Budownictwo pasywne i energetyczne Dlaczego zmiany w budownictwie są konieczne? Budownictwo obok przemysłu i transportu powoduje największe zużycie energii ok. 40%, w tym 68% energii elektrycznej Budynki zużywają także 12% zasobów słodkiej wody, 88% wody pitnej Rocznie emitują ok. 40% emisji zanieczyszczeń do atmosfery w całej Unii Europejskiej Wytwarzają 40% miejskich odpadów stałych Zajmują znaczne powierzchnie Źródło: Komisja Europejska Wybrane normy prawne Sezon grzewczy w Polsce Dyrektywa 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 w sprawie charakterystyki energetycznej budynków Trwa od 220 do 240 dni w roku, co oznacza, że budynki zużywają 70% energii na cele grzewcze i chłodnicze. Dla porównania w budynkach pasywnych sezon grzewczy wynosi od 120 do 180 dni w roku. Od początku 2019 r. budynki użyteczności publicznej, a od początku 2021 r. wszystkie nowo budowane budynki w UE będą musiały być budynkami o niemal zerowym zużyciu energii. Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 Do 2016 r. Polska musi poprawić efektywność energetyczną o co najmniej 9% w stosunku do zużycia energii finalnej (także w budownictwie) w latach 20012005 Do roku 2020 należy wypełnić założenia pakietu klimatyczno-energetycznego3x20% Źródło: IMGW Porównanie standardów ochrony cieplnej budynków Kraj Okres Polska Budynki z lat 1967 – 85 Budynki z lat 1985 – 92 Budynki po roku 1993 Od 1998 roku Wskaźnik sezonowy zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania [kWh/ (m2·rok)] 240 ÷ 290 160 ÷ 200 120 ÷ 160 90 ÷ 120 Austria Budynki aktualnie wznoszone Planowane 25 ÷ 50 15 ÷ 25 Niemcy Budynki zgodne z przepisami obowiązującymi od 1995 roku Planowane 50 ÷ 100 30 ÷ 70 Szwajcaria Dom energooszczędny Budynki aktualnie wznoszone 55 55 ÷ 85 Szwecja Budynki aktualnie wznoszone 30÷60 Dania Budynki aktualnie wznoszone 50 Źródło: ekooszczedni.pl, termodom.pl Ile to kosztuje? Dom pasywny Dom energooszczędny Dom standardowy Powierzchnia netto [m2] 154,2 152,0 152,0 Zapotrzebowanie energii EK [kWh/ m2/ rok] 13,5 44,7 120,0 Koszt budowy pod klucz [zł] 471 000 392 200 358 400 Koszt budowy 1 m2 3 005 2 580 2 357 Różnica kosztów inwestycji [zł] 112 600 33 800 0 Różnica kosztów inwestycji [%] 31,4 8,6 0 Różnica kosztów ogrzewania [%] 11 37 100 Porównanie kosztów inwestycji oraz zapotrzebowania na energię budynków: Źródło: Lipińscy Domy Czas zwrotu nakładów na realizację: Budynku pasywnego: od 35 do 40 lat Budynku energooszczędnego od kilku do kilkunastu lat www.euro-centrum.com.pl Budynek energooszczędny Euro-Centrum Powierzchnia: 2 404 m2 Oddanie do użytku: 2009 rok Zużycie energii: 32 kWh/m2/rok Koszt budowy: 10 473 tys. zł Inwestycja współfinansowana przez UE Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła wspomaga system stropów grzewczo-chłodzących. W okresie grzewczym rekuperator odzyskuje 75% energii cieplnej z wywiewanego powietrza, latem agregat wody lodowej schładza powietrze czerpane z zewnątrz. Zwarta bryła i atrialny układ budynku z centralnym przeszkleniem pozwalają pozyskać możliwie największą ilość światła dziennego. Osłony termiczne chronią budynek przed utratą ciepła. W tym celu zastosowano styropianowe izolacje na dachu i ścianach (30cm i 20cm) oraz polistyren w podłodze (15cm). Zamontowane zostały także okna pasywne o potrójnym szkleniu i współczynniku przenikania ciepła 0,5 U. Zastosowane technologie System zarządzania budynkami BMS pozwala na integrowanie i zarządzanie instalacjami z jednego miejsca. Kontroluje parametry pracy poszczególnych urządzeń, decydując o dodatkowym chłodzeniu lub grzaniu. Pompa ciepła wykorzystuje ciepło z gruntu, dzięki studniom geotermalnym, ogrzewa wodę, a następnie przekazuje ją do systemu BKT. Z 1kWh dostarczonej energii elektrycznej wytwarza 4kWh energii cieplnej. System stropów grzewczo-chłodzacych BKT wykorzystuje właściwości akumulacyjne płyt żelbetowych oraz zatopionych w nich rur z wodą chłodzącą lub grzejną (temp. 30oC). Latem absorbuje nadmiar ciepła, zimą zaś go izoluje, unikając jego niepotrzebnych strat. Żaluzje fasadowe posiadają czujniki nasłonecznienia i wiatru oraz własny system zarządzania. Automatycznie reagują na zmiany oświetlenia i warunki atmosferyczne. Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła Osłony termiczne System zarządzania BMS Pompa ciepła Żaluzje fasadowe System ogrzewania stropowego z funkcją chłodzenia BKT Biurowiec Pasywny Kolektory słoneczne wykorzystują energię promieniowania słonecznego i zamieniają ją na ciepło, które transportowane do środka budynku ogrzewa wodę użytkową lub ciecz w zbiornikach akumulacyjnych. 2 Powierzchnia: 6 500 m Termin realizacji: 2013 rok Zużycie energii: 15 kWh/m2/rok Ogniwa fotowoltaiczne zamieniają energię promieniowania słonecznego na prąd elektryczny. Porównując budynek do samochodu, który spala 8 litrów benzyny na 100 km, biurowiec pasywny potrzebowałby na tym samym dystansie zaledwie 1l paliwa. System odzyskiwania ciepła z rekuperatorem pozwala odzyskać 80% energii cieplnej z wywiewanego powietrza. Aby uzyskać jak największą ilość światła dziennego w biurowcu pasywnym, pomieszczenia biurowe znajdują się w obwodzie budynku, a dopływ naturalnego światła zapewnia atrialny układ ciągów komunikacyjnych z przeszkleniem w centrum obiektu. Instalacja chłodu technologicznego dostosowuje temperaturę wnętrz i wspomaga chłodzenie za pomocą systemu stropów grzewczo-chłodzących BKT, który odpowiada także za dogrzewani budynku zimą. Wykorzystane technologie Sondy geotermalne umieszczone w pionowych odwiertach na głębokości ok. 50 m, uzyskują energię, która jest stale odnawiana przez promieniowanie słoneczne i ogrzewanie płynące z wnętrza Ziemi. Pompy ciepła ogrzewają budynek poprzez podnoszenie temperatury wody w instalacji i przekazanie jej do systemu stropów grzewczo-chłodzących BKT. Wentylacja mechaniczna dostarcza świeże powietrze do budynku oraz zapewnia jego równomierne ogrzewanie lub chłodzenie. System zarządzania budynkami BMS pozwala na integrowanie i zarządzanie instalacjami z jednego miejsca oraz kontroluje parametry pracy poszczególnych urządzeń. Kolektory słoneczne i panele fotowoltaiczne Żaluzje fasadowe powstrzymują przenikanie promieni słonecznych i zabezpieczają pomieszczenia przed nagrzaniem. Okna o potrójnym szkleniu osiągają wysokie właściwości izolacyjne, ponieważ pomiędzy trzema warstwami szkła pozostawiona jest cienka, próżniowa przestrzeń. Współczynnik przenikliwości szkieł niskoemisyjnych wynosi 0,7 U. System zarządzania BMS Mechaniczna wentylacja z odzyskiem ciepła Stropy grzewczo-chłodzące BKT Sondy geotermalne – głębokość 50 m Pompy ciepła