Flora i fauna Australia - Gimnazjum nr 1 im. Zbigniewa Gęsickiego
advertisement
Konkurs Wiedzy o Krajach Anglojęzycznych Etap 2 Stany Zjednoczone, Kanada, Australia, Nowa Zelandia Cześć 3/4 Gimnazjum nr 1 im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno” w Piastowie Organizator: Aleksandra Zabost Nauczycielka języka angielskiego Cześć 3/4 AUSTRALIA Ogólne Informacje Oficjalna nazwa: Związek Australijski Powierzchnia: 7 686 850 km² Ludność: 23 581 000 (2014 – Wikipedia) Stolica: Canberra Ustrój: monarchia konstytucyjna Waluta: 1 dolar australijski (AUD)= 100 centów Język: angielski (urzędowy), języki aborygeńskie i inne utrzymane przez grupy imigrantów Główne religie: chrześcijaństwo (katolicy 26%, anglikanie 24%, unitarianie 8%), inne religie: muzułmanie, buddyści, wyznawcy islamu. 1 dolar australijski Ogólne Informacje Australia jest członkiem Wspólnoty Narodów. Ustrojem politycznym jest formalnie federacyjna monarchia konstytucyjna z dwuizbowym parlamentem. Konstytucja Australii pochodzi z roku 1900 (z późniejszymi zmianami); głową państwa jest królowa Australii (obecnie Elżbieta II). Tytuł królowej Australii został nadany w 1971 przez parlament australijski. Ogólne Informacje Praktycznie głową państwa jest gubernator generalny Australii - obecnie Peter Cosgrove, reprezentujący królową Elżbietę II. W latach 2002–2005 naczelny dowódca Australian Defence Force (Sił Zbrojnych Australii). 28.01. 2014 został powołany na stanowisko gubernatora generalnego Australii, rozpoczęcie jego urzędowania miało miejsce 28.03.2014 Ogólne Informacje Malcolm Bryant Turnbull (ur. w Sydney) – australijski prawnik, przedsiębiorca i polityk. W latach 2008-2009 i ponownie od 2015 federalny lider Liberalnej Partii Australii (LPA). Od 15 września 2015 premier Australii. Herb Australii Herb Australii został nadany w 1912 roku przez króla Jerzego V. Sześciopolową tarczę z herbami stanów, otoczonymi bordiurą gronostajową podtrz ymują kangur i emu. Nad nią, na niebiesko-złotym zawoju, umieszczona jest siedmioramienna złota gwiazda. Za tarczą i zwierzętami umieszczone są kwitnące gałęzie australijskiej akacji. Pod tarczą wstęga z napisem nazwy państwa. Hymn państwowy Brytyjski hymn królewski "God Save the Queen" pozostał hymnem Australii aż do roku 1984 r., kiedy hymnem narodowym została patriotyczna pieśń "Advance Australia Fair” (Naprzód piękna Australio). Słowa i muzykę napisał Peter Dodds McCormick. Po raz pierwszy pieśń tę wykonano w dniu św. Andrzeja w 1878 roku w Sydney. Flaga narodowa Flaga to granatowy prostokąt, w którego lewym górnym rogu znajduje się Union Jack, symbol Wielkiej Brytanii, przypominający o związkach Australii z Koroną Brytyjską. Siedmioramienna gwiazda poniżej nosi nazwę Federation Star. Jej sześć ramion oznacza sześć stanów, siódme jest wspólne dla dwóch niezależnych terytoriów federalnych. Konstelacja gwiazd po prawej stronie sztandaru to Krzyż Południa, kojarzony często z Australią. Symbole Australii Obok flagi, herbu i hymnu, to także inne nieoficjalne lecz często powtarzające się symbole: Crux – krzyż południa, kangur, koala, struś Emu (zdjęcie), Wielka Rafa Koralowa, krokodyl Kakadu, Sydney Opera, Uluru - góra Aborygenów (na zdjęciu). Podział administracyjny Australia to państwo federalne podzielone na 6 stanów: (Australia Południowa, Australia Zachodnia, Nowa Południowa Walia, Queensland, Tasmania, Wiktoria) i 3 terytoria federalne: Australijskie Terytorium Stołeczne, Terytorium Jevis Bay, Terytorium Północne. Podział administracyjny Położenie Australia, oficjalnie: Związek Australijski (ang. Commonwealth of Australia) – państwo położone na półkuli południowej, obejmujące najmniejszy kontynent świata - Australię, wyspę Tasmanię i inne znacznie mniejsze wyspy na Oceanie Indyjskim i Spokojnym. To jedyny kraj na świecie, który obejmuje cały kontynent. Siłą rzeczy nie posiada granic lądowych z żadnym państwem. Jest 6 pod względem powierzchni i 52 pod względem liczby ludności państwem świata. Do Australii należą także terytoria zamorskie - wyspy: Norfolk, Bożego Narodzenia, Kokosowe (Keeling), Heard i McDonalda, Ashmore i Cartier oraz stacje naukowe na Antarktydzie: Mawson, Davis i Casey. Położenie Nazwa Australia odnosząca się do kontynentu pochodzi od określenia Terra Australis, czyli Ziemia Południowa po łacinie. W dawnej Europie wierzono, że na półkuli południowej znajduje się naprawdę duży kontynent. Ostatecznie, nazwa przypadła o wiele mniejszemu niż zakładano. Klimat Kraj ten położony jest w zwrotnikowej i podzwrotnikowej strefie klimatycznej. Leży w umiarkowanej i międzyzwrotnikowej strefie oświetlenia Ziemi. Przecina ją zwrotnik Koziorożca. Czynnikami wpływającymi na klimat kontynentu są: bliskość zbiorników wodnych, szerokość geograficzna i odosobnienie kontynentu. Geografia Australia jest najniższym z kontynentów, średnia wysokość wynosi tu tylko 292 m n.p.m. a kulminacja, czyli Góra Kościuszki (Mount Kościuszko) mierzy 2229 m n.p.m. zdobyty i nazwany przez Pawła Edmunda Strzeleckiego. Wschodnią część kontynentu zajmują Wielkie Góry Wododziałowe. Górzysta jest również Tasmania, wyspa u południowo-wschodnich wybrzeży kontynentu australijskiego. Geografia Na zachód od Wielkich Gór Wododziałowych znajduje się południkowy pas Nizin Wewnętrznych, cechujący się w części środkowej endoreicznym układem sieci rzecznej. Na południu w pobliżu wybrzeża występuje południkowe pasmo Gór Flindersa, dochodzące do 1165 m n.p.m. Na zachód od Nizin Wewnętrznych znajduje się rozległa Wyżyna Australijska. Geografia Ogromne tereny kraju zajmują pustynie, półpustynie i stepy: • Wielka Pustynia Wiktorii ( Great Victoria Desert) • Wielka Pustynia Piaszczysta ( Great Sandy Desert) • Pustynia Gibsona ( Gibson Desert) Wody Australii Australia jest krajem ubogim w wodę, gdzie sieć rzeczna jest słabo rozwinięta i nierównomiernie rozłożona. Obszary bezodpływowe zajmują 60% powierzchni kraju. Mimo ogromnych rozmiarów Australii, większość rzek ma mniej niż 1000 km. Tylko 6 rzek ma więcej niż 1000 km długości. Do zlewiska Oceanu Indyjskiego należy 30% powierzchni kraju, Oceanu Spokojnego – 9%. Wody Australii Największe skupisko rzek znajduje się we wschodniej części kraju, gdzie leży największy system rzeczny Australii, Murray-Darling. System tych rzek ma powierzchnię około jednego miliona km². Największą rzeką jest Darling, która ma 2735 km. Drugą co do długości rzeką kraju jest Murray, która uchodzi do Basenu Południowoaustralijskiego (Ocean Indyjski) i ma 2570 km długości. Wody Australii Australia cechuje się dużą ilością jezior. Jednak zdecydowana większość z nich to występujące licznie skupiska bezodpływowych jezior. Najliczniej występują w południowej części Centralnej Depresji (Australia Południowa). Za największe uważa się jezioro Eyre o zmiennej powierzchni, średnio około 9000 km². Liczba jezior zależy ściśle od wielkości opadów atmosferycznych. Wody Australii Nie można zapomnieć o Wielkiej Rafie Koralowej u północno-wschodnich wybrzeży Queensland, jest ona niczym jeden ogromny żywy organizm rozciągający się na długość 2000 km - jako jedyny widoczny gołym okiem z orbity Ziemi. Flora i fauna Australia to kontynent, gdzie powietrze drży od dźwięków, a największy w tym udział mają ptaki. Nawet w takiej metropolii jak Sydney żyje mnóstwo zwierząt. Oprócz ptaków, oczywiście kangury, a także węże, szarańcza, jaszczury, pająki ptaszniki. Sprzyja temu duża liczba parków, ogrodów i innych terenów zielonych. Flora i fauna Skrzydlatym symbolem Australii jest kokoburra – mały złotobrązowy ptak z niebieskimi piórami na skrzydłach i nieproporcjonalnie dużym dziobem. To śmiejący się ptak. Dźwięki, jakie wydaje do złudzenia przypominają ludzki śmiech. Niektórzy mówią, że Australijczycy dlatego są tacy pogodni, bo mają właśnie kokobarę. Zamieszkuje tam również wiele innych papug: wrzeszczących, mówiących, białych i kolorowych. Flora i fauna Australia słynie z tego, że mieszkają tam zwierzęta, jakich nie można spotkać nigdzie indziej na świecie (od góry): • kangur (kangaroo), • koala ( koala bear), • wombat, • pies dingo (dingo dog), • dziobak (platypus). Flora i fauna Północ kraju charakteryzuje się występowaniem suchych sawann drzewiastych i trawiastych, przechodzących na obszarach przybrzeżnych w wilgotne lasy podzwrotnikowe i równikowe. Obok parków narodowych i niezliczonych rezerwatów przyrody atrakcję turystyczną stanowią liczne plaże i kąpieliska oraz możliwości spędzenia niezwykłego urlopu. Otoczone palmami plaże i błękitne laguny sprawiają, że to miejsce wydaje się być rajem na Ziemi. Flora i fauna Roślinność kontynentu w 75% stanowią okazy, których nie można podziwiać nigdzie poza Australią. Na miano prawdziwego symbolu zasłużył eukaliptus (na zdjęciu) – ten występujący w około 500 gatunkach krzew może przyjmować różne formy, od karłowatych i pustynnych, po okazałe drzewa. Odrębna jest roślinność wsch. części Australii: na obszarach o dużych opadach rosną wiecznie zielone lasy podrównikowe (figowce, palmy, pandanusy, liany i epifity) Flora i fauna figowiec (od lewej), palma, pandanus, liana Ludność Aborygeni (z łac. ab origine – „od początku”, czyli „ci, którzy byli tu od początku”) – rdzenni mieszkańcy Australii. Przybyli do Australii około 40-65 tys. lat temu prawdopodobnie z południowo-wschodniej Azji. Prowadzili koczowniczy tryb życia. Byli uzależnieni od otaczającego ich środowiska i bardzo z nim związani. Do ich podstawowych zajęć należały: łowiectwo i zbieractwo, a w rejonach nadbrzeżnych także rybołówstwo. W 1770 roku, gdy James Cook dotarł do Australii istniało od ponad 500 do 600 plemion aborygeńskich używających co najmniej 500 indywidualnych języków. Ludność Obecnie Aborygeni zamieszkują głównie słabo zaludnione i nieurodzajne obszary Australii Zachodniej, Queensland i Terytorium Północnego. Liczna populacja Aborygenów zamieszkuje także uboższe przedmieścia w wielkich australijskich miastach. Ludność Święta góra Aborygenów. Zarówno Uluru jak i „monolity” Katja Tjuta stanowią święte miejsce dla plemienia Anangu, czyli miejscowych Aborygenów. U podnóża skały znajduje się wiele jaskiń, których wnętrza zdobią cenne malowidła ścienne. Aborygeni chętnie oprowadzają turystów wokół skały, opowiadają o tutejszej florze, faunie oraz o tradycyjnym sposobie życia ich plemienia. Niechętnie natomiast patrzą na tych spośród turystów, którzy chcą wejść na szczyt Uluru. Nie ma w tym względzie oficjalnego zakazu, ale Aborygeni często proszą o respektowanie ich świętego miejsca i oglądanie go jedynie z zewnątrz. Urulu Stolica Canberra - Gdzie dwóch się kłóci, tam trzeci korzysta. Gdy Melbourn i Sydney rywalizowały o miano stolicy Australii, rząd zdecydował się wybrać na siedzibę władz państwowych Canberrę. Miasto pełni tę zaszczytną funkcję od 1927 roku. Położone jest w Alpach Australijskich nad rzeką Molonglo, na wysokości 550-700 m n.p.m. Od Sydney dzieli je 320 km, a od Melbourne 480 km. Canberra Ciekawym miejscem w Canberze jest jezioro Griffina z tryskającą w górę wieżą wody, co przypomina widok jeziora genewskiego. Nazwa jeziora pochodzi od nazwiska architekta, który zaprojektował Canberrę, tworząc główne ulice na planie koła i promienistych ulic. W samym centrum umieścił sztuczne jezioro. Stamtąd mamy dwa kroki do Mauzoleum Poległych, odpowiednika naszego Grobu Nieznanego Żołnierza, zbudowanego dla uczczenia wszystkich australijskich żołnierzy, którzy zginęli na frontach całego świata. Canberra Przyroda w Australii jest wszechobecna, a jej najwspanialsze okazy zgromadzono w ogrodzie botanicznym, położonym na zboczu Black Mountain. Cuda natury i więź zwierząt z człowiekiem podziwiać możemy w Oceanarium Muzeum Australii, wybudowanym na półwyspie Acton. W kosmos zerkniemy z obserwatorium na górze Stromlo oraz w Canberra Space Centre, jednym z trzech miejsc na świecie, tropiącym statki kosmiczne oddalone od ziemi o miliony kilometrów. W Canberze istnieje też Muzeum Dźwięku oraz Rezerwat Przyrody Tidbinbilla. Łatwo z tego miasta dojechać do Gór Śnieżnych, żeby wspiąć się na Górę Kościuszki. Canberra Gmach Parlamentu w Canberze z charakterystycznym poczwórnym masztem, umiejscowiony jest w samym centrum miasta na wzgórzu Capital. Dzisiejszy budynek został wzniesiony w 1988 r., Przed budynkiem stoi namiot, nazywany ambasadą Aborygenów, który stanowi obiekt o szczególnej wartości kulturalnej. Został tam postawiony w 1972 r. w trakcie starania o uznanie praw mieszkańców Australii oraz Wysp cieśniny Torresa do ich ziemi. Plac przed budynkiem wyłożono kostką brukową przedstawiającą malowidło sztuki aborygeńskiej. Cały obiekt jest udostępniony dla zwiedzających, którzy na żywo mogą oglądać obrady australijskiego parlamentu. Canberra Gmach Parlamentu w Canberze Canberra Australian War Memorial (Mauzoleum Pamięci Narodowej) to jedno z najważniejszych miejsc w Canberze, pełniące jednocześnie funkcję muzeum. Mauzoleum powstało w 1941 r., gromadzi imponującą kolekcję eksponatów obrazującą dzieje wojny i upamiętniającą australijskich żołnierzy biorących w niej udział. War Memorial umiejscowiony jest w północnym krańcu miasta, składa się z trzech części: pamiątkowej (Sanktuarium, klasztory), w tym Sala Pamięci z Grobem Nieznanego Żołnierza; galerii (Muzeum) oraz Centrum Badawczego. Część muzealna to przede wszystkim wystawy i eksponaty z okresu I i II wojny światowej. Na najniższym poziomie Mauzoleum znajduje się obszar badań i teatr. Canberra Australian War Memorial (Mauzoleum