WIP 2016 R - WSSE Szczecin

W OJEWÓDZKA S TACJA S ANITARNO -E PIDEMIOLOGICZNA
W S ZCZECINIE
OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO
WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO
W I PÓŁROCZU 2016 ROKU
Szczecin, wrzesień
2016 r.
1
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
w Szczecinie
dr n. med. Małgorzata Domagała – Dobrzycka
2
Opracował
Zespół Kierowników Działu Nadzoru Sanitarnego i Działu Laboratoryjnego
Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Szczecinie
3
SPIS TREŚCI
I.
SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA WYBRANYCH CHORÓB ZAKAŹNYCH
1.1.
1.1.1.
Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych
Zatrucia i zakażenia pokarmowe
Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w okresie
01.01.2016r. do 30.06.2016r. w woj. zachodniopomorskim
Wirusowe zapalenia wątroby
Wirusowe zapalenie wątroby typu „A”
Wirusowe zapalenie wątroby typu „B”
Wirusowe zapalenie wątroby typu „C”
Wirusowe zapalenie wątroby B+C (mieszane)
Wirusowe zapalenie wątroby inne i nieokreślone
Wybrane choroby zakaźne wieku dziecięcego
Grypa sezonowa /nadzór nad grypą SENTINEL
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu
Wirusowe zapalenie opon mózgowych
Wirusowe zapalenie mózgu
Inwazyjna choroba meningokokowa
Zakażenia wirusem HIV i choroba AIDS
Borelioza z Lyme
Styczność, narażenia na wściekliznę – potrzeba szczepień
Choroby przenoszone drogą płciową
Gruźlica
Decyzje administracyjne w I półroczu 2016
Realizacja szczepień ochronnych
Podsumowanie
1.1.1.1.
1.1.2.
1.1.2.1.
1.1.2.2.
1.1.2.3.
1.1.2.4.
1.1.2.5
1.1.3.
1.1.4.
1.1.5.
1.1.5.1
1.1.5.2.
1.1.5.3.
1.1.6.
1.1.7.
1.1.8.
1.1.9.
1.1.10.
1.1.11.
1.1.12.
1.1.13.
II.
2.1.
2.2.
2.3.
2.3.1.
2.3.2.
2.3.3.
2.4.
2.5
III.
IV.
4.1.
4.2.
4.2.1.
4.2.2 .
4.2.3 .
4.2.4.
4.2.5.
4.2.6.
str.
7
7
od
JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA
Wstęp
Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę
Nadzór nad jakością wody do spożycia
Warunkowa przydatność wody do spożycia
Brak przydatności wody do spożycia
Odstępstwa od wymaganej jakości wody do spożycia
Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia
Awarie
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE ZAPOBIEGAWCZEGO NADZORU SANITARNEGO
STAN SANITARNY WYBRANYCH OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
I KĄPIELISK
Informacje ogólne
Stan sanitarny wybranych obiektów
Ustępy publiczne
Ustepu ogólnodostępne
Domy Pomocy Społecznej, inne placówki organizacyjne pomocy społecznej oraz
placówki zapewniające całodobową opiekę
Noclegownie i domy dla bezdomnych
Obiekty hotelarskie i inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie
Dworce autobusowe, dworce, stacje i przystanki kolejowe, środki transportu
4
10
11
13
14
14
15
16
16
17
18
19
19
20
20
21
22
25
26
27
28
29
30
35
38
38
38
39
41
41
42
43
44
45
50
50
50
50
51
51
52
52
54
4.2.6.1.
4.2.6.2.
4.2.6.3.
4.2.7.
4.2.8.
4.3.
4.4.
Dworce autobusowe
Dworce, stacje i przystanki kolejowe
Środki transportu
Tereny rekracyjne
Cmentarze i domy pogrzebowe
Plywalnie
Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli
54
54
55
55
55
58
61
V.
STAN SANITARNY PODMIOTÓW DZIAŁALNOŚCI LECZNICZEJ
65
5.
5.1.
5.1.1.
65
Stan sanitarny podmiotów wykonujących działalność leczniczą
65
Szpitale
67
Stan techniczny i funkcjonalny szpitali
Ocena sposobu żywienia pacjentów w szpitalach i podejmowane w związku z tym 70
działania dotyczące prawidłowego żywienia
72
Dezynfekcja
73
Sterylizacja
74
Bieżący stan czystości i porządku
75
Zaopatrzenie szpitali w wodę
80
Postepowanie z bielizna szpitalną
86
Postępowanie z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego
z uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia
w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi
92
Zakażenia szpitalne i ocena działalności zespołów ds. zakażeń szpitalnych
95
Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria
96
Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową
5.1.2.
5.1.3.
5.1.4.
5.1.5.
5.1.6.
5.1.7.
5.1.8.
5.2.
5.3.
5.4.
5.5
Prosektorium i postepowanie ze zwłokami
Prosektorium
VI.
WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
98
104
6.1.
6.2.
6.3.
6.4.
Nadzór bieżący nad zakładami pracy
Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze lub mutagenne
Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne
Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami
104
106
106
106
6.5.
Choroby zawodowe
107
VII.
ŚRODKI ZASTĘPCZE
109
VIII.
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY RADIACYJNEJ
114
IX.
WARUNKI SANITARNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH
OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH ORAZ WARUNKI POBYTU DZIECI I
MŁODZIEŻY W TYCH PLACÓWKACH
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW
UŻYTKU
Stan sanitarny obiektów żywności i żywienia, materiałów i wyrobów przeznaczonych do
kontaktu z żywnością oraz produktów kosmetycznych
Jakość zdrowotna środków spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością, kosmetyków oraz badania sanitarne dla próbek pobranych w województwie
zachodniopomoraskim w I półroczu 2016 r.
Jakość zdrowotna krajowych środków spożywczych
Jakość zdrowotna środków spożywczych pochodzących z importu z krajów trzecich i
Unii Europejskiej
Jakośc zdrowotna materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków
118
X.
10.1.
10.2.
10.2.1.
10.2.2.
10.2.3 .
5
122
1221
124
126
126
126
Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami, organami samorządowymi
podejmowana w ramach określonych akcji
Nadzór nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia
żywieniowego, środkami spożywczymi wzbogaconymi witaminami lub składnikami
mineralnymi oraz nową żywnością
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI
ZDROWIA NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO
128
131
11.3.
11.3.1.
11.3.2.
Główne
programy
prozdrowotne
realizowane
na
terenie
województwa
zachodniopomorskiego w I półroczu 2016roku
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce.
Krajowy program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców
i opiekunów pt. „Czyste powietrze wokół nas”
Program profilaktyki antytytoniowej dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i
gimnazjów „Znajdź właściwe rozwiązanie”
Pilotażowa edycja programu antytytoniowej edukacji zdrowotnej dla IV klas szkół
podstawowych „Bieg po zdrowie”
Obchody Światowego Dnia bez Tytoniu 31 maj 2016 r.
Program edukacyjny „Trzymaj Formę”
Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV
KIK/68 „ Profilaktyczny program z zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu,
tytoniu i innych środków psychoaktywnych w tym ARS- czyli jak dbać o miłość?
Programy wojewódzkie
Wojewódzki program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III szkół
podstawowych „Nie pal przy mnie proszę”
Program przedszkolny dot. zdrowia jamy Ustnej i zapobiegania próchnicy „Zdrowe zęby
mamy- marchewkę zajadamy”
Główne akcje realizowane na terenie woj. zachodniopomorskiego
Bezpieczne ferie Zimowe 2016 r.
Światowy dzień Zdrowia pod hasłem „Pokonaj cukrzycę”, 7 kwiecień 2016 r.
11.3.3.
Profilaktyka grypy
148
11.3.4 .
Europejski tydzień szczepień
148
11.4.
Podsumowanie i wnioski
149
Spis tabel
150
Spis rycin
151
10.3.
10.4 .
XI.
11.1.
11.1.1.
11.1.1.1.
11.1.2.
11.1.3.
11.1.4.
11.1.5.
11.1.6.
11.1.7.
11.2.
11.2.1.
11.2.2.
6
129
131
131
131
134
135
136
137
139
140
142
142
144
146
146
147
I.
SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA WYBRANYCH CHORÓB ZAKAŹNYCH
1.1 Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych
W I półroczu 2016r. rejestracja zgłoszonych zachorowań na choroby zakaźne
odbywała się wzorem lat ubiegłych w oparciu o aktualne definicje przypadków chorób
zakaźnych opracowane na potrzeby nadzoru epidemiologicznego.
Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych na obszarze woj.
zachodniopomorskiego była stabilna za wyjątkiem salmonelloz, zakażeń rotawirusowych,
boreliozy, ospy wietrznej oraz wirusowego zapalenia wątroby typu B i C. Należy podkreślić,
że niekorzystna sytuacja epidemiologiczna ospy wietrznej występuje w całej Polsce od kilku
lat przy czym zapadalność w I półroczu 2016r. wynosiła 281,98 na 100 tys. mieszkańców w
stosunku do wskaźnika zapadalności 320,73 na 100 tys. w I półroczu 2015r. Również w woj.
zachodniopomorskim w analizowanym okresie nastąpił spadek zachorowań na ospę wietrznązachorowalność w I półroczu 2016r. wynosiła 250,45 na 100 tys. mieszkańców, natomiast w
2015r. 360,65 - mimo to sytuację należy ocenić jako niekorzystną. Ponadto nastąpił spadek
zachorowań na krztusiec z 63 w I półroczu 2015r. do 47 w analizowanym okresie. Należy
przy tym podkreślić iż po spadku zachorowań na krztusiec w 2014r. (zgłoszono wówczas 16
zachorowań w 2014r. i tylko 6 w I półroczu 2014r.) nastąpił znaczny wzrost zachorowań w
2015r. (zarejestrowano 131 zachorowań , a tylko w I półroczu- 63) przy czym najwyższą
zachorowalność odnotowano w grupie dzieci i młodzieży w wieku 10-19 r.ż. Tendencja
najwyższego udziału tej grupy wiekowej wśród chorych utrzymywała się również w I
półroczu 2016r.
Liczba zachorowań na nagminne zapalenie przyusznic (świnkę) od lat utrzymuje się
na porównywalnym poziomie z tendencją spadkową i również w I półroczu 2016 roku
zgłoszono tylko 33 zachorowania tj. 49,23 % mniej w stosunku I półrocza 2015 roku, kiedy
zgłoszono 65 przypadków. Analizując natomiast sytuację epidemiologiczną różyczki
zgłoszono o 49 przypadków zachorowań mniej niż w analogicznym okresie roku 2015,
natomiast w skali całego kraju takich zgłoszeń było o 471 mniej. Aktualnie, w ramach
programu WHO eliminacji odry i różyczki oraz poprawy diagnostyki różyczki i odry w
Polsce, podejmowane są w województwie działania w tym zakresie zmierzające do
diagnozowania przypadków zgłaszanych dotychczas przez lekarzy jako możliwe wyłącznie
na podstawie objawów klinicznych.
Analiza sytuacji epidemiologicznej wirusowych zapaleń wątroby typu B i C zarówno
w Polsce jak też w woj. zachodniopomorskim wykazała dalszy wzrost zachorowań w
stosunku do analogicznego okresu 2014 i 2015 roku. Sytuacja taka spowodowana była w
części zmianami definicji wzw typu B i C na potrzeby nadzoru epidemiologicznego i
zgłaszaniem do nadzoru wcześniej niewykazywanych przypadków nosicielstwa oraz poprawą
zgłaszalności wzw typu C, niemniej wymaga dalszych obserwacji. Skutkowało to wzrostem
zapadalności na wzw typu B w regionie z 4,62 na 100 tys. w I półroczu 2015r. do 5,44 na
100 tys. w I półroczu 2016r. W odniesieniu do wzw typu C wskaźnik zapadalności zwiększył
się w analizowanym okresie z 5,44 w I półroczu 2015r. do 7,54 na 100 tysięcy w I półroczu
2016r.
Wzorem lat ubiegłych kontynuowano ciągłe monitorowanie grypy i zakażeń
grypopodobnych ze szczególnym uwzględnieniem wzmożonego nadzoru epidemiologicznego
oraz gotowości w prowadzaniu działań przeciwepidemicznych w I kwartale kiedy to
występuje szczyt sezonu epidemicznego zachorowań. W związku z tym poza rejestracją
zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę wzorem lat ubiegłych realizowany był nadzór
wirusologiczny Sentinel we współpracy z wybranymi lekarzami medycyny rodzinnej.
W nadzorze Sentinel w sezonie 2015/2016 (wrzesień - sierpień) uczestniczyło 38
lekarzy z powiatów: Police, Stargard Szczeciński, Szczecin. Podczas funkcjonowania nadzoru
7
w analizowanym okresie udało się pobrać 388 wymazów od pacjentów (jest to najlepszy
wynik spośród województw), z czego uzyskano 122 dodatnich wyników, co stanowiło 31,3%
pobranych ogółem próbek. W analizowanym okresie potwierdzono laboratoryjnie grypę u
366 osób w tym 196 dzieci do 14 roku życia tj. o 276 więcej niż w I półroczu
2015r.(zdiagnozowano wtedy 90 zachorowań, w tym 37 dzieci do 14 roku życia). Z powodu
powikłań pogrypowych zmarła 1 osoba.
Należy podkreślić iż sytuacja epidemiologiczna grypy i zakażeń grypopodobnych na
terenie województwa uległa nieznacznej poprawie w stosunku do I półrocza 2015r. była
również korzystniejsza niż w Polsce, mimo to nie można uznać jej za stabilną. Podkreślenia
wymaga fakt iż wpływ na niekorzystną sytuację epidemiologiczną grypy ma niewątpliwie
spadek popularności szczepień wśród ogółu społeczeństwa- w 2015r. ze szczepień
skorzystało tylko 2,14% populacji ogólnopolskiej, natomiast w woj. zachodniopomorskim
2,78% stąd należy kontynuować działania profilaktyczne dotyczące propagowania szczepień
przeciwko grypie jako jedynej skutecznej metody zapobiegania tej chorobie.
Wzmożony nadzór przeciwepidemiczny nadal prowadzony był w ogniskach chorób
przenoszonych drogą pokarmową, których ogólna liczba była większa niż w roku ubiegłym tj.
zwiększyła się z 18-u do 26- u natomiast analiza występowania ognisk w sezonie letnim (od
1.06 do 31.08.2016r.) wykazała ich niewielki spadek z 19 w 2015r. do 17 w tym okresie.
Należy również podkreślić iż kontynuowany był wypracowany od lat schemat nadzoru przy
zgłoszeniach podejrzeń zachorowań i zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową (w
analizowanym okresie odnotowano 7 przypadków zachorowań, w tym 2 zakończone zgonem.
Kontynuowane były działania związane z analizą ognisk zakażeń szpitalnych
pod kątem ustalania ich przyczyn i podejmowanych działań przeciwepidemicznych. Należy
podkreślić iż współpraca z Zespołami Zakażeń Szpitalnych jest od lat kontynuowana stąd
zgłaszalność ognisk poprawia się – w I półroczu 2016r. zgłoszono do Państwowej Inspekcji
Sanitarnej 17 ognisk epidemicznych tj. o 4 więcej niż w I półroczu 2015, których źródło
zakażenia ustalono w 8 przypadkach. Ponadto, w związku z pojawiającymi się na terenie woj.
zachodniopomorskiego zachorowaniami sporadycznymi oraz ogniskami epidemicznymi
wywołanymi przez Gram ujemne pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzającymi
karbapenemazy typu KPC, w tym Klebsiella pneumoniae z genami oporności typu NDM, a
także niekorzystną sytuacją epidemiologiczną w tym zakresie w innych województwach –
zobowiązano Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych (PPIS) woj.
zachodniopomorskiego i szpitale do wzmożonego nadzoru przeciwepidemicznego w tym
zakresie m.in. poprzez opracowanie i wdrożenie procedury postępowania w przypadku
stwierdzenia zachorowań sporadycznych oraz ognisk epidemicznych wywołanych przez te
patogeny oraz bieżące zgłaszanie każdego przypadku podejrzenia zakażenia/zakażenia
Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC, MBL (w tym NDM) oraz
OXA-48 (w tym także przypadki nosicielstwa) do właściwego PPIS.
W I półroczu 2016r. zgłoszono 11 435 chorób podlegających rejestracji w meldunkach
dwutygodniowych zachorowań na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia (MZ-56) tj. o 1448
mniej niż w analogicznym okresie 2015 r., kiedy to wpłynęły 12 883 zgłoszenia.
Spośród wszystkich zgłoszonych chorób 31,62 % tj. 3616 osób hospitalizowano. Należy
podkreślić, że od 3 lat następuje poprawa zgłaszalności zakażeń i chorób zakaźnych, co jest
wynikiem kontynuacji intensywnych działań nadzorowych podejmowanych przez
pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej w tym zakresie.
W pierwszym półroczu 2016r. na terenie woj. zachodniopomorskiego wśród chorób
podlegających zgłoszeniu nie odnotowano zachorowań na: cholerę, dur brzuszny, dury
rzekome A, B, C, dur wysypkowy, czerwonkę bakteryjną, kryptosporydiozę, dżumę,
tularemię, wąglik, brucelozę, błonicę, nosaciznę, gronkowcowe zatrucie pokarmowe,
botulizm, leptospirozę, jersiniozę pozajelitową, błonicę, legionelozę, ziarnicę weneryczną,
8
ornitozy, dur wysypkowy, gorączkę Q, encefalopatie gąbczaste, poliomyelitis, wściekliznę,
kleszczowe zapalenie mózgu, gorączkę zachodniego Nilu, żółtą gorączkę, wirusowe gorączki
krwotoczne, choroby wywołane przez hantawirusy, ospę prawdziwą, pryszczycę, malarię,
wągrzycę, włośnicę, zespół hemolityczno - mocznicowy w przebiegu zakażeń E. coli, grypę
ptaków typu A/H5 lub A/H5N1 u ludzi, wrodzone choroby wirusowe, zatrucia grzybami,
SARS - zespół ostrej niewydolności oddechowej. Zagrożenie zachorowaniami na te choroby
mimo iż nie jest wysokie, wymaga jednak utrzymania stałego nadzoru ze względu na
potencjał epidemiologiczny, a także znaczenie kliniczne i możliwość zawleczenia z innych
stref klimatycznych.
W I półroczu 2016r. zarejestrowano 1 zachorowanie na gorączkę denga, które
wystąpiło u 27- letniej mieszkanki Szczecina po powrocie z Brazylii oraz 1 zakażenie
wirusem Zika (niepodlegające rejestracji) u 50-letniego mężczyzny po powrocie z
Dominikany. Obydwa zachorowania zakończyły się całkowitym powrotem do zdrowia.
Liczbę wybranych zgłoszonych w I półroczu 2016r. przypadków zakażeń i chorób
zakaźnych w stosunku do I półrocza 2015r. przedstawia tabela 1.
W I półroczu 2016 r. zarejestrowano w woj. zachodniopomorskim 39 zgonów
z powodu chorób zakaźnych (wg miesięcznych raportów zgonów), co stanowi 54,9% ogółu
zgonów zgłoszonych w 2015 r.( zgłoszono wtedy 71 zgonów).
Najwięcej zgonów bo aż 59% spowodowanych było posocznicą, nie określoną,
posocznicą wywołaną przez Streptococcus pneumoniae, inne bakterie Gram-ujemne,
meningokoki, paciorkowce grupy D, inne określone gronkowce oraz inną posocznicą
bakteryjną noworodka (23 przypadki). Ponadto zarejestrowano 10 zgonów w przebiegu
gruźlicy, 3 w przebiegu zapalenia jelit wywołanego Clostridium difficile, 2 zgony z powodu
zapaleń opon mózgowych oraz 1 zgon z powodu grypy z zapaleniem płuc.
1
2
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Salmonellozy – zatrucia pokarmowe
Salmonellozy – zakażenia pozajelitowe
Inne bakteryjne zakażenia jelitowe
Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe
Wirusowe zakażenia jelitowe wywołane
przez rotawirusy
Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe o
prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u
dzieci do lat 2
Krztusiec
Płonica (szkarlatyna)
Inwazyjna choroba meningokokowa
w tym neuroinfekcje
Borelioza z Lyme
Styczność i narażenie na wściekliznę
/potrzeba szczepień/
Wirusowe zapalenie mózgu
Wirusowe zapalenie opon mózgowych
w
woj.
zapadalność
liczba
zachorowań
2016 r. I półrocze
2015 r.
69
2
235
53
4,03
0,12
13,74
3,08
218
7
458
72
12,71
0,41
26,78
4,20
157
3
191
2
9,18
0,17
11,17
0,12
912
53,06
1185
69,08
1067
62,38
522 1139,921
63
3,67
933
54,28
8
0,47
3
0,17
156
9,08
982
131
1416
14
6
520
2144,431
7,64
82,54
0,82
0,35
30,31
411
47
473
6
4
221
879,521
2,75
27,65
0,35
0,23
12,92
372
10
64
21,69
0,58
3,73
181
4
10
10.58
0,23
0,58
176
5
17
9
zakaźnych
zapadalność
Jednostka chorobowa
zapadalność
Lp.
Liczba
zachorowań
2015 r. I półrocze
chorób
liczba
zachorowań
Tab.1. Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące
zachodniopomorskim w latach 2015 - 2016 (I półrocze)
10,2
0,29
0,99
15
16
17
a
b
c
18
19
20
22
23
24
25
Ospa wietrzna
Odra
Różyczka
Wirusowe zapalenia wątroby
w tym WZW typu "A"
w tym WZW typu "B" ostre i przewlekłe
w tym WZW typu "C" ( *wg. definicji
przypadku z 2009/2014 i 2005r. ** wg. def z
2014r.)
AIDS - zespół nabytego upośledzenia
odporności
Nowo wykryte zakażenia HIV
Świnka
Inwazyjna choroba pneumokokowa
Gruźlica
Grypa i podejrzenia zachorowań na grypę
ogółem
w tym dzieci do 14 r.ż.
6199
8
90
174
79
360,65
0,47
5,24
10,12
4,62
9360
11
145
379
161
545,64
0,64
8,45
22,09
9,39
4284
1
41
226
3
93
250,45
0,06
2,4
13,21
0,17
5,44
93*
5,44
214**
12,47
129**
7,54
2
22
65
29
120
0,12
1,28
3,78
1,69
7,01
8
52
135
73
235
0,47
3,03
7,87
4,26
13,74
6
27
33
48
108
0,35
1,58
1,93
2,81
6,31
50 694
22 5182
2 963,73
9 136,24
73 601
4290,53
35 1772 14 172,04
47 638 2 785,07
21 3652 8 668,44
Wskaźniki zapadalności za I pół. 2016r. obliczono wg danych GUS liczby ludności w Polsce i woj.
zachodniopomorskim – stan na 31.12.2015r.
1
Współczynnik zapadalności obliczony w stosunku do liczebności populacji dzieci w grupie wiekowej 0-2 r.ż. na
100 tys.
2
Współczynnik zapadalności obliczony w stosunku do liczebności populacji dzieci w grupie wiekowej 0-14 r.ż.
na 100 tys.
1.1.1 Zatrucia i zakażenia pokarmowe
W I półroczu 2016 r. w woj. zachodniopomorskim zgłoszono 159 przypadków
bakteryjnych zatruć pokarmowych (współczynnik zapadalności 9,3 na 100 tys.
mieszkańców), w tym aż w 157 przypadkach zachorowań czynnikiem etiologicznym była
Salmonella. Hospitalizowano łącznie 102 osoby.
W porównaniu do I półrocza 2015 r. zaobserwowano wzrost zachorowań na
bakteryjne zatrucia pokarmowe, bowiem do końca czerwca 2015 r. zarejestrowano 122
przypadki zatruć pokarmowych, w których czynnikiem przeważającym była również
Salmonella (69 przypadków).
W I półroczu 2016 r. zarejestrowano 9 przypadków zakażenia pozajelitowego
wywołanego pałeczkami z grupy Salmonella, w tym 6 pod postacią posocznicy.
Zakażenia wystąpiły u: 4 kobiet ( w wieku 67 lat, 73 lat, 65 lat i 24 lat), 4 mężczyzn
(58 lat, 75 lat, 59 lat, 69 lat) i 2-letniego dziecka.
W I półroczu 2016 r. w woj. zachodniopomorskim zgłoszono 191 przypadków
bakteryjnych zakażeń jelitowych (współczynnik zapadalności 11,17 na 100 tys.
mieszkańców). Wśród wszystkich zachorowań, aż 154 wywołanych było przez Clostridium
difficile, 12 przez Campylobacter, 8 przez E. coli inną i BNO, 1 przez Yersinia
enterocolitica lub pseudotubeculosis. Hospitalizowano 180 chorych.
W porównaniu do I półrocza 2015 r. zaobserwowano niewielki spadek występowania
bakteryjnych zakażeń jelitowych, bowiem do końca czerwca 2015 r. zgłoszono 235
przypadków tych zakażeń (współczynnik zapadalności 13,70 na 100 tys. mieszkańców), w
tym: 201 wywołanych było przez Clostridium difficile, 15 przez Campylobacter, 5 przez E.
coli inną i BNO oraz 2
przez
Yersinia enterocolitica lub pseudotubeculosis.
Hospitalizowano 222 chorych. W dalszym ciągu w tej grupie zakażeń obserwuje się
utrzymującą się przewagę zakażeń o etiologii Clostridium difficile.
W I półroczu 2016 r. w woj. zachodniopomorskim zgłoszono 1657 przypadków
wirusowych zakażeń jelitowych, (współczynnik zapadalności 96,88 na 100 tys.
10
mieszkańców), w tym 1067 wywołanych przez rotawirusy (współczynnik zapadalności
62,38 na 100 tys. mieszkańców). Hospitalizowano 1189 chorych, wśród których ponad
połowę tj. 603 (50,72% ) stanowiły dzieci do lat 2.
W I półroczu 2016 r. w Polsce natomiast zarejestrowano 15 969 zachorowań
wywołanych rotawirusami (współczynnik zapadalności 41,53 na 100 tys. mieszkańców).
Pomimo, że w Polsce odnotowano spadek zakażeń jelitowych o etiologii wirusowej,
(w I półroczu 2015 r. zgłoszono 38 022 przypadki, natomiast w I półroczu 2016 r. – 26 141)
to w woj. zachodniopomorskim zauważalny jest wzrost przypadków tych zakażeń (w I
półroczu 2015 r. zgłoszono 1328 przypadki, natomiast w I półroczu 2016 r. – 1657), w tym
także wywołanych przez rotawirusy.
W analizowanym okresie w woj. zachodniopomorskim zarejestrowano 1727
przypadki biegunek i zapaleń żołądkowo-jelitowych BNO, o prawdopodobnym zakaźnym
pochodzeniu (współczynnik zapadalności 100,97 na 100 tys. mieszkańców), w tym 411 u
dzieci do lat 2. Hospitalizowano 463 chorych.
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych przenoszonych drogą
pokarmową w I półroczu 2016 r. w Polsce i w woj. zachodniopomorskim zostały
przedstawione w tabela 2.
Tab.2. Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych przenoszonych drogą
pokarmową w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016 r.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Jednostka chorobowa
Salmoneloza – zatrucie
pokarmowe
Salmoneloza- posocznica
Salmoneloza – inne zakażenia
pozajelitowe
Czerwonka bakteryjna
Clostridium difficile
Yersinia enterocolitica lub
pseudotuberculosis
Zatrucie jadem kiełbasianym
/botulizm/
Wirusowe zakażenia jelitowe
wywołane przez rotawirusy
Biegunka i zapalenie
żołądkowo – jelitowe o
prawdopodobnie zakaźnym
pochodzeniu u dzieci do lat 2
Polska
Liczba
Zapadalność
zachorowań
woj. zachodniopomorskie
Liczba
Zapadalność
zachorowań
3091
8,04
157
9,18
85
0,22
6
0,35
53
0,14
3
0,17
6
4821
0,02
12,54
154
9,01
64
0,17
1
0,06
8
0,02
-
-
15969
41,53
1067
62,38
411
897,52/na 100
tys. dzieci do
lat 2
8148
1110,55
1.1.1.1 Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w okresie od
01.01.2016 r. do 30.06.2016r. w woj. zachodniopomorskim.
Ogółem wystąpiło 26 ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową w :
•
3 ogniska - w 5 przedszkolach;
•
2 restauracjach;
•
2 oddziałach szpitalnych;
•
1 domu pomocy społecznej;
•
1 internacie zespołu szkół;
•
1 sanatorium uzdrowiskowym;
•
1 ośrodku wczasowo- kolonijnym;
11
•
15 ognisk rodzinnych w mieszkaniach prywatnych.
W ww. przypadkach:
 ogółem narażonych na choroby przenoszone drogą pokarmową było 1229 osób;
 zachorowało 203 osoby, w tym 124 dzieci do 14 roku życia;
 hospitalizowano 45 osób, w tym 34 dzieci do 14 roku życia.
Czynnikami etiologicznymi w ogniskach były:
 Salmonella w 9 ogniskach;
 Rotawirus w 7 ogniskach;
 w 10 ogniskach czynnika etiologicznego nie ustalono.
Analizując dane w analogicznym okresie roku 2015, zauważyć można, iż zwiększyła
się liczba ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, bowiem w I półroczu 2015 r.
wystąpiło 18 ognisk, w tym 8 rodzinnych. W odniesieniu do ogólnej liczby zgłoszonych
ognisk, zauważyć można, że nie zmieniła się znacząco liczba ognisk w obiektach żywienia
zbiorowego (zgłoszono o 1 takie ognisko więcej niż w I półroczu 2015 roku), natomiast o 7
zwiększył się udział ognisk rodzinnych wśród ogółu.
Na uwagę zasługuje fakt zmiany proporcji zakażeń wirusowych, których było więcej
w I półroczu 2015r. w stosunku do zakażeń bakteryjnych o etiologii Salmonella, bowiem
większość ognisk w analizowanym okresie wywołana była przez ten czynnik bakteryjny.
Tab.3. Zestawienie liczby ognisk zbiorowych zachorowań na choroby przenoszone drogą
pokarmową oraz liczby narażonych i chorych, w tym dzieci do 14 roku życia na terenie woj.
zachodniopomorskiego w latach 2006 – I półrocze 2016
Rok
2006
2007
2008
2009
2010
I półrocze 2010
2011
I półrocze 2011
2012
I półrocze 2012
2013
I półrocze 2013
2014
I półrocze 2014
2015
I półrocze 2015
I półrocze 2016
liczba ognisk
liczba narażonych
30
27
13
17
38
20
39
23
32
12
39
17
40
24
48
18
26
2638
2397
1085
1825
4372
2040
2595
1151
4877
2125
4435
1652
3232
1876
6571
1081
1229
12
liczba chorych
w tym dzieci do
ogółem
14 r.ż.
488
243
730
184
174
84
400
146
602
146
304
68
624
302
243
80
705
269
367
133
542
267
228
101
559
142
305
58
812
273
260
96
203
124
Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w sezonie od
01.06.2016 r. do 31.08.2016 r.
Ogółem wystąpiło 17 ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową w :







4 ośrodkach wczasowo- kolonijnych;
1 ognisko w 3 świetlicach: 2 wiejskich i 1 świetlicy szkolnej;
1 oddziale szpitalnym;
1 sanatorium uzdrowiskowym;
1 domu wczasowym;
1 hotelu;
8 ognisk rodzinnych, w tym 2 ogniska związane były z pobytami za granicą (w
Bułgarii i Grecji)
W ww. przypadkach:
 ogółem narażonych na choroby przenoszone drogą pokarmową było 2136* osób;
 zachorowało 155* osób, w tym 105* dzieci do 14 roku życia;
 hospitalizowano 29* osób, w tym 11* dzieci do 14 roku życia.
*
liczby mogą ulec zmianie po weryfikacji końcowych opracowań ognisk do 30.09.2016 r.
Czynnikami etiologicznymi w ogniskach były:
 Salmonella w 5 ogniskach;
 Amanityna w 2 ogniskach;
 Clostridium botulinum w 1 ognisku;
 Rotawirus w 1 ognisku;
 Norowirus w 1 ognisku;
 Bakterie z gr. Coli w 1 ognisku;
 w 6 ogniskach czynnika etiologicznego nie ustalono.
W porównaniu do sezonu letniego 2015 r. zauważyć można, że nieznacznie
zmniejszyła się liczba ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową zgłoszonych do
Państwowej Inspekcji Sanitarnej, bowiem w ubiegłym sezonie zgłoszono takich ognisk 19.
Jako prawdopodobną przyczynę zachorowań wskazywane były produkty żywnościowe,
których składnikiem były m.in. jaja (dot. 4 ognisk).
W sezonie letnim miały miejsce 2 ogniska zatruć grzybami, przyczyną zatrucia były
potrawy sporządzone z muchomora sromotnikowego (mylnie zróżnicowanego z gąską
zieloną) oraz muchomora jadowitego (mylnie zróżnicowanego z pieczarką leśną). Natomiast
źródłem ogniska spowodowanego jadem kiełbasianym (Clostridium botulinum) była
zawekowana galaretka z kurczakiem domowej produkcji.
Należy przy tym zaznaczyć, że aż w 5 ogniskach w obiektach żywienia zbiorowego,
pobrane w trakcie dochodzenia epidemiologicznego wymazy wykazały obecność
drobnoustrojów: na sprzęcie kuchennych i naczyniach stołowych (dot. 5 ognisk), na dłoniach
personelu (dot. 4 ogniska). W 3 ogniskach natomiast stwierdzono liczne uchybienia w pionie
kuchennym zarówno ze strony technicznej jak i sanitarno-higienicznej.
1.1.2 Wirusowe zapalenia wątroby
W Polsce zachorowania na wirusowe zapalenia wątroby są najczęściej wywołane
przez wirusy typu B i C, rzadziej dochodzi do zapalenia wątroby typu A czy mieszanego
zapalenia wątroby wirusami B+C. W I połowie 2016 r. w Polsce zarejestrowano 4272
zachorowań na wirusowe zapalenia wątroby (współczynnik zapadalności 11,11 na 100 tys.
13
mieszkańców), podczas gdy w analogicznym okresie ubiegłego roku zgłoszono 3695
(współczynnik zapadalności 9,6 na 100 tys. mieszkańców) zachorowań.
W woj. zachodniopomorskim zachorowania utrzymywały się na poziomie: 174
(współczynnik zapadalności 10,12 na 100 tys. mieszkańców) w I połowie 2015 r. i 226 w
analogicznym okresie br. (współczynnik zapadalności 13,04 na 100 tys. mieszkańców).
1.1.2.1 Wirusowe zapalenie wątroby typu A
W Polsce w I połowie 2015 r. zanotowano 17 przypadków zachorowań
(współczynnik zapadalności 0,04 na 100 tys. mieszkańców). Do 30.06.2016 r. zgłoszono 19
zachorowań na WZW typu A (współczynnik zapadalności 0,05 na 100 tys. mieszkańców).
Na terenie woj. zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 r. nie odnotowano
przypadków zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A. W analogicznym okresie
bieżącego roku zarejestrowano 3 przypadki zachorowań (współczynnik zapadalności 0,17 na
100 tys. mieszkańców). Dwa przypadki zachorowań zostały zawleczone z krajów o
endemicznym występowaniu HAV, natomiast 1 przypadek wywołany został prawdopodobnie
przez spożycie krewetek poddanych zbyt krótkiej obróbce cieplnej. Żaden z pacjentów nie był
wcześniej szczepiony przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A.
1.1.2.2 Wirusowe zapalenie wątroby typu B
W Polsce zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby typu B (wzw B) obniża
się stopniowo od lat 90-tych, tj. od chwili wprowadzenia szczepień przeciwko wirusowemu
zapaleniu wątroby typu B. Również działania związane z profilaktyką zakażeń szpitalnych,
zwłaszcza poprawa procesów sterylizacji sprzętu medycznego mają znaczenie w poprawie
sytuacji epidemiologicznej.
W I połowie 2015 r. w Polsce zarejestrowano 1713 zachorowań na wzw B
(współczynnik zapadalności 4,45 na 100 tys. mieszkańców), w analogicznym okresie tego
roku liczba zachorowań wyniosła 1982 zachorowania (współczynnik zapadalności 5,16 na
100 tys. mieszkańców).
W woj. zachodniopomorskim w I połowie 2015 r. na wirusowe zapalenie wątroby
typu B zachorowało 79 osób (współczynnik zapadalności 4,62 na 100 tys. mieszkańców),
wszystkie zgłoszone przypadki to zachorowania przewlekłe i bliżej nieokreślone. Natomiast
w I połowie br. na wirusowe zapalenie wątroby typu B zachorowały 93 osoby (współczynnik
zapadalności 5,44 na 100 tys. mieszkańców), w tym 2 przypadki zostały zgłoszone jako
zachorowania ostre.
Największą liczbę zachorowań stwierdzono w grupach wiekowych 31-40, 41-50 oraz
51-60 lat, częściej chorowali mężczyźni, co obrazuje tabela 4 i 5.
Tab.4
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 r. i 2016 r., według płci
Rok
kobiety
mężczyźni
liczba zachorowań
2015. – I półrocze
34
45
79
2016. – I półrocze
32
61
93
14
Tab.5 Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2015 r. i 2016 r., według grup wiekowych
grupy wiekowe
0 - 14
15 - 20
21 - 30
31 - 40
41 – 50
51 - 60
61 - 70
>71
razem:
Liczba zachorowań
2015 r. – I półrocze
3
14
24
17
15
2
5
79
Liczba zachorowań
2016 r. – I półrocze
1
19
20
20
20
12
1
93
1.1.2.3 Wirusowe zapalenie wątroby typu C
Wirusowe zapalenie wątroby typu C (wzw C) jest bardzo poważnym problemem
zdrowotnym zarówno na świecie, jak i w Polsce. Liczba zakażonych wirusem zapalenia
wątroby typu C w Polsce nie jest dokładnie oszacowana, ze względu na najczęściej
bezobjawowy przebieg choroby i może sięgnąć kilkuset tysięcy, stąd wykrycie tego zakażenia
jest często przypadkowe, a 40 – 80 % zachorowań rozpoznawanych jest w fazie zmian
przewlekłych.
Od 2015 r. rejestracji podlegają przypadki zachorowań potwierdzone badaniami
laboratoryjnymi.
W I połowie 2016 r. w Polsce zarejestrowano (wzw C wg definicji przypadku z 2014
r.) 2259 zachorowań na wzw typu C (współczynnik zapadalności 5,88 na 100 tys.
mieszkańców), w analogicznym okresie 2015 r. liczba zachorowań wyniosła 1944
(współczynnik zapadalności 5,05 na 100 tys. mieszkańców).
W woj. zachodniopomorskim w I połowie 2016 r. na wirusowe zapalenie wątroby
typu C wg definicji z 2014 r. zachorowało 129 osób (współczynnik zapadalności 7,54 na 100
tys. mieszkańców) w stosunku do 93 chorujących w I połowie 2015 r. (współczynnik
zapadalności 5,44 na 100 tys. mieszkańców).
W tabeli 6 przedstawiono zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg
definicji z 2014 r.
Tab.6 Liczba przypadków zachorowań i współczynniki zapadalności na wirusowe zapalenia
wątroby C ogółem w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I połowie 2015 r. i 2016 r. w oparciu
o definicję zachorowania z 2014 r.
2015 r. – I półrocze
Liczba
zapadalność
zachorowań
na 100 tys.
2016 r. – I półrocze
Liczba
zapadalność
zachorowań
na 100 tys.
Polska
1944
5,05
2259
5,87
województwo
zachodniopomorskie
93
5,44
129
7,54
15
Najwięcej zachorowań na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2016 r.
zaobserwowano w grupie wiekowej 51-60 lat – 33 przypadki (tab.7). Zachorowało 57 kobiet
i 72 mężczyzn, co przedstawiono w tabeli 8.
Tab.7 Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014 r. według
grup wiekowych na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2015 r. i 2015 r.
Liczba zachorowań
2015 r. – I półrocze
0 – 14
15 – 20
3
21 – 30
14
31 – 40
13
41 – 50
14
51 – 60
26
61 – 70
17
>71
5
razem:
92
grupy wiekowe
Liczba zachorowań
2016 r. – I półrocze
1
1
19
22
23
33
22
8
129
Tab.8 Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014 r.
według płci na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2015 r. i 2016 r.
Lata
2015
2016
mężczyźni
44
72
kobiety
48
57
liczba zachorowań
92
192
1.1.2.4 Wirusowe zapalenie wątroby typu B + C (zakażenie mieszane)
W Polsce w I połowie 2015 r. 10 osób zachorowało na wirusowe zapalenie wątroby
typu B + C (współczynnik zapadalności 0,03 na 100 tys. mieszkańców), w analogicznym
okresie bieżącego roku zakażenie mieszane zarejestrowano u 7 osób (współczynnik
zapadalności 0,02 na 100 tys. mieszkańców).
W woj. zachodniopomorskim w analizowanym okresie br. nie odnotowano
zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B + C, natomiast w I połowie 2015 r.
zarejestrowano 1 takie zachorowanie (współczynnik zapadalności 0,06 na 100 tys.
mieszkańców).
1.1.2.5 Wirusowe zapalenie wątroby inne i nieokreślone
W I połowie 2015 r. w Polsce zarejestrowano 11 przypadków wirusowego zapalenia
wątroby o etiologii innej i nieokreślonej (współczynnik zapadalności na 100 tys.
mieszkańców 0,03), tj. o 6 przypadków więcej niż w analogicznym okresie br. (współczynnik
zapadalności na 100 tys. mieszkańców 0,01).
W woj. zachodniopomorskim w I połowie 2015 r. zarejestrowano 1 przypadek
wirusowego zapalenia wątroby typu E (współczynnik zapadalności na 100 tys. mieszkańców
0,06). W analogicznym okresie br. nie odnotowano zachorowań na wirusowe zapalenie
wątroby typu E.
16
1.1.3 Choroby zakaźne wieku dziecięcego
Tab.9. Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych wieku dziecięcego w Polsce
i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r.
Lp.
Jednostka chorobowa
1.
Ostre porażenia wiotkie u dzieci
w wieku 0 - 14 r.ż.
Odra
Krztusiec
Ospa wietrzna
Różyczka
Świnka /nagminne zapalenie
przyusznic/
2.
3.
4.
5.
6.
Polska
Liczba
Zapadalność
zachorowań
woj. zachodniopomorskie
Liczba
Zapadalność
zachorowań
29
0,50
2
0,8
7
3432
108 434
778
0,02
8,92
281,98
2,02
1
47
4284
41
0,05
2,75
250,45
2,4
910
2,37
33
1,93
W I półroczu 2016r. zarejestrowano 2 zachorowania na ostre porażenie wiotkie
u dzieci do 14 r. ż., podczas gdy w I półroczu 2015r. odnotowano 1 przypadek. W obu
zgłoszonych przypadkach dwukrotne badania kału wykonane w Laboratorium Zakładu
Wirusologii NIZP-PZH nie wykazały obecności w materiale wirusa polio. W rozpoznaniu
ostatecznym stwierdzono Zespół Guillain- Barre.
W analizowanym okresie zarejestrowano 1 zachorowanie na odrę, natomiast w I
półroczu 2015r. wystąpiło 8 zachorowań. Zgłoszony przypadek zakwalifikowano jako
przypadek możliwy ( na podstawie objawów klinicznych) zaś drugi podejrzany przypadek
został ostatecznie odwołany z powodu innego rozpoznania ( infekcja wirusowa górnych dróg
oddechowych).
Zarówno w woj. zachodniopomorskim jaki i całym kraju zauważalny jest spadek
zachorowań na ospę wietrzną, różyczkę oraz świnkę w stosunku do I połowy 2015r.
W zakresie zachorowań na ospę wietrzną zapadalność w woj. zachodniopomorskim
wyniosła 250,45 na 100 tys. mieszkańców i była korzystniejsza w stosunku do
ogólnopolskiego wskaźnika zapadalności , który kształtował się na poziomie 281,98 na 100
tys. Analizując natomiast sytuację epidemiologiczną różyczki zgłoszono o 49 przypadków
różyczki mniej niż w analogicznym okresie roku 2015, natomiast w skali całego kraju takich
zgłoszeń było o 471 mniej.
Liczba zachorowań na nagminne zapalenie przyusznic (świnkę) od lat utrzymuje się
na porównywalnym poziomie z tendencją spadkową i również w I półroczu 2016 roku
zgłoszono tylko 33 zachorowania tj. 49,23 % mniej w stosunku I półrocza 2015 roku, kiedy
zgłoszono 65 przypadków.
W I półroczu 2016r. obserwowany był dalszy wzrost zachorowań na krztusiec w skali
całego kraju. W I półroczu 2016r. w Polsce odnotowano 3432 przypadki (współczynnik
zapadalności na 100 tys. mieszkańców wynosił - 8,93) t.j. o 1118 zgłoszeń krztuśca więcej niż
w roku poprzednim – zgłoszono wówczas 2314 zachorowań (współczynnik zapadalności na
100 tys. mieszkańców wynosił - 6,02). W woj.zachodniopomorskim natomiast w
analizowanym okresie zarejestrowano 47 przypadków tj. nieco mniej niż w I półroczu 2015r.,
kiedy zarejestrowano 63 przypadki zachorowań na krztusiec. Zachorowania na tę chorobę w
woj. zachodniopomorskim zgłoszono z 14 powiatów (Szczecin – 10, Sławno – 8, Drawsko
Pomorskie – 5, Szczecinek – 4, Koszalin, Świnoujście i Pyrzyce po 3 przypadki, Gryfino,
Kamień Pomorski, Stargard i Wałcz po 2 przypadki oraz Gryfice, Myślibórz i Świdwin po 1
17
przypadku). Analiza grup wiekowych, w których wystąpiły zachorowania krztuśca wykazała,
że 13 zachorowań dotyczyło grupy najmłodszych dzieci od 0 do 4 roku życia, w wieku – 5 10 lat – zachorowały 3 osoby, w wieku – 11-19 lat – 18 osób oraz 13 zachorowań wystąpiło u
osób > 19 roku życia.
Szczegółową analizę zachorowań na krztusiec w Polsce i woj. zachodniopomorskim
przedstawiają tabela 10 i 11.
Tab.10. Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w latach 2005–
2015 oraz I półrocze 2016
rok
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
I półrocze 2016
Polska
1925
1520
1987
2167
2390
1266
1667
4684
2185
2102
4959
3432
woj. zachodniopomorskie
2
3
2
49
96
12
45
63
35
16
131
47
Tab.11. Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w I półroczu w
latach 2010–2016
Polska
I półrocze 2010
I półrocze 2011
I półrocze 2012
I półrocze 2013
I półrocze 2014
I półrocze 2015
I półrocze 2016
690
707
2 495
1448
859
2314
3432
Zapadalność na
100 tys.
mieszkańców
1,81
1,85
6,53
3,76
2,23
6,02
8,93
woj.
zachodniopomorskie
9
10
44
25
6
63
47
Zapadalność na
100 tys.
mieszkańców
0,53
0,60
2,59
1,45
0,35
3,68
2,75
1.1.4 Grypa sezonowa/ nadzór nad grypą SENTINEL
Sytuacja epidemiologiczna grypy i zakażeń grypopodobnych w Polsce w I półroczu
2016 r. uległa pogorszeniu w stosunku do I półrocza 2015r. natomiast na terenie woj.
zachodniopomorskiego sytuacja ta uległa nieznacznej poprawie.
W I półroczu 2016r. w Polsce zgłoszono 2 580 881 zachorowań na grypę i podejrzeń
grypy (zapadalność 6711,51 na 100 tys. mieszkańców), w tym 1 207 096 zachorowań dzieci
do 14 roku życia (wskaźnik zapadalności 20 964,58 na 100 tys. mieszkańców).
Dla porównania w I półroczu 2015 roku w Polsce zgłoszono 2 373 315 zachorowań na
grypę i podejrzeń grypy - (zapadalność 6171,74 na 100 tys. mieszkańców), w tym 1 056 441
zachorowań dzieci do 14 roku życia (wskaźnik zapadalności 18 348,04 na 100 tys.
mieszkańców).
W I półroczu 2016r. w woj. zachodniopomorskim zachorowało 47 638 osób
18
( zapadalność 2 785,07 na 100 tys. mieszkańców), w tym 21 365 dzieci do 14 roku życia
(współczynnik zapadalności wyniósł 8 668,44 na 100 tys. mieszkańców).
Natomiast w analogicznym okresie 2015 roku w woj. zachodniopomorskim
zachorowało 50 694osób (zapadalność 2 963,73 na 100 tys. mieszkańców), w tym 22 518
dzieci do 14 roku życia (współczynnik zapadalności wyniósł 9 136,24 na 100 tys.
mieszkańców).
W analizowanym okresie potwierdzono laboratoryjnie grypę u 366 osób w tym 196 dzieci
do 14 roku życia tj. o 276 więcej niż w I półroczu 2015r.( zdiagnozowano wtedy 90 zachorowań, w
tym 37 dzieci do 14 roku życia). Z powodu powikłań pogrypowych zmarła 1 osoba.
Grypa sezonowa monitorowana jest także w systemie SENTINEL, którego głównym
założeniem jest monitorowanie grypy pod kątem epidemiologicznym, a także
wirusologicznym. Lekarze, którzy wyrazili deklarację uczestniczenia w nadzorze nad grypą w
systemie SENTINEL, oprócz konieczności zbierania danych epidemiologicznych pobierają
jednocześnie materiał do badań wirusologicznych od pacjentów podejrzanych o zakażenie
wirusem grypy zgodnie z instrukcją NIZP-PZH. Nadzór ten prowadzony jest cotygodniowo
przez cały rok, tj. przez 52 tygodnie. Szczególnego wzmocnienia wymaga w trakcie sezonu
epidemicznego tj. od początku października danego roku do końca września kolejnego roku,
co pozwala na monitorowanie aktualnie krążących typów wirusa grypy lub wirusów
grypopodobnych w danym rejonie badawczym.
W nadzorze Sentinel w sezonie 2015/2016 (wrzesień - sierpień) uczestniczyło 38
lekarzy z powiatów: Police, Stargard Szczeciński, Szczecin. Podczas funkcjonowania nadzoru
w analizowanym okresie udało się pobrać 388 wymazów od pacjentów (jest to najlepszy
wynik spośród województw), z czego uzyskano 122 dodatnich wyników, co stanowiło 31,3%
pobranych ogółem próbek. Dla porównania w sezonie 2014/2015 w woj.
zachodniopomorskim pobrano 126 wymazów, spośród których uzyskano 16 dodatnich
wyników, co stanowiło 12,7% pobranych ogółem próbek.
Wśród ogółu dodatnich wyników potwierdzono w sezonie 2015/2016: 5 zakażeń
wirusem grypy typu A, 14 zakażenie grypą AH1, 103 zakażenia wirusem grypy typu B.
Częstość pobrań wynosiła 5,8 na 1000 zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę
zgłoszonych w okresie sprawozdawczym. Należy zauważyć, że liczba próbek pobranych w
ramach Sentinelu nadal utrzymuje się na wysokim poziomie i jest najlepszym wynikiem
spośród województw dzięki dobrej współpracy z lekarzami medycyny rodzinnej
współpracującymi od lat w nadzorze.
Natomiast w Polsce w sezonie 2015/2016 potwierdzono laboratoryjnie w ramach
systemu 668 przypadki grypy (tj.43 przypadki grypy A, 272-AH1, 2-AH3 i 328-grypy B).
Ponadto uzyskano dodatnie wyniki w kierunku: 3 adenowirusów, 11 wirusy RSV, 3parainfluenza typ1,2- parainfluenza typ 2, 7- parainfluenza typ 3.
1.1.5 Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
Do 30.06.2016r. w Polsce zarejestrowano 1099 zachorowań na zapalenie opon
mózgowych i mózgu (współczynnik zapadalności 2,86 na 100 tys. mieszkańców). W
analogicznym okresie w woj. zachodniopomorskim odnotowano 48 zachorowań
(współczynnik zapadalności 2,81 na 100 tys. mieszkańców). W tym samym okresie ubiegłego
roku w Polsce zarejestrowano 1106 zachorowań na zapalenie opon mózgowych i mózgu,
natomiast w woj. zachodniopomorskim odnotowano 59 zachorowań.
1.1.5.1 Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu
W I połowie 2016r. zanotowano w Polsce 415 zachorowań na bakteryjne zapalenie
opon mózgowych i mózgu (współczynnik zapadalności 1,08 na 100 tys. mieszkańców),
19
natomiast w województwie zachodniopomorskim 26 zachorowań (współczynnik zapadalności
1,52 na 100 tys. mieszkańców). Dla porównania w I połowie 2015r. w Polsce zarejestrowano
448 zachorowań na bakteryjne zapalenie opon mózgowych i mózgu (współczynnik
zapadalności 1,17 na 100 tys. mieszkańców). W analogicznym okresie w woj.
zachodniopomorskim odnotowano 30 zachorowań (współczynnik zapadalności 1,87 na 100
tys. mieszkańców).
Po przeanalizowaniu wywiadów epidemiologicznych z zachorowań na bakteryjne
zapalenie opon mózgowych i mózgu w 18 przypadkach ustalono czynnik etiologiczny:
‒ w 4 przypadkach – Neisseria meningitidis,
‒ w 6 przypadkach – Streptococcus pneumoniae,
‒ w 1 przypadku – Streptococcus agalactiae,
‒ w 1 przypadku - Streptococcus intermedius,
‒ w 1 przypadku - Enterobacter cloacae,
‒ w 1 przypadku – Escherichia coli K1,
‒ w 1 przypadku określone jako paciorkowcowe,
‒ w 1 przypadku – Listeria monocytogenes,
‒ w 2 przypadkach zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych w przebiegu boreliozy
1.1.5.2 Wirusowe zapalenie opon mózgowych
W I połowie 2016r. w Polsce odnotowano 283 zachorowania na wirusowe zapalenie
opon mózgowych (współczynnik zapadalności 0,74 na 100 tys. mieszkańców). W woj.
zachodniopomorskim zarejestrowano 10 zachorowań (współczynnik zapadalności 0,59 na
100 tys. mieszkańców). Rok wcześniej w Polsce wystąpiło 291 zachorowań za zapalenie opon
mózgowo-rdzeniowych o etiologii wirusowej (współczynnik zapadalności 0,76 na 100 tys.
mieszkańców) i 17 zachorowań w woj. zachodniopomorskim współczynnik zapadalności 0,99
na 100 tys. mieszkańców).
1.1.5.3 Wirusowe zapalenie mózgu
Do 30.06.2016r. w Polsce zgłoszono 102 zachorowania na wirusowe zapalenie mózgu
(współczynnik zapadalności 0,27 na 100 tys. mieszkańców), w tym 18 przypadków
kleszczowego zapalenia mózgu. W woj. zachodniopomorskim w tym samym okresie
zarejestrowano 4 zachorowania na zapalenie mózgu (współczynnik zapadalności 0,25 na 100
tys. mieszkańców), w tym 1 opryszczkowe zapalenie mózgu i 3 wirusowe zapalenia mózgu
nieokreślone.
Dla porównania, w I połowie 2015r. w Polsce na wirusowe zapalenie mózgu
zachorowało 97 osób (współczynnik zapadalności 0,25 na 100 tys. mieszkańców). Podobnie
w woj. zachodniopomorskim odnotowano 5 przypadków (współczynnik zapadalności 0,29 na
100 tys. mieszkańców).
Ponadto w woj. zachodniopomorskim w I połowie 2016r. zanotowano 1 zachorowanie
na zapalenie mózgu inne i nieokreślone (współczynnik zapadalności 0,06 na 100 tys.
mieszkańców) oraz 7 przypadków zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych o nieokreślonej
etiologii (współczynnik zapadalności 0,41 na 100 tys. mieszkańców).
W tym samym okresie w Polsce zanotowano 242 przypadki zapalenia opon
mózgowych o nieokreślonej etiologii (współczynnik zapadalności 0,63 na 100 tys.
mieszkańców) i 57 przypadków zapalenia mózgu o etiologii innej i nieokreślonej
(współczynnik zapadalności 0,15 na 100 tys. mieszkańców).
W analogicznym okresie ubiegłego roku w Polsce zanotowano 53 zachorowania na
zapalenie mózgu nieokreślone (współczynnik zapadalności 0,14 na 100 tys. mieszkańców) i
217 zachorowań na zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych nieokreślone (współczynnik
20
zapadalności 0,56 na 100 tys. mieszkańców). Podczas gdy w woj. zachodniopomorskim
zanotowano 6 zachorowań na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych nieokreślone
(współczynnik zapadalności 0,35 na 100 tys. mieszkańców) oraz 1 zachorowanie na zapalenie
mózgu nieokreślone (współczynnik zapadalności 0,06 na 100 tys. mieszkańców).
1.1.6 Inwazyjna choroba meningokokowa
Na terenie Polski w I połowie 2016r. zanotowano 92 przypadki inwazyjnej choroby
meningokokowej (współczynnik zapadalności 0,24 na 100 tys. mieszkańców). W tym samym
okresie w woj. zachodniopomorskim odnotowano 7 przypadków zachorowań (współczynnik
zapadalności 0,41 na 100 tys. mieszkańców). Zachorowania dotyczyły różnych grup
wiekowych. W dwóch przypadkach choroba przebiegała pod postacią zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych, w trzech – pod postacią posocznicy, w dwóch – pod postacią
posocznicy i zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych. Jeden przypadek zachorowania, który
wystąpił w I połowie 2016, został wykazany w meldunku w II połowie 2016r. (lipiec) z uwagi
na przedłużającą się diagnostykę.
Podział zachorowań z uwzględnieniem grupy wiekowej i miejsca zgłoszenia zachorowania
przedstawia tabela 12.
Tab.12 Inwazyjna choroba meningokokowa w woj. zachodniopomorskim w I połowie 2016r. z
uwzględnieniem wieku i miejsca wystąpienia zachorowania
miejscowość
Gryfino
Łobez
Pyrzyce
Szczecin
Świdwin
Świnoujście
Razem:
w tym
zakończone
zgonem
Grupa wiekowa
<1r.
1-3 l.
4-7 l.
8-10 l.
11-18 l.
19-30 l.
31-40 l.
41-60 l.
+60 l.
1
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
2
1
Ogółem
1
1
1
1
1
2
7
2
Czynnikiem etiologicznym zachorowań były bakterie Neisseria meningitidis należące do
następujących grup serologicznych:
• grupy serologicznej B – 4 przypadki ( w tym 2 zgony),
• grupy serologicznej C – 3 przypadki.
Wszystkie zachorowania objęto nadzorem epidemiologicznym. Osobom z
najbliższego otoczenia chorych wdrożono chemioprofilaktykę - łącznie objęła ona 98 osób.
Nie występowały ogniska inwazyjnej choroby meningokokowej.
W analogicznym okresie ubiegłego roku w Polsce zanotowano 131 przypadków
inwazyjnej choroby meningokokowej (współczynnik zapadalności 0,34 na 100 tys.
mieszkańców). W tym samym okresie w woj. zachodniopomorskim odnotowano 8
przypadków zachorowań (współczynnik zapadalności 0,47 na 100 tys. mieszkańców).
Zachorowania dotyczyły różnych grup wiekowych. W jednym przypadku choroba
przebiegała pod postacią zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych, w czterech – pod postacią
21
posocznicy, w dwóch – pod postacią posocznicy i zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych,
natomiast w jednym przypadku choroba miała przebieg nieokreślony.
1.1.7 Zakażenie wirusem HIV, choroba AIDS
Epidemia HIV/AIDS stanowi ważny problem dla zdrowia publicznego na
świecie i w Polsce. Osoby nieświadome swojego zakażenia stanowią przyczynę większości
nowych zakażeń przy czym zakażenia te dotyczą przede wszystkim osób w wieku 15-30 lat,
mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami, a także heteroseksualnych kobiet i
mężczyzn
(również w stałych związkach). Terapia antyretrowirusowa zmieniła w
zasadniczy sposób przebieg zakażenia HIV i umożliwia pacjentom zakażonym wieloletnie
życie z pełnieniem funkcji społecznych i rodzinnych do czasu naturalnej śmierci.
Wg danych szacunkowych wykrywanych jest ok. 1/3 przypadków zakażeń HIV
m.in. ze względu na przewlekłość zakażenia i brak potrzeby wykonywania testów a-HIV. W
porównaniu do krajów UE w Polsce wykonywanych jest najmniej badań przesiewowych w
kierunku HIV (wg. Zaleceń PTN AIDS 2016 „Zasady opieki nad zakażonymi HIV” jest to
1/10 średniej europejskiej). Główną drogą zakażenia pozostaje transmisja seksualna przez
osoby podejmujące ryzykowne zachowania. Poważnym problemem klinicznym nadal
pozostaje późne rozpoznawanie zakażenia HIV (tzw. late testers) dopiero w stadium AIDS,
szczególnie u kobiet i mężczyzn heteroseksualnych, co jest czynnikiem pogarszającym
rokowanie pacjentów i sprzyja rozprzestrzenianiu epidemii.
Od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 maja 2016 r. (przy uwzględnieniu korekt i
uaktualnień danych, w tym eliminacji podwójnie zarejestrowanych przypadków) stwierdzono
zakażenie HIV u 20 469 obywateli Polski i u osób innego obywatelstwa przebywających na
terenie Polski. Wśród ogółu zarejestrowanych zakażonych było co najmniej 6 167
zakażonych w związku z używaniem narkotyków, 1 471 zakażonych poprzez kontakt
heteroseksualny oraz 2 786 poprzez kontakt seksualny pomiędzy mężczyznami. Ogółem
odnotowano 3 383 zachorowania na AIDS; 1 341 chorych zmarło (dane NIZP-PZH, brak
danych pełnych za I półrocze do czasu zakończenia opracowania ).
W I półroczu 2016r. w Polsce stwierdzono 702 nowe zakażenia HIV. Współczynnik
zapadalności na HIV na 100 tys. mieszkańców wynosił 1,83 i był porównywalny w stosunku
do I półrocza 2015r., kiedy wynosił 1,71 ( zarejestrowano wówczas 656 zakażeń) .
Tylko w I półroczu 2016r. zachorowało na AIDS 62 osoby (współczynnik
zapadalności na 100 tys. mieszkańców wynosił 0,16) tj. porównywalna ilość do
analogicznego okresu 2015r.kiedy zachorowało 66 osób- zapadalność wynosiła 0,17 na 100
tys. Rejestracja zakażeń HIV, zachorowań na AIDS i zgonów w poszczególnych
województwach nie jest zbieżna z ogólną liczbą zakażonych HIV i chorych na AIDS w
rejestrze centralnym w NIZP-PZH, bowiem sprawozdania miesięczne podlegają weryfikacji i
korektom przez cały rok ze względu na możliwość wykazywania osób zakażonych kilka razy
(osoby testują się kilkakrotnie w różnych miejscach w Polsce) oraz anonimowe testowanie i
weryfikację badań laboratoryjnych z różnych ośrodków. Ponadto od 2013r. NIZP-PZH
wykazuje pacjentów testujących się anonimowo bez wskazania województwa w kategorii
„brak danych”, podczas gdy są oni rejestrowani w rejestrze wojewódzkim zakażeń.
Na 31 lipca 2016 r. leczeniem ARV objętych było około 9149 pacjentów, w tym 113 dzieci.
Leczenie jest prowadzone i finansowane w ramach programu zdrowotnego Ministerstwa
Zdrowia "Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z HIV w Polsce na lata 2012 - 2016"
(dane Krajowego Centrum ds.AIDS).
Wśród nowo wykrytych zakażeń HIV w Polsce w okresie od 1.01- 30.05. 2016r. nadal
największą grupę stanowiły osoby, które nie podawały dróg zakażenia – 321 osób. Wśród
osób, u których udało się ustalić przyczynę zakażenia, największą grupę podobnie jak w
22
latach ubiegłych stanowiły osoby utrzymujące ryzykowne kontakty seksualne – 158 osób
(32,05 %).
W obrębie grupy pacjentów, którzy ulegli zakażeniu przez seks, przeważali
mężczyźni mający seks z mężczyznami- 124 osoby nad osobami o orientacji
heteroseksualnej- 34 osoby. Do końca maja 2016r.w Polsce urodziło się 1 dziecko z matki
zakażonej wirusem HIV. (tabela 13).
Tab.13. Nowo wykryte zakażenia HIV w Polsce w latach 2011-2016 ( do 30.05)
lata
Kontakty
homoseksualne
( mężczyźni)
*
grupa zakażonych
Stosowanie
Zakażenia
narkotyków Kontakty
wertykalne
heterow
( matkaseksualne
iniekcjach
dziecko)
Brak
wskazania
przyczyny
zakażenia
Razem
2011
245
48
58
3
957
1311
2012
215
35
62
5
703
1020
2013
344
44
94
4
772
1258
2014
246
44
84
2
708
1085
2015
277
49
90
4
852
1273
2016*
124
13
34
1
321
493
dane, poddawane weryfikacji przez Zakład Epidemiologii NIZP-PZH
Ze względu na utrzymujący się znaczny odsetek braku wskazywania na przyczynę
zakażenia w zgłaszanych przypadkach (w I półroczu 2016r. 65,91% takich zgłoszeń w
Polsce) należy edukować lekarzy dokonujących zgłoszeń, jak i pracowników laboratoriów,
na konieczność uwzględniania tej kluczowej informacji. Brak wiedzy na temat dróg szerzenia
się HIV w Polsce pozostawia bez przekonującej odpowiedzi pytanie o przyczynę wzrostu
liczby zakażeń HIV w Polsce po 2002 r. i ogranicza możliwość odpowiedniego
ukierunkowania działań profilaktycznych HIV w naszym kraju( źródło: NIZP-PZH).
Do 30.06.2016r. (wg danych skumulowanych od 1985r.) w woj.
zachodniopomorskim zarejestrowano łącznie 804 osoby zakażone wirusem HIV, natomiast w
samym 2016 roku (I półrocze) zarejestrowano 27 nowych zakażeń (o 5 więcej niż w I
półroczu 2015r.). Współczynnik zapadalności wynosił 1,58 na 100 tys. mieszkańców.
Zgłoszone przypadki zostały potwierdzone w następujących laboratoriach referencyjnych dla
diagnostyki zakażeń HIV: Pracownia Diagnostyki Molekularnej Wielospecjalistycznej
Przychodni Lekarskiej Fundacji Akademii Medycznej we Wrocławiu, Laboratorium
„Diagnostyka” Region Centralno- Wschodni w Warszawie, Wojewódzki Szpital Zakaźny w
Warszawie oraz Instytut Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie.
W analizowanym okresie w woj. zachodniopomorskim zespół AIDS rozpoznano u 6
osób. Zarejestrowano 1 zgon z powodu AIDS. Od początku epidemii do 30.06.2016r.
zachorowało łącznie 176 osób, z których 59 zmarło (tabela 14).
23
Tab. 14 Analiza zakażeń HIV, zachorowań na AIDS i zgonów w woj. zachodniopomorskim w
latach 1985 – 2016 ( do 30.06)
zakażenia HIV
AIDS
Zgony
dane
dane
zapadal
dane
zapadal
dane
skumul
skumu
ność
ilościowe
ność
ilościowe
owane
lowane
umieral
ność
dane
skumul
owane
-
-
39
118
6
0,35
45
0,81
132
5
0,29
50
21
1,22
153
6
0,35
56
722
9
0,52
162
1
0,06
57
3,03
774
8
0,47
170
1
0,06
58
1,58
804
6
0,35
176
1
0,06
59
Lata
dane
ilościowe
1985-2010
-
-
531
-
-
95
2011
45
2,61
576
23*
1,36
2012
48
2,79
624
14
2013
56**
3,26
680
2014
42**
2,44
2015
52**
27
2016
(do 30.06)
*
13 zachorowań rozpoznano przed 2011rokiem natomiast zgłoszono z opóźnieniem
dane uwzględniają również zakażenia wykryte w PKD w Szczecinie i Koszalinie, których części nie wykazuje NIZP-PZH,
uwzględniając badania anonimowe w kategorii „brak danych”
**
Na terenie woj. zachodniopomorskiego po rocznej przerwie w 2015r. funkcjonują
dwa Punkty Konsultacyjno-Diagnostyczne (PKD) w Szczecinie i Koszalinie wykonujące
anonimowo i bezpłatnie badania w kierunku zakażenia wirusem HIV połączone z
profesjonalnym poradnictwem przed i po teście. Punkt działa w systemie ciągłym od 1997r.
W I półroczu 2016r. wykonano w PKD w Szczecinie 554 badania serologiczne ( wzrost o 31
badań w stosunku do I półrocza 2015r.) w kierunku zakażeń wirusem HIV. W I półroczu
2016r. odnotowano dalszy spadek testujących się kobiet w ciąży, kierowanych do badań przez
lekarzy ginekologów, na co wpływ miały działania Zespołu ds. realizacji Krajowego
Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS - w 2014r. badania tylko w tej
grupie w PKD w Szczecinie wykonano u 400 kobiet, w 2015r.- u 50 ciężarnych, natomiast w
I pół. 2016r. -33.
Zakażenie wirusem HIV wśród pacjentów PKD w I półroczu 2016r.wykryto u 9 osób
tj. o 6 więcej niż w I półroczu 2015r. Wszystkie osoby z wykrytym zakażeniem HIV uległy
zakażeniu drogą kontaktów seksualnych. Wśród osób zakażonych 7 przypadków dotyczyło
mężczyzn o orientacji homoseksualnej (4 osoby) i heteroseksualnej (2 osoby), a 2 przypadki
kobiet o orientacji heteroseksualnej. Dane dot. liczby wykonanych badań w kierunku HIV w
Punktach Konsultacyjno- Diagnostycznych w latach 2006-2016 (do 30.06 ) przedstawia
rycina nr 1.
24
Ryc.1 Liczba wykonanych badań w kierunku HIV w Punktach Konsultacyjno- Diagnostycznych
w Szczecinie i Koszalinie w latach 2006-2016 (do 30.06.2016r.) z uwzględnieniem wyników
dodatnich
1600
1400
1245
1000
200
1119
1028
12
10
10
9
8
7
7
4
400
14
10
800
600
15
12
1008 962
10
11
883
1325
1187
1200
16
1445
1356
305
3
3
292
4
3
337
258
1
0
292
338
320
1
1
293
554
8
6
4
288
2
2
1
0
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 I
pół.
Szczecin
il. badań dod. w Szczecinie
Koszalin
il. badań dod. w Koszalinie
1.1.8 Borelioza z Lyme (choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa, łac. borreliosis, ang.
Lyme disease, Lyme borreliosis).
W I półroczu 2016r. w Polsce zanotowano 5 791 zachorowania na boreliozę
(współczynnik zapadalności 15,06 na 100 tys. mieszkańców). W analogicznym okresie
ubiegłego roku zanotowano 4 796 przypadków boreliozy (współczynnik zapadalności 12,47
na 100 tys. mieszkańców)
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r. zgłoszono 221 zachorowań na
boreliozę (współczynnik zapadalności 12,92 na 100 tys. mieszkańców). Jest to wzrost
o 41,7% w porównaniu do roku ubiegłego, kiedy zarejestrowano 156 zachorowań
(współczynnik zapadalności 9,09 na 100 tys. mieszkańców).
Liczbę zachorowań i współczynnik zapadalności na boreliozę w Polsce jak i w woj.
zachodniopomorskim w I półroczu 2016r. przedstawia tabela 15.
Tab. 15. Liczba zachorowań i współczynnik zapadalności na boreliozę w Polsce i woj.
zachodniopomorskim w I półroczu 2016 r.
I półrocze 2015
I półrocze 2016
liczba
zachorowań
zapadalność
na 100 tys.
liczba
zachorowań
zapadalność
na 100 tys.
Polska
4791
12,47
5791
15,06
województwo
zachodniopomorskie
156
9,09
221
12,92
25
Wśród postaci klinicznych boreliozy wyróżnić można:
 rumień wędrujący (erytema migrant – EM),
 Borrelial lymphocytoma (BL),
 przewlekłe zanikowe zapalenie skóry ( acrodermatitis chronica atrophicans – ACA),
 zapalenie stawów (Lyme artritis –LA),
 zapalenie mięśnia sercowego (Lyme carditis – LC)
 neuroboreliozę.
W przeważającej większości w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r.
borelioza występowała pod postacią rumienia wędrującego (163 przypadki), w 52
przypadkach pod postacią artralgii, a w 6 przypadkach jako neuroborelioza.
Większość zachorowań leczona była w trybie ambulatoryjnym, 34 osoby wymagały
hospitalizacji.
1.1.9 Styczność, narażenie na wściekliznę – potrzeba szczepień
Wścieklizna jest chorobą odzwierzęcą, wywołaną przez wirus neurotropowy,
przenoszony na człowieka w następstwie pogryzienia bądź zanieczyszczenia uszkodzonej
skóry lub błony śluzowej śliną zakażonych zwierząt. U ludzi wirus ten atakuje układ
nerwowy, co objawia się ostrym zapaleniem mózgu i rdzenia kręgowego, które niemal
zawsze prowadzi do śmierci. Głównym rezerwuarem wirusa są zwierzęta dzikie i rzadziej
domowe.
Jedynym sposobem zapobiegania śmiertelnym skutkom zakażenia jest jak
najwcześniejsze wdrożenie szczepień p/wściekliźnie, a w szczególnych przypadkach
stosowanie surowicy odpornościowej. Taka profilaktyka przynosi bardzo dobre efekty.
Decyzja o podjęciu szczepień p/wściekliźnie zawsze poprzedzona jest wnikliwym
wywiadem epidemiologicznym, w którym należy rozważyć: rodzaj ekspozycji; gatunek
zwierzęcia które pokąsało (domowe, dzikie) oraz okoliczności towarzyszące ekspozycji.
W każdym przypadku ekspozycji na zakażenie należy dążyć do:
 schwytania podejrzanego o wściekliznę zwierzęcia, celem przeprowadzenia obserwacji
weterynaryjnej;
 poddania padłego lub zabitego zwierzęcia badaniom w kierunku wścieklizny - co często
pozwala wykluczyć wściekliznę, a tym samym nie wymaga wdrożenia szczepień.
Od wielu lat na terenie woj. zachodniopomorskiego nie stwierdzono zachorowań ludzi na
wściekliznę.
W I półroczu 2016r. na terenie woj. zachodniopomorskiego zarejestrowano 181
przypadków styczności i narażenia na wściekliznę, po których wdrożono szczepienia przeciw
wściekliźnie oraz hospitalizowano 12 osób. W tym samym czasie w Polsce odnotowano 3 466
przypadków styczności i narażenia na wściekliznę, po których wdrożono szczepienia przeciw
wściekliźnie, o 115 mniej niż w pierwszym półroczu 2015r. Wskaźnik zaszczepionych na
100 tys. mieszkańców w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r. wynosił 10,6 i był
porównywalny do analogicznego okresu roku 2015-ego, kiedy to wynosił 10,2 na 100 tys.
Najczęstszą przyczynę podejmowania szczepień u ludzi stanowiły pokąsania przez
zwierzęta domowe, głównie psy i koty. Należy podkreślić iż problem pokąsań przez zwierzęta
domowe bez nadzoru utrzymuje się w województwie od lat.
Liczbę przypadków styczności i narażenia na wściekliznę zgłoszonych w Polsce i na
terenie woj. zachodniopomorskiego, po których wdrożono szczepienia p\wściekliźnie w
latach 2013–2016 (I półrocze) przedstawia tabela 16.
26
Tab.16.
Liczba przypadków styczności i narażenia na wściekliznę zgłoszonych w Polsce i
na terenie woj. zachodniopomorskiego, po których wdrożono szczepienia p\wściekliźnie w latach
2013–2016 (I półrocze)
Zaszczepionych na
100 tys. mieszkańców
Liczba przypadków,
po których
wdrożono szczepienia
Zaszczepionych na
100 tys. mieszkańców
Liczba przypadków,
po których
wdrożono szczepienia
Zaszczepionych na
100 tys. mieszkańców
województwo
zachodnio pomorskie
Liczba przypadków,
po których
wdrożono szczepienia
Polska
Zaszczepionych na
100 tys. mieszkańców
Teren
2016 rok
Liczba przypadków,
po których
wdrożono szczepienia
2013 rok
I półrocze
2014 rok
2015rok
3393
8,81
3877
10,07
3581
9,31
3466
9,01
135
7,8
173
10,06
176
10,2
181
10,6
1.1.10 Choroby przenoszone drogą płciową
Tak jak w przypadku rejestracji chorób zakaźnych podlegających zgłaszalności,
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny właściwy dla miejsca rozpoznania zakażenia lub
choroby zakaźnej prowadzi rejestr zakażeń i zachorowań, dodatnich wyników badań
laboratoryjnych oraz zgonów na choroby przenoszone drogą płciową, które podlegają
zgłaszalności zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (j. t. Dz. U. z 2013r. Nr 947 z późn. zm.).
W I półroczu 2016r. zarejestrowano 27 przypadków zachorowań na choroby
przenoszone drogą płciową tj. o 2 przypadki mniej niż w analogicznym okresie roku
ubiegłego, kiedy to zarejestrowano 29 takich zgłoszeń. W analizowanym okresie zachorowało
24 mężczyzn i 3 kobiety. Największą liczbę zachorowań na choroby przenoszone drogą
płciową wykazał powiat szczeciński – 9 przypadków, natomiast pozostałe powiatach zgłosiły
pojedyncze zachorowania. Należy zauważyć, że zgłaszalność zachorowań na choroby
przenoszone drogą płciową w stosunku do podobnego okresu w roku 2015 pozostała na
porównywalnym poziomie, jednak tendencja spadkowa wiąże się z pogorszeniem rejestracji,
a tym samym występowaniem trudności w obiektywnym nadzorze. W dalszym ciągu brak
badań przesiewowych w kierunku kiły, nieujawnianie partnerów seksualnych osób
zakażonych, nie zgłaszanie się na leczenie osób zakażonych oraz leczenie w prywatnych
podmiotach działalności leczniczej a także brak należytej staranności w dopełnianiu
obowiązku zgłaszalności tych chorób przez lekarzy powoduje niedoszacowanie zgłaszanej
liczby zachorowań, a tym samym brak możliwości rzetelnej oceny sytuacji epidemiologicznej
w tym zakresie.
Zbiorczą analizę zarejestrowanych w I półroczu w latach 2014-2016 przypadków
chorób przenoszonych drogą płciową w woj. zachodniopomorskim przedstawia tabela nr 17.
27
Tab.17 Liczba zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową w woj. zachodniopomorskim
w I półroczu w latach 2014- 2016
Lp.
ICD10
A50
1.
6.
A51.3-4
A51.5
A52.8
A51.9,A52.0-7
A52.9,A53
A54
7.
A56
2.
3.
4.
5.
Nazwa
I
półrocze
2014 r.
I
półrocze
2015 r.
I
półrocze
2016 r.
Kiła wrodzona i kiła
noworodków
Kiła wtórna
Kiła utajona wczesna
Kiła utajona późna
1
1
0
0
16
3
0
17
0
0
10
4
Kiła inna i nieokreślona
8
4
7
Rzeżączka
Inne choroby wywołane
przez Chlamydie
15
5
4
4
2
2
1.1.11 Gruźlica
Nadzór nad gruźlicą prowadzą właściwi Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni
przy czym do 2014 roku zgodnie z właściwością dla miejsca leczenia gruźlicy prowadzony
był rejestr pacjentów leczonych w poradniach na terenie powiatu, natomiast od 1 stycznia
2014r. system rejestracji gruźlicy jest analogiczny do innych chorób zakaźnych i zakażeń
podlegających zgłaszalności zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu i
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi tj. przypadek zachorowania rejestrowany jest
zgodnie z miejscem zachorowania (taka sprawozdawczość z podziałem na poradnie
przekazywana jest w systemie kwartalnym do Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w
Warszawie). Ponadto każdy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny właściwy dla miejsca
zachorowania na gruźlicę monitoruje zapadalność na gruźlicę na nadzorowanym terenie oraz
prowadzi dochodzenie epidemiologiczne w środowisku osoby chorej, w tym wdraża działania
przeciwepidemiczne w uzasadnionych przypadkach. Nadzór nad zachorowaniami na gruźlicę
w dalszym ciągu jest utrudniony ponieważ część chorych po zakończonej hospitalizacji z
różnych powodów nie kontynuuje leczenia w poradniach leczenia gruźlicy i chorób płuc.
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r. zarejestrowano 108 przypadków
zachorowania na gruźlicę i objęto nadzorem 332 osoby z otoczenia osób chorych. Liczba
zarejestrowanych zachorowań w stosunku do I półrocza 2015r. zmniejszyła się o 12
przypadków. W analizowanym okresie 2016r. podobnie jak w latach poprzednich większość
zachorowań stanowili mężczyźni. W I półroczu zachorowało 77 mężczyzn i 31 kobiet.
Największa liczba zachorowań miała miejsce tak jak w poprzednim okresie w grupie wiekowej 45
– 64 lata wśród osób zamieszkujących na terenie miast, co przedstawia tabela nr 18.
28
Tab.18. Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r. w
podziale na płeć, grupy wiekowe oraz miejsce zamieszkania
Wyszczególnienie
WOJEWÓDZTWO
w tym:
Miasto
Wieś
Mężczyźni
Kobiety
wg grup wiekowych:
0-14
15-19
20-29
30-44
45-64
65 i więcej
wszystkie
postacie
108
Gruźlica
w tym:
płucna
razem zakaźna niezakaźna
104
89
15
innych
narządów
4
72
36
77
31
68
36
75
29
58
31
69
20
10
5
6
9
4
0
2
2
2
2
10
23
54
17
1
2
10
23
53
15
0
0
9
21
46
13
1
2
1
2
7
2
1
0
0
0
1
2
Najwięcej zgłoszeń odnotowano w powiecie szczecińskim – 33 przypadki,
koszalińskim - 19 przypadków. Pozostałe powiaty zgłaszały nowe pojedyncze zachorowania.
Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2014r., 2015r. oraz
2016r. przedstawiona została w tabeli nr 19.
Tab.19. Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu w latach 2014 – 2016
Lp. ICD10 Nazwa
1.
2.
3.
4.
5.
A15
A16
A18
A19
Inne
I półrocze
2014r.
I półrocze
2015r.
I półrocze
2016r.
78
96
90
22
20
17
2
1
0
4
0
0
1
0
0
Gruźlica układu oddechowego
bakteriologicznie i histologicznie
potwierdzona
Gruźlica układu oddechowego nie
potwierdzona bakteriologicznie i
histologicznie
Gruźlica innych narządów
Gruźlica prosówkowa
1.1.12 Decyzje administracyjne w I półroczu 2016r.
W I półroczu 2016r. w woj. zachodniopomorskim wydano 109 decyzji w przypadku
podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub zachorowania na chorobę zakaźną nakazujących
osobom podejrzanym lub osobom, u których rozpoznano zakażenie lub zachorowanie na
chorobę zakaźną, poddawanie się obowiązkom wynikającym z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5
grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (j. t. Dz.
U. z 2013r., poz. 947, z późn. zm.)
Wydane decyzje administracyjne dotyczyły w:
29


106 przypadkach zatruć lub zakażeń salmonellą i związanego z tymi zakażeniami
zaniechania wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość
przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby;
3 przypadkach zachorowań na gruźlicę lub styczności z chorym na gruźlicę
i konieczności poddawania się badaniom, leczeniu i hospitalizacji;
Należy podkreślić iż prawie 3-krotny wzrost wydanych w I półroczu decyzji w
przypadkach zatruć i zakażeń był wynikiem działań przeciwepidemicznych w ognisku
choroby przenoszonej drogą pokarmową które wystąpiło w II kwartale w Stargardzie i
dotyczyło dzieci przedszkolnych. Ogółem 44 dzieci zachorowało, natomiast
narażonych na zakażenie było 166 osób, a w ramach działań zapobiegawczych
wystawiono 85 decyzji.
1.1.13 Realizacja szczepień ochronnych
Szczepienia okazały się najskuteczniejszym dotąd narzędziem zwalczania chorób
zakaźnych i istotnie przyczyniły się do zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności z
powodu tych chorób. Poprzez szczepienia osiągnięto spektakularne sukcesy eradykacji
niektórych chorób zakaźnych np. ospy prawdziwej, a dąży się do eliminacji innych tj.
poliomyelitis, odra czy różyczka. Masowe szczepienia ludności Polski również doprowadziły
do znacznego ograniczenia ryzyka zachorowania m.in. na błonicę, tężec, wirusowe zapalenia
wątroby typu B i gruźlicę u dzieci.
Antygen podany w postaci szczepionki prowadzi, podobnie jak w procesie
przechorowania, do powstania odporności przeciwzakaźnej. Odporność poszczepienna ma
istotne korzyści indywidualne dla pacjenta, ale także jej znaczenie analizuje się w wymiarze
populacyjnym, ze względu na tzw. odporność zbiorowiskową (populacyjną). Istotą tego
zjawiska jest zmniejszanie się szans na zachorowanie osób nieuodpornionych, przy wzroście
proporcji osób uodpornionych w populacji. Stąd konieczność edukowania społeczeństwa
w zakresie korzyści szczepień, zwłaszcza że tzw. „ruchy antyszczepionkowe” stanowią realne
zagrożenie dla odporności zbiorowiskowej uzyskanej poprzez szczepienia ochronne.
Uodpornienie czynne dzieci, młodzieży i osób dorosłych w Polsce prowadzone jest
w oparciu o realizację Programu Szczepień Ochronnych (PSO). Program ten ogłaszany jest
corocznie przez Głównego Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu, w Dzienniku
Urzędowym ministra właściwego do spraw zdrowia, publikowanego do końca 31
października roku poprzedzającego realizację Programu Szczepień Ochronnych - na
podstawie art. 17, ust. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t. j. Dz. U. z 2013r. poz. 947 z późn.zm).
Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na 2016r. stanowiącym załącznik do
Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 16 października 2015r. w sprawie
Programu Szczepień Ochronnych na rok 2016 (Dz. Urz. MZ. z 2015r. poz. 63) szczepieniom
przeciw:
 gruźlicy, WZW typu b, błonicy, tężcowi, krztuścowi, ostre nagminne porażenie dziecięce
(poliomyelitis), zakażeniom Haemophilus influenzae typu b podlegają dzieci w 1 r. ż.;
 błonicy, tężcowi, krztuścowi, ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis),
zakażeniom Haemophilus influenzae typu b, odrze, śwince i różyczce podlegają dzieci w
2 r. ż.;
 błonicy, tężcowi, krztuścowi, ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis)
podlegają dzieci w 6 r. ż.;
 odrze, śwince i różyczce podlegają dzieci w 10 r. ż.;
 błonicy i tężcowi oraz krztuścowi podlega młodzież w 14 r. ż.;
 błonicy i tężcowi podlega młodzież w 19 r. ż.;
30




















pneumokokom podlegają dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia cierpiące
na schorzenia i wybranych grup ryzyka określone w § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra
Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.
U. Nr 182, poz. 1086 z późn.zm.);
ospie wietrznej podlegają dzieci do ukończenia 12 roku życia z wybranych grup ryzyka
zagrożonych szczególnie ciężkim przebiegiem tych zakażeń i dzieci z ich otoczenia, które
dotychczas nie chorowały na ospę wietrzną oraz dzieci do ukończenia 12 roku życia
narażone na zakażenie ze względów środowiskowych;
tężcowi osoby zranione, narażone na zakażenie;
wściekliźnie podlegają osoby mające styczność ze zwierzęciem chorym na wściekliznę
lub podejrzanym o zakażenie wirusem wścieklizny;
WZW typu B podlegają osoby narażone w sposób szczególny na zakażenie, w tym
również osoby w zaawansowanej fazie choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej
30ml/min oraz osoby dializowane;
ponadto dzieci i młodzież, które nie zostały wcześniej zaszczepione zgodnie
z obowiązującym programem szczepień ochronnych.
W 2016 r. PSO na terenie woj. zachodniopomorskiego realizowany był przez 352
świadczeniodawców w 462 gabinetach szczepień (stan na dzień 15 kwietnia 2016r.)
w tym m.in. w:
21 oddziałach noworodkowych;
22 izbach przyjęć lub Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych;
3 oddziałach chirurgicznych;
5 poradniach chirurgicznych;
42 gabinetach szczepień dla dzieci i młodzieży;
302 gabinetach szczepień wspólnych dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych;
46 gabinetach szczepień dla osób dorosłych;
3 w szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach;
3 poradniach profilaktyki wścieklizny;
3 stacjach dializ;
9 poradniach zakładowych;
1 szkole wyższej;
1 ośrodku szkolno- wychowawczym;
1 innym gabinecie szczepień.
U świadczeniodawców znajdowało się 912 542 kart uodpornienia (stan na dzień 30
czerwca 2016r.) w tym 296 417 kart uodpornienia dzieci i młodzieży do 20 r. ż.
Pielęgniarki wykonujące obowiązkowe szczepienia ochronne miały ukończony
w ramach doskonalenia zawodowego specjalistyczny kurs w tym zakresie i były na bieżąco
szkolone w trakcie kontroli przez pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Szczepienia zalecane określone w części II PSO są wykonywane przez
świadczeniodawców, z którymi NFZ zawarł umowy o udzielanie tych świadczeń oraz
dodatkowo w prywatnych punktach szczepień ochronnych tj.
 Graniczna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Świnoujściu;
 Graniczna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie;
 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Medycyny Rodzinnej w Szczecinie,
ul. Chopina 22;
 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Poradnia Medycyny Rodzinnej w Szczecinie, ul.
Kadłubka 10 – 11;
 Spółdzielnia Pracy Lekarzy ,,Medicus” w Szczecinie Pl. Zwycięstwa 1;
31
 Przychodnia Medyczna ,, PRAMED” w Szczecinie ul. Wyzwolenia 7;
 Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy Zachodniopomorskie Centrum Leczenia
i Profilaktyki w Szczecinie, ul. Bolesława Śmiałego 33;
 Ośrodek Medycyny Pracy w Kołobrzegu, ul. Kupiecka 5a / 33;
 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Medycyny Rodzinnej ,,SALUS”
Przecław;
 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
w Koszalinie, Poradnia Medycyny Podróży w Szczecinie ul. Szpitalna 2;
 Centrum Medyczne LUXMED w Szczecinie ul. Abramowskiego 128 A;
 Przychodnia Portowa Sp. z o. o. Certyfikowany Ośrodek Medycyny Podróży
w Szczecinie, ul. Energetyków 2.
Zgodnie z zaleceniami Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych oferta szczepień
dot. osób wyjeżdżających za granicę, zwłaszcza do krajów strefy tropikalnej, w celu
profilaktyki chorób endemicznych występujących na tamtym obszarze. Niektórych kraje
wymagają również okazania Międzynarodowej Książeczki Szczepień z wpisem dokonanym
przez jednostki do tego uprawnione, co uprawnia dopiero do wjazdu na terytorium danego
państwa. Szczepienia dla osób podróżujących są odpłatne, jeżeli jednak wyjazd wiąże się z
wykonywanym zawodem, profilaktyka ta finansowana była zgodnie z zasadami dotyczącymi
wszystkich szczepień pracowniczych.
W zależności od rejonu, do którego planowana była podróż, wykonywane były
następujące szczepienia przeciw nw. chorobom:
 żółta gorączka;
 błonica;
 tężec;
 cholera;
 dur brzuszny;
 WZW typu A;
 WZW typu B;
 ostre nagminne porażenie dziecięce poliomyelitis;
 japońskie zapalenie mózgu;
 kleszczowe zapalenie mózgu;
 zakażenia N. meningitidis – przed wyjazdem do strefy endemicznej;
 wścieklizna – szczepienie zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego
występowania zachorowań na wściekliznę.
Szczepienie przeciw żółtej gorączce jest obowiązujące w przypadku podróży do
obszaru uznanego przez WHO za zagrożony zakażeniem wirusem żółtej gorączki, zgodnie z
zaleceniami Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych (zwłaszcza do niektórych krajów
Afryki i Azji Południowej). Szczepienie powinno być wpisane do Międzynarodowej
Książeczki Szczepień przez uprawniony punkt szczepień. Aktualizacja Międzynarodowych
Przepisów Zdrowotnych WHO (Załącznik 7 IHR), która weszła w życie 11 lipca 2016r.,
przedłużyła okres ważności świadectwa szczepienia przeciwko żółtej gorączce tj.
Międzynarodowego Certyfikatu Szczepienia i Profilaktyki z 10 lat (zaczynających się po 10
dniach od szczepienia) do całego życia osoby szczepionej. Stąd od 11.07.2016r. wydłużono
ważność świadectw szczepień przeciwko żółtej gorączce do okresu całego życia (tj.
bezterminowo) i automatycznie ważność dotyczy zarówno nowych dokumentów, jak i
świadectw wystawionych w przeszłości.
32
W I półroczu 2016 r. na terenie woj. zachodniopomorskiego zgłoszono łącznie 22
niepożądane odczyny poszczepienne (tj. o 4 przypadki więcej w stosunku do I półrocza
2015r.) w tym 1 poważny i 21 łagodnych, z czego:
 4 odczyny poszczepienne po szczepieniu przeciw gruźlicy szczepionką BCG;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Priorix;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu przeciw tężcowi szczepionką Tetraxim;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
szczepionką Euvax B;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Synflorix;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Prevenar 13;
 3 odczyny poszczepienne po szczepieniu szczepionką DTP;
 2 odczyny poszczepienne po szczepieniu szczepionką Infanrix Hexa;
 3 odczyny poszczepienne po szczepieniu szczepionką DTP, Imovax Polio ,HIB;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Infanrix , IPV, HIB;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Tripacel, Polio Sabin;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Infanrix Hexa, Prevenar 13;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką Infanrix, IPV, Hib, Euvax B;
 1 odczyn poszczepienny po szczepieniu szczepionką DTPA, Imovax Polio;
Problem na terenie województwa stanowią osoby uchylające się od obowiązku
szczepień ochronnych. Pomimo, iż sukcesywnie prowadzone są działania edukacyjne w
stosunku do rodziców uchylających się od obowiązku poddania dziecka szczepieniom
ochronnym w I półroczu 2016 roku wzrosła o 176 liczba osób nie poddających się temu
ustawowemu obowiązkowi w stosunku do I półrocza 2015r., tym samym kształtowała się na
poziomie 2,24 na 1000 osób w wieku 0 – 19 lat. W przypadkach uporczywego uchylania się
od obowiązku poddania dzieci szczepieniom ochronnym wdrażane jest postępowanie
egzekucyjne, które zgodnie z właściwością kierowane jest do Wojewody
Zachodniopomorskiego. Od roku 2014 sporządza się dodatkowo półroczne sprawozdanie z
działań przymuszających osoby uchylające się od obowiązku szczepień, które przekazywane
jest do Głównego Inspektora Sanitarnego.
Liczbę osób uchylających się od obowiązku szczepień w I półroczu 2016r.
w stosunku do lat 2010-2016 na terenie woj. zachodniopomorskiego przedstawia tabela 20.
Tab.20. Liczba osób uchylających się od obowiązku szczepień w latach 2010 – 2016
I półrocze na terenie woj. zachodniopomorskiego
162
334
16
9
666
2014
rok
318
900
2015
rok
w tym w I
półroczu
392
2013
roku
w tym w I
półroczu
13
8
2012
rok
w tym w I
półroczu
287
2011
rok
w tym w I
półroczu
woj.
zach-pom.
2010
rok
w tym w I
półroczu
PSSE
w tym w I
półroczu
Liczba osób uchylających się od obowiązku szczepień
I
półrocze
2016
rok
39
5
1206
571
747
Istotny wpływ na wzrost liczby wykazywanych w sprawozdaniach osób nie
poddających się obowiązkowi szczepień ochronnych na terenie województwa miała
kontynuacja działań edukacyjnych podejmowanych od 2013r. m.in. fakt przeprowadzania
wspólnych z przedstawicielami świadczeniodawców szkoleń, podczas których przedstawiany
jest schemat postępowania w przypadku nie poddania się obowiązkowym szczepieniom
ochronnym oraz zobowiązanie podczas kontroli świadczeniodawców do wykazywania w
33
„Kwartalnych sprawozdaniach z obowiązkowych szczepień ochronnych wg informacji
zawartych w kartach uodpornienia przechowywanych przez składającego sprawozdanie”
aktualnej liczby osób uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych. Ponadto należy
podkreślić iż wśród liczby wykazanych osób uchylających się od obowiązku szczepień
ochronnych w I półroczu 2016r. są również osoby, które były wykazane
w poprzednich sprawozdaniach, a część z nich nadal nie dopełniło tego obowiązku.
W okresie od 1 stycznia 2016r. pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej podjęli
działania przymuszające w stosunku do osób uchylających się od obowiązku szczepień
ochronnych m.in. poprzez:





wysyłanie 134 pism informacyjnych do rodziców/opiekunów prawnych dziecka
uświadamiające ich o korzyściach wynikających z uodpornienia dziecka oraz zawierające
pouczenie o zagrożeniach związanych z chorobami, na które istnieje możliwość
uodpornienia poprzez szczepienie, a także o konsekwencjach prawnych wynikających z
odmowy poddania dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnym;
przeprowadzanie 49 instruktaży edukacyjnych z zakresu szczepień w środowisku
domowym mające na celu pouczenie rodziców lub opiekunów prawnych o
dobrodziejstwie szczepień ochronnych oraz skutkach uchylania się od szczepień;
wysłanie 80 upomnień zawierających wezwanie do wykonania obowiązku szczepień
z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej:
wystawienie 68 tytułów wykonawczych na rodziców/opiekunów uchylających się od
wykonania obowiązku szczepień dziecka, którzy zobowiązani są do realizacji tego
obowiązku;
skierowanie 62 wniosków do wojewody o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
Ponadto w I półroczu prowadzono 42 postępowania dot. zarzutów w sprawie prowadzenia
egzekucji administracyjnej wobec wierzyciela.
Istotny wpływ na wzrost liczby osób nie poddających się ustawowemu obowiązkowi
szczepień ochronnych na terenie województwa miał m. in. coraz aktywniejszy ruch
antyszczepionkowy. Ponadto należy podkreślić iż wśród wykazanych osób uchylających się od
wykonania obowiązku szczepień dziecka są również osoby, które po wszczęciu postępowania
egzekucyjnego składają zarzuty do postępowania stąd postępowanie jest procesem
długotrwałym. Wzmożony nadzór w tym zakresie będzie kontynuowany.
Reasumując w woj. zachodniopomorskim dotychczas nie odnotowano drastycznego spadku
uodpornienia przeciw chorobom zakaźnym i poziom wyszczepialności w zakresie chorób
zakaźnych należy uznać za zadawalający, mimo że na koniec czerwca 2016r. nadal nie
dopełniało obowiązku szczepień 379 osób. Niemniej należy obserwować i rzetelnie
monitorować sytuację dot. niedopełniania obowiązku szczepień, bowiem ma to istotny wpływ
na osiągnięcie odporności zbiorowiskowej w populacji. Wymaga to szczególnego
zaangażowania i mobilizacji wszystkich jednostek biorących udział w realizacji PSO.
34
Tab. 21. Półroczne sprawozdanie ZPWIS o osobach uchylających się od wykonania obowiązku
szczepień ochronnych oraz działaniach Państwowej Inspekcji Sanitarnej w celu egzekwowania
jego wykonania przez osoby uchylające się – zbiorcze z woj. zachodniopomorskiego
Sprawozdanie za I półrocze 2016 roku
Według przyczyn Liczba osób Liczba osób
Liczba Liczba osób
uchylania się od uchylających uchylających
nowych uchylających
obowiązku
się na
się , które uchylających
się na
szczepień 31.12. 2015r.
wykonały
się osób 30.06.2016r..
ochronnych
obowiązek
szczepień
0
Odrębność
kulturowa, religijna
lub etniczna
Wpływ środowisk
propagujących
medycynę
alternatywną
Wpływ ruchów
antyszczepionkowych
Wcześniej NOP u
osoby zobowiązanej
Inna przyczyna
RAZEM
Liczba
Liczba
Liczba
Liczba
Liczba
upomnień wystawionych
wniosków do postępowań dot.
postępowań
zawierających
tytułów
wojewody o
zarzutów w w sprawach o
wezwanie do wykonawczych
egzekucję
sprawie wykroczenia
wykonania
administracyjną
prowadzenia zakończonych
obowiązku
obowiązku
egzekucji wystawieniem
szczepień z
szczepień administracyjnej. mandatu lub
zagrożeniem
wnioskiem do
skierowania
sądu
sprawy na drogę
egzekucji
administracyjnej
5
6
7
8
9
1
2
3
4
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
153
5
37
178
43
23
24
15
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
170
22
80
201
37
45
38
27
0
323
27
118
379
80
68
62
42
0
PODSUMOWANIE:
1. Sytuację epidemiologiczną ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową należałoby
uznać za niekorzystną w stosunku do roku ubiegłego bowiem liczba ognisk chorób
przenoszonych drogą pokarmową zwiększyła się z 18-u do 26- u natomiast analiza
występowania ognisk w sezonie letnim (od 1.06 do 31.08.2016r.) wykazała ich niewielki
spadek z 19 w 2015r. do 17, w tym okresie. Należy podkreślić iż porównywalna była
liczba ognisk w obiektach żywienia zbiorowego w stosunku do roku ubiegłego, natomiast
zwiększył się udział ognisk występujących w mieszkaniach prywatnych z 8 w I półroczu
2015r. do 15 w analizowanym okresie. Na uwagę zasługuje fakt zmiany proporcji zakażeń
wirusowych, których było więcej w I półroczu 2015r. w stosunku do zakażeń
bakteryjnych o etiologii Salmonella, bowiem większość tj.9 ognisk w analizowanym
okresie, w których udało się ustalić czynnik etiologiczny, wywołana była przez te
pałeczki. W porównaniu do sezonu letniego 2015 r. zauważyć można, że nieznacznie
zmniejszyła się liczba ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, bowiem w
ubiegłym sezonie zgłoszono takich ognisk 19.Jako prawdopodobną przyczynę
zachorowań wskazywane były produkty żywnościowe, których składnikiem były m.in.
jaja (dot. 4 ognisk). Nie bez znaczenia są również czynniki wspomagające, które
stwierdza się w części dochodzeń epidemiologicznych tj. niezachowanie warunków
sanitarno- higienicznych w kuchni oraz nieprzestrzeganie procedur p/epidemicznych w
pomieszczeniach, w tym mycia rąk przez personel pracujący z żywnością, co stwierdza
się analizując wynik badań ze sprzętu i rąk personelu, a także kontrolując bieżący stan
sanitarny pomieszczeń. Każdorazowo po otrzymaniu zgłoszenia podejmowane były przez
właściwych Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych natychmiastowe
działania przeciwepidemiczne w ogniskach co pozwalało ograniczać ich zasięg.
35
2. W I półroczu 2016r. sytuacja epidemiologiczna inwazyjnej choroby meningokokowej
była stabilna i porównywalna do analogicznego okresu 2015r. Nie odnotowano ognisk
epidemicznych. Zgłoszono 7 przypadków zachorowań (współczynnik zapadalności 0,41
na 100 tys. mieszkańców) w porównaniu do 8 zachorowań w I półroczu
2015r.(współczynnik zapadalności 0,47 na 100 tys. mieszkańców). Zachorowania
dotyczyły różnych grup wiekowych przy czym większość (5 zachorowań) wystąpiło w
grupie dzieci do 10 lat. W czterech przypadkach chorobę wywołały bakterie Neisseria
meningitidis serogrupy B (w tym 2 zachorowania zakończyły się zgonem), w trzechserogrupa
C
meningokoków.
Wszystkie
zachorowania
objęto
nadzorem
epidemiologicznym, a u 98 osób z najbliższego otoczenia chorych wdrożono
chemioprofilaktykę.
3. Zarówno w woj. zachodniopomorskim jaki i całym kraju zauważalny jest spadek
zachorowań na ospę wietrzną, różyczkę oraz świnkę w stosunku do I połowy 2015r. W
zakresie zachorowań na ospę wietrzną zapadalność w woj. zachodniopomorskim wyniosła
250,45 na 100 tys. mieszkańców i była korzystniejsza w stosunku do ogólnopolskiego
wskaźnika zapadalności , który kształtował się na poziomie 281,98 na 100 tys.- mimo to
sytuacja epidemiologiczna na tle innych chorób w tej grupie jest niezadawalająca, bowiem
wskaźnik zapadalności był najwyższy. Natomiast sytuację epidemiologiczną różyczki
należy uznać za stabilną bowiem zgłoszono o 49 przypadków różyczki mniej niż w
analogicznym okresie roku 2015.
4. W I półroczu 2016r. obserwowany był dalszy wzrost zachorowań na krztusiec w skali
całego kraju. W I półroczu 2016r. w Polsce odnotowano 3432 przypadki (współczynnik
zapadalności na 100 tys. mieszkańców wynosił - 8,93) t.j. o 1118 zgłoszeń krztuśca więcej
niż w roku poprzednim – zgłoszono wówczas 2314 zachorowań (współczynnik
zapadalności na 100 tys. mieszkańców wynosił - 6,02). W woj. zachodniopomorskim
natomiast w analizowanym okresie zarejestrowano 47 przypadków (zapadalność 2,75/
100 tys.) tj. nieco mniej niż w I półroczu 2015r., kiedy zarejestrowano 63 przypadki
zachorowań na krztusiec.
5. W I półroczu 2016 r. w porównaniu do analogicznego okresu 2015r. sytuacja
epidemiologiczna grypy i zakażeń grypopodobnych w woj. zachodniopomorskim uległa
nieznacznej poprawie w stosunku do sytuacji w Polsce. W woj. zachodniopomorskim
wskaźnik zapadalności kształtował się na poziomie 2 785,07 na 100 tys. mieszkańców
(zachorowało 47 638 osób) i był korzystniejszy w stosunku do ogólnopolskiej
zapadalności, która w analizowanym okresie wynosiła 6711,51 na 100 tys. mieszkańców.
Również w stosunku do I półrocza 2015r. zapadalność była niższa. bowiem wynosiła
wówczas 2 963,73 na 100 tys. mieszkańców ( zachorowało 50 694 osoby).Wśród ogółu
chorujących na grypę i zakażenia grypopodobne jak co roku odnotowano znaczny udział
dzieci do 14 r. ż., bo aż 44,85% w woj. zachodniopomorskim oraz 46,77% w Polsce . W
sezonie 2015/2016 kontynuowano aktywną współpracę z 38 lekarzami w zakresie nadzoru
wirusologicznego Sentinel, dzięki któremu pobrano 388 wymazów od pacjentów (jest to
najlepszy wynik spośród województw), z czego uzyskano 122 dodatnie wyniki, co
stanowiło 12,7% pobranych ogółem próbek. Należy podkreślić iż wpływ na niekorzystną
sytuację epidemiologiczną grypy ma niewątpliwie spadek popularności szczepień wśród
ogółu społeczeństwa- w 2015r. ze szczepień skorzystało tylko 2,14 % (824 480
osób)populacji ogólnopolskiej, natomiast w woj. zachodniopomorskim 2,78% tj. 47 777
osób. Należy zatem kontynuować działania profilaktyczne dotyczące propagowania
szczepień przeciwko grypie jako jedynej skutecznej metody zapobiegania tej chorobie.
6. W I półroczu 2016r. sytuacja epidemiologiczna boreliozy w woj. zachodniopomorskim
była korzystniejsza niż w Polsce, niemniej uległa pogorszeniu w stosunku do
analogicznego okresu 2015 roku. W Polsce w tym okresie zanotowano 5791 zachorowań
36
na boreliozę (współczynnik zapadalności 15,06 na 100 tys. mieszkańców) w stosunku do
4796 przypadków boreliozy (współczynnik zapadalności 12,47 na 100 tys. mieszkańców)
W woj. zachodniopomorskim natomiast w I półroczu 2015r. zgłoszono 156 zachorowań
na boreliozę (współczynnik zapadalności 9,08 na 100 tys. mieszkańców). tj. o 20 mniej w
porównaniu do roku ubiegłego, kiedy zarejestrowano 176 zachorowań (współczynnik
zapadalności 10,24 na 100 tys. mieszkańców). W woj. zachodniopomorskim natomiast w
I półroczu 2016r. zgłoszono 221 zachorowań na boreliozę (współczynnik zapadalności
12,92 na 100 tys. mieszkańców). tj. o 65 więcej w porównaniu do roku ubiegłego, kiedy
zarejestrowano 156 zachorowań (współczynnik zapadalności 9,09 na 100 tys. mieszkańców).
7. W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r. zarejestrowano 108 przypadków
zachorowania na gruźlicę tj o 12 mniej w stosunku do I półrocza 2015r. objęto nadzorem
332 osoby z otoczenia osób chorych. Mimo to sytuacja epidemiologiczna gruźlicy w woj.
zachodniopomorskim od lat jest korzystniejsza niż w Polsce. W analizowanym okresie
2016r. podobnie jak w latach poprzednich większość zachorowań stanowili mężczyźni (w
I półroczu zachorowało 77 mężczyzn i 31 kobiet). Największa liczba zachorowań miała
miejsce tak jak w poprzednim okresie w grupie wiekowej 45 – 64 lata wśród osób
zamieszkujących na terenie miast. Zdecydowana większość zachorowań, bo 89 dotyczyła
zakaźnej postaci płucnej gruźlicy tj. pacjentów w okresie prątkowania. Każdorazowo w
takich sytuacjach podejmowano dochodzenie epidemiologiczne w środowisku pacjenta,
którym objęto w analizowanym okresie 332 osoby, a w 3 przypadkach wdrażano działania
administracyjne związane z koniecznością hospitalizacji.
8. Analiza sytuacji epidemiologicznej wirusowych zapaleń wątroby typu B i C zarówno w
Polsce jak też w woj. zachodniopomorskim wykazała dalszy wzrost zachorowań w
stosunku do analogicznego okresu 2014 i 2015 roku. Sytuacja taka spowodowana była w
części zmianami definicji wzw typu B i C na potrzeby nadzoru epidemiologicznego i
zgłaszaniem do nadzoru wcześniej niewykazywanych przypadków nosicielstwa oraz
poprawą zgłaszalności wzw typu C, niemniej wymaga dalszych obserwacji. Skutkowało
to wzrostem zapadalności na wzw typu B w regionie z 4,62 na 100 tys. w I półroczu
2015r. do 5,44 na 100 tys. w I półroczu 2016r. W odniesieniu do wzw typu C wskaźnik
zapadalności zwiększył się w analizowanym okresie z 5,44 w I półroczu 2015r. do 7,54 na
100 tysięcy w I półroczu 2015r.
9. Realizacja szczepień ochronnych w I półroczu 2016r. w woj. zachodniopomorskim była
na poziomie zadawalającym mimo iż na koniec czerwca 2016r. uchylało się od obowiązku
szczepień 379 osób. Niepokojącym jest natomiast utrzymujący się trend wzrostowy liczby
osób nie poddających się temu ustawowemu obowiązkowi, który kształtował się na
poziomie 2,24 na 1000 osób w wieku 0–19 lat i był wyższy w stosunku do I półrocza
2015r., kiedy wynosił 1,6. W I półroczu roku 2016 uchylało się od szczepień łącznie 747
osób tj. o 176 więcej w stosunku do I półrocza 2015 roku. Pomimo, iż sukcesywnie
prowadzone są działania edukacyjne w stosunku do rodziców uchylających się od
obowiązku poddania dziecka szczepieniom ochronnym od dwóch lat utrzymuje się
tendencja wzrostowa osób (najczęściej rodziców dzieci) uchylających się od tego
ustawowego obowiązku. Wobec powyższego w celu utrzymania odporności
zbiorowiskowej populacji będą kontynuowane działania informacyjne, a w przypadkach
uporczywego uchylania się od obowiązku poddania dzieci szczepieniom ochronnym
wdrażane będzie postępowanie egzekucyjne, które zgodnie z właściwością kierowane jest
do Wojewody Zachodniopomorskiego (w I półroczu 2016r. wystawiono 68 tytułów
wykonawczych i skierowano 62 wnioski do Wojewody o egzekucję administracyjną).
37
II. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA
2.1. Wstęp
Nadzór nad jakością wody do spożycia organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
sprawowały zgodnie z obowiązującymi przepisami:
 ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrywaniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 139, z późn. zm.),
 rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015 r., poz. 1989)
Ocenę jakości wody właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni przeprowadzali na
podstawie sprawozdań z badań wykonanych przez przedsiębiorstwa wodociągowokanalizacyjne w ramach prowadzonej kontroli wewnętrznej oraz Państwową Inspekcję
Sanitarną w ramach prowadzonego monitoringu jakości wody.
Na terenie woj. zachodniopomorskiego badania jakości wody do spożycia wykonywane były
przez:
 laboratorium Państwowej Inspekcji Sanitarnej tj. Wojewódzkiej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Szczecinie: Oddziały w Szczecinie, Koszalinie, Kamieniu
Pomorskim oraz Szczecinku
 inne laboratoria spoza inspekcji, które posiadają udokumentowany system jakości
badań zatwierdzony przez właściwych państwowych powiatowych inspektorów
sanitarnych, w tym 18 laboratoriów zlokalizowanych na terenie woj.
zachodniopomorskiego.
W I półroczu 2016 r. w woj. zachodniopomorskim nadzorem sanitarnym objętych
było ogółem 888 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz 92 wodociągi, które nie
prowadzą zbiorowego zaopatrzenia w wodę lecz produkują wodę na własne potrzeby.
Woda dostarczana odbiorcom w ramach zbiorowego zaopatrzenia ludności pochodzi
z wodociągów opartych na ujęciach podziemnych oraz z jednego wodociągu zaopatrywanego
z ujęcia powierzchniowego, tj. Jeziora Miedwie, które stanowi główne źródło zaopatrzenia
w wodę do spożycia mieszkańców Szczecina i 3 miejscowości Żelewo, Kołbacz i Stare
Czarnowo położonych na terenie pow. gryfińskiego, gm. Stare Czarnowo.
2.2. Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę
W I półroczu 2016 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
ogółem 975 wodociągów, w tym:
 885 prowadziło zbiorowe zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia;
 40 innych podmiotów zaopatrujących ludność w wodę do spożycia;
 50 innych podmiotów wykorzystujące wodę jedynie na własne potrzeby np. zakłady
produkujące żywność, szpitale.
Z uwagi na objęcie nadzorem większej liczby podmiotów wykorzystujących wodę
pochodzącą z indywidualnych ujęć, jako część działalności handlowej lub w budynkach
użyteczności publicznej o 9 zwiększyła się liczba nadzorowanych wodociągów.
W okresie sprawozdawczym 885 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia na terenie
woj. zachodniopomorskiego zarządzanych było przez 108 przedsiębiorstw wodociągowokanalizacyjnych. Najwięcej przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych prowadzi
działalność na terenie powiatów: gryfińskiego (12), stargardzkiego (11), świdwińskiego (11),
koszalińskiego (10), kamieńskiego (9), choszczeńskiego (9), goleniowskiego (7), drawskiego
(6), zaś w powiecie białogardzkim, kołobrzeskim oraz m. Świnoujście zbiorowe zaopatrzenie
38
w wodę realizowane jest przez tylko jedno przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne na
terenie danego powiatu.
Tab. 22. Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia na terenie
woj. zachodniopomorskiego w I półroczu 2016 r.
Rodzaj wodociągów
produkcja wody (w m3/d)
Wodociągi zbiorowego
zaopatrzenia
< 100
100 – 1 000
1 000 – 10 000
10 000 – 100 000
Liczba wodociągów w ewidencji
647
201
33
4
Inne podmioty zaopatrujące
w wodę
90
RAZEM
975
Najwięcej wodociągów o produkcji wody mniejszej niż 100 m3/d znajduje się
w powiatach: koszalińskim, gryfińskim, łobeskim, stargardzkim, choszczeńskim, gryfickim.
Liczbę wodociągów zbiorowego zaopatrzenia z podziałem na dobową produkcję wody oraz
innych podmiotów w poszczególnych powiatach przedstawia poniższa tabela.
Tab.23. Zaopatrzenie ludności w wodę
zachodniopomorskiego w I półroczu 2016 r.
do
spożycia
na
terenie
woj.
Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia o produkcji:
Lp. Nazwa PSSE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Białogard
Choszczno
Drawsko Pom.
Goleniów
Gryfice
Gryfino
Kamień Pom.
Kołobrzeg
Koszalin
Myślibórz
Police
Pyrzyce
Sławno
Stargard
Szczecinek
Świdwin
Wałcz
Łobez
PSSE Szczecin
GSSE Szczecin
Świnoujście
RAZEM
do 100
m3/d
7
46
40
33
47
59
37
3
84
31
6
28
26
46
17
47
34
54
1
1
0
647
100-1.000
m3/d
5
7
4
14
11
25
12
3
17
6
11
10
16
22
12
12
6
5
1
2
0
201
inne podmioty nie
prowadzące
zbiorowego RAZEM
1.000-10.000 10.000-100.000
3
3
zaopatrzenia
m /d
m /d
1
0
4
17
1
0
4
58
3
0
2
49
2
0
2
51
2
0
3
63
1
0
6
91
3
0
14
66
1
1
4
12
0
1
4
106
4
0
4
45
3
0
5
25
2
0
1
41
2
0
1
45
2
0
1
71
1
0
8
38
0
0
12
71
1
0
1
42
1
0
6
66
0
2
7
11
0
0
0
3
3
0
1
4
33
4
90
975
2.3. Nadzór nad jakością wody do spożycia
W trakcie I półrocza 2016 r. badania jakości wody do spożycia realizowane były
zgodnie z ustalonymi harmonogramami w ramach kontroli wewnętrznej prowadzonej przez
przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne oraz podmioty wykorzystujących wodę
39
pochodzącą z indywidualnych ujęć, jako część działalności handlowej lub w budynkach
użyteczności publicznej, zgodnie z wymaganiami rozporządzenia z dnia 13 listopada 2015 r.
w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015 r., poz. 1989).
Do badań pobierane były głównie próbki wody z sieci (u odbiorców) oraz wodę uzdatnioną
(stacja uzdatniania wody). Dodatkowo organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadziły
badania zgodnie z ustalonym planem działania, zgodnie z którym zaplanowano w I półroczu
2016 pobranie ogółem 1 438 próbek wody do spożycia, pobrano 2 036 próbek, w tym 29 %
poza harmonogramem tj. o 598 próbki więcej.
Ponadplanowe próbki wody pobierane zostały w związku z prowadzonymi działaniami
naprawczymi, sprawdzeniem wykonania obowiązków nałożonych decyzjami, interwencjami
ludności dot. złej jakości wody, badaniami powtórkowymi w przypadku nieprawidłowych
wyników badań.
W trakcie trwania I półrocza 2016 r. w woj. zachodniopomorskim zakwestionowano
łącznie 169 próbek ze względu na przekroczenia wskaźników mikrobiologicznych oraz
łącznie 264 próbki ze względu na przekroczenia parametrów fizykochemicznych.
Przekroczenia mikrobiologiczne
Najwięcej próbek z przekroczeniami parametrów mikrobiologicznych stwierdzono
w powiatach: kamieńskim – 39, koszalińskim – 30, pyrzyckim – 15, wałeckim – 15 oraz
szczecineckim – 14.
W badanych próbkach wody nie stwierdzono przekroczeń parametrów mikrobiologicznych na
terenie powiatu kołobrzeskiego oraz m. Świnoujście i m. Szczecin.
Przekroczenia fizykochemiczne
Najwięcej próbek z przekroczeniami fizykochemicznymi stwierdzono w powiatach:
stargardzkim – 39, koszalińskim – 37, pyrzyckim – 37, choszczeńskim – 30, kamieńskim – 21
oraz polickim – 21. W trakcie trwania I półrocza 2016 r. brak powiatów woj.
zachodniopomorskiego w których nie stwierdzone zostały żadne przekroczenia parametrów
fizykochemicznych.
W przypadku, kiedy woda nie spełniała wymagań rozporządzenia z dnia 13 listopada
2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi właściwy państwowy
inspektor sanitarny po rozważeniu stopnia zagrożenia dla zdrowia ludzi wydawał decyzję
orzekającą brak przydatności lub warunkową przydatność wody do spożycia przez ludzi.
Obowiązywały również wydane w latach poprzednich dwie decyzje orzekające przydatność
wody na warunkach przyznanego odstępstwa od dopuszczalnych wartości parametrycznych,
tj. po jednej w zakresie boru i azotanów.
W trakcie trwania I półrocza 2015 r. właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni
na terenie woj. zachodniopomorskiego wydali łącznie:
 41 decyzji w sprawie tymczasowego braku przydatności wody do spożycia
dostarczanej przez 34 wodociągi zbiorowego zaopatrzenia oraz 3 podmioty
wykorzystujących wodę pochodzącą z indywidualnych ujęć, jako część działalności
handlowej lub w budynkach użyteczności publicznej,
 65 decyzji w sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia dostarczanej przez
60 wodociągów.
40
2.3.1. Warunkowa przydatność wody do spożycia
Warunkową przydatność wody do spożycia właściwy państwowy powiatowy inspektor
sanitarny może stwierdzić po uwzględnieniu stopnia zagrożenia dla zdrowia jeżeli
przekroczenie wartości dopuszczalnych dla danego parametru, z wyłączeniem parametrów
mikrobiologicznych określonych w załączniku Nr 1 oraz części A załącznika Nr 3 do
rozporządzenia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia
przez ludzi, nie stwarza zagrożenia dla zdrowia i jest możliwe do usunięcia w terminie 30 dni.
W tym przypadku „producent wody” jest zobligowany do ustalenia z właściwym
państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym zakresu i terminu realizacji działań
naprawczych.
Warunkowa przydatność wody do spożycia stwierdzana była w odniesieniu do parametrów,
które nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia, dopuszczenia warunkowe
udzielane są na czas określony, niezbędny do doprowadzenia jakości wody do wymagań
normatywów.
W trakcie trwania I półrocza 2016 wydane zostało w sumie 65 decyzji w sprawie warunkowej
przydatności wody do spożycia wody do spożycia dostarczanej przez 60 wodociągów.
Dodatkowo obowiązywały 62 decyzje w sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia
wody do spożycia dostarczanej przez 56 wodociągów, które wydane zostały w latach
poprzednich. Ogółem więc obowiązywało 127 decyzji w sprawie warunkowej przydatności
wody do spożycia w związku ze stwierdzonymi przekroczeniami, z czego do końca I półrocza
wykonane zostały obowiązki zawarte w 68 decyzjach.
Decyzje sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia dotyczyły unormowania w
wodzie parametrów fizykochemicznych, takich jak: mętność, żelazo, mangan, amonowy jon,
zapach, barwa oraz w pow. kamieńskim: chlorki, sód.
Widoczna jest zależność pomiędzy dobową produkcją wody oraz liczbą obowiązujących
w okresie sprawozdawczym powyższych decyzji, gdyż najczęściej kwestionowano jakość
wody produkowaną lub dostarczana przez wodociągi o najniższej produkcji, tj. poniżej 100
m3/dobę.
Najwięcej decyzji w sprawie warunkowej przydatności wody do spożycia w trakcie I półrocza
2016 r. odnotowano w powiatach: stargardzkim (31), koszalińskim (15), choszczeńskim (13),
kamieńskim (13), goleniowskim (10).
2.3.2. Brak przydatności wody do spożycia
Właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny stwierdzał tymczasowy brak
przydatności wody do spożycia w przypadku wystąpienia zanieczyszczenia
mikrobiologicznego wody, tj. obecności bakterii Escherichia coli i Enterokoków
(paciorkowce
kałowe),
które
stanowią
swoisty
wskaźnik
zanieczyszczenia
mikrobiologicznego wody i ich obecność w wodzie wiąże się z koniecznością podjęcia
natychmiastowych działań naprawczych.
Zgodnie z wymaganiem rozporządzenia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi w wodzie dostarczanej ludziom nie powinny być
obecne bakterie grupy coli oraz ogólna liczba mikroorganizmów w 22 oC po 72 h inkubacji w
ilości stanowiącej „nieprawidłowe zmiany”. Zatem w przypadku niespełnienia powyższych
wymagań właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni stwierdzali również
tymczasowy brak przydatności wody do spożycia wraz z nakazaniem zarządzającemu
wodociągiem podjęcie natychmiastowych działań naprawczych.
W ciągu trwania I półrocza 2016 r. wydanych zostało 41 decyzji w sprawie
tymczasowego braku przydatności wody do spożycia.
41
Ponadto obowiązywał stwierdzony w listopadzie 2014 r. brak przydatności wody do spożycia
dostarczanej przez wodociąg Karcino w pow. kołobrzeskim, zaopatrujący 14 osób, ze
względu na zanieczyszczenie mikrobiologiczne bakteriami grupy coli, Escherichia coli,
Enterokokami oraz ogólną liczbą mikroorganizmów w 22 oC po 72 h. Mieszkańcy budynków
Karcino 1 oraz Karcino 2 zaopatrywani są w butelkowaną wodę do spożycia.
W trakcie obowiązywania tymczasowego braku przydatności wody do spożycia
konsumenci niezwłocznie informowani byli o zanieczyszczeniu wody do spożycia.
Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne zapewniały mieszkańcom zastępcze źródła
zaopatrzenia w wodę oraz prowadziły działania zmierzające do poprawy jakości wody
(dezynfekcja, płukanie sieci, podłączenie do innego wodociągu, itp.).
2.3.3. Odstępstwa od wymaganej jakości wody do spożycia
W przypadku gdy woda nie spełnia wymagań określonych w załączniku Nr 2 do
rozporządzenia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia
przez ludzi, z wyłączeniem wymagań określonych dla bromianów i ołowiu, i nie jest możliwe
przywrócenie jej jakości do stanu wymaganego przepisami rozporządzenia
w terminie 30 dni, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne oraz podmiot
wykorzystujący wodę z indywidualnych ujęć jako część działalności handlowej lub
w budynkach użyteczności publicznej mogą wystąpić o zgodę na odstępstwo od tych
wymagań. Wniosek o zgodę na odstępstwo organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
przekazują do Komisji Europejskiej, która rozpatruje sprawę. Po uzyskaniu zgody Komisji
Europejskiej właściwy państwowy powiatowy lub państwowy graniczny inspektor sanitarny
wydaje decyzję wyrażającą zgodę na odstępstwo, określając maksymalną wartość parametru,
na jaką pozwala odstępstwo, termin obowiązywania zgody oraz warunki, jakie mają być
spełnione w trakcie obowiązywania zgody na odstępstwo.
W trakcie I półrocza 2016 r. na terenie woj. Zachodniopomorskiego obowiązywały dwa
odstępstwa od dopuszczalnych wartości parametrycznych wydane w latach ubiegłych.
Nieodpowiednią jakość wody w zakresie parametrów chemicznych dostarczały dwa
wodociągi publiczne o produkcji wody poniżej 100 m3/d, w tym jeden ze względu na
przekroczenia azotanów oraz jeden ze względu na przekroczenie boru, są to:
 wodociąg Śniatowo w pow. kamieński;
 wodociąg Morzyca w pow. stargardzkim.
W związku z upływem terminu odstępstwa oraz utrzymującym się przekroczeniem
w maju 2016 r. Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
w Szczecinie przekazał Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu wniosek w sprawie zgody na
odstępstwo w sprawie ponadnormatywnej zawartości boru w wodzie podawanej z wodociągu
Śniatowo w pow. kamieńskim.
Wodociąg Śniatowo zaopatruje w wodę do spożycia ok. 150 mieszkańców
w miejscowości Śniatowo.
W związku z tym, że woda z wodociągu Śniatowo wykazuje również przekroczenia chlorków
oraz sodu (zasolenie ujęcia) a wody z terenu Wybrzeża Morza Bałtyckiego charakteryzują się
zwiększoną zawartością tych pierwiastków podjęto decyzję o objęciu dotychczasowego
obszaru zaopatrzenia wodociągu Śniatowo nową strefą zaopatrzenia wodociągu Niemica.
Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne zaplanowało budowę nowej sieci
wodociągowej, która będzie doprowadzała do miejscowości Śniatowo wodę do spożycia
pochodzącą z ujęcia Niemica. Woda z ujęcia Niemica nie wykazuje przekroczeń boru,
chlorków oraz sodu i spełnia wymagania dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Całe przedsięwzięcie obejmuje wybudowanie nowej sieci wodociągowej do miejscowości
42
Śniatowo o długości 600 m oraz dodatkowo wybudowanie nowej sieci wodociągowej do
miejscowości Benice o długości 4 865 m. Harmonogram działań naprawczych przewiduje, że
z początkiem 2018 r. jakość wody dostarczana do miejscowości Śniatowo będzie spełniała
wymagania rozporządzenia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej
do spożycia przez ludzi.
Tab.24. Odstępstwa od wymaganej jakości wody do spożycia w woj.
zachodniopomorskim obowiązujące w trakcie I półrocza 2016 r.
Lp.
1.
2.
Powiat
kamieński
wodociąg
Śniatowo
stargardzki Morzyca
Liczba
Prod.
ludności
3
(m /d)
13,80
40,00
max.
Wartość
mg/l
Termin
odstępstwa
parametr
150
PS-N-HK-4401-60036/13
z dnia 12.06.2013r.
– I odstępstwo
2,0
29.05.2016 r.
– przekazano
kolejny
wniosek do
KE
bor
18
NHK-410178/1060/54/14 z dnia
2014-12-19
– I odstępstwo
65,0
15.12.2016 r.
azotany
Numer
i data wydania zgody
2.4. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia
W takcie trwania I półrocza 2016 r. wodę o niestabilnych parametrach
fizykochemicznych oraz zanieczyszczoną mikrobiologicznie dostarczało w sumie 155
wodociągów (warunkowa przydatność, tymczasowy brak przydatności oraz czasowe
odstępstwo), co stanowi 15,90 % z 975 zewidencjonowanych wodociągów i innych
podmiotów wykorzystujących wodę pochodzącą z indywidualnych ujęć, jako część
działalności handlowej lub w budynkach użyteczności publicznej.
Nakazy organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej wydawane w wyniku sprawowanego
monitoringu oraz prowadzone przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne działania
naprawcze przyczyniały się do usuwania przyczyn powodujących niewłaściwa jakość wody.
Najczęściej kwestionowane w wodzie parametry to: żelazo, mangan, jon amonowy
oraz podwyższona mętność. Są to parametry z grupy tzw. parametrów wskaźnikowych, które
nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumenta, są jednak ważnym wskaźnikiem
niewłaściwie prowadzonych procesów uzdatniania wody (odżelazianie i odmanganianie)
lub dystrybucji wody. Związki te nie stanowią istotnego zagrożenia dla zdrowia
konsumentów, są jednak uciążliwe, pogarszają organoleptyczną jakość wody i powinny być
usunięte w procesach uzdatniania przed podaniem wody do sieci wodociągowej.
Pogorszenia jakości wody w zakresie mikrobiologicznym były spowodowane głównie
awariami urządzeń, przeciekami na sieci, brakiem właściwej dezynfekcji po dokonanej
konserwacji, złym stanem technicznym instalacji wewnętrznej, małym rozbiorem wody,
brakiem regularnego płukania sieci, co mogło być skutkiem wtórnego zanieczyszczenia
w związku z odkładaniem się w przewodach związków żelaza i manganu. Stwierdzenie
obecności mikroorganizmów w wodzie sugeruje nieodpowiednie jej uzdatnienie, wtórne
zanieczyszczenie lub nadmierną zawartość substancji odżywczych w uzdatnionej wodzie.
W niektórych przypadkach nie udało się ustalić bezpośredniej przyczyny niewłaściwej jakości
bakteriologicznej wody w systemie dystrybucji. Stwierdzenie obecności mikroorganizmów w
wodzie sugeruje nieodpowiednie jej uzdatnienie, wtórne zanieczyszczenie lub nadmierną
zawartość substancji odżywczych w uzdatnionej wodzie.
43
W trakcie I półrocza 2016 r. nie zostały stwierdzone żadne reakcje niepożądane związane
ze spożyciem wody, w tym nie stwierdzono wystąpienia chorób wodnopochodnych.
2.5. Awarie
W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły intensywne zdarzenia atmosferyczne
prowadzące do braków w dostawie wody. Przerwy w dostawie wody zdarzały się
sporadycznie i były krótkotrwałe. Spowodowane były m.in. remontami, awariami sieci
wodociągowej, krótkotrwałymi wyłączeniami prądu, awariami stacji uzdatniania wody,
usuwaniem przecieków na sieci oraz dezynfekcją sieci. W przypadku braku lub niedoboru
wody w czasie awarii sieci wodociągowej woda dostarczana była beczkowozami, bądź też
ludność korzystała z wody w opakowaniach jednostkowych. Awarie usuwane były
niezwłocznie, w możliwie krótkim czasie.
Ponadto
przedsiębiorstwa
wodociągowo-kanalizacyjne
informowały
właściwych
państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych o zamiarze odcięcia dostawy wody lub
zamknięcia przyłącza kanalizacyjnego oraz o miejscach i sposobie udostępniania zastępczych
punktów poboru wody, zgodnie z wymaganiem art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r.
o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t. j. Dz. U. z 2015 r.,
poz. 139 z późn. zm.).
Wnioski:
1. Korzystnym zjawiskiem jest włączenie do nadzoru organów Państwowej Inspekcji
Sanitarnej poza przedsiębiorstwami wodociagowo-kanalizacyjnymi również
podmiotów wykorzystujących wodę z indywidualnych ujęć wody jako część
działalności handlowej lub do budynków użyteczności publicznej.
2. Przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie
jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015 r., poz. 1989)
wprowadzają m. in. obowiązek prowadzenia badania wody przez podmioty
wykorzystujące wodę, pochodzącą z indywidualnego ujęcia, jako część działalności
handlowej lub w budynkach użyteczności publicznej w takim samym zakresie jak
przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, co przyczynia się do zwiększenia
bezpieczeństwa zdrowotnego wody.
44
III. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE ZAPOBIEGAWCZEGO NADZÓRU SANITARNEGO
Państwowa Inspekcja Sanitarna w ramach sprawowania Zapobiegawczego Nadzoru
Sanitarnego dokonuje analizy: projektowych działań planistycznych i inwestycyjnych
odnoszących się do gmin, powiatów, województwa zachodniopomorskiego, rozwiązań
techniczno-budowlanych obiektów i infrastruktury oraz technologicznych różnych procesów,
pod kątem wpływu w/w działań na zdrowie i życie ludzi.
Sprawowanie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego ma na celu zapewnienie na etapie
planowania zagospodarowania przestrzennego oraz planowania i realizacji inwestycji,
właściwego stanu sanitarno-zdrowotnego w obiektach, w taki sposób, aby w trakcie
eksploatacji obiektów nie powstawały zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi, powodowane
przyjętymi w tym zakresie rozwiązaniami. Analiza projektowanych rozwiązań
w szczególności przeprowadzana jest w aspekcie oceny ryzyka narażenia ludności na
czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia człowieka.
Analizą objęte były miejsca przebywania i zamieszkania ludzi, a także miejsca pracy, nauki,
wychowania, sportu, rekreacji, wypoczynku, obsługi pasażerskiej, działalności leczniczej.
Zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w ramach sprawowania
Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w I półroczu 2016 roku zajmowały stanowiska pod względem wymagań higienicznych
i zdrowotnych m.in. w sprawie:
 projektów, programów i strategii oraz innych dokumentów odnoszących się do terenów
gmin i województwa zachodniopomorskiego,
 planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko na etapie
oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko,
 dokumentacji projektowych inwestycji, w szczególności projektów budowlanych,
 zgód, opinii i uzgodnień wynikających z przepisów prawnych,
 obiektów budowlanych przed dopuszczeniem ich do użytkowania przez właściwy organ,
 nowych procesów technologicznych, np. technologii uzdatniania wody.
Ocena dokonywana pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych dotyczyła
następujących przedsięwzięć inwestycyjnych: obiektów handlowych, przemysłowych,
usługowych, turystycznych, hotelarskich, wychowania i nauczania (szkoły i przedszkola),
ochrony zdrowia (w których prowadzona jest działalność lecznicza, apteki, itp.), miejsc
obsługi pasażerów, linii elektroenergetycznych, stacji bazowych telefonii komórkowej, dróg,
instalacji energii odnawialnych (np. elektrowni wiatrowych), stacji paliw, ferm zwierzęcych.
W I półroczu 2016 roku Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor
Sanitarny w Szczecinie oraz Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni woj.
zachodniopomorskiego w ramach sprawowania Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego
dokonywali uzgodnień w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko
dotyczących: zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie
oddziaływania na środowisko projektów dokumentów strategicznych, tj. projektów
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, innych planów i dokumentów,
np. koncepcji,
planów,
programów
i strategii
opracowanych
dla
gmin,
woj. zachodniopomorskiego; uzgodnień dotyczących odstąpienia od przeprowadzenia
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko w/w dokumentów; oceny projektów
dokumentów wraz z prognozami oddziaływania na środowisko w/w dokumentów.
45
W postępowaniu dotyczącym oceny oddziaływania przedsięwzięć kwalifikowanych do
mogących znacząco oddziaływać na środowisko, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego woj. zachodniopomorskiego uczestniczyły
wydając opinie: w sprawie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko;
w sprawie zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko; przed wydaniem decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach; inne, w ramach przeprowadzanych ponownych ocen
oddziaływania przedsięwzięć na środowisko.
Pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych opiniowane były również
projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy - w ramach ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym.
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa zachodniopomorskiego,
w ramach sprawowania Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego zajmowały również
stanowiska w formie uzgodnień, zgód, opinii, dotyczące:
1. uzgadniania dokumentacji projektowych inwestycji, w procesie inwestycyjnym, na etapie
projektowania obiektów budowlanych, w tym uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na
budowę. W imieniu państwowego inspektora sanitarnego, na podstawie uprawnień
nadanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego, uzgodnień dokumentacji projektowej
dokonywali
również
rzeczoznawcy
do
spraw
sanitarnohigienicznych
woj. zachodniopomorskiego;
2. spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu
wykonującego działalność leczniczą;
3. uzgadniania projektów osłon stałych i wentylacji w gabinetach wyposażonych w aparaty
rentgenowskie;
4. uzgodnienia wskazań ekspertyz technicznych w zakresie przyjętych rozwiązań zamiennych
w związku z niespełnieniem wymagań określonych w przepisach dotyczących warunków
technicznych obiektów budowlanych;
5. odstępstw od przepisów prawa (m.in. w zakresie warunków technicznych, bezpieczeństwa
i higieny pracy w pomieszczeniach, usytuowania urządzeń w budynkach i na terenie
działki budowlanej).
Stanowiska w zakresie odstępstw od przepisów dotyczyły m.in. takich zagadnień jak:
obniżenie wysokości pomieszczeń, zagłębienia poniżej poziomu terenu oraz oświetlenia
światłem dziennym pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi. Stanowiska te odnosiły się
również do usytuowania wyrzutni powietrza instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,
a także odległości zlokalizowania zbiorników na nieczystości ciekłe, miejsc na kontenery na
odpady stałe od okien i drzwi budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi
oraz od granicy z sąsiednią działką.
Działania podejmowane w ramach sprawowanego zapobiegawczego nadzoru
sanitarnego uwzględniały konieczność zapewnienia ludziom zdrowych warunków życia
w miejscu ich zamieszkania, pobytu i były skierowane m.in. na oddzieleniu obszarów
przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową od obszarów przemysłowych, tras
komunikacyjnych, itp. w celu ograniczenia niekorzystnego oddziaływania na mieszkańców;
zapewnieniu właściwej gospodarki wodno-ściekowej, w tym zaopatrzenie ludności w wodę
do spożycia o odpowiedniej jakości; zabezpieczeniu ludzi przed uciążliwością związaną
z hałasem (miejska komunikacja, zakłady usługowe, przemysłowe, lotniska, itp.) poprzez
46
zastosowanie odpowiednich rozwiązań technicznych, takich jak np. ekrany akustyczne;
ochronę ludzi przed promieniowaniem elektromagnetycznym niejonizującym oraz
jonizującym poprzez zastosowanie np. odpowiednich osłon i innych rozwiązań
zabezpieczających; zagwarantowanie odpowiednich pod względem wymagań higienicznych
i zdrowotnych warunków pobytu ludzi w budynkach, w odniesieniu do funkcji pomieszczeń,
poprzez zapewnienie w nich m.in. właściwego oświetlenia, wysokości, kubatury, jakości
środowiska zewnętrznego (w tym: wielkości wymiany powietrza, jego czystości, temperatury,
wilgotności), a także bezpiecznych pod względem zdrowotnym materiałów budowlanych;
zapewnieniu pracownikom odpowiednich higienicznych i zdrowotnych warunków pracy,
biorąc pod uwagę m.in. dopuszczalne wartości stężeń i natężeń chemicznych i fizycznych
czynników szkodliwych dla zdrowia ludzi oraz szkodliwych czynników biologicznych.
W województwie zachodniopomorskim w I półroczu 2016 roku organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego wydały około 1540
stanowisk (w I półroczu 2015 roku - około 1500 stanowisk), w tym:
 około 227 uzgodnień i opinii w ramach postępowania w sprawie strategicznych ocen
oddziaływania na środowisko projektowanych dokumentów (w I półroczu 2015 roku około 257);
 około 86 opinii dotyczących projektów miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego
oraz
studium
uwarunkowań
i kierunków
zagospodarowania
przestrzennego, w innym trybie niż strategiczna ocena oddziaływania na środowisko (w I
półroczu 2015 roku - około 95);
 około 415 opinii w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
(w I półroczu 2015 roku - około 340);
 ponad 197 zgód, uzgodnień i opinii wymaganych przepisami prawa materialnego m.in.
dotyczących zastosowania rozwiązań innych niż określone w obowiązujących przepisach
prawnych, w tym w zakresie warunków technicznych (w I półroczu 2015 roku – ponad
300);
 około 17 opinii dotyczących spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać
pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (w I półroczu
2015 roku - około 14);
 około 453 stanowisk w ramach uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania obiektów
budowlanych, w tym 0 sprzeciwów wobec dopuszczenia do użytkowania (w I półroczu
2015 roku - około 589, w tym 1 statek i 0 sprzeciwów);
Za najważniejszy obiekt, dopuszczony do użytkowania w I półroczu 2016 roku na
terenie woj. zachodniopomorskiego, uznano Terminal Regazyfikacyjny Skroplonego Gazu
Ziemnego (LNG) w Świnoujściu. Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor
Sanitarny w Szczecinie, na podstawie nadanej delegacji prawnej, ze względu na szczególną
wagę i zawiłość sprawy, w październiku 2014 roku podjął realizację czynności dotyczących
wydania pozwolenia na użytkowanie w/w inwestycji; w konsekwencji opinią sanitarną z dnia
25 marca 2016 r. nie wniósł sprzeciwu do wydania pozwolenia na jej użytkowanie.
Liczba uzgodnień dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych
i zdrowotnych, dokonanych w I półroczu 2016 roku przez organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej oraz rzeczoznawców sanitarnohigienicznych wyniosła łącznie około 1060
(w I półroczu 2015 roku - około 1050). Państwowi Inspektorzy Sanitarni wydali około 145
uzgodnień (w I połowie 2015 roku - około 134), rzeczoznawcy sanitarnohigieniczni - 916
uzgodnień (w I półroczu 2015 roku - 912) - co stanowiło ponad 86 % wszystkich
uzgodnionych projektów.
47
Liczba kontroli oraz wizji lokalnych obiektów i terenów objętych zapobiegawczym
nadzorem sanitarnym w I półroczu 2016 roku, to około 500 (w I półroczu 2015 roku - około
750).
Wnioski
Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny sprawowany przez organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej województwa zachodniopomorskiego realizuje ustawowe obowiązki i zadania
w zakresie ochrony zdrowia publicznego, w szczególności poprzez:
 opiniowanie lub uzgadnianie pod względem higienicznym i zdrowotnym projektów
planów zagospodarowania i innych dokumentów strategicznych m.in. w ramach
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko,
 opiniowanie przedsięwzięć w ramach oceny oddziaływania na środowisko,
 uzgadnianie dokumentacji projektowych inwestycji,
 wydawanie zgód, uzgodnień i opinii dotyczących odstępstw od przepisów prawa, w tym
określających warunki techniczne oraz warunki bezpieczeństwa i higieny pracy,
 zajmowanie
stanowisk w sprawie obiektów budowlanych przekazywanych do
użytkowania.
Stanowiska organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zapobiegawczego
nadzoru sanitarnego zajmowane są wyłącznie na wniosek zainteresowanych podmiotów lub
w związku z wystąpieniami organów prowadzących postępowanie główne i dotyczą
planowanych inwestycji lub zagospodarowania terenu. Ocena projektowanych rozwiązań
skupia się w szczególności na ocenie ryzyka narażenia ludności na czynniki fizyczne,
chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia człowieka w miejscu jego
zamieszkania i przebywania.
W I półroczu 2016 roku ogólna liczba stanowisk zajętych w ramach zapobiegawczego
nadzoru sanitarnego kształtowała się na poziomie ponad 1500 i była większa o około 40 od
liczby stanowisk zajętych w I półroczu 2015 roku.
Wzrosła, o około 22 % liczba opinii wydanych w ramach oceny oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko oraz liczba opinii dotyczących spełnienia wymagań, jakim
powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność
leczniczą – o ponad 21 %. Zanotowano spadek liczby uzgodnień i opinii w ramach
postępowania w sprawie strategicznych ocen oddziaływania na środowisko projektowanych
dokumentów - o około 11 % oraz spadek liczby opinii dotyczących projektów studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz projektów miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego - opiniowanych w ramach ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym – o ponad 9 %.



Spadek liczby wydawanych stanowisk dotyczył również spraw:
o około 34 % - zgód, uzgodnień i opinii wymaganych przepisami prawa materialnego m.in.
dotyczących zastosowania rozwiązań innych niż określone w obowiązujących przepisach
prawnych, w tym w zakresie warunków technicznych;
o około 23 % - stanowisk w ramach uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania
obiektów budowlanych;
o około 0,5 % - uzgodnień dokumentacji projektowej dokonanych w I półroczu 2016 r.
przez rzeczoznawców do spraw sanitarnohigienicznych; i o około 8 % - uzgodnień
dokumentacji projektowej dokonanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
48
Dominującą pozycję w całości załatwionych spraw zajmowały stanowiska wydane
w ramach uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania obiektu budowlanego - około 30 %
oraz opinie wydawane w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko - około
27 %; dalej, uzgodnienia i opinie w ramach postępowania w sprawie strategicznych ocen
oddziaływania na środowisko - około 14 %, zgody, uzgodnienia i opinie wymagane
przepisami prawa materialnego m.in. dotyczące zastosowania rozwiązań innych niż określone
w obowiązujących przepisach prawnych, w tym w zakresie warunków technicznych – około
13 %, uzgodnienia dokumentacji projektowej obiektów budowlanych - około 10 %, opinie
dotyczące projektów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - opiniowanych
w ramach ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – około 5 % oraz liczba
opinii dotyczących spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia
i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą – około 1 %.
Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawując Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny odgrywa
znaczącą rolę w ochronie zdrowia publicznego poprzez kreowanie polityki prewencyjnego
ograniczania bądź eliminowania wystąpienia ryzyka narażenia ludności na czynniki fizyczne,
chemiczne i biologiczne, uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia człowieka: na etapie projektów
strategii, planów i programów oraz innych dokumentów strategicznych opracowywanych dla
terenu województwa zachodniopomorskiego; inspirując działania lokalnych organów
administracji samorządowej m.in. w zakresie zachowania klimatu akustycznego bezpiecznego
dla zdrowia obywateli, ochroną ludzi przed promieniowaniem elektromagnetycznym
niejonizującym oraz jonizującym, uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej,
zapewnienia terenów dla rekreacji i wypoczynku, wymagając przy uzgadnianiu planów
zagospodarowania przestrzennego odpowiedniego, z punktu widzenia ochrony zdrowia,
zagospodarowania terenów; wypowiadając się w ramach postępowania w sprawie oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; poprzez ocenianie dokumentacji projektowej
obiektów budowlanych i inwestycji infrastrukturalnych i wymaganie od inwestorów już na
etapie planowania inwestycji spełnienia właściwych warunków sanitarnohigienicznych,
w tym mających wpływ na środowisko wewnętrzne pomieszczeń przeznaczonych na pobyt
ludzi w obiektach przeznaczonych do użytku ludności, produkcji spożywczej, działalności
i usług dla ludności.
49
IV. STAN SANITARNY WYBRANYCH OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
I KĄPIELISK
4.1. Informacje ogólne
W I półroczu 2016 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna woj. zachodniopomorskiego objęła
nadzorem 12016 obiektów użyteczności publicznej. Kontrole stanu sanitarnego
przeprowadzono w 3841 z nich tj. skontrolowano 31,96% obiektów.
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Nadzorem sanitarnym zostały objęte następujące obiekty:
ustępy publiczne skontrolowano 106 spośród 244 w ewidencji, co stanowi 43,44%
obiektów,
ustępy ogólnodostępne skontrolowano 38 spośród 67 w ewidencji, co stanowi 56,72%,
domy pomocy społecznej skontrolowano 21 spośród 47 w ewidencji, co stanowi 44,68%,
inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej skontrolowano 12 spośród
38 w ewidencji, co stanowi 31,58%,
placówki zapewniające całodobową opiekę skontrolowano 2 spośród 9 w ewidencji, co
stanowi 22,22%,
obiekty hotelarskie i inne, w których są świadczone usługi hotelarskie skontrolowano
423 spośród 2105 w ewidencji, co stanowi 20,09%,
noclegownie i domy dla bezdomnych skontrolowano 12 spośród 22 w ewidencji,
co stanowi 54,55%,
zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz inne,
w których są świadczone więcej niż jedna z usług fryzjerskich, kosmetycznych,
tatuażu, odnowy biologicznej skontrolowano 1056 spośród 2869 w ewidencji,
co stanowi 36,8%,
dworce autobusowe skontrolowano 10 spośród 13 w ewidencji, co stanowi 76,92%,
dworce, stacje i przystanki kolejowe skontrolowano 49 spośród 98 w ewidencji,
co stanowi 50%,
przystanie jednostek pływających rekreacyjnych i sportowych skontrolowano
4 spośród 13 w ewidencji, co stanowi 30,77%,
tereny rekreacyjne skontrolowano 476 spośród 1857 w ewidencji, co stanowi 25,63%,
zakłady karne i areszty śledcze skontrolowano 9 spośród 16 w ewidencji, co stanowi
56,25%,
cmentarze skontrolowano 44 spośród 517 w ewidencji, co stanowi 8,51%,
domy przedpogrzebowe skontrolowano 7 spośród 40 w ewidencji, co stanowi 17,5%,
pływalnie skontrolowano 106 spośród 254 w ewidencji, co stanowi 41,73%,
inne obiekty użyteczności publicznej skontrolowano 1464 spośród 3807 w ewidencji,
co stanowi 38,46%.
4.2 Stan sanitarny wybranych obiektów
4.2.1 Ustępy publiczne
W I półroczu 2016 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna objęła nadzorem 244 ustępy
publiczne. Ogółem skontrolowano 106 ustępów, przeprowadzając 160 kontroli sanitarnych.
Czynności kontrolne wykazały, że stan higieniczno-sanitarny i techniczny większości
skontrolowanych obiektów był zachowany, wyposażenie ustępów w armaturę sanitarną
zależało od standardu. Obiekty wyposażone były w dostateczną ilość środków
50
czystościowych, dezynfekcyjnych i higienicznych. Nieprawidłowości higieniczno-sanitarne i
techniczne wystąpiły w jednym z nich i dot.:
– przy wejściu głównym przy kasie sufit miejscami z łuszczącą się i odpadającą farbą,
– w części damskiej przy kabinie sufit i ściana w rogu zawilgocona, trwale zabrudzona.
W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wszczęto postępowanie
administracyjne.
Następnie strona poinformowała o usunięciu nieprawidłowości.
Przeprowadzona kontrolę sprawdzającą potwierdziła usunięcie uchybień. Postępowanie
administracyjne umorzono.
Na poprawę stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego obiektów wydano 4 decyzje
zmieniające termin realizacji obowiązków. Wyegzekwowano nakazy 3 decyzji
administracyjnej z lat ubiegłych.
Ustępy oraz dojścia do nich oznakowano w widoczny sposób.
4.2.2 Ustępy ogólnodostępne
W I półroczu 2016 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna woj. zachodniopomorskiego objęła
nadzorem 67 ustępów ogólnodostępnych, z których skontrolowano 38, przeprowadzając 52
kontrole sanitarne.
W wyniku prowadzonych czynności kontrolnych w jednym obiekcie stwierdzono
uchybienia higieniczno-sanitarne i techniczne dotyczące niewłaściwego stanu sanitarnego
kratek wentylacyjnych, niewłaściwego stanu technicznego stolarki okiennej i instalacji
kanalizacyjnej odprowadzającej ścieki z pisuarów oraz uchwytów do zlewów w ustępach.
Wszczęto postępowanie administracyjne, następnie na poprawę stanu higieniczno –
sanitarnego i technicznego przedmiotowego obiektu wydano decyzję administracyjną, którą
wyegzekwowano jeszcze w 2016 r. Ponadto, wydano 2 decyzje - rachunki na łączną kwotę
59,67 zł.
4.2.3 Domy pomocy społecznej, inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej
oraz placówki zapewniające całodobową opiekę
–
–
–
W dniu 30.06.2016 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się:
47 domów pomocy społecznej, z których skontrolowano 21,
38 inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej, skontrolowano 12 z nich,
9 placówek zapewniających całodobową opiekę, skontrolowano – 2.
Ogółem skontrolowano 35 domów pomocy społecznej, innych jednostek
organizacyjnych pomocy społecznej oraz placówek zapewniających całodobową opiekę,
przeprowadzając 37 kontroli sanitarnych.
W trakcie prowadzonych czynności kontrolnych oceniano: stan higieniczno – sanitarny i
techniczny pokoi mieszkalnych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i gospodarczych,
ciągów komunikacyjnych, klatek schodowych, stan higieniczno – sanitarny i techniczny
wyposażenia pomieszczeń, z których korzystają mieszkańcy placówek, zaopatrzenie obiektu
w wodę do spożycia, postępowanie z odpadami medycznymi, postępowanie z bielizną,
gospodarkę odpadami komunalnymi, odprowadzanie ścieków bytowo-gospodarczych oraz
dbałość o czystość na przyległym terenie. Obiekty w ramach standaryzacji systematycznie
51
podnoszą poziom świadczonych usług. Przeprowadzone kontrole wykazały prawidłowy stan
higieniczno-sanitarny i techniczny większości obiektów. Nieprawidłowości stwierdzono
w 5 domach pomocy społecznej, tj.:
– powierzchnie ścian i sufitów w pomieszczeniach DPS z pęknięciami, ubytkami farby
i tynku oraz śladami po zalaniu,
– powierzchnie podłogowe z ubytkami, trudne do utrzymania w czystości,
– stolarka okienna i drzwiowa wypaczona z pęknięciami lub ubytkami,
– w pomieszczeniu higieniczno-sanitarnym powierzchnie ścian z pęknięciami
i brakującymi płytkami ceramicznymi,
– powierzchnie grzejników c.o. z ubytkami farby i śladami rdzy.
W związku z niespełnieniem wymagań higieniczno-sanitarnych i technicznych
określonych w obowiązujących aktach prawnych wydano 10 decyzji administracyjnych,
w tym 4 decyzje zmieniające termin realizacji nałożonych obowiązków. Jedną z nich
wyegzekwowano jeszcze w 2016 r. Ponadto wydano 6 decyzji - rachunków na łączną kwotę
502 zł.
4.2.4. Noclegownie i domy dla bezdomnych
Do dnia 30.06.2016 r. w ewidencji obiektów będących pod nadzorem Państwowej
Inspekcji Sanitarnej znajdowało się 22 noclegowni i domów dla bezdomnych, z których
skontrolowano 12 obiektów, wykonując 14 kontroli sanitarnych.
Prowadzone czynności kontrolne wykazały nieprawidłowości w dwóch noclegowniach
tj.:
– ściany i sufity w pokojach noclegowych trwale zabrudzone, z pęknięciami, ubytkami
farby i tynku oraz śladami po zalaniu,
– powierzchnia podłogowa w pomieszczeniach noclegowych z ubytkami, pęknięciami
terakoty, trudna do utrzymania w czystości.
W związku ze stwierdzonymi uchybieniami wydano 3 decyzje administracyjne, w tym
jedną decyzję zmieniającą termin realizacji obowiązków. Jedną z nich wyegzekwowano
jeszcze w 2016 r. Ponadto, wydano 2 decyzje - rachunki na łączną kwotę 78,46 zł.
Na dzień 30.06.2015 r. zły stan techniczny występował w 1 ze skontrolowanych
obiektów.
4.2.5. Obiekty hotelarskie i inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie
W I półroczu 2016 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
2105 obiektów hotelarskich oraz innych obiektów, w których świadczone są usługi
hotelarskie, w tym:
– 125 hoteli,
– 9 moteli,
– 43 pensjonaty,
– 16 kempingów,
– 3 domy wycieczkowe,
– 80 schronisk, pól biwakowych,
– 1264 ośrodków wczasowych,
– 223 gospodarstwa agroturystyczne,
52
–
342 inne obiekty np. kwatery turystyczne, pokoje hotelowe, pokoje gościnne, pokoje
noclegowe, apartamenty, ośrodki szkoleniowo – wypoczynkowe, ośrodki żeglarskie,
ośrodki jeździeckie etc.).
Skontrolowano 423 ww. obiekty, przeprowadzając w nich 476 kontroli sanitarnych.
W trakcie prowadzonych czynności kontrolnych oceniano m.in.: stan higieniczno
– sanitarny i techniczny pokoi mieszkalnych, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych
i gospodarczych wraz z wyposażeniem, ciągów komunikacyjnych, klatek schodowych,
zaopatrzenie w wodę do spożycia, postępowanie z bielizną, gospodarkę odpadami
komunalnymi, odprowadzanie ścieków bytowo-gospodarczych oraz dbałość o czystość na
przyległym terenie.
W wyniku prowadzonych czynności kontrolnych w obiektach hotelarskich i innych
obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie stwierdzane następujące
nieprawidłowości:
– brak prawidłowych warunków magazynowania bielizny/pościeli czystej oraz suszenia
bielizny po wypraniu uniemożliwiających wtórne jej zanieczyszczenie,
– pościel prana we własnym zakresie nie poddawana jest dezynfekcji,
– w magazynie bielizny czystej oraz w magazynie gospodarczym ściany trwale zabrudzone,
– brak wydzielonego pomieszczenia lub miejsca do składowania bielizny czystej, która
przechowywana jest na wózku w magazynie środków czystości,
– brudne, poplamione materace, kołdry i poduszki,
– w pomieszczeniach pralni powierzchnie ścienne z łuszczącą się farbą, powierzchnie
podłogowe z ubytkami, pęknięciami terakoty,
– w pokojach mieszkalnych, w ciągach komunikacyjnych, w pomieszczeniach świetlic
powierzchnie ścienne i sufity trwale zabrudzone, z ubytkami farby i tynku oraz śladami po
zalaniu,
– w pomieszczeniach higieniczno – sanitarnych powierzchnie ścienne i sufity trwale
zabrudzone, z przebarwieniami, z łuszczącą i odpryskującą farbą, ze śladami po zalaniu,
ubytki silikonu i fug, urządzenia sanitarne – wyeksploatowane, wypełnienia silikonowe i
fug z ciemnym nalotem,
– w pokojach mieszkalnych, w ciągach komunikacyjnych wykładziny dywanowe trwale
zabrudzone,
– w pokojach mieszkalnych oraz pomieszczeniach higieniczno – sanitarnych przy pokojach
mieszkalnych oraz ogólnodostępnych – grzejniki c.o. z ubytkami, pęknięciami farby i
tynku oraz ze śladami korozji, zakurzone kratki wentylacyjne,
– brak magazynu lub wydzielonego miejsca do przetrzymywania środków czystości
i sprzętu porządkowego,
– brak wydzielonego miejsca do mycia i dezynfekcji sprzętu porządkowego,
– wyeksploatowany sprzęt będący na wyposażeniu pokoi mieszkalnych m.in. fotele i sofy
tapicerowane.
– w pomieszczeniu socjalnym personelu pionu hotelowego brązowy zaciek na suficie,
– brak wdrożonych procedur dot. zapewnienia ochrony przed zakażeniami i chorobami
zakaźnymi przy wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do naruszenia
ciągłości tkanki ludzkiej,
– podczas wykonywania zabiegów manicure używano narzędzi niesterylnych,
– brak środków do dezynfekcji narządzi, przy urzyciu których dochodzi do naruszenia
ciągłości tkanki ludzkiej.
53
Na poprawę stanu higieniczno – sanitarnego i technicznego obiektów hotelarskich
i innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie wydano 21 decyzji
administracyjnych, w tym 2 decyzje zmieniające termin realizacji nakazów.
W 2016 r. wyegzekwowano obowiązki 48 decyzji administracyjnych, w tym 37 decyzji
wydanych w latach ubiegłych. Ponadto, wydano 21 decyzji - rachunków na łączną kwotę
1040,28 zł oraz wystosowano 5 upomnień. Winnych zaniedbań ukarano 13 grzywnami
w drodze mandatu karnego na kwotę 3000 zł.
Nadzór prowadzony przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad obiektami
hotelarskimi oraz innymi obiektami, w których świadczone są usługi hotelarskie, wykazuje
sukcesywną poprawę ich stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego oraz wzrost poziomu
świadczonych usług. Zauważalna poprawa jest proporcjonalna do rozwoju sektora
prywatnego gospodarki. Ma to swoje uzasadnienie w istnieniu ogromnej konkurencji na
rynku, która pozytywnie wpływa na ciągłe podnoszenie standardu świadczonych usług nie
tylko pod względem różnorodności ale i ich jakości. Wiele podmiotów gospodarczych
w swojej działalności dąży do poprawy funkcjonalności posiadanych pomieszczeń, zmiany
wystroju wnętrz, wyposaża swoje obiekty w nowoczesne, dobrej jakości materiały sprzęty
i urządzenia, jednocześnie zapewniając warunki zgodne z wymaganiami określonymi
w obowiązujących aktach prawnych.
Na dzień 30.06.2016 r. zły stan higieniczno – sanitarny i techniczny występował
w 9 skontrolowanych obiektach.
4.2.6. Dworce autobusowe, dworce, stacje i przystanki kolejowe, środki transportu
4.2.6.1. Dworce autobusowe
W I półroczu 2016 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
13 dworców autobusowych, z których skontrolowano 10, przeprowadzając w nich
14 kontroli sanitarnych.
W trakcie przeprowadzonych czynności kontrolnych nieprawidłowości stwierdzono na
jednym tj.: w pomieszczeniu poczekalni dla pasażerów powierzchnia filaru nośnego
z zaciekami wód opadowych, w miejscach zacieków trwale zabrudzona, na powierzchni
podłogowej przy filarze niewielkie kałuże wody.
Wszczęto postępowanie administracyjne a następnie na poprawę stanu higieniczno –
sanitarnego i technicznego wydano decyzję administracyjną, którą wyegzekwowano jeszcze
w 2016 r. Wydano również decyzję – rachunek na kwotę 5,67 zł.
Na dzień 30.06.2016 r. we wszystkich przedmiotowych obiektach występował
prawidłowy stan higieniczno – sanitarny i techniczny.
4.2.6.2. Dworce, stacje i przystanki kolejowe
W dniu 30.06.2016 r. w ewidencji obiektów będących pod nadzorem Państwowej
Inspekcji Sanitarnej znajdowało się 91dworców, stacji i przystanków kolejowych, z których
skontrolowano 41, wykonując 71 kontroli sanitarnych.
54
We wszystkich kontrolowanych obiektach stwierdzono prawidłowy stan higieniczno –
sanitarny i techniczny.
4.2.6.3. Środki transportu
W I połowie 2016 r. organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej objęły nadzorem
1239 środków transportu, z których skontrolowano 226, tj.:
– 77 autobusów komunikacji publicznej,
– 14 autobusów turystycznych,
– 3 tramwaje,
– 55 wagonów w pociągach,
– 4 samochody do przewozu chorych,
– 62 samochody do przewozu zwłok i szczątków ludzkich,
– 6 samochodów do przewozu bielizny,
– 5 taksówek.
Przeprowadzono 136 kontroli sanitarnych.
W okresie sprawozdawczym tj. od 1.01.2016 r. do 30.06.2016 r. w trakcie prowadzonych
kontroli stanu sanitarno – higienicznego i technicznego, wszystkie środki transportu posiadały
prawidłowy stan.
4.2.7. Tereny rekreacyjne
Do dnia 30.06.2016 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
1857 terenów rekreacyjnych, w tym:
– 920 tereny zabaw dla dzieci, place zabaw;
– 702 piaskownic;
– 3 ogródków jordanowskich;
– 105 parków, zieleńców;
– 2 ogrody botaniczne,
– 85 plaż,
– 40 innych obiektów, w tym: przystanie wodne, porty jachtowe, kąpieliska, miejsca
wykorzystywane do kąpieli, tereny rekreacyjne nad jeziorami, etc.
Skontrolowano 476 obiektów, wykonując w nich 399 kontroli sanitarnych.
W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych zły stan higieniczno – sanitarny
i techniczny dotyczył piaskownicy i plaży tj. piaskownica w nie posiadała zabezpieczenia
przed dostępem zwierząt, natomiast na zejściu plażowym obecne były metalowe części
z odpryskami farby, miejscami ze śladami korozji. Wobec organów odpowiedzialnych za
obiekty wszczęto postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzonych nieprawidłowości.
4.2.8. Cmentarze i domy przedpogrzebowe
W I półroczu 2016 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało
się 517 cmentarzy. Skontrolowano 44 z nich, prowadząc 44 kontrole sanitarne.
W trakcie przeprowadzanych czynności kontrolnych oceniano: stan higieniczno
– sanitarny i techniczny obiektów funkcjonujących na terenie cmentarzy, utrzymanie
55
porządku w obrębie cmentarzy, w tym postępowanie z odpadami komunalnymi, stan punktów
poboru wody oraz stan ogrodzeń cmentarzy.
W okresie sprawozdawczym tj. od 1.01.2016 r. do 30.06.2016 r. kontrole stanu
sanitarnego cmentarzy wykazały nieprawidłowości na 2 z nich. Stwierdzone uchybienia dot.:
– uszkodzonych ogrodzeń cmentarzy,
– braku bramy wjazdowej,
– uszkodzonych schodów wejściowych do budynku administracyjno-socjalnego,
– trwale zabrudzonych ściany w pomieszczeniach budynku administracyjno-socjalnego,
– uszkodzonych drzwi wejściowych do budynku administracyjno-socjalnego.
Na poprawę stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego obiektów wydane zostały
3 decyzje administracyjne, w tym jedna zmieniająca termin realizacji obowiązków oraz
2 decyzje – rachunki na kwotę 74 zł.
Na dzień 30.06.2016 r. zły stan higieniczno – sanitarny i techniczny występował
w 2 obiektach.
W I połowie 2016 r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej znajdowało się
40 domów przedpogrzebowych, skontrolowano 7, wykonując 7 kontroli. W wyniku
prowadzonych czynności kontrolnych, w żadnym z nich nie stwierdzono nieprawidłowości.
Na dzień 30.06.2016 r. wszystkie obiekty posiadały prawidłowy stan higieniczno –
sanitarny i techniczny.
W I połowie 2016 r. wydano ogółem 980 decyzji zezwalających na przeprowadzenie
ekshumacji zwłok i szczątków ludzkich oraz 2 decyzje nie zezwalające na ekshumacje
ze względu na brak porozumienia osób uprawnionych do przeprowadzenia ekshumacji (część
osób była przeciwna ekshumacji).
Do 30.06.2015 r. przeprowadzono 795 ekshumacji, z czego 585 pod nadzorem
Państwowej Inspekcji Sanitarnej tj. 73,58% ekshumacji.
Kontrole polegające na nadzorze nad prawidłowym wykonaniem ekshumacji szczątków
ludzkich wykazały, iż wykonywane były one zgodnie z wydawanymi decyzjami, zgodnie
z ustawą z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych
(t. j. Dz. U. 2015 r. poz. 2126 z późn. zm.), przy zachowaniu warunków sanitarnych,
zgodnych z wymogami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r.
w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. Nr 153 poz. 1783
z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie
sposobu przechowywania zwłok i szczątków (Dz. U. z 2011 r. Nr 75, poz. 405) tj.:
– pracownicy specjalistycznych firm pogrzebowych prowadzających czynności
ekshumacyjne posiadali odzież ochronną jednorazowego użytku (kombinezony,
rękawiczki, maseczki), która po zakończonej ekshumacji traktowana była jako odpad
niebezpieczny, umieszczana w workach koloru czerwonego i oddawana do utylizacji
– pojemniki odbierały upoważnione do tego firmy (w specjalistycznych firmach
pogrzebowych wydzielano miejsce na pojemniki, do których składowano użytą odzież
ochronną jednorazowego użycia, folie, w których przewożono trumny),
– ziemię wydobywaną z grobu umieszczano na powierzchni zabezpieczonej
nieprzepuszczalną, wytrzymałą matą,
56
–
–
–
–
–
–
–
–
–
zwłoki/szczątki ekshumowane przed okresem mineralizacji tj. przed upływem 20 lat od
dnia pochowania wydobywano wraz z trumną (bez jej otwierania) umieszczaną na czas
przewozu w szczelnej skrzyni, wybitej blachą,
w przypadku ekshumacji wykonywanej po upływie okresu mineralizacji wydobyte
szczątki wraz z resztkami trumny umieszczano w nowej trumnie tzw. ekshumacyjnej,
po wydobyciu zwłok/szczątków grób dezynfekowano i zasypano ziemią wydobytą
z grobu a używane narzędzia poddawano dezynfekcji środkami posiadającymi atesty,
stosowano następujące środki dezynfekcyjne: do dezynfekcji ziemi (m.in. roztwór
preparatu Domestos, ACE, wapno chlorowane), a do dezynfekcji rąk (m.in. preparat
AHD 2000, Manusan),
transport zwłok/szczątków odbywał się środkami transportu przeznaczonymi do
przewozu zwłok i szczątków ludzkich (autokarawanami) spełniającymi wymagania
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania
pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich (Dz. U. z 2007 r. Nr 249
poz. 1866),
w przypadku przewozu zwłok/szczątków na odległość większą niż 60 km trumnę
pieczętowano i umieszczano w szczelnie zamkniętym worku, z nieprzepuszczalnego
tworzywa sztucznego, odpornego na uszkodzenia mechaniczne,
na miejscu ponownego pochowania trumnę wydobywano ze skrzyni i chowano
niezwłocznie bez jej otwierania, sąsiednie groby zabezpieczano przed zabrudzeniem
matami ochronnymi,
skrzynia, w której znajdowała się trumna oraz maty, na których składowano ziemię myto
i dezynfekowano,
po każdym użyciu, część przeznaczoną na umieszczanie trumny w środkach transportu
do przewozu zwłok i szczątków ludzkich myto i dezynfekowano środkami z atestami.
Ponadto, przeprowadzono 63 kontrole środków transportu do przewozu zwłok
lub szczątków ludzkich. W trakcie których szczególną uwagę zwracano na stan
higieniczno-sanitarny i techniczny samochodów, rodzaj stosowanych środków czystości
i sposób dezynfekcji. Stwierdzono, iż samochody do przewozu zwłok i szczątków ludzkich
były trwale oznakowane, w sposób wskazujący na jego przeznaczenie, podłoga wyłożona
była materiałem łatwo zmywalnym i odpornym na działanie mieszanin niebezpiecznych.
Na wyposażeniu samochodów znajdowały się worki na trumnę i szczątki, rękawice, maski,
materiały opatrunkowe jednorazowe, apteczka pierwszej pomocy medycznej wraz
z wyposażeniem i instrukcją jej udzielania, preparaty do dezynfekcji rąk i oryginalnie
oznakowane pojemniki z preparatami dezynfekcyjnymi.
Na
dzień
30.06.2016
r.
wszystkie
samochody do
przewozu
zwłok
lub szczątków ludzkich posiadały prawidłowy stan higieniczno – sanitarny i techniczny.
Ogółem wydano 153 postanowienia na wnioski prezydentów miast bądź starostów powiatów
w sprawie sprowadzenia do kraju zwłok z zagranicy.
Ponadto wydano 11 decyzji zezwalających na wywóz zwłok za granicę.
Wnioski:
Nadzór prowadzony przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad obiektami
hotelarskimi oraz innymi obiektami, w których świadczone są usługi hotelarskie, wykazuje
sukcesywną poprawę ich stanu higieniczno-sanitarnego i technicznego oraz wzrost poziomu
świadczonych usług.
57
4.3. Pływalnie
Za zapewnienie bezpieczeństwa kąpiących się osób zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 18
sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (t. j. Dz. U.
z 2016 r., poz. 656) w przypadku pływalni odpowiedzialna jest osoba fizyczna, osoba prawna,
jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która prowadzi działalność
w tym zakresie oraz właściwy miejscowo wójt (burmistrz, prezydent miasta), zwani
„zarządzającym obszarem wodnym”.
W dniu 2.12.2015 r. ogłoszone zostało rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada
2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach (Dz. U. z 2015
r., poz. 2016), które weszło w życie z dniem 17.12.2015 r. Zgodnie z zapisem § 8
przywołanego rozporządzenia zarządzający pływalniami w okresie 6 miesięcy od dnia
ogłoszenia w/w rozporządzenia mieli obowiązek dostosowania się do określonych w nim
wymagań tj. do dnia 2.06.2016 r. Rozporządzenie nałożyło na zarządców pływalni obowiązek
prowadzenia i dokumentowania wewnętrznej kontroli jakości wody.
W związku z powyższym w terminie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ww. przepisu,
państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni na nadzorowanym terenie podejmowali decyzję
o zakresie i częstotliwości badania próbek wody z uwzględnieniem m. in. jakości wody,
rodzaju zanieczyszczeń, sposobu uzdatniania, wielkości i przeznaczenia basenu kąpielowego,
liczby osób korzystających z basenu. Najczęściej badania prowadzone były przez organy
Państwowej Inspekcji Sanitarnej z min. częstotliwością pobierania próbek wody 1 raz na
kwartał, a obiekty szkolne z częstotliwością 1 raz na miesiąc. Zakres badania obejmował
wskaźniki zanieczyszczenia mikrobiologicznego: ogólna liczba mikroorganizmów po 48 h
inkubacji, bakterie grupy coli, Escherichia coli, gronkowce koagulazo-dodatnie,
Pseudomonas aeruginosa oraz stężenia chloru wolnego i chloru związanego.
Po upływie okresu dostosowawczego właściwi państwowi inspektorzy sanitarni
sprawowali nadzór zgodnie z wymaganiami rozporządzenia z dnia 9 listopada 2015 r.
w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach.
Mając na uwadze powyższe ustalone zostały harmonogramy badania próbek wody z pływalni,
w których określone zostały częstotliwość pobierania próbek wody i zakres badań obejmujący
parametry mikrobiologiczne, tj.: Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, ogólna liczba
mikroorganizmów po 48 h, Legionella sp., gronkowce koagulazododatnie oraz parametry
fizykochemiczne tj.: mętność, pH, Potencjał redox, chlor wolny, chlor związany, chloroform,
suma THM, azotany, utlenialność.
Pływalnie na terenie woj. zachodniopomorskiego w przeważającej części zaopatrywane są
w wodę pochodzącą z sieci wodociągowych oraz wyposażone są w automatyczne systemy
oczyszczania i cyrkulacji wody, zapewniające automatyczne dozowanie środków
dezynfekcyjnych oraz automatyczne stacje kontroli parametrów tj. pH, potencjał redox, chlor
wolny, chlor związany jakości wody, dla zwiększenia bezpieczeństwa kąpiących się osób.
W I półroczu 2016 r. pod nadzorem organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej
znajdowały się 254 pływalnie. Najwięcej, bo 68 tego typu obiektów znajduje się w pow.
kołobrzeskim oraz 58 w pow. gryfickim. W powiatach drawskim, pyrzyckim, oraz łobeskim
na przestrzeni ostatnich lat brak jest obiektów wyposażonych w pływalnie.
58
Ryc.2. Liczba pływalni w poszczególnych powiatach woj. zachodniopomorskiego.
Pływalnie kryte zlokalizowane są najczęściej w: obiektach szkolnych, sportowych, hotelach,
ośrodkach wypoczynkowych, sanatoriach, zakładach opieki zdrowotnej oraz Aqua Parkach.
Pływalnie odkryte zlokalizowane są najczęściej w: ośrodkach wypoczynkowych, obiektach
sportowych.
Pływalnie mieszane zlokalizowane są najczęściej w: ośrodkach wypoczynkowych,
Aqua parkach, hotelach oraz sanatoriach.
Ryc.3. Zestawienie rodzajów pływalni na terenie woj. Zachodniopomorskiego.
4.3.1. Nadzór nad jakością wody na pływalniach
Z uwagi na brak w poprzednich latach przepisów prawnych dot. wymagań w sprawie
jakości wody na pływalniach oraz półroczny okres dostosowawczy do wymagań
rozporządzenia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać
woda na pływalniach w I półroczu 2016 r. nadzór nad jakością wody na pływalniach
sprawowany był z uwzględnieniem oceny bezpieczeństwa zdrowotnego osób korzystających
z pływalni dokonanej przez właściwych państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych.
W trakcie trwania I półrocza 2016 r. skontrolowano 171 basenów kąpielowych:
 146 pływalni krytych,
59
 13 pływalni mieszanych,
 7 pływalni odkrytych, ze względu na dopiero rozpoczynający się sezon letni.
 5 Aqua Parków.
Pobrane zostały łącznie 502 próbki wody, w tym 388 przez organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej, pozostałe 114 próbki pobrane zostały przez zarządców obiektów.
W maju i czerwcu 2016 r. zwiększyło się zaangażowanie zarządców obiektów, którzy
badali wodę w ramach tzw. kontroli wewnętrznej - w I kwartale zarządcy zbadali 36 próbek
wody, zaś w II kwartale 78 próbek. W pow. kamieńskim, kołobrzeskim, koszalińskim,
myśliborskim, sławieńskim, stargardzkim, świdwińskim i łobeskim w I półroczu 2016 r.
próbki wody z basenów kąpielowych i wodnych urządzeń rekreacyjnych pobierane były
wyłącznie w ramach nadzoru sprawowanego przez Państwową Inspekcję Sanitarną.
W I półroczu 2016 r. stwierdzono zanieczyszczenie mikrobiologiczne w 21
zbadanych próbkach w następujących powiatach: choszczeńskim, gryfickim, koszalińskim
oraz w m. Świnoujście po 1 próbce wody, w powiatach kamieńskim, szczecineckim po 2
próbki wody, pow. kołobrzeskim 5 próbek oraz w pow. sławieńskim 8 próbek.
W przypadku zagrożenia życia i zdrowia ludzi właściwy państwowy powiatowy
inspektor sanitarny wydawał stosowne decyzje administracyjne. Unieruchomienie basenów
następowało najczęściej z powodu mikrobiologicznego zanieczyszczenia wody basenowej.
Najczęściej stwierdzane zanieczyszczenie mikrobiologiczne dot. bakterii Pseudomonas
aeruginosa, bakterii grupy coli i Escherichia coli. W związku z powyższym wydanych
zostało 9 decyzji w sprawie unieruchomienia basenów kąpielowych w powiatach:
- w pow. choszczeńskim - 1 decyzja wstrzymująca użytkowanie niecki basenu
rehabilitacyjnego z powodu ogólnej liczby mikroorganizmów oraz bakterii rodzaju
Pseudomonas aeruginosa.
- w pow. gryfickim – 3 decyzje wstrzymujące użytkowanie niecek basenów kąpielowych
z powodu ogólnej liczby mikroorganizmów, bakterii rodzaju Pseudomonas aeruginosa,
Escherichia coli, w trzech obiektach.
- w pow. koszalińskim – 1 decyzja wstrzymująca użytkowanie niecki basenu kąpielowego
z powodu przekroczenia ogólnej liczby mikroorganizmów, bakterii rodzaju Pseudomonas
aeruginosa, Escherichia coli.
- w pow. kołobrzeskim – 4 decyzje, z czego 3 wstrzymujące użytkowanie niecki basenu
jacuzzi z powodu ogólnej liczby mikroorganizmów oraz bakterii Pseudomonas aeruginosa w
3 obiektach oraz 1 decyzja wstrzymująca użytkowanie basenu solankowego z powodu
ogólnej liczby mikroorganizmów, oraz bakterii rodzaju Pseudomonas aeruginosa.
Działania zmierzające do poprawy jakości wody najczęściej obejmowały przegląd
techniczny oraz przeprowadzenie skutecznej dezynfekcji wody w niecce i instalacji
technologicznego obiegu. Jako przyczynę wystąpienia zanieczyszczeń mikrobiologicznych
wody najczęściej wskazywano niespełnienie wymagań higienicznych w zakresie prawidłowej
eksploatacji pływalni oraz brak przestrzegania rygorów sanitarnych i przeciwepidemicznych
przez osoby kąpiące się lub personel.
4.3.2. Stan sanitarno – techniczny pływalni
W trakcie I półrocza 2016 r. najczęściej stwierdzano poprawny stan techniczny
pływalni, natomiast zastrzeżenia budził stan bieżącej czystości. W związku z czym wydane
zostały 3 decyzje administracyjne:
– w pow. gryfickim – 2 decyzje w zakresie braku opracowanych procedur mycia, dezynfekcji
pomieszczeń basenowych, szatni oraz procedur obsługi urządzeń służących do uzdatniania
i dezynfekcji wody, oraz braku kontroli wewnętrznej jakości wody (nie przedstawiono
aktualnych wyników badań wody).
60
- w pow. kołobrzeskim – 1 decyzja dot. poprawy warunków technicznych na hali basenowej
(schody prowadzące do zjeżdżalni z bardzo licznymi rdzawymi plamami).
Ponadto w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydanych zostało
7 decyzji - rachunków na łączną kwotę 533,75 zł oraz nałożono 5 grzywien w drodze
mandatów karnych na łączną kwotę 1 100 zł.
Wnioski:
1. Korzystnym zjawiskiem jest stały wzrost świadomości zarządców pływalni w zakresie
odpowiedzialności za jakość zdrowotną wody basenowej zaś obowiązek dostosowywania
do wymagań rozporządzenia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie wymagań, jakim
powinna odpowiadać woda na pływalniach (Dz. U. z 2015 r., poz. 2016) wpływa na
zwiększenie bezpieczeństwa osób korzystających z pływalni.
4.4. Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli
4.4.1. Kąpieliska
Zgodnie z art. 9 ust. 10b) ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2015
r., poz. 469 z późn, zm.) sezon kąpielowy obejmuje okres pomiędzy dniem 15 czerwca a 30
września.
Sezon kąpielowy na kąpielisku, corocznie, określany jest przez radę gminy, która decyduje o
okresie trwania sezonu kąpielowego na swoim terenie z uwzględnieniem ustawowo
określonego sezonu.
W I półroczu 2016 r. na terenie woj. zachodniopomorskiego zorganizowano 48 kąpielisk,
w 13 powiatach:
 35 kąpielisk morskich, w powiatach: sławieńskim – 3, kamieńskim – 6, kołobrzeskim –
10, koszalińskim – 7, gryfickim – 8, m. Świnoujściu – 1 oraz
 13 kąpielisk śródlądowych, w powiatach: drawskim – 1, gryfińskim – 1, stargardzkim – 1,
myśliborskim – 1, goleniowskim – 2, m. Szczecin – 3, szczecineckim – 4.
Zwiększyła się liczba kąpielisk w sezonie 2016 o 3 kąpieliska morskie, w porównaniu do
sezonu kąpielowego 2015, gdzie kąpielisk zorganizowano 45.
W pow. kołobrzeskim z uwagi na niedostateczną klasyfikację wody w kąpielisku Kołobrzeg
Plaża Centralna, kąpielisko zlikwidowano i utworzono nowe w innym miejscu o tej samej
nazwie. Ponadto zlikwidowano ze względu na długość plaży kąpieliska: Kąpielisko morskie
Kołobrzeg Plaża Zachodnia, Kąpielisko Sianożęty, Kąpielisko Ustronie Morskie. W ich
miejsca powstały nowe, mniejsze kąpieliska o nazwie: Kąpielisko morskie Kołobrzeg Plaża
Zachodnia, Kąpielisko Sianożęty-Plaża Wschodnia, Kąpielisko Sianożęty-Plaża Zachodnia,
Kąpielisko Ustronie Morskie-Plaża Wschodnia, Kąpielisko Ustronie Morskie-Plaża
Centralna, Kąpielisko Ustronie Morskie-Plaża Zachodnia.
Nie zorganizowano żadnych kąpielisk w powiatach: białogardzkim, choszczeńskim, polickim,
pyrzyckim, wałeckim, łobeskim ale funkcjonowały tam tzw. miejsca wykorzystywane do
kąpieli. Nadmienić należy, że na przestrzeni ostatnich lat w pow. świdwińskim, nie
utworzono żadnych kąpielisk oraz miejsc wykorzystywanych do kąpieli.
Przed rozpoczęciem sezonu kąpielowego organizatorzy w porozumieniu z właściwymi
państwowymi powiatowymi inspektorami sanitarnymi ustalili harmonogramy pobierania
próbek wody z kąpielisk. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej pobierały próbki przed
rozpoczęciem sezonu oraz w przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia wody w ramach
sprawowanej kontroli urzędowej zaś organizatorzy zaplanowali pobieranie próbek w trakcie
sezonu w ramach prowadzonej przez nich kontroli wewnętrznej.
Harmonogramy te uwzględniały terminy pobierania i analizy nie mniej niż czterech próbek
wody w sezonie kąpielowym przez organizatora kąpieliska, w okresie funkcjonowania
61
kąpieliska, tak aby przerwa między badaniami nie przekraczała miesiąca.
Po zaopiniowaniu harmonogramów pobierania próbek wody z kąpielisk, zaplanowano
kontrole stanu sanitarno – technicznego infrastruktury kąpielisk, tj. plaż, zejść na plażę,
ustępów ogólnodostępnych, natrysków, przebieralni, miejsc gromadzenia odpadów
komunalnych, tablic informacyjnych, itp.
Właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni w I półroczu 2016 r. przebadali
wszystkie kąpieliska, pobierając łącznie 51 próbek wody, kwestionowanych
próbek nie stwierdzono. Organizatorzy kąpielisk w tym okresie sprawozdawczym pobrali
łącznie 22 próbki wody z kąpielisk.
Ryc.4. Liczba i rodzaj kąpielisk w latach 2009-2016
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie
na bieżąco wydawał stosowne komunikaty informujące o przydatności wody do kąpieli
w kąpieliskach na terenie woj. zachodniopomorskiego. Komunikaty te na bieżąco
umieszczano na stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie pod
adresem http://www.wsse.szczecin.pl .
Komunikaty Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora
Sanitarnego w Szczecinie o przydatności wody do kąpieli wydawano również wspólnie dla
kąpielisk i dla miejsc wykorzystywanych do kąpieli (dla których czas trwania sezonu określa
organizator). Łącznie do dnia 30 czerwca 2016 r. wydano 7 wspólnych komunikatów
informujących o przydatności wody do kąpieli w 39 kąpieliskach i 61 miejscach
wykorzystywanych do kąpieli.
W sezonie letnim 2016 funkcjonował już po raz czwarty pod adresem
http://sk.gis.gov.pl/ na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego internetowy, ogólnopolski
Serwis kąpieliskowy, zgodnie z przepisem art. 163c ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r.
Prawo wodne, który wskazuje, iż to Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi i aktualizuje
internetowy serwis kąpieliskowy. W Serwisie kąpieliskowym zapewniono odrębny zakres
uprawnień w części wprowadzania danych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
oraz organizatorów kąpielisk.
Serwis kąpieliskowy zawiera informacje o jakości wody w kąpieliskach na terenie
całego kraju. Zawiera również m. in. takie dane jak: nazwa kąpieliska, akwen, adres,
miejscowość, województwo, powiat, gmina, początek i koniec sezonu kąpielowego; długość
linii brzegowej [m], jakość wody [przydatna, nieprzydatna], dane organizatora kąpieliska,
dane organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej, dane meteorologiczne, panujące na kąpielisku,
62
w tym temperatura wody [ºC], temperatura powietrza [ºC], siła wiatru [B], rodzaj flagi [biała,
czerwona], nazwa regionu wodnego, nazwa dorzecza, szerokość i długość geograficzna
kąpieliska. Do zadań organizatora kąpieliska należało m.in. wykonywanie pomiarów
warunków meteorologicznych na kąpielisku i bieżąca aktualizowała zapisów na tablicy
informacyjnej jak również w Serwisie kąpieliskowym, stąd upoważnienie (login, hasło) do
serwisu posiadał organizator, będący w kontakcie z organami Państwowej Inspekcji
Sanitarnej.
4.4.2 Miejsca wykorzystywane do kąpieli
W I półroczu 2016 r. w woj. zachodniopomorskim pod nadzorem organów
Państwowej Inspekcji Sanitarnej były 84 miejsca wykorzystywane do kąpieli (mwdk) w 17
powiatach:
 38 morskie, w powiatach: gryfickim – 7, kamieńskim – 2, kołobrzeskim – 10,
sławieńskim – 7, koszalińskim – 9; m. Świnoujście – 3 oraz
 46 śródlądowych, w powiatach: białogardzkim – 1, choszczeńskim – 3, drawskim –
10, goleniowskim – 2, gryfińskim – 5, kamieńskim – 2, kołobrzeskim – 1,
koszalińskim – 2; myśliborskim – 3, polickim – 2, pyrzyckim – 2, sławieńskim – 1,
stargardzkim – 1, wałeckim – 6, łobeskim – 5.
Właściwi państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni w I półroczu 2016 r. pobrali łącznie 13
próbek wody z miejsc wykorzystywanych do kąpieli. Nie stwierdzono zakwestionowanych
próbek wody. Organizatorzy w tym okresie pobrali łącznie 92 próbki wody, z których
zakwestionowano 1 próbkę w pow. kamieńskim, z miejsca wykorzystywanego do kąpieli na
jeziorze Szczucze w Golczewie ze względu na przekroczenia dopuszczalnej liczby bakterii
Escherichia coli. W związku z powyższym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Kamieniu Pomorskim pobrał dodatkowe próbki wody a następnie na podstawie
sprawozdania z badań wydał bieżącą oceną jakości stwierdzając jej przydatność wody do
kąpieli.
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie
na bieżąco wydawał stosowne komunikaty informujące o przydatności wody do kąpieli
w miejscach wykorzystywanych do kąpieli na terenie woj. zachodniopomorskiego.
Komunikaty te na bieżąco umieszczano na stronie Wojewódzkiej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Szczecinie pod adresem http://www.wsse.szczecin.pl .
63
Ryc.5. Liczba i rodzaj miejsc wykorzystywanych do kąpieli w latach 2012-2016
Wnioski:
1. W sezonie kąpieliskowym 2016 zorganizowanych zostało 48 kąpielisk, o 3 więcej niż w
sezonie kąpielowym 2015. Zwiększyła się również liczba miejsc wykorzystywanych do
kąpieli - zorganizowano 84 miejsca, w porównaniu do sezonu 2015 kiedy to
utworzonych było 77 miejsc. Zauważyć należy, że jedynie w pow. świdwińskim
podobnie jak w latach ubiegłych nie zorganizowano żadnych kąpielisk oraz miejsc
wykorzystywanych do kąpieli.
64
V. STAN SANITARNY PODMIOTÓW DZIAŁALNOŚCI LECZNICZEJ
5.
Stan sanitarny podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
W I półroczu 2016r. odnotowano wzrost liczby podmiotów działalności leczniczej
będących pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w stosunku do lat ubiegłych.
Zarejestrowanych było 4253 podmiotów tj. o 152 więcej niż na koniec 2015r. W
analizowanym okresie przeprowadzono 1942 kontrole przez pion epidemiologii, w tym 1662
kontroli planowych, tj. o 10 kontroli więcej niż w I półroczu 2015 roku i 280 pozaplanowych,
tj. o 14 kontroli więcej niż w I półroczu 2015 roku. Kontrole pozaplanowe najczęściej
wynikają z interwencji, wniosków o wydanie opinii sanitarnych dot. spełnienia warunków
sanitarno- higienicznych pomieszczeń adekwatnych do rodzaju świadczeń leczniczych oraz
kontroli sprawdzających.
5.1. Szpitale
Na terenie woj. zachodniopomorskiego pod nadzorem Państwowej Inspekcji
Sanitarnej w I półroczu 2016 roku znajdowało się 36 szpitali oraz 4 podmioty lecznicze, które
świadczą usługi jako szpitale jednego dnia. Wykaz szpitali publicznych i niepublicznych wraz
z liczbą łóżek został przedstawiony w tabeli nr 25.
Należy podkreślić, że 2 szpitale w ewidencji funkcjonują w obiektach na terenie 2
powiatów tj. SPSK Nr 1 w Szczecinie również w Policach, Szpital SP ZZOZ w Gryficach,
także w filii w Resku, natomiast Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Zakład Opieki
Zdrowotnej "ZDROJE" w Szczecinie obejmuje również strukturalnie budynek szpitala
dziecięcego przy ul. Św. Wojciecha w Szczecinie. Ponadto w szpitalach w Szczecinku i
Koszalinie nadal działają inne podmioty o statusie szpitala będące wyodrębnionymi
niepublicznymi podmiotami działalności leczniczej.
Na koniec I półrocza 2016 roku Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny w Szczecinie prowadził bezpośredni nadzór nad 10 podmiotami
leczniczymi.
Tab.25.Wykaz szpitali publicznych i niepublicznych na terenie woj. zachodniopomorskiego
będących pod nadzorem PPIS i ZPWIS w Szczecinie (bez szpitali uzdrowiskowych) - stan na
30.06.2016r.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Nazwa i adres szpitala
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 PUM
ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
Filia Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 1 im. T. Sokołowskiego PUM
ul. Siedlecka 2, 72-010 Police
Specjalistyczny Szpital im. prof. A. Sokołowskiego
ul. Sokołowskiego 11, 70-891 Szczecin – Zdunowo
Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej "ZDROJE"
ul. Mączna 4, 70-780 Szczecin, z filią przy ul. Św. Wojciecha
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 2 PUM
Al. Powstańców Wielkopolskich 72, 70-111 Szczecin
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony
ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin
Zachodniopomorskie Centrum Onkologii ul. Strzałowska 22, 71-730 Szczecin
ZOZ Szpital Aresztu Śledczego Areszt Śledczy ul. Kaszubska 28, 70-952 Szczecin
Centrum Narodzin Mamma, ul. Sowia 38, 70-794 Szczecin
65
liczba łóżek
699
180
406
961
428
718
241
84
15
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
AMC Art. Medical Center Sp. z o.o., Spółka komandytowa,
ul. Langiewicza 28/U1, Szczecin
Szpital Wojewódzki im. Mikołaja Kopernika
ul. Chałubińskiego 7,75-581 Koszalin
Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i Chorób Płuc
ul. Niepodległości 44/48, 75-252 Koszalin
Środkowopomorskie Centrum Zdrowia Psychicznego „MEDISON”- Szpital
ul. Sarzyńska 9, Koszalin
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „UROMED”
ul. Głowackiego 7, 75-402 Koszalin
Prywatna Lecznica Chirurgiczna "Praxis"
ul. Armii Krajowej 7, 75-200 Koszalin
Szpital Barlinek Sp. z o.o.
ul. Szpitalna 10, 74-320 Barlinek
Szpital w Dębnie Spółka z o.o.
ul. Kościuszki 58, 74-400 Dębno
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej Szpital
17. Specjalistyczny MEDICAM, ul. Niechorska 27, 72-300 Gryfice
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
Filia SPZZOZ ul. Niechorska 27, 72-300 Gryfice
Szpital w Resku ul. Szpitalna 8, 72-315 Resko
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
ul. Niedziałkowskiego 4A, 73-200 Choszczno
Szpital Powiatowy w Pyrzycach
ul. Jana Pawła II 2, 74-200 Pyrzyce
Szpital Miejski im. Jana Garduły w Świnoujściu Sp. z o.o.
ul. Mieszka I 7, 72-600 Świnoujście
Szpitalne Centrum Medyczne Sp. z o.o.
ul. Nowogardzka 2, 72-100 Goleniów
Samodzielny Publiczny Szpital Rejonowy
ul. Wojska Polskiego 7, 72-200 Nowogard
„Szpitale Polskie” S.A. Katowice ul. Piotrowicka 17 – Drawskie Centrum Specjalistyczne
Polskie S.A., ul. Chrobrego 4, 78-500 Drawsko Pomorskie
Centrum Sercowo-Naczyniowe w Drawsku Pomorskim, ul. B. Chrobrego 4, 78-500 Drawsko
Pomorskie pod patronatem spółki „NAFIS” S.A. z siedzibą w Poznaniu
Samodzielny Publiczny Wielospecjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej
ul. Wojska Polskiego 27, 73-110 Stargard
„Centrum Dializa” Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu, ul. Jabłoniowa 27, 41-200 Sosnowiec,
Szpital w Białogardzie, ul. Chopina 29, 78-200 Białogard
Regionalny Szpital w Kołobrzegu
ul. Łopuskiego 31, 78-100 Kołobrzeg
Szpital Powiatowy w Sławnie
ul. I-go Pułku Ułanów 9, 76-100 Sławno
Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. z o.o.
ul. Parkowa 5, 74-100 Gryfino
Szpital Św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim, ul. Szpitalna 10 – filia EMC Instytut Medyczny
S.A., 54-144 Wrocław, ul. Pilczycka 144-148
Centrum Usług Szpitalnych Przyjazny Szpital w Połczynie-Zdroju Sp. z o.o. z siedzibą w
Połczynie-Zdroju przy ul. Gwardii Ludowej 5, 78-320 Połczyn-Zdrój
Szpital w Szczecinku Sp. z o.o., ul. Kościuszki 38 w Szczecinku
32. Ponadto na terenie miasta Szczecinek działają nw. oddziały szpitalne będące samodzielnymi
podmiotami leczniczymi wykonującymi świadczenia szpitalne:
Oddział Kardiologii NZOZ „Centrum Kardiologii ALLENORT” ul. Kilińskiego 7
33. w Szczecinku, należący do Kliniki Allenort Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
Oddział Nefrologiczny, Centrum Usług Medycznych „Dializa” Sp. z o.o.
34.
ul. Kilińskiego 7/4,6, 78-400 Szczecinek
66
10
577
92
149
10
8
180
152
477
80
401
157
112
196
106
162
33
317
300
424
161
159
93
104
183
16
16
NZOZ „Centrum Okulistyki i Chirurgii Oka” przy ul. Kościuszki 38b należący
35. do Pomorskiego Ośrodka Diagnostyki Medycznej PODIMED Sp. z o.o. ul. Spółdzielcza 8
w Szczecinku
Ponadto na terenie Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie działa:
36. Oddział
Radioterapii w Koszalinie ul. Chałubińskiego 7, należący do AFFIDEA
ONKOTERAPIA Sp. z o.o. w Warszawie, ul. Plac Europiejski 2
10
35
Pod nadzorem PSSE w Szczecinie znajdują się również 3 podmioty lecznicze, które
świadczą usługi jako szpitale jednego dnia:
 Dom Lekarski S.A. w Szczecinie Ośrodek, ul Gombrowicza 23, 70-785 Szczecin – liczba
łóżek – 6;
 SONOMED Sp. z o.o., ul. Bandurskiego 98/U12, 71-685 Szczecin – liczba łóżek – 7;
 Optegra Klinika Okulistyczna w Szczecinie OPTEGRA POLSKA Sp. o.o., ul.
Mickiewicza 140, 71-153 Szczecin – liczba łóżek – 3.
Natomiast pod nadzorem PSSE w Szczecinku znajduje się 1 podmiot leczniczy,
który świadczy usługi jako szpital jednego dnia:
 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Borne Sulinowo, u. Orła Białego 5,
Zespół Chirurgii Jednego Dnia z blokiem operacyjnym – liczba łóżek – 3.
5.1.1. Stan techniczny i funkcjonalny szpitali
Większość szpitali ma pozytywnie zaopiniowane przez Zachodniopomorskiego
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie programy
dostosowawcze do obowiązujących przepisów. Na podstawie przepisów ustawy z dnia 15
kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 618 z późn. zm.) oraz
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011r. w sprawie wymagań, jakim powinny
odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki
zdrowotnej (Dz. U. Nr 31, poz.158). dostosowanie pomieszczeń i urządzeń zakładów opieki
zdrowotnej do wymogów rozporządzenia zostało wydłużone do 31 grudnia 2017r.
W analizowanym okresie w szpitalach kontynuowano wcześniej rozpoczęte remonty i
prace modernizacyjne, jak również przeprowadzano bieżące prace mające na celu
dostosowanie obiektów do właściwego stanu sanitarno-technicznego. Prace remontowomodernizacyjne i adaptacyjne, które poprawiały stan techniczny i funkcjonalny szpitali dot.
m.in.:
 W Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 2 w Szczecinie realizowano
prace remontowe całego budynku Kliniki Chirurgicznej. Uruchomiono po remoncie Izbę
Przyjęć, sale seminaryjne w przyziemiu, zakończono prace na dwóch kondygnacjach
mieszczących Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej oraz Klinikę Urologii i
Onkologii Urologicznej. Przebudowano pomieszczenia administracyjne Kliniki
Położnictwa i Ginekologii z przeznaczeniem na sale chorych oraz dla potrzeb Kliniki
Patologii Noworodka w budynku A. W końcowej fazie znajduje się przebudowa Sali
operacyjnej Bloku Kardiochirurgii na potrzeby Sali operacyjnej hybrydowej (budynek
W). Dokonano adaptacji pomieszczeń w budynku L z przeznaczeniem na magazyny
odpadów medycznych. Wyremontowano pomieszczenia i wymieniono urządzenia w
Centralnej Sprężarkowni Powietrza. Dokonano wymiany dwóch dźwigów szpitalnych w
budynku K.
 W Samodzielnym Publicznym Specjalistycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej
„ZDROJE” w Szczecinie przeprowadzono rozbudowę pawilonu PołożniczoGinekologicznego o część oddziału Patologii Ciąży oraz przebudowę i remont
przyległych pomieszczeń. Oddział Otolaryngologii i Okulistyki został przeniesiony do
wyremontowanego pawilonu nr 16.
67

•





W Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 1 PUM w Szczecinie
przeprowadzono remont bieżący poprzez malowanie części pomieszczeń w Centrum
Leczenia Urazów Wielonarządowych, w Klinice Endokrynologii i Chorób
Metabolicznych, w Klinice Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej (IV p.), w
Klinice Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych (III p.) oraz w Aptece Szpitalnej.
W Filii Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 1 im. T. Sokołowskiego
PUM, ul. Siedlecka 2, Police przeprowadzono bieżące remonty poprzez malowanie
części pomieszczeń na Bloku Operacyjnym, na Izbie Przyjęć, w Klinice Chirurgii
Plastycznej, Endokrynologicznej i Ogólnej, w Centralnej Sterylizatorni, w Klinice
Chorób Skórnych i Wenerycznych oraz na Oddziale Klinicznym Anestezjologii i
Intensywnej Terapii Dorosłych i Dzieci.
W Samodzielnym Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Szczecinie
przeprowadzono remont pomieszczeń po byłym Oddziale Urologii Ogólnej i
Transplantacyjnej na II piętrze w budynku G z przeznaczeniem na Oddział Chorób
Wewnętrznych i Onkologii, remont pomieszczeń po byłym Oddziale Kardiologii na I
piętrze w budynku A z przeznaczeniem na Oddział Geriatrii i Przewlekle Chorych oraz
remont pomieszczeń po byłym Oddziale Kardiologii na II piętrze w budynku A z
przeznaczeniem na Oddział Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego, także
rozpoczęto remont pomieszczeń po byłym Oddziale Kardiologii Dziecięcej na II piętrze w
budynku B.
W Zachodniopomorskim Centrum Onkologii w Szczecinie zakończono prace
budowlane i technologiczne budynku kotłowni, ułożono nowe sieci zewnętrzne: c.o.,
c.w.u., chłodu oraz instalacje elektryczne, częściowo zmodernizowano węzły ciepła i
chłodu w budynkach szpitala. Trwa realizacja inwestycji: „Budowa części dróg
dojazdowych, parkingów, zagospodarowanie terenu wraz z uzbrojeniem terenu” - oddano
do użytkowania parking przy budynku Administracji, na pozostałych parkingach
wykonano kompletną instalację sanitarną, wodociągową i elektryczną oraz podbudowy.
Wykonano przebudowę rozprężalni tlenu, dostawę systemu rozprężania tlenu wraz z
montażem. Wykonano sieć wodociągową, zasilającą zbiorniki wody, w stanie surowym
budynek hydroforni, mur oporowy oraz dokonano podbudowy drogi dojazdowej.
Rozpoczęto realizację inwestycji „Modernizacja Kuchni Centralnej”, inwestycji pn.:
„Budowa zewnętrznej sieci światłowodowej na terenie ZCO” oraz remont pomieszczeń
Magazynu Głównego. Ponadto trwa rozbudowa infrastruktury sieci LAN w budynku
Oddziału Chirurgii Onkologicznej oraz w budynku Centrum Diagnostyki i Terapii
Nowotworów Piersi.
W Specjalistycznym Szpitalu im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie odnowiono
poprzez malowanie pomieszczenie biurowe na Izbie Przyjęć, gabinet specjalisty ds.
epidemiologii, pomieszczenie socjalne na Dziale Fizykoterapii oraz na Oddziale III,
gabinet lekarza zakładowego, magazyn sprzętu medycznego, sale chorych na oddziale VI,
pomieszczenia Poradni Gruźlicy i Chorób Płuc, Pracownię Endoskopii, pomieszczenia
kuchni centralnej szpitala oraz klatki schodowej przy oddziale VIII.
W Szpitalu Wojewódzkim w Koszalinie zostały odnowione pomieszczenia Pododdziału
Ginekologii, zlokalizowane na poziomie pierwszego piętra w budynku J. Pomieszczenia
poddano modernizacji i dostosowano do obowiązujących przepisów. W oddziale
zorganizowano wydzieloną salę z przeznaczeniem na izolatkę ze śluzą umywalkowofartuchową, własnym węzłem sanitarnym, wyposażonym w kabinę natryskową, WC oraz
myjnię-dezynfektornię.
W Specjalistycznym Zespole Gruźlicy i Chorób Płuc w Koszalinie przeprowadzono
remont pomieszczeń w obrębie Izby Przyjęć i wejścia do szpitala. Remont obejmował
wymianę instalacji elektrycznej, malowanie ścian, wymianę oświetlenia, wymianę drzwi i
68










montaż monitoringu. Ponadto przeprowadzono prace związane z wyminą dźwigu
towarowego.
W Drawskim Centrum Specjalistycznym w dalszym ciągu trwa rozbudowa Oddziału
Dziecięcego - wybudowano sale chorych z przeszklonymi ścianami umożliwiającymi
obserwacje dzieci, powstała w nowej części izolatka oraz WC dla personelu. W
Przychodni Przyszpitalnej na bieżąco modernizowane są pomieszczenia oraz ciągi
komunikacyjne. Poza tym odremontowano pomieszczenia opieki nocnej i świątecznej. Na
parterze Przychodni oddano do użytku WC przystosowane do potrzeb osób
niepełnosprawnych.
W Szpitalu Powiatowym Sp. z o.o. w Gryfinie wykonano remont ciągu
komunikacyjnego między oddziałami, naprawiono kominy.
W SPZOZ w Choszcznie na Oddziale Dziecięcym wyremontowano salę nr 6 z
przeznaczeniem na izolatkę ze śluzą umywalkowo-fartuchową oraz wydzielono śluzę
umywalkowo-fartuchową przy sali nr 1. Na Oddziale Wewnętrznym, Rehabilitacji i w
pracowni RTG wymieniono instalacje elektryczną i oświetlenie. Ponadto w Oddziale
Rehabilitacji przeprowadzono wymianę brodzików w łazienkach, w pracowni RTG
wymieniono płytki, przeprowadzono remont dachu budynku Oddziału Wewnętrznego.
We wszystkich ww. oddziałach i pracowniach przeprowadzono remont bieżący, t.j.
malowanie ścian i sufitów.
W Szpitalu Regionalnym w Kołobrzegu trwają prace związane z termomodernizacją
(wymiana grzejników oraz oświetlenia na klatkach schodowych), w trakcie prowadzenia
prac dekarskich wykonywane są prace mające na celu spełnienie przepisów ochrony
przeciwpożarowej.
W budynku D trwają
prace remontowe w poradniach
specjalistycznych. Do nowo wyremontowanych pomieszczeń przeniesiono Poradnię
Ortopedyczną.
W Szpitalu w Szczecinku Sp. z o.o. w dalszym ciągu trwa remont oddziału
pediatrycznego zlokalizowanego na poddaszu, w związku z tym oddział pediatryczny
aktualnie funkcjonuje w nowym budynku szpitala. W maju b.r. rozpoczęła się rozbudowa
Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii w części budynku po byłym oddziale
chorób wewnętrznych.
W Szpitalnym Centrum Medycznym w Goleniowie Sp. z o.o. zakończono
modernizację oddziału ginekologiczno- położniczego i oddziału wewnętrznego.
W Szpitalu Powiatowym w Sławnie przeprowadzono remont bieżący Oddziału chorób
wewnętrznych, Oddziału dziecięcego, ginekologii oraz w budynku administracyjnym.
W Szpitalu Powiatowym w Pyrzycach przeprowadzono wymianę instalacji elektrycznej
na strychu, wymianę rozdzielni prądu w rejestracji, także remont magistrali zimnej wody
oraz przeprowadzono adaptację pomieszczeń po oddziale położniczo-ginekologicznym na
oddział wewnętrzny. Ponadto w Zakładzie Opiekuńczo – Leczniczym wyremontowano 3
sale chorych i część korytarza.
W Szpitalu w Dębnie Sp. z o.o. przeprowadzono remont budynku magazynu odpadów
medycznych, przebudowę i remont pomieszczeń przeznaczonych na szatnie dla personelu
,zorganizowano pomieszczenie sanitarno-higieniczne dostosowane dla osób
niepełnosprawnych w obrębie Izby Przyjęć, przeprowadzono remont korytarza oddziału
położniczo-ginekologicznego. Utworzono śluzę przy wejściu w Blok porodowy oraz śluzę
przy wejściu w Oddział noworodkowy. Rozpoczęto remont budynku prosektorium.
W Samodzielnym Publicznym Wielospecjalistycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej
w Stargardzie wykonano remonty bieżące w Oddziałach: Chirurgii Ogólnej, Chorób
Wewnętrznych, Otolaryngologii, Pediatrii, Ginekologiczno-Położniczym, Oddziale
Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Bloku Operacyjnym oraz Specjalistycznych
69
poradniach przyszpitalnych. Natomiast w budynku węzła cieplnego przeprowadzono
wymianę armatury hydraulicznej, wymianę podgrzewacza C.O.
 W Szpitalu w Barlinku Sp. z o.o. przeprowadzono remonty doraźne w obiektach
szpitalnych (malowanie, naprawy bieżące: oddział chirurgiczny, blok operacyjny, ZPO I,
Laboratorium). Oddział położniczo-ginekologiczny z noworodkowym przeniesiono na I
piętro nowo oddanego budynku „C”. Natomiast poradnie specjalistyczne t.j.
ginekologiczna, chirurgiczna, laryngologiczna, kardiologiczna z pracownią prób
wysiłkowych oraz Opieka Nocna i Świąteczna wraz z Izbą Przyjęć przeniesiono na parter
tego budynku . Uruchomiono Rejestrację Centralną oraz punkt pobierania materiałów do
badań laboratoryjnych w budynku „C” na parterze. Ponadto uruchomiono Dzienny Dom
Rehabilitacji i Terapii oraz oddział opieki krótko i długoterminowej w budynku A na
parterze.
 W Samodzielnym Publicznym Szpitalu Rejonowym w Nowogardzie zakończono prace
budowlane związane z przeniesieniem oddziału pediatrycznego do głównego budynku
szpitala, a także wykończeniem i wyposażeniem centralnej sterylizatorni, która została
uruchomiona w lipcu bieżącego roku.
W I półroczu 2016r. kontynuowano nadzór nad realizacją obowiązków
określonych w decyzjach administracyjnych oraz nakładano nowe obowiązki w związku ze
stwierdzonymi w czasie kontroli nieprawidłowościami . Ze względu na sytuację finansową
szpitali nałożone obowiązki wykonywane były sukcesywnie, terminy wykonania części
zaleceń w niektórych podmiotach były przedłużone.
Ponadto szpitale skontrolowane zostały pod kątem przestrzegania przepisów dot.
zakazu palenia tytoniu na terenie zoz zgodnie z ustawą z dn. 09.11.1995 o ochronie zdrowia
przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 298 z
późn. zm.). Nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości.
Szczególną uwagę podczas czynności kontrolnych prowadzonych w szpitalach
poświęcano sprawdzeniu wdrożenia procedur przeciwepidemicznych i postępowania w
przypadku podejrzenia/stwierdzenia zachorowania na chorobę wysoce zakaźną. Zakres
kontroli dotyczył również dostosowania infrastruktury i organizacji szpitala do możliwości
czasowej/ stałej izolacji pacjenta podejrzanego o zachorowanie lub z chorobą o wysokim
potencjale zakaźności oraz uwzględniających zapewnienie warunków bhp personelowi
zwłaszcza w kontekście środków ochrony osobistej.
5.1.2 Ocena sposobu żywienia pacjentów w szpitalach i podejmowane w związku z tym
działania dotyczące prawidłowego żywienia.
W odpowiedzi na przekazane do Głównego Inspektoratu Sanitarnego pismo
Rzecznika Praw Pacjenta dot. licznych skarg pacjentów odnośnie żywienia w szpitalach,
nawiązano współpracę między Głównym Inspektorem Sanitarnym a Prezesem Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów odnośnie skoordynowanych działań kontrolnych w
placówkach szpitalnego żywienia zbiorowego pacjentów ze szczególnym uwzględnieniem
firm cateringowych, świadczących usługi żywieniowe na rzecz tych szpitali. W związku z
powyższym w miesiącach marzec-kwiecień 2016r. na mocy „Porozumienia ramowego z dnia
28 grudnia 2010r. o współdziałaniu i współpracy Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji
Handlowej” na terenie woj. zachodniopomorskiego prowadzone były wzmożone działania
nadzorowe dot. oceny prawidłowości żywienia zbiorowego zamkniętego w jednostkach
szpitalnych. Działania prowadzone były dwutorowo: przez Inspekcję Handlową w firmach
cateringowych, natomiast przez Państwową Inspekcję Sanitarną zarówno w firmach
cateringowych jak i w szpitalach.
70
Z 39 jednostek szpitalnych funkcjonujących na terenie województwa
zachodniopomorskiego zaledwie 12 produkuje posiłki we własnym zakresie, pozostałych 27 –
korzysta z usług zewnętrznych firm produkujących i/lub dostarczających gotowe posiłki.
W trakcie przeprowadzanych kontroli sanitarnych ocenie poddawano przede
wszystkim:
 jakość żywienia na podstawie teoretycznych ocen jadłospisów dekadowych dla diety
normalnej na podstawie uśrednionych wartości energetycznych dla poszczególnych
potraw;
 dostępność dla pacjentów informacji dotyczących jadłospisów i obecności alergenów;
 wartości temperatur serwowanych dań i wielkość porcji na zgodność z zapisami umowy z
firmami cateringowymi;
 warunki transportu, terminowość dostaw;
 higieniczne zachowania personelu podczas dystrybucji posiłków;
 stan sanitarno-techniczny pomieszczeń bloków żywienia oraz kuchenek oddziałowych;
 stopień wdrożenia i funkcjonowania procedur kontroli wewnętrznej w zakresie Dobrych
Praktyk Higienicznych i Produkcyjnych (GHP i GMP) oraz systemu kontroli wewnętrznej
opartego na zasadach systemu HACCP.
Ocenę sposobu żywienia pacjentów prowadzono w odniesieniu do zasad
racjonalnego żywienia oraz zalecanych racji pokarmowych publikowanych głównie przez
Instytut Żywności i Żywienia.
Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami w zakresie żywienia pacjentów były:
 bardzo niska podaż warzyw i owoców jako dodatków do śniadań i kolacji, mała
różnorodność warzyw serwowanych w postaci surówek;
 niska podaż mleka, przetworów mlecznych, znikoma podaż fermentowanych przetworów
mlecznych;
 serwowanie wyłącznie pieczywa pszennego (tzw. białego);
 brak potraw zawierających w składzie kasze i nasiona roślin strączkowych;
 duża powtarzalność posiłków, w szczególności w odniesieniu do śniadań i kolacji;
 przy 3 posiłkach dziennie w żywieniu całodobowym – podział procentowej wartości
energetycznej poszczególnych posiłków wynikający z założonej całodziennej racji
pokarmowej niezgodny z zasadami racjonalnego żywienia;
 niewłaściwe rozplanowanie posiłków w ciągu dnia – zbyt długie przerwy, w szczególności
między kolacją a śniadaniem (w skrajnych przypadkach nawet 15,5h);
 brak dostępności jadłospisów i informacji o alergenach dla pacjentów;
 brak określenia gramatury poszczególnych potraw oraz wartości energetycznej.
Dodatkowo w odniesieniu do posiłków serwowanych w systemie cateringowym stwierdzano:
 zbyt niskie temperatury potraw;
 zaniżanie częstotliwości serwowania warzyw (zgodnie z umową do każdej kolacji –
faktycznie w 3 z 10 kolacji);
 gramatura niższa niż określona w umowie (np. zupy: zgodnie z umową 400ml – faktycznie
350ml).
Każdorazowo w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości natury sanitarnotechnicznej wydawane były decyzje administracyjne nakazujące usunięcie nieprawidłowości i
doprowadzenie stanu sanitarnego, pomieszczeń bloku żywienia wraz z wyposażeniem do
należytego stanu. W przypadku nieprawidłowości dotyczących zasad racjonalnego żywienia,
z uwagi na brak regulacji prawnych w tym zakresie działania ograniczały się do:
 ich omówienia z dyrekcją szpitali i personelem odpowiedzialnym za żywienie;
71
 wysyłania pism intencyjnych do szpitali, wskazujących konkretne błędy z prośbą o
przesłanie informacji zwrotnej dotyczącej działań podjętych w celu wyeliminowania
nieprawidłowości.
Ponadto wszelkie informacje dotyczące nieprawidłowości w zakresie żywienia
przesyłane były również do wiadomości jednostkom nadrzędnym.
Reasumując, ocena sposobu żywienia pacjentów w jednostkach szpitalnych odbywa
się w trakcie regularnych czynności kontrolnych, nie zaś tylko podczas wzmożonych kontroli
tematycznych. Przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej dokładają wszelkich starań,
aby oceniając zagadnienie, które nie jest w żaden sposób uregulowane prawnie i stawiając
dobro pacjenta na pierwszym miejscu, uwzględniać również aspekty finansowe, np. skrajnie
niskie stawki żywieniowe.
5.1.3
Dezynfekcja
Podobnie jak w latach ubiegłych w I półroczu 2016r. w szpitalach woj.
zachodniopomorskiego do dezynfekcji stosowano preparaty, które posiadały wpis do rejestru
prowadzonego przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i
Produktów Biobójczych oraz znak zgodności CE (znak bezpieczeństwa).
Dobór preparatów uzależniony był od ich zastosowania tj. rodzaju powierzchni,
stopnia zabrudzenia, możliwości organizacyjnych, kompatybilności ze środkiem
dezynfekcyjnym. Zabiegi dezynfekcyjne stosowane były we wszystkich obszarach mających
kontakt z materiałem organicznym. Stosowane preparaty dezynfekcyjne dobierano właściwie
pod względem przeznaczenia i spektrum działania.
Mycie i dezynfekcja narzędzi wielokrotnego użytku odbywała się w gabinetach
zabiegowych, a także w wydzielonych pomieszczeniach centralnych sterylizatorni oraz na
blokach operacyjnych. Środki dezynfekcyjne stosowane w placówkach przygotowywane
były w oddziałach przez osoby przeszkolone wyposażone w środki ochrony indywidualnej
lub/i pracowników firm zajmujących się utrzymaniem czystości w szpitalu, na podstawie
stosownych umów.
Środki dezynfekcyjne przechowywane były w dyżurkach i gabinetach zabiegowych
w zamkniętych szafach lub w wydzielonych pomieszczeniach gospodarczych. Zaopatrzenie
w środki dezynfekcyjne dla potrzeb wszystkich szpitali było wystarczające.
Proces mycia i dezynfekcji endoskopów jest w większości szpitali
zautomatyzowany, co przyczynia się w znacznej mierze do zwiększenia bezpieczeństwa
pacjentów i personelu. Postępowanie w zakresie dekontaminacji z akcesoriami
endoskopowymi w większości podmiotów było prawidłowe. Do badań i zabiegów
endoskopowych używane są wyłącznie endoskopy ze szczelną optyką, umożliwiającą ich
mycie i dezynfekcję w pełnym zanurzeniu. Endoskopy przechowywane są w szafach, w
pozycji wiszącej- podczas kontroli zwracano uwagę na zabezpieczenie przed wtórną
kontaminacją sprzętu po dezynfekcji.
Na koniec I półrocza 2016 roku na terenie woj. zachodniopomorskiego w użytku
funkcjonowały 2 komory dezynfekcyjne w SPZZOZ w Gryficach oraz w Specjalistycznym
Szpitalu im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie, która usytuowana jest w obszarze
Centralnej Stacji Przygotowania Łóżek.
Dezynfekcji komorowej podlegały materace, koce i poduszki. Koce i poduszki
poddawane były również procesom dezynfekcji z zastosowaniem środków piorącodezynfekujących w pralniach wewnętrznych lub zewnętrznych.
Ponadto celem ochrony materacy przed zanieczyszczeniem w części szpitali
użytkowane są pokrowce z „ekolastiku” pozwalające na pranie ich w temperaturze 90oC.
Zaopatrzenie w środki czystościowe, dezynfekcyjne oraz osłony foliowe do
transportu dla potrzeb poszczególnych szpitali było wystarczające.
72
5.1.4. Sterylizacja
W woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r. metody sterylizacji stosowane w
praktyce szpitalnej nie uległy zmianie. Prowadzone były analogicznie do lat ubiegłych,
procesy sterylizacji w oparciu o metody termiczne oraz metody niskotemperaturowe.
Podstawową metodą sterylizacji w podmiotach działalności leczniczej od wielu lat jest
sterylizacja parowa – urządzenia tego typu stanowią 80,91% ogółu urządzeń sterylizacyjnych
w szpitalach woj. zachodniopomorskiego (110 urządzeń sterylizacyjnych).
Urządzenia sterylizacyjne w szpitalach były obsługiwane przez przeszkolony w tym
zakresie personel. Monitoring skuteczności procesów sterylizacji prowadzony był za pomocą
testów chemicznych i biologicznych. W sterylizatorach nowszego typu praca urządzeń
dokumentowana była w postaci wydruku komputerowego.
Sterylizację sprzętu medycznego w obrębie szpitali prowadziło 20 szpitali tj. 57,14%
ogółu placówek, 12 szpitali (tj. 34,29%) zlecało usługę sterylizacji firmom zewnętrznym,
natomiast 3 szpitale sterylizację sprzętu medycznego prowadziło w obrębie podmiotu jak
również korzystało z usług firm zewnętrznych (tj. 8,57%). NZOZ „Medison” w Koszalinie
pracował wyłącznie w oparciu o sprzęt jednorazowy. Część szpitali świadczyło usługi w
zakresie sterylizacji dla innych szpitali, przychodni i indywidualnych praktyk lekarskich.
Do firm zewnętrznych świadczących usługi w zakresie sterylizacji dla szpitali woj.
zachodniopomorskiego należą, m.in.:
 Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych wykonawca Centrum Usług CITONET,
ul. Rolna 4 w Szczecinie, świadczące usługi dla: SPWSZ, ul. Arkońska 4 w Szczecinie;
 Szpitalnego Centrum Medycznego w Goleniowie Sp. z o.o., ul. Nowogardzka 2, 72-100
Goleniów; Szpitala Powiatowego Sp. z o.o., ul. Parkowa 5 w Gryfinie; SPSZOZ „Zdroje”
ul. Mączna 4 w Szczecinie; SPWSZ ul. Arkońska 4 w Szczecinie; Zachodniopomorskiego
Centrum Onkologii ul. Strzałkowska 22 w Szczecinie; AMC Art. Medical Center ul.
Langiewicza 28/U1; Centrum Narodzin Mamma, ul. Sowia 38, 70-794 Szczecin;
 109 Szpital Wojskowy z Przychodnią SPZOZ w Szczecinie dla SPWSZ, ul. Arkońska 4 w
Szczecinie;
 Szpital w Szczecinku Sp. z o.o. dla: Klinika Allenort – Oddział Kardiologiczny ul.
Kilińskiego 7 Szczecinek.
Ponadto usługi w zakresie sterylizacji przeważnie gazowej świadczyły również inne
szpitale i przychodnie:
 109 Szpital Wojskowy z Przychodnią SPZOZ w Szczecinie, ul. Piotra Skargi dla: Szpitala
Powiatowego w Pyrzycach oraz Szpitala Aresztu Śledczego w Szczecinie;
 NZOZ Nowy Szpital, ul. Narutowicza 6, 64-470 Kostrzyn nad Odrą dla Szpitala w Dębnie
Sp. z o.o., ul. Kościuszki 58;
 Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 2 PUM, ul. Powstańców Wielkopolskich 72
w Szczecinie dla Specjalistycznego Szpitala im. Sokołowskiego 11, 70-891 Szczecin;
 Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Arkońska 4 dla
Samodzielnego Publicznego Szpitala Rejonowego w Nowogardzie;
 Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej ul. Niechorska 27 w Gryficach dla
Regionalnego Centrum Medycznego w Białogardzie Sp. z o.o. ul. Chopina 29;
 Szpital Wojewódzki w Koszalinie, ul. Chałubińskiego dla: Specjalistycznego Zespołu
Gruźlicy i Chorób Płuc Koszalin ul. Niepodległości 44-48; Prywatnej Lecznicy
Chirurgicznej “PRAXIS” Koszalin ul. Armii Krajowej 7; Oddziału Radioterapii w
Koszalinie ul. Chałubińskiego 7, należący do AFFIDEA ONKOTERAPIA Sp. z o.o. w
Warszawie, ul. Mokotowska 49;
73
W I półroczu 2016 roku nie kwestionowano badań z kontroli sterylizacji parowej, co
świadczy o skuteczności tej metody w procesie sterylizacji. Odnotowano natomiast 14 awarii
w grupie urządzeń sterylizacyjnych parowych, co stanowi 15,73% (tabela nr 26).
Każdorazowo po naprawie urządzeń sterylizacyjnych przeprowadzany był kontrolny test
biologiczny przed ich ponowną eksploatacją. Ponadto wśród użytkowników urządzeń
sterylizacyjnych nadal upowszechniano wiedzę dot. monitoringu procesów sterylizacji w
zależności od metody, opartą na aktualnych „Ogólnych wytycznych sterylizacji wyrobów
medycznych 2011” wskazującą m. in. na konieczność stosowania wskaźników biologicznych
procesu nie rzadziej niż raz na trzy miesiące oraz po każdym usunięciu awarii, a także w
każdym cyklu, gdy nie jest dostępny automatyczny pomiar i zapis parametrów krytycznych
procesu (dot. sterylizacji parowej).
Tab.26. Awaryjność sterylizatorów w I półroczu 2016r. w szpitalach woj. zachodniopomorskiego
Rok
Liczba
sterylizatorów
%
8
Ilość
awarii
parowe
89
14
15,73%
na tlenek etylenu
11
0
0
plazmowe
6
1
16,67%
parowoformaldehydowy
6
1
16,67%
Sterylizatory
na ciepło suche
I półrocze
2016
0
Awaryjność
w%
0
5.1.5. Utrzymanie bieżącej czystości
W I półroczu 2016r. za utrzymanie bieżącej czystości i porządku w obrębie szpitali
znajdujących się na terenie woj. zachodniopomorskiego odpowiadały zewnętrzne firmy
sprzątające w 27,8% szpitali, natomiast w I półroczu 2015 roku takie rozwiązanie przyjęto
było w 36,12% szpitali.
W I półroczu 2016r. zwiększył się odsetek szpitali do 61,11%, gdzie usługi
sprzątania w placówce wykonywał personel (w I półroczu 2015r. - 55,56% szpitali).
Natomiast w dalszym ciągu w 3 szpitalach (8,33%) usługi sprzątania w obszarach o
podwyższonej aseptyce tj. bloki operacyjne, Oddziały Położniczo-Noworodkowe,
Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Poradnia Nabytych Niedoborów Immunologicznych, w
Laboratoriach wykonywał zatrudniony personel, w innych oddziałach za sprzątanie
odpowiadały zewnętrzne firmy sprzątające. W Szpitalu Aresztu Śledczego osobami
odpowiedzialnymi za utrzymanie bieżącej czystości byli osadzeni. Procesy utrzymania
czystości oparte były na planie higieny szpitalnej określającej obszar, techniki oraz
częstotliwość sprzątania, w tym procedury mycia i dezynfekcji sprzętu, a także pomieszczeń
szpitalnych.
Zgodnie z planem higieny szpitalnej stosowano zasadę rozdziału sprzętu do
poszczególnych stref czystości. Usługi świadczone w zakresie utrzymania czystości i
porządku prowadzone były kompleksowo przy użyciu sprzętu specjalistycznego w ilości
zapewniającej ciągłość wykonywania czynności. Sprzęt do sprzątania przechowywany był w
wydzielonych pomieszczeniach lub w brudownikach na oddziałach. Osoby odpowiadające
bezpośrednio za sprzątanie współpracowały z pielęgniarkami oddziałowymi oraz
epidemiologicznymi w zakresie przestrzegania procedur przeciwepidemicznych.
74
Zapas środków czystościowych i dezynfekcyjnych służących do utrzymania
czystości w poszczególnych komórkach organizacyjnych szpitala był wystarczający.
Rażących zaniedbań w zakresie zachowania czystości bieżącej i porządku nie odnotowano. W
uzasadnionych sytuacjach wykonywano zabiegi deratyzacji oraz dezynsekcji, najczęściej w
pomieszczeniach piwnicznych i zapleczu szpitali. Interwencji w tym zakresie w
analizowanym okresie nie zgłaszano.
5.1.6. Zaopatrzenie szpitali w wodę
Na terenie woj. zachodniopomorskiego w okresie sprawozdawczym funkcjonowało 41
podmiotów leczniczych w ramach których funkcjonowały szpitale, jednak na potrzeby
charakterystyki zaopatrzenia w wodę wyróżniono 50 obiektów szpitalnych.
Podstawowym źródłem zaopatrzenia dla większości obiektów szpitalnych na terenie woj.
zachodniopomorskiego są wodociągi publiczne – 38 obiektów, dla 11 obiektów
podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę do spożycia jest wodociąg własny, natomiast dla
jednego szpitala - ujęcie wody należące do uzdrowiska. Rezerwowe źródło zaopatrzenia
w wodę stanowią: wodociąg własny, wodociąg sieciowy lub zbiorniki magazynujące wodę.
Spośród powyższych 50 obiektów szpitalnych 20 (40%) nie posiada rezerwowego źródła
zaopatrzenia w wodę.
Nadzór nad jakością wody w szpitalach prowadzony był przez organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej w ramach sprawowanego monitoringu. W jednym ze szpitali stwierdzono
brak przydatności wody do spożycia:
1. Szpital Medicam Resko,72-315 Resko ul. Szpitalna 8 decyzją z dnia 11.06.2016 r.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Łobzie stwierdził brak przydatności
wody do spożycia pochodzącej z wodociągu Resko Szpital. Do końca okresu
sprawozdawczego ww. decyzja obowiązywała. Zapewnione było zastępcze źródło
zaopatrzenia w wodę przydatną do spożycia poprzez beczkowozy i wodę
butelkowaną.
W przypadku pozostałych szpitali woj. zachodniopomorskiego nie odnotowano przerw
w dostawie wody oraz nie stwierdzono braku wody w jej niezbędnej ilości. Jakość wody była
zgodna z wymaganiami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r.
w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015 r., poz. 1989).
Tab. 27. Zaopatrzenie szpitali w wodę przeznaczoną do spożycia w I półroczu 2016 r. na
terenie woj. zachodniopomorskiego.
75
Tab. 27. Zaopatrzenie szpitali w wodę przeznaczoną do spożycia w I półroczu 2016 r. na terenie woj. zachodniopomorskiego
Lp.
szpital
i
1.
2.
3.
Podmioty lecznicze
w ramach którego
funkcjonuje szpital
"Centrum Dializa" Spółka
z ograniczoną
odpowiedzialnością, ul.
Jabłoniowa 27, 41-200
Sosnowiec
SP ZOZ w Choszcznie ul.
Niedziałkowskiego 4a 73200 Choszczno
Szpitale Polskie s.c
Katowice ul. Piotrowicka
17 Drawskie Centrum
Specjalistyczne Szpitale
Polskie
S.A. ul. B. Chrobrego 4,
78-500 Drawsko
Pomorskie
Nazwa
Powiatu
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
Lp.
obiektu
szpitaln
ego
źródło zaopatrzenia
podstawowe
rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę
wodociąg
własny
wodociąg
własny
wodociąg
sieciowy
CENTRUM DIALIZA SZPITAL
BIAŁOGARD, ul. Chopina 29, 78200 Białogard
1.
tak
Białogard
CENTRUM DIALIZA SZPITAL
BIAŁOGARD, ul. Szpitalna 7, 78200 Białogard
2.
tak
Choszczno
SP ZOZ w Choszcznie ul.
Niedziałkowskiego 4a 73-200
Choszczno
3.
Białogard
Drawsko
Pomorskie
Szpitale Polskie Drawskie Centrum
Specjalistyczne Drawsko Pom.
ul. Chrobrego 4 78-500 Drawsko
Pomorskie
wodociąg
sieciowy
Uwagi
zbiornik
4 zbiorniki
retencyjne
o pojemności
176,2 m3
każdy
nie ma
tak
4.
tak
tak
nie ma
nie ma
Tak
1 zbiornik 50
m3
Tak
2 zbiorniki
retencyjne o
pojemności
150 m³
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła decyzja WS-DNS-600-21/10
z dnia 29.01.2010r. do
31.12.2016r
4.
Szpitalne Centrum
Medyczne Sp.z o.o.
ul. Nowogardzka 2,
72-100 Goleniów
Goleniów
Szpitalne Centrum Medyczne Sp.z
o.o. ul. Nowogardzka 2
w Goleniowie
5.
tak
tak
5.
SP Szpital Rejonowy
w Nowogardzie
ul. Wojska Polskiego 7
Goleniów
SP Szpital Rejonowy w
Nowogardzie ul. Wojska Polskiego
7
6.
tak
tak
Gryfice
Szpital Specjalistyczny „Medicam”
w Gryficach
ul. Niechorska 27
72-300 Gryfice
7.
tak
Łobez
SZPITAL MEDICAM RESKO,72315 Resko
ul. Szpitalna 8,
8.
tak
Szpital Powiatowy
w Gryfinie Sp. z o. o ul. Parkowa
5
9.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła - w
programie dostosowawczym
do 31.12.2016 r.
10.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła - w
programie dostosowawczym
do 31.12.2016 r.
nie ma
w programie
dostosowawczym - Szpital
posiada dwa podłączenia do
sieci wodociągowej, tzn. od
ul. Dziwnowskiej i od ul.
Szpitalnej
6.
SP ZZOZ Specjalistyczny
Szpital „Medicam”
w Gryficach
ul. Niechorska 27
72-300 Gryfice
Gryfino
7.
Szpital Powiatowy
w Gryfinie Sp. z o. o
ul. Parkowa 5,
74-100 Gryfino
Gryfino
8.
EMC INSTYTUT
MEDYCZNY SPÓŁKA
AKCYJNA ul. Pilczycka
144-148, 54-144 Wrocław
Kamień
Pomorski
9.
Regionalny Szpital
w Kołobrzegu
ul. Łopuskiego 31
Kołobrzeg
10.
SP Szpital Wojewódzki
im. M. Kopernika w
Koszalinie ul.
Chałubińskiego 7
11.
Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. z
o. o Zakład Pielęgnacyjno –
Opiekuńczy Psychiatryczny
w Nowym Czarnowie
Nowe Czarnowo 70
Szpital im. Św. Jerzego
w Kamieniu Pomorskim,
ul. Szpitalna 10,
nie ma
miejskiego Resko.
11.
tak
Regionalny Szpital
w Kołobrzegu
ul. Łopuskiego 31
12.
tak
Koszalin
Szpital Wojewódzki
im. M. Kopernika w Koszalinie ul.
Chałubińskiego 7
13.
SP Specjalistyczny Zespół
Gruźlicy i Chorób Płuc
w Koszalinie
ul. Niepodległości 44-48
Koszalin
Specjalistyczny Zespól Gruźlicy
i Chorób Płuc w Koszalinie
ul. Niepodległości 44-48
75-252 Koszalin
14.
tak
tak
12.
MEDiSON Sp. z o.o.
Koszalin ul. Sarzyńska 9
Koszalin
Środkowopomorskie Centrum
Zdrowia Psychicznego MEDiSON
- Oddziały Psychiatryczne
Koszalin
ul. Sarzyńska 9
15.
tak
tak
13.
NZOZ UROMED
w Koszalinie
ul. Głowackiego 7
75-402 Koszalin
Koszalin
Szpital UROMED
ul. Głowackiego 7
75-402 Koszalin
16.
tak
Zbiornik o
pojemności
400 l
14.
Prywatna Lecznica
Chirurgiczna
„Praxis” sp. z o.o.
w Koszalinie
ul. Emilii Gierczak 33, 7533 Koszalin
Koszalin
Prywatna Lecznica Chirurgiczna
„Praxis” sp. z o.o.
w Koszalinie
ul. Armii Krajowej 7
75-200 Koszalin
17.
tak
2 zbiorniki o
pojemności
300 l
15.
AFFIDEA
ONKOTERAPIA Spółka
z o.o. Warszawa ul.
Mokotowska 49
Koszalin
Euromedic Onkoterapia Międzynarodowe Centrum
Onkoterapii Szpital w Koszalinie
ul.Chałubińskiego 7
W programie dostosowawczy
zaplanowano podłączenie
szpitala do wodociągu
tak
tak
18.
76
nie ma
nie ma
zbiornik o poj.
150 m3
Tak
Tak
Lp.
szpital
i
16.
Podmioty lecznicze w
ramach którego
funkcjonuje szpital
Szpital Barlinek
Sp. z o.o.
ul. Szpitalna 10
74-320 Barlinek
Nazwa
Powiatu
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
Lp.
obiektu
szpitaln
ego
Myślibórz
Szpital Powiatowy Barlinek
ul. Szpitalna 10
74-320 Barlinek
19.
Szpital Powiatowy w Dębno
ul. Kościuszki 58
74-400 Dębno
20.
źródło zaopatrzenia
podstawowe
rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę
wodociąg
własny
wodociąg
własny
wodociąg
sieciowy
tak
wodociąg
sieciowy
Uwagi
zbiornik
Tak
2 zbiorniki po
4000 m3
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła - w
programie dostosowawczym
31.12.2016
nie ma
decyzja WS-DNS-600-19/10
z dnia 15.01.2013r. do
31.12.2016r
17.
Szpital w Dębnie
Sp. z o.o.
ul. Kościuszki 58
74-400 Dębno
Myślibórz
18.
Szpital Powiatowy
w Pyrzycach
ul. Jana Pawła II 2
74-200 Pyrzyce
Pyrzyce
Szpital w Pyrzycach
ul. Jana Pawła II 2
74-200 Pyrzyce
21.
19.
Szpital Powiatowy
w Sławnie
ul. I Pułku Ułanów 9
76-100 Sławno
Sławno
Szpital w Sławnie
ul. I Pułku Ułanów 9
76-100 Sławno
22.
tak
Stargard
Szczeciński
Szpital Wielospecjalistyczny
ul. Wojska Polskiego 27
73-110 Stargard Szczeciński
23.
tak
20.
SP Wielospecjalistyczny
ZOZ w Stargardzie
Szczecińskim ul. Wojska
Polskiego 27
73-110 Stargard
Szczeciński
Stargard
Szczeciński
Szpital Rehabilitacyjny
ul. Stanisława Staszica 16
73-110 Stargard Szczeciński
24.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Szpital SPSK Nr 1 PUM w
Szczecinie, 71-252 Szczecin, ul.
Unii Lubelskiej 1
25.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Szpital SPSK Nr 1 PUM w
Policach, ul. Siedlecka 2
26.
Tak
2 zbiorniki
po 100 m3
nie ma
nie ma
Tak
2 zbiorniki po
50 m³;
zapas ok.6godzinny
nie ma
nie ma
Tak
2 zbiorniki po
200 m³;
zapas 24godzinny
Szczecin
21.
SP Szpital Kliniczny Nr 1
PUM, Szczecin,
ul. Unii Lubelskiej 1
Police
Szczecin
Szpital Psychiatryczny SPSK Nr 1
PUM w Szczecinie, ul.
Władysława Broniewskiego 24/26
Szczecin
SP Szpital Kliniczny Nr 2
PUM w Szczecinie,
al. Powstańców Wlkp. 72
Szczecin
Szpital SPSK - 2 70-111 Szczecin,
al. Powstańców Wielkopolskich 72
28.
23.
Samodzielny Publiczny
Wojewódzki Szpital
Zespolony
71-455 Szczecin,
ul. Arkońska 4
Szczecin
SZPITAL WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE,
71-455 Szczecin,
ul. Arkońska 4
29.
Szczecin
SPSZOZ "ZDROJE" - Szpital przy
ul. Mącznej,
70-780 Szczecin, ul. Mączna 4
30.
24.
Szczecin
Szczecin
SPSZOZ "ZDROJE" - Szpital przy
ul. Św. Wojciecha,
70-410 Szczecin ul. Św. Wojciecha
7
SPSZOZ "ZDROJE" - Ośrodek
Terapii Uzależnienia od Alkoholu
i Współuzależnienia przy
ul. Żołnierskiej,
70-210 Szczecin ul. Żołnierska 55
nie ma
tak
Tak
nie ma
tak
nie ma
tak
tak
nie ma
2 zbiorniki o
pojemności
450 m3
tak
27.
22.
Samodzielny Publiczny
Specjalistyczny Zakład
Opieki Zdrowotnej
"ZDROJE",
70-780 Szczecin,
ul. Mączna 4
tak
nie ma
tak
31.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
32.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Tak
1 zbiornik 100
m³
brak rezerwowego źródła
zaopatrzenia w wodę - w
programie dostosowawczym
do 31.12.2016 r.
25.
Specjalistyczny Szpital
im. prof. Alfreda
Sokołowskiego,
70-891 Szczecin,
ul. Alfreda
Sokołowskiego 11
Szczecin
Specjalistyczny Szpital im. prof.
Alfreda Sokołowskiego w
Szczecinie - Świadczenia Szpitalne,
70-891 Szczecin, ul. Alfreda
Sokołowskiego 11
33.
26.
Zachodniopomorskie
Centrum Onkologii, 71730 Szczecin, ul.
Strzałowska 22
Szczecin
Zachodniopomorskie Centrum
Onkologii - Szpital,
71-730 Szczecin, ul. Strzałowska
22
34.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła
zaopatrzenia w wodę - w
programie dostosowawczym
27.
Areszt Śledczy w
Szczecinie
70-952 Szczecin,
ul. Kaszubska 28
Szczecin
Szpital i Ambulatorium z Izbą
Chorych Aresztu Śledczego
w Szczecinie-Szpital,
70-952 Szczecin, ul. Kaszubska 28
35.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła
zaopatrzenia w wodę - w
programie dostosowawczym
do 31.12.2016 r.
28.
Szpital w Szczecinku Sp. z
o.o., ul. Kościuszki 38
78-400 Szczecinek
Szpital w Szczecinku
ul. Kościuszki 38
36.
tak
tak
29.
PRZYJAZNY SZPITAL
W POŁCZYNIEZDROJU Sp. z o.o.
z siedzibą w Połczynie Zdroju ul. Gwardii
Ludowej 5, Połczyn –
Zdrój
37.
Tak
wodociąg
ZL GRYF
PołczynZdrój ul.
Solankowa
8
nie ma
nie ma
nie ma
brak rezerwowego źródła
wody ujęte to jest w
programie dostosowawczym
do 31.12.2016r
Szczecinek
Świdwin
CENTRUM USŁUG
SZPITALNYCH PRZYJAZNY
SZPITAL W POŁCZYNIEZDROJU Sp. z o.o. ul. Gwardii
Ludowej 5, Połczyn - Zdrój
tak
77
Nazwa
Powiatu
Lp.
obiektu
szpitaln
ego
rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę
źródło zaopatrzenia
podstawowe
Uwagi
Lp.
szpital
i
Podmioty lecznicze
w ramach którego
funkcjonuje szpital
30.
Szpital Miejski im. Jana
Garguły w Świnoujściu
Sp. z o.o ul. Mieszka I 7
72-600 Świnoujście
Świnoujście
Szpital Miejski im. Jana Garguły
w Świnoujściu Sp. z o.o
ul. Mieszka I 7,
72-600 Świnoujście
38.
tak
zbiornik o poj.
30 m3
31.
Krzysztof Barnyk ul.
Andrzeja Małkowskiego
19/9 Szczecin
Świnoujście
Centrum Okulistyczne dr Barnyk
Krzysztof Ośrodek Diagnostyki i
Rehabilitacji Słabowidzących, ul.
Dębowa Warzymice 9/1 72-005
39.
tak
zbiornik o poj.
210 m3
Szczecin
Centrum Narodzin Mamma –
Szpital,
ul. Sowia 38,
70-794 Szczecin
40.
tak
32.
AMC art. Medical Center
Sp. z. o. o.
Sp. komandytowa
ul. Langiewicza 28/U1
70-263 Szczecin
Szczecin
AMC art. Medical Center
Sp. z. o. o. Sp. komandytowa
ul. Langiewicza 28/U1
70-263 Szczecin
41.
tak
zbiornik o poj.
1 m3
zbiornik o poj.
800L
Szpital jednodniowy
Szpital jednodniowy
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
wodociąg
własny
wodociąg
sieciowy
wodociąg
własny
nie ma
wodociąg
sieciowy
nie ma
zbiornik
nie ma
33.
"SONOMED" Sonomed
Sp z o.o. ul. Pocztowa 28
Szczecin
Szczecin
SONOMED, 71-685 Szczecin, ul.
ks. bp. Władysława Bandurskiego
98/U13
42.
tak
34.
MEDIKLINIKA
SPÓŁKA Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCI
Ą 70-385 Szczecin, ul.
Adama Mickiewicza 55
Szczecin
MEDIKLINIKA - ODDZIAŁY
SZPITALNE, 70-385 Szczecin, ul.
Adama Mickiewicza 55
43.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
35.
Dom Lekarski S.A w
Szczecinie Ośrodek, ul.
Gombrowicza 23, 70-785
Szczecin
Szczecin
DOM LEKARSKI - LECZENIE
SZPITALNE – GOMBROWICZA
44.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Szpital Okulistyczny w Szczecinie,
ul Mickiewicza 140, Szczecin
45.
tak
nie ma
nie ma
nie ma
Optegra Klinika
Okulistyczna w Szczecinie
OPTEGRA POLSKA Sp.
z o.o., ul. Mickiewicza
140, 71-153 Szczecin
Kliniki Kardiologii
ALLENORT
Sp. z o.o. ul.
Chałubińskiego 8, 00-613
Warszawa
Centrum Usług
Medycznych DIALIZA
SP. z o.o.
ul. Kilińskiego 7
w Szczecinku
Szczecinek
Oddział Kardiologii ALLENORT
ul. Lilińskiego 7 Szczecinek
46.
tak
tak
Szczecinek
Oddział Nefrologii
ul. Kilińskiego 7
Szczecinek
47.
tak
tak
39.
Psychiatryczny Zakład
Opieki Zdrowotnej
"SALUS" ul. Kościuszki
38c Szczecinek
Szczecinek
Psychiatryczny Zakład Opieki
Zdrowotnej "SALUS" ul.
Kościuszki 38c Szczecinek
48.
tak
tak
40.
Pomorski Ośrodek
Diagnostyki Medycznej
„Podimed” ul.
Spółdzielcza 8 Szczecinek
Szczecinek
Centrum Okulistyczne i Chirurgii
Oka ul. Kościuszki 38b Szczecinek
49.
tak
41.
Centrum Sercowo –
Naczyniowe
ul. Chrobrego 4 Drawsko
Pomorskie pod patronatem
spółki NAFIS” S.A. z
siedzibą
w Poznaniu
Drawsko
Pomorskie
Nafis Centrum Sercowo –
Naczyniowe ul. Chrobrego 4
Drawsko Pomorskie
50.
tak
36.
37.
38.
Szczecin
Szpital jednodniowy
Rezerwowym źródłem jest
ujecie własne Szpitala w
Szczecinku
Sp. z o.o., przy
ul. Kościuszki 38
tak
tak
Nadzór organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad szpitalami obejmuje również
kontrolę jakości ciepłej wody, w celu wykrywania bakterii Legionella sp.
Nadzór ten prowadzony jest zgodnie z wymogami zawartymi w rozporządzeniu z dnia 13
listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U.
z 2015 r., poz. 1989). W pierwszym półroczu 2016 r. skontrolowano jakość ciepłej wody
w 26 obiektach szpitalnych.
W przypadku występowania w instalacji ciepłej wody bakterii Legionella sp. w ilości
powyżej 1000 jtk/100 ml wody (wysokie skażenie), wprowadzano zakaz używania ciepłej
wody pod prysznicami oraz nakazywano podjęcie działań naprawczych. W okresie
sprawozdawczym zbadano łącznie 181 próbek ciepłej wody użytkowej w szpitalach.
78
Skontrolowano jakość ciepłej wody w 26 obiektach szpitalnych, które funkcjonują w ramach
24 podmiotów leczniczych. Zakwestionowano 44 próbki w 11 podmiotach leczniczych tj.
w 13 obiektach szpitalnych, natomiast w 13 z przebadanych obiektów szpitalnych nie
stwierdzono przekroczeń dopuszczalnej wartości bakterii Legionella sp. Wystawiono 12
decyzji płatniczych na łączną kwotę 3 261,71 zł za stwierdzone przekroczenia dopuszczalnej
wartości bakterii Legionella sp. w pobranych próbkach.
W pierwszym półroczu 2016 r. wydanych zostało na terenie woj.
zachodniopomorskiego łącznie 8 decyzji zakazujących m.in. używania ciepłej wody
z pryszniców oraz nakazujących podjęcie działań naprawczych, w stosunku do:
1. CENTRUM DIALIZA SZPITAL BIAŁOGARD, ul. Szpitalna 7, 78-200 Białogard
2. Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Choszcznie
ul. Niedziałkowskiego 4, 73-200 Choszczno;
3. Szpitali Polskich, Drawskie Centrum Specjalistyczne Drawsko Pomorskie,
ul. Chrobrego 4 78-500 Drawsko Pomorskie;
4. Szpitala Wielospecjalistycznego, ul. Wojska Polskiego 27, 73-110 Stargard;
5. Samodzielnego Publicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej
"ZDROJE", 70-780 Szczecin, ul. Mączna 4;
6. Centrum Usług Szpitalnych Przyjazny Szpital w Połczynie-Zdroju Sp. z o.o.
ul. Gwardii Ludowej 5, 78-320 Połczyn – Zdrój;
7. Domu Lekarskiego S.A w Szczecinie Ośrodek, ul. Gombrowicza 23, 70-785 Szczecin.
Ryc. 6. Liczba obiektów szpitalnych z uwzględnieniem liczby przebadanych obiektów, liczby
pobranych próbek ciepłej wody użytkowej, zakwestionowanych próbek oraz wydanych decyzji
dot. jakości ciepłej wody użytkowej w I półroczu 2016 r.
79
5.1.7. Postępowanie z bielizną szpitalną
W I p. 2016 r. w zakresie postępowania z bielizną szpitalną skontrolowano
30 z 49 szpitali (tj. przedsiębiorstw funkcjonujących w ramach 41 podmiotów leczniczych
w których świadczone są stacjonarne i całodobowe świadczenia szpitalne – sprawozdanie nie
obejmuje szpitali uzdrowiskowych) w woj. zachodniopomorskim, spośród których:
 bielizna szpitalna z 27 szpitali prana była w pralniach posiadających barierę
higieniczną,
 bielizna szpitalna z 1 szpitala tj. ze Szpitala i Ambulatorium z Izbą Chorych Aresztu
Śledczego w Szczecinie prana była w pralni własnej bez bariery higienicznej, w pralni
tej nie prowadzi się działalności związanej z praniem bielizny z innych podmiotów
leczniczych,
 szpital AMC Art. Medical Center w Szczecinie (podmiot zajmujący się chirurgią
plastyczną) stosował bieliznę operacyjną jednorazowego użytku, a pozostała bielizna
oddawana była do pralni bez bariery higienicznej,
 Szpital
Centrum Okulistyczne dr Barnyk Krzysztof Ośrodek Diagnostyki
i Rehabilitacji Słabowidzących, ul. Dębowa Warzymice 9/1 72-005 dzierżawiący
pomieszczenia Szpitala Miejskiego w Świnoujściu wykorzystuje wyłącznie bieliznę
jednorazowego użytku
Wykaz obiektów szpitalnych skontrolowanych w I p. 2016 r. w zakresie postępowania
z bielizną szpitalną oraz miejsc prania bielizny szpitalnej przedstawia tabela Nr 28
Większość ze skontrolowanych w zakresie postępowania z bielizną szpitalną szpitali
posiadała wydzielone główne magazyny bielizny czystej i brudnej. Szpital
w Szczecinku nadal użytkował magazyny bielizny mieszczące się w przystosowanych
pomieszczeniach piwnicznych obiektu, a Szpital w Stargardzie Szczecińskim korzystał
z sąsiadujących magazynów pralni szpitalnej prowadzonej przez inny podmiot.
Skontrolowane szpitale, tj. CENTRUM DIALIZA SZPITAL w Białogardzie przy ul Chopina
i CENTRUM DIALIZA SZPITAL w Białogardzie przy ul Szpitalnej, Szpitale Polskie
Drawskie Centrum Specjalistyczne w Drawsku Pomorskim oraz Szpital Wojewódzki
w Koszalinie - nie posiadały wydzielonych głównych magazynów bielizny czystej, bielizna
czysta przetrzymywana była bezpośrednio na oddziałach.
Nadto Szpital w Gryfinie nie posiadał wydzielonego głównego magazynu bielizny brudnej,
która przetrzymywana była w zamykanych pojemnikach transportowych zlokalizowanych
w brudownikach na oddziałach albo w wydzielonych miejscach
Natomiast szpital Psychiatryczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Salus" w Szczecinku w ogóle
nie posiadał wydzielonych magazynów bielizny czystej i magazynów bielizny brudnej,
bielizna czysta przetrzymywana była bezpośrednio na oddziałach, a brudna składowana
w brudownikach albo wydzielonych miejscach.
Bielizna czysta z pralni zewnętrznych przywożona była specjalistycznym transportem
własnym pralni i składowana w głównych magazynach bielizny czystej. W przypadku nie
wydzielenia takich magazynów w obiektach szpitalnych bielizna ta przekazywana była
bezpośrednio na oddziały.
Bielizna czysta z pralni zewnętrznych zabezpieczona była na czas transportu przed
wtórnym zanieczyszczeniem (przywożona była do szpitali w pojemnikach plastikowych,
które dodatkowo zabezpieczone były workami albo zapakowana była w worki foliowe lub też
w worki płócienne zabezpieczone workami foliowymi). Zarówno bielizna operacyjna jak
i bielizna noworodkowa wielokrotnego użytku poddawana była procesom sterylizacji.
80
Bielizna noworodkowa po procesie prania pakowana była w pakiety po kilkanaście sztuk,
a pakiety dla noworodków poddawane były procesom sterylizacji w sterylizatorniach
szpitalnych (z reguły sterylizowany był pierwszy pakiet noworodkowy oraz bielizna
ze wskazań lekarskich).
Bielizna czysta z magazynów głównych transportowana była na oddziały w sposób
zabezpieczający ją przed wtórnym zanieczyszczeniem (w podwójnych foliowych
i płóciennych albo brezentowych workach, zabezpieczonych na zewnątrz workiem foliowym,
które przed wniesieniem na oddziały zdejmowano). Na oddziałach bieliznę przechowywano
w wydzielonych pomieszczeniach bądź miejscach tj. zamykanych szafach, przeznaczonych
wyłącznie do przechowywania czystej bielizny.
Zostały przeprowadzone prace remontowe poprawiające stan sanitarno – techniczny
pomieszczeń magazynu bielizny czystej i magazynu bielizny brudnej w szczecińskim
szpitalu SPSZOZ "Zdroje" - Szpital przy ul. Św. Wojciecha. Natomiast pomieszczenia
przeznaczone do dezynfekcji i mycia środków transportu wewnętrznego bielizny czystej
i brudnej oraz odpadów komunalnych w Szpitalu w Białogardzie – w CENTRUM DIALIZA
SZPITAL BIAŁOGARD przy ul Chopina wyposażone zostało w umywalkę z dostępem do
ciepłej i zimnej wody oraz w dozownik ze środkiem dezynfekcyjnym.
Wojewódzki Szpital Zespolony przy ul Arkońskiej w Szczecinie jako jedyny szpital
w woj. zachodniopomorskim posiadał umowę na usługę prania i dzierżawienia bielizny
ogólno szpitalnej w ramach której zarówno pranie, transport zewnętrzny jak i dzierżawa
bielizny oraz dzierżawa pomieszczeń magazynów centralnych, w których przechowywana
była bielizna czysta oraz brudna, zlecona została firmie zewnętrznej tj. Konsorcjum firm:
Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych Spółka Akcyjna – Lider Konsorcjum
z siedzibą w Toruniu ul. Żółkiewskiego 20/26 oraz Zakładowi Usług Pralniczych Henryka
Różalska, Katarzyna Karasiewicz Spółka Jawna z siedzibą w Mieleniu 76-032 Mielenko,
ul. Lipowa 11. Centralne magazyny bielizny czystej i brudnej na terenie szpitala funkcjonują
w zmodernizowanych budynkach – odnowienia wymagają już jednak ściany z ubytkami farby
i zniszczona podłoga w magazynie bielizny brudnej.
Ponadto w Pralni Szpitala w Gryficach odnowienia wymagają stoły przeznaczone do
składania bielizny czystej. Również wymiany bądź odnowienia wymagają zniszczone regały
ze śladami korozji będące na wyposażeniu magazynu bielizny brudnej w Szpitalu
w Świnoujściu. Poprawy nadal wymagają warunki dezynfekcji i mycia środków transportu
wewnętrznego bielizny czystej i brudnej - odnowienia wymagają ściany i wyposażenie
pomieszczenia przeznaczonego do dezynfekcji i mycia środków transportu wewnętrznego
bielizny czystej i brudnej oraz odpadów komunalnych w Szpitalu w Białogardzie CENTRUM DIALIZA SZPITAL BIAŁOGARD przy ul Chopina.
W Szpitalnym Centrum Medycznym Sp. z o.o. Szpital w Goleniowie rozpoczęła się
przebudowa kompleksu pomieszczeń magazynowych. Z części z nich wydzielone zostały
pomieszczenia Apteki Szpitalnej, natomiast pozostałe pomieszczenia tj. centralny magazyn
bielizny czystej i centralny magazyn bielizny brudnej wymagają przeprowadzenia prac
remontowych w zakresie odnowy powierzchni ścian i powierzchni podłogowych. Ponadto
poprawy wymagają warunki magazynowania bielizny w ZOL funkcjonującym w ramach
podmiotu, gdzie w wydzielonych dwóch magazynach bielizny czystej odnowienia wymagają
powierzchnie ścian jak również wyposażenie pomieszczeń – instalacja c.o. oraz regały.
Poprawy wymagają również warunki magazynowania bielizny szpitalnej w Szpitalu
Powiatowym w Sławnie, gdzie poprawy wymaga stan sanitarno – techniczny ścian i podłóg
w magazynie bielizny brudnej oraz ścian pomieszczeń szwalni funkcjonującej w ramach
81
magazynu bielizny czystej oraz wyposażenie tych pomieszczeń (m.in.) instalacja c.o.,
skrzydło drzwi, waga do ważenia bielizny brudnej)
W zakresie postępowania z bielizną szpitalną w większości skontrolowanych w I p.
2016 r. obiektach szpitalnych nie stwierdzono nieprawidłowości natury bieżącej. Jedynie
cztery szczecińskie szpitale (Zachodniopomorskie Centrum Onkologii, SZPITAL
WOJEWÓDZKI W SZCZECINIE, Specjalistyczny Szpital im. prof. Alfreda Sokołowskiego
w Szczecinie, SPSZOZ "ZDROJE" - Szpital przy ul. Mącznej) nie zapewniały w obrębie
oddziałów prawidłowych warunków transportu bielizny (brak wózków albo stosowanie
wózków z otwarta przestrzenią ładunkową).
Tab. 28. Wykaz miejsc prania bielizny szpitalnej z obiektów szpitalnych
woj. zachodniopomorskiego skontrolowanych w I p. 2016 r. (tabela nie obejmuje szpitali
uzdrowiskowych)
LP. Podmiot leczniczy w ramach
którego funkcjonuje szpital
1.
"Centrum Dializa" Spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością, ul.
Jabłoniowa 27, 41-200
Sosnowiec
Lokalizacja obiektu szpitalnego
CENTRUM DIALIZA SZPITAL
BIAŁOGARD, ul. Chopina 29, 78200 Białogard
CENTRUM DIALIZA SZPITAL
BIAŁOGARD, ul. Szpitalna 7, 78200 Białogard
SP ZOZ w Choszcznie Szpital ul.
Niedziałkowskiego 4a 73-200
Choszczno *
Miejsce prania bielizny
szpitalnej**
Pralnia WODCHE Wioletta
Wielińska, ul. Piłsudskiego 2,
78-200 Białogard
pralnia – z barierą higieniczną
2.
SP ZOZ w Choszcznie ul.
Niedziałkowskiego 4a 73200 Choszczno
3.
Szpitale Polskie s.c. Katowice
ul. Piotrowicka 17 Drawskie
Centrum Specjalistyczne
Szpitale Polskie S.A. ul. B.
Chrobrego 4, 78-500
Drawsko Pomorskie
Szpitalne Centrum Medyczne
w Goleniowie Sp. z o.o.
ul. Nowogardzka 2, 72-100
Goleniów
Szpitale Polskie Drawskie Centrum
Specjalistyczne Drawsko Pom.
ul. Chrobrego 4 78-500 Drawsko
Pomorskie *
Pralnia WODCHE Wioletta
Wielińska, ul. Piłsudskiego 2,
78-200 Białogard
pralnia – z barierą higieniczną
Szpitalne Centrum Medyczne
w Goleniowie - Szpital
ul. Nowogardzka 2 w Goleniowie*
5.
SP Szpital Rejonowy w
Nowogardzie ul. Wojska
Polskiego 7
SP Szpital Rejonowy w
Nowogardzie ul. Wojska Polskiego
7*
pralnia szpitalna w Stargardzie
Szczecińskim
– dzierżawiona, usługi pralnicze
świadczy DGP Laundry Partner
Sp. z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
pralnia - z barierą higieniczną
pralnia poza szpitalna
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
6.
SP ZZOZ Specjalistyczny
Szpital „Medicam” w
Gryficach ul. Niechorska 27
72-300 Gryfice
Szpital Specjalistyczny„Medicam”
w Gryficach ul. Niechorska 27
72-300 Gryfice*
pralnia szpitalna własna SP ZZOZ
Specjalistyczny Szpital „Medicam”
w Gryficach ul. Niechorska 27
pralnia - z barierą higieniczną
SZPITAL MEDICAM RESKO,72315 Resko ul. Szpitalna 8,
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
4.
82
pralnia poza szpitalna
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Szpital Powiatowy w Gryfinie Szpital im. Jana Pawła II, ul.
Sp. z o. o. ul. Parkowa 5, 74- Parkowa 5 74 -100 Gryfino *
100 Gryfino
pralnia szpitalna w Stargardzie
Szczecińskim
– dzierżawiona, usługi pralnicze
świadczy DGP Laundry Partner
Sp. z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
pralnia - z barierą higieniczną
Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. z
o. o Zakład pielęgnacyjno –
opiekuńczy psychiatryczny
w Nowym Czarnowie Nowe
Czarnowo 70
EMC INSTYTUT
Szpital Św. Jerzego w Kamieniu
obiekt szpitalny nie kontrolowany
MEDYCZNY SPÓŁKA
Pomorskim ul. Szpitalna 10, 72-400 w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
AKCYJNA ul. Pilczycka 144- Kamień Pomorski *
148, 54-144 Wrocław
Regionalny Szpital w
Regionalny Szpital w Kołobrzegu ul. pralnia poza szpitalna
Kołobrzegu ul. Łopuskiego
Łopuskiego 31 *
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
31
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
SP Szpital Wojewódzki im.
Szpital Wojewódzki im. M.
Konsorcjum Pralnicze Sp. z o. o.
M. Kopernika w Koszalinie
Kopernika w Koszalinie ul.
ul. Redestowa 65/67, 81-557
ul. Chałubińskiego 7
Chałubińskiego 7 *
Gdynia
pralnia – z barierą higieniczną
SP Specjalistyczny Zespół
Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i
pralnia poza szpitalna
Gruźlicy i Chorób Płuc w
Chorób Płuc w Koszalinie ul.
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
Koszalinie ul. Niepodległości Niepodległości 44-48
H. Różalska, K. Karasiewicz,
44-48
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
MEDiSON Sp. z o.o.
Środkowopomorskie Centrum
obiekt szpitalny nie kontrolowany
Koszalin ul. Sarzyńska 9
Zdrowia Psychicznego MEDiSON- w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
Oddziały Psychiatryczne Koszalin
ul.Sarzyńska 9
Szpital UROMED ul. Głowackiego
7 75-402 Koszalin
13.
NZOZ UROMED w
Koszalinie ul. Głowackiego 7
75-402 Koszalin
14.
Prywatna Lecznica
Prywatna Lecznica Chirurgiczna
Chirurgiczna „Praxis” sp. z
„Praxis” sp. z o.o. w Koszalinie ul.
o.o. w Koszalinie ul. Emilii
Armii Krajowej 7 75-200 Koszalin
Gierczak 35, Koszalin 75-333
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
15.
AFFIDEA ONKOTERAPIA
Spółka z o.o. Warszawa ul.
Mokotowska 49
Euromedic OnkoterapiaMiędzynarodowe Centrum
Onkoterapii Szpital w Koszalinie
ul.Chałubińskiego 7
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
16.
Szpital Barlinek Sp. z o.o.
ul. Szpitalna 10 74-320
Barlinek
Szpital Powiatowy Barlinek ul.
Szpitalna 10* 74-320 Barlinek *
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
17.
Szpital w Dębnie Sp. z o.o
ul. Kościuszki 58
74-400 Dębno
Szpital Powiatowy w
Pyrzycach ul. Jana Pawła II 2
74-200 Pyrzyce
Szpital Powiatowy Dębno
ul. Kościuszki 58* 74-400 Dębno *
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
Szpital w Pyrzycach ul. Jana Pawła
II 2 74-200 Pyrzyce *
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
18.
83
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
19.
Szpital Powiatowy w Sławnie Szpital w Sławnie ul. I Pułku
ul. I Pułku Ułanów 9 76-100 Ułanów 9 76-100 Sławno *
Sławno
pralnia poza szpitalna
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
20.
SP Wielospecjalistyczny ZOZ
w Stargardzie Szczecińskim
ul. Wojska Polskiego 27 73110 Stargard Szczeciński
21.
SP Szpital Kliniczny Nr 1
PUM, Szczecin, ul. Unii
Lubelskiej 1
pralnia szpitalna własna
– dzierżawiona, usługi pralnicze
świadczy DGP Laundry Partner
Sp. z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
pralnia - z barierą higieniczną
pralnia poza szpitalna
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
22.
SP Szpital Kliniczny Nr 2
PUM w Szczecinie, 70-111
Szczecin, al. Powstańców
Wielkopolskich 72
Samodzielny Publiczny
Wojewódzki Szpital
Zespolony 71-455 Szczecin,
ul. Arkońska 4
23.
24.
25.
Szpital Wielospecjalistyczny ul.
Wojska Polskiego 27 73-110
Stargard Szczeciński *
Szpital Rehabilitacyjny
ul. St.Staszica 16 73-110 Stargard
Szczeciński
Szpital SPSK Nr 1 PUM w
Szczecinie, 71-252 Szczecin, ul.
Unii Lubelskiej 1
Szpital SPSK Nr 1 PUM w Policach,
ul. Siedlecka 2 *
Szpital Psychichiatryczny SPSK Nr
1 PUM w Szczecinie, ul.
Władysława Broniewskiego 24/26
Szczecin
Szpital SPSK - 2 70-111 Szczecin,
obiekt szpitalny nie kontrolowany
al. Powstańców Wielkopolskich 72 * w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
SZPITAL WOJEWÓDZKI W
SZCZECINIE, 71-455 Szczecin, ul.
Arkońska 4
pralnia poza szpitalna działająca
w ramach Konsorcjum firm:
Toruńskie Zakłady Materiałów
Opatrunkowych Spółka Akcyjna –
Lider Konsorcjum z siedzibą w
Toruniu ul. Żółkiewskiego 20/26
oraz Zakładem Usług Pralniczych
Henryka Różalska, Katarzyna
Karasiewicz Spółka Jawna z
siedzibą w Mieleniu 76-032
Mielenko, ul. Lipowa 11
- przy czym pranie realizuje
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
Samodzielny Publiczny
SPSZOZ "ZDROJE" - Szpital przy
pralnia poza szpitalna
Specjalistyczny Zakład
ul. Mącznej, 70-780 Szczecin, ul.
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
Opieki Zdrowotnej
Mączna 4*
H. Różalska, K. Karasiewicz,
"ZDROJE", 70-780 Szczecin, SPSZOZ "ZDROJE" - Szpital przy
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
ul. Mączna 4
ul. Św. Wojciecha, 70-410 Szczecin w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
ul. Św. Wojciecha 7
SPSZOZ "ZDROJE" - Ośrodek
Terapii Uzależnienia od Alkoholu i
Współuzależnienia przy ul.
Żołnierskiej, 70-210 Szczecin ul.
Żołnierska 55
Specjalistyczny Szpital im.
Specjalistyczny Szpital im. prof.
pralnia szpitalna w Stargardzie
prof. Alfreda Sokołowskiego, Alfreda Sokołowskiego w
Szczecińskim – dzierżawiona,
70-891 Szczecin, ul. Alfreda Szczecinie - Świadczenia Szpitalne, usługi pralnicze
84
Sokołowskiego 11
70-891 Szczecin, ul. Alfreda
Sokołowskiego 11
26.
Zachodniopomorskie
Centrum Onkologii, 71-730
Szczecin, ul. Strzałowska 22
Zachodniopomorskie Centrum
Onkologii - Szpital, 71-730
Szczecin, ul. Strzałowska 22
27.
Areszt Śledczy w Szczecinie
70-952 Szczecin, ul.
Kaszubska 28
28.
Szpital w Szczecinku Sp. z
o.o., ul. Kościuszki 38 78400 Szczecinek
PRZYJAZNY SZPITAL W
POŁCZYNIE-ZDROJU Sp. z
o.o. z siedzibą w PołczynieZdroju ul. Gwardii Ludowej
5, Połczyn – Zdrój
Szpital Miejski im. Jana
Garguły w Świnoujściu Sp. z
o.o ul. Mieszka I 7 72-600
Świnoujście
29.
30.
31
32.
33.
34.
Świadczy DGP Laundry partner Sp.
z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
pralnia - z barierą higieniczną
pralnia szpitalna w Stargardzie
Szczecińskim
– dzierżawiona, usługi pralnicze
świadczy DGP Laundry Partner Sp.
z o.o. ul. Najśw. Marii Panny 5e
59-200 Legnica;
pralnia - z barierą higieniczną
Szpital i Ambulatorium z Izbą
pralnia szpitalna własna
Chorych Aresztu Śledczego w
pralnia – bez bariery higienicznej
Szczecinie-Szpital, 70-952 Szczecin, KORTEX S. C. Kazimiera
ul. Kaszubska 28
Cichowska, Piotr Cichowski,
ul. Szczawiowa 55/57, 70-010
Szczecin
pralnia – z barierą higieniczną
Szpital w Szczecinku ul. Kościuszki pralnia DPS w Bornym Sulinowie
38 *
pralnia – z barierą higieniczną
CENTRUM USŁUG
SZPITALNYCH PRZYJAZNY
SZPITAL W POŁCZYNIEZDROJU Sp. z o.o. ul. Gwardii
Ludowej 5, Połczyn - Zdrój
Szpital Miejski im. Jana Garguły w
Świnoujściu Sp. z o.o ul. Mieszka I
7 72-600 Świnoujście *
Centrum Okulistyczne dr
Barnyk Krzysztof Ośrodek
Diagnostyki i Rehabilitacji
Słabowidzących, ul. Dębowa
Warzymice 9/1 72-005 ***
AMC Art. Medical Center
Sp. z o.o. Sp. komandytowa
ul. Langiewicza 28/U1 70263 Szczecin
dzierżawa pomieszczeń Szpitala
Miejskiego im. Jana Garguły w
Świnoujściu Sp. z o.o ul. Mieszka I
7 72-600 Świnoujście ***
"SONOMED" Sonomed
Sp z o.o. ul. Pocztowa 28
Szczecin ***
MEDIKLINIKA SPÓŁKA Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ
70-385 Szczecin, ul. Adama
Mickiewicza 55 ***
SONOMED, 71-685 Szczecin, ul.
ks. bp. Władysława Bandurskiego
98/U13 ***
MEDIKLINIKA - ODDZIAŁY
SZPITALNE, 70-385 Szczecin, ul.
Adama Mickiewicza 55 ***
Centrum Narodzin MAMMA Szpital, 70-792 Szczecin, ul. Sowia
38 *
AMC ART MEDICAL CENTER
SZPITAL,70-263 Szczecin, ul.
Mariana Langiewicza 28/U1
85
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
pralnia poza szpitalna
Zakład Usług Pralniczych Sp. J.
H. Różalska, K. Karasiewicz,
76-032 Mielenko, ul. Lipowa 11
w pow. koszalińskim
pralnia – z barierą higieniczną
bielizna jednorazowa
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
Bielizna operacyjna jednorazowa,
bezpyłowa, po użyciu traktowana
jako odpad medyczny o kodzie 18
01 03*
pozostała bielizna
SAS Ekologiczna Pralnia
Chemiczna s.c. Elżbieta Sas i
Sławomir Sas, ul. Duńska 58b/u2,
Szczecin
pralnia - bez bariery higienicznej
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
Dom Lekarski S.A w
Szczecinie Ośrodek, ul.
Gombrowicza 23, 70-785
Szczecin***
Optegra Klinika Okulistyczna
w Szczecinie OPTEGRA
POLSKA Sp. z o.o., ul.
Mickiewicza 140, 71-153
Szczecin***
Kiliniki Kardiologii
ALLENORT Sp. z o.o. ul.
Chałubińskeigo 8, 00-613
Warszawa
Centrum Usług Medycznych
DIALIZA SP. Z o.o. ul.
Kilińskiego 7w Szczecinku
Psychiatryczny Zakład Opieki
Zdrowotnej "SALUS" ul.
Kościuszki 38c Szczecinek
Pomorski Ośrodek
Diagnostyki Medycznej
„Podimed”ul. Społdzielcza 8
Szczecinek
Centrum Sercowo –
Naczyniowe ul. Chrobrego 4
Drawsko Pomorskie pod
patronatem spółki NAFIS”
S.A. z siedzibą w Poznaniu
DOM LEKARSKI - LECZENIE
SZPITALNE – GOMBROWICZA
***
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
Szpital Okulistyczny w Szczecinie,
ul Mickiewicza 140, Szczecin ***
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w Ip.2016 r.
Oddział Kardiologii ALLENORT ul. obiekt szpitalny nie kontrolowany
Lilińskiego 7 Szczecinek
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
Oddział Nefrologii ul. Kilińskiego 7
Szczecinek
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
Psychiatryczny Zakład Opieki
Zdrowotnej "SALUS" ul. Kościuszki
38c Szczecinek
Centrum Okulistyczne i Chirurgii
Oka ul. Kościuszki 38b Szczecinek
pralnia DPS w Bornym Sulinowie
pralnia – z barierą higieniczną
Nafis Centrum Sercowo –
Naczyniowe ul. Chrobrego 4
Drawsko Pomorskie
PHU Be –Wa Beata Doroszyńska
Osiedle Północ 25
77-320 Przechlewo
pralnia – z barierą higieniczną
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie pralnictwa w I p. 2016 r.
*- szpitale, w których znajdują się oddziały położnictwa, noworodkowe lub zespoły porodowe
** - wobec braku uregulowań prawnych w zakresie wymogów dla pralni piorących bieliznę szpitalną przyjętym
kryterium był rozdział stref brudnej i czystej
*** - szpitale jednodniowe
5.1.8. Postępowanie z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego
z uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia
w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi
W okresie sprawozdawczym w zakresie prowadzenia gospodarki odpadami
medycznymi skontrolowano 30 z 49 szpitali (tj. przedsiębiorstw funkcjonujących w ramach
podmiotów leczniczych w których świadczone są stacjonarne i całodobowe świadczenia
szpitalne) w woj. zachodniopomorskim.
W zakresie gospodarki odpadami medycznymi szpitale prowadziły ewidencję ilościowojakościową wytwarzanych odpadów medycznych. Posiadały również opracowane i wdrożone
procedury postępowania z odpadami medycznymi oraz zawarte umowy z firmami
specjalistycznymi na ich odbiór i transport. Ze względu na wprowadzenie z początkiem 2014
r. roku przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 stycznia 2014 r. w sprawie
dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub
zakaźnych odpadów weterynaryjnych, podczas prowadzonych w 2014 r. kontroli podmiotów
leczniczych informowano o ww. przepisie wykonawczym, w tym treści przepisu
§ 4 rozporządzenia tj. o przekazywaniu wytwórcy odpadów dokumentu potwierdzającego
unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych. Podobnie z początkiem 2015 r.
informowano o wprowadzonych przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia
86
12 grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji
odpadów.
Zakaźne odpady medyczne wytworzone w szpitalach skontrolowanych na terenie
woj. zachodniopomorskiego unieszkodliwiane były przez termiczne spalanie w spalarniach.
Na terenie województwa jedynie dwa podmioty lecznicze tj. Samodzielny Publiczny Szpital
Kliniczny Nr 1 PUM w Szczecinie przy ul. Unii Lubelskiej, oraz SP ZZOZ Specjalistyczny
Szpital „Medicam” w Gryficach ul. Niechorska 27 posiadają specjalistyczne spalarnie
przystosowane do spalania zakaźnych odpadów medycznych.
Tab. 29. Szpitale prowadzące instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów medycznych
na terenie woj. zachodniopomorskiego
Lp.
1.
2.
Szpital
(podmiot leczniczy)
SP SK Nr 1 PUM w Szczecinie,
ul. Unii Lubelskiej 1
Spalarnia- typ
SP ZZOZ Specjalistyczny Szpital
„Medicam” w Gryficach ul.
Niechorska 27
Spalarnia własna ( typ EK 40CL
ENVIKRAFT A-S DK-3460Birkeford,
Dania) - Szczecin ul. Unii Lubelskiej 1
Spalarnia własna
(piec obrotowy typ CR 1000) – Gryfice,
ul Niechorska 27
Szpitale, które nie posiadały specjalistycznych spalarni miały zawarte stosowne umowy
na odbiór i transport odpadów medycznych w tym o właściwościach niebezpiecznych
do miejsca ich unieszkodliwiania. Zakaźne odpady medyczne, były odbierane
i transportowane do unieszkodliwienia przez firmy specjalistyczne Tab. 30
do spalarni odpadów zlokalizowanych w woj. zachodniopomorskim tj. do instalacji
w Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 1 PUM w Szczecinie przy ul. Unii
Lubelskiej i SP ZZOZ Specjalistycznym Szpitalu „Medicam” w Gryficach ul. Niechorska 27,
oraz spalarni zlokalizowanych w woj. lubuskim tj. instalacji: w Wielospecjalistycznym
Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. przy ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wlkp.,
w woj. kujawsko – pomorskim tj. instalacji w Bydgoszczy przy ul. Wojska Polskiego 65 MDPro EKO Sp. z o. o., a także spalarniach zlokalizowanych w woj. pomorskim: tj. w Gdańsku
Port Service Sp. z o. o. przy ul. Mjr. Henryka Sucharskiego 75 80-601 Gdańsk,
i w Chojnicach EMKA S.A. przy ul. Leśnej 10.
Tab. 30. Firmy specjalistyczne odbierające odpady medyczne ze skontrolowanych w I p.
2016 r. obiektów szpitalnych na terenie woj. zachodniopomorskiego (tabela nie obejmuje
szpitali uzdrowiskowych)
LP.
1.
2.
Podmiot leczniczy w ramach
którego funkcjonuje szpital
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
"Centrum Dializa" Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością,
ul. Jabłoniowa 27, 41-200
Sosnowiec
CENTRUM DIALIZA
SZPITAL BIAŁOGARD, ul.
Chopina 29, 78-200 Białogard
CENTRUM DIALIZA
SZPITAL BIAŁOGARD, ul.
Chopina 29, 78-200 Białogard
SP ZOZ w Choszcznie Szpital ul. SP ZOZ w Choszcznie Szpital
Niedziałkowskiego 4a 73-200
ul. Niedziałkowskiego 4a 73Choszczno
200 Choszczno
87
Firma odbierająca
i transportująca odpady do
miejsca ich unieszkodliwiania
EMKA Sp. Akcyjna,
ul. Jaktorowska 15A,
96-300 Żyrardów
EMKA Sp. Akcyjna,
ul. Jaktorowska 15A,
96-300 Żyrardów
P.P.U.H. "HYGEA" ul. Szkolna 21,
64-720 Lubasz, Oddział
w Drezdenku, ul. Słoneczna 46
3.
Szpitale Polskie s.c. Katowice ul.
Piotrowicka 17 Drawskie
Centrum Specjalistyczne Szpitale
Polskie S.A. ul. B. Chrobrego 4,
78-500 Drawsko Pomorskie
Szpitale Polskie Drawskie
Centrum Specjalistyczne
Drawsko Pom.
ul. Chrobrego 4 78-500
Drawsko Pomorskie
"EKO - ABC" Sp. z o.o. Bełchatów,
ul. Przemysłowa 7
4.
Szpitalne Centrum Medyczne w
Goleniowie Sp. z o.o.
ul. Nowogardzka 2,
72-100 Goleniów
SP Szpital Rejonowy
w Nowogardzie ul. Wojska
Polskiego 7
SP ZZOZ Specjalistyczny Szpital
„Medicam” w Gryficach ul.
Niechorska 27 72-300 Gryfice
Szpitalne Centrum Medyczne
w Goleniowie – Szpital
ul. Nowogardzka 2
w Goleniowie
SP Szpital Rejonowy
w Nowogardzie ul. Wojska
Polskiego 7
Szpital
Specjalistyczny„Medicam” w
Gryficach ul. Niechorska 27
72-300 Gryfice
Zakład Transportowo-Usługowy
"KONCA" w Szczecinie, ul. Asnyka
9a/7
5.
6.
7.
8.
9.
SZPITAL MEDICAM
RESKO,72-315 Resko ul.
Szpitalna 8,
Szpital Powiatowy w Gryfinie Sp. Szpital im. Jana Pawła II, ul.
z o. o. ul. Parkowa 5, 74-100
Parkowa 5 74 -100 Gryfino
Gryfino
P.P.U.H. "HYGEA" ul. Szkolna 21,
64-720 Lubasz, Oddział
w Drezdenku, ul. Słoneczna 46
transport wewnętrzny – Impel
Clearing do spalarni własnej
P.P.U.H. "HYGEA" ul. Szkolna 21,
64-720 Lubasz transport do spalarni
w Gdańsku – Port Service
Sp. z o. o. przy ul. Mjr. Henryka
Sucharskiego 75 80-601 Gdańsk
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
Przedsiębiorstwo Obrotu
Odpadami „ Rymed” Sp. s.c,
R.Pściuk, M.Krzywicki,
Wiesiołów 8A, 62-660 Dąbie,
Oddział Zielona Góra, 65-705
Zielona Góra ul. Naftowa 4
Szpital Powiatowy w Gryfinie
Sp. z o. o Zakład pielęgnacyjno
– opiekuńczy psychiatryczny
w Nowym Czarnowie Nowe
Czarnowo 70
Szpital Św. Jerzego w Kamieniu obiekt szpitalny nie kontrolowany
Pomorskim ul. Szpitalna 10, 72- w zakresie postępowania z odpadami
400 Kamień Pomorski
medycznymi w I p. 2016 r.
EMC INSTYTUT MEDYCZNY
SPÓŁKA AKCYJNA ul.
Pilczycka 144-148, 54-144
Wrocław
Regionalny Szpital w Kołobrzegu Regionalny Szpital
EMKA Handel-Usługi Krzysztof
ul. Łopuskiego 31
w Kołobrzegu ul. Łopuskiego 31 Rdest ul. Generała Stefana
Grota Roweckiego 6, 96-300
Żyrardów
10.
S.P. Szpital Wojewódzki im. M.
Kopernika w Koszalinie
ul. Chałubińskiego 7
Szpital Wojewódzki im. M.
Kopernika w Koszalinie
ul. Chałubińskiego 7
11.
S.P. Specjalistyczny Zespół
Gruźlicy i Chorób Płuc w
Koszalinie ul. Niepodległości
44-48
Specjalistyczny Zespół Gruźlicy
i Chorób Płuc w Koszalinie ul.
Niepodległości 44-48
12.
MEDiSON Sp. z o.o. Koszalin ul. Środkowopomorskie Centrum
Sarzyńska 9
Zdrowia Psychicznego
MEDiSON - Oddziały
Psychiatryczne Koszalin ul.
Sarzyńska 9
88
"EKO - ABC" Sp. z o.o. Bełchatów,
ul. Przemysłowa 7
transport własny Szpitala
Wojewódzkiego w Koszalinie,
spalarnia: SP ZZOZ Specjalistyczny
Szpital „Medicam” w Gryficach
ul. Niechorska 27
EMKA Handel-Usługi Krzysztof
Rdest ul. Generała Stefana
Grota Roweckiego 6, 96-300
Żyrardów
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
13.
NZOZ UROMED w Koszalinie
ul. Głowackiego 7 75-402
Koszalin
Prywatna Lecznica Chirurgiczna
„Praxis” sp. z o.o. w Koszalinie
ul. Emilii Gierczak 35, Koszalin
75-333
Szpital UROMED ul.
Głowackiego 7 75-402 Koszalin
15.
AFFIDEA ONKOTERAPIA
Spółka z o.o. Warszawa ul.
Mokotowska 49
Euromedic Onkoterapiaobiekt szpitalny nie kontrolowany
Międzynarodowe Centrum
w zakresie postępowania z odpadami
Onkoterapii Szpital w Koszalinie medycznymi w I p. 2016 r.
ul.Chałubińskiego 7
16.
Szpital Barlinek Sp. z o.o.
ul. Szpitalna 10 74-320 Barlinek
Szpital Powiatowy Barlinek ul.
Szpitalna 10 74-320 Barlinek
SP Szpital Kliniczny Nr 2 PUM
w Szczecinie, 70-111 Szczecin,
al. Powstańców Wielkopolskich
72
Samodzielny Publiczny
Wojewódzki Szpital Zespolony
71-455 Szczecin, ul. Arkońska 4
Szpital SPSK - 2 70-111
Szczecin, al. Powstańców
Wielkopolskich 72
14.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
Prywatna Lecznica Chirurgiczna
„Praxis” sp. z o.o. w Koszalinie
ul. Armii Krajowej 7 75-200
Koszalin
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
Szpital w Dębnie Sp. z o.o
Szpital Powiatowy Dębno
obiekt szpitalny nie kontrolowany
ul. Kościuszki 58 74-400 Dębno ul. Kościuszki 58 74-400 Dębno w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
Szpital Powiatowy w Pyrzycach
Szpital w Pyrzycach ul. Jana
obiekt szpitalny nie kontrolowany
ul. Jana Pawła II 2 74-200
Pawła II 2 74-200 Pyrzyce
w zakresie postępowania z odpadami
Pyrzyce
medycznymi w I p. 2016 r.
Szpital Powiatowy w Sławnie ul. Szpital w Sławnie ul. I Pułku
EMKA Handel-Usługi Krzysztof
I Pułku Ułanów 9 76-100 Sławno Ułanów 9 76-100 Sławno
Rdest ul. Jaktorowska 15A,
96-300 Żyrardów
SP Wielospecjalistyczny ZOZ w Szpital Wielospecjalistyczny ul. SP ZZOZ Specjalistyczny Szpital
Stargardzie Szczecińskim ul.
Wojska Polskiego 27 73-110
„Medicam” w Gryficach
Wojska Polskiego 27 73-110
Stargard Szczeciński
ul. Niechorska 27
Stargard Szczeciński
Szpital Rehabilitacyjny
ul. St.Staszica 16 73-110
Stargard Szczeciński
SP Szpital Kliniczny Nr 1 PUM, Szpital SPSK Nr 1 PUM w
EMKA Sp. Akcyjna,
Szczecin, ul. Unii Lubelskiej 1
Szczecinie, 71-252 Szczecin, ul. ul. Jaktorowska 15A,
Unii Lubelskiej 1
96-300 Żyrardów
Szpital SPSK Nr 1 PUM w
Policach, ul. Siedlecka 2
Szpital Psychichiatryczny SPSK P.P.U.H. "HYGEA" ul. Szkolna 21,
64-720 Lubasz, Oddział
Nr 1 PUM w Szczecinie, ul.
w Drezdenku, ul. Słoneczna 46
Władysława Broniewskiego
24/26 Szczecin
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
SZPITAL WOJEWÓDZKI W
EMKA Sp. Akcyjna,
SZCZECINIE, 71-455 Szczecin, ul. Jaktorowska 15A,
ul. Arkońska 4
96-300 Żyrardów
SP ZZOZ Specjalistyczny Szpital
„Medicam” w Gryficach
ul. Niechorska 27
89
24.
Samodzielny Publiczny
Specjalistyczny Zakład Opieki
Zdrowotnej "ZDROJE", 70-780
Szczecin, ul. Mączna 4
25.
Specjalistyczny Szpital im. prof.
Alfreda Sokołowskiego, 70-891
Szczecin, ul. Alfreda
Sokołowskiego 11
26.
Zachodniopomorskie Centrum
Onkologii, 71-730 Szczecin, ul.
Strzałowska 22
Areszt Śledczy w Szczecinie 70952 Szczecin, ul. Kaszubska 28
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Szpital w Szczecinku Sp. z o.o.,
ul. Kościuszki 38 78-400
Szczecinek
PRZYJAZNY SZPITAL W
POŁCZYNIE-ZDROJU Sp. z
o.o. z siedzibą w PołczynieZdroju ul. Gwardii Ludowej 5,
Połczyn – Zdrój
Szpital Miejski im. Jana Garguły
w Świnoujściu Sp. z o.o ul.
Mieszka I 7 72-600 Świnoujście
Centrum Okulistyczne dr Barnyk
Krzysztof Ośrodek Diagnostyki i
Rehabilitacji Słabowidzących, ul.
Dębowa Warzymice 9/1 72-005
***
AMC Art. Medical Center Sp. z
o.o. Sp. komandytowa ul.
Langiewicza 28/U1 70-263
Szczecin
33.
"SONOMED" Sonomed
Sp z o.o. ul. Pocztowa 28
Szczecin ***
34.
MEDIKLINIKA SPÓŁKA Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ 70385 Szczecin, ul. Adama
Mickiewicza 55 ***
Dom Lekarski S.A w Szczecinie
Ośrodek, ul. Gombrowicza 23,
70-785 Szczecin***
35.
SPSZOZ "ZDROJE" - Szpital
przy ul. Mącznej, 70-780
Szczecin, ul. Mączna 4
SPSZOZ "ZDROJE" - Szpital
przy ul. Św. Wojciecha, 70-410
Szczecin ul. Św. Wojciecha 7
SPSZOZ "ZDROJE" - Ośrodek
Terapii Uzależnienia od
Alkoholu i Współuzależnienia
przy ul. Żołnierskiej, 70-210
Szczecin ul. Żołnierska 55
Specjalistyczny Szpital im. prof.
Alfreda Sokołowskiego w
Szczecinie - Świadczenia
Szpitalne, 70-891 Szczecin, ul.
Alfreda Sokołowskiego 11
Zachodniopomorskie Centrum
Onkologii - Szpital, 71-730
Szczecin, ul. Strzałowska 22
Szpital i Ambulatorium z Izbą
Chorych Aresztu Śledczego w
Szczecinie-Szpital, 70-952
Szczecin, ul. Kaszubska 28
Szpital w Szczecinku ul.
Kościuszki 38
CENTRUM USŁUG
SZPITALNYCH PRZYJAZNY
SZPITAL W POŁCZYNIEZDROJU Sp. z o.o. ul. Gwardii
Ludowej 5, Połczyn - Zdrój
Szpital Miejski im. Jana Garguły
w Świnoujściu Sp. z o.o ul.
Mieszka I 7 72-600 Świnoujście
dzierżawa pomieszczeń Szpitala
Miejskiego im. Jana Garguły w
Świnoujściu Sp. z o.o ul.
Mieszka I 7 72-600 Świnoujście
***
Centrum Narodzin MAMMA Szpital, 70-792 Szczecin, ul.
Sowia 38
AMC ART MEDICAL
CENTER SZPITAL,70-263
Szczecin, ul. Mariana
Langiewicza 28/U1
SONOMED, 71-685 Szczecin,
ul. ks. bp. Władysława
Bandurskiego 98/U13 ***
MEDIKLINIKA - ODDZIAŁY
SZPITALNE, 70-385 Szczecin,
ul. Adama Mickiewicza 55 ***
Zakład Transportowo-Usługowy
"KONCA" w Szczecinie, ul. Asnyka
9a/7
P.P.U.H. "HYGEA" ul. Szkolna 21,
64-720 Lubasz, Oddział
w Drezdenku, ul. Słoneczna 46
SP ZZOZ Specjalistyczny Szpital
„Medicam” w Gryficach
ul. Niechorska 27
O-MED Przemysław Michał
Kosacki, 70-744 Szczecin, ul.
Doroty 10
EMKA Handel-Usługi Krzysztof
Rdest ul. Grota Roweckiego 6,
96-300 Żyrardów
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
Zakład Transportowo-Usługowy
"KONCA" w Szczecinie,
ul. Asnyka 9a/7
Zakład Transportowo-Usługowy
"KONCA" w Szczecinie,
ul. Asnyka 9a/7
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
Zakład Transportowo-Usługowy
"KONCA" w Szczecinie,
ul. Asnyka 9a/7
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
DOM LEKARSKI - LECZENIE obiekt szpitalny nie kontrolowany
SZPITALNE –
w zakresie postępowania z odpadami
GOMBROWICZA ***
medycznymi w I p. 2016 r.
90
36.
37.
38.
39.
40.
41.
Optegra Klinika Okulistyczna w
Szczecinie OPTEGRA POLSKA
Sp. z o.o., ul. Mickiewicza 140,
71-153 Szczecin***
Kiliniki Kardiologii ALLENORT
Sp. z o.o. ul. Chałubińskeigo 8,
00-613 Warszawa
Centrum Usług Medycznych
DIALIZA SP. Z o.o. ul.
Kilińskiego 7w Szczecinku
Psychiatryczny Zakład Opieki
Zdrowotnej "SALUS" ul.
Kościuszki 38c Szczecinek
Pomorski Ośrodek Diagnostyki
Medycznej „Podimed”ul.
Społdzielcza 8 Szczecinek
Centrum Sercowo – Naczyniowe
ul. Chrobrego 4 Drawsko
Pomorskie pod patronatem spółki
NAFIS” S.A. z siedzibą w
Poznaniu
Szpital Okulistyczny w
obiekt szpitalny nie kontrolowany
Szczecinie, ul Mickiewicza 140, w zakresie postępowania z odpadami
Szczecin ***
medycznymi w I p. 2016 r.
Oddział Kardiologii
ALLENORT ul. Kilińskiego 7
Szczecinek
Oddział Nefrologii ul.
Kilińskiego 7 Szczecinek
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania z odpadami
medycznymi w I p. 2016 r.
Psychiatryczny Zakład Opieki
„Medimar - odbiór odpadów
Zdrowotnej "SALUS" ul.
medycznych” Łękno 13,
Kościuszki 38c Szczecinek
76-037 Będzino
Centrum Okulistyczne i
obiekt szpitalny nie kontrolowany
Chirurgii Oka ul. Kościuszki 38b w zakresie postępowania z odpadami
Szczecinek
medycznymi w I p. 2016 r.
Nafis Centrum Sercowo –
EMKA Handel-Usługi Krzysztof
Naczyniowe ul. Chrobrego 4
Rdest ul. Grota Roweckiego 6,
Drawsko Pomorskie
96-300 Żyrardów
*** - szpitale jednodniowe
Odpady medyczne o właściwościach niebezpiecznych, w tym o charakterze zakaźnym,
do czasu odbioru przez firmy specjalistyczne magazynowane były na terenach szpitali
w specjalnie przeznaczonych i wyposażonych do tego celu magazynach urządzonych
w samodzielnych budynkach, pomieszczeniach piwnicznych i pomieszczeniach
zlokalizowanych w przyziemiu lub kontenerach chłodniczych. Wszystkie skontrolowane
obiekty szpitalne zapewniały magazyny przeznaczone do magazynowania odpadów
medycznych, jednak nie wszystkie z nich spełniały konieczne wymagania higieniczne.
W dalszym ciągu dostosowania do wymogów ze względu na stan sanitarno –
techniczny podłóg i
ścian (spękania i ubytki betonu, ubytki tynku i farby oraz
charakterystyczne wykwity i spuchnięcia) wymaga zespół pomieszczeń magazynowych w
SPSZOZ "Zdroje" - Szpital przy ul. Mącznej w Szczecinie. Ponadto magazyny te wymagają
doposażenia w zamykane kontenery bądź boksy i odpowiednio w wentylację grawitacyjną
bądź wentylację zapewniającej podciśnienie z zapewnieniem filtracji odprowadzanego
powietrza. Również ze względu na stan ścian (ściana z ubytkami farby i tynku trudna do
utrzymania w czystości) prac remontowych wymaga pomieszczenie magazynu w Szpitalu
w Sławnie oraz jego wyposażenie magazynu tj. stelaż i waga. Ponadto likwidacji progu przy
drzwiach wejściowych wymaga pomieszczenie magazynu w Szpitalu Powiatowym w Dębnie.
Poprawie natomiast uległ stan sanitarno – techniczny podłóg pomieszczeń magazynów
w Szpitalu Wielospecjalistycznym przy ul. Wojska Polskiego w Stargardzie Szczecińskim.
Zaznaczyć należy, że trzy szpitale w Szczecinku tj.: Oddział Kardiologii ALLENORT
przy ul. Kilińskiego 7, CUM Dializa, NZOZ Podimed Oddział Nefrologii przy ul. Kilińskiego
7, Centrum Okulistyczne i Chirurgi Oka przy ul. Kościuszki 38b korzystają z jednego
przynależnego do Szpitala w Szczecinku Sp. z o.o. magazynu odpadów medycznych
wyposażonego w klimatyzator, w którym dla każdego z nich zostały wydzielone boksy,
a nadto dwukomorowa szafa chłodnicza na potrzeby Szpitala. Natomiast szpital
Psychiatryczny Zakład Opieki Zdrowotnej "SALUS" ul. Kościuszki 38c Szczecinek posiada
przenośne urządzenia chłodnicze zlokalizowane w pomieszczeniach piwnicznych. Podobnie
91
podmiot leczniczy Centrum Okulistyczne dr Barnyk Krzysztof Ośrodek Diagnostyki
i Rehabilitacji Słabowidzących, ul. Dębowa Warzymice 9/1 72-005, który dzierżawi
pomieszczenia Szpitala Miejskiego im. Jana Garguły w Świnoujściu przy ul. Mieszka I
w Świnoujściu korzysta z jego pomieszczeń.
W większości skontrolowanych obiektów szpitalnych transport odpadów z oddziałów
szpitalnych do magazynu odpadów medycznych odbywał się wydzielonymi i przeznaczonymi
do tego celu środkami transportu z zamykaną przestrzenią ładunkową. Szpital Rehabilitacyjny
w Stargardzie Szczecińskim przy ul. Staszica zapewnił specjalistyczne wózki do
wewnętrznego transportu odpadów medycznych powstających na oddziałach, z zamkniętą
przestrzenią ładunkową. Również w SP Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym przy
ul. Arkońskiej w Szczecinie oraz w SPSZOZ "Zdroje" - Szpitalu przy ul. Mącznej
w Szczecinie zapewniono środki transportu wewnętrznego
odpadów medycznych
z oddziałów do miejsc ich magazynowania, tj. zamykane zbiorcze pojemniki.
Wózki bądź pojemniki do transportu odpadów medycznych były dezynfekowane
i myte w wydzielonych pomieszczeniach przeznaczonych do tego celu bądź miejscach
na zapleczach szpitali – jak w szpitalu powiatowym w Pyrzycach. W Szpitalu
Rehabilitacyjnym w Stargardzie Szczecińskim przy ul. Staszica dezynfekcja i mycie
pojemników i wózków do transportu wewnętrznego odpadów medycznych prowadzone były
tymczasowo w nieprzystosowanych lub prowizorycznych pomieszczeniach bądź na wolnym
powietrzu w miejscu utwardzonym, zaopatrzonym w bieżącą wodę. Odnowienia wymaga
wyposażenie pomieszczenia przeznaczonego do dezynfekcji, mycia i przechowywania
wewnątrzzakładowych środków transportu wewnętrznego odpadów i pojemników
wielokrotnego użycia w Szpitalu w Sławnie oraz w Szpitalu w Białogardzie – w CENTRUM
DIALIZA SZPITAL BIAŁOGARD przy ul Chopina.
Szpitale w latach poprzednich były w trakcie dostosowywania gospodarki odpadami
medycznymi do wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30.07.2010 r. w sprawie
szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. Nr 139, poz. 940),
a powyższe uchybienia ujęte zostały w wydanych decyzjach administracyjnych lub
są uwzględnione w „Programach Dostosowawczych”.
Częstotliwość odbioru odpadów medycznych uzależniona była od wyposażenia
magazynów w agregaty chłodnicze lub klimatyzatory oraz zdolności uzyskania temperatury
magazynowania poniżej 100C. Należy zaznaczyć, że zakaźne odpady medyczne o kodzie
180102* magazynowane były w temperaturze poniżej 100C i odbierane z uwzględnieniem
dopuszczalnego czasu 72 godzin przeznaczonych na ich magazynowanie. Szpitale, których
magazyny nie posiadały wyposażenia w agregaty chłodnicze lub klimatyzatory zaopatrzono
w przenośne urządzenia chłodnicze (z reguły 2-3 lodówki) umożliwiające uzyskanie
wymaganej temperatury magazynowania poniżej 100C.
5.2.
Zakażenia szpitalne i ocena działalności Zespołów ds. Zakażeń Szpitalnych
Zakażenia szpitalne stanowią istotny problem związany z ryzykiem hospitalizacji tym
samym stanowią wyznacznik jakości opieki w podmiotach działalności leczniczej. W
profilaktyce zakażeń kluczowe znaczenie ma właściwy system monitoringu i kontroli zakażeń
aktywnie prowadzony przez Zespoły Zakażeń Szpitalnych we współpracy z mikrobiologami
szpitalnymi analizującymi ocenę zagrożeń występujących w środowisku szpitalnym. Istotne
znaczenie w prowadzeniu stałego nadzoru mikrobiologicznego ma aktywność laboratoriów
mikrobiologicznych stąd niekorzystnym zjawiskiem jest brak w szpitalach woj.
zachodniopomorskiego laboratoriów mikrobiologicznych. W takich przypadkach szpitale
92
zlecają badania mikrobiologiczne jednostkom zewnętrznym (zlokalizowanym w części
przypadków na terenie szpitali) - takie sytuacje występują w 62,86% szpitali. Natomiast w 13
szpitalach w woj. zachodniopomorskim laboratoria mikrobiologiczne wchodzą w część
organizacyjną szpitala, co stanowi 37,14%.
W I półroczu 2016 do Państwowej Inspekcji Sanitarnej zostało zgłoszonych 17
ognisk epidemicznych tj. o 4 ogniska więcej niż w I półroczu 2015, z których 11 wystąpiło w
szpitalach w Szczecinie. Ogniska wystąpiły w oddziale anestezjologii i intensywnej terapii (8
ognisk), chorób wewnętrznych (4 ogniska) oraz oddziałach hematologii, kardiologii, pediatrii,
neurologii i chirurgii po 1 ognisku.
Poniżej w tab. 31 przedstawiono zbiorczą analizę ognisk zakażeń szpitalnych w woj.
zachodniopomorskim z uwzględnieniem czynników etiologicznych oraz ustalonego źródła
zakażenia.
Tab. 31. Zestawienie zbiorcze ognisk zakażeń szpitalnych w latach 2011-2016 (I półrocze 2016r.)
w woj. zachodniopomorskim
Rok
2011
2012
2013
2014
2015
Ilość
Łączna ilość
ognisk zakażeń
zachorowań
szpitalnych
13
13
25
14
26
72
55
212
77
170
Źródło
Czynnik etiologiczny
Acinetobacter baumannii oporny na
karbapenemy
Rotawirus
Clostridium perfringens
Klebsiella ozaenae
Klebsiella pneumoniae ESBL
Staphylococcus aureus MRSA
Enterobacter cloacae ESBL
Nie zidentyfikowano
Clostridium difficile
(wytwarzający toksyny A i B)
Staphylococcus aureus MRSA
Staphylococcus aureus MSSA
Klebsiella pneumoniae ESBL
Acinetobacter baumannii oporny
na karbapenemy
Morganella morganii
Acinetobacter baumannii oporny na
karbapenemy
Clostridium difficile (w tym 1 szczep
hiperwirulentny 027/NAP1/B1)
Rotawirusy
Klebsiella pneumoniae ESBL
Pseudomonas aeruginosa
Nie zidentyfikowano
Acinetobacter baumannii
Clostridium difficile
(wytwarzający toksyny A i B)
Rotawirusy
Klebsiella pneumoniae ESBL
Pseudomonas aeruginosa oporny na
karbapenemy
Nie zidentyfikowano (prawdopodobnie
etiologia wirusowa)
Clostridium difficile
(wytwarzający toksyny A i B)
Klebsiella pneumoniae ESBL
Rotawirusy
Escherichia coli ESBL
93
3
2
1
1
1
1
1
3
2
3
1
3
3
2
12
1
1
7
4
10
2
1
1
6
22
3
2
1
7
1
8
7
2
1
17
Rok
I
półrocze
2016
Ilość
Łączna ilość
ognisk zakażeń
zachorowań
szpitalnych
17
63
Źródło
Czynnik etiologiczny
Pseudomonas aeruginosa oporny na
karbapenemy
Prątki gruźlicy
WZW typu C
Świerzbowiec ludzki
Varicella zoster wirus
Zachorowanie grypopodobne
Nie ustalono
Clostridium difficile
(wytwarzający toksyny A i B)
Klebsiella pneumoniae ESBL
Klebsiella pneumoniae MBL typ NDM
Klebsiella pneumoniae MBL
Rotawirusy
Pseudomonas aeruginosa oporny na
karbapenemy
Acinetobacter baumannii oporny na
karbapenemy
Wirus grypy A H1N1
Enterococcus faecium VRE
Staphylococcus aureus MRSA
1
1
1
1
1
1
2
2
4
2
1
1
2
8
1
2
1
1
W analizie częstości występowania ognisk szpitalnych od 2011r. zauważalna jest
poprawa zgłaszalności ognisk. W I półroczu 2016r. wśród zarejestrowanych 17 ognisk
epidemicznych zakażeniu uległo 63 osoby, w tym 60 przypadków potwierdzono badaniami
mikrobiologicznymi oraz 3 przypadki uznano za zakażonych na podstawie objawów
klinicznych. Źródło zakażenia ustalono w 8 przypadkach (co stanowi 47,06% ogółu), przy
czym potwierdzonym lub prawdopodobnym źródłem w większości ognisk był skolonizowany
lub zakażony pacjent oraz personel szpitala.
Natomiast w I półroczu 2015r. było zarejestrowanych 13 ognisk, w których źródło
zakażenia ustalono w 9 przypadkach co stanowi 69,23% ogółu zgłoszonych ognisk zakażeń.
Należy podkreślić, iż w I półroczu 2016 roku zostało zgłoszonych 3 ogniska
szpitalnych, gdzie czynnikiem etiologicznym był szczep alarmowy Klebsiella pneumoniae
MBL (+), zakażonych było 7 osób. W 2 przypadkach szczepy były wysłane do Laboratorium
Referencyjnego, gdzie został potwierdzony szczep alarmowy Klebsiella pneumoniae MBL
(+) typ NDM.
W I półroczu 2016 roku czynnikami etiologicznymi występującymi w
ogniskach epidemicznych były następujące szczepy alarmowe: Klebsiella pneumoniae ESBL
(4 przypadki), Klebsiella pneumoniae MBL + (3 przypadki, w tym 2 przypadki typu NDM),
Clostridium difficile wytwarzający toksyny A i B (2 przypadki), Pseudomonas aeruginosa
oporna na karbapenemy (2 przypadki), wirus grypy AH1N1 (2 przypadki) oraz po 1
przypadku Acinetobacter baumannii oporny na karbapenemy, rotawirusy, Enterococcus
faecium VRE oraz Staphylococcus aureus oporny na metycylinę.
Najczęściej występującymi postaciami klinicznymi w ogniskach zakażeń szpitalnych
w 2016r. były: zapalenia płuc, zakażenia dolnych dróg oddechowych, zakażenia układu
moczowego, zakażenia przewodu pokarmowego oraz w pojedynczych przypadkach
posocznica i zakażenie miejsca operowanego.
W sytuacji raportowania podejrzeń ognisk zakażeń szpitalnych każdorazowo w
działania włączał się właściwy Zespół ds. Zakażeń Szpitalnych oraz wdrażane były stosowne
procedury izolacji, pobierano badania bakteriologiczne oraz wprowadzano podwyższony
94
reżim sanitarny w oddziałach objętych ogniskiem uwzględniając zasady izolacji w zależności
od drogi transmisji patogenów. Ponadto analizowano dotychczasowe procedury w oddziałach,
prowadzono działania edukacyjne i wykonywano kontrolne badania mikrobiologiczne. W
każdym zgłoszonym ognisku zakażenia w działaniach przeciwepidemicznych brał udział
również właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny analizując tok postępowania
zapobiegawczego wdrożonego przez Zespół w szpitalu.
W I półroczu 2016r. kontynuowano współpracę z członkami Zespołów ds.
Kontroli Zakażeń Szpitalnych m.in. poprzez roczną weryfikację sprawozdawczości z zakresu
czynników alarmowych w poszczególnych szpitalach oraz analizę raportów ognisk zakażeń
szpitalnych przekazywanych przez PPIS woj. zachodniopomorskiego. Ponadto w związku z
pojawiającymi się na terenie woj. zachodniopomorskiego zachorowaniami sporadycznymi
oraz ogniskami epidemicznymi wywołanymi przez Gram ujemne pałeczki z rodziny
Enterobacteriaceae wytwarzającymi karbapenemazy typu KPC, w tym Klebsiella pneumoniae
z genami oporności typu NDM, a także niekorzystną sytuacją epidemiologiczną w tym
zakresie w innych województwach – zobowiązano PPIS woj. zachodniopomorskiego i
szpitale do wzmożonego nadzoru przeciwepidemicznego w tym zakresie m.in. poprzez
opracowanie i wdrożenie procedury postępowania w przypadku stwierdzenia zachorowań
sporadycznych oraz ognisk epidemicznych wywołanych przez te patogeny oraz bieżące
zgłaszanie każdego przypadku podejrzenia zakażenia/zakażenia Enterobacteriaceae
wytwarzających karbapenemazy typu KPC, MBL (w tym NDM) oraz OXA-48 (w tym także
przypadki nosicielstwa) do właściwego PPIS.
W niektórych szpitalach (3 nadzorowanych przez ZPWIS w Szczecinie) nadal skład
osobowy i kwalifikacje zespołów są niezgodne z wymogami prawnymi stąd wydane są
decyzje administracyjne dot. zapewnienia w składzie osobowym zespołu osób spełniających
kwalifikacje zgodne z Rozporządzeniem MZ z dnia 25.07.2010r. w sprawie kwalifikacji
członków zespołu kontroli zakażeń szpitalnych (t.j. Dz.U. z 2014r., poz. 746).
5.3.
Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria
Wśród podmiotów działalności leczniczej świadczących usługi medyczne w
systemie ambulatoryjnym najliczniejszą grupę stanowiły przychodnie, ośrodki, poradnie i
ambulatoria. Na początku 2016r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie
woj. zachodniopomorskiego było 1195 podmiotów tej grupy, tj. o 22 więcej w stosunku do
2015r.
Część placówek realizowało obowiązki nałożone decyzjami administracyjnymi
właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego celem poprawy stanu
sanitarno-technicznego, funkcjonalnego i jakości świadczonych usług. Niektóre placówki
tego typu mają zaplanowane remonty i modernizacje z terminem wykonania w kolejnych
latach co wynika z opracowanych „programów dostosowania” pomieszczeń i urządzeń
podmiotów działalności leczniczej do wymagań fachowych i sanitarnych.
We wszystkich skontrolowanych zakładach opieki ambulatoryjnej woj.
zachodniopomorskiego opracowane i wdrożone były procedury przeciwepidemiczne, w tym:
higienicznego mycia i dezynfekcji rąk, postępowania po ekspozycji, mycia narzędzi i sprzętu
medycznego, sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń, postępowania z brudną bielizną i
odpadami.
Dezynfekcja prowadzona była zgodnie z procedurami wewnętrznymi zakładu.
Preparaty dezynfekcyjne dobierano właściwie pod względem przeznaczenia i spektrum
działania. Roztwory dezynfekcyjne przygotowywane były przez personel zakładu w
pomieszczeniu gospodarczym lub gabinecie zabiegowym z zastosowaniem środków ochrony
95
indywidualnej. Zapas środków dezynfekcyjnych zapewniał ciągłość czynności
dezynfekcyjnych.
Większość podmiotów posiadała na wyposażeniu urządzenia do sterylizacji parą
wodną pod ciśnieniem lub też stosowany był wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku.
Zakłady, które nie posiadały urządzeń sterylizujących miały podpisaną umowę w
przedmiotowym zakresie z innymi placówkami. Sprzęt wielorazowego użytku poddawany był
dezynfekcji, myciu i suszeniu, a następnie pakietowaniu i sterylizacji w miejscu lub w
placówkach, z którymi została podpisana umowa w tym zakresie.
Utrzymanie czystości bieżącej i porządku odbywało się w systemie mieszanym tj. za
proces ten w części obiektów odpowiedzialny był zatrudniony personel, natomiast w części
usługi sprzątania powierzano firmom specjalistycznym.
Skontrolowane placówki wytwarzające odpady medyczne posiadały umowy na ich
odbiór z wyspecjalizowanymi i uprawnionymi firmami. Dokumentacja dotycząca gospodarki
odpadami prowadzona była na bieżąco. Odpady segregowano w miejscu ich powstawania,
gromadząc wykorzystywany jednorazowy sprzęt medyczny o ostrych zakończeniach w
specjalistycznych pojemnikach zamykanych, oznaczonych prawidłowo o pojemności
dostosowanej do ilości wytwarzanych odpadów. Odpady medyczne do czasu ich przekazania
do spalarni przechowywano w urządzeniach chłodniczych przeznaczonych wyłącznie do tego
celu lub wyznaczonych pomieszczeniach. Postępowanie z odpadami medycznymi było
zgodne z opracowanymi procedurami. Odpady komunalne gromadzone były w
oznakowanych workach foliowych i odbierane przez pracowników przedsiębiorstw
komunalnych.
5.4
Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową
Na początku 2016r. pod nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w woj.
zachodniopomorskim było 2 587 podmiotów prowadzących działalność leczniczą
wykonywaną przez praktykę zawodową tj. indywidualnych, indywidualnych
specjalistycznych, grupowych praktyk lekarskich i dentystycznych oraz praktyk pielęgniarek i
położnych, w których udzielane były świadczenia medyczne w systemie ambulatoryjnym.
Liczba podmiotów do nadzoru nieznacznie zwiększyła się o 20 w stosunku do 2015r.
W części podmiotów prowadzone były prace remontowe mające na celu poprawę
stanu technicznego, funkcjonalnego i jakości świadczonych usług.
Większość kontrolowanych podmiotów posiadało opracowane procedury
dostosowane do specyfiki praktyk w zakresie: higienicznego mycia i dezynfekcji rąk,
postępowania po ekspozycji, postępowania z odpadami medycznymi (instrukcje
stanowiskowe), postępowania w przypadku skażenia powierzchni materiałem biologicznym,
mycia i dezynfekcji powierzchni, sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń, postępowania ze
sprzętem po zakończonym sprzątaniu, mycia i dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego,
postępowania z brudną bielizną. Sporadycznie występowały nieprawidłowości w tym
zakresie, które egzekwowano wystawiając stosowne zalecenia pokontrolne i dokonując
rekontroli w podmiotach. Utrzymaniem czystości bieżącej i porządku zajmowali się
najczęściej pracownicy zatrudnieni w praktykach lub ich właściciele. Prace porządkowe oraz
mycie i dezynfekcja powierzchni prowadzone były zgodnie ze zdefiniowaną procedurą.
Zakłady posiadały umowy z firmami wykonującymi usługi w zakresie odbioru,
transportu i utylizacji odpadów niebezpiecznych. Placówki posiadają wydzielone
pomieszczenia gospodarcze lub miejsca do przechowywania sprzętu do sprzątania i środków
czystościowych. Sprzęt był podzielony w zależności od stref czystości mikrobiologicznej.
Wykorzystywany jest również sprzęt jednorazowy (nakładki na mopy, ściereczki).
Zaopatrzenie w środki czystościowe i dezynfekcyjne było wystarczające.
96
Sposób postępowania z narzędziami wielokrotnego użytku naruszającymi ciągłość
tkanek w większości kontrolowanych podmiotów nie budził zastrzeżeń. Narzędzia medyczne
wielorazowego użytku poddawane były dezynfekcji, myciu, pakietowaniu i sterylizacji w
miejscu praktyki lub poza miejscem praktyki na podstawie umowy zawartej z innymi
placówkami świadczącymi usługi w tym zakresie. Należy zauważyć, że w części praktyk
stosowany był wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku. Zgodnie z art. 5 ust.1 i ust.1a ustawy
z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 298 z późn. zm.) dot. przestrzegania zakazu palenia i
właściwego oznakowania obiektu - obiekty służby zdrowia są oznakowane w sposób
widoczny etykietą i znakiem graficznym określającym zakaz palenia na terenie obiektu.
PODSUMOWANIE:
1. W I półroczu 2016r. kontynuowane były prace remontowe i modernizacyjne w
podmiotach działalności leczniczej celem poprawy stanu sanitarno - technicznego i
funkcjonalnego. Stan sanitarny podmiotów działalności leczniczej na terenie woj.
zachodniopomorskiego ulega ciągłej poprawie co wpływa na poprawę jakości
świadczonych usług, jak też na bezpieczeństwo hospitalizowanych pacjentów. Należy
podkreślić iż w analizowanym okresie nie stwierdzono rażących zaniedbań w zakresie
bieżącego stanu sanitarno- higienicznego kontrolowanych obiektów.
2. W I półroczu 2016r. zarejestrowano 17 ognisk epidemicznych w szpitalach, tj. o 4 więcej
niż w I półroczu 2015r. Źródło zakażenia ustalono w 8 przypadkach (co stanowi 47,06%
ogółu), przy czym potwierdzonym lub prawdopodobnym źródłem w większości ognisk
był skolonizowany lub zakażony pacjent oraz personel szpitala. Natomiast w I półroczu
2015r. było zarejestrowanych 13 ognisk, w których źródło zakażenia ustalono w 9
przypadkach co stanowi 69,23% ogółu zgłoszonych ognisk zakażeń. Należy podkreślić, iż
w I półroczu 2016 roku zgłoszono 3 ogniska szpitalne, gdzie czynnikiem etiologicznym
był szczep alarmowy Klebsiella pneumoniae MBL (+), zakażonych było 7 osób. W 2
przypadkach szczepy były wysłane do Laboratorium Referencyjnego, gdzie został
potwierdzony szczep alarmowy K. pneumoniae MBL (+) typ NDM. W sytuacji
raportowania podejrzeń ognisk zakażeń szpitalnych każdorazowo działania podejmował
właściwy Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych we współpracy z właściwym
Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym analizującym tok postępowania
zapobiegawczego wdrożonego przez Zespół w szpitalu. Wdrażane były również stosowne
procedury izolacji w zależności od zagrożenia, pobierano badania bakteriologiczne oraz
wzmacniano reżim sanitarny w oddziałach objętych ogniskiem. Ponadto analizowano
dotychczasowe procedury w oddziałach, prowadzono działania edukacyjne i wykonywano
kontrolne badania mikrobiologiczne. Należy podkreślić, że zgłaszalność ognisk zakażeń
szpitalnych ulega poprawie dzięki kontynuacji współpracy z Zespołami Kontroli Zakażeń
Szpitalnych, zwłaszcza specjalistami ds. epidemiologii.
3. W I półroczu 2016r. kontynuowano działania nadzorowe w zakresie egzekwowania
prawidłowego pod względem merytorycznym wdrażania procedur zapobiegających
zakażeniom i chorobom zakaźnym związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.
Egzekwowano
również
obowiązki
nałożone
dotychczasowymi
decyzjami
administracyjnymi oraz zalecenia doraźne wpisywane w protokoły pokontrolne. Należy
podkreślić iż w analizowanym okresie nie stwierdzono rażących zaniedbań w zakresie
bieżącego stanu sanitarno- higienicznego kontrolowanych obiektów. Szczególną uwagę
podczas czynności kontrolnych prowadzonych w szpitalach poświęcano sprawdzeniu
wdrożenia procedur przeciwepidemicznych i postępowania w przypadku
podejrzenia/stwierdzenia zachorowania na chorobę wysoce zakaźną, również zapewnienia
97
warunków czasowej izolacji, a także organizacji pracy, uwzględniających zapewnienie
bhp personelowi- minimalizujących ryzyko transmisji choroby wysoce zakaźnej.
5.5.
Prosektoria i postępowanie ze zwłokami.
W I p. 2016 r. w zakresie postępowania ze zwłokami ludzkimi skontrolowano 29 z 49
szpitali (tj. przedsiębiorstw funkcjonujących w ramach podmiotów leczniczych
w których świadczone są stacjonarne i całodobowe świadczenia szpitalne)
w woj. zachodniopomorskim.
W przypadku zgonu pacjenta w szpitalach posiadających chłodnie, zwłoki pozostawały
przez co najmniej 2 godziny, od czasu zgonu wskazanego w dokumentacji medycznej,
w salach pro - morte lub na oddziałach szpitalnych (w salach za parawanem), a następnie
transportowane były do chłodni przeznaczonymi do tego celu środkami transportu –
kapsułami. Natomiast w szpitalach, które nie posiadały własnych chłodni, zwłoki nie
wcześniej niż po 2 godzinach od czasu zgonu wskazanego w dokumentacji medycznej,
przekazywane były do chłodni innych szpitali, chłodni przy cmentarzach komunalnych lub
też do chłodni zakładów pogrzebowych.
Wykaz prosektoriów i chłodni wykorzystywanych przez obiekty szpitalne
woj. zachodniopomorskiego, skontrolowanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w I p. 2016 r. przedstawia tabela Nr 32
W okresie sprawozdawczym w większości szpitali nie odnotowano zgłoszeń dotyczących
niewłaściwego przechowywania zwłok w chłodniach oraz nieprawidłowości w postępowaniu
ze zwłokami.
Poprawie uległ stan sanitarno – techniczny podłóg i ścian pomieszczeń wchodzących
w skład prosektorium Szpitala w Stargardzie Szczecińskim tj. pomieszczenia chłodni
przygotowywania zwłok i przechowywania noszy, w których powierzchnie te zostały
zabezpieczone farbą oraz ścian w sali eksportacyjnej Zakładu Patomorfologii i Medycyny
Sądowej w Szpitalu Wojewódzkim w Koszalinie, natomiast na oknach w pomieszczeniu
wykrawania i krojenia parafinowych bloczków zamontowano siatki ochronne przeciw
owadom. Odnowiono również urządzenie starej chłodni będącej na wyposażeniu szpitala
w Dębnie, w którym odnowiono ściany, próg i skrzydła drzwi wraz z uszczelkami.
W dalszym ciągu w Szpitalu w Białogardzie – w CENTRUM DIALIZA SZPITAL
BIAŁOGARD przy ul. Szpitalnej - poprawy wymaga funkcjonalność pomieszczeń prosektury
sekcyjnej, gdzie brak jest śluzy szatniowej (obowiązuje prolongowana do dnia 31.12.2016 r.
decyzja). Odnowienia w różnym zakresie wymagają również ściany, sufity pomieszczeń sali
sekcyjnej i kancelarii. Również w Zakładzie Patomorfologii Specjalistycznego Szpitala im.
Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie zmiany wymaga funkcjonalność wejścia
przeznaczonego dla przywożonych i wydawanych zwłok, osób bliskich zmarłemu, które jest
wspólne z inną częścią szpitala - oddziałem ftyzjatrycznym.
Ponadto odnowienia w różnym zakresie wymagają ściany, sufity i podłogi
pomieszczeń prosektorium szpitala w Dębnie i ich wyposażenie w tym kaloryfery, rury c.o.,
nisze okienne
i miejsca osadzenia okien, drzwi i ich ościeżnice oraz urządzenie starej
chłodni (prosektorium Szpitala zostało dodatkowo wyposażone w lodówkę – chłodnię z
przeznaczeniem na przetrzymywanie 3 ciał jednocześnie). Podobnie w Szpitalu w Sławnie
odnowienia wymagają w różnym zakresie pomieszczenia Prosektorium i ich wyposażenie
(m.in. w sali sekcyjnej sufit oraz stół sekcyjny i szafa szklana, a także instalacja c.o. we
wszystkich pomieszczeniach.
98
Tab.32. Wykaz prosektoriów i chłodni szpitalnych wykorzystywanych przez obiekty
szpitalne woj. zachodniopomorskiego skontrolowane w I p. 2016 r. (tabela nie obejmuje
szpitali uzdrowiskowych)
LP.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Podmiot leczniczy
w ramach którego
funkcjonuje szpital
"Centrum Dializa" Spółka z
ograniczoną
odpowiedzialnością, ul.
Jabłoniowa 27, 41-200
Sosnowiec
Lokalizacja obiektu
szpitalnego
CENTRUM DIALIZA
SZPITAL BIAŁOGARD,
ul. Chopina 29, 78-200
Białogard
CENTRUM DIALIZA
SZPITAL BIAŁOGARD,
ul. Szpitalna 7, 78-200
Białogard
SP ZOZ w Choszcznie
Szpital ul.
Niedziałkowskiego 4a 73200 Choszczno
Miejsce
przechowywania
zwłok
na terenie szpitala
chłodnia szpitalna przy
przy ul. Szpitalnej 7, z ul. Szpitalnej 7
salą sekcyjną
( 6 miejsc)
Prosektorium
na terenie szpitala
chłodnia szpitalna przy
przy ul. Szpitalnej 7, z ul. Szpitalnej 7
salą sekcyjną
( 6 miejsc)
na terenie szpitala z
salą sekcyjną
- obiekt szpitalny nie
kontrolowany
w zakresie stanu s- t
oraz funkcjonalności
i wyposażenia
pomieszczeń
prosektorium
w I p. 2016 r.
Szpitale Polskie s.c.
Szpitale Polskie Drawskie na terenie szpitala
Katowice ul. Piotrowicka 17 Centrum Specjalistyczne
z salą sekcyjną
Drawskie Centrum
Drawsko Pom.
dzierżawca: Zakład
Specjalistyczne Szpitale
ul. Chrobrego 4 78-500
Pogrzebowy „Hades”Polskie S.A. ul. B.
Drawsko Pomorskie
Stefan Korczyk,
Chrobrego 4, 78-500
Drawsko Pomorskie
Drawsko Pomorskie
ul. J. Piłsudskiego 21
Szpitalne Centrum
Szpitalne Centrum
na terenie szpitala
Medyczne w Goleniowie
Medyczne w Goleniowie – z salą sekcyjną
Sp. z o.o.
ul. Szpital ul. Nowogardzka 2 dzierżawca: PGK
Nowogardzka 2,
w Goleniowie
Sp. z o.o. z siedzibą
72-100 Goleniów
w Goleniowie ul. M.
Konopnickiej 12.
SP Szpital Rejonowy
SP Szpital Rejonowy
nie ma prosektorium
w Nowogardzie ul. Wojska w Nowogardzie ul.
Polskiego 7
Wojska Polskiego 7
chłodnia szpitalna
(8 miejsc
z możliwością
rozbudowy do 10)
SP ZZOZ Specjalistyczny
Szpital „Medicam” w
Gryficach ul. Niechorska 27
72-300 Gryfice
chłodnia szpitalna
(13 miejsc)
SP ZOZ w Choszcznie
Szpital ul.
Niedziałkowskiego 4a 73200 Choszczno
Szpital
Specjalistyczny„Medicam”
w Gryficach ul.
Niechorska 27
72-300 Gryfice
SZPITAL MEDICAM
RESKO,72-315 Resko ul.
Szpitalna 8
99
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
chłodnia szpitalna
( 3 miejsca)
chłodnia szpitalna
( 4 miejsca)
chłodnia szpitalna
dzierżawca: firma
Usługi Pogrzebowe
Jerzy Furmańczyk,
Nowogard,
ul. Cmentarna 1A
(2 miejsca)
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
7.
8.
9.
Szpital Powiatowy w
Gryfinie Sp. z o. o. ul.
Parkowa 5, 74-100 Gryfino
Szpital im. Jana Pawła II,
ul. Parkowa 5 74 -100
Gryfino
EMC INSTYTUT
MEDYCZNY SPÓŁKA
AKCYJNA ul. Pilczycka
144-148, 54-144 Wrocław
Regionalny Szpital w
Kołobrzegu ul. Łopuskiego
31
Szpital Powiatowy w
Gryfinie Sp. z o. o Zakład
pielęgnacyjno –
opiekuńczy psychiatryczny
w Nowym Czarnowie
Nowe Czarnowo 70
Szpital Św. Jerzego w
Kamieniu Pomorskim ul.
Szpitalna 10, 72-400
Kamień Pomorski
Regionalny Szpital
w Kołobrzegu ul.
Łopuskiego 31
10. S.P. Szpital Wojewódzki im. Szpital Wojewódzki im.
M. Kopernika w Koszalinie M. Kopernika w
ul. Chałubińskiego 7
Koszalinie
ul. Chałubińskiego 7
11. S.P. Specjalistyczny Zespół Specjalistyczny Zespół
Gruźlicy i Chorób Płuc w
Gruźlicy i Chorób Płuc w
Koszalinie ul.
Koszalinie ul.
Niepodległości
44- Niepodległości 44-48
48
12. MEDiSON Sp. z o.o.
Środkowopomorskie
Koszalin ul. Sarzyńska 9
Centrum Zdrowia
Psychicznego MEDiSONOddziały Psychiatryczne
Koszalin ul.Sarzyńska 9
13. NZOZ UROMED w
Szpital UROMED ul.
Koszalinie ul. Głowackiego Głowackiego 7 75-402
7 75-402 Koszalin
Koszalin
14. Prywatna Lecznica
Prywatna Lecznica
Chirurgiczna „Praxis” sp. z Chirurgiczna „Praxis” sp.
o.o. w Koszalinie ul. Emilii z o.o. w Koszalinie ul.
Gierczak 35, Koszalin 75Armii Krajowej 7 75-200
333
Koszalin
15. AFFIDEA ONKOTERAPIA Euromedic OnkoterapiaSpółka z o.o. Warszawa ul. Międzynarodowe Centrum
Mokotowska 49
Onkoterapii Szpital w
Koszalinie
ul.Chałubińskiego 7
16. Szpital Barlinek Sp. z o.o.
Szpital Powiatowy
ul. Szpitalna 10 74-320
Barlinek ul. Szpitalna 10
Barlinek
74-320 Barlinek
17. Szpital w Dębnie Sp. z o.o
Szpital Powiatowy Dębno
ul. Kościuszki 58 74-400
ul. Kościuszki 58 74-400
Dębno
Dębno
18. Szpital Powiatowy w
Pyrzycach ul. Jana Pawła II
2 74-200 Pyrzyce
Szpital w Pyrzycach ul.
Jana Pawła II 2 74-200
Pyrzyce
100
nie ma prosektorium
nie ma chłodni
szpitalnej;
zwłoki przewożone do
chłodni na cmentarzu
komunalnym
w Gryfinie
PUK Sp. z o.o
ul. Szczecińska 5
(10 miejsc)
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
na terenie szpitala
Zakład Patomorfologii
dzierżawca:
A.Ambroziak PUH
„AVA” ul. Handlowa
12
78-122 Rościęcino
na terenie szpitala
Zakład Patomorfologii
i Medycyny Sądowej
chłodnia szpitalna
(9-12 miejsc
w zależności
od rozstawu suwnic)
chłodnia szpitalna
( 10 -12 miejsc)
nie ma prosektorium
nie ma chłodni
szpitalnej;
zwłoki przewożone do
chłodni zakładów
pogrzebowych
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany w zakresie
postępowania ze zwłokami w I p. 2016 r.
(jedynie zakres kontroli spr. dot. urządzenia
chłodni)
obiekt szpitalny nie kontrolowany w zakresie
postępowania ze zwłokami w I p. 2016 r.
19. Szpital Powiatowy w
Sławnie ul. I Pułku Ułanów
9 76-100 Sławno
20. SP Wielospecjalistyczny
ZOZ w Stargardzie
Szczecińskim ul. Wojska
Polskiego 27 73-110
Stargard Szczeciński
21. SP Szpital Kliniczny Nr 1
PUM, Szczecin, ul. Unii
Lubelskiej 1
22. SP Szpital Kliniczny Nr 2
PUM w Szczecinie, 70-111
Szczecin, al. Powstańców
Wielkopolskich 72
23. Samodzielny Publiczny
Wojewódzki Szpital
Zespolony 71-455 Szczecin,
ul. Arkońska 4
24. Samodzielny Publiczny
Specjalistyczny Zakład
Opieki Zdrowotnej
"ZDROJE", 70-780
Szczecin, ul. Mączna 4
25. Specjalistyczny Szpital im.
prof. Alfreda
Sokołowskiego, 70-891
Szczecin, ul. Alfreda
Sokołowskiego 11
Szpital w Sławnie ul. I
Pułku Ułanów 9 76-100
Sławno
Szpital
Wielospecjalistyczny ul.
Wojska Polskiego 27 73110 Stargard Szczeciński
Szpital Rehabilitacyjny
ul. St.Staszica 16 73-110
Stargard Szczeciński
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
chłodnia szpitalna
(4 miejsca)
nie ma prosektorium
chłodnia szpitalna
(7 miejsc)
Szpital SPSK Nr 1 PUM w
Szczecinie, 71-252
Szczecin, ul. Unii
Lubelskiej 1
Szpital SPSK Nr 1 PUM w
Policach, ul. Siedlecka 2
Szpital Psychichiatryczny
SPSK Nr 1 PUM w
Szczecinie, ul.
Władysława
Broniewskiego 24/26
Szczecin
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
Szpital SPSK - 2 70-111
Szczecin, al. Powstańców
Wielkopolskich 72
nie ma prosektorium
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
nie ma prosektorium
chłodnia szpitalna
(10 miejsc)
nie ma chłodni
szpitalnej, zwłoki
przewożone są do
obiektu szpitalnego
przy ul. Unii
Lubelskiej 1
w Szczecinie
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
na terenie szpitala
chłodnia szpitalna
z salą sekcyjną
(16 miejsc w chłodni i
4 miejsca z tzw.
mrożeniem)
nie ma prosektorium
nie ma chłodni
szpitalnej, zwłoki
przewożone są do
chłodni na Cmentarzu
Centralnym w
nie ma prosektorium
Szczecinie (57 miejsc),
(wyłączone z
eksploatacji w 2009 r.) sekcje przeprowadza
się w prosektorium SP
Specjalistyczny Szpital
im. prof. A.
nie ma prosektorium
Sokołowskiego
w Szczecinie ul. A.
Sokołowskiego 11
SZPITAL
WOJEWÓDZKI W
SZCZECINIE, 71-455
Szczecin, ul. Arkońska 4
SPSZOZ "ZDROJE" Szpital przy ul. Mącznej,
70-780 Szczecin, ul.
Mączna 4
SPSZOZ "ZDROJE" Szpital przy ul. Św.
Wojciecha, 70-410
Szczecin ul. Św.
Wojciecha 7
SPSZOZ "ZDROJE" Ośrodek Terapii
Uzależnienia od Alkoholu
i Współuzależnienia przy
ul. Żołnierskiej, 70-210
Szczecin ul. Żołnierska 55
Specjalistyczny Szpital im. na terenie szpitala
prof. Alfreda
z salą sekcyjną
Sokołowskiego w
Szczecinie - Świadczenia
Szpitalne, 70-891
Szczecin, ul. Alfreda
Sokołowskiego 11
101
nie ma chłodni
szpitalnej, zwłoki
przewożone są do
obiektu szpitalnego
przy ul. Wojska
Polskiego 27
chłodnia szpitalna
( 8 miejsc)
chłodnia szpitalna
(12 miejsc)
26. Zachodniopomorskie
Zachodniopomorskie
Centrum Onkologii, 71-730 Centrum Onkologii Szczecin, ul. Strzałowska 22 Szpital, 71-730 Szczecin,
ul. Strzałowska 22
27. Areszt Śledczy w Szczecinie Szpital i Ambulatorium z
70-952 Szczecin, ul.
Izbą Chorych Aresztu
Kaszubska 28
Śledczego w SzczecinieSzpital, 70-952 Szczecin,
ul. Kaszubska 28
28. Szpital w Szczecinku Sp. z
o.o., ul. Kościuszki 38 78400 Szczecinek
Szpital w Szczecinku ul.
Kościuszki 38
CENTRUM USŁUG
SZPITALNYCH
PRZYJAZNY SZPITAL
W POŁCZYNIE-ZDROJU
Sp. z o.o. ul. Gwardii
Ludowej 5, Połczyn Zdrój
30. Szpital Miejski im. Jana
Szpital Miejski im. Jana
Garguły w Świnoujściu Sp. Garguły w Świnoujściu
z o.o ul. Mieszka I 7 72-600 Sp. z o.o ul. Mieszka I 7
Świnoujście
72-600 Świnoujście
31. Centrum Okulistyczne dr
dzierżawa pomieszczeń
Barnyk Krzysztof Ośrodek
Szpitala Miejskiego im.
Diagnostyki i Rehabilitacji
Jana Garguły w
Słabowidzących, ul.
Świnoujściu Sp. z o.o ul.
Dębowa Warzymice 9/1 72- Mieszka I 7 72-600
005 ***
Świnoujście
32. AMC Art. Medical Center Centrum Narodzin
Sp. z o.o. Sp. komandytowa MAMMA - Szpital, 70ul. Langiewicza 28/U1 70792 Szczecin, ul. Sowia 38
263 Szczecin
AMC ART MEDICAL
CENTER SZPITAL,70263 Szczecin, ul. Mariana
Langiewicza 28/U1
29. PRZYJAZNY SZPITAL W
POŁCZYNIE-ZDROJU Sp.
z o.o. z siedzibą w
Połczynie-Zdroju ul.
Gwardii Ludowej 5, Połczyn
– Zdrój
na terenie szpitala bez
sali sekcyjnej
chłodnia szpitalna
( 3 miejsca)
nie ma chłodni
szpitalnej,
postępowanie ze
zwłokami jest zgodne
z wewnętrzną
procedurą resortową
nie ma prosektorium
chłodnia zakładu
pogrzebowego
(13 miejsc)
usługi dla szpitala dla
szpitala świadczy:
P.P.H.U.
STANDARBUD Zakład Pogrzebowy
„Atena” Szczecinek
ul. Kościuszki 36
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
nie ma prosektorium
na terenie szpitala
z salą sekcyjną
chłodnia szpitalna
(6 miejsc)
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
nie ma prosektorium
nie ma chłodni
szpitalnej, zwłoki
przewożone są do
chłodni na Cmentarzu
Centralnym
w Szczecinie
(57 miejsc)
33. "SONOMED" Sonomed
SONOMED, 71-685
obiekt szpitalny nie kontrolowany
Sp z o.o. ul. Pocztowa 28
Szczecin, ul. ks. bp.
w zakresie postępowania ze zwłokami
Szczecin ***
Władysława Bandurskiego w I p. 2016 r.
98/U13 ***
34. MEDIKLINIKA SPÓŁKA MEDIKLINIKA obiekt szpitalny nie kontrolowany
Z OGRANICZONĄ
ODDZIAŁY
w zakresie postępowania ze zwłokami
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ SZPITALNE, 70-385
w I p. 2016 r.
70-385 Szczecin, ul. Adama Szczecin, ul. Adama
Mickiewicza 55 ***
Mickiewicza 55 ***
102
35. Dom Lekarski S.A w
Szczecinie Ośrodek, ul.
Gombrowicza 23, 70-785
Szczecin***
36. Optegra Klinika
Okulistyczna w Szczecinie
OPTEGRA POLSKA Sp. z
o.o., ul. Mickiewicza 140,
71-153 Szczecin***
37. Kiliniki Kardiologii
ALLENORT Sp. z o.o. ul.
Chałubińskeigo 8, 00-613
Warszawa
38. Centrum Usług Medycznych
DIALIZA SP. Z o.o. ul.
Kilińskiego 7 w Szczecinku
39. Psychiatryczny Zakład
Opieki Zdrowotnej
"SALUS" ul. Kościuszki
38c Szczecinek
DOM LEKARSKI LECZENIE SZPITALNE
– GOMBROWICZA ***
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
Szpital Okulistyczny w
Szczecinie, ul
Mickiewicza 140,
Szczecin ***
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
Oddział Kardiologii
ALLENORT ul.
Lilińskiego 7 Szczecinek
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
Oddział Nefrologii ul.
Kilińskiego 7 Szczecinek
40. Pomorski Ośrodek
Diagnostyki Medycznej
„Podimed”ul. Społdzielcza 8
Szczecinek
41. Centrum Sercowo –
Naczyniowe ul. Chrobrego 4
Drawsko Pomorskie pod
patronatem spółki NAFIS”
S.A. z siedzibą w Poznaniu
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
chłodnia zakładu
nie ma prosektorium
pogrzebowego
(13 miejsc)
usługi dla szpitala dla
szpitala świadczy:
P.P.H.U.
STANDARBUD Zakład Pogrzebowy
„Atena” Szczecinek
ul. Kościuszki 36
obiekt szpitalny nie kontrolowany
w zakresie postępowania ze zwłokami
w I p. 2016 r.
Centrum Okulistyczne i
Chirurgii Oka ul.
Kościuszki 38b
Szczecinek
Nafis Centrum Sercowo – nie ma prosektorium
Naczyniowe ul.
Chrobrego 4 Drawsko
Pomorskie
Psychiatryczny Zakład
Opieki Zdrowotnej
"SALUS" ul. Kościuszki
38c Szczecinek
*** - szpitale jednodniowe
103
chłodnia szpitalna
szpitala Drawskie
Centrum
Specjalistyczne
Szpitale Polskie S.A.
ul. B. Chrobrego 4,
78-500 Drawsko
Pomorskie z salą
sekcyjną
dzierżawca: Zakład
Pogrzebowy „Hades”Stefan Korczyk,
Drawsko Pomorskie
ul. J. Piłsudskiego 21
( 3 miejsca)
VI. WARUNKI SANITARNO – HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
Działalność z zakresu nadzoru nad warunkami higienicznosanitarnymi środowiska pracy
realizowana była w oparciu o Wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego do planowania i
działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej w 2016 roku.
6.1. Nadzór bieżący nad zakładami pracy
Na terenie województwa zachodniopomorskiego w I półroczu 2016 roku
skontrolowano 1571 zakładów pracy, tj. 17% ogółu zakładów będących w ewidencji (wg
stanu na dzień 31.12.2015r.), w których przeprowadzono 1799 kontroli. Bieżący nadzór
sanitarny prowadzony był m.in. w zakresie oceny warunków higienicznosanitarnych
środowiska pracy, wprowadzania do obrotu i stosowania substancji chemicznych i ich
mieszanin, w tym produktów biobójczych, występowania w środowisku pracy czynników lub
procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oraz szkodliwych
czynników biologicznych.
Podczas przeprowadzonych czynności kontrolnych najczęściej stwierdzano
następujące nieprawidłowości:
 nie zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy – 511 przypadków;
 brak do wglądu aktualnych badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w
środowisku pracy – 323;
 brak aktualnych pomiarów natężenia oświetlenia / brak natężenia oświetlenia zgodnego z
PN na stanowiskach pracy – 165;
 nieprawidłowa ocena ryzyka zawodowego – 153;
 brak aktualnych szkoleń BHP – 48;
 brak prowadzenia na bieżąco rejestru oraz kart badań i pomiarów czynników szkodliwych
dla zdrowia na stanowisku pracy – 34;
 brak instrukcji stanowiskowych – 32;
 brak aktualnego spisu posiadanych i stosowanych w działalności zawodowej substancji
chemicznych i ich mieszanin / brak lub niezgodne z rozporządzeniem REACH karty
charakterystyki – 29;
 brak lub niekompletna dokumentacja przydziału odzieży ochronnej i obuwia roboczego
oraz środków ochrony indywidualnej – 21;
 brak aktualnych orzeczeń lekarskich pracowników stwierdzających brak przeciwwskazań
do wykonywania pracy – 17;
 niewłaściwy system udzielania pierwszej pomocy – 12;
 brak lub nieskuteczna wentylacja w pomieszczeniach pracy i pomieszczeniach
higieniczno-sanitarnych – 11.
W związku ze stwierdzonymi podczas przeprowadzanych czynności kontrolnych
nieprawidłowościami wydano 484 decyzje (Ryc. 7).
104
Ryc. 7 Najczęstsze nakazy ujęte w decyzjach administracyjnych wydanych w I półroczu
roku 2015 i 2016.
Unieruchomiono jedno stanowisko pracy – pomieszczenie kuchni – ze względu na
stwierdzone warunki zagrażające bezpieczeństwu zdrowia i życia personelu.
W 170 skontrolowanych zakładach pracy występowały przekroczenia NDS/NDN
czynników szkodliwych dla zdrowia, co stanowiło 11% ogółu skontrolowanych zakładów. W
ww. zakładach narażonych na czynniki szkodliwe było 3782 pracowników (szczegóły
zestawiono na Ryc. 8).
Ryc. 8 Pracownicy pracujący w przekroczeniach NDS/NDN czynników szkodliwych w
środowisku pracy w I półroczu roku 2015 i 2016.
W wyniku działań kontrolnych przeprowadzonych przez pracowników Państwowej
Inspekcji Sanitarnej poprawiono warunki pracy pracowników, przede wszystkim w wyniku
sukcesywnego wdrażania długofalowych programów działań technicznych i organizacyjnych
zmierzających do zmniejszenia narażenia na działanie czynników szkodliwych na
105
stanowiskach pracy, a także poprzez prowadzenie bieżących remontów pomieszczeń pracy i
pomieszczeń higienicznosanitarnych.
6.2. Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze lub mutagenne
Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej rokrocznie skupiają się m.in. wokół
zakładów, w których pracownicy narażeni są na czynniki o działaniu rakotwórczym lub
mutagennym, tj. głównie pył drewna twardego, promieniowanie jonizujące, benzen jako
składnik paliw, związki chromu i niklu. Długotrwałe narażenie pracowników na działanie
ww. czynników może prowadzić do rozwoju zmian nowotworowych, które mogą ujawnić się
wiele lat od chwili ustania narażenia.
W I półroczu 2016 roku skontrolowano 75 zakładów, przeprowadzając 80 kontroli,
podczas których stwierdzono poniższe nieprawidłowości dotyczące braku lub braku
aktualnych:
 rejestru prac wykonywanie, których powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z
substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami
technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym;
 rejestru pracowników pracujących w narażeniu na działanie ww. czynników;
 badań i pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy;
oraz nie przekazania właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu
informacji dot. występowania w miejscu pracy substancji chemicznych i ich mieszanin,
czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym;
6.3. Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne
Pełniąc nadzór nad przestrzeganiem przepisów w zakresie występowania w
środowisku pracy szkodliwych czynników biologicznych w I półroczu 2016 roku
przeprowadzono 399 kontroli w 379 zakładach. Podczas przeprowadzonych czynności
kontrolnych stwierdzono następujące nieprawidłowości dotyczące braku lub braku
aktualizacji:
 oceny ryzyka zawodowego w zakresie czynników biologicznych;
 rejestru prac narażających pracowników na działanie szkodliwego czynnika biologicznego
z grupy 3 lub 4 zagrożenia;
 rejestru pracowników pracujących w narażeniu na czynniki biologiczne z grupy 3 lub 4;
 procedur i instrukcji;
 zastosowania znaku ostrzegającego przed zagrożeniem biologicznym;
 szkoleń pracowników;
 dokumentacji dot. narażenia pracowników na zranienia ostrymi narzędziami.
6.4. Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami
Substancje chemiczne i ich mieszaniny stosowane były prawie we wszystkich
obiektach objętych nadzorem, występowały w prowadzonych procesach technologicznych lub
wykorzystywane były do zapewnienia właściwego stanu sanitarnego pomieszczeń i urządzeń
w zakładach pracy. W I półroczu 2016 roku przeprowadzono 639 kontroli podmiotów
produkujących, importujących, wprowadzających do obrotu oraz stosujących substancje
chemiczne oraz ich mieszaniny, w tym również produkty biobójcze. Wyniki kontroli w
zakresie wprowadzania do obrotu oraz stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin
zestawiono na Ryc. 9 i 10.
106
Ryc. 9. Najczęściej stwierdzane uchybienia podczas kontroli podmiotów
wprowadzających do obrotu substancje chemiczne i ich mieszaniny w I półroczu roku
2015 i 2016.
Ryc. 10. Najczęściej stwierdzane uchybienia podczas kontroli podmiotów stosujących w
działalności zawodowej substancje chemiczne i ich mieszaniny w I półroczu roku 2015 i
2016.
6.5.
Choroby zawodowe
W każdym zakładzie pracy, w zależności od charakteru pracy, produkcji czy
technologii, mogą występować zagrożenia, będące przyczynami chorób zawodowych.
Choroba zawodowa definiowana jest jako choroba, wymieniona w wykazie chorób
zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z
wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników
szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem
107
wykonywania pracy. W województwie zachodniopomorskim w I półroczu 2016 roku
stwierdzono 37 chorób pochodzenia zawodowego (Ryc. 11).
Ryc. 11 Liczba stwierdzonych chorób zawodowych w stosunku do liczby zgłoszonych
podejrzeń w I półroczu roku 2015 i 2016.
Na rycinie 12 zestawiono najczęściej stwierdzane choroby zawodowej w I półroczu
roku 2016 w porównaniu do I półrocza roku 2015. Podobnie jak w latach ubiegłych były to
choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa (40% ogólnej liczby stwierdzonych
chorób zawodowych), z których największą liczbę stanowiła borelioza (86% ogólnej liczby
stwierdzonych zawodowych chorób zakaźnych lub pasożytniczych).
Ryc. 12 Najczęściej stwierdzone choroby zawodowe w I półroczu roku 2015 i 2016.
108
Wnioski:
1. Czynniki fizyczne, są grupą czynników szkodliwych, na które narażona jest
największa liczba pracowników zatrudnionych w przekroczeniach najwyższych
dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych występujących w
środowisku pracy.
2. Podejmowane przez pracodawców działania techniczno – organizacyjne
przyczyniają się do poprawy warunków pracy pracowników pracujących w
narażeniu na działanie czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy.
3. Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa należą od kilu lat do
najczęściej stwierdzanych chorób zawodowych na terenie województwa
zachodniopomorskiego.
VII. ŚRODKI ZASTĘPCZE
Analiza danych dotyczących zgłaszanych przypadków zatruć lub podejrzeń zatruć
środkami zastępczymi wskazuje, iż w I półroczu 2016 roku zaobserwowano spadek liczby
przypadków w porównaniu do I półrocza roku 2015 (Ryc. 13). Zdecydowany spadek liczby
przypadków zatruć / podejrzeń zatruć zaobserwowano wśród dzieci w wieku od 14 do 18 r.ż.
(Ryc. 14). Nie odnotowany przypadków śmiertelnych.
Ryc. 13 Liczba zgłoszeń zatruć/podejrzeń zatruć środkami zastępczymi w I półroczu
roku 2015 i 2016.
109
Ryc. 14 Liczba zgłoszeń zatruć/podejrzeń zatruć środkami zastępczymi w I półroczu
roku 2015 i 2016 z podziałem na grupy wiekowe.
W I półroczu 2016 roku, w przeciwieństwie do roku ubiegłego, nie zabezpieczono
żadnych produktów, co do których istniało podejrzenie, że mogą stanowić środki zastępcze
lub nowe substancje psychoaktywne.
Prowadzono 12 postępowań w stosunku do osób fizycznych podejrzanych o
prowadzanie do obrotu środków zastępczych. W związku ze sprawowanym nadzorem
nałożono kary pieniężne za wprowadzanie do obrotu środków zastępczych na łączną kwotę
1 600 000 zł.
Działania edukacyjne dotyczące profilaktyki używania środków zastępczych.
Wojewódzki Program Profilaktyki Używania Substancji Psychoaktywnych, w tym
nowych narkotyków, dla uczniów szkół gimnazjalnych pt. „Porozmawiajmy o zdrowiu i
nowych zagrożeniach”.
Program edukacyjny „Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych zagrożeniach” jest realizowany od
listopada 2015 roku przez nauczycieli – wychowawców klas pierwszych gimnazjum, w ścisłej
współpracy z pracownikami promocji zdrowia Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz pionem
Prewencji Policji w województwie zachodniopomorskim.
W roku szkolnym 2015/16 brały w nim udział 204 szkoły gimnazjalne na 303
szkoły w woj. zachodniopomorskim, co stanowi 67,3%. Na 15 705 uczniów klas I
gimnazjum w woj. zachodniopomorskim w programie brało udział 8420 uczniów. tj. 53,6%, a
także 2016 uczniów z innych klas gimnazjum, co łącznie wynosi 10436 osób. Do realizacji
zaproszono dodatkowo rodziców w ilości 5795 osób.
110
Ryc. 15. Liczba uczniów realizujących Wojewódzki Program Profilaktyki Używania
Substancji Psychoaktywnych, w tym nowych narkotyków, dla uczniów szkół
gimnazjalnych pt. „Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych zagrożeniach” .
9000
8420
8000
7000
6000
uczniowie klas I gimnazjum
5000
pozostałe klasy gimnazjum
4000
3000
2016
2000
1000
0
Do
partnerów
programu
należą
Zachodniopomorski
Urząd
Wojewódzki,
Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Szczecinie, Kuratorium Oświaty
w Szczecinie oraz Zachodniopomorski Oddział Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci
Uzależnionych „Powrót z U”.Grupę docelową programu stanowią uczniowie rozpoczynający
naukę w szkołach gimnazjalnych, którzy uczęszczają do pierwszych klas. Natomiast
głównym celem programu jest zapobieganie używaniu substancji psychoaktywnych, w
szczególności „nowych narkotyków” (środków zastępczych, dopalaczy). Do szczegółowych
celów programu należy m. in. kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji odnośnie
własnego zdrowia oraz rozpoznawania i zapobiegania sytuacjom sprzyjającym sięganiu po
substancje uzależniające. Program został zaprojektowany do realizacji pierwszorzędowej
(uniwersalnej) profilaktyki używania substancji psychoaktywnych, która skierowana jest
do szerokiego kręgu odbiorców o niskim poziomie zachowań ryzykownych dla zdrowia.
Program edukacyjny „Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych zagrożeniach” nie jest
„programem o substancjach psychoaktywnych”, lecz programem, który ma zapobiegać ich
używaniu. Tym samym jego ideą jest wskazanie uczniom drogi rozwoju bez nałogów i ryzyka
utraty zdrowia lub życia. Założeniem programu jest przeciwdziałanie różnym zachowaniom
problemowym, które mogą występować u osób młodych. W ten sposób treści programowe
wpisują sięw integralne podejście do profilaktyki. Warto wspomnieć, że Wojewódzki
Program Profilaktyki Używania Substancji Psychoaktywnych, w tym nowych narkotyków pt.
„Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych zagrożeniach” został pozytywnie zaopiniowany pod
względem treści profilaktycznych i zastosowanych metod dydaktycznych przez
Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Szczecinie, a także specjalistów
terapii uzależnień z poradni „Powrót z U” w Szczecinie.
Wybrane działania
WSSE Szczecin
- W dniu 22.04.2016 r. kierownik Oddziału OZiPZ WSSE w Szczecinie Dąbrówka Załuska
oraz starszy asystent Patrycja Kuźmicka przeprowadziły szkolenie dla nauczycieli ze szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w formie prezentacji oraz
warsztatów w
111
Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Uczestnicy zajęć otrzymali
wydrukowywane materiały szkoleniowe i program edukacyjny „Porozmawiajmy o zdrowiu i
nowych zagrożeniach” na płycie CD, ulotki z zakresu profilaktyki używania środków
zastępczych, kampanii KIK/68 oraz aktualne dane epidemiologiczne używania substancji
psychoaktywnych (ESPAD). W szkoleniu uczestniczyło 13 osób.
- W dniu 28.04.2016 r. odbyła się konferencja organizowana przez Koło Naukowe
Bezpieczeństwa w Biznesie i Administracji przy Wyższej Szkole Bankowej w SzczecinieTrzygłów. Konferencja była adresowana do uczniów klas mundurowych oraz studentów. (ok.
70 osób). Wykład przeprowadziła starszy asystent OZiPZ WSSE w Szczecinie, Patrycja
Kuźmicka z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej, odpowiadała też na pytania
zainteresowanych po jego wygłoszeniu. Przedstawiono dane epidemiologiczne używania
substancji psychoaktywnych założenia profilaktyki uniwersalnej, integralnej, przedstawiono
programy profilaktyczne realizowane przez WSSE w Szczecinie: Wojewódzki Program
Profilaktyki Używania Substancji Psychoaktywnych „Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych
zagrożeniach” oraz „ARS, czyli jak dbać o miłość?”.
PSSE Szczecinek
W sali widowiskowej kina „Wolność” odbyła się konferencja naukowo – szkoleniowa
poświęcona propagowaniu zdrowego trybu życia. Imprezę przygotowała Powiatowa Stacja
Sanitarno – Epidemiologiczna w Szczecinku wspólnie z Gimnazjum nr 1 im. Zjednoczonej
Europy w Szczecinku. Jednym z najważniejszych, celów imprezy było kształtowanie
umiejętności podejmowania decyzji odnośnie własnego zdrowia oraz rozpoznawania i
zapobiegania sytuacjom sprzyjającym sięganiu po substancje uzależniające.
PSSE Koszalin
W ramach realizacji działań programowych Sekcja Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia
we współpracy z przedstawicielem Komendy Miejskiej Policji w Koszalinie, w pierwszym
kwartale roku 2016 przeprowadziła 18 prelekcji dla 722 uczniów klas pierwszych
realizujących program „Porozmawiajmy o zdrowiu i nowych zagrożeniach”. Prelekcje
prowadzone z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych i filmów edukacyjnych
połączone były z dystrybucją komiksu edukacyjnego pt. „MOCARZ” wydanego przez Głos
Koszaliński we współpracy z Prezydentem Miasta Koszalina.
Główne akcje realizowane na terenie woj. zachodniopomorskiego.
1. Profilaktyka używania substancji psychoaktywnych w tym tzw. „dopalaczy”.
Celem akcji jest profilaktyka uzależnień i przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu
psychoaktywnych środków zastępczych w środowisku młodzieży, podjęcie działań
informacyjno-edukacyjnych oraz zwrócenie uwagi na problemy zdrowotne wynikające z
korzystania z „dopalaczy”. Adresatami akcji byli uczniowie szkół gimnazjalnych,
ponadgimnazjalnych, rodzice, opiekunowie, dyrekcja i kadra pedagogiczna szkół placówek
nauczania i wychowania- ok. 130 tys. adresatów pośrednich i bezpośrednich.
Wybrane działania:
WSSE Szczecin
Podczas ferii zimowych pracownicy oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia WSSE w
Szczecinie prowadzili działania edukacyjne skierowane do dzieci oraz młodzieży szkolnej,
które dotyczyły przede wszystkim bezpieczeństwa podczas wypoczynku zimowego.
Uwzględniono w nich profilaktykę chorób zakaźnych, ryzykowne zachowania w tym
używanie środków psychoaktywnych (palenie papierosów, używanie „nowych narkotyków”dopalaczy,
112
a także zasady prowadzenia zdrowego stylu życia, w tym racjonalnego odżywiania się,
aktywności fizycznej itp. Działania edukacyjne prowadzone były w mieście Szczecin, a także
na terenie woj. zachodniopomorskiego m.in. na terenie PSSE Kamień Pomorski, PSSE
Gryfice, PSSE Świnoujście oraz PSSE Kołobrzeg. Łącznie wyedukowano ok. 300 osób. Dla
młodzieży starszej m.in. młodych sportowców z Pogoni Szczecin przeprowadzano ćwiczenia
z użyciem narkogogli i alkogogli mówiąc o używaniu „środków psychoaktywnych
(papierosów, „nowych narkotyków”- dopalaczy.
PSSE Goleniów
W związku z zaistniałą potrzebą podniesienia kompetencji Służby Więziennej w zakresie
postępowania ze środkami zastępczymi w Głównym Inspektoriacie Sanitarnym został
przygotowany program szkoleniowy w tym zakresie pt. „Dopalacze – czym są i jak działają”.
W związku z powyższym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Goleniowie
zorganizował i przeprowadził dla kadry kierowniczej oraz funkcjonariuszy Służby Więziennej
Zakładu Karnego w Goleniowie i Zakładu Karnego w Nowogardzie dwa szkolenia pt.
„Dopalacze – czym są i jak działają”. Główny Inspektorat Sanitarny również przygotował
ofertę szkolenia pt. „Dopalacze – czym są i jak działają” dostosowaną do potrzeb
pracowników, którzy na co dzień mają kontakt i wpływ na dzieci i młodzież znajdującej się w
szczególnie trudnej sytuacji życiowej, która sprzyja chęci sięgania po substancje
psychoaktywne. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Goleniowie zorganizował i
przeprowadził dwa szkolenia dla kadry pracującej z trudną młodzieżą.
PSSE Myślibórz
W Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Renicach przeprowadzono warsztaty
profilaktyczne z zakresu profilaktyki używania substancji psychoaktywnych. Warsztaty
prowadzono z wykorzystaniem przygotowanej prezentacji multimedialnej Młodzież brała
aktywny udział w zajęciach, formułowała wnioski , odgrywała scenki tematyczne. W trakcie
zajęć wykorzystano narkogogle. Wszyscy uczestnicy otrzymali materiały edukacyjne .
PSSE Szczecin
Pracownicy sekcji OZiPZ nawiązali współpracę z Dyrektorem Aresztu Śledczego w
Szczecinie w celu uzyskania zgody na przeprowadzenie szkoleń dla funkcjonariuszy Aresztu
Śledczego. W marcu b.r. odbyły się cztery szkolenia z zakresu profilaktyki zażywania
dopalaczy dla funkcjonariuszy w których łącznie uczestniczyło 150 osób.
Wnioski:
1. Problem zażywania środków zastępczych, popularnie zwanych „dopalaczami”,
stanowi w dalszym ciągu jedno z negatywnych zjawisk jakie występują na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
113
VIII. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY RADIACYJNEJ
Nadzór w zakresie ochrony radiologicznej na terenie województwa
zachodniopomorskiego sprawowany jest przez Zachodniopomorskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie, który jest organem I instancji w tym
zakresie i prowadzony jest wielotorowo zarówno w odniesieniu do pracowników, osób
z ogółu ludności jak również w zakresie ochrony radiologicznej pacjenta.
W I połowie 2016 roku na terenie województwa zachodniopomorskiego pod nadzorem
Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie
(ZPWIS) znajdowało się 796 aparatów rentgenowskich w jednostkach stosujących
promieniowanie jonizujące do celów medycznych w tym najwięcej rentgenowskich aparatów
stomatologicznych 551 (69%). I połowie 2016 roku wydano 39 zezwoleń na uruchamianie i
stosowanie aparatów rtg do celów medycznych oraz wydano 23 zezwolenia na uruchamianie
pracowni rtg. Liczbę aparatów pod nadzorem Zachodniopomorskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie oraz liczbę aparatów na które wydano
zezwolenia w I połowie 2016 roku przedstawia tabela 33.
Tab. 33. Liczba aparatów rentgenowskich w województwie zachodniopomorskim .
Liczba aparatów rtg w
województwie
zachodniopomorskim pod
nadzorem ZPWIS
Liczba aparatów rtg na
które wydano zezwolenia
w I połowie 2016 r.
Radiologia zabiegowa
58
3
Tylko do zdjęć
Do prześwietleń oraz do zdjęć i
prześwietleń
Mammografy
104
2
24
0
20
0
Stomatologiczne punktowe
433
17
Stomatologiczne panoramiczne
118
14
Densytometry
10
1
Tomografy komputerowe
Pozytonowa tomografia emisyjna
-PET/CT
Suma
28
1
1
1
796
39
Przeznaczenie aparatów
rentgenowskich
Niezmiernie istotnym elementem dla prowadzonego postępowania diagnostycznego
jest zapewnienie nowoczesnej aparatury rentgenowskiej. Wyeksploatowana aparatura
utrudnia, a niekiedy wręcz uniemożliwia postawienie właściwej diagnozy medycznej
i powoduje otrzymywanie zwiększonych dawek promieniowania, dlatego też jednym z zadań
Państwowej Inspekcji Sanitarnej była ocena jakości aparatury rtg w kontekście ochrony
pacjenta. Przeprowadzone kontrole miały bezpośredni wpływ na naprawę lub wyłączenia
z eksploatacji niesprawnego sprzętu albowiem wykazały, że nie wszystkie stosowane aparaty
rentgenowskie są w pełni sprawne.
114
W I połowie roku 2016 przeprowadzono 84 kontrole w zakresie higieny radiacyjnej
w 83 obiektach. W 44 obiektach stwierdzono nieprawidłowości. Wydano ogółem 180 decyzji
w tym:
 62 decyzje zezwalające na stosowanie aparatów rtg oraz decyzje na uruchamianie
pracowni rentgenowskich,
 1 decyzję odmawiającą wydania zezwolenia na stosowanie aparatu rentgenowskiego,
 2 decyzje - zgody na prowadzenie działalności związanej z narażeniem na
promieniowanie jonizujące w celach medycznych,
 2 decyzje odmawiające wydania zgody na prowadzenie działalności związanej z
narażeniem na promieniowanie jonizujące w celach medycznych, 21 decyzji
wygaszających zezwolenia na stosowanie aparatów rtg oraz pracowni rtg,
 22 decyzje nakazujących usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości,
 6 decyzji nie dotyczących naruszeń - decyzje umarzające postępowanie,
 64 decyzji płatniczych - rachunków zobowiązujących do pokrycia kosztów kontroli.
Wydano 49 opinii dotyczących projektów nowo budowanych lub adaptowanych
pracowni RTG oraz wydano 18 opinii dot. budowy stacji elektroenergetycznych, budowy linii
energetycznych, budowy farm wiatrowych, stacji bazowych telefonii komórkowej.
W wyniku przeprowadzonych kontroli wydano 5 decyzji z rygorem natychmiastowej
wykonalności, dotyczące między innymi:
1) wstrzymania stosowania 4 aparatów rentgenowskich do czasu usunięcia
stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości, w tym jednego z powodu braku
stosownego zezwolenia,
2) zapewnienia wykonywania badań i zabiegów przy użyciu promieniowania
jonizującego przez osoby posiadające certyfikat potwierdzający ukończenie szkolenia
oraz zdanie egzaminu z zakresu ochrony radiologicznej pacjenta,
3) zapewnienia wykonywania badań i zabiegów z wykorzystaniem pola
elektromagnetycznego przez osoby posiadające aktualne orzeczenia lekarskie
stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia na działanie
promieniowania,
4) odsunięcia od pracy w narażeniu na działanie promieniowania 27 osób do czasu:
a. uzyskania certyfikatu potwierdzającego ukończenie szkolenia oraz zdanie
egzaminu z zakresu ochrony radiologicznej pacjenta (2 osoby),
b. uzyskania orzeczeń lekarskich i odbyciu szkolenia bhp o braku
przeciwwskazań do pracy w narażeniu na działanie promieniowania (25 osób).
Podobnie jak w latach ubiegłych do najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości
podczas kontroli przeprowadzonych w jednostkach stosujących aparaturę rtg do celów
medycznych było niewykonywanie lub nieregularne wykonywanie testów kontroli fizycznych
parametrów urządzeń radiologicznych.
Podczas przeprowadzanych kontroli wykonywane są pomiary skuteczności osłon
chroniących przed promieniowaniem jonizującym w pracowniach rentgenowskich oraz
pomiary promieniowania rentgenowskiego na stanowiskach pracy. W I połowie 2016r.
wykonano pomiary dozymetryczne we wszystkich skontrolowanych jednostkach.
W zdecydowanej większości przypadków osłony przed promieniowaniem jonizującym
w pracowniach i gabinetach rtg były wykonane prawidłowo zgodnie z zatwierdzonymi przez
Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie
projektami osłon, jednakże stwierdza się co raz więcej przypadków braku zgodności stanu
115
faktycznego pracowni z uzgodnionym projektem. Na stanowiskach pracy w pracowniach
rentgenowskich oraz w otoczeniu pracowni nie stwierdzano mocy dawek promieniowania
jonizującego mogących prowadzić do przekroczenia dawek granicznych.
W I połowie 2016 roku wykonano eksploatacyjne specjalistyczne testy fizycznych
parametrów przy 36 aparatach rentgenowskich (26 przy aparatach rentgenowskich
stomatologicznych oraz 10 przy aparatach rentgenowskich ogólnodiagnostycznych).
Przeprowadzone testy wykazały niedopuszczalne odchylenie fizycznych parametrów dla
jednego jezdnego rentgenowskiego aparatu do zdjęć przyłóżkowych, stosowanego w szpitalu.
W I połowie 2016 roku wpłynęły cztery wnioski od mieszkańców o przeprowadzenie
pomiarów pola elektromagnetycznego, obawiających się wpływu na zdrowie promieniowania
elektromagnetycznego emitowanego przez stacje telefonii komórkowej. Jeden wniosek
pozostawiono bez rozpoznania z powodu nie usunięcia przez stronę braków formalnych.
Natomiast pozostałe wnioski były bezzasadne ponieważ w odniesieniu do dwóch wniosków
brak było uzasadnionych podstaw do przeprowadzenia pomiarów, natomiast przeprowadzone
pomiary w odniesieniu do czwartego wniosku nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych
wartości natężenia pola elektromagnetycznego określonych w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobu sprawdzania dotrzymania tych poziomów
(Dz. U. Nr 192, poz. 1883).
Ponadto w I połowie 2016 roku rozpatrzono dwa wnioski jeden o udostepnienie
informacji publicznej oraz jeden o udostepnienie informacji o środowisku.
Przeprowadzone przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Szczecinie
pomiary pól elektromagnetycznych niejonizujących w I połowie 2016 roku dla celów BHP
oraz ochrony ludzi i środowiska wokół 13 urządzeń stosowanych do celów medycznych nie
wykazały niebezpiecznego lub nadmiernego narażenia na pola elektromagnetyczne pomimo
występowania stref ochronnych. Wartości wskaźników ekspozycji na stanowiskach pracy nie
przekraczały jedności (W<1).
W I połowie 2016 roku Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie
zgodnie z zatwierdzonym przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki w Warszawie
harmonogramem, przeprowadziła badania w podstawowej placówce pomiarów skażeń
w kierunku zawartości izotopów cezu 137 w 24 próbkach (19 próbkach środków
spożywczych oraz 5 próbkach wody). Ponadto w ramach planu monitoringu żywności
opracowanym przez Głównego Inspektora Sanitarnego wykonano pomiary w kierunku
zawartości izotopu cezu 137 w 3 próbkach żywności. W wyniku przeprowadzonych
pomiarów nie zakwestionowano żadnej z przebadanych próbek.
W I połowie 2016 roku odnotowano 1 zdarzenie radiacyjne na terenie województwa
zachodniopomorskiego albowiem zaistniało podejrzenie składowania materiałów
promieniotwórczych na terenie hali zlokalizowanej na obszarze gospodarstwa rolnego
w miejscowości Kozy gm. Dobrzany. W wyniku przeprowadzonych pomiarów nie
stwierdzono emisji promieniowania jonizującego powyżej wartości tła naturalnego.
Podsumowanie :
1. W I połowie 2016r. zgody na prowadzenie działalności związanej z narażeniem na
promieniowanie jonizujące w celach medycznych uzyskały 2 podmioty prowadzące
działalność leczniczą.
116
2. Przeprowadzone kontrole wykazały, że w wielu jednostkach stosujących aparaturę
rentgenowską do celów medycznych nie są systematycznie wykonywane testy
kontroli fizycznych parametrów aparatury radiologicznej.
3. Nakazano wstrzymanie stosowania czterech aparatów rentgenowskich do czasu
usunięcia stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości.
4. Nakazano odsunięcie od pracy w narażeniu na działanie promieniowania 27 osób.
5. Na stanowiskach pracy w pracowniach rentgenowskich oraz w otoczeniu pracowni nie
stwierdzano mocy dawek promieniowania jonizującego mogących prowadzić do
przekroczenia dawek granicznych.
6. W zakładach pracy, w których wykonano pomiary natężenia pola
elektromagnetycznego nie stwierdzono nadmiernego lub niebezpiecznego narażenia
na pola elektromagnetyczne.
7. W wyniku przeprowadzenia badań pomiaru skażeń w kierunku zawartości izotopów
cezu 137 w próbach żywności, środków spożywczych, próbach wody nie
zakwestionowano żadnej z przebadanych próbek.
8. W I połowie 2016r. odnotowano jedno zdarzenie radiacyjne na terenie województwa
zachodniopomorskiego. W wyniku przeprowadzonych pomiarów nie stwierdzono
emisji promieniowania jonizującego powyżej wartości tła naturalnego.
117
IX. WARUNKI SANITARNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH OŚWIATOWO
- WYCHOWAWCZYCH ORAZ WARUNKI POBYTU DZIECI I MŁODZIEŻY W
TYCH PLACÓWKACH
W I półroczu 2016 r. pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach prowadzonego
nadzoru nad szkołami i placówkami oświatowo – wychowawczymi skontrolowali 1142 (1008 w I
półroczu 2015 r.) szkoły, placówki oświatowo - wychowawcze spośród 2525 ( 2179 w 2015 r.)
objętych nadzorem, w tym: 71 żłobków i klubów dziecięcych, 305 przedszkoli/innych form
wychowania przedszkolnego, 373 szkoły wszystkich typów, 240 innych placówek oświatowo –
wychowawczych oraz 158 placówek wypoczynku zimowego.
Wszystkie skontrolowane placówki oświatowe oraz wypoczynku zlokalizowane są w
budynkach spełniających wymagania w zakresie funkcjonalności określone dla obiektów
użyteczności publicznej przeznaczonych na stały lub czasowy pobyt ludzi.
Przeprowadzono w nich łącznie – 1364 kontroli (w tym w placówkach: stałych – 1205,
wypoczynku zimowego – 159 ) w trakcie których ocenie poddano – 53,2% placówek stałych
oraz – 61,4% sezonowych.
Stwierdzone w ich wyniku nieprawidłowości oraz uchybienia skutkowały wydaniem 183
decyzji administracyjnych. Podstawą prowadzonego postępowania administracyjnego było
niespełnienie wymagań technicznych i sanitarnych określonych w obowiązujących przepisach
w obiektach, pomieszczeniach w których odbywa się nauka lub pobytu dzieci i młodzieży.
Głównie dotyczyły poprawy w zakresie:
 sal lekcyjnych i innych sal zajęć dla dzieci i młodzieży - 58,
 ciągów komunikacyjnych w budynkach oświatowych (tj. nawierzchni, schodów,
zabezpieczeń kaloryferów ) oraz szatni - 40,
 stanu sanitarno – higienicznego toalet, w tym sprawności technicznej armatury sanitarnej
oraz wyposażenia w środki higieniczne - 41,
 złego stanu technicznego bloku żywieniowego - 17,
 warunków do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego oraz warunków do utrzymania
higieny po zajęciach - 14 ,
 stan sanitarno – techniczny dróg, dojścia i ogrodzenia - 12 ,
 placów zabaw/rekreacyjnych/boisk sportowych – 12,
 dostosowania mebli i/lub posiadania certyfikowanych mebli i sprzętu sportowego - 10,
 braku procedur HACCP - 7,
 złego stanu sanitarnego bloku żywieniowego – 6,
 stanu sanitarno – higienicznego i technicznego pokojów mieszkalnych – 5,
 jakości wody pitnej – 4,
 nieprzestrzeganie GHP i GMP - 3,
 planów lekcji - 2,
 gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej – 2,
 stanu sanitarno – higienicznego środków transportu – 2,
 pracowni komputerowych -1 chemicznych -1, badań do celów sanitarnych -1,
przechowywania żywności – 1,
 innych np. zapewnienia prawidłowej temperatury, wentylacji w pomieszczeniach,
zapewnienia ciepłej wody w pomieszczeniach sanitarnych dla dzieci, zabezpieczeń
grzejników c.o. niezachowanie standardów dostępności do urządzeń sanitarnych etc. - 40
W 79 decyzjach administracyjnych zmieniono terminy wykonania nałożonych
obowiązków, zgodnie z uzasadnionymi i udokumentowanymi wnioskami zobowiązanych.
Jako główne przyczyny podawano:
118

nie zapewnienie przez organy prowadzące ( Gminy, Starostwa) środków finansowych
na pełną realizację potrzeb remontowych i wykonywanie części prac we własnym zakresie
przez dyrektorów szkół,
 ustalone przez organy założycielskie harmonogramy prac remontowych na dany rok,
 nieprzewidziane sytuacje, które wymagają podjęcia priorytetowych działań niezgodnych
z ustalonymi wcześniej harmonogramami,
 szeroki zakres prowadzonych robót.
Rezultatem prowadzonej działalności kontrolno – nadzorowej Państwowej Inspekcji
Sanitarnej w szkołach i placówkach było wyegzekwowanie obowiązków nałożonych w 63
decyzjach administracyjnych, w tym: 7 wydanych w 2016 oraz 56 z lat ubiegłych.
Systematycznej poprawie ulega stan techniczny obiektów oświatowych w zakresie:
 termomodernizacji budynków oświatowych ( położenia nowych elewacji, pokryć
dachowych ),
 prowadzonych remontów, modernizacji i prac konserwatorskich, rozbudowy placówek,
 stanu higieniczno – sanitarnego, estetyki ścian, sufitów, powierzchni podłogowych
w pomieszczeniach edukacyjnych, sanitarnych, ciągach komunikacyjnych, zabezpieczenia
grzejników,
 poprawy warunków do utrzymania higieny osobistej uczniów i przedszkolaków,
 poprawy stanu technicznego stolarki okiennej i drzwiowej w salach dydaktycznych,
salach gimnastycznych oraz w ciągach komunikacyjnych,
 poprawy oświetlenia sztucznego w salach lekcyjnych i pomieszczeniach oraz stanu
technicznego punktów świetlnych (wymiany instalacji elektrycznej),
 warunków do realizacji zajęć z wychowania fizycznego.
W liczbie 983 skontrolowanych szkół i placówek:
 982 podłączonych jest do wodociągu miejskiego/gminnego,
 1 posiada własne ujęcie wody,
 898 podłączonych jest do sieci kanalizacyjnej centralnej miejskiej/gminnej,
 85 nie posiada podłączenia do sieci kanalizacyjnej.
We wszystkich skontrolowanych szkołach i placówkach ocenie poddano warunki
do utrzymania higieny osobistej dla uczniów, 946 zapewniło prawidłowe tj. takie, w których
dzieci i młodzież mają dostęp do bieżącej ciepłej wody, mydła w dozownikach, suszarek
do rąk lub ręczników jednorazowych, papieru toaletowego w kabinach wc. Pomieszczenia
sanitarne i armatura sanitarna utrzymane są we właściwym stanie sanitarno – higienicznym
oraz technicznym.
Wśród 983 skontrolowanych placówek w 37 stwierdzono niewłaściwe warunki
do utrzymania higieny osobistej w tym: w 8 nadal brak ciepłej wody przy wszystkich
umywalkach, w 4 stwierdzono zaniedbania czystości i porządku, w 24 niewłaściwy stan
techniczny pomieszczeń, w 2 placówkach brak wyposażenia w środki higieny osobistej,
zaniedbania czystości i porządku – 4.
W stosunku do 32 placówek prowadzone jest postępowanie administracyjne, w 16
wydano bieżące zalecenia/wystąpienia pokontrolne, 7 osób winnych zaniedbań ukarano
mandatami karnymi na kwotę 1850zł.
Zróżnicowany jest stan infrastruktury do realizacji zajęć z wychowania fizycznego, w 378
skontrolowanych szkołach na terenie woj. zachodniopomorskiego:
 6 szkół posiadało jedynie salę gimnastyczną,
 15 jedynie salę zastępczą lub rekreacyjną,
 22 jedynie boisko sportowe,
 35 salę gimnastyczną wraz z boiskiem,
 49 salę zastępczą/ rekreacyjną z boiskiem,
119






