Technika Cyfrowa 2 wykład 4: FPGA – odsłona druga technologie i rodziny układów logicznych Dr inż. Jacek Mazurkiewicz Katedra Informatyki Technicznej e-mail: [email protected] Elementy poważniejsze Zegar (1) Zegar (2) Bloki wejścia-wyjścia FPGA jednolite nie są FPGA kontra ASIC Zalety i wady FPGA Proces projektowania Układ kombinacyjny raczej prosty Realizacja w AHDL (1) Realizacja w AHDL (2) Realizacja w VHDL Przykład 2 – translator kodu Opis w VHDL (1) Opis w VHDL (2) Tranzystor łącznikiem dwustanowym (1) Tranzystor łącznikiem dwustanowym (2) Uzaś A YA RC We RB Wy NOT Czas przełączania – ważna rzecz (1) Czas przełączania – ważna rzecz (2) Rodziny układów cyfrowych TTL (Transistor – Transistor - Logic) – układy TTL ECL (Emiter – Coupled Logic) – układy o sprzężeniu emiterowym MOS (Metal – Oxide - Semiconductor) – układy MOS CMOS (Complementary MOS) – układy komplementarne MOS BiCMOS (Bipolar CMOS) – układy „mieszane”, bipolarne CMOS I2L (Integrated Injection Logic) – układy iniekcyjne CTD (Charge Transfer Device) – układy o sprzężeniu ładunkowym GaAs MESFET – układy GaAs Czas życia technologii Układy TTL ustępują miejsca nowszym technologiom CMOS i BiCMOS, zwłaszcza niskonapięciowym (LV – Low Voltage) Warunki projektowania Przy projektowaniu urządzeń z cyfrowymi układami scalonymi istotne są następujące parametry: ∗ szybkość działania, ∗ moc strat, ∗ odporność na zakłócenia, ∗ zgodność łączeniowa i obciążalność Przy konstrukcji systemów cyfrowych powinny być znane właściwości obudów oraz niezawodność cyfrowych układów scalonych. Układ z obciążeniem UCC (VCC) - napięcie zasilania ICC – prąd zasilania UI (UO) – napięcie wejściowe (wyjściowe) Proces przełączania bramki TTL Porównanie szybkości działania t pHL t pLH tp 2 TTL do 500MHz, GaAs do 20GHz, ECL do 5GHz. Częstotliwości graniczne pracy S - bardzo szybka (Schottky) LS - małej mocy, bardzo szybka (Low power Schottky) F - bardzo bardzo szybka (Fast) AS - ulepszona, bardzo szybka (Advanced Schottky) ALS - ulepszona małej mocy, bardzo szybka (Advanced Low power Schottky) Straty mocy w funkcji częstotliwości Zakłócenia w systemie cyfrowym •napięcie zasilające •uziemienie •przesłuch w liniach transmisyjnych •odbicia w liniach transmisyjnych •zewnętrzne Marginesy zakłóceń Marginesy zakłóceń wskazują, jaki poziom zakłóceń nie spowoduje błędnego odczytu sygnału wejściowego w najgorszym przypadku. ULI max -ULO max - margines zakłóceń stanu niskiego UHO min -UHI min - margines zakłóceń stanu wysokiego CMOS UDD = + 5 V ULO ULI UHO UHI 0 1 2 3 4 5 stany wyjściowe stany wejściowe Serie TTL W technice TTL są produkowane serie: TTL S LS F AS ALS – standard TTL 74 – bardzo szybka (Schottky) 74S - małej mocy bardzo szybka (Low Power Schottky) 74LS – bardzo bardzo szybka (Fast) 74F, – ulepszona bardzo szybka (Advanced Schottky) 74AS - ulepszona małej mocy bardzo szybka (Advanced Low Power Schottky) 74ALS. Parametry TTL • napięcie zasilające +5V (+4,75V do +5,25V), • sygnał wyjściowy: H > 2,4V L < 0,4V, • sygnał wejściowy: H > 2,0V L < 0,8V, • obciążalność 10 – 48, • współczynnik dobroci: D=tpP; 5-100 [pJ], • maksymalna częstotliwość pracy: • TTL (25 MHz), • TTL-S (125 MHz) diody Schottky'ego 2x pobór mocy, • TTL-LS (33 MHz) trochę mniejszy pobór mocy, • TTL-F (150 MHz), • TTL-AS (200 MHz) 10x mniejszy pobór