PL PL UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU Rozporządzenie

KOMISJA
EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 12.8.2016 r.
COM(2016) 503 final
2016/0246 (NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, i tymczasowego stosowania umowy
między Unią Europejską a Księstwem Liechtensteinu w sprawie przepisów
dodatkowych dotyczących instrumentu wsparcia finansowego w zakresie granic
zewnętrznych i wiz, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego na lata 2014–
2020
PL
PL
UZASADNIENIE
1.
KONTEKST WNIOSKU
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 515/2014 z dnia 16 kwietnia 2014
r. ustanawiające, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, instrument na rzecz
wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz oraz uchylające decyzję nr
574/2007/WE weszło w życie w dniu 21 maja 2014 r. i zaczęło być stosowane od dnia 1
stycznia 2014 r.1.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 514/2014 z dnia 16 kwietnia 2014
r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz
instrumentu na rzecz wsparcia finansowego współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania
przestępczości oraz zarządzania kryzysowego również weszło w życie dnia 21 maja 2014 r. i
zaczęło być stosowane od dnia 1 stycznia 2014 r.2. Zgodnie z art. 19 rozporządzenia (UE)
nr 515/2014, przepisy rozporządzenia (UE) nr 514/2014 mają zastosowanie do instrumentu na
rzecz wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz w ramach Funduszu
Bezpieczeństwa Wewnętrznego (zwanego dalej „Funduszem Bezpieczeństwa Wewnętrznego
– granice i wizy”).
Celem Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego – granice i wizy jest ustanowienie
mechanizmu solidarności, w ramach którego uczestniczące w nim państwa są związane tymi
samymi europejskimi zasadami dotyczącymi kontroli granic zewnętrznych we wzajemnym
interesie, wzajemnie się reprezentując. Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego – granice i
wizy będzie służyć realizacji podstawowego celu dorobku Schengen, jakim jest podział
odpowiedzialności za „skuteczny, wysoki i jednolity poziom kontroli na granicach
zewnętrznych”, jak określono w art. 15 rozporządzenia (UE) nr 2016/399 Parlamentu
Europejskiego i Rady. Stanowi on zatem rozwinięcie dorobku Schengen.
Artykuł 5 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 515/2014 stanowi, że państwa uczestniczące we
wdrażaniu, stosowaniu i rozwijaniu dorobku Schengen uczestniczą w instrumencie zgodnie z
tym rozporządzeniem, oraz że należy zawrzeć porozumienia dotyczące wkładu finansowego
tych państw oraz określić przepisy dodatkowe niezbędne dla takiego udziału, w tym
postanowienia zapewniające ochronę interesów finansowych Unii i uprawnień kontrolnych
Trybunału Obrachunkowego, ponieważ odpowiednie układy o stowarzyszeniu nie obejmują
takich przepisów.
Celem projektu umowy z Liechtensteinem jest ustanowienie porozumień, o których mowa w
art. 5 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 515/2014, oraz umożliwienie Komisji przyjęcia
ostatecznej odpowiedzialności za wykonanie budżetu przydzielonego do tego instrumentu w
tym państwie stowarzyszonym, a także ustalenie jego wkładu do budżetu Unii w odniesieniu
do tego instrumentu.
W kwestii nadzoru budżetowego i kontroli finansowej, państwa członkowskie są objęte
zobowiązaniami horyzontalnymi (np. kompetencjami Trybunału Obrachunkowego i
Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF)) wynikającymi
bezpośrednio z Traktatu lub prawodawstwa wtórnego Unii. Zobowiązania te stosuje się w
państwach członkowskich bezpośrednio, a zatem nie są one ustanowione w rozporządzeniu
(UE) nr 515/2014. Zgodnie z art. 5 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 515/2014, należy je jednak
rozszerzyć na państwa stowarzyszone w drodze projektu umowy.
1
2
PL
Dz.U. L 150 z 20.5.2014, s. 143.
Dz.U. L 150 z 20.5.2014, s. 112.
2
PL
W celu ochrony interesów finansowych Unii przed nadużyciami finansowymi i innymi
nieprawidłowościami, rozporządzenie (UE) nr 514/2014 przyznaje personelowi Komisji,
Trybunałowi Obrachunkowemu i OLAF-owi prawo do uzyskania odpowiedniego dostępu w
celu przeprowadzenia kontroli. W art. 5 ust. 9 rozporządzenia (UE) nr 514/2014 dodano, iż
w umowach o współpracy z państwami trzecimi wyraźnie upoważni się Komisję, Trybunał
Obrachunkowy i OLAF do prowadzenia takich audytów, a także kontroli i inspekcji na
miejscu. W związku z tym taka możliwość została przewidziana w projekcie umowy.
2.
ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU
•
Podstawa prawna
Podstawę niniejszego wniosku dotyczącego podpisania umowy mającej na celu zawarcie
porozumień pomiędzy Unią Europejską a Liechtensteinem w sprawie wkładu tego kraju do
instrumentu na rzecz wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz na lata
2014–2020 oraz przepisów dodatkowych niezbędnych w odniesieniu do tego udziału stanowi
art. 77 ust. 2 i art. 218 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
•
Konieczność decyzji, której dotyczy wniosek
Na podstawie art. 5 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 515/2014 zawarcie umowy z
Liechtensteinem jest niezbędne do zawarcia porozumień dotyczących wkładu tego kraju do
instrumentu na rzecz wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz na lata
2014–2020 oraz określenia przepisów dodatkowych niezbędnych w odniesieniu do tego
udziału.
Zgodnie z art. 19 ust. 4 umowy konieczne jest tymczasowe stosowanie jej postanowień, z
wyjątkiem art. 5, począwszy od dnia następującego po jej podpisaniu.
•
Proporcjonalność
Nie dotyczy.
•
Wybór instrumentu
Nie dotyczy.
3.
WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ
OCENY SKUTKÓW
•
Wynik negocjacji
W dniu 28 maja 2014 r. Komisja przedstawiła zalecenie dla Rady wzywające do
upoważnienia Komisji do rozpoczęcia negocjacji z Norwegią, Islandią, Szwajcarią oraz
Liechtensteinem na temat umowy międzynarodowej ustanawiającej takie przepisy dodatkowe.
Komisja otrzymała od Rady upoważnienie do rozpoczęcia negocjacji z Norwegią, Islandią,
Szwajcarią oraz Liechtensteinem dotyczących umowy w sprawie warunków udziału tych
państw w Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego – granice i wizy w dniu 14 lipca 2014 r.
Negocjacje przeprowadzono wspólnie ze wszystkimi państwami stowarzyszonymi. Odbyły
się dwie rundy negocjacji. Ostateczne brzmienie projektu umowy z Liechtensteinem zostało
parafowane w dniu 30 marca 2016 r.
Komisja uważa, że cele wyznaczone przez Radę w jej wytycznych negocjacyjnych zostały
osiągnięte i że projekt umowy może zostać przyjęty przez Unię.
PL
3
PL
Państwa członkowskie były informowane o przebiegu negocjacji, zasięgano także ich opinii
na forum stosownych grup roboczych Rady.
Ostateczną treść umowy można podsumować następująco:
W projekcie umowy przewidziano roczny wkład finansowy Liechtensteinu do budżetu
Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego – granice i wizy w wysokości rocznej kwoty
obliczonej na podstawie procentowego udziału jego PKB w PKB wszystkich państw
uczestniczących w Funduszu [art. 10 i załącznik I]. Płatności roczne określono w art. 11.
Ponadto w projekcie umowy przewidziano również zasady wyznaczania instytucji
odpowiedzialnej i zasady dotyczące systemu rocznych sprawozdań.
Umowa zawiera również przepisy mające na celu ochronę interesów finansowych Unii przed
nadużyciami finansowymi i środki mające na celu zapewnienie zgodności z odpowiednimi
przepisami w zakresie zarządzania finansami i kontroli, jak określono w Traktacie o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”) oraz w prawodawstwie unijnym opartym na
postanowieniach TFUE.
Oceny ex-post/kontrole sprawności obowiązującego prawodawstwa
Nie dotyczy.
•
Konsultacje z zainteresowanymi stronami
Nie dotyczy.
•
Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy eksperckiej
Nie dotyczy.
•
Ocena skutków
Nie dotyczy, ponieważ wniosek ten jest powiązany z zarządzaniem programem, a jego celem
jest podpisanie umowy międzynarodowej, która została wynegocjowana na podstawie
wytycznych negocjacyjnych określonych przez Radę.
•
Sprawność regulacyjna i uproszczenie
Nie dotyczy.
•
Prawa podstawowe
Nie dotyczy.
4.
WPŁYW NA BUDŻET
W art. 10 i załączniku I do projektu umowy znajdują się postanowienia dotyczące rocznego
wkładu finansowego państwa stowarzyszonego do budżetu Funduszu Bezpieczeństwa
Wewnętrznego – granice i wizy, a także jego ewentualnego dostosowania do sytuacji opisanej
w załączniku I.
5.
ELEMENTY FAKULTATYWNE
•
Terytorialny zakres stosowania
Rozporządzenie (UE) nr 515/2014 stanowi rozwinięcie dorobku Schengen. W tym względzie
niniejsza umowa z Liechtensteinem również stanowi rozwinięcie dorobku Schengen.
PL
4
PL
Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do TUE i
TFUE, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji i nie będzie nią związana ani nie
będzie jej stosować. Zgodnie z art. 4 wyżej wspomnianego Protokołu Dania zdecyduje w
terminie sześciu miesięcy od daty przyjęcia przez Radę niniejszego wniosku, czy dokona
transpozycji tej decyzji do swego prawa krajowego.
Niniejszy wniosek stanowi bowiem rozwinięcie tych elementów dorobku Schengen, w
których Zjednoczone Królestwo i Irlandia nie uczestniczą, którymi nie będą związane i
których nie będą stosować, zgodnie z, odpowiednio, decyzjami Rