Model korpusk-bohra->elektr krąży wokół jądra(naładowany punkt materialny) przyciągany do jądra siłami elektrost. Elektr. Mogą poruszać się wokół jądra tylko po określonych orbitach, może przebywac tylko w pewnych określonych stanach o określonej energii, w tym stanie elektron nie traci energii. Elektr, krążący po orbicie Bohra nie opuszcza określonej przestrzeni kulistej. Model falowy de-broglie’a-elektron jako krążąca po orbicie cząstka elementarna i jako fala elektromagnetyczna. Dualizm korpuskularno-falowy-ruch cząstki poruszającej się z dużą prędk. Można przedst. W postaci rozchodzącej się fali Zasada nieoznaczoności heisenberga-nie można określić jednoczesnie położenia i prędkości elektronu w atomie Struktura elektronowa(zas pauliego) –liczby kwantowe (n l m s)/ liczby elektronow na powłokach (k-2 s2, L-8 s2p6, M-18 s2p6d10) Związek chemiczny a mieszanina – 1)Subst złożona z 2lub większej liczby atomów różnych pierw chem, powiązanych ze sobą w charakterystyczny sposób. Stosunek masowy pierw w związku chem jest określony i stały, ma właściwości odmienne od właśc.. subst z których powstał, składników związku nie można rozdzielić metodami fizycznymi. 2) mieszanina-utworzona z pierw, związków, lub pierw i związków, może być rozdzielana na składniki metodami fizycznymi. Stosunek mas może być dowolny, składniki zachowują swoje właściwości chemiczne, charakteryzuje się zmiennością składu. Prawo zachowania materii–w ukł.Zamkniętych tzn bez możliwości wymiany masy lub energii z otoczeniem, suma masy i energii jest wielkością stałą (masa może przechodzić częściowo lub całkowicie w energie i na odwrót)/∑(m+E)=const Prawo zachowania masy (materii) =>∑m=const / ∑(m=E/c2)= const Prawo Zach masy-atomy łącząc się ze sobą zachowują niezmienioną masę. W ukł zamkniętym ogólna masa produktów powstających w dowolnej reakcji chem jest równa masie substratów wziętych do reakcji Prawo stałości składu (stałych stosunków masowych)-stosunek mas pierw wchodzących w skład związku jest zawsze stały i charakteryst dla tego związku i nie zależy od sposobu powstawania tego związku. Założenia-atomy poszczeg pierw mają jednakowe masy, na daną liczbę atomów danego pierw przypada w określonej subst stała liczba atomów 2pierw Prawo boyle’a jeżeli ustalimy temp T1=T2, to iloczyn ciśnienia i objętości gazu doskonałego będzi zachowywać stałą wartość Prawo Gay-lussaca – przemiana izobaryczna- jeśli ustalimy ciśnienie p1=p2 to obj gazu dosk będzie się zmieniać wprost proporcjonalnie do jego temp bezwzględnej Prawo Charlesa- przemiana izochoryczna – przy stałej obj V1=V2 ciśnienie gazu jest wprost proporc do temp bezwzględnej Prawo wielokrotnych stosunków wagowych-gdy2pierw tworzą ze sobą wiecej niż 1związek, to ilości wagowe 1pierw przypadające na tę samą ilość wagową 2pierw można wyrazić przy pomocy stosunku liczb całkowitych (Dalton) Prawo prostych stosunków objętościowych w reakcjach między gazami-obj reagujących ze sobą gazów i obj gazowych produktów reakcji, odmierzone w tych samych warunkach ciśnienia i temp, pozostają do siebie w stosunku niewielkich liczb całkowitych’ Prawo rozcieńczeń Ostwalda-przybliżona zależność pomiędzy stopniem dysocjacji słabego elektrolitu od jego stężenia Prawo Avogadra-jednakowe objętości różnych gazów, w tych samych warunkach ciśnienia i temp zawierają jednakową liczbę cząsteczek-założenia-gazy są złożone z cząsteczek o określonej i stałej liczbie atomów. Objętość molowa dowolnej subst to stosunek masy molowej tej subst do jej gęstości w danej temp Vmol=M/d Liczby kwantowe-Właściwości poszczególnych elektronów-poziom energet, kształt orbitali, zachowanie w polu magnet, kierunek obrotu elektronu względem osi określa zespół 4liczb kwantowych :główna liczba kwantowa(określa ogólny stan energet elektronu w atomie), poboczna(precyzuje stan energetyczny elektronu na danym poziomie energetycznym), magnetyczna(określa niewielkie zmiany energet między elektronami o tych samych wartościach liczb kwantowych n i l oraz wzajemne ustawienie się orbitali w przestrzeni pod wpływem pola magnet), magnetyczna spinowa(charakteryzuje różnice w stanach energet elektronu związane