PROGRAM DO ZAJĘĆ Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ PRZEZNACZONY DO REALIZACJI W KLASIE I W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 Autor programu: mgr inż. Agnieszka Zięba nauczyciel mianowany Publicznego Gimnazjum im. Wł. St. Reymonta w Kobielach Wielkich Numer programu w Szkolnym Zestawie Programów: ............................. Data zaopiniowania przez Radę Pedagogiczną: ............................... Data dopuszczenia do użytku szkolnego: .............................. PROGRAM DO ZAJĘĆ Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ PRZEZNACZONY DO REALIZACJI W KLASIE I W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 Spis treści I II Szczegółowe cele edukacyjne i wychowawcze. Treści nauczania z uwzględnieniem liczby godzin. III Procedury osiągnięcia celów IV Zadania. V Przewidywane efekty. VI Ewaluacja programu. I Szczegółowe cele edukacyjne i wychowawcze. Głównym celem programu jest nadrobienie zaległości i wyrównanie braków określonych na podstawie przeprowadzonego testu diagnozującego z wiadomości i umiejętności z zakresu matematyki po szkole podstawowej, jak również wynikających z kontroli bieżącego materiału, określonego w wymaganiach edukacyjnych z matematyki dla klasy I a na rok szkolny 2006/2007. Szczegółowe cele edukacyjne: ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI POSŁUGIWANIA SIĘ LICZBAMI obliczanie wartości wyrażeń arytmetycznych (wielodziałaniowych), w których występują liczby wymierne, z zastosowaniem reguł kolejności wykonywania działań; wykonywanie obliczeń procentowych; ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI POSŁUGIWANIA SIĘ SYMBOLAMI LITEROWYMI przekształcanie prostych wyrażeń algebraicznych; rozwiązywanie równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą; rozwiązywanie nierówności pierwszego stopnia z jedną niewiadomą; układanie równań i nierówności do zadań tekstowych; KSZTAŁTOWANIE WYOBRAŹNI GEOMETRYCZNEJ uporządkowanie, utrwalenie i poszerzenie wiadomości o figurach geometrycznych; rozpoznawanie figur osiowosymetrycznych i środkowosymetrycznych, wskazywanie osi symetrii i środka symetrii figury, rysowanie figury symetrycznej do danej figury względem prostej i figury symetrycznej względem punktu; rozpoznawanie kątów m.in. środkowych i wpisanych, stosowanie twierdzeń o kątach środkowych i kątach wpisanych; Strona 2 z 7 PROGRAM DO ZAJĘĆ Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ PRZEZNACZONY DO REALIZACJI W KLASIE I W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI STOSOWANIA MATEMATYKI wykorzystanie własności liczb i działań do wykonywania rachunków jak najprostszym sposobem; rozwiązywanie zadań tekstowych, w szczególności zadań wymagających obliczeń procentowych lub rozwiązywania równań; posługiwanie się podstawowymi jednostkami długości, masy i pola przy rozwiązywaniu różnych zagadnień praktycznych. Cele wychowawcze: ponoszenie odpowiedzialności za poziom swojej wiedzy i umiejętności; wyrabianie odpowiedzialności za jakość i wyniki pracy; rozwijanie systematyczności, pracowitości, samodzielności, wytrwałości i wiary we własne siły w pokonywaniu trudności oraz poczucia zadowolenia z własnej pracy; przyzwyczajanie do pełnego uzasadniania swoich sądów jako cecha każdego umysłu krytycznego i badawczego; rozwijanie umiejętności twórczego i logicznego myślenia; rozwijanie uczuć estetycznych, staranności, dokładności, przejrzystości zapisu; rozwijanie umiejętności planowania pracy (rozwiązania) zadań tekstowych; poszanowanie mienia szkolnego i własnego; II Treści nauczania z uwzględnieniem liczby godzin. Lp. LICZBY I DZIAŁANIA 1 Porównywanie, porządkowanie oraz zaokrąglanie liczb wymiernych. 1 2 Obliczanie wartości wyrażeń arytmetycznych. 1 3 Wykonywanie działań na liczbach wymiernych. 2 PROCENTY 4 Zamiana procentu na ułamek i odwrotnie. Wyrażanie i zaznaczanie procentu danych figur. Odczytywanie i rysowanie diagramów procentowych. 1 5 Rozwiązywanie zadań dotyczących procentów. 2 6 Przypomnienie, utrwalenie i poszerzenie wiadomości o prostych, odcinkach oraz kątach. 1 7 Rozwiązywanie zadań dotyczących kątów. 1 8 Powtórzenie wiadomości oraz rozwiązywanie zadań dotyczących trójkątów. 1 9 Powtórzenie wiadomości oraz rozwiązywanie zadań dotyczących czworokątów. 1 FIGURY GEOMETRYCZNE Treści nauczania , temat zajęć Liczba godzin Dział 10 Przypomnienie i zamiana jednostek masy, długości i pola. 1 11 Zaznaczanie zbiorów punktów w układzie współrzędnych. 1 12 Rozwiązywanie zadań dotyczących wielokątów. 2 Strona 3 z 7 13 Rozwiązywanie zadań dotyczących kątów w kole. 2 15 Obliczanie wartości liczbowych wyrażeń algebraicznych. 1 16 Przekształcanie wyrażeń algebraicznych. 2 17 Ćwiczenia rozwiązywania równań z jedna niewiadomą. 2 18 Rozwiązywanie nierówności liniowych. 1 19 Układanie równań i nierówności do zadań tekstowych. 1 20 Ćwiczenia rozwiązywania równań i nierówności. Rozwiązywanie zadań tekstowych. 1 21 Rysowanie figur symetrycznych względem prostej oraz wskazywanie osi symetrii figury. 1 SYMETRIA WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE Przypomnienie podstawowych wiadomości z wyrażeń algebraicznych. Zapisywanie wzorów na pola figur płaskich oraz pola i objętość znanych brył. 14 RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI KĄTY W KOLE PROGRAM DO ZAJĘĆ Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ PRZEZNACZONY DO REALIZACJI W KLASIE I W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 22 1 Rysowanie figur symetrycznych względem prostej i punktu. Rozpoznawanie figur osiowosymetrycznych i środkowosymetrycznych. 1 23 Ewaluacja programu. 1 24 Podsumowanie programu. 1 Razem 30 godz. III Procedury osiągnięcia celów. Realizacja celów wymaga od nauczyciela zwiększonego wysiłku, przemyślenia i zaplanowania wielu działań. W zajęciach biorą udział uczniowie mający braki po szkole podstawowej (rozpoznane po teście diagnozującym, opisane i przekazane zainteresowanym), mający trudności z zagadnieniem przeznaczonym do przypomnienia i uzupełnienia bądź chcących utrwalić swoją wiedzę w ramach planowanych działań na zajęciach edukacji matematycznej. Ponadto uczniowie zainteresowani muszą przekazać prowadzącemu zajęcia podpisane przez rodziców (prawnych opiekunów) zgody. Tematyka zajęć edukacji matematycznej wynika z rozpoznanych braków i jest zbieżna z realizacją bieżącego materiału na zajęciach matematyki w kl. I a prowadzonej przez p. Agnieszkę Ziębę. W przypadku problemów uczniów, na skutek braków i trudności z bieżącym materiałem, ilość zaplanowanych godzin może zostać zmieniona. Tematyka zajęć znajduje się na tablicy klasowej, do wglądu dla wszystkich uczniów klasy I a, w celu podjęcia decyzji o wzięciu udziału w zajęciach. Na zajęciach sprawdzana jest frekwencja i wszyscy uczniowie wykonują polecenia prowadzącego, prowadzą notatki w założonych przez siebie zeszytach. Na zebraniach rodzice są informowani o frekwencji uczniów na zajęciach. Strona 4 z 7 PROGRAM DO ZAJĘĆ Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ PRZEZNACZONY DO REALIZACJI W KLASIE I W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 Metody nauczania: ćwiczenia; pokaz z objaśnieniem; praca podręcznikiem, zbiorem zadań, kartą pracy; elementy metody przewodniego tekstu; burza mózgów; pogadanka (informacyjna, problemowa); praca z komputerem; metoda smily (buźki określające stopień zadowolenia); Środki dydaktyczne: tablica, kreda; zeszyt przedmiotowy (założony przez zainteresowanych); podręcznik, zbiór zadań lub karty pracy; zestawy komputerowe i odpowiednie oprogramowanie; plansze; materiały własne; ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI POSŁUGIWANIA SIĘ LICZBAMI Sprawność rachunkową nabytą w szkole podstawowej należy sprawdzać i doskonalić przy każdej nadarzającej się okazji, także przy omawianiu tematów dotyczących algebry czy geometrii. Zwracać często uwagę na kolejność wykonywania działań – kolejność tą przypominać i powtarzać. Przypomnieć na czym polega porządkowanie rosnące i malejące liczb, jak wykonuje się działania dodawania, odejmowania, mnożenia oraz dzielenia na liczbach wymiernych dodatnich, a jak na liczbach ujemnych. Uczniowie powinni jak najczęściej wykonywać w pamięci proste obliczenia w szczególności na liczbach całkowitych, działania na ułamkach zwykłych, działania na ułamkach dziesiętnych oraz obliczenia procentowe. Jeśli jest to możliwe stosować na początku lub końcu zajęć rachunek pamięciowy. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI POSŁUGIWANIA SIĘ SYMBOLAMI LITEROWYMI Przekładanie treści zadań na język symboli sprawia uczniom ciągle wiele trudności. Należy zwrócić uwagę, aby zaczynać od wyrażeń naprawdę prostych i powoli (stopniowo) podnosić stopień trudności. Uczniowie klasy I nie muszą umieć wykonywać działań na zbyt skomplikowanych wyrażeniach algebraicznych, gdyż tą umiejętność należy doskonalić w kolejnych latach nauki matematyki. Strona 5 z 7 PROGRAM DO ZAJĘĆ Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ PRZEZNACZONY DO REALIZACJI W KLASIE I W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 Doskonalić umiejętność posługiwania się językiem symboli i wyrażeń algebraicznych przy tematach z różnych działów. Zwracać uwagę na zapis wzoru na pola figur płaskich, jak również pole i objętość sześcianu czy prostopadłościanu – co sprawiło uczniom w teście diagnozującym wiele trudności. Tworzyć proste wyrażenia algebraiczny przy zadaniach tekstowych – zwracać uwagę na poprawny zapis. Przy rozwiązywaniu zadań za pomocą algebry powinniśmy starać się wyrabiać u uczniów nawyk sprawdzania otrzymanych wyników. Dotyczy to m.in. rozwiązywania równań czy zdań tekstowych, a tym samym eliminować problem uczniów z obliczaniem wartości liczbowej wyrażeń algebraicznych. KSZTAŁTOWANIE WYOBRAŹNI GEOMETRYCZNEJ Przy rozwiązywaniu zadań geometrycznych (z wyjątkiem zadań konstrukcyjnych) odwoływać się do wyobraźni, a rysunek traktować jako element pomocniczy – odręczny szkic pozwalający rozwiązać, zrozumieć pewien problem. Należy jednak zwracać uwagę na estetykę i czytelność wykonanych rysunków. Zwracać uwagę na poprawne oznaczanie osi układu współrzędnych, nadanie kierunków i ustalenie jednostek. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI STOSOWANIA MATEMATYKI Zwracać uwagę uczniów na wykonywanie rachunków jak najprostszym sposobem. Rozwiązując zadania korzystać z własności liczb i działań. Przypominać metodę rozwiązywania zadań z treścią. Ćwiczyć układanie do zdań wyrażeń algebraicznych i arytmetycznych, działań oraz równań. Rozwiązując zadania np. testowe zamknięte, eliminować wybór błędnych odpowiedzi, uzasadniać dokonywany wybór, unikać zbędnych rachunków. Wskazywać na zastosowanie matematyki w różnych dziedzinach życia i działalności człowieka. IV Zadania. Głównym zadaniem nauczyciela jest pobudzać aktywność uczniów, organizować procesu nauki i samokontroli. Stwarzać warunki do uzupełnienia braków oraz utrwalenia wiedzy i umiejętności matematycznych na poziomie klasy pierwszej. Wspomagać uczniów w rozpoznawaniu poziomu wiedzy i umiejętności w celu właściwego wyboru kierunku dalszego kształcenia. Dążyć do osiągnięcia założonych celów. Strona 6 z 7 PROGRAM DO ZAJĘĆ Z EDUKACJI MATEMATYCZNEJ PRZEZNACZONY DO REALIZACJI W KLASIE I W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 V Przewidywane efekty. Ogólnie uczeń powinien osiągnąć następujące umiejętności: - wykonywać proste działania w pamięci, - wykonywać działania na liczbach wymiernych zachowując kolejność działań, - zamieniać procent na ułamek i odwrotnie, - wyrażać w procentach zaznaczoną część figury, - wyznaczać procent danej liczby, - znaleźć liczbę gdy dany jest jej procent, - znaleźć stosunek procentowy dwóch liczb, - rozwiązać zadania dotyczące prostych, kątów, trójkątów, czworokątów, - zamieniać jednostki długości i pola, - zapisać wyrażenie algebraiczne obliczające pole figur płaskich, pole i objętość prostopadłościanu oraz sześcianu, - obliczać wartość liczbową wyrażeń algebraicznych, - przekształcać wyrażenia algebraiczne, - rozwiązać proste równanie i nierówność liniową, - ułożyć proste wyrażenie arytmetyczne lub algebraiczne do zadań z treścią, - poprawnie rysować układ współrzędnych (oznaczać osie, zaznaczać kierunek, jednostki) oraz zaznaczać i odczytywać współrzędne punktów, - wskazywać osie symetrii, - rozpoznawać figury osiowosymetryczne i środkowosymetryczne, - rysować figury symetryczne względem punktu i prostej, - przeprowadzać nieskomplikowanych rozumowania matematyczne. VI Ewaluacja programu. Przeprowadzenie testu diagnozującego na koniec I okresu i koniec II okresu. Porównanie i dokonanie analizy wyników testu na koniec okresów z wynikami testu diagnozującego przeprowadzonego na początku roku szkolnego. Strona 7 z 7