Pamięci Narodowej) Canberra Obserwatorium Astronomiczne Mount Stromlo jest jednym z największych tego typu obiektów na półkuli południowej. Położone jest 10 km na wschód od Canberry, na wzgórzu Mount Stromlo (770 m n.p.m.). Obserwatorium założono w 1924 r. w celu prowadzenia badań Słońca, w latach czterdziestych rozpoczęto badania z dziedziny astronomii gwiazdowej. Główny instrument obserwacyjny to Teleskop Anglo-Australijski komputerowo sterowany systemem namierzania i śledzenia ciał niebieskich. Drugim instrumentem jest teleskop zwierciadlany służący zarówno do obserwacji w zakresie optycznym, jak i podczerwonym oraz do obserwacji spektroskopowych. Z początkiem 2003 r. obiekt został zniszczony podczas pożaru buszu, teraz trwa jego odbudowa. Canberra Obserwatorium Astronomiczne Mount Stromlo Canberra Australijska Galeria Narodowa założona w 1982 r. prezentuje kulturę i sztukę dawnej Australii, Azji i Oceanii oraz bogatą kolekcję sztuki współczesnej XIX i XX w. z tej części świata. Wśród eksponatów znajduje się m.in. ciekawa sztuka aborygeńska. Spacerując po ogromnych salach Galerii można się przenieść w najróżniejsze czasoprzestrzenie – od warholowskiego pop-artu do sztuki bizantyjskiej, czy hinduskiej rzeźby. Zbiory obejmują 100 tysięcy dzieł sztuki, są systematycznie uzupełniane o nowe dzieła sztuki oraz rozszerzane w obrębie istniejących już ekspozycji. W muzeum często organizowane są wystawy związane z różnymi gatunkami sztuki. Wszystkie nowości podawane są w branżowym magazynie „Artonview”. Canberra Australijska Galeria Narodowa Sydney Sydney – największe miasto Australii z liczbą ludności wynoszącą ponad 4,8 mln mieszkańców, także stolica stanu Nowa Południowa Walia. Założone w 1788 roku Sydney jest obecnie najistotniejszym w Australii centrum finansowym, handlowym, transportowym, kulturalnym i turystycznym oraz siedzibą arcybiskupstwa Kościoła rzymskokatolickiego i anglikańskiego. Położone jest na wschodnim wybrzeżu nad Oceanem Spokojnym. Sydney Jednym z najpiękniejszych w Sydney jest zachód słońca. Panoramę jak na dłoni najlepiej widać z Watsons Bay, gdzie w ciągu 25 minut docieramy promem. Pociągiem albo na piechotę dostaniemy się z centrum do Milsons Point, położonego zaraz obok północnego końca Harbour Bridge. Stamtąd najlepsze na świecie zdjęcia Sydney nocą z niebanalnie oświetloną operą, dzielnicą biznesową - Central Business District (zdjęcie), przystanią promową Circula Quay oraz mostem. Sydney Opera w Sydney jest jednym z najlepiej rozpoznawalnych budynków na świecie. Jej dach zaprojektowano na wzór liści paproci, choć większość uważa, że inspiracją były żagle. Najlepiej ogląda się ją z wody, tak jak większość budynków w mieście. Można wybrać się na godzinną wycieczkę i zwiedzić obiekt, ale najlepiej obejrzeć przedstawienie operowe, teatralne, cyrkowe lub wysłuchać koncertu muzyki poważnej albo rozrywkowej. Sydney Sydney Opera House w nocy Sydney Kolejnym symbolem miasta jest Sydney Harbour Bridge. Można go podziwiać z wody, od strony miasta, można przejść się po dziele architektonicznym scalającym dwie części metropolii, ale najlepiej, choć najdrożej, wejść na samą górę mostu. Dopiero widok z góry na miasto i zatokę pokaże nam, że Sydney to naprawdę jedno z najpiękniej położonych miast na świecie. Sydney Sydney Harbour Bridge Sydney Zoo Taronga swym przyrodniczym bogactwem przyciąga tłumy dorosłych i dzieci. Ten niesamowity ogród zoologiczny znajduje się w dzielnicy o nazwie Mosman i zajmuje aż 21 hektarów powierzchni. Uroczyste otwarcie zoo miało miejsce w 1916 roku, od tamtej pory zwiedzający mogą podziwiać przeróżne gatunki zwierząt i roślin. W chwili obecnej ogród jest domem dla 2600 zwierząt i tysięcy egzotycznych roślin. Kangury, misie koala, słonie, krokodyle, emu i żyrafy to tylko niektóre z zagrożonych gatunków i raczej niespotykanych w naturalnych warunkach. Oprócz samych zwierząt, można także podziwiać ich tresurę oraz podejrzeć pracę opiekunów tego wspaniałego ogrodu. Ogromna przestrzeń zoo ułatwia swobodne poruszanie się zwierząt, oczywiście w ramach zajmowanego terytorium. Sydney Zoo Taronga Sydney Przybywając do Sydney w celach turystycznych po prostu trzeba poświęcić chwilę na spacer po jednej z przecudnych plaży. Są ku temu wspaniałe warunku, ponieważ miasto leży nad samym Pacyfikiem a wypoczynek, relaks wielu ludziom kojarzy się właśnie ze słońcem, wodą i piaskiem, czyli plażą. Są to miejsca gęsto zaludnione, tętniące życiem. Bez problemu dostaniemy się