasadnione jest
wyrazem troski i zaangażowania państwa w działania, zmierzające do realizowania
postulatu roztoczenia opieki nad weteranami walk o niepodległość Ojczyzny.
90. Zmiana w art. 35 ust. 8 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej stanowi konsekwencję
wprowadzenia w niniejszej ustawie nowoprojektowanego przepisu art. 136 a, który
nakłada na świadczeniodawcę udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie
117/128
leczenia szpitalnego obowiązek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilenej. Zmiana
w powyższym artykule spowoduje, iż szczegółowe kwestie w tym zakresie regulowane
będą rozporządzeniem ministra właściwego do spraw instytucji finansowych wydanym w
oparciu o przepis ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.
Dodatkowa zmiana w art. 54 w ust. 2 ustawy, polegająca na wprowadzeniu możliwości
finansowania
odpłatnych
świadczeń
zdrowotnych
ze
środków
zakładów
ubezpieczeniowych na podstawie zawartych umów ubezpieczenia ma na celu
poszerzenie katalogu środków finansowych, które uzyskiwać może samodzielny
publiczny
zakład
opieki
zdrowotnej.
Rozwiązanie
powyższe
uzasadnione
jest
rozwijającą się dziedziną ubezpieczeń prywatnych i względami praktycznymi, albowiem
często osoby, które otrzymują odpłatne świadczenia zdrowotne posiadają polisy
ubezpieczeniowe. Proponowane rozwiązanie umożliwia zatem przepływ środków
finansowych od prywatnego ubezpieczyciela do świadczeniodawcy.
91. Zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ma na celu
wprowadzenie ulgi podatkowej na leczenie oraz dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne.
Podatek dochodowy zmniejszany będzie, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniesie
wydatki na świadczenia zdrowotne udzielane przez zakłady opieki zdrowotnej, przez
lekarzy
i
lekarzy
dentystów,
prowadzących
indywidualną
praktykę
lekarską,
indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską, a także
na
zapłatę
składek
dobrowolnego
komercyjnego
ubezpieczenia
zdrowotnego.
Odliczeniu będą podlegały wydatki poniesione na rzecz podatnika, a także na rzecz
jego małżonka oraz dzieci własnych i przysposobionych, jeżeli małżonek lub dzieci nie
uzyskały w roku podatkowym dochodów, z wyjątkiem dochodów zwolnionych (wolnych)
od podatku dochodowego.
92. Proponowana w art. 6 zmiana w ustawie o statystyce publicznej nakłada na Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego obowiązku corocznego sporządzania i publikowania
Narodowego Rachunku Zdrowia. Nowe zadanie konieczne jest do właściwej realizacji
zadań, nałożonych na ministra właściwego do spraw zdrowia do obliczania kosztu
średniego za świadczenia opieki zdrowotnej udzielone na podstawie przepisów o
koordynacji. Przy obliczaniu tych kosztów, Narodowy Rachunek Zdrowia będzie
118/128
rzetelnym, pewnym źródłem wiedzy o wydatkach publicznych poniesionych na służbę
zdrowia.
93. Proponowana zmiana do ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, polegająca
na wprowadzeniu art.28a oraz art.29 ust.1a oraz ust. 1b jest konsekwencją
wprowadzenia w projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, przepisów
dotyczących leczenia lekami poza wskazaniami do stosowania (projekt ustawy - art.
36a-d). Wprowadzenie wskazanych przepisów do ustawy o zawodach lekarza i lekarza
dentysty uniemożliwi wykorzystywanie dokumentacji związanej z leczeniem lekiem poza
wskazaniami do stosowania jako informacji na potrzeby przeprowadzenia eksperymentu
medycznego. W przypadku, gdy omawiana dokumentacja zostanie wykorzystana na
potrzeby ubiegania się o przeprowadzenie eksperymentu medycznego, wówczas
komisja bioetyczna wyraża negatywną opinię o projekcie eksperymentu medycznego.
Ponadto komisja bioetyczna, w celu wyrażenia opinii o projekcie eksperymentu
medycznego ma prawo zasięgać niezbędnych informacji od NFZ, który prowadzi
ewidencję spraw dotyczących leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania.
