Norma a przepis

Norma, przepis i system prawa
◦ Ius plus quam perfectum – prawo więcej niż
doskonałe
◦ Ius prefectum – prawo doskonałe
◦ Ius minus quam perfectum – prawo mniej niż
doskonałe
◦ Ius imperfectum – prawo niedoskonałe

Forma normy

Część składowa aktu normatywnego

Przepis nie zapis

Jeden przepis jedna norma

Jeden przepis kilka norm

Jeden przepis część normy

Jeden przepis części kilku norm

Jeden przepis jedna norma + część innych norm

Kilka przepisów jedna norma

Art. 6a ustawy o godle, barwach i hymnie RP oraz o
pieczęciach państwowych: „Ustanawia się dzień 2
maja Dniem Flagi Rzeczypospolitej Polskiej”

Art. 171. § 1 Kodeksu karnego: „Kto, bez
wymaganego zezwolenia lub wbrew jego
warunkom, wyrabia, przetwarza, gromadzi,
posiada, posługuje się lub handluje
substancją lub przyrządem wybuchowym,
materiałem radioaktywnym, urządzeniem
emitującym promienie jonizujące lub innym
przedmiotem lub substancją, która może
sprowadzić niebezpieczeństwo dla życia lub
zdrowia wielu osób albo mienia w wielkich
rozmiarach, podlega karze pozbawienia
wolności od 6 miesięcy do lat 8.”
Ustawa o finansach publicznych.
Art. 74 ust. 1. Skarb Państwa może zaciągać pożyczki i
kredyty wyłącznie na finansowanie potrzeb pożyczkowych
Skarbu Państwa, z zastrzeżeniem art. 75.
(…)
Art. 75 ust. 1. Na wniosek Rady Polityki Pieniężnej, Skarb
Państwa może zaciągnąć średnioterminowe pożyczki i kredyty
od Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich w celu
wsparcia bilansu płatniczego.
2. Na wniosek Rady Unii Europejskiej, Skarb Państwa może
uczestniczyć w udzieleniu pożyczki na wsparcie bilansu
płatniczego innego państwa członkowskiego, na zasadach
określanych w ustawie budżetowej.
Art. 76. Kwota zaciągniętych pożyczek i kredytów, o których
mowa w art. 74 ust. 1 i art. 75 ust. 1, nie może przekroczyć
limitów określonych w ustawie budżetowej.

Przepis bez normy
◦ Przepis blankietowy (przepisy obowiązujące)
◦ Przepis odsyłający (przepisy przyszłe)
◦ Przepis programowy

Art. 163 ust. 1 ustawy o gospodarce
nieruchomościami:
„Powszechną taksację nieruchomości
przeprowadza się okresowo. Termin
rozpoczęcia oraz zakończenia powszechnej
taksacji nieruchomości, a także źródła jej
finansowania, określi odrębna ustawa.”

Art. 10 ust. 10 ustawy Prawo
telekomunikacyjne.
„Do wniosku o wpis do rejestru stosuje się
odpowiednio art. 64 Kodeksu postępowania
administracyjnego.”

Art. 70 ust. 4 Konstytucji:
„Władze publiczne zapewniają obywatelom
powszechny i równy dostęp do wykształcenia.
W tym celu tworzą i wspierają systemy
indywidualnej pomocy finansowej i
organizacyjnej dla uczniów i studentów.
Warunki udzielania pomocy określa ustawa.”
Akt
Tytuł
Dział
Rozdział
Część
Księga
Dział
Rozdział
Oddział
Akt
Artykuł - art.
Ustęp – ust.
Punkt - pkt
Litera – lit.
tiret
Paragraf §
Paragraf §
Ustęp – ust.
Punkt - pkt
Litera n- lit.
tiret

Art. 45a ust. 8 pkt 1 lit. 1) tiret 2

§ 3 ust. 2
Art. 45a ust. 8 ustawy Prawo energetyczne:
„Koszty zakupu ciepła, o których mowa w ust. 2,
rozlicza się w części dotyczącej:
1)
ogrzewania, stosując metody wykorzystujące:
a) dla lokali mieszkalnych i użytkowych:
- wskazania ciepłomierzy,
- wskazania urządzeń wskaźnikowych niebędących
przyrządami pomiarowymi w rozumieniu przepisów
metrologicznych, wprowadzonych do obrotu na
zasadach i w trybie określonych w przepisach o
systemie oceny zgodności,
- powierzchnię lub kubaturę tych lokali”
Rozporządzenie o opłatach za czynności radców prawnych oraz
ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.
§ 14. 2. Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed
sądami administracyjnymi: 1) w pierwszej instancji:
a) w sprawie, której przedmiotem zaskarżenia jest należność
pieniężna - stawkę obliczoną na podstawie § 6,
b) za sporządzenie skargi i udział w rozprawie w sprawie skargi
na decyzję lub postanowienie Urzędu Patentowego - 600 zł,
c) w innej sprawie - 240 zł;

Język prawniczy
◦ jednoznaczny
◦ wyraża uprawnienia i obowiązki

Dyrektywy techniki legislacyjnej
◦ jednolitość pojęć
◦ definicje legalne
◦ przepisy krótkie i ułożone w logicznej kolejności

Uporządkowany zbiór elementów prawnych,
między którymi nie powinny istnieć
sprzeczności

Elementy sytemu prawa:
◦ normy prawne – wynikające bezpośrednio ze źródeł
prawa
◦ normy prawne – wyprowadzane z innych norm
◦ instytucje prawne
◦ zasady gałęzi prawa
◦ zasady całego prawa
◦ zasady sytemu prawa

Podział zasad
◦ zasady opisowe
◦ zasady dyrektywalne

Zasady sytemu prawa
◦ zasada hierarchiczności
◦ zasada sprzeczności
◦ zasada zupełności

Porządek hierarchiczny

Porządek czasowy

Porządek treściowy (lex specialis derogat lex
generalis)

Luki w prawie
◦ Analogia:
 analogia z normy
 analogia legis
 analogia iuris
◦ niedopuszczalność stosowania
◦ luki nieusuwalne