VI Historicus
advertisement
VI Historicus (szkolny konkurs historyczny 2013/2014) 1. (5p.) Podpisz portret; najdokładniej nazwij postać- imię/imiona, numer, przydomek. A. ......………………………………. D. ……………………………………. B. ……………………………………. C. ……………………………………. E. ……………………………………. 2. (4 p.) Podaj kolejność wydarzeń: A. Nieszpory sycylijskie………… B. Noc długich noży……………... C. 18 brumaire'a roku VIII………. D. Herbatka bostońska…………… E. Cud domu brandenburskiego…. F. Noc św. Bartłomieja, zwana również krwawym weselem paryskim……………………… G. Pucz piwiarniany……………... H. II Defenestracja praska……….. 1 A. B. C. D. 4. 3. (4 p.)Podaj odpowiednią nazwę: Funkcjonująca w średniowiecznym systemie prawa feudalnego forma własności nieruchomości. Była to ziemia stanowiąca nieograniczoną własność, wolną od zobowiązań i ciężarów feudalnych, czym różniła się od lenna. Nazywana również własnością bezwarunkową oraz własnością dziedziczną…..…………………………………… ……………………….......................... Wysoki urząd w wielu państwach starożytnej Grecji. Urząd ten wywodził się z czasów królewskich, a spotykany był potem w wielu państwach. Najbardziej znana jest jednak ta instytucja w Atenach. Po reformach Klejstenesa nazwą tą oznaczano urzędującą w danym okresie część rady. W ramach bule 1/10 jej członków, tzn. 50 członków z każdej fyli……………………………………… ……………………………………… Dawna nazwa folwarku bez włościan lub gruntu bezprawnie oderwanego od majątku ziemskiego. W Pacta conventa jest to określenie ziemi, która została stracona przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów w trakcie jej wojen z lat 1648–1709. Królowie polscy zostali zobowiązani w pactach do odzyskania tych ziem…………………………….………… ………………………………………. Był to masowy i radykalny ruch polityczny istniejący na przestrzeni lat 1836-49 w Wielkiej Brytanii, który zmierzał do wprowadzenia demokratycznych zmian w systemie wyborczym oraz poprawy sytuacji ekonomicznej robotników………………………………………... …………………………....................... (4 p.) Uzupełnij: A. …………………………………… ………………..to olbrzymie sumy, jakie Księstwo Warszawskie było winne Napoleonowi (ok. 20 mln franków). B. …………………………………… ……………………..to zwycięstwo osiągnięte nadmiernym kosztem, np. z dużymi stratami w ludziach i sprzęcie wojennym, które są nieproporcjonalne do osiągniętych efektów. Nazwa pochodzi od imienia króla Epiru, który w III w. p.n.e. toczył wojnę z Rzymem i jego okupionej dużymi stratami, wygranej w bitwie pod Ausculum w roku 279 p.n.e. C. …………………………………… ……………...to termin określający wydarzenia, które przypadły pod koniec 1989 roku w Europie Środkowo-Wschodniej, związane z obaleniem ustroju komunistycznego w krajach tej części świata. D. ……………………………………… …………...to przenośnie: wyrok losu, niebezpieczeństwo, zagrożenie nieubłaganie wiszące nad człowiekiem. Określenie wywodzi się od losu, jaki spotkał, dworzanina tyrana Syrakuz Dionizjosa Starszego. Dionizjos, chcąc unaocznić swój los schlebiającemu mu dworzaninowi, który nazywał go najszczęśliwszym ze śmiertelników, zaproponował pochlebcy, aby ten na jeden dzień wcielił się w jego rolę, pozwolił mu nawet położyć się na swoim złotym łożu w pełnej przepychu komnacie i ucztować. 5. (5p.)Podaj polskie tłumaczenie: A. Mane, tekel, fares (hebr.) ......................................................... ......................................................... według przekazu biblijnego przepowiednia, napisana tajemniczą ręką, która pojawić się miała na ścianie pałacu 2 B. C. D. E. 6. babilońskiego władcy Baltazara podczas wydanej przez niego uczty. Veni, vidi, vici (łac.) - ……………. …………………………………… ……………………………………. według Plutarcha i Swetoniusza tymi słowami Gajusz Juliusz Cezar przekazał (47 p.n.e.) senatowi wiadomość o swym zwycięstwie nad Farnakesem II, królem Pontu, w bitwie pod Zelą. Divide et impera- ………………… …………………………………… …………………………………… stara i praktyczna zasada rządzenia polegająca na wzniecaniu wewnętrznych konfliktów na podbitych terenach i występowaniu jako rozjemca zwaśnionych stron. Jako pierwsi zastosowali ją Rzymianie na Półwyspie Apenińskim (podpisywali umowy między podbitymi ludami, zwanymi odtąd "sprzymierzeńcami", a sprzymierzeńcom nie wolno było podpisywać umów między sobą, przez to prowincje nie mogły się zjednoczyć, aby pokonać Rzymian). Amicus Plato, sed magis amica veritas- …………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… Autorstwo maksymy przypisuje się Arystotelesowi jako parafrazę zdania z jego Etyki nikomachejskiej: gdy jedno i drugie jest drogie, obowiązek nakazuje wyżej cenić prawdę (aniżeli przyjaciół). Galilaee, vicisti-…………………... …………………………………… …………………………………… ostatnie słowa Juliana Apostaty, cesarza z rodu Konstantyna, w chwili śmierci w 363r. (5p.) Jakie więzi pokrewieństwa łączyły królów? Ludwika XVI- Ludwika XVIII- Karola X: …………………………………………… ……………………………………………. Jakie? Zygmunta II Augusta- Annę Jagiellonkę- Zygmunta III Wazę- Jan II Zygmunt Zápolyę: ……………………….. …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………. 7. (3p.)Podaj tytuł mapy. ( co przedstawia?) …………………………………………… …………….……………………………… 8. (1p.) Oznaki i symbole władzy monarszej, królewskiej, jak: korona, berło, jabłko itp. nazywa się również ………………………. 3 9. (6p.) Połącz postacie z wydarzeniami; wpisz numer wydarzenia przy postaci: A. Hannibal……………………… B. Książę Juan de Austria………. C. Piotr I Wielki…………………. D. Wercyngetoryks………………. E. Gustaw II Adolf………………. F. Võ Nguyên Giáp……………… 1. Bitwa nad Jeziorem Trazymeńskim 2. Ofensywa Tết 3. Bitwa pod Lepanto 4. Bitwa pod Połtawą 5. Bitwa pod Alezją 6. Walki o Guadalcanal 7. Bitwa pod Lützen 10. (2p.)Spośród wymienionych wydarzeń wybierz dwa najwcześniejsze. Obok pierwszego chronologicznie wydarzenia wpisz literę A, obok drugiego literę B: 1. Bitwa pod Akcjum……………. 2. Ustanowienie trybuna ludowego……………………... 3. Bitwa pod Leuktrami………… 4. Śmierć Peryklesa……………... 5. Bitwa pod Maratonem………... 6. Bitwa pod Issos……………….. 7. Prawo dwunastu tablic………... 11. (5p.) Podpisz obrazek: A. …………………………………… ……………………………………. B. …………………………………… ……………………………………. C. …………………………………… ……………………………………. D. …………………………………… …………………………………… E. …………………………………… …………………………………… 4 12. (4p.) Kogo przedstawia rysunek? Podaj epokę oraz krótko scharakteryzuj postać. B. …………………………………… ……………………………………. ……………………………………. …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… 13. (8p.) Podaj tytuł obrazu oraz autora (imię i nazwisko) A. …………………………………… …………………………………… …………………………………… C. …………………………………… …………………………………… ……………………………………. D. …………………………………… …………………………………… …………………………………… 14. (4p.) Karykatura ta jest komentarzem do dwóch wydarzeń 5 historycznych. Podaj ich daty (dokładne) i krótko nazwij je. ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… 15. (4p.) Połącz cytaty z osobami. Wpisz obok wypowiedzi numer postaci: A. Pokój jest rzeczą cenną i pożądaną. Nasza generacja skrwawiona w wojnach na pewno na pokój zasługuje. Ale pokój, jak prawie wszystkie sprawy tego świata ma swoją cenę wysoką, ale wymierną. My w Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę. Jest jedna tylko rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna. Tą rzeczą jest honor. …………………………………………… B. Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewien, że mu tę rękę władza odrąbie w interesie klasy robotniczej, w interesie chłopstwa pracującego i inteligencji, w interesie walki o podnoszenie stopy życiowej ludności, w interesie dalszej demokratyzacji naszego życia, w interesie naszej Ojczyzny. …………………………. C. Żołnierze! Spotkał was ten zaszczy niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granicę rosyjskiego zaboru, jako czołowa kolumna wojska polskiego, idącego walczyć za oswobodzenie Ojczyzny. Wszyscy jesteście równi wobec ofiar, jakie ponieść macie. Wszyscy jesteście żołnierzami. Nie naznaczam szarż, każę tylko doświadczeńszym wśród Was pełnić funkcje dowódców. Szarże uzyskacie w bitwach. Każdy z was może zostać oficerem, jak również każdy oficer może znów zejść do szeregowców, czego oby nie było… Patrzę na was, jako na kadry, z których rozwinąć się ma przyszła armia polska i pozdrawiam Was, jako pierwszą kadrową kompanię……………………… D. Jeśli nam pomożecie, to sądzę, że ten cel uda nam się wspólnie osiągnąć... Jak? Pomożecie?... No…………………… 1. Józef Piłsudski 2. Józef Haller 3. Edward Gierek 4. Józef Cyrankiewicz 5. Józef Beck 16. (2p.) Przeanalizuj dane statystyczne i wykonaj polecenia A i B. Tabela. Zaludnienie Wielkopolski, Małopolski i Mazowsza w latach 1580–1700 Rok 1580 1650 1660 1700 Liczba Liczba mieszkańców mieszkańców w tysiącach na km2 3100 21,3 3830 26,3 2900 19,9 3250 22,3 Na podstawie: A. Mączak, Problemy gospodarcze, [w:] Polska XVII wieku, Warszawa 1977, s. 95 A. Podaj rok, w którym zaludnienie Wielkopolski, Małopolski i Mazowsza było najmniejsze. ..................................................................... B. Podkreśl właściwą odpowiedź. Wydarzenie, które miało wpływ na zaludnienie tych ziem we wskazanym przez Ciebie roku to: 1. wojna trzynastoletnia. 2. ostatnia wojna z Zakonem Krzyżackim. 3. potop szwedzki. 4. druga wojna północna. 6 17. (4p.) Podaj kolejność wydarzeń. Wpisz obok kolejność od najdawniejszego. A. Konkordat wormacki…… B. Bitwa pod Cuszimą……….. C. Koliszczyzna……………… D. Bitwa na Kosowym Polu……………………….. E. Upadek dynastii Qing…….. F. Bitwa pod Azincourt……… G. Pokój westfalski…………... H. Sobór trydencki…………… 18. (3p.) Obok zdania wpisz: prawda (P) lub fałsz (F). A. Bezprym był synem Bolesława Chrobrego………………………… B. Utrakwiści to odłam religijny kwakrów………………………….. C. „Moskiewska pożyczka” to pomoc dla komunistów w Czechosłowacji w 1968r…………………………… D. Ikonodulia to oddawanie czci ikonom, obrazom, wizerunkom bóstwa i symbolom rzeczy świętych…………………………... E. Gibelini i Gwelfowie to stronnictwa polityczne rywalizujące we Włoszech między XII a XIII wiekiem, głównie w okresie zmagań cesarza Fryderyka II z papiestwem…………………… F. Zwierciadło saskie to opis życia średniowiecznego chłopstwa…………………………. 19. (5p.) Po biogramie rozpoznaj kto jest? Podaj imię i nazwisko. A. Polski i francuski generał, jakobin polski, członek Rady Najwyższej Narodowej w czasie insurekcji kościuszkowskiej, pierwszy namiestnik Królestwa Polskiego, senator wojewoda Królestwa Polskiego w 1815, to …………………………………………… ……………………………………………. B. Książę, hetman wielki litewski od 1497 do swej śmierci w 1530r., wojewoda trocki od 1522, kasztelan wileński od 1511. Odniósł wiele zwycięstw, m. in. pod Orszą w 1514, to …………………………. ………………………………………......... C. Kapłan katolicki, uczony, prawnik, pisarz religijny i prawno-polityczny, obrońca interesów Polski w sporach z Krzyżakami. Brał udział w soborze w Konstancji (1414-1418), gdzie wystąpił z traktatem o władzy papieża i cesarza (Tractatus de potestate papae et imperatoris respectu infidelium), w którym postawił tezę o możliwości pokojowego współistnienia państw chrześcijańskich i pogan, to ………………………………… ……………………………………………. D. Polski polityk, publicysta polityczny, Minister Spraw Zagranicznych, poseł na Sejm Ustawodawczy RP oraz II i III Dumy. Współzałożyciel Narodowej Demokracji (endecji, ruchu narodowego), główny jego ideolog. Polski działacz niepodległościowy, postulujący w pierwszym etapie zjednoczenie wszystkich ziem polskich i uzyskanie autonomii w ramach Imperium Rosyjskiego, a później odzyskanie niepodległości w oparciu o sojusz z Rosją i ententą, zaś w opozycji do państw centralnych, to…………………… ……………………………………………. E. biskup krakowski (w l. 1208-1218), związany z kancelarią księcia Kazimierza Sprawiedliwego. Autor Kroniki polskiej, drugiego tego typu utworu w dziejach polskiej historiografii. Od 1764 błogosławiony Kościoła rzymskokatolickiego, patron diecezji sandomierskiej, to ……………………… …………………………………………… 20. (2p.) Nazwij ten symbol. Podaj co oznacza. …………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………. 7 21. (4p.) Słynne kobiety- podpisz, imię i nazwisko (imię) A. …………………………………… …………………………………… B. …………………………………… …………………………………… C. …………………………………… …………………………………… D. …………………………………… ……………………………………. 22. (3p.) Podaj nazwę. Potoczna nazwa powstałej w 1954 organizacji młodzieżowej, nazwanej od pseudonimu Karola Świerczewskiego, a następnie – już w ramach Związku Harcerstwa Polskiego. Jednym z założycieli był Jacek Kuroń. A. ....………………………………... Subkultura młodzieżowa funkcjonująca w Polsce do końca lat 50. XX w. Słowo to określa polski odpowiednik amerykańskiego bitnika, charakteryzujący człowieka niestosującego się do narzucanych norm, buntującego się wobec rzeczywistości. W Polsce wraz z walką z szarą rzeczywistością PRL-u wchodziła również walka polityczna. B. …………………………………… Potoczne określenie darmowego posiłku, jaki był wydawany na ulicach Warszawy biednym mieszkańcom miasta, m.in. osobiście przez ministra pracy i polityki społecznej na początku lat 90. XX wieku. Posiłkiem tym była grochówka. Następnie wyraz ten stał się synonimem zasiłku dla bezrobotnych. C. ……………………………………. 8