94. Uchylenie art. 10 w ustawie o publicznej służbie krwi uzasadnione jest względami
porządkowymi, albowiem z uwagi na treść proponowanych w niniejszej ustawie
przepisów dotyczących uprawnień weteranów walk o niepodległość, uchylany przepis
nie znajduje racji bytu.
95. Proponowana zmiana w art. 7 ust. 2 ustawy o cenach wprowadza ograniczenie w
zakresie posiadania akcji lub udziałów oraz zasiadania we władzach spółek i
przedsiębiorstw zajmujących się wytwarzaniem i obrotem produktami leczniczymi i
wyrobami medycznymi, w stosunku do osób, którym zlecono przygotowanie ekspertyz i
opinii dla Zespołu do Spraw Gospodarki Lekami, a także ich małżonków, zstępnych i
wstępnych w linii prostej.
Ponadto wprowadza się w ustawie o cenach konieczność składania przez członków
Zespołu do Spraw Gospodarki Lekami oraz przedstawicieli Narodowego Funduszu
Zdrowia uczestniczących w pracach tego Zespołu informacji o uzyskiwanych
korzyściach, a przez osoby, którym zlecono przygotowanie ekspertyz lub innych
opracowań - oświadczeń, co ma na celu wyeliminowanie konfliktu interesów,
119/128
zapobieżenie korupcji i zapewnienie pełnej przejrzystości działań Zespołu. Informacje te
obejmują także korzyści uzyskiwane przez małżonków tych osób.
Proponowana regulacja była wzorowana na przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997
r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje
publiczne (Dz. U. Nr 106, poz. 679, z późn. zm.), co wydaje się zasadne, z uwagi na
fakt, że członkowie wyżej wymienionego Zespołu i inne wyżej wymienione osoby mają
wpływ na decyzje w zakresie wydatkowania środków publicznych.
Do projektu ustawy nie mogą zostać dołączone te projekty aktów wykonawczych, które
zawierają wykazy leków i ich cen, ponieważ tworzenie tych wykazów następuje w
szczególnym trybie. Rozporządzenia zawierające wykazy leków oraz ich ceny są
wydawane po rozpatrzeniu wniosków o umieszczenie leku na wykazie oraz o ustalenie
ceny tego leku. Wnioski mogą być składane przez podmiot odpowiedzialny oraz
importera równoległego, w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo
farmaceutyczne, a także wytwórcę wyrobów medycznych, jego autoryzowanego
przedstawiciela albo importera, w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o
wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 93, poz. 896 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565). Wykazy
te, zgodnie z projektem ustawy, będą aktualizowane nie rzadziej niż co 90 dni.
96. Proponowana zmiana do ustawy Prawo Farmaceutyczne, polegająca na
wprowadzeniu nowych przepisów w art. 8 oraz w art. 10, jest konsekwencją
wprowadzenia w projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, przepisów
dotyczących leczenia lekami poza wskazaniami do stosowania (projekt ustawy - art.
36a-d). Wprowadzenie
uniemożliwi
nowych
wykorzystanie
przepisów do
dokumentacji
ustawy Prawo
związanej
z
Farmaceutyczne
leczeniem
lekiem
poza
wskazaniami do stosowania w celu uzyskania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
produktu leczniczego. Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów
Medycznych i Produktów Biobójczych, który sporządza raport, w oparciu, o który
minister właściwy do spraw zdrowia podejmuje decyzję o wydaniu pozwolenia na
dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego, może zasięgnąć z NFZ niezbędnych
informacji, w celu wykluczenia sytuacji wskazującej, że dane i dokumenty dołączane do
120/128
wniosku o dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego nie zostały opracowane w
oparciu o dokumentację związaną z leczeniem lekiem poza wskazaniami do stosowania.
Kolejna zmiana w ustawie Prawo Farmaceutyczne dotyczy nowoprojektowanego art.
55a, który zakłada iż reklama produktu leczniczego musi zawierać określone informacje
dotyczące szkodliwości jego działania, a także projektowany przepis precyzuje, iż treść
ostrzeżenia wymaga zgody ministra właściwego do spraw zdrowia. Projektowane zapisy
mają na celu wzmocnienie świadomości społecznej na temat szkodliwości przyjmowania
leków. Jednocześnie warunek akceptacji ostrzeżenia wynika z roli jaką pełni Minister
Zdrowia w systemie opieki zdrowotnej i konieczności realizowania przez niego polityki
nie tylko zdrowotnej, ale także profilikatycznej i edukacyjnej.
