pr 1 2017 - e

advertisement
Wykład 1
Historia rachunkowości
Dr Krzysztof Jonas
 Starożytny Egipt.
 Rolnicy płacili zbożem i lnem za korzystanie z
urządzeń irygacyjnych i wody – ilość dostarczanego
zboża rejestrowana była na ścianach ich domów
 W Egipcie funkcje księgowych pełnili pisarze
spisywali umowy i dbali o ich przestrzeganie
 Sumer .
 Archiwa z III tysiąclecia odnotowały stanowisko
księgowego i starszego księgowego.
 Zachowały się archiwa fabryki tekstyliów w Ur i
archiwa ostatniego króla.
 Mykeny.
 Ścisła ewidencja majątku i należności oraz zdarzeń
typu co od kogo otrzymano, komu ile wydano i kto jest
komu, ile winien
 Stary Testament.
 Księga Mądrości Syracha (Syr 42,7)
 „Cokolwiek przekazujesz niech będzie pod liczbą i
wagą, a dawanie i odbieranie – wszystko na piśmie”
 Czasy greckie i rzymskie – rozwój ewidencjonowania
faktów gospodarczych – dom, gospodarstwo, firma
handlowa, bank, gmina
 Najstarsze zabytki księgowości:
 1202 rok Leonardo Fibonacci „Liber Abaci”
 1211 rok księga bankiera z Bolonii
 1211 rok księga handlowa z Florencji
 1277
rok – Raguza (dziś: Dubrownik) „Liber
statutorum donae” – przepisy zobowiązujące do
odpowiedniego prowadzenia ksiąg
 1340 rok – najstarszy przykład księgowości podwójnej
– księga miejskiego urzędnika skarbowego (Massari) z
Genui
 - firma kupiecka z Florencji Giovanni Farolfi i spółka –





księga kupiecka z lat 1299 – 1300
- rejestry księgowe firmy Rinieri Fini i Bracia
Układ dwustronny (zapis wenecki, florencki) - partita
doppia
- Benedetto Cotruglio
Manuskrypt z 1458 roku „Della mercatura et del
Mercante perfetto” (O handlu i kupcu doskonałym) –
brak oryginału, są kopie z 1475 i 1484 roku ale o innym
tytule (Książka o sztuce handlu)
Dzieło wydane drukiem w 1573 roku
Luca Pacioli.
– franciszkanin i nauczyciel
matematyki na Uniwersytecie Rzymskim
 „”Summa de Arithmetica, Geometrica, Proportioni et
Proportionalite”
(Ogół wiadomości z zakresu
arytmetyki, geometrii, stosunku i proporcjonalności)
 Wydane drukiem w Wenecji w 1494 roku
 Dział 9 traktat 11 :„Particularis de Computis et
Scripturis” (Część o rachunkach i pisarzach) składa się
z 36 rozdziałów
i mówi „o sprawach, które
prawdziwemu kupcowi są potrzebne oraz o porządku w
jakim księgi prowadzić należy”
 Pierwsze regulacje prawne.
 Koniec XVII wieku, Francja „Ordonance de commerce”
(Ordonans o handlu) – kodeks Savary`ego
 Wprowadza do systemu prawnego
pojęcie ksiąg
handlowych i zasady ich prowadzenia, sporządzania
co dwa lata spisu inwentarza i przechowywania
wszystkich dokumentów przez 10 lat
 Był podstawą kodeksu Napoleona, kodeksu spółek w
Niemczech i Anglii
 XIX wiek – rewolucja przemysłowa i rozwój handlu –





powodują rozwój rachunkowości – rachunek kosztów i
sprawozdawczość finansowa
Wielka Brytania – 1844 rok – ustawa o spółkach
wprowadzająca obowiązek badania bilansu
1880 rok powstaje Instytut Biegłych Księgowych Anglii
i Szkocji
1890 rok USA ustawa antytrustowa
1906 rok ustawa zezwalająca na stanowienie
jednolitych zasad rachunkowości (US GAAP)
druga połowa XX w. poza USA tworzenie MSR a
później MSSF
 Najstarszym
zabytkiem są rejestry podskarbiego
królewskiego dotyczące wydatków na utrzymanie
króla i dworu z czasów króla Władysława Jagiełły
 Najstarsze księgi rachunkowe pochodzą z lat 1394 –
1412 i dotyczą żup solnych z Bochni – rejestry soli oraz
rejestry wypłat pieniężnych i rachunki szafarza
solnego
 Księgi rachunkowe zakonu krzyżackiego z lat 1399 –
1418 (istniały do II wojny światowej, pisane po
niemiecku)
 1484 – 1487 „Libri quitantiarum” – rejestry króla
Kazimierza Jagiellończyka – wykazy dóbr królewskich
– inwentarz
 1497 rok – rachunki i dokumenty księgowe żup w
Wieliczce
 Najstarsze księgi rachunkowe przedsiębiorstw
pochodzą z Gdańska z I połowy XV wieku
 Rozwiązania polskiej rachunkowości bazowały na
wzorach niemieckich
 Okres rozbiorów – 4 różne kodeksy handlowe
 Na przełomie XIX/XX wieku – Szkoła Lwowska –





podręczniki do nauki rachunkowości – dorobek
naukowy Tomasza Lulka, Witolda Skalskiego,
Marcelego Scheffsa.
Rok 1934 – polski kodeks handlowy – zawierał normy
prawne dotyczące prowadzenia rachunkowości przez
podmioty gospodarcze.
3 rodzaje ewidencji:
- pełna (podwójna)
- uproszczona (pojedyncza)
- kameralna (w jednostkach budżetowych)
 II wojna światowa – rozwiązania niemieckie
 Tuż po wojnie – powrót do rozwiązań przedwojennych
– po kilku latach wprowadzono zasady stosowane w
Związku Radzieckim – sprowadzenie rachunkowości
do ewidencji księgowej – prowadzone tylko dla
uzyskania informacji o wykonaniu odgórnie
narzuconych zadań
 Ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 roku
obowiązująca od 1 stycznia 1995 roku
 Nowelizacja ustawy o rachunkowości z 9 listopada
2000 roku obowiązująca od 1 stycznia 2002 roku –
dążenie do harmonizacji polskiego prawa bilansowego
z rozwiązaniami UE
Rok 2014 – kolejna nowelizacja – wprowadza pojęcie
firmy mikro i wzory sprawozdań dla niej
Rok 2015 – kolejna nowelizacja – wprowadza pojęcie
firmy małej i wzory sprawozdań dla niej oraz
modyfikuje istniejące sprawozdania
Download