ZASADY TWORZENIA I WYKORZYSTANIA SERWISU WWW DO ZASTOSOWAŃ FIZYKI Anna Kierepka, Małgorzata Mergo informatyka + 2 SŁOWA KLUCZOWE • , CSS, statyczna strona internetowa, dynamiczna strona internetowa, skrypt, PHP, protokół http, serwis internetowy, portal, hosting, prawo autorskie informatyka + HTML • Dokument HTML- plik tekstowy odczytywany przez przeglądarkę internetową, zazwyczaj mający rozszerzenie .HTM lub .HTML. Dokument HTML zawiera co najmniej dwa rodzaje tekstu: treść merytoryczną i znaczniki języka HTML sterujące wyświetlaniem treści. Może również zawierać kod rozmaitych języków skryptowych, jak PHP, JavaScript itd. oraz znaczniki kaskadowych arkuszy stylów. Cały dokument jest objęty podstawowymi znacznikami sygnalizującymi rodzaj dokumentu: <HTML> </HTML>. Dokumenty HTML, jako pliki tekstowe, można redagować w dowolnym edytorze do opracowania tekstu np. Notatniku jednak do redagowania zaleca się stosowanie wyspecjalizowanych edytorów HTML - pracujących w trybie tekstowym lub graficznym - które ułatwiają i przyspieszają tworzenie dokumentu oraz zabezpieczają w dużym stopniu przed popełnianiem błędów składniowych. CSS • Kaskadowe arkusze stylów (ang Cascading Style Sheets, w skrócie CSS) to język służący do opisu formy wyświetlania stron www. Arkusz stylów CSS to lista dyrektyw (tzw. reguł) ustalających w jaki sposób ma zostać wyświetlana przez przeglądarkę internetową zawartość wybranego elementu HTML lub XML. Można w ten sposób opisać wszystkie pojęcia odpowiedzialne za prezentację elementów dokumentów internetowych, takie jak rodzina czcionek, kolor tekstu, marginesy, odstęp międzywierszowy lub nawet pozycja danego elementu względem innych elementów bądź okna przeglądarki. Statyczna strona internetowa • Strona internetowa, która nie została wyposażona w System Zarządzania Treścią (CMS). Oznacza to, że teksty są wpisane "na sztywno" w kod strony. Dokonanie zmian na stronie statycznej wymaga pomocy jej wykonawcy, gdyż trzeba edytować pliki strony. Jest to najlepsze rozwiązanie, kiedy nie planujemy wprowadzać zmian na stronie częściej niż raz na parę miesięcy, np. jeśli strona ma służyć tylko do prezentacji danych teleadresowych firmy i jej oferty. Dynamiczna strona internetowa • Strona dynamiczna (Strona internetowa wyposażona w System Zarządzania Treścią CMS). Treść na stronie dynamicznej jest pobierana z bazy danych, więc każda modyfikacja w bazie jest od razu widoczna na stronie. Modyfikację treści w bazie danych umożliwia system CMS, gdzie można "wyklikać" potrzebne zmiany (np. dodanie newsa) - dzięki temu rozwiązaniu strona może być na bieżąco aktualizowana przez osobę, która nie posiada wiedzy technicznej. Witryna internetowa • Serwis internetowy, witryna internetowa (ang. website) – grupa powiązanych ze sobą, w celu zwiększenia funkcjonalności, stron internetowych. Serwisy internetowe, poza treścią statyczną, mają często sekcję wiadomości oraz możliwość logowania się i zapamiętywania preferencji odbiorców w celu dostosowania treści do indywidualnych upodobań. W serwisie mogą występować obiekty interaktywne np. formularze, przyciski czy aplikacje. Serwisy mogą być tematyczne, a więc poświęcone jednemu zagadnieniu, lub ogólne – zajmujące się kilkoma tematami. Portal • Portal jest to rozbudowana strona internetowa, która z założenia powinna być godna ustawienia jako strona startowa. Na portalu internetowym można znaleźć świeże wiadomości i artykuły, a także popularne usługi internetowe takie jak: poczta, czat, forum dyskusyjne, wyszukiwarka. Teoretycznie portalami można nazwać jedynie strony typu: Onet.pl, Wp.pl, Gazeta.pl, jednak często mylnie nazywa się w ten sposób wszelkie strony oferujące rozszerzoną funkcjonalność. Z tego względu powstało pojęcie "wortal”, określające np. serwisy tematyczne lub inne rozbudowane strony internetowe, ale w praktyce nie jest ono zbyt rozpowszechnione. Hosting • Hosting to udostępnianie przez dostawcę usług internetowych zasobów serwerowni. Innymi słowy, polega to na "zarezerwowaniu" (oddaniu do dyspozycji): • określonej objętości dysku twardego • maksymalnej ilości danych do przesłania przez łącza internetowe serwerowni, • usług obsługiwanych przez serwerownię (w zakresie zależnym od specyfiki usługi, np. udostępnienie bazy danych z określeniem maksymalnej jej objętości), • maksymalnego stopnia obciążenia serwerowni przez usługi. Darmowy hosting W Internecie dostępne są usługi darmowego hostingu. Właściwie we wszystkich przypadkach podlegają one wszystkim bądź wybranym z następujących ograniczeń: • ograniczenia związane z pojemnością konta i transferem, • brak obsługi wielu funkcji lub nawet brak dostępu do języka PHP, • brak możliwości parkowania własnych domen, • brak dostępu do jakiejkolwiek bazy danych, • brak jakiejkolwiek gwarancji jakości usług • reklamy na stronie umieszczane przez dostawcę • otrzymywanie reklamowych wiadomości drogą elektroniczną. Firmy hostingowe dają możliwość bezpłatnego przetestowania oferowanych przez siebie usług w ograniczonym czasie. PHP • PHP– obiektowy język programowania zaprojektowany do generowania stron internetowych w czasie rzeczywistym. Obecnie jest nowoczesnym, skryptowym językiem programowania obecnym na większości serwerów internetowych. PHP jest najczęściej stosowany do tworzenia skryptów po stronie serwera WWW, ale może być on również używany do przetwarzania danych z poziomu wiersza poleceń, a nawet do pisania programów pracujących w trybie graficznym. Jego składnia oraz większość funkcji jest wzorowana na języku C Prawo autorskie • Prawo autorskie (ang. copyright, symbol: ©) – pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi utworu albo zespół norm prawnych wchodzących w skład prawa własności intelektualnej, upoważniających autora do decydowania o użytkowaniu • Przyjęta w 1994 roku ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych reguluje między innymi przedmiot i podmiot prawa autorskiego, wyjątki i ograniczenia praw autorskich, okres obowiązywania praw autorskich oraz ochronę przedmiotu prawa autorskiego. Podstawowym założeniem jest rozróżnienie autorskich praw osobistych oraz autorskich praw majątkowych. Ustawa – zgodnie z nazwą reguluje także prawa pokrewne – związane z wykonaniami, produkcją i dystrybucją utworów, dzieła i czerpaniu z niego korzyści finansowej.