z kierunkiem obrotu elektronu dookoła osi) Zakaz Pauliego-w atomie nie mogą znaleźć się 2elektrony o wszystkich identycznych liczbach kwantowych Prawo okresowości pierw-własności chem i fiz pierw ułożonych w szereg wg wzrastającej liczby atomowej powtarzaja się okresowo Wiązania chemiczne- kowalencyjne(atomowe-całkowicie niespolaryzowane,wydzielone elektrony znajdują siędokladnie w połowie odległości między nimi, a wiązania atomowe które łączą atomy różnych pierw są zawsze spolaryzowane, atomowe spolaryzowane-atomy osiągają konfigurację gazu szlachetnego zmieniająć liczbę elektronów na orbicie walencyjnej, wspólna para elektronowa należy jednoczesnie do 2atomów, ale o różnym stopniu,zależnym od elektroujemności, koordynacyjne-wiążąca para elektronowa pochodzi od 1zAtomów- donora, a 2atom, zwany akceptorem, uzupełnia tą parą swoją powłokę elektronową do konfiguracji najbliższego gazu szlachetnego)-wiązanie powstałe w wyniku uwspólnienie pary elektronów liczba par wynika z reguły oktetu. Wspólna para elektron należy jednocześnie do obu atomów, jonowe-wiązanie powstałe w wyniku przeniesienia elektronów z jednego atomu do drugiego i wzajemnego przyciągania powstałych jonów. Różnoimienne jony są ze sobą związane zwykłym oddziaływaniem elektrostatycznym, wiązania jonowe powst między atomami o b.dużej różnicy elektroujemnośći, cząsteczki związków mających wiązania jonowe są zdolne do dysocjacji elektrolitycznej, stopy i roztwory związków przewodzą prąd, metaliczne-dodatnie jony są otoczone „morzem”elektronów a elektrony walencyjne są uwspólnione, najeżą do wszystkich jonów metalu.Metale mają strukturę krystaliczną, każdy atom metalu ma dosyć luźno z rdzeniem atomowym związane elektrony walencyjne, elektr walencyjne przestają należeć do poszczególnych atomów i stają sięelektronami swobodnymi, stanowiącymi wspólną własność wszystkich atomów, sieć krystaliczna złożona z kationów metalu i gaz elektronowy oddziaływają na siebie stanowiąc istotę wiązania metalicznego. Oddziaływania między cząsteczkami/atomami- wiązanie międzycząsteczkowe(van der Waalsa)-oddziaływanie między obojętnymi cząsteczkami powodowane oddziaływaniem na siebie dipoli trwałych, indukowanych, lub elektronów w ruchu(siły dyspersyjne-polegają na przyciąganiu się falujących dipoli)_, wodorowe-jedna cząsteczka jest dawcą a 2 akceptorem protonu,dotyczy silnie elektroujemnych pierwiastków B,N,O które dysponują wolną parą elektronową, ogniwem łączącym 2cząst jest jon wodorowy, inne np. klatratowi Skala pH-i kwasy i zasady wpływają na stężenie jonów wodorowych, kwasy zwiększają stężenie gdy zasady je obniżają, kwasowość i zasadowość substancji może być mierzona przez stężenie obecnych w roztworze jonów wodorowych pH= -log [H+] 0-6kwasowe 7obojętne 8-14zasadowe. 0-kwas solny 2,5 coca-cola- 6,5 mleko 7 czysta woda 8 woda morska 14 roztwór NaOH Teorie kwasów i zasad : 1 Arrheniusa kwasem jest subst której cząsteczki odłączają protony a zasadą subst której cząsteczki odłączają jony wodorotlenowe. Wady-rozpuszcalnik nie odgrywa żadnej roli, wszystkie sole powinny tworzyć roztwory, które nie są ani kwasowe ani zasadowe 2 Bronsteda-Lowry’ego – kwas jest zdolny odłączyć(oddać) proton, zasada jest zdolna przyłączyć (pobrać) proton, istnieje zawsze para kwas-zasada. Reakcja kwas-zasada polega na przeniesieniu protonu z cząst kwasu do cząst zasady 3 Lewisa –kwas to związek który jes akceptorem w warunkach danej reakcji parę elektronową, zasada jest donorem pary elektronowej. Większość reakcji jako kwasowo-zasadowe. W tej teorii nie istnieje skala mocy kwasów i zasad-moc ta zależy od konkretnej reakcji i jest określona wartością stałej równowagi 4 Rozpuszczalnikowa- nawet niewielka dysocjacja rozpuszczalnika może wpłynąć na zachowanie sięrozpuszczonych w nim subst, kwasem jest subst która po rozpuszczeniu wytwarza kation charakterystyczny dla rozpuszczalnika, zasady-wytwarzają charakterystyczny anion 5 Usanowicza – kwasem jest każda subst zdolna do odszczepiania zasady i utworzenia soli, zasadą jest każdy donor anionów lub elektronów, akceptor kationów oraz każda subst zdolna do zobojętnienia kwasu i utworzenia