na wymarzoną plażę autobusem lub promem liniowym. Miejsca które warto zobaczyć to m.in.: plaża Bondi Beach, Manly, Palm Beach, Wattomolla Beach i Coledale Beach. Bondi Beach uchodzi za najpopularniejszą plażę Sydney. Sydney Palm Beach Sydney Akwarium w Sydney ma miano jednego z największych akwariów na całym świecie. Atrakcyjne położenie tego obiektu ułatwia bezproblemowy dojazd, gdyż znajduje się w centrum miasta. Wnętrze akwarium to zapierające dech w piersiach pływające platformy, największe wrażenie na odwiedzających obiekt jest podziwianie rybiego świata pod wodą. Dzięki temu można spacerować podwodnymi, szklanymi korytarzami i oglądać egzotyczne stworzenia. Niesamowitym przeżyciem jest widok przepływających tuż nad głowami wspaniałych gatunków ryb. Sydney Olimpic Park. Cała arena jest pokryta murawą, na której rozgrywają się mecze lokalnych drużyn piłkarskich – są to ważne wydarzenia przyciągające tłumy kibiców i zapełniające całe trybuny. Następnym ciekawym miejscem w obrębie Olimpic Park’u jest basen. Mimo płatnego wstępu jest miejscem często odwiedzanym, zwłaszcza przez stałych mieszkańców Sydney. We wnętrzu parku możemy oglądać wystawę fotografii związanych z olimpiadą z 2000 roku, ale przede wszystkim wszelkie wydarzenia i zawody pływackie. Zainteresowani tym tematem mogą odwiedzić pokój, w którym są zarejestrowane wszystkie olimpijskie rekordy. Będąc w Sydney powinniśmy wpisać na listę ważnych miejsc do obejrzenia wpisać właśnie Olimpic Park, zwłaszcza sportowi kibice powinni zobaczyć słynne areny i obiekty na żywo. Sydney Sydney Olimpic Park Melbourne Melbourne - w latach 1901–1927 stolica Australii, największe miasto stanu Wiktoria oraz drugie pod względem wielkości w Australii (po Sydney), z liczbą ludności wynoszącą 4,4 mln mieszkańców. Uznane przez czasopismo „The Economist” za „Najlepsze miasto do życia na świecie” w latach 2011–2015. W Melbourne – obok Sydney – znajduje się największe skupisko polonijne Australii. Siedziba konsula honorowego Polski. Melbourne Ciekawe rzeczy spotkać można wokół Melbourne. Warto się wybrać do Doliny Yarry, regionu wspaniałych lasów deszczowych oraz produkcji doskonałej jakości wina. Przejechać się Great Ocean Road – malowniczą drogą wzdłuż wybrzeża oceanu i podziwiać Dwunastu Apostołów, czyli grupę kolumn skalnych stojących w morzu w parku narodowym Port Campbell. Na północ od Melbourne znajduje się Wisząca Skała, formacja kamienna rozsławiona w książce oraz filmie Petera Weira Piknik pod Wiszącą Skałą. Święta i tradycje Muzyka od zawsze była ważnym elementem aborygeńskiej kultury. Najpopularniejszym i najbardziej unikalnym tradycyjnym instrumentem jest didgeridoo, rodzaj naturalnej drewnianej trąbki. Ma kształt rury, zazwyczaj o długości od 1 do 1,5 m i jest wykonywany, przynajmniej w autentycznej i tradycyjnej formie, z lokalnych odmian eukaliptusów. Didgeridoo wydaje charakterystyczny buczący dźwięk; został zaadoptowany przez wielu muzyków spoza obszaru tradycji aborygeńskiej. Święta i tradycje Święto Narodowe. 26 stycznia to Dzień Australii, który jest wspólnym świętem całego narodu australijskiego, w tym czasie odbywa się bardzo wiele specjalnych (nie tylko oficjalnych) uroczystości w całym kraju jak: uroczyste wciąganie flag, salwy armatnie i fajerwerki, ceremonie nadawania obywatelstwa, prezentacje ważnych społecznych nagród oraz imprez sportowych i społecznych. Większość społeczeństwa w Australii uważa, ze celebrowanie Narodowego Dnia Australia ma doniosłe i ważne znaczenie. Jednak ludności pochodzenia aborygeńskiego ta data kojarzy się z najazdem białej ludności na ich kraj i zniszczeniem ich kultury. Dla czarnej ludności 26 stycznia jest Dniem Żałoby. Święta i tradycje Święta Bożego Narodzenia wypadają w Australii w środku lata i są obchodzone niezwykle oryginalnie – na plaży. 25 grudnia australijskie rodziny zbierają się nad brzegiem oceanu przy wspólnym grillu. Wszyscy wymieniają się prezentami, zażywają także kąpieli, grają w plażowe gry oraz w krykieta. Dodatkową, związaną ze świętami, atrakcją dla małych Australijczyków, jest fakt, iż zaczynają się wtedy letnie wakacje! Podstawę świątecznej dekoracji stanowi roślina zwana australijskim krzaczkiem, którą przyozdabia się tradycyjnymi girlandami, pełniąca funkcję podobną do naszej choinki. Australijski Święty Mikołaj wygląda zupełnie inaczej, niż ten, jakiego znają dzieci na innych kontynentach. Jest bowiem ubrany w strój płetwonurka i zdarza się, że przybywa na desce widnsurfingowej. Typowo australijskim zwyczajem podczas Bożego Narodzenia jest "Carols by Candellight", kiedy to w wieczór wigilijny, do okolicznego parku schodzą się całe rodziny z całej okolicy i wszyscy razem śpiewają kolędy przy blasku świec. Święta i tradycje Boże Narodzenie w Australii Święta i tradycje Tradycje australijskie oparte są na tradycjach rdzennych mieszkańców Australii. Tworzyli oni językowe - terytorialne grupy plemienne, które przemieszczały się w poszukiwaniu żywności. W dzisiejszych czasach Aborygeni zamieszkują głównie mało urodzajne i słabo zaludnione obszary Australii Zachodniej. Podczas ceremonii towarzyszącym zgromadzeniom plemiennym, Aborygeni odtwarzali za pomocą pieśni, muzyki i tańca, pradawne opowieści przedstawiające przeszłość Australii. Święta i tradycje Obyczaje. Australijczycy uważają siebie samych za ludzi otwartych, naturalnych i swobodnych. Zwracają się do siebie po imieniu, a nowo poznane osoby witają uściskiem dłoni, zaś swoich przyjaciół przytuleniem i pocałunkiem w policzek. Kolokwialne g’day (good day) jest natomiast najczęstszym pozdrowieniem, a kontakt wzrokowy pomiędzy rozmówcami jest jak najbardziej pożądany, gdyż świadczy o wzajemnym szacunku. W kulturze aborygeńskiej to właśnie odwracanie wzroku od rozmówcy jest wyrazem szacunku. Święta i tradycje Daty świąt państwowych i religijnych w Australii /ACT/ w 2016 r.: • • • • • • • • • • 1 stycznia - Nowy Rok 26 stycznia - Święto Narodowe Australii 14 marca - Dzień Canberry 25 marca - Wielki Piątek 28 marca - Święta Wielkanocne 25 kwietnia - Dzień ANZAC 13 czerwca - Urodziny Królowej 26 września - Dzień rodziny 3 października - Święto Pracy 25-26 grudnia - Święta Bożego Narodzenia Święta i tradycje Australian and New Zealand Army Corps (ANZAC) - pierwotnie armia złożona z Australijczyków i Nowozelandczyków. Walczyła w czasie I wojny światowej. Obecnie nazwą "ANZAC" przyjęło się nazywać wszystkich żołnierzy australijskich i nowozelandzkich. "Anzac Day" obchodzony jest 25 kwietnia - w rocznicę pierwszego lądowania pod Gallipoli (odbyło się ono tego dnia w 1915 roku) Sama nazwa "Anzac" jest zastrzeżona przez rząd Australii i nie może być używana do żadnych celów komercyjnych, z wyjątkiem Anzac biscuits (odmiana ciasteczek). Dochód z ich sprzedaży jest przeznaczony dla fundacji weteranów wojskowych. Nazwę ANZAC nosi na cześć korpusu i australijsko-nowozelandzkiego braterstwa broni typ współczesnych fregat budowanych dla marynarek obu krajów. Święta i tradycje Gospodarka Australia należy do krajów rozwiniętych, gospodarkę Australii cechuje daleko posunięta koncentracja produkcji oraz centralizacja kapitału. Największe organizacje produkcyjno-usługowe to: Broken Hill Proprietary (BHP), Colonial Sugar Refining, Imperial Chemical Industries, Telstra. Dzięki ogromnym bogactwom naturalnym Australia jest jednym z największych producentów boksytu (kamień osadowy – zdjęcie), a także należy do najpoważniejszych dostawców węgla, rudy żelaza i złota. Gdy w 1979 roku w rejonie Kimberley odkryte zostały złoża diamentów – Australia w produkcji tych kamieni doścignęła nawet Republikę Południowej Afryki. Gospodarka Grunty orne stanowią jedynie 4% terytorium Australii, z czego uprawia się 80%. Pas ziemi uprawnej ciągnie się wzdłuż zachodnich zboczy Wielkich Gór Wododziałowych. Pastwiska zajmują 60% kraju. 25% powierzchni Australii zajmują gospodarstwa hodowlane, których jest ok. 16 tysięcy, o powierzchni średnio 30 tysięcy hektarów. Liczba owiec w Australii stanowi 12% światowego pogłowia tych zwierząt. Australia specjalizuje się w hodowli owiec, zajmując 2 miejsce na świecie. Film Australijska branża filmowa cieszy się renomą zarówno ze względu na wysoką jakość oraz innowacyjność, jak i z racji unikalności australijskich produkcji filmowych, znajdujących odbiorców na całym świecie. Dzięki światowej klasy infrastrukturze, pięknym krajobrazom, utalentowanym artystom i najlepszym na świecie firmom świadczącym usługi cyfrowe, Australia to popularne miejsce jeśli chodzi o produkcję zagranicznych filmów. Filmy zagraniczne ostatnich lat, które wyprodukowano w Australii i okazały się strzałem w dziesiątkę to: Superman Returns, The Matrix trilogy, Charlotte’s Web, Ghost Rider and The Ruins. Australijscy aktorzy, reżyserzy, producenci, projektanci kostiumów, pisarze, filmowcy i animatorzy cieszą się międzynarodowym uznaniem. Tacy aktorzy jak Nicole Kidman, Toni Collette, Cate Blanchett, Russell Crowe, Naomi Watts i Eric Bana maja na swoim koncie wiele cenionych produkcji filmowych oraz międzynarodowych nagród. Film Australia jest również ojczyzną dla wielu utalentowanych reżyserów, jak Gillian Armstrong (Little Women, Oscar and Lucinda), Baz Luhrmann (Moulin Rouge, Australia), Robert Luketic (Legally Blonde, 21), George Miller (the Oscar-winning Happy Feet) and Peter Weir (The Truman Show). Australijski przemysł filmowy jest jednym z najstarszych na świecie. The Story of the Gang Kelly, wyprodukowany w 1906 roku, jest uważany za pierwszy na świecie film pełnometrażowy. Nowa generacja australijskich filmów to m.in. produkcje o tematyce historycznej jak Picnic at Hanging Rock (1975), Gallipoli (1981). Inne popularne filmy o bardziej współczesnych zagadnieniach to Mad Max (1979), która wypromował Mela Gibsona, czy popularna komedia Crocodile Dundee (1986). Na początku lat 90. pojawiły się "dziwne" australijskie komedie, takie jak Strictly Ballroom (1992), Priscilla (1994). Najnowsze to: Shine (1996), Japanese Story (2003), Wolf Creek (2005), Happy Feet (2006). Australia obecnie współpracuje z Wielką Brytanią, Kanadą, Włochami, Irlandią, Izraelem, Niemcami, Singapurem i Chinami. Sławne osoby Russell Crowe - Urodził się co prawda w Nowej Zelandii, ale od czwartego roku życia mieszka w Australii. Mieszka w Sydney, w dzielnicy Woolloomooloo i jest współwłaścicielem jednej z lokalnych drużyn rugby – Rabbithons. Na koncie ma Oskara za rolę w Gladiatorze. Sławne osoby Hugh Jackman - Na stałe mieszka w Sydney, ale w filmach gra głównie w Stanach. Ostatni australijski film w jakim się pojawił to Australia. Świetnie śpiewa i tańczy, co udowodnił grając w teatrze w kilku musicalach (m.in. The Boy from OZ za rolę w którym otrzymał prestiżową nagrodę Tony Awards). Bardzo lubiany przez Australijczyków za swoją normalność. Jako aktor najbardziej znany za rolę w filmach z serii X-Man. Sławne osoby Heath Ledger - Zmarł nagle w 2008. Urodził się i wychował w Perth i zanim zrobił karierę w Hollywood zagrał w kilku dobrych australijskich filmach, m.in. w rewelacyjnym Two Hands. Wielokrotnie nagradzany za swoje role. Pośmiertnie dostał Oskara za Jockera w filmie Dark Night. W 2005 roku był nominowany do Oskara za rolę kowboja-geja w Brokeback Mountain. Gdyby nie nagła śmierć zdobyłby pewnie jeszcze kilka Oskarów. Sławne osoby Nicole Kidman - Urodzona na Hawajach, ale wychowała się w Australii. Znana głównie z bycia byłą żoną Toma Cruisa i botoksu, do którego za nic nie chce się przyznać. Mieszka na pół etatu w Sydney. Drugą połowę czasu spędza w Stanach. W związku małżeńskim z Keithem Urbanem, australijskim piosenkarzem country, który jest bardzo popularny w USA. Na koncie ma Oskara za rolę w firmie Hours. Trudno określić z jakim akcentem mówi. Sławne osoby Cate Blanchett - Bardzo starannie wybiera role i w moim odczuciu zawsze świetnie sobie z nimi radzi. Wielki rozgłos zdobyła po filmie Elizabeth, w którym zagrała królową Elżbietę I. Mieszka w Sydney. Prowadzi Sydney Theatre Company, gdzie raz na jakiś czas także gra. Laureatka dwóch Oscarów: za drugoplanową rolę w filmie Aviator oraz za pierwszoplanową rolę w filmie Blue Jasmine. Znana m.in. z roli Galadrieli we Władcy Pierścieni i Hobbicie. Sławne osoby Geoffrey Rush - Jeden z najlepszych australijskich aktorów. Pojawił się w wielu świetnych filmach, między innymi w Piratach z Karaibów, Elizabeth czy King’s Speech. Za rolę w tym ostatnim otrzymał Oskara. Na koncie ma 3 dodatkowe nominacje do Oskara i wiele innych nagród. Mieszka w Brisbane. Sławne osoby Toni Collette - Podobno od małego widać było jej talent aktorski. Szerokiej publiczności znana jest z ról w takich filmach jak About The Boy, Little Miss Sunshine, czy Szósty Zmysł. Toni jest także muzykiem. Ma swój zespół, który nazywa się Toni Collette & The Finish. Sławne osoby Guy Pearce - Urodzony w Wielkiej Brytanii, ale w wieku trzech lat wyjechał z rodzicami do Australii. Karierę zaczynał w Neighbours, lokalnym odpowiedniku Klanu. W 1994 roku zagrał w kultowym już australijskim filmie Priscilla, Królowa Pustyni. W Stanach nie zagrał jeszcze żadnej wybitnej roli, ale regularnie pojawia się na ekranach kin. Zagrał między innymi w King’s Speech, LA Confidential, Hrabia Monte Christo czy Rules of Engagement. Sławne osoby Naomi Watts - Urodzona w Wielkiej Brytanii, wychowana w Australii. W Hollywood zauważono ją dzięki roli w filmie Mulholland Drive Davida Lyncha. Później był bardzo głośny film The Ring i rewelacyjny 21 Gramów, gdzie zagrała u boku Seana Penna, za rolę w którym dostała nominację do Oskara. Obecnie mieszka w Stanach. Sławne osoby Paul Hogan − australijski aktor i scenarzysta filmowy, zdobywca Złotego Globu. Najbardziej znany z roli Micka Dundee z serii filmów Krokodyl Dundee. Sławne osoby Simon Baker – australijski aktor filmowy i telewizyjny. Najbardziej znany z roli Patricka Jane w serialu CBS Mentalista. Sławne osoby Kylie Ann Minogue Urodzona w Melbourne australijska wokalistka, autorka tekstów piosenek i aktorka, wydała 12 albumów studyjnych, składankę Ultimate Kylie oraz zapisy koncertów i dużą liczbę singli. Jej płyty rozeszły się w nakładzie 68 milionów egzemplarzy na całym świecie. Od wielu lat mieszka i pracuje w Londynie. Muzyka Wielu australijskich muzyków, zarówno z obszaru muzyki klasycznej, współczesnej jak i rocka osiągnęło sukces na arenie międzynarodowej. Międzynarodowy sukces dotyczy m.in. Natalie Imbruglia, Kylie Minogue, Keith Urban, Silverchair, AC/DC, Savage Garden, Easybeats, Paul Kelly and Midnight Oil, Crowded House i INXS. Z kolei światowej klasy zespoły to Jet, John Butler Trio, The Vines oraz artyści Pete Murray i Alex Lloyd (zdjęcia) również zaistnieli na scenie światowej. Sport Na całym świecie jednak popularność poszczególnych sportów jest bardzo zróżnicowana. Oczywiście, są miejsca, w których piłka nożna również króluje i jest najbardziej znana, lecz nie dotyczy to każdego kraju. Do popularnych sportów w Australii bowiem nie zaliczamy wcale piłki nożnej, lecz przede wszystkim rugby i tak zwany krykiet. Również siatkówka jest tutaj bardzo znana. Właściwie nie wiadomo do końca, od czego tak naprawdę zależy popularność jakiejś dyscypliny. Jeśli chodzi o Australię, ludzie są bardzo zadowoleni z tego, że to właśnie te sporty cieszą się największym zainteresowaniem. Dzięki temu, że w Australii gra się w krykiet i rugby, a jak wiadomo, te sporty wymagają dobrej kondycji, często możemy spotkać się tam z wieloma wysportowanymi ludźmi. Sport Australian Open - Wielki Szlem Azji i Pacyfiku – międzynarodowe tenisowe mistrzostwa Australii, pierwszy z czterech turniejów zaliczanych do Wielkiego Szlema, rozgrywane od 1905 roku. Odbywają się corocznie w drugiej połowie stycznia na kortach Melbourne Park w Melbourne. Kuchnia W kuchni australijskiej używa się często mirtu cytrynowego zdjęcie, orzechów macadamia, szpinaku i bush tomatoes (owoce wyglądem przypominające pomidory, zwane pustynnymi rodzynkami lub winogronem- zdjęcie). Australijczycy cenią sobie różnorodność kulturową swojego kraju i mają „globalne” gusty. Lubią jeść mięso, najlepiej z grilla. Najpopularniejsza jest baranina, która w niczym nie przypomina tej, dostępnej w Polsce. Je się dużo wołowiny, ryb i owoców morza. Kuchnia Będąc w Australii naprawdę warto spróbować specyficznych potraw dla tego kraju. Tylko tam zjemy stek z kangura, krokodyla w sosie curry, filet ze strusia emu z migdałami i calvados, czy fish and chips, ale z rekina. Miłym zaskoczeniem okażą się bowiem dania, o których istnieniu wcześniej nawet nie słyszeliśmy. Kuchnia Aborygenów zaskakująco chętnie przyjęła także wpływy kuchni europejskiej i azjatyckiej. Dzięki temu Antypody stały się prawdziwą Ziemią Obiecaną dla smakoszy kulinarnych. Kuchnia australijska słynie również z przepysznych i świeżych owoców morza, które niewątpliwie najlepiej smakują w jednej z licznych portowych restauracji. Kuchnia australijska oferuje również smakowite skorupiaki, takie jak raki, czy homary. Ciekawostki • Jezioro Hillier (zdjęcie) w Australii ma jasno różowy kolor, naukowcy nie są w stanie wytłumaczyć dlaczego. • W Australii jest więcej kangurów niż ludzi. • W 1967 roku ówczesny premier Australii Harold Holt poszedł na plaże popływać i nigdy więcej go już nie zobaczono. Ciała nie znaleziono do dziś. • W Victorii tylko licencjonowany elektryk może zmienić żarówkę. • W Australii jest rzeka, która nazywa się ,,Never Never River”. Ciekawostki • W Australii ,,Burger King” nazywa się ,,Hungry Jack”. • Australia ma ponad 10.000 plaż. Każdego dnia można odwiedzać inną plażę przez 27 lat. • Autostrada w Australii jest pierwszą najdłuższą na świecie trasą, ma ona ok. 14.500 km (9000 mil), przechodzi ona przez cały kraj. • W Australii jest 10 razy więcej misiów koala niż wielbłądów. • Australia to wyspa otoczona przez ponad 8000 mniejszych wysp. • W pierwszej dziesiątce najniebezpieczniejszych wężów świata znajdują się te, które zamieszkują Australię. Koniec części 3/4