16 salę gimnastyczną i salę zastępczą /rekreacyjną z boiskiem,
3 salę gimnastyczną i salę zastępczą /rekreacyjną bez boiska,
177 posiada szkolny zespół sportowy z boiskiem,
24 posiada szkolny zespół sportowy bez boiska,
36 placówek nie posiada infrastruktury do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego,
20 niezależnie od posiadanej infrastruktury zajęcia z wychowania fizycznego prowadzi
na korytarzach,
 165 szkół korzysta z infrastruktury do prowadzenia zajęć z wf poza placówką ( sal
gimnastycznych, hal sportowych, siłowni, fitness, klubu, innej sali specjalistycznej).
Prowadzone postępowanie administracyjne w zakresie poprawy stanu technicznego sal
gimnastycznych wraz z zapleczem dotyczyło głównie:
 zapewnienia prawidłowego stanu sanitarno – technicznego nawierzchni boisk do gier
sportowych oraz placów rekreacyjnych,
 zapewnienia prawidłowego stanu sanitarno – technicznego i funkcjonalności sal
gimnastycznych wraz z zapleczem ( renowacja nawierzchni parkietowych, stolarki
okiennej i drzwiowej, wymiana oświetlenia, odnowienie ścian i sufitów, poprawy stanu
sanitarno – technicznego pomieszczeń sanitarnych, wykonanie lub doprowadzenie
do prawidłowego stanu sanitarno - technicznego wentylacji w pomieszczeniach zaplecza
jak również w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych przy sali gimnastycznej oraz
szatniach).
Pomimo stałej poprawy bazy sportowej do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego
w szkołach ( modernizacje istniejącej infrastruktury oraz oddawanie nowej ) warunki
do utrzymania higieny po przeprowadzonych zajęciach oraz możliwości korzystania z nich
nie są satysfakcjonujące, jedynie w 6 szkołach wszystkich typów zawsze po zajęciach
uczniowie korzystają z natrysków funkcjonujących przy salach gimnastycznych w:
 33 korzystają sporadycznie,
 110 jedynie po dodatkowych zajęciach sportowych,
 44 są nieużywane,
 13 nieczynne.
W I półroczu 2016r. w ramach podejmowanych działań mających na celu zapewnienie
bezpieczeństwa zdrowotnego dzieciom i młodzieży w szkołach i placówkach pracownicy
Państwowej Inspekcji Sanitarnej skontrolowali na zgodność z wymaganiami ergonomii
dostosowanie mebli do wzrostu uczniów.
Badaniami objęto 435 placówek, w tym: 198 przedszkoli, 142 szkoły podstawowe,
42 gimnazja, 3 szkoły ponadgimnazjalne oraz 50 zespołów szkół. W skontrolowanych
placówkach oceniono 23735 stanowisk pracy dzieci i młodzieży, w liczbie tej: 127 badanych
korzystało z mebli niedostosowanych do wzrostu, najwięcej w przedszkolach – 47, zespołach
szkół – 45, szkołach podstawowych – 35. W stosunku do placówek, w których stwierdzono
nieprawidłowości – wydano 10 decyzji administracyjnych.
Dodatkowym utrudnieniem w procesie zapewnienia uczniom odpowiednich mebli jest
system klas-pracowni, w tym pracowni komputerowych (jeśli nie mają krzeseł obrotowych)
– z tych samych krzeseł korzystają uczniowie różnych grup wiekowych. Wśród przyczyn
wymienić należy także wyposażenie placówek w meble starego typu, z brakiem możliwości
regulacji oraz brak stałych sal lekcyjnych przyporządkowanych danym klasom, szczególnie
w Zespołach Szkół gdzie funkcjonują np. szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum
ogólnokształcące.
Aby zapobiegać dysfunkcjom układu ruchu między innymi z powodu noszenia zbyt
ciężkich tornistrów/plecaków szkoły mają obowiązek zapewnienia uczniom miejsca
120
na pozostawienie podręczników i przyborów szkolnych. W tym zakresie wszystkie
skontrolowane szkoły warunek ten spełniły, zgodnie z rozporządzeniem MEN.
W I półroczu 2016 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadziła również nadzór nad
higieną procesów nauczania. Pracownicy PIS dokonali analiz tygodniowych rozkładów zajęć
lekcyjnych pod kątem ich równomierności w 302 szkołach - 2946 oddziałach.
W 3 szkołach (w 41 oddziałach) tygodniowe rozkłady zajęć dydaktyczno –
wychowawczych nie zapewniały równomierności obciążenia uczniów zajęciami
w poszczególnych dniach tygodnia. Nierównomierny rozkład zajęć odnotowano w 1 szkole
podstawowej ( 2 oddziałach ) oraz w 2 zespołach szkół (39 oddziałach). Nie stwierdzono
nieprawidłowości w ocenionych ponadgimnazjalnych szkołach zawodowych, gimnazjach,
liceach ogólnokształcących.
Jako nieprawidłową oceniono różnicę pomiędzy poszczególnymi dniami tygodnia większą
niż 1 godzina. Aktualnie wobec 2 placówek prowadzone jest postępowanie administracyjne.
Dyrektorzy szkół jako przyczyny występujących nieprawidłowości przy opracowaniu
tygodniowych rozkładów zajęć lekcyjnych podają:
 dwuzmianowość pracy szkoły, zbyt dużą liczbę oddziałów w stosunku do zbyt małej
liczby sal dydaktycznych w placówce i konieczność dostosowania do posiadanych
warunków lokalowych,
 posiadanie wspólnej infrastruktury do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego oraz
wspólne sale lekcyjne w zespołach szkół w których funkcjonują szkoły podstawowe,
gimnazja, licea ogólnokształcące lub/i szkoły zawodowe,
 obowiązującą podstawę programową,
 konieczność zatrudniania nauczycieli dochodzących lub dojeżdżających.
Wypoczynek dzieci i młodzieży
Łącznie na terenie woj. zachodniopomorskiego zorganizowano 259 turnusów
wypoczynkowych dla dzieci i młodzieży.
W ramach prowadzonego nadzoru przeprowadzono 159 kontroli w 158 placówkach.
Najwięcej – 53 odbyło się w obiektach całorocznych świadczących usługi hotelarskie, 15
w obiektach sezonowych, 90 w miejscu zamieszkania. Łącznie wypoczywało w nich 6096
dzieci i młodzieży. Wszystkie zapewniły prawidłowe warunki sanitarne uczestnikom
wypoczynku.
Podsumowanie i wnioski:
1. Wyniki prowadzonego nadzoru sanitarnego w szkołach i placówkach wykazują tendencję
stałej i systematycznej poprawy zarówno infrastruktury jak i stanu sanitarno - technicznego
szkół i placówek, pomimo nie zapewnienia przez organy prowadzące środków finansowych
na pełną realizację potrzeb remontowo - adaptacyjnych, nadal 8 placówek spośród
skontrolowanych nie posiada ciepłej wody przy wszystkich umywalkach ( jedynie przy 1
w każdym pomieszczeniu ), 24 szkoły mają problemy z zapewnieniem prawidłowego stanu
technicznego pomieszczeń sanitarnych, również warunki do utrzymania higieny
po przeprowadzonych zajęciach z wychowania fizycznego nie są satysfakcjonujące.
2. Wyniki kontroli przeprowadzonych przez Państwową Inspekcję Sanitarną wskazują,
że zarówno świadczeniodawcy usług turystycznych w tym organizatorzy wypoczynku
dla dzieci i młodzieży szkolnej, jak i władze lokalne odpowiedzialne za stan infrastruktury
do wypoczynku i rekreacji w miejscach publicznych starają się zapewnić korzystającym
bezpieczne i higieniczne warunki do uczestnictwa w wypoczynku na terenie województwa
zachodniopomorskiego.
121
X.
DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I
PRZEDMIOTÓW UŻYTKU
10.1 Stan sanitarny obiektów żywności i żywienia, materiałów i wyrobów
przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz produktów kosmetycznych.
Nadzorem sanitarnym na terenie województwa zachodniopomorskiego w I półroczu
2016r. objęto 24 737 obiektów ogółem, w tym:

1000 zakładów produkcji żywności (m.in. piekarnie, ciastkarnie, inne wytwórnie,);

4220 producentów produkcji pierwotnej;

11 098 obiektów obrotu żywnością (m.in. sklepy spożywcze, środki transportu);

7919 zakładów żywienia zbiorowego (m.in. zakłady małej gastronomii, bloki
żywienia w szpitalach, stołówki szkolne i przedszkolne);

302 wytwórni i miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu
z żywnością;

198 obiektów produkcji, konfekcjonowania i obrotu produktami kosmetycznymi.
W okresie sprawozdawczym 2102 obiektów uzyskało decyzję zatwierdzającą
wydaną na podstawie art. 63 ust 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (j. t. Dz. U.
2015.594 z późn. zm.).
Łącznie skontrolowano 6196 zakładów, przeprowadzając w nich 9114 kontroli
sanitarnych, które najczęściej dotyczyły:

nieprzestrzegania podstawowych zasad sanitarno-higienicznych;

niewłaściwych warunków przechowywania żywności;

podejrzenia wystąpienia zatrucia pokarmowego;

niewłaściwych warunków sanitarno-technicznych;

niewłaściwego zagospodarowania odpadów;

używania do produkcji przeterminowanej żywności;

wprowadzania do obrotu żywności o niewłaściwej jakości zdrowotnej;

obecności szkodników w pomieszczeniach należących do pionu żywienia.
Przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w związku z otrzymanymi
zgłoszeniami interwencyjnymi, przeprowadzili 622 kontroli sanitarnych, które miały na celu
wyjaśnić niniejsze zgłoszenia.
Wydano 1045 decyzji nakazujących usunięcie stwierdzonych uchybień, w tym 9
decyzji unieruchomienia / przerwania działalności produkcyjnej oraz handlowej zakładów, a
także 105 decyzji zakazujących wprowadzenia produktu do obrotu.
W 646 przypadkach winnych zaniedbań w zakresie braku przestrzegania
podstawowych wymagań sanitarnych ukarano mandatami na sumę 135 670 zł.
Do Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w
Szczecinie w I półroczu 2016r. wpłynęły 24 wnioski o nałożenie kar pieniężnych. W okresie
sprawozdawczym w drodze decyzji wymierzono przedsiębiorcom 19 kar pieniężnych na
łączną kwotę 29 000 zł, z uwagi na naruszenie art. 103 ust 1 w/w ustawy tj.:

nieprzestrzeganie wymagań w zakresie znakowania wprowadzanych do obrotu
środków spożywczych;

rozpoczęcie działalności bez złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów lub o
zatwierdzenie zakładu i wpis do rejestru zakładów;

prowadzenie działalność w zakresach niezgodnych z decyzjami Państwowych
Powiatowych Inspektorów Sanitarnych zatwierdzających obiekty żywnościowe.
W przypadku rozstrzygnięcia 9 spraw, wnioski wpłynęły do Zachodniopomorskiego
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie pod koniec 2015 roku,
natomiast 15 pozostałych rozpatrzono w II półroczu 2016r.
122
W ramach nadzoru nad jakością zdrowotną produktów pobrano do badań
laboratoryjnych 2418 próbki żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z
żywnością oraz produktów kosmetycznych pobranych z zakładów produkcyjnych, ze sklepów
specjalistycznych i sklepów spożywczych, w których sprzedaż kosmetyków była sprzedażą
dodatkową. Jakość zdrowotną zakwestionowano w 89 próbkach produktów spożywczych
oraz wyrobów i materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, natomiast wyników
próbek produktów kosmetycznych nie kwestionowano.
Podczas czynności kontrolnych dokonywano m.in. oceny:

warunków sanitarno-higienicznych i technicznych produkcji, dystrybucji sprzedaży,
transportu środków spożywczych, produktów kosmetycznych oraz materiałów i
wyrobów do kontaktu z żywnością;

jakości zdrowotnej produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności, materiałów i
wyrobów do kontaktu z żywnością krajowych oraz importowanych poprzez ocenę
wizualną i/lub badanie laboratoryjne próbek żywności pobieranych w ramach
urzędowej kontroli żywności i monitoringu, zachowania ciągłości łańcucha
chłodniczego;

wdrażania i skutecznego stosowania systemów kontroli wewnętrznej w obiektach
żywności i żywienia, zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki
produkcyjnej (GMP) oraz systemu HACCP;

identyfikalności surowców i gotowych produktów;

prawidłowego znakowania żywności, materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością oraz produktów kosmetycznych;

warunków produkcji i obrotu kosmetykami, w tym zakresie prawidłowości ich
znakowania;

monitorowania wycofanej z obrotu żywności, materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością w ramach systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności;

realizacji zamierzeń zaplanowanych corocznie w polityce przedsięwzięć w oparciu o
wytyczne GIS.
Do najczęściej stwierdzanych podczas kontroli nieprawidłowości w zakładach produkcji i
obrotu należały:

nieprzestrzeganie zasad higieny przez personel;

brudno utrzymane urządzenia i sprzęt produkcyjny;

niewłaściwe warunki przechowywania artykułów spożywczych m.in. brak
zachowanej segregacji, przechowywanie gotowych półproduktów z surowcami;

brak prowadzenia bieżących zapisów w dokumentacji dotyczącej kontroli
wewnętrznej zgodnie z zasadami sytemu HACCP;

nieprawidłowy stan techniczny pomieszczeń należących do pionu żywienia;

wprowadzanie do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności do
spożycia lub upływie daty minimalnej trwałości, nieoznakowanych, bądź
przechowywanych niezgodnie z zaleceniami producentów.
W celu poprawy warunków sanitarno-technicznych obiektów decyzjami administracyjnymi
zobowiązano przedsiębiorców m.in. do:

doprowadzenia do właściwego stanu technicznego powierzchni ścian, podłóg,
sufitów i drzwi w pomieszczeniach produkcyjnych i magazynowych;

poprawy stanu technicznego urządzeń i sprzętu produkcyjnego;

wdrożenie systemu umożliwiającego śledzenie pochodzenia artykułów
spożywczych;

udostępnienia konsumentom informację dot. substancji lub produktów
123
powodujących alergie lub reakcje nietolerancji zawartych w posiłkach podawanych w
zakładach;

zapewnienia stanowiska do mycia i dezynfekcji rąk oraz stanowiska do mycia
żywności;