mocy niż TTL, • TTL-ALS (50 MHz). Bramka NAND TTL 7400 A Y=A*B B 5V 4k 1,6k 130 A B Y=A*B 1k A H L H L B H H L L Y L H H H Charakterystyka przejściowa NAND TTL zależność charakterystyki przejściowej od temperatury Inwerter NOT 7404 symbol graficzny Tranzystor Schottky’ego Bramka NAND TTL Schottky-ego (S) Korektor charakterystyki przejściowej Charakterystyka przejściowa bardziej prostokątna niż serii standardowej Charakterystyki przejściowe TTL Układy z wejściem Schmitt’a (1) Własności: • napięcia progowe oraz histereza, • duża odporność na zakłócenia. Zastosowania: • przekształcanie wolnozmiennych sygnałów na impulsy o szybkich zboczach, • przemiana napięcia sinusoidalnego na prostokątne, • redukcja wpływu zakłóceń, • proste układy multiwibratorów astabilnych. Układy z wejściem Schmitt’a (2) Bramka NAND z otwartym kolektorem OC Serie 74F38, 74ALS38B symbol graficzny Suma (iloczyn) montażowy Jeśli wyjścia kilku bramek z OC zostaną połączone do wspólnego rezystora otrzymamy układ realizujący tzw. sumę montażową w logice ujemnej (wired-OR): układ zachowuje jak bramka NOR; iloczyn montażowy w logice dodatniej (wired-AND) • linie przerwań magistrali komputerowych, których zadaniem jest sygnalizowanie, że co najmniej jedno urządzenie chce zwrócić na siebie uwagę, • wyjścia na magistrale zewnętrzne IEC-625 (HPIB, GPIB). Bipolarna bramka trójstanowa UCC=5V R1 R2 R3 T3 T4 T1 A T2 OE (Output Enable) wejście zezwalające D Y T5 R6 __ OE R7 R4 R5 T7 T6 T8 R8 OE=L T6=L, T7,T8=zatkane OE=H T7,T8=L T2,T4,T5=zatkane Bramka trójstanowa CMOS 1 0 1 (0) 0 1 0 (1) 1 0 (1) 1 (0) 1 (0) 1 HIGH-Z zatk 0 stan wysokiej impedancji zatk Sterownie szyną danych Konflikty na magistrali eliminuje specjalny układ Rodzina CMOS (1) • CMOS komplementarne tranzystory PMOS i NMOS bez rezystorów • bardzo mała moc strat w stanie statycznym i przy małych częstotliwościach • praca przy obniżonym napięciu zasilania 3.3 V (± 0,3 V), 2.5 V (±0,2 V), 1.8V (±0.15V), a nawet 0.8V • np. straty mocy P=U2/R przy 5V i 3,3 V 52 / 3,32 ≈ 2,3 raza • większa szybkość działania niż układy pięciowoltowe • znaczne zmniejszenie moc strat przy większych częstotliwościach • niższy poziom generowanych zakłóceń elektromagnetycznych i elektrycznych • wyższa niezawodność pracy Rodzina CMOS (2) ∗ Układy do zastosowań masowych, o niewielkiej szybkości działania (układy zegarkowe, nie programowalne układy kalkulatorowe z napięciem zasilania 0.8 V ÷ 1,5 V). ∗ Układy programowalne (takie jak układy PLD i FPGA) i specjalizowane (ASIC). ∗ Uniwersalne układy cyfrowe LSI i VLSI, głównie układy mikroprocesorowe i pamięciowe. ∗ Uniwersalne układy cyfrowe SSI i MSI, stanowiące funkcjonalne odpowiedniki układów TTL. Rodzina CMOS (3) Parametry CMOS i TTL Parametry CMOS 3V Inwerter CMOS Charakterystyki inwertera CMOS Budowa bramek porównawczo A B T1 T2 T3 T4 Q 1 1 p z z p 0 0 1 z p p z 1 A B T1 T2 T3 T4 X T5 T6 Q 1 1 z z p p 0 p z 1 0 1 p z z p 1 z p 0 p – przewodzi, z - zatkany a) Bramka NAND LS-TTL, b) bramka AND CMOS Inne bramki CMOS (1) Inne bramki CMOS (2) Charakterystyki przejściowe NOR Poziomy napięć CMOS i TTL Bramki BiCMOS Technologia ECL: NOT (1) Y=A Y=A A UREF I UEE=-5,2V Technologia ECL: NOR/OR (2) 220 245 907 Y=A+B A Y=A+B B 4,98k 50k 50k 779 6,1k UEE = -5,2V Technologia I2L: NOR 1...15V Y1=A A Y2=A+B B Y3=B