soli. Elektroujemność-wielkość wprowadzona przez Paulinga dla scharakteryzowania zdolności atomu wchodzącego w skład cząsteczki do przyciągania ku sobie elektronów. Stanowi funkcję energii jonizacji(niezbędna do usunięcia elektronu) i powinowactwa elektronowego (efekt energetyczny związany z przyłączeniem elektronów do atomu i utworzenia anionów) Etlenu=3,5 Ewodoru=2,1 Δ=1,4 H-O wiązanie atomowe ~40%charakt. jonowy Hydroliza soli-nazywamy reakcję jonów z cząsteczkami wody w wyniku której następuje rozkład cząst wody z uwolnieniem jonu wodorowego lub hydroxylowego, następuje zakwaszenie lub alkalizacja roztworu wodnego. Sole mocnych kwasów i zasad nie ulegają hydrolizie. Gdy 1z elementów składowych soli należy do elektrolitów słabych to taka sól będzie ulegać hydrolizie, a tym samym będzie zmieniać pH roztworu. Reakcja hydrolizy kaionów jest wynikiem silnego oddziaływania wolnych par elektronowych cząsteczki wody z dodatnio naładowanym kationem Hydroliza soli słabych kwasów i mocnych zasad-stała hydrolizy soli słabego kwasu i mocnej zas jest ilorazem iloczynu jonowego wody i stałej dysocjacji słabego kwasu, który powst w wyniku hydrolizy Hydroliza soli słabych kwasów i słabych zasad- odczyn roztworu zależy od wielkości odpowiednich stałych dysocjacji kwasu i zasady Podział koloidów-W zależności od jednorodności wymiarów fazy rozproszonejmonodyspersyjne- koloidy w których cząstki fazy rozproszonej mają jednakową wielkość, polidyspersyjne- cząstki fazy rozproszonej mają różne wymiary W zależności od sposobu dyspergowania- asonacyjne- układy w których subst rozproszona samorzutnie przechodzi w stan koloidalny , dyspersyjne- układy w których subst rozproszoną otrzymuje się przez wymuszone rozdrobnienie W zależności od powinowactwa do rozpuszczalnika- liofilowe, mające duże powinowactwo do rozpuszczalnika, dzięki czemu cząstki koloidalne otaczają się cząstkami rozpuszczalnika, liofobowe- posiadające małe powinowactwo do rozpuszczalnika i na swojej powierzchni gromadzące ładunek elektryczny Metody otrzymywania układów koloidalnych- dyspersyjne-rozdrobnienie mechaniczne, elektryczne, polimeryzacja, zmniejszenie rozpuszczalności, redukcja, utlenianie, wymiana Metody oczyszczania- dializa, filtracja, wymiana jonowa Trwałość roztworów koloidalnych warunkują – ładunek na pow cząstki koloidalnej, solwatacja Elektrolity- subst które rozpuszczając się w wodzie lub innych rozpuszcz. Rozpadają się na jony dodatnie i ujemne, czyli ulegają dysocjacji elektrolitycznej. Kwasy HCL= H+ + Cl- zas NaOH= Na+ + OH- najczęściej spotykanym rozpuszczalnikiem jest woda, inne : ciecze niewodne –ciekły amoniak bezwodny kwas siarkowy lub octowy. Elektrolity które ulegają całkowitej lub niemal całkowitej dysocjacji nazywamy mocnymi, a te które w małej części uległy dysocjacji – elektrolity słabe Dysocjacja elektrolityczna-zdolność subst do dysocjacji zależy od jej polarności oraz polarności rozpuszczalnika, im silniej jest spolaryzowana cząsteczka tym łatwiej ulega rozpadowi na jony w rozpuszczalniku polarnym, chlorowodór w wodzie rozpada się na jony praktycznie całkowicie.. Stopień dysocjacji-stosunek liczby cząst subst które rozpadły się na jony do całkowitej rozpuszcz. Liczby cząst. Właściwości roztworów elektrolitów-Obecność jonów, cząstek naładowanych elektrycznie sprawa ze elektrolity przewodzą prąd, wykazują obniżenie prężności pary, podwyższenie temp wrzenia oraz obniżenie temp krzepnięcia.Każdy rodzaj jonów obecnych w roztworze wykazuje swoje charakterystyczne reakcje, niezależnie od tego jakie jony przeciwnego znaku znajdują sięw roztworze. Tlenki- Na2O, MgO, Al2O3, SiO2,P4O10, SO3, - uwzględniając tylko tlenki o najwyższych osiągalnych stopniach utlenienia pierwiastka łączącego się z tlenem, uzyskujemy następujący szerego tlenków w którym stopień utlenienie zgadza się z numerem porządkowym grupy ukł okresowego. Tlenki sodu i magnezu są związkami jonowymi. Tlenek glinu- jeszcze przeważa jonowy charakter związku, wiązanie Si-O silnie spolaryzowane wiązaniem kowalencyjnym, polaryzacja wiązań dalszych jest coraz słabsza. 3początkowe –wysokie temp topnienia, reszta ma obniżoną temp topnienia