Nazwa skały: MELAFIR

Nazwa skały: MELAFIR
Rys. 1. Makroskopowy widok melafiru (http://home.agh.edu.pl/~bartus)
Opis petrograficzny skały:
Typ skały1: wylewna, chemizm: zasadowy do obojętnego
Barwa: brunatna, brunatno-czerwona, czarna, (zmienna – zależna od mineralizacji wtórnej)
Struktura2: pełnokrystaliczna, porfirowa, afirowa (intersetralne)
Tekstura2: porowata lub migdałowcowa lub fluidalna bezładna
Skład mineralny3: pirokseny (augit), i plagioklazy (labrador-bytownit), minerały żelaziste: hematyt
magnetyt, czasem oliwiny, czerwonobrunatne pseudomorfozy iddingsytu*. Wypełnienie
pęcherzyków to najczęściej: kalcyt, opal, chalcedon, chloryty, minerały ilaste.
*Iddingsyt - agregaty minerałów z grupy chlorytu i goethytu (wodorotlenek żelaza) o rdzawoczerwonej barwie
stanowiące efekt zastępowania oliwinów
Środowisko powstawania skały (strefa głębokościowa), chemizm skały (zawartość krzemionki)
Opisano najczęściej występujące struktury i tekstury w skale (wg podziału Grubenmana)
3
Określono minerały występujące w skale zaczynając od tych, których jest najwięcej, a kończąc na minerałach,
których jest najmniej. Podany skład mineralny jest uśredniony – możliwe są pewne odstępstwa lub inne
proporcje składników
1
2
1
Pozycja skały na diagramach klasyfikacyjnych:
Rys. 2. Diagram (dydaktyczny)
(http://home.agh.edu.pl/~szydlak)
skał
magmowych
prezentujący
Dodatkowe zdjęcia:
Rys. 3. Makroskopowy widok melafiru (http://home.agh.edu.pl/~bartus)
2
ich
skład
mineralny
Rys. 4. Melafir ze zbiorów Muzeum Mineralogicznego im. Kazimierza Maślankiewicza we
Wrocławiu (http://pl.wikipedia.org/wiki/Melafir)
Opis skały:
Melafir jest skałą cechującą się chemizmem zasadowym, przechodzącym do obojętnego,
zaliczaną do klasy gabra i bazaltu. Nie ma on odpowiednika swojej nazwy w języku
angielskim, gdyż został zdyskredytowany przez IUGS (Międzynarodowa Unia Nauk
Geologicznych) – jest to typowa polska nazwa, za granicą melafiry zaliczane są do grupy
bazaltów. Melafiry, w odróżnieniu od bazaltów, cechują się migdałowcową strukturą i
większym bogactwem mineralogicznym. Pory w skale najczęściej wypełnione są minerałami
wtórnymi. Nazywane są niekiedy paleobazaltami wieku paleozoicznego, petrograficznie są
odpowiednikiem trachybazaltu i trachyandezytu. Melafiry bywają czarne, brunatne lub
czerwonawe, fioletowoszare. Wypełnienia pustych przestrzeni są barwy białej, zielonawej lub
żółtawej. Czerwone mealfiry występują przy powierzchni terenu, a swoją barwę
zawdzięczają związkom żelaza i domieszce iddingsytu. Czarne melafiry występują
przeważnie na większych głębokościach.
Występowanie:
 Dolny Śląsk w otoczeniu z porfirami z Niecki Śródsudeckiej i Północnosudeckiej
 Rejon Krakowski: Krzeszowice – Alwernia: Rudna, Regulice, Poręba Żegoty
Przeznaczenie: kruszywo łamane
3