wdrożenia i przestrzegania, bądź zweryfikowania obowiązującego w zakładzie
systemu kontroli wewnętrznej, opartego na kontroli systemu HACCP.
W porównaniu z I półroczem 2015 stan sanitarno-techniczny nadzorowanych
obiektów ulega nieznacznej poprawie, gdyż w roku bieżącym wydano o 4,5 % mniej decyzji
administracyjnych niż w roku minionym, celem wyegzekwowania od przedsiębiorców
poprawy stanu sanitarno – technicznego pomieszczeń i urządzeń zlokalizowanych w pionie
żywienia.
10.2
Jakość zdrowotna środków spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością, kosmetyków oraz badania sanitarne dla próbek pobranych w
województwie zachodniopomorskim w I półroczu 2016 roku.
Tab.34. Sprawozdanie za I półrocze 2016 rok z badań fizykochemicznych i
mikrobiologicznych środków spożywczych, kosmetyków i próbek sanitarnych woj.
zachodniopomorskie
Grupa
asortymentowa
Mięso, podroby i
przetwory mięsne
Drób, podroby i
produkty
drobiarskie; jaja i
ich przetwory
Ryby, owoce morza
i ich przetwory
Mleko i przetwory
mleczne
Ziarno zbóż i
przetwory zbożowomączne
Wyroby cukiernicze
i ciastkarskie
Miód i produkty
pszczelarskie
Orzechy w tym
arachidy
Warzywa (w tym
strączkowe)
Liczba
próbek
zbadanych
Liczba próbek
zdyskwalifikowanych
% próbek
zdyskwalifikowanych
98
0
-
160
1
0,63
92
5
5,43
415
65
15,66
104
0
-
420
1
0,24
1
0
-
5
0
-
94
0
-
124
Przyczyny
dyskwalifikacji
poszczególnych
próbek
z rozbiciem na
poszczególne
parametry
niewłaściwe cechy
organoleptyczne
zawyżona liczba
Listeria
monocytogenes
zawyżona liczba
Enterobacteriaceae
ponadnormatywna
zawartość
benzo[a]pirenu oraz
sumy: benzoapirenu,
chryzenu,
benzo[a]antracenu,
benzo[b]flurantenu
Owoce
Napoje alkoholowe
Wody mineralne i
napoje
bezalkoholowe
Tłuszcze roślinne
Ziarna roślin
oleistych
Koncentraty
spożywcze
Majonezy,
musztardy, sosy
Zioła, przyprawy
Kawa, herbata,
kakao, herbatki
owocowe i ziołowe
Wyroby
garmażeryjne i
kulinarne
Środki spożywcze
specjalnego
przeznaczenia
żywieniowego
Suplementy diety
Substancje
dodatkowe
i pomagające w
przetwarzaniu
Sól spożywcza i jej
zamienniki
Inne środki
spożywcze
Razem środki
spożywcze
Badania sanitarne
Próbki kontrolne
posiłków
Materiały
przeznaczone do
kontaktu z
żywnością
Kosmetyki
Ogółem liczba
próbek
73
13
0
0
-
67
0
-
22
0
-
2
0
-
22
0
-
5
0
-
63
0
-
30
0
-
209
0
-
-
162
1
0,62
88
0
-
5
0
-
16
0
-
2
0
-
2168
73
3,37
161
7
4,35
18
0
-
29
1
3,45
48
0
-
2424
81
3,34
ponadnormatywna
zawartość pestycydu
–
ditiokarbaminianów
(jako CS2)
obecność żywych
szkodników
ponadnormatywna
migracja
pierwiastków
szkodliwych dla
zdrowia (Pb i Cd) z
obszaru obrzeża
W I półroczu 2016 roku w ramach urzędowej kontroli i monitoringu zbadano ogółem
2424 próbki z czego zakwestionowano 81 próbek, co stanowi 3,34% wszystkich próbek
zbadanych.
Z ogólnej puli próbek przebadano:
 2168 próbek środków spożywczych z czego zakwestionowano 73 próbek, co stanowi
3,37% próbek zbadanych,
125
 29 próbek materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, z których 1 została
zakwestionowana ze względu na ponadnormatywną zawartość metali szkodliwych dla
zdrowia (Pb i Cd) z obszaru obrzeża, co stanowi 3,45% próbek zbadanych.
 48 próbek kosmetyków, w tej grupie nie kwestionowano żadnej próbki.
 161próbek sanitarnych, w tym 141 wymazów i 20 próbek zmiotek z czego
zakwestionowano 7 próbek tj. 4,35%.
 18 próbek kontrolnych posiłków, w tej grupie nie kwestionowano żadnej próbki.
10.2.1. Jakość zdrowotna krajowych środków spożywczych
W I półroczu 2016 roku zbadano ogółem 1917 próbek środków spożywczychi
substancji dodatkowych produkcji krajowej. Zakwestionowano 72 próbek za niewłaściwą
jakość, co stanowi 3,76% wszystkich próbek zbadanych.
Za niewłaściwą jakość mikrobiologiczną zakwestionowano 70 próbek w tym: 65 za
zawyżoną liczbę bakterii z rodzaju Enterobacteriaceae i 5 próbek za zawyżoną liczbę bakterii
Listeria monocytogenes.
Za ponadnormatywną zawartość benzo[a]pirenu oraz sumy: benzoapirenu, chryzenu,
benzo[a]antracenu, benzo[b]flurantenu zakwestionowano 1 próbkę z grupy wyrobów
cukierniczych (czekolada) oraz za niewłaściwe cechy organoleptyczne zakwestionowano 1
próbek z grupy drób, podroby i produkty drobiarskie.
Wykonano 161 badań próbek sanitarnych (wymazy, zmiotki). Wśród próbek
sanitarnych zakwestionowano 7 próbki zmiotek za obecność żywych szkodników i ich
pozostałości co stanowi 4,35 % badanych próbek sanitarnych.
Zbadano 18 próbek kontrolnych posiłków z których żadna nie była zakwestionowana.
W I półroczu 2016 roku przyczyną kwestionowania próbek środków spożywczych
była ich niewłaściwa jakość mikrobiologiczna spowodowana zawyżoną liczbą
Enterobacteriaceae i Listeria monocytogenes,
ponadto wykazano ponadnormatywną
zawartość pozostałości WWA oraz niewłaściwe cechy organoleptyczne. W badaniach
sanitarnych przyczyną kwestionowania była obecność zanieczyszczeń biologicznych i ich
pozostałości.
Próbki do badań pobierane były z obrotu handlowego i od producentów województwa
zachodniopomorskiego zgodnie z założonym planem.
10.2.2. Jakość zdrowotna środków spożywczych pochodzących z importu z krajów
trzecich i Unii Europejskiej.
W I półroczu 2016 roku zbadano ogółem 251 próbek środków spożywczych
pochodzących z importu z krajów trzecich (112 próbek) i Unii Europejskiej (139 próbki). W
ramach tych grup produktów zakwestionowano 1 próbkę środka spożywczego specjalnego
przeznaczenia spożywczego za ponadnormatywną zawartość pestycydu ditiokarbaminianów
(jako CS2) co stanowi 0,40% wszystkich próbek zbadanych.
10.2.3. Jakość zdrowotna materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz
kosmetyków
W I półroczu 2016 roku przebadano łącznie 77 próbek materiałów i wyrobów do
kontaktu z żywnością oraz kosmetyków.
Materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością przebadano ogółem 29 próbki w tym 11
próbek produkcji krajowej, 17 próbek z importu (kraje trzecie) i 1 próbka z Unii Europejskiej.
126
W/w próbki przebadano w kierunku: migracji globalnej, migracji substancji
szkodliwych, migracji pierwiastków szkodliwych dla zdrowia (Pb i Cd), oceny
przekazywania zapachu i smaku przy bezpośrednim kontakcie, migracji specyficznej
formaldehydu, migracji pierwszorzędowych amin aromatycznych (PAAs) oraz oceny
znakowania.
Wśród materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością ocenianych pod względem jakości
zdrowotnej przebadano:
•
5 próbek wyrobów ceramicznych
•
6 próbek wyrobów szklanych
•
14 próbek wyrobów z tworzyw sztucznych w tym 3 próbek w kierunku amin
aromatycznych
•
4 próbek wyrobów melaminowych
Zakwestionowano 1 próbkę z importu (Chiny) materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością ze względu na ponadnormatywną zawartość metali szkodliwych dla zdrowia (Pb i
Cd) z obszaru obrzeża.
W ramach kontroli przebadano ogółem 48 próbek kosmetyków w tym 11 próbek w
kierunku mikrobiologicznym i 37 próbek w kierunku badań chemicznych. Przebadano 34
próbki krajowe z obrotu i produkcji oraz 13 próbek z Unii Europejskiej oraz 1 próbkę z
importu. Żadna z przebadanych próbek nie była kwestionowana za niewłaściwą jakość
zdrowotną.
Kosmetyki zbadano w kierunku: zawartości formaldehydu, odczynu pH, zawartości
kwasu tioglikolowego, zawartości nadtlenku wodoru, składu, identyfikacji barwników
utleniających, znakowania oraz badań mikrobiologicznych.
Działania nadzorowe podjęte po zakwestionowaniu jakości zdrowotnej zbadanych
próbek:
 mikrobiologicznym
- przekroczona dopuszczalna liczba bakterii z rodziny Enterobacteriacea zdyskwalifikowano
65 próbek lodów z automatów i z wytwórni lodów, co jest niezgodne z wymaganiami
Rozporządzenia Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005r. w sprawie kryteriów
mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych (Dz.U. L 338/1 z dn. 22.12.2005r. ze
zmianami). Wyniki takie świadczą o niewystarczającym poziomie utrzymania higieny w
zakładzie lub nieprawidłowo przeprowadzanych procesach mycia i dezynfekcji oraz o braku
kontroli wewnętrznej w zakresie nadzoru nad skutecznością tych procesów. Wobec
powyższego polecono przeprowadzić w zakładach procesy mycia i dezynfekcji, wzmóc
nadzór nad ich skutecznością oraz przeprowadzić szkolenia pracowników w tym zakresie;
- zawyżona liczba Listeria monocytogenes w 1g w 5 próbkach przetworów rybnych, co jest
niezgodne z wymaganiami Rozporządzenia Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada
2005r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych (Dz.U. L
338/1 z dn. 22.12.2005r. ze zmianami). Podjęto odpowiednie działania zgodne z procedurą
RASFF, zakwestionowany produkt został wycofany z obrotu handlowego;
 chemicznym
- ponadnormatywna zawartość pestycydu – ditiokarbaminianów (jako CS2) w produkcie dla
dzieci co jest niezgodne z Rozporządzeniem (WE) Nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 23 lutego 2005r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości
pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich
powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG wraz z późniejszymi zmianami.
Podjęto odpowiednie działania nadzorowe - zakwestionowany produkt został wycofany z
obrotu handlowego.
- ponadnormatywna zawartość benzo[a]pirenu oraz sumy: benzoapirenu, chryzenu,
benzo[a]antracenu, benzo[b]flurantenu w wyrobie czekoladowym, co jest niezgodne z
127
Rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006r. ustalające najwyższe
dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz. U. L. 364 z
2006r. ze zm.). Podjęto odpowiednie działania zgodnie z procedurą systemu RASFF,
zakwestionowany produkt został wycofany z obrotu handlowego.
- ponadnormatywna zawartość ołowiu i kadmu w wyrobie szklanym w obszarze obrzeża, co
jest niezgodne z wymaganiami normy PN-B-13210:1997 „Wyroby szklane i ceramiczne
przeznaczone do kontaktu z żywnością. Dopuszczone ilości uwalnianego ołowiu i kadmu”.
Podjęto odpowiednie działania zgodne z procedurą RASFF, zakwestionowany produkt został
wycofany z obrotu handlowego.
 biologicznym
- obecność żywych i martwych szkodników i ich pozostałości w 7 próbkach zmiotek z
piekarni. co jest niezgodne z Rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 29.04.2004r w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.U. UE L 139 z
30.04.2004 z póź. zm.)
Polecono przeprowadzić skuteczne zabiegi dezynsekcji i dezynfekcji. Próbki zmiotek
pobrane do badań po wykonaniu w/w zabiegów były prawidłowe;
Ponadto z powodu nieakceptowanych cech organoleptycznych zakwestionowano 1
próbkę produktu drobiowego (ćwiartek z kurczaka). Podczas kontroli w obiekcie obrotu w
zakresie bezpieczeństwa żywności nie stwierdzono nieprawidłowości. Pobrane próbki w
ramach nadzoru w/w produktu - nie kwestionowano.
10.3. Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami, organami samorządowymi
podejmowana w ramach określonych akcji.
W pierwszym półroczu roku 2016 Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny w Szczecinie prowadził współpracę z Zachodniopomorskim
Wojewódzkim Lekarzem Weterynarii, Zachodniopomorskim Inspektorem Jakości
Handlowej, Wojewódzkim Inspektorem Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych,
Zachodniopomorskim Inspektorem Farmaceutycznym w oparciu o podpisane w latach
ubiegłych porozumienia ramowe na szczeblu wojewódzkim.
Zgodnie z realizacją planu na 2016r. w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa
produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego w ramach porozumienia z dnia 20
stycznia 2015r. w sprawie współdziałania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej
Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno –
Spożywczych, Inspekcji Ochrony Środowiska u producentów produkcji pierwotnej
przeprowadzono 39 kontroli. Do badań laboratoryjnych pobrano 3 próbki owoców i warzyw (
w kierunku: metali szkodliwych dla zdrowia oraz pozostałości pestycydów ) – wyników nie
kwestionowano.
Zgodnie z zawartymi porozumieniami wymieniano listy obiektów nadzorowanych
przez poszczególne inspekcje, przekazywano wyniki badań kwestionowanych produktów, lub
dotyczących uwag do znakowania, a także prowadzono wymianę informacji i dokumentów
dotyczących naruszeń przepisów prawa w zakresie bezpieczeństwa żywności.
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie na
swojej stronie internetowej w zakładce „aktualności” na bieżąco informował o zagrożeniach
związanych z bezpieczeństwem żywności przekazując m.in. ostrzeżenia publiczne dotyczące
żywności oraz informacje dotyczące nadzoru nad zakładami żywności i żywienia
zlokalizowanymi na terenie województwa zachodniopomorskiego w okresie sezonu letniego,
czyli z początkiem maja do września, tj. w okresie, kiedy odbywa się wzmożony ruch
turystyczny oraz organizowanych jest najwięcej imprez masowych. Powiatowe Stacje
Sanitarno-Epidemiologiczne województwa zachodniopomorskiego na swoich stronach
128
internetowych przekazywały informacje ważne dla bezpieczeństwa i zdrowia ludzi
(aktualności, ogłoszenia, komunikaty, arkusze wniosków - zgłoszeń), ponadto bezpośrednie
adresy poczty elektronicznej, na które petenci mogą bezpośrednio kierować swoje
interwencje, wnioski, zapytania.
10.4. Nadzór nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego
przeznaczenia żywieniowego, środkami spożywczymi wzbogaconymi witaminami lub
składnikami mineralnymi oraz nową żywnością.
W ramach nadzoru sprawowanego nad suplementami diety, środkami specjalnego
przeznaczenia żywieniowego oraz środkami spożywczymi wzbogaconymi przeprowadzano w
I połowie 2016r. ogółem 545 kontroli w miejscach obrotu tj. w sklepach zielarskomedycznych, sklepach ze „zdrową żywnością”, klubach i specjalistycznych sklepach
sportowych, aptekach i hurtowniach, sklepach ogólnospożywczych. Podczas kontroli
sprawdzano prawidłowość ekspozycji oraz warunki magazynowania przedmiotowych
produktów, a także sposób ich znakowania, prezentacji i reklamy. Podczas prowadzonego
nadzoru nie stwierdzono prowadzenia działalności promocyjnej zachęcającej do nabycia
preparatów do początkowego żywienia niemowląt. Ze względu na bardzo popularną sprzedaż
żywności tego typu przez internet, wzmożono nadzór nad przedsiębiorcami z terenu
województwa zachodniopomorskiego wprowadzającymi ją do obrotu za pośrednictwem
sklepów internetowych lub portali aukcyjnych.
Do badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu
pobrano 221 próbek suplementów diety, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia
żywieniowego i produktów wzbogacanych. Nie kwestionowano ich jakości zdrowotnej.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły znakowania tych środków spożywczych. Ponadto
podczas prowadzonego nadzoru sanitarnego przedstawiciele PPIS dokonali oceny
znakowania i prezentacji 229 produktów wprowadzanych do obrotu. Stwierdzone
nieprawidłowości dotyczyły znakowania 56 środków spożywczych, przede wszystkim w
zakresie zastosowanych oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych. W przypadku stwierdzenia
w oznakowaniu produktów niezgodności z obowiązującymi przepisami prawa, powiadamiano
o tym fakcie właściwego ze względu na siedzibę producenta/importera, państwowego
powiatowego inspektora sanitarnego.
W analizowanym okresie czasu do ZPWIS w Szczecinie wpłynęło 13 interwencji,
dotyczących sprzedaży za pośrednictwem internetu produktów deklarowanych jako
suplementy diety, zawierających nieautoryzowane substancje, których spożycie może
zaszkodzić zdrowiu konsumentów, bądź niewłaściwie oznakowanych. W każdym przypadku
przeprowadzono stosowne postępowanie nadzorowe. W toku prowadzonych kontroli
stwierdzano nieprawidłowości, dotyczące braku rejestracji działalności związanej ze
sprzedażą środków spożywczych „na odległość”, braku powiadamiania Głównego Inspektora
Sanitarnego o pierwszym wprowadzeniu do obrotu oraz niewłaściwego informowania
konsumentów. W związku z powyższym Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny w Szczecinie wymierzył 3 kary pieniężne w łącznej wysokości 6000 zł w
związku z nieprzestrzeganiem wymagań w zakresie znakowania suplementów diety, w tym w
zakresie prezentacji i reklamy oraz prowadzeniem działalności bez złożenia wniosku o wpis
do rejestru zakładów lub o zatwierdzenie zakładu i wpis do rejestru zakładów w trybie i na
zasadach określonych w rozporządzeniu(WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z 30.
04. 2004r. str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str.
319) i art. 63 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (j.t.
Dz.U.2015.594 z późn. zm.).
129
W I połowie 2016r. w ramach systemu RASFF podjęte zostały działania w związku z
23 powiadomieniami o niebezpiecznych produktach żywnościowych w odniesieniu do
żywności prozdrowotnej. Powiadomienia dotyczyły głównie zastosowania w tych produktach
substancji niedeklarowanych o działaniu farmakologicznym lub nieautoryzowanych oraz
składników, które nie posiadają potwierdzonej historii spożycia przez ludzi w krajach Unii
Europejskiej przed dniem 15 maja 1997r. Wszystkie czynności związane z postępowaniem
RASFF były podejmowane natychmiast, zgodnie z obowiązującą procedurą.
Wnioski:
Na terenie woj. zachodniopomorskiego w okresie sprawozdawczym wydanych zostało
ponad 300 mniej decyzji administracyjnych nakazujących usunięcie nieprawidłowości
sanitarno-technicznych niż w analogicznym okresie w 2015r. Ponadto
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie nałożył
na przedsiębiorców 19 kar pieniężnych, tj. prawie o 1/3 mniej niż w I połowie 2015r.;
2.
W I półroczu 2016 roku przebadano ogółem 2424 próbek, natomiast w I półroczu 2015
było to 2089 próbek. Zwiększyła się o 16% liczba próbek badanych, natomiast spadła
liczba próbek zdyskwalifikowanych o 1punkt procentowy.
Głównymi przyczynami kwestionowania próbek były:
 przekroczona dopuszczalna liczba bakterii z rodziny Enterobacteriaceae w
przetworach mlecznych (lody). W grupie tej zanotowano spadek próbek
kwestionowanych do analogicznego okresu ubiegłego roku o 2,5%.
 ponadnormatywna liczba Listeria monocytogenes w przetworach rybnych (wędzone
brzuszki łososia). W analogicznym okresie ubiegłego roku w tej grupie produktów nie
kwestionowano próbek w tym kierunku.
1.
130
XI. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI ZDROWIA NA TERENIE
WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO.
W I półroczu 2016 roku pion Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia, Państwowej
Inspekcji Sanitarnej województwa zachodniopomorskiego realizował zadania ukierunkowane
głównie na przeciwdziałanie następstwom palenia tytoniu, propagowanie zdrowego stylu
życia, w tym profilaktykę otyłości, profilaktykę używania substancji psychoaktywnych, ze
szczególnym uwzględnieniem profilaktyki używania narkotyków modyfikowanych, a także
przeciwdziałanie zakażeniom, m. in. HIV.
11.1. Główne programy prozdrowotne realizowane
zachodniopomorskiego w I półroczu 2016 roku.
na
terenie
województwa
11.1.1. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce.
Celem programu było zmniejszenie zachorowań i zgonów wynikających z palenia i
ekspozycji na dym tytoniowy.
Działania w tym zakresie podejmowano w ramach:
1. Szkolnych programów edukacyjnych: „Czyste powietrze wokół nas”, „Nie pal przy mnie,
proszę” i „Znajdź właściwe rozwiązanie”;
2. Kampanii społecznej: Światowego Dnia bez Tytoniu 31 maja 2016r.
3. Szkoleń i pojedynczych przedsięwzięć.
11.1.1.1 Krajowy program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców i
opiekunów pt. „Czyste powietrze wokół nas”.
Celem głównym programu jest wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed
ekspozycją na dym tytoniowy i zwiększenie ich umiejętności w zakresie radzenia sobie w
sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą przy nich
tytoń. Program realizowało 241 przedszkoli i oddziałów przedszkolnych oraz 14 szkół
podstawowych. Ogółem uczestniczyło w programie 11346 dzieci, w tym 5 latki-6344, 6- latki
3179, 4 i 7 latki-1823. Dodatkowo edukacją objęto 5876 rodziców. W ramach realizacji
programu w roku szkolnym 2015/2016 przeprowadzono 121 wizytacji. Zorganizowano 56
szkoleń/narad dla 211 koordynatorów przedszkolnych. Program będzie kontynuowany na
szczeblu krajowym w kolejnych latach.
Ryc. 16 Placówki biorace udział w programie "Czyste powietrze wokół nas” w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
241
300
200
14
100
0
Liczba przedszkoli, oddz.
przedszkolnych oraz innych
form wych. przedszkolnego,
które przystąpiły do progr.
w województwie
l. szkół podstawowych,
które przystąpiły do
realizacji programu w
województwie
131
Ryc. 17 Przedszkola, oddziały przedszkolne oraz inne formy wychowania
przedszkolnego biorące udział w programie „Czyste powietrze wokół nas”w roku
szkolnym 2015/16 w powiatach województwa zachodniopomorskiego.
21
25
20
15
8
8
7
17
15
12
15
10
17
16
15
14
12
11
10
11 12
9
6
5
5
0
Ryc. 18 Szkoły podstawowe biorące udział w programie „Czyste powietrze wokół nas”w
roku szkolnym 2015/16 w powiatach województwa zachodniopomorskiego.
4
4
3,5
3
2,5
2
2
2
1,5
1
0,5
1
1
0
0
0
1
1
0
0
0
0
132
1
1
0
0
0
0
0
Ryc. 19 Dzieci uczestniczące w programie „Czyste Powietrze wokół nas" w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
7000
6344
6000
5000
4000
2689
3000
1823
2000
1000
0
dzieci 5 - letnie
dzieci 6 - letnie
dzieci 3 i 7 letnie
Wybrane działania:
PSSE Szczecin
W dniach 18 - 19.11.2015r. odbyła się VII edycja powiatowego etapu konkursu małych form
teatralnych „Mamo, tato nie pal” zorganizowana przez Powiatową Stację SanitarnoEpidemiologiczną, oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia w Szczecinie.
Przedstawienia przygotowane przez dzieci i nauczycieli miały za zadanie zmotywować
dorosłych do walki z nałogiem palenia tytoniu. W konkursie wzięło udział 15 szczecińskich
przedszkoli: PP 27, PP 80, PP 61, PP 54, PP 35, PP 64, PP 50, PP 5, PP 66, PP 67, PP 37, PP
74, PP 9, PP 73, Przedszkole „TAK”. Przedszkolaki z terenu miasta Szczecin zaprezentowali
sztuki teatralne dotyczące problemu palenia tytoniu z punktu widzenia dzieci. Wśród widzów
spektakli, poza przedszkolakami i ich opiekunami, zasiedli przedstawiciele Wydziału Spraw
Społecznych Urzędu Miasta Szczecin, dyrektorzy przedszkoli oraz rodzice dzieci.
Przedszkolaki za trud włożony w przygotowanie przedstawień teatralnych otrzymały nagrody
w postaci gier i zabaw edukacyjnych oraz poczęstunek. Nagrody zostały ufundowane przez
Dyrektora Wydziału Spraw Społecznych Urzędu Miasta Szczecin.W konkursie łącznie wzięło
udział 245 dzieci z 15 szczecińskich przedszkoli. Przedszkolaki dzięki prowadzonym
zajęciom opanowały umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych, gdy rodzice przy nich
palą używając hasła: Mamo, tato nie pal przy mnie!.
Kolejnymi wartymi podkreślenia działaniami są organizowane w przedszkolach konkursy
plastyczne pt. „Dym szkodzi zdrowiu”. Celem konkursów było uświadomienie całej
społeczności przedszkolnej skutki wdychania nie tylko dymu papierosowego, ale również
dymu ze spalin, dymu z kominów.
PSSE Świdwin
W dniu 19 maja z inicjatywy Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w
Świdwinie ulicami miasta odbył się przemarsz przedszkolaków z przedszkoli i szkół z terenu
powiatu świdwińskiego (1 przedszkole, 8 szkół z oddziałami zerowymi). Wydarzenie
zorganizowano w związku z podsumowaniem realizacji programu przedszkolnej edukacji
antytytoniowej pt. ,,Czyste powietrze wokół nas’’, którego organizatorem jest Państwowa
Inspekcja Sanitarna. Celem happeningu było wzmocnienie realizacji ustawy o ochronie
zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, a przede wszystkim
podniesienie świadomości wśród społeczności lokalnej na temat szkodliwości czynnego i
biernego palenia tytoniu. Dzieci ubrane na zielono prezentowały transparenty z napisami
133
antytytoniowymi, plakaty oraz hasła antytytoniowe. Każde dziecko trzymało w dłoni
przygotowany wcześniej emblemat przedstawiający maskotkę programu. W trakcie
przemarszu ulicami Świdwina, jego uczestnicy śpiewali piosenki antytytoniowe, wręczając
przechodniom ulotki dotyczące obowiązującego zakazu palenia tytoniu, skutkach jego
nieprzestrzegania oraz na temat szkodliwości palenia tytoniu. Przemarsz zakończył się na
Podzamczu, gdzie nastąpiło wspólne odśpiewanie piosenki. Zwieńczeniem przedsięwzięcia
było wręczenie uczestnikom podziękowań. Każda placówka za udział otrzymała w nagrodę
od Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świdwinie Portret bohatera
programu – Zielonego Dinka.
11.1.2 Program profilaktyki antytytoniowej dla uczniów starszych klas szkół
podstawowych i gimnazjów „Znajdź właściwe rozwiązanie”.
Celem głównym programu jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas
szkół podstawowych i gimnazjum. Program stanowi trzecie ogniwo w cyklu programów
profilaktyki antytytoniowej adresowanych do młodzieży szkolnej. Program uczy jak radzić
sobie w sytuacjach trudnych, pomaga w umocnieniu poczucia własnej wartości, budowaniu
pozytywnego myślenia u siebie i kształtowaniu ważnych umiejętności w kontaktach z ludźmi.
W roku szkolnym 2015/16 program był realizowany w 9 powiatach naszego województwa.
Wzięli w nim udział uczniowie klas IV-VI szkół podstawowych w liczbie 4500 tys.; oraz
uczniowie klas I-III szkół gimnazjalnych w liczbie 3497 uczniów. Programem objętych
zostało 81 szkół podstawowych na 493, co stanowi ok. 16,5% oraz szkoły gimnazjalne w
liczbie 35 na 303, co stanowi 11,5%. Dodatkowo edukacją objęto 1906 rodziców. W ramach
realizacji programu w roku szkolnym 2015/2016 przeprowadzono 38 wizytacji.
Zorganizowano 16 szkoleń/narad dla 64 koordynatorów szkolnych programu.
Przeprowadzono 262 wykłady, prelekcje, pogadanki i prezentacje dla 5969 osób.
Ryc. 20 Liczba szkół w programie "Znajdź właściwe rozwiązanie" w roku szkolnym
2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
81
90
80
70
60
35
50
40
30
20
10
0
szkoły podstawowe
gimnazja
134
Ryc. 21 Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Znajdź właściwe
rozwiązanie" w roku szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
932
886
klasy I
klasy II
klasy III
1667
Ryc. 22 Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Znajdź właściwe
rozwiązanie" w roku szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
1521
1513
klasy IV
klasy V
klasy VI
1466
11.1.3 Pilotażowa edycja programu antytytoniowej edukacji zdrowotnej dla IV klas
szkół podstawowych „ Bieg po zdrowie”.
Pilotaż został przeprowadzony od marca do czerwca 2016 r. w sześciu wybranych
województwach m.in. w województwie zachodniopomorskim w czterech powiatach i w
czterech szkołach podstawowych ( miasto powyżej 200 tys. mieszkańców, między 100 a
200 tys. mieszkańców, poniżej 100 tys. mieszkańców oraz w szkole wiejskiej. Były to
powiaty Szczecin, Koszalin, Kołobrzeg, Kamień Pomorski.
Głównym celem programu było zwiększenie wiedzy i umiejętności uczniów na
temat zdrowia w kontekście szkodliwości palenia papierosów.
W edycji pilotażowej na realizację programu przeznaczonych było 6 godzin zajęć
lekcyjnych do przeprowadzenia z uczniami i 2 godziny na spotkania z rodzicami. Zajęcia z
135
uczniami miały być organizowane co 2 tygodnie. Realizację programu poprzedziło
szkolenie dla wojewódzkich i powiatowych koordynatorów z wojewódzkich i
powiatowych stacji sanitarno- epidemiologicznych.
Do realizacji programu , każdy nauczyciel otrzymał następujące materiały:
podręcznik, 30 egzemplarzy zeszytów ćwiczeń dla uczniów, komplet plakatów (6
rodzajów), 30 egzemplarzy informacji dla rodziców na temat programu edukacji
antytytoniowej pt.: „Bieg po zdrowie”, komplety ankiet przeznaczonych dla uczniów i
rodziców (dla grup realizujących i grup kontrolnych) oraz ankietę ewaluacyjną dla
nauczyciela. Badania zostały przeprowadzone w schemacie eksperymentalnym z dwoma
pomiarami oraz z grupą eksperymentalną i kontrolną. Zastosowany plan badań był zgodny
ze standardami metodologicznymi stosowanymi m.in. w naukach społecznych oraz
naukach o zdrowiu. Umożliwiał rzetelne monitorowanie ewentualnych zmian zaistniałych
w efekcie zastosowania testowanego czynnika, którym było w tym przypadku
zastosowanie programu profilaktyki antytytoniowej. Wyniki pilotażowej edycji programu
edukacji antytytoniowej „Bieg po zdrowie” pozwalają stwierdzić, że w znacznej mierze
osiągnięto zakładane rezultaty, czyli wzrost wiedzy dotyczącej zachowań prozdrowotnych
oraz zwiększenie umiejętności w zakresie dbania o swoje zdrowie. Program został
pozytywnie przyjęty przez uczniów i nauczycieli. Natomiast efekty pomiaru zmiany
uczestników programu w zakresie nastawienia do zdrowia oraz zjawiska palenia tytoniu
pokazują, że zmiany postaw były we właściwym kierunku. Podczas gdy w grupie
kontrolnej, czyli wśród rówieśników nie biorących udziału w programie, brak korzystnych
zmian w tym zakresie. Wynik pilotażu został uznany za wystarczającą rekomendację do
wdrożenia programu na szeroką ogólnopolską skalę. Program zostanie wdrożony w roku
szkolnym 2016/17 w całej Polsce.
11.1.4 Obchody Światowego Dnia bez Tytoniu 31 maj 2016r.
Hasłem tegorocznych obchodów Światowego Dnia Bez Tytoniu było hasło: „Jednolite
opakowania wyrobów tytoniowych- Fakty i wyzwania”. Zasięgiem akcji objęto 41044 osoby
na 1 710,5 mieszkańców województwa zachodniopomorskiego, co stanowi 4,16%.
Przeprowadzono 246 działań w postaci narad, prelekcji, wykładów, szkoleń, konferencji
naukowych oraz konkursów. Wystosowano informacje w mediach, na stronach
internetowych, a także listy intencyjne.
Wybrane działania:
WSSE Szczecin
W dniach 30- 31. 05.2016 r. promotorzy zdrowia WSSE Szczecin przeprowadzili cykl
pogadanek w klasach VI , Szkoły Podstawowej nr 51 w Szczecinie. Zajęcia obejmowały w
pierwszej części prezentację nt. szkodliwości palenia tytoniu, skutków zdrowotnych,
ekonomicznych itp. W skrócie omówiono także, problem biernego palenia oraz Uchwałę
Rady Miasta Szczecin z 25 maja 2009 r. Wskazano miejsca, gdzie obowiązuje bezwzględny
zakaz palenia wyrobów tytoniowych w naszym mieście. W drugiej części zajęć miały miejsce
warsztaty, których celem było, by dzieci poznały swoją prawdziwą „wartość” i „uwierzyły w
siebie”, co pozwoliłoby im w przyszłości zachować się asertywnie w sytuacjach, gdy ktoś
będzie ich częstował papierosem lub palił w ich obecności. Na zakończenie zajęć
przeprowadzono konkurs wiedzy dotyczący kwestii poruszanych podczas lekcji. Dzieci,
które odpowiadały w nagrodę dostawały „Kodeks zdrowego żywienia”. Łącznie
wyedukowano 127 uczniów.
PSSE Stargard:
136
W dniu 31.05.2016 r. we współpracy z Wydziałem Spraw Społecznych i Zdrowia Starostwa
Powiatowego w Stargardzie zorganizowano przemarsz wielopokoleniowy z okazji
Światowego Dnia Bez Tytoniu oraz XII Powiatowego Miesiąca Walki z Rakiem i Promocji
Zdrowia. W akcji wzięły udział dzieci w wieku przedszkolnym, uczniowie szkół
podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, członkowie stowarzyszeń oraz władze
powiatu. Uczniowie na transparentach mieli hasła z zakresu promocji zdrowia, przechodniom
rozdawali ulotki edukacyjne a przez megafon głoszone były hasła promujące zdrowie – liczba
uczestników około 500 osób.
PSSE Sławno:
W dniu 31.05.2016 r. wspólnie z policjantami Komendy Powiatowej w Sławnie
przeprowadzono akcję „Jedź i nie pal”. Akcja dotyczyła kierujących pojazdami i pasażerów.
Podczas kontroli drogowych osoby te były namawiane do całkowitego zaprzestania palenia
tytoniu podczas jazdy. Kierujący otrzymywali ulotki informujące o szkodliwości palenia,
mogli także dokonać pomiaru stężenia tlenku węgla w wydychanym powietrzu za pomocą
tzw. ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki dopalaczy i tytoniu. Ogółem informacje
oraz ulotki przekazano 47 kierującym i pasażerom pojazdów.
11.1.5 Program edukacyjny „Trzymaj Formę!”.
Program edukacyjny „Trzymaj Formę” skierowany jest do młodzieży szkół gimnazjalnych i
ostatnich klas szkół podstawowych oraz ich rodziców. Odnosi się do promocji racjonalnego
żywienia i aktywności fizycznej. Realizowany jest od września 2006 roku, jako działanie
nakierowane na realizację założeń Globalnej Strategii dot. Diety, Aktywności Fizycznej i
Zdrowia WHO oraz wytycznych Unii Europejskiej.
Program „Trzymaj Formę!” na terenie województwa zachodniopomorskiego
realizowany był po raz dziesiąty w tym roku pod hasłem „Rodzino Trzymaj Formę!” W roku
szkolnym 2015/16, brało w nim udział 416 szkół.
Do programu przystąpiły 172 szkoły gimnazjalne, co oznacza, że uczestniczyło w nim 22 665
uczniów szkół gimnazjalnych. Jednocześnie program był realizowany w 244 Szkołach
Podstawowych, co stanowi 12 473 uczniów szkół podstawowych, uczestniczących w
programie. Podczas realizacji programu w spotkaniach, imprezach oraz konkursach wzięło
udział 12 360 rodziców.
Ryc. 23 Liczba szkół w programie "Trzymaj Formę" w roku szkolnym 2015/16 w
województwie zachodniopomorskim.
244
250
172
200
150
100
50
0
gimnazjum
szkoły podstawowe
137
Ryc.24 Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Trzymaj Formę" w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
7700
7001
klasy I
klasyII
klasy III
7964
Ryc. 25 Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Trzymaj Formę" w
roku szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
6103
6370
klasy V
klasyVI
Wybrane działania:
PSSE Gryfice
W dniu 13.05.2016 r. koordynator wojewódzki programu, Renata Stołecka starszy asystent
OZiPZ WSSE w Szczecinie został zaproszony przez PSSE Gryfice do jury w II Powiatowym
Konkursie pt: „Dbam o zdrowie”, który organizowano w ramach programu „Trzymaj
Formę. Adresowany był on do uczniów szkół podstawowych klas V i VI placówek
oświatowych z terenu czterech gmin: Gryfice, Płoty, Trzebiatów Do konkursu zgłosiło się
11 szkół podstawowych, w których do etapu szkolnego przystąpiło ogółem 504 uczniów, a w
etapie finałowym wzięło udział 22 uczniów. Nagrody dla laureatów i uczestników etapu
powiatowego zostały zapewnione ze środków samorządowych gmin Gryfice, Płoty,
Trzebiatów, Urząd Gminy w Pyrzycach. Nagrody ufundowane przez Zachodniopomorskiego
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego zostały wręczone przez koordynatora
wojewódzkiego programu. Głównym celem konkursu było popularyzowanie wiedzy na temat
138
zdrowego trybu życia oraz kształtowanie prozdrowotnych postaw i zachowań wśród uczniów
szkół podstawowych
PSSE Świnoujście
Na etapie ogólnopolskim podsumowano konkurs na projekt edukacyjny. Drugie miejsce zajął
projekt z województwa zachodniopomorskiego, Gimnazjum Publicznego nr 2 w Świnoujściu
.Poszczególne etapy projektu: Etap I przygotowanie do realizacji projektu - nawiązanie
współpracy z Przedszkolem Miejskim Nr 3 w Świnoujściu.
Etap II planowanie – wykazanie się młodzieży z GP nr 2 wiedzą i umiejętnością
przeprowadzania zarówno zajęć warsztatowych dotyczących zdrowego żywienia
i
zbilansowanej diety, przygotowania zdrowego posiłku a także zajęć sportowo- rekreacyjnych.
Etap III działania- w ramach projektu zrealizowano następujące tematy:
 „10 kroków prawidłowego żywienia (warsztaty)”
 „Dzień dla zdrowia , dzień dla sprawności”
 „Moje zdrowe drugie śniadanie”
Etap IV ewaluacja/ocena projektu – Przedszkolakom bardzo podobał się cały projekt i
chętnie angażowały się we wszystkie przygotowane dla nich zadania. Uczniowie prowadzący
zajęcia nabyli nowego doświadczenia związanego z planowaniem, realizacją,
systematycznością , współpracą i współdziałaniem w grupie oraz opieka nad młodszymi
dziećmi podczas prowadzenia warsztatów i zorganizowaniu dużego przedsięwzięcia
sportowego. Wzrosła u młodzieży odpowiedzialność za współćwiczącego i powierzone
zadanie. Nawiązano stałą współprace z Przedszkolem Miejskim Nr 3 w Świnoujściu oraz
podjęto ustalenia co do cykliczności imprezy.
11.1.6 „Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV”.
Wybrane działania:
WSSE Szczecin:
- Dystrybucja materiałów edukacyjnych do realizacji kampanii „Jeden test. Dwa życia. Zrób
test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka” do wszystkich PSSE na terenie woj.
zachodniopomorskiego.
- Rozpropagowanie akcji przygotowanej przez Krajowe Centrum ds. AIDS „ Mój Walenty
jest the best idzie ze mną zrobić test”. Zachęcano przede wszystkim młode, ale pełnoletnie
osoby do wykonania testu w kierunku HIV. Wykonanie tego testu jest wyrazem troski o
zdrowie – zarówno swoje własne, jak i naszego Walentego lub Walentynki. W liście
intencyjnym przekazano informację, iż aktualna lista wszystkich punktów konsultacyjno –
diagnostycznych, w których można bezpłatnie i anonimowo zrobić test w kierunku HIV
znajduje się na stronie internetowej Krajowego Centrum ds. AIDS www.aids.gov.pl
.Przygotowano pocztówkę z krótką informacją o testowaniu, którą można było wysłać
wybranej osobie. Walentynkowym prezentem była też podkładka pod kubek z tym samym
motywem.
PSSE Myślibórz
Działania w I półroczu skierowano do kobiet w ciąży .Miały one na celu promowanie
testowania w kierunku HIV zorganizowano spotkania edukacyjne z uczestniczkami Kursu
Szkoły Rodzenia- odbyły się 2 spotkania w których uczestniczyło 17 kobiet.
139
- Do Telewizji lokalnej zwrócono się z prośbą o bezpłatną emisję spotu. Spot był emitowany
od 27.06.2016
PSSE Pyrzyce
Przeprowadzono 6 warsztatów dla uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych ZS Nr 2 CKU w
Pyrzycach, ZS Nr 1 w Pyrzycach, ZS w Lipianach, w których udział wzięło 165 osób.
PSSE Goleniów
Na prośbę psychologa z Zakładu Karnego w Goleniowie w dniu 09.02.2016r. zostało
przeprowadzone spotkanie edukacyjne na temat „Co musisz wiedzieć o HIV i AIDS”.
Prelegentem był pracownik OZ i PZ PSSE w Goleniowie. W szkoleniu uczestniczyło 10
skazanych recydywistów. Szkolenie to stanowi część programu readaptacji społecznej
„Wolny Wybór”.
11.1.7 KIK/68 „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od
alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” w tym ARS- czyli jak
dbać o miłość?
Celem głównym programu jest ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych
substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym, tj. między 15 a 49
rokiem życia.

Program edukacyjny „ARS, czyli jak dbać o miłość?” Jest realizowany w ramach Projektu
KIK/68 czyli „Profilaktycznego programu w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od
alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” realizowanego i współfinansowanego
w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. W programie udział biorą
nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy i pielęgniarki szkolne, którzy chcą podwyższyć swoje
kwalifikacje w zakresie edukacji zdrowotnej i profilaktyki uzależnień. Celem programu
edukacyjnego jest dostarczenie uczestnikom wiedzy pomocnej w kształtowaniu zdrowego
stylu życia, kształtowanie umiejętności, kompetencji i postaw pomocnych w unikaniu
używania substancji psychoaktywnych. Wyjątkowość programu „ARS, czyli jak dbać o
miłość?” autorstwa Pana dr Krzysztofa Wojcieszka, polega na nowoczesnym podejściu do
profilaktyki uzależnień, opartym o wartości uznawane przez młodych ludzi.
W roku szkolnym 2015/2016 czyli w III edycji realizacji Programu edukacyjnego pt.
„ARS, czyli jak dbać o miłość ?” udział wzięły 143 szkoły ponadgimnazjalne z terenu woj.
zachodniopomorskiego. Stanowi to 47% wszystkich szkół ponadgimnazjalnych na terenie
woj. zachodniopomorskiego. Program realizowany jest w formie zaproponowanych trzech
zajęć warsztatowych. Dodatkowymi formami realizacji programu są wykłady, prelekcje,
pogadanki, konkursy, projekcje filmu „Wieczne dziecko” itp. W programie ARS w III edycji
udział wzięło łącznie 2248 rodziców.
140
Ryc.26 Liczba szkół biorących udział w programie "ARS- czyli jak dbać o miłość?".
4
35
szkoła zawodowa
52
Liceum
Technikum
Inne szkoły
ponadgimnazjalne
52
Ryc.27 Liczba uczniów biorących udział w programie „ARS- czyli jak dbać o miłość”?
886
87
3299
2125
klasy I
klasy II
klasy III
klasy IV
Wybrane działania:
PSSE Łobez
Działania kampanijne:
- 01.03.2016r. - W czasie poboru krwi zorganizowanego przez Klub HDK PCK w Łobzie,
zorganizowane zostało stoisko informacyjno – edukacyjne z rozdawnictwem materiałów
(ulotek) na temat profilaktyki antynikotynowej oraz wykonywany był pomiar ilości tlenku
węgla w wydychanym powietrzu za pomocą smokerlyzera.
- 11.06.2016r. - W czasie Festynu szkolno - sołeckiego w Bełcznie zorganizowane zostało
stoisko informacyjno – edukacyjne z rozdawnictwem materiałów (ulotek) na temat
141
profilaktyki antynikotynowej oraz wykonywany był pomiar ilości tlenku węgla w
wydychanym powietrzu za pomocą smokerlyzera . Stoisko zorganizowano wspólnie z
Przedstawicielem Komendy Powiatowej Policji w Łobzie na telefoniczną prośbę dyrektora
Publicznej Szkoły Podstawowej w Bełcznie. Program „Ars, czyli jak dbać o miłość” :
Działania programowe:
- 26.02.2016r. przeprowadzono dla młodzieży z Zespołu Szkół w Łobzie warsztaty z zakresu
profilaktyki zażywania substancji psychoaktywnych, w tym „nowych narkotyków”. Spotkanie
rozpoczęło się emisją filmu edukacyjnego „Stop dopalaczom”, następnie prowadzona była
dyskusja na temat przyczyn sięgania po „dopalacze”, objawów jakie mogą wywoływać itp.
Kolejnym punktem spotkania były ćwiczenia dla młodzieży z wykorzystaniem narkogogli.
- 18.03.2016r. - w Zespole Szkół w Resku przeprowadzono dla młodzieży kl. III ZSZ oraz II
ZSZ prelekcję z zakresu profilaktyki zażywania substancji psychoaktywnych, w tym „nowych
narkotyków”. Spotkanie rozpoczęło się emisją filmu edukacyjnego „Stop dopalaczom”,
następnie prowadzona była dyskusja na temat przyczyn sięgania po „dopalacze”, objawów
jakie mogą wywoływać itp. Kolejnym punktem spotkania były ćwiczenia dla młodzieży z
wykorzystaniem narkogogli.
PSSE Świdwin
Działania kampanijne:
- Wzorem lat ubiegłych, we współpracy z Dyrektorem Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych
im. Wł. Broniewskiego w Świdwinie 22 kwietnia 2016r. pracownik OZiPZ zorganizował
punkt promocji zdrowia podczas pikniku szkolnego. W tym dniu uczniowie Zespołu Szkół
Ponadgimnazjalnych oraz mieszkańcy Świdwina mogli skorzystać z pomiaru tlenku węgla w
wydychanym powietrzu przy użyciu smokerlyzera. Ponadto głównie wśród młodzieży
przeprowadzano ćwiczenia z użyciem narkogogli. Osobom odwiedzającym punkt
informacyjny udzielano instruktaży na temat ryzykownych zachowań zdrowotnych oraz ich
wpływu na zdrowie, przekonywano o powszechnie panującej modzie na niepalenie oraz
przekazywano informacje o korzyściach płynących z zerwania z nałogiem, a także o
obowiązującym zakazie palenia w miejscach publicznych. Wszystkim zainteresowanym
przekazywano ulotki o tematyce antytytoniowej i antydopalaczowej.
11.2. Programy wojewódzkie.
11.2.1 Wojewódzki Program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III szkół
podstawowych „Nie pal przy mnie, proszę”.
Celem programu jest kształcenie u dzieci świadomej umiejętności radzenia sobie w
sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy. Głównymi adresatami programu
są uczniowie klas I-III szkół podstawowych. Program stanowi drugie ogniwo w cyklu
programów profilaktyki antytytoniowej adresowanych do dzieci i młodzieży. Program ma na
celu uświadomienie dzieciom, że palenie tytoniu jest szkodliwe dla zdrowia oraz
uwrażliwienie dzieci na szkodliwość biernego palenia. Program realizowało 15215 uczniów
klas I-III szkół podstawowych w roku szkolnym 2015/16. Dodatkowo 905 uczniów klas
zerowych. Edukacją objęto 4749 rodziców. Program realizowało 256 szkół podstawowych.
W ramach realizacji programu w roku szkolnym przeprowadzono 111 wizytacji.
Zorganizowano 35 szkoleń/narad dla 167 dyrektorów i koordynatorów szkolnych. Program
będzie kontynuowany przez chętne powiaty w przyszłym roku szkolnym na szczeblu
lokalnym
142
Ryc.28 Udział szkół podstawowych w programie "Nie pal przy mnie, proszę" w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
30
30
23
25
20
18
17
16
14
14
15
11
10
8
8
10
14
14
11
11
8
14
7
4
4
5
0
Ryc.29 Dzieci ze szkół podstawowych uczestniczące w programie "Nie pal przy mnie,
proszę "w roku szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
677
5569
7839
I klasy
II klasy
III klasy
inne klasy
5420
Wybrane działania:
PSSE Choszczno
W ramach realizacji programu PPIS w Choszcznie zaprosił uczniów szkół podstawowych do
udziału w konkursie plastycznym „Moda na niepalenie”. Do etapu powiatowego zgłoszono 35
prac. Zorganizowano wystawę prac oraz uroczyście wręczono nagrody i wyróżnienia.
Koordynatorzy szkolni wnioskowali o wzbogacenie programu w materiały edukacyjne : film
dla dzieci , ulotki dla rodziców
143
PSSE Gryfice
W Szkole Podstawowej Nr 2 w Płotach w okresie kwiecień – maj zorganizowano konkurs
plastyczny pt. „Nie pal przy mnie, proszę” w grupie dzieci klas I – III, uczęszczających na
zajęcia świetlicowe na których program jest realizowany. Prace konkursowe dzieci
przygotowywały w terminie do 20 maja 2016r. W dniu 23.05.2016r. odbyło się posiedzenie
komisji konkursowej, która oceniła prace i postanowiła wszystkim dzieciom przyznać
wyróżnienia. Prace plastyczne zostały przekazane do placówki, w której zorganizowano
wystawę prac adresowaną do rodziców. Dzieci jako nagrody otrzymały Komiksy – „Kodeks
zdrowego życia”, które pozostały na stanie PSSE Gryfice po współpracy z
Zachodniopomorskim Centrum Onkologii. W konkursie wzięło udział 34 dzieci. Konkurs
został zaproponowany właśnie w tej placówce, w ramach jej wyróżnienia, ponieważ
koordynator szkolny bardzo dobrze od kilku lat realizuje program, zajęcia warsztatowe
realizuje dwukrotnie w ciągu roku szkolnego.
PSSE Sławno
W ramach promocji zdrowia zorganizowana została akcja pod hasłem „Kwiecień miesiącem
zdrowia”, podczas której reklamowany był między innymi program „Nie pal przy mnie,
proszę”. Członkowie koła artystycznego przygotowali i przedstawili uczniom zabawny
spektakl pt: .”Dziękuję, nie palę”. Tematyka dotycząca szkodliwości biernego palenia
podejmowana była również podczas festynu „Grunt to rodzinka” promującego zdrowy styl
życia wśród społeczności lokalnej.
11.2.2 Program przedszkolny dot. Zdrowia Jamy Ustnej i Zapobiegania Próchnicy
„Zdrowe zęby mamy – marchewkę zajadamy”.
Realizatorem programu jest Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie
we współpracy z Powiatowymi Stacjami Sanitarno-Epidemiologicznymi w województwie
zachodniopomorskim.
Do partnerów programu należą:
 Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, Oddział w Szczecinie,
 Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie,
Program adresowany jest do dzieci w wieku 3-5 lat. Głównym celem programu jest
prowadzenie edukacji prozdrowotnej w zakresie higieny i zdrowia jamy ustnej wśród dzieci i
ich opiekunów, rodziców, a także nauczycieli wychowania przedszkolnego, w placówkach
przedszkolnych województwa zachodniopomorskiego.
Do szczegółowych celów programu należy:
- kształtowanie właściwych nawyków higienicznych u dzieci,
- kształtowanie właściwych nawyków dietetycznych u dzieci,
- popularyzacja treści prozdrowotnych w zakresie zdrowia jamy ustnej i zapobiegania
próchnicy wśród rodziców dzieci i nauczycieli wychowania przedszkolnego.
Aktualnie w roku szkolnym 2015/16 program realizowały 203 przedszkola, o stanowi
24,5% przedszkoli z terenu województwa zachodniopomorskiego. Liczba rodziców
uczestniczących w programie wynosi 8249 osób. Dzieci uczestniczyły w liczbie
Liczba dzieci uczestniczących w programie to 13 051.
144
Ryc. 30. Liczba dzieci w programie „ Zdrowe zęby mamy- marchewkę zajadamy”.
371
28
3696
4793
w wieku 2,5 lat
w wieku 3 lat
w wieku 4 lat
w wieku 5 lat
w wieku 6 lat
4163
Wybrane działania:
WSSE Szczecin
Konkurs „Najbardziej rozbrajający uśmiech Twojego dziecka :)”
Konkurs skierowany był do dzieci w wieku przedszkolnym 3-6 lat i ich rodziców
(opiekunów), w tym odbiorców Przedszkolnego Programu Zdrowia Jamy Ustnej i
Zapobiegania Próchnicy pt. „Zdrowe zęby mamy – marchewkę zajadamy”. Tematyka
konkursu dotyczyła dbałości o zdrowe zęby, a jednym z jego głównych zadań to wspieranie
rodziców małych dzieci w kształtowaniu prawidłowych nawyków higienicznych i
dietetycznych u podopiecznych. Zamiarem konkursu - na najlepszą fotografię profilaktyczną
– było podkreślenie, oprócz korzyści zdrowotnych, również walorów estetycznych płynących
z troski o higienę jamy ustnej. Na początku czerwca 2016 r. nastąpiło rozstrzygnięcie
konkursu i wyłonienie laureatów. Dzieci i rodzice otrzymali atrakcyjne nagrody.
PSSE Łobez
09.11.2015r. – zorganizowano spotkanie z dziećmi z grupy „Tygryski”, „Kłapouszki” i
„Sówki” z Przedszkola Miejskiego im. Kubusia Puchatka w Resku, podczas którego
mówiono dzieciom o higienie jamy ustnej, przybliżono dzieciom na czym polega praca
stomatologa, rozwiązywano z dziećmi zadania i quizy na temat zdrowia jamy ustnej i
zapobiegania próchnicy . Podczas spotkania wręczono dzieciom kubeczki, szczoteczki i pasty,
które zakupione zostały przez Starostwo Powiatowe w Łobzie w ramach równorzędnie
realizowanego Małego Programu Profilaktyki Próchnicy Zębów (Program Starostwa
Powiatowego w Łobzie). Zasięgiem objęto 77 osób.
PSSE Białogard
Pracownik Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Białogardzie przeprowadził
prelekcje, pogadanki nt. profilaktyki jamy ustnej dzieci. Ogółem działaniami objętych zostało
654 dzieci oraz ich opiekunów. Podczas spotkań omawiano zagadnienia związane z budową i
higieną jamy ustnej oraz zębów. Prelekcje połączone były z projekcją bajki pt. „Dr Ząbek i
legenda Zębolandii” oraz pokazem prawidłowego szczotkowania zębów na modelu szczęki.
Wszyscy z zainteresowaniem wysłuchali krótkiej prelekcji i obejrzeli film na temat higieny
145
jamy ustnej i zębów, a także uczestniczyli aktywnie ćwicząc prawidłowe szczotkowanie na
modelu. Przedstawiono również sposób szczotkowania zębów, jakich używać środków w celu
utrzymania prawidłowej higieny w jamie ustnej, a także co jeść, żeby zęby nigdy nie były
chore. Na koniec prelekcji wszystkie przedszkolaki otrzymały kolorowanki. Spotkanie
edukacyjne utrwaliło i uświadomiło dzieciom jak ważna jest prawidłowa higiena jamy ustnej.
W ramach działań profilaktycznych przedszkolaki regularnie odwiedzają gabinety
stomatologiczne. Wszyscy uczestnicy bardzo serdecznie byli witani i zachęcani do oglądania
gabinetu stomatologicznego. Dzieci miały możliwość zapoznania się z wyposażeniem
gabinetu stomatologicznego, urządzeniami i narzędziami dentystycznymi. Podczas spotkania
pokazano dzieciom działanie sprzętu medycznego, wyjaśniano jak się leczy zęby oraz
rozmawiano o higienie jamy ustnej, zdrowym odżywaniu i prawidłowym szczotkowaniu
zębów. Dzieci zawsze chętnie uczestniczą w takich zajęciach. Interesuje je wyposażenie
gabinetu ,zadają mnóstwo pytań, na które otrzymują wyczerpujące odpowiedzi. Miłe
przyjęcie w gabinecie stomatologicznym i panująca wesoła atmosfera sprzyjają nabieraniu
ufności dzieci do dentysty. Na zakończenie wizyt każdy przedszkolak otrzymał specjalną
naklejkę.
11.3 Główne akcje realizowane na terenie woj. zachodniopomorskiego.
11.3.1 Bezpieczne Ferie Zimowe 2016r.
W działania prozdrowotne Państwowej Inspekcji Sanitarnej podczas ferii zimowych w
2016r. włączyły się wszystkie PSSE z terenu województwa zachodniopomorskiego. Działania
skierowane były do dzieci i młodzieży korzystających ze zorganizowanych form wypoczynku
i obejmowały szeroko pojęte bezpieczeństwo zdrowotne, ze szczególnym uwzględnieniem
zapobiegania urazom w czasie zabawy i uprawiania sportów zimowych.
W ramach zajęć edukacyjnych podejmowano dodatkowo m.in. tematykę profilaktyki chorób
zakaźnych, zwłaszcza grypy. W stosunku do starszej młodzieży szkolnej realizowano
profilaktykę używania substancji psychoaktywnych, ze szczególnym uwzględnieniem
profilaktyki dopalaczy i tytoniu. W takcie prowadzonych zajęć edukacyjnych
wykorzystywano alko lub narkogogle. Promotorzy zdrowia standardowo propagowali wiedzę
na temat higieny osobistej, w tym higieny jamy ustnej a także prawidłowego odżywiania się i
aktywności fizycznej, szczególnie wśród najmłodszych dzieci. Łącznie podjęto 441 działań
edukacyjnych, których odbiorcami bezpośrednimi było 9767 osób, w tym 8387 dzieci i
młodzieży oraz 1380 osób dorosłych. Rozdystrybuowano 6751 sztuk materiałów
edukacyjnych i pozyskano odbiorców pośrednich poprzez lokalne media i internet w liczbie
10241 osób poprzez 61 działań skierowanych do odbiorców pośrednich ( odbiorców mediów,
w tym Internetu).
Najczęściej podejmowano formy edukacji zdrowotnej połączone z aktywizacją i zabawą
wypoczywającej młodzieży.
Wybrane działania:
20 PSSE woj. zachodniopomorskiego
Przeprowadzono 32 narady, w których uczestniczyło 96 osób: dyrektorzy szkół
podstawowych i zespołów szkół, dyrektorzy przedszkoli, kierownicy i wychowawcy
półkolonii, pielęgniarki szkolne. Miały miejsce również 102 prelekcje dla 3891 dzieci i
młodzieży przebywających w Klubach Osiedlowych w Białogardzie a także na obozach
sportowych w Modrzewiu, Nowogardzie i wielu innych.
Przeprowadzono 8 konkursów plastycznych dla 353 dzieci i młodzieży ze szkół
podstawowych, świetlic środowiskowych i półkolonii. Zorganizowano ponadto 1 imprezę
146
prozdrowotną dla 100 dzieci i młodzieży. Przeprowadzono także 29 instruktaży
szkoleniowych dla 42 osób dorosłych (kierownicy wypoczynku, trenerzy sportowi,
opiekunowie: Ośrodek Sportowo- Wypoczynkowy w Choszcznie- Obóz ze Szkoły Tańca ze
Świnoujścia, Miejsko Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Reczu- obóz harcerski ze
Stargardu, opiekunowie Świetlicy Wiejskiej Jasiel. KPP w Gryficach, Ośrodek KolonijnoWczasowy MEWA Niechorze, Mrzeżyńskie Centrum Sportu, Fundacja Kujawsko –
Pomorskich Akademii Piłkarskich JSS KS Toruń – MOSiR Kołobrzeg, PUH Babex - 2 Tour
Poznań, OWK „Joanna” Dźwirzyno, Ognisko Wychowawcze „Nasz Dom” w Dębnie.
W prasie opublikowanych zostało 12 artykułów z inicjatywy PSSE: Białogard:
„Tygodnik Białogardzianin”, Gryfice: „Gryfickie echa”, Myślibórz: „Merkuriusz
Dębnowski”, Sławno: „Obserwator lokalny”, Pyrzyce: „Tygodnik pyrzycki”, Łobez:
„Tygodnik Łobeski”, „Nowy Tygodnik Łobeski”, Szczecinek: „Tygodnik Temat”. Liczbę
odbiorców szacuje się na 2670 osób.
W Internecie ukazało się 45 informacji z inicjatywy: PSSE Białogard, Choszczno, Gryfino,
Gryfice, Kamień Pom., Koszalinie, Myślibórz, Police, Sławno, Stargard , Świnoujście, Wałcz,
Pyrzyce, Łobez, Szczecinek, Świdwin. Liczbę odbiorców informacji w Internecie szacuje się
na 1759 osób.
Pracownicy pionu OZiPZ przeprowadzili dystrybucję materiałów edukacyjnych z
zakresu profilaktyki grypy, antybiotykooporności, profilaktyki HIV/AIDS oraz profilaktyki
uzależnień od środków psychoaktywnych, w tym dopalaczy i tytoniu. Łącznie
rozdystrybuowano 6751 sztuk materiałów edukacyjnych.
11.3.2 Światowy Dzień Zdrowia pod hasłem „„Pokonaj cukrzycę”, 7 kwiecień 2016r.
W powiatach na terenie województwa zachodniopomorskiego przeprowadzano szereg
szkoleń, narad, prelekcji i pogadanek. .Zamieszczano również informacje na stronach
internetowych i w prasie. Dla dzieci i młodzieży zorganizowano również wszelkiego rodzaju
konkursy. Łącznie przeprowadzono 332 działania dla 36852, co stanowi mieszkańców
województwa zachodniopomorskiego.
PSSE Myślibórz
Głównym punktem obchodów Światowego Dnia Zdrowia była Akcja Prozdrowotna
zorganizowana we współpracy z Gimnazjum Publicznym im. A. Fiedlera w Dębnie .Na ten
dzień młodzież gimnazjalna przygotowała wystawę tematyczną. Uczniowie na lekcjach
obejrzeli przygotowaną prezentację multimedialną „ Pokonać cukrzycę”. Cały dzień w
gabinecie pielęgniarki chętni uczniowie i pracownicy szkoły mogli zasięgnąć porad oraz
zbadać sobie poziom cukru we krwi. Na długiej przerwie w holu szkoły chętni uczniowie
przystąpili do konkursu wiedzy. Rozwiązywali Test wiedzy o cukrzycy. Bezbłędnie
rozwiązane testy nagradzane były ocenami z biologii. Natomiast wśród wszystkich uczniów,
którzy przystąpili do testu zostały rozlosowane nagrody (skakanki z licznikiem oraz
pawerbanki) nagrody ufundował Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Myśliborzu.
Cały dzień funkcjonowało stoisko edukacyjne na którym można było zaopatrzyć się w
materiały edukacyjne.
PSSE Łobez
W dniu 8.04. 2016 r. zorganizowano w Łobeskim Domu Kultury wykład edukacyjny
poświęcony tematowi cukrzycy, sposobom jej wykrywania oraz leczenia. Odbiorcami na
wykładzie byli uczniowie Zespołu Szkół im. T. Kościuszki w Łobzie. Wykład prowadzony
147
był przez lekarza medycyny rodzinnej oraz panią prezes Polskiego Stowarzyszenia
Diabetyków Koło nr 5 w Łobzie.
11.3.3 Profilaktyka Grypy
Głównym celem interwencji nieprogramowej było zapobieganie rozprzestrzenianiu się
wirusów grypy poprzez poszerzenie wiedzy nt. grypy, uświadomienie roli higieny osobistej i
zdrowego stylu życia w profilaktyce grypy oraz zwiększenie odsetka osób poddających się
szczepieniom przeciwko grypie .Zasięgiem objęto dzieci i młodzież z terenu woj.
zachodniopomorskiego.
Wybrane działania:
PSSE Białogard
Przeprowadzono prezentacje multimedialne oraz prelekcje na temat profilaktyki grypy.
Wszyscy uczestnicy zostali poinformowani o tym jak zapobiegać rozprzestrzenianiu się
choroby, przećwiczona została etykieta oddechowa podczas kichania i kaszlu. Skupiono się
na prawidłowej technice mycia rąk. Zasięgiem objęto 585 odbiorców. W tygodniku
„Białogardzianin” ukazały się dwa artykuły: „Grypa” z dnia 08.01.2016 Nr.795 oraz
„Wzmocnij swój organizm zimą!” z dnia 16.01.2016 Nr. 796.
PSSE Kamień Pomorski
Przeprowadzono prelekcje i analizę wiersza Wandy Łochockiej „Karolina”. Edukacją objęto
226 dzieci. Przekazano materiały edukacyjne dotyczące grypy. Spotkania z dziećmi
wykazały, iż mają one dużą znajomość tematu z zakresu profilaktyki grypy. Realizację zadań
z zakresu profilaktyki grypy prowadziły jeszcze stacje tj. PSSE Koszalin, PSSE Myślibórz,
PSSE Sławno.
11.3.4 Europejski Tydzień szczepień
Celem tej inicjatywy jest zwiększenie liczby osób zaszczepionych poprzez podniesienie
wiedzy i świadomości społeczeństwa na temat znaczenia szczepień ochronnych dla zdrowia.
W roku 2016 Światowa Organizacja Zdrowia szczególną uwagę poświęcała działaniom
dążącym do wyeliminowania odry i różyczki.
Wybrane działania:
PSSE Goleniów
W związku z Obchodami Europejskiego Tygodnia Szczepień na terenie działania Powiatowej
Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Goleniowie, umieszczono na stronie internetowej
PSSE ulotkę na temat Europejskiego Tygodnia Szczepień, wysłano również ulotkę z krótką
informacją do Starostwa, w celu umieszczenia jej na stronie internetowej Starostwa,
przekazano listy intencyjne i ulotkę do Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej,
pielęgniarek szkolnych, wydziałów edukacji oraz samorządu terytorialnego. W holu
Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej zorganizowano punkt informacyjny dla
klientów PSSE w Goleniowie.
PSSE Gryfice
W dniach 25 – 27 kwietnia 2016r. w siedzibie PSSE Gryfice otwarto Punkt Informacyjny dla
rodziców, opiekunów i osób zainteresowanych tematem szczepień ochronnych ujętych w
kalendarzu szczepień jako obowiązkowe i zalecane”. Informacja o organizacji punktu
148
przekazana do Burmistrzów/Wójtów, placówek opieki zdrowotnej, lokalnych mediów,
zamieszczona na stronie internetowej PSSE. Zasięgiem objęto 2.135 osób odbiorców
bezpośrednich i pośrednich.
11.4.Podsumowanie i wnioski.
Zakres działalności oświatowo-zdrowotnej i promocji zdrowia w pierwszym półroczu 2016
roku skupiony był przede wszystkim na realizacji zadań w zakresie profilaktyki chorób
odtytoniowych, profilaktyce używania substancji psychoaktywnych w tym „dopalaczy” i
propagowaniu zdrowego stylu życia.
149
SPIS TABEL:
TAB. 1.
TAB.2.
TAB.3.
TAB. 4
TAB.5.
TAB.6.
TAB.7.
TAB.8.
TAB.9.
TAB.10.
TAB.11.
TAB.12
TAB.13.
TAB.14.
TAB.15.
TAB.16.
TAB.17.
TAB.18.
TAB.19.
TAB.20.
TAB.21.
TAB.22.
TAB.23.
Tab.24.
TAB.25.
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych w woj.
zachodniopomorskim w latach 2015 - 2016 (I półrocze)
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych przenoszonych
drogą pokarmową w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016 r.
Zestawienie liczby ognisk zbiorowych zachorowań na choroby przenoszone
drogą pokarmową oraz liczby narażonych i chorych, w tym dzieci do 14 roku
życia na terenie woj. zachodniopomorskiego w latach 2006 – I półrocze 2016
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2015r. i 2016r., według płci
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2015r. i 2016r., według grup wiekowych
Liczba przypadków zachorowań i współczynniki zapadalności na wirusowe
zapalenia wątroby C ogółem w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I połowie
2015r. i 2016r. w oparciu o istniejące definicje zachorowania z 2014 r.
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014
r. według grup wiekowych na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie
2015 r. i 2016 r.
Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wg definicji z 2014
r. według płci na terenie woj. zachodniopomorskiego w I połowie 2015 r. i
2016 r.
Wybrane dane epidemiologiczne dotyczące chorób zakaźnych wieku
dziecięcego w Polsce i woj. zachodniopomorskim w I półroczu 2016r.
Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w
latach 2005–2015 oraz I półrocze 2016
Liczba zachorowań na krztusiec w Polsce i w woj. zachodniopomorskim w I
półroczu w latach 2010–2016
Inwazyjna choroba meningokokowa w woj. zachodniopomorskim w I połowie
2016 r. z uwzględnieniem wieku i miejsca wystąpienia zachorowania
Nowo wykryte zakażenia HIV w Polsce w latach 2011-2016 (do 30.05)
Analiza zakażeń HIV, zachorowań na AIDS i zgonów w woj.
zachodniopomorskim w latach 1985 – 2016 (do 30.06.)
Liczba zachorowań i współczynnik zapadalności na boreliozę w Polsce i woj.
zachodniopomorskim w I półroczu 2016 r.
Liczbę przypadków styczności i narażenia na wściekliznę zgłoszonych w
Polsce i na terenie woj. zachodniopomorskiego, po których wdrożono
szczepienia p\ wściekliźnie w latach 2013–2016 (I półrocze)
Liczba zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową w woj.
zachodniopomorskim w I półroczu w latach 2014- 2016
Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu
2016r w podziale na płeć, grupy wiekowe oraz miejsce zamieszkania
Liczba zachorowań na gruźlicę w woj. zachodniopomorskim w I półroczu w
latach 2014 – 2016
Liczba osób uchylających się od obowiązku szczepień w latach 2010 – 2016 I
półrocze na terenie woj. zachodniopomorskiego
Półroczne sprawozdanie ZPWIS o osobach uchylających się od wykonania
obowiązku szczepień ochronnych oraz działaniach Państwowej Inspekcji
Sanitarnej w celu egzekwowania jego wykonania przez osoby uchylające się –
zbiorcze z woj. zachodniopomorskiego
Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia na terenie
woj. zachodniopomorskiego w I półroczu 2016 r.
Zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia na terenie woj.
zachodniopomorskiego w I półroczu 2016 r.
Odstepstwa od wymaganej jakosci wody do spożycia w woj.
zachodniopomorskim obowiązujące w trakcie I półrocza 2016 r.
Wykaz szpitali publicznych i niepublicznych na terenie woj.
150
str.
9
11
12
14
15
15
16
16
17
18
18
21
23
24
25
27
28
29
29
33
35
39
39
43
65
TAB.26.
Tab. 27
TAB. 28
TAB.29.
TAB.30.
TAB.31.
TAB.32.
TAB.33.
TAB.34.
zachodniopomorskiego będących pod nadzorem PPIS i ZPWIS w Szczecinie
(bez szpitali uzdrowiskowych) - stan na 30.06.2016 r.
Awaryjność sterylizatorów w I półroczu 2016 r. w szpitalach
woj.
zachodniopomorskiego
Zaopatrzenie szpitali w wodę przeznaczoną do spożycia w I półroczu 2016 r. na
terenie woj. zachodniopomorskiego
Wykaz miejsc prania bielizny szpitalnej w obiektach szpitalnych woj.
zachodniopomorskiego skontrolowanych w I półroczu w 2016 r. (tabela nie
obejmuje szpitali uzdrowiskowych)
Szpitale prowadzące instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów
medycznych na terenie woj. zachodniopomorskiego
Firmy specjalistyczne odbierające odpady medyczne ze skontrolowanych w I
półroczu 2016 r. obiektów szpitalnych na terenie woj.
zachodniopomorskiego(tabela nie obejmuje szpitali uzdrowiskowych)
Zestawienie zbiorcze ognisk zakażeń szpitalnych w latach 2011-2016 (I
półrocze 2016 r.) w woj. zachodniopomorskim
Wykaz prosektoriów i chłodni szpitalnych wykorzystywanych przez obiekty
szpitalne w woj. zachodniopomorskim skontrolowanych w I półroczu 2016 r.
(tabela nie obejmuje szpitali uzdrowiskowych)
Liczba aparatów rentgenowskich w województwie zachodniopomorskim
Sprawozdanie za I półrocze 2016 rok z badań fizykochemicznych i
mikrobiologicznych środków spożywczych, kosmetyków i próbek sanitarnych
woj. zachodniopomorskie
74
76
82
87
87
93
99
114
124
SPIS RYCIN:
str.
25
RYC.2.
RYC.3.
RYC.4.
Liczba wykonanych badań w kierunku HIV w Punktach KonsultacyjnoDiagnostycznych w Szczecinie i Koszalinie w latach 2006-2016 (do 30.06.2016r.) z
uwzględnieniem wyników dodatnich
Liczba pływalni w poszczególnych powiatach woj. zachodniopomorskiego
Zestawienie rodzajów pływalni na terenie woj. zachodniopomorskiego
Liczba i rodzaj kąpielisk w latach 2009-2016
RYC. 5.
Liczba i rodzaj miejsc wykorzystywanych do kapieli w latach 2012-2016
64
RYC. 6.
Liczba obiektów szpitalnych z uwzględnieniem liczby przebadanych obiektów,
liczby pobranych próbek ciepłej wody użytkowej, zakwestionowanych próbek oraz
wydanych decyzji dot. jakości ciepłej wody użytkowej w I półroczu 2016 r.
Najczęstsze nakazy ujęte w decyzjach administracyjnych wydanych w I półroczu
roku 2015 i 2016
Pracownicy pracujący w przekroczeniach NDS/NDN czynników szkodliwych w
środowisku pracy w I półroczu roku 2015 i 2016
Najczęściej stwierdzane uchybienia podczas kontroli podmiotów wprowadzających
do obrotu substancje chemiczne i ich mieszaniny w I półroczu roku 2015 i 2016
Najczęściej stwierdzane uchybienia podczas kontroli podmiotów stosujących w
działalności zawodowej substancje chemiczne i ich mieszaniny w I półroczu roku
2015 i 2016
Licza stwierdzonych chorób zawodowych w stosunku do liczby zgłoszonych
podejrzeń w I półroczu roku 2015 i 2016
79
RYC.1.
RYC. 7.
RYC. 8
RYC. 9
RYC. 10.
RYC. 11
59
59
62
105
105
107
107
108
RYC. 12
Najczęściej stwierdzane choroby zawodowe w I półroczu roku 2015 i 2016
108
RYC. 13
Liczba zgłoszeń zatruć /podejrzeń zatruć środkami zastępczymi w I półroczy roku
2015 i 2016
109
RYC. 14
Liczba zgłoszeń zatruć /podejrzeń zatruć środkami zastępczymi w I półroczy roku
2015 i 2016 z podziałem na grupy wiekowe
110
151
111
Ryc.26
Liczba uczniów realizujących Wojewódzki program Profilaktyki Uzywania
Substancji Psychoaktywnych, w tym nowych narkotyków, dla uczniów szkół
gimnazjalnych pt. „Porozmawiajmy o zdrowiu i o nowych zagrożeniach”
Placówki biorace udział w programie "Czyste powietrze wokół nas” w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Przedszkola oddziały przedszkolne oraz inne formy wychowania przedszkolnego
biorące udział w programie "Czyste powietrze wokół nas"w roku szkolnym 2015/16
w powiatach województwa zachodniopomorskiego
Szkoły podstawowe biorące udział w programie "Czyste Powietrze wokół nas" w
roku szkolnym 2015/16 w powiatach województwa zachodniopomorskiego
Dzieci uczestniczące w programie "Czyste Powietrze wokół nas" w roku szkolnym
2015/16 w województwie zachodniopomorskim
Liczba szkół w programie "Znajdź właściwe rozwiązanie" w roku szkolnym
2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Znajdź właściwe rozwiązanie" w
roku szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Znajdź właściwe
rozwiązanie" w roku szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Liczba szkół w programie "Trzymaj Formę" w roku szkolnym 2015/156 w
województwie zachodniopomorskim.
Młodzież gimnazjalna biorąca udział w programie "Trzymaj Formę" w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Dzieci ze szkół podstawowych biorące udział w programie "Trzymaj Formę" w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Liczba Szkół biorących udział w Programie „ARS - czyli jak dbac o miłość!”
Ryc.27
Liczba uczniów biorących udział w programie „ARS -czyli jak dbać o miłość?”
141
Ryc. 28
Udział szkół podstawowych w programie "Nie pal przy mnie, proszę "w roku
szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Dzieci ze szkół podstawowych uczestniczące w programie "Nie pal przy mnie,
proszę "w roku szkolnym 2015/16 w województwie zachodniopomorskim.
Liczba dzieci w programie „ Zdrowe zęby mamy – marchewke zajadamy”
143
RYC.15
Ryc. 16
Ryc. 17
Ryc. 18
Ryc. 19
Ryc.20
Ryc.21
Ryc. 22
Ryc.23
Ryc.24
Ryc.25
Ryc. 29
Ryc.30
152
131
132
132
133
134
135
135
137
138
138
141
143
145