Nowoprojektowany art. 60a w ślad za brytyjskim modelem polityki lekowej zmierza do
uniezależnienia ceny produktu leczniczego od wydatków na reklamę i oddzielenia sfery
publicznej jaką jest konieczność zapewnienia własciwej polityki lekowej od sfery stricte
marketingowej.
Kolejne zmiany w ustawie Prawo Farmaceutyczne dotyczą art. 103. Zmiana w art. 103
ust.1 pkt 2 stanowi konsekwencję wprowadzenia w projektowanej ustawie w art. 63b
obowiązku udostępnienia Funduszowi przez kierownika apteki informacji o treści każdej
umowy pomiędzy apteką a hurtownią farmaceutyczną, której celem jest nabycie leków
lub wyrobów medycznych. Powyższy obowiązek – w razie jego niedopełnienia sankcjonowany jest cofnięciem zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostepnej
przez
wojewódzkiego
inspektora
farmaceutycznego.
Powyższe
rozstrzygnięcie
uzasadnione jest koniecznością zapewnienia skutecznego instrumentu oddziaływania
na kierowników aptek i zapewni efektywne egzekwowanie proponowanych w art. 63b
obowiązków.
Jednocześnie proponowana w art. 103 zmiana punktu 5 w ust. 2 ma na celu
wyeliminowanie
prowadzonej
przez
apteki
praktyki
przekazywania
danych
umieszczonych na receptach oraz danych dotyczących ilości, rodzaju lub nazw
wydanych produktów leczniczych. Praktyka taka w swym założeniu zmierza bowiem do
wykorzystywania powyższych danych w celach marketingowych i w szerszej
perspektywie przyczynia się do kształtowania ordynacji lekiem. Wyeliminowanie takiej
praktyki w stosunku do wszystkich z wyłączeniem podmiotów uprawnionych, zapewni
121/128
właściwą ordynację lekami, która umotywowana będzie wyłącznie dobrem pacjenta, nie
zaś ukierunkowana na zysk.
97. Zmiana w ustawie o świadczeniu usług ratownictwa medycznego ma charakter
porządkujący i jednoznacznie wskazuje podstawę prawną finansowania świadczeń
zdrowotnych udzielanych w ramach usług ratownictwa medycznego.
98. Zmiana wprowadzana do ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnych oraz
Rzeczniku Ubezpieczonych, która polega na wyposażeniu ministra właściwego do
spraw zdrowia w kompetencję do uczestniczenia przy nadawaniu statutu Urzędu Komisji
Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszu Emerytalnych ma na celu umożliwienie wpływu
ministra właściwego do spraw zdrowia na kształtowanie się systemu ubezpieczeń
prywatnych. Wielu prywatnych ubezpieczycieli bowiem wprowadza na rynek produkty
ubezpieczeniowe, które oferują rzeczowe świadczenia. Temu samemu celowi służy
ponadto możliwość udziału w składzie Komisji przedstawiciela Ministra Zdrowia oraz
wpływ na osobę Przewodniczącego tej Komisji.
122/128
Ocena Skutków Regulacji (OSR)
1. Podmioty, na które oddziałują projektowane regulacje
Projekt ustawy swoim zakresem wywiera wpływ na następujące podmioty:
1) Narodowy Fundusz Zdrowia - zwiększy się zakres finansowanych świadczeń,
2) minister właściwy do spraw finansów publicznych - poprawią się możliwości nadzoru
nad finansami Funduszu,
3) minister właściwy do spraw zdrowia - m.in. powstanie obowiązek prowadzenia
Rejestru Korzyści, dodane zostaną uprawnienia w zakresie wprowadzania przez
firmy ubezpieczeniowe produktów ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczenia
zdrowotnego,
4) wojewodowie - zostanie wydane rozporządzenie umożliwiające uporządkowane
przekazywanie danych w zakresie wymaganym przez ustawę,
5) świadczeniodawcy - zwiększy się zakres finansowanych świadczeń,
6) zakłady
ubezpieczeń
prowadzące
działalność
w
zakresie
ubezpieczenia
zdrowotnego – poprzez wprowadzenie wydawanych w formie rozporządzenia
ogólnych warunków umów ubezpieczenia zdrowotnego oraz uprawnień ministra
właściwego do spraw zdrowia do dokonywania czynności mających wpływa na
dopuszczenie takiego produktu ubezpieczeniowego,
7) osoby ubezpieczone
w Narodowym
posiadający miejsce zamieszkania
Funduszu
na terytorium
Zdrowia,
obywatele
polscy
Rzeczypospolitej Polskiej,
nieubezpieczeni w Narodowym Funduszu Zdrowia - poprawi się zakres dostępnych
świadczeń opieki zdrowotnej.
2. Konsultacje społeczne
Projekt zostanie przesłany do konsultacji miedzy innymi: marszałkom województw,
Związkowi Powiatów Polskich, Związkowi Miast Polskich, stronie samorządowej Komisji
Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Polskiej Konfederacji Pracodawców
Prywatnych, Konfederacji Pracodawców Polskich, Związkowi Pracodawców Służby
Zdrowia, Naczelnej Izbie Aptekarskiej, Naczelnej Izbie Lekarskiej, Naczelnej Izbie
Pielęgniarek i Położnych, Krajowej Radzie Diagnostów Laboratoryjnych, rektorom
uczelni medycznych, instytutom, Stowarzyszeniu Menedżerów Opieki Zdrowotnej,
123/128
Związkowi
Inwalidów
Wojennych
RP,
Związkowi
Sybiraków,
Ogólnopolskiemu
Porozumieniu Związków Zawodowych, Sekretariatowi Ochrony Zdrowia KK NSZZ
"Solidarność", Krajowemu Sekretariatowi Ochrony Zdrowia NSZZ "Solidarność 80",
Ogólnopolskiemu Związkowi Zawodowemu Lekarzy, Ogólnopolskiemu Związkowi
Zawodowemu Pielęgniarek i Położnych, Ogólnopolskiemu Związkowi Zawodowemu
Położnych,
Ogólnopolskiemu
Związkowi
Zawodowemu
Stomatologów,
Federacji
Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia, stowarzyszeniom pacjentów,
Ogólnopolskiej Izbie Gospodarczej Wyrobów Medycznych POLMED, Polskiej Izbie
Przemysłu
Farmaceutycznego
i
Wyrobów
Medycznych
POLFARMED,
Izbie
Gospodarczej "FARMACJA POLSKA".
W ramach konsultacji społecznych projekt zostanie umieszczony na stronie internetowej
Ministerstwa Zdrowia.
3. Wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu oraz sektora publicznego
Zmiany dokonane w załączniku spowodują wzrost kosztów Narodowego Funduszu
Zdrowia: zmiana w ust. 2 pkt 1 lit. a (leczenie padaczki przy pomocy implantacji
symulatora nerwu błędnego) przez dodanie słów "z wyjątkiem przypadków, gdy jest to
jedyna możliwa do zastosowania metoda terapeutyczna" - ok. 1,68-2,1 mln zł.
Prawdopodobna liczba osób wymagających wszczepienia stymulatora rocznie zawiera
się między 20-25 dzieci oraz 20-25 dorosłych. Zgodnie z katalogiem świadczeń
szpitalnych na 2004 r. (kod 5.06.00.0001257) - leczenie padaczki lekoopornej przez
implementację stymulatora nerwu błędnego (wraz z kosztem stymulatora):
-
4.200 punktów x 40 zabiegów x 10,00 zł = 1,68 mln zł,
-
4.200 punktów x 50 zabiegów x 10,00 zł = 2,1 mln zł.
Ponadto ze zmian, które ustawa wprowadza w art. 87 (dodanie nowych ust. 13-15),
wynika konieczność zatrudnienia dwóch dodatkowych osób, na stanowiskach
referendarza, w organie prowadzącym centralną ewidencję PESEL. Szacowane koszty
roczne dodatkowych dwóch etatów referendarzy wyniosą ok. 50 tys. zł rocznie
(przyjmując, że wynagrodzenie 1 osoby wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne
opłacanymi przez pracodawcę wyniesie ok. 2 tys. zł miesięcznie).
124/128
Wzrost kosztów z tytułu wprowadzenia ulgi podatkowej (1% podatku należnego)
wyniesie ok. 260 mln zł, przy przyjęciu warunków roku 2006 (zgodnie z autopoprawką
do ustawy budżetowej na rok 2006 opracowaną przez Ministerstwo Finansów dochody
budżetu państwa z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych planowane są na
26 225 986 tys zł).
Ministerstwo Zdrowia nie dysponuje danymi dotyczącymi liczby osób (poza liczbą
podatników podatku dochodowego od osób fizycznych), które oprócz podatników byłyby
objęte tą ulgą, tj. niepracujących współmałżonków oraz dzieci pozostające na
utrzymaniu podatników, wraz z przypisaniem tych osób do poszczególnych przedziałów
dochodowych - co wpływać będzie na kwotę ulgi, przez co pełne oszacowanie kosztów
wprowadzenia tej ulgi jest niemożliwe. W zeznaniach podatkowych nie zamieszcza się
danych o liczbie ww. osób, przez co danych tych nie ma też w publikacjach Ministerstwa
Finansów.
Szacowane 260 mln zł jest wysokością tożsamą z wysokością kosztu ulgi podatkowej na
odpłatne świadczenia zdrowotne obowiązującą do 2001 r., zatem należy podkreślić, że
zmian zasad zmniejszenia podatku zaproponowana w projekcie nie wpłynie na
podwyższenie kosztów dla budżetu.
Na podstawie informacji Ministerstwa Finansów dotyczących rozliczenia podatku
dochodowego od osób fizycznych opodatkowanych na ogólnych zasadach za lata 2000
–2001 (ostatnie dwa lata obowiązywania ulgi na odpłatne świadczenia zdrowotne
udzielane przez niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej) ulgi odliczone od podatku
wyniosły: w roku 2000 – 151 190 tys zł i w roku 2001 – 163 263 tys zł. Jest to wzrost o
ok. 8%. Przyjmując tempo wzrostu z roku 2001 do 2000 należy oczekiwać, że ulgi w
roku 2007 wyniosłyby ok. 260 mln zł. Od roku 2001 do 2006 wysokość dolnego progu
podatkowego jest niezmieniona. Natomiast założenia do zasad opodatkowania w roku
2007 nie są znane. Należy jednak wziąć pod uwagę, że rok 2001 był ostatnim rokiem
obowiązywania ulgi i być może część świadczeń to świadczenia „odłożone na ostatnią
chwilę”, zwłaszcza w przypadku stomatologii. Stąd wysoki procent wzrostu w roku 2001
w stosunku do 2000.
Wprowadzenie projektowanej ulgi podatkowej wiąże się z koniecznością dokonania
przez Ministra Finansów zmiany rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie
125/128
kas rejestrujących (Dz. U. Nr 273, poz. 2706) w kierunku nałożenia na podmioty
wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1 obowiązku zainstalowania kasy
rejestrującej i ewidencjonowania obrotu. Pomimo zwolnienia usług w zakresie ochrony
zdrowia od podatku od towarów i usług, wprowadzenie obowiązku ewidencjonowania
obrotu przyczyni się do ujawnienia rzeczywistych przychodów uzyskiwanych przez
podmioty wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1. Obecnie wpływy do systemu
ochrony zdrowia ponoszone przez pacjentów poza obowiązkową składką na
ubezpieczenie zdrowotne szacowane są na ok. 12 - 15 mld zł rocznie, co stanowi więcej
niż 1/3 środków jakimi gospodaruje Narodowy Fundusz Zdrowia, przy czym część tej
kwoty stanowi tzw. „szarą strefę’’.
Analiza danych dotyczących kosztów ponoszonych przez gospodarstwa domowe
pozwala przyjąć założenie, iż średnio jeden pacjent płaci na leczenie ok. 30 zł.
miesięcznie, co po pomnożeniu przez szacunkową liczbę 37 mln potencjalnych
pacjentów, daje kwotę 13 mld złotych rocznie. Przy założeniu zatem, iż projektowana
regulacja dotycząca stosowania kas rejestrujących ujawni jedynie 1/4 tych przychodów,
przychody świadczeniodawców wynoszą 3 mld 250 mln zł., co po uwzględnieniu
efektywnego 19%-wego podatku dochodowego da wpływy do budżetu państwa w
wysokości ponad 600 mln zł.
W związku z tym, iż przyjmując założenie, że średnio z każdym podatnikiem, ulgą
będzie objęta dodatkowo jedna osoba, koszty ulgi podatkowej wyniosą 520 mln złotych,
czyli ponad dwukrotnie mniej niż szacowane wpływy do budżetu państwa. Wpływy do
budżetu z tytułu ujawnienia tych przychodów w ocenie Ministra Zdrowia zdecydowanie
przewyższą koszty wprowadzenia ulgi podatkowej.
Koszt
wprowadzenia
trzeciego
zastępcy
Przewodniczącego
Komisji
Nadzoru
Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych będącego przedstawicielem ministra właściwego
do spraw zdrowia wyniesie rocznie ok. 180 tys. zł (przyjmując, iż wynagrodzenie
zastępcy przewodniczącego wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne opłacanymi
przez pracodawcę wyniesie ok. 15 tys. zł miesięcznie).
126/128
Wejście w życie przedmiotowej regulacji nie spowoduje kosztów dla pozostałych
jednostek sektora finansów publicznych.
Ze środków Funduszu pokryte będą także częściowo (dwóch lekarzy specjalistów w
każdej komisji), koszty funkcjonowania komisji potwierdzających spełnienie kryteriów
medycznych
uzasadniających
wystawienie
recepty
na
leki
specjalistycznego
stosowania. Konsultanci wojewódzcy będą wynagradzani na zasadach określonych w
rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 października 2002 r. w sprawie konsultantów
krajowych i wojewódzkich (Dz. U. Nr 188, poz 1802). Przyjęto założenie, iż w każdym z
16 województw będzie działać ok. 10 komisji, co oznacza iż 480 lekarzy będzie
otrzymywać wynagrodzenie za pracę w przedmiotowych komisjach. Zakładając, że
wynagrodzenie dla lekarza za jedno posiedzenie wyniesie 200 zł, koszt całkowity
jednego posiedzenia komisji wyniesie 600 zł (wysokość wynagrodzenia określono
odwołując się do proponowanej wysokości wynagrodzenia członków Rady Funduszu).
Należy zaznaczyć, iż prawdopodobnie w początkowym okresie po wejściu w życie
ustawy wraz z rozporządzeniem określającym wykaz leków specjalistycznego
stosowania powołane zostaną prawie wszystkie komisje i częstotliwość posiedzeń
będzie znaczna, gdyż konieczność potwierdzenia stosowania leku będzie musiała być
potwierdzona u osób, które aktualnie otrzymują dane leki na podstawie systemu
refundacji opartego o rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu chorób oraz
wykazu leków i wyrobów medycznych, które ze względu na te choroby są przepisywane
bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością (Dz. U. Nr 275, poz.
2730 ze zm.) oraz na podstawie istniejących programów lekowych.
Przyjmując, że posiedzenia komisji będą odbywać się raz na dwa tygodnie, roczny
koszt dla Narodowego Funduszu Zdrowia z tego tytułu wyniesie około 2 700 tys. zł,
wliczając w to koszty obsługi takich komisji ( przy każdym z oddziałów planuje się
zatrudnienie po jednej osobie do obsługi prac komisji).
Szacunkowe ograniczenie wydatków NFZ na finansowanie leków i wyrobów
medycznych w związku z wprowadzeniem regulacji art. 63a i 63b wyniesie co najmniej
1 mld złotych, co stanowi ok. 10% środków publicznych przeznaczanych na ten cel.
127/128
4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Projektowana regulacja nie będzie miała wpływu na rynek pracy.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki
Projekt nie będzie miał wpływu na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną
gospodarki.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów
Projekt nie będzie miał wpływu na sytuację regionów.
7. Wpływ regulacji na ochronę zdrowia
Wejście w życie regulacji będzie mieć pozytywny wpływ na ochronę zdrowia ludności,
przez poprawę funkcjonowania systemu ochrony zdrowia oraz rozszerzenie zakresu
świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
8. Wpływ regulacji na warunki życia ludności
Wejście w życie regulacji nie będzie mieć wpływu na warunki życia ludności.
9. Zgodność z prawem Unii Europejskiej
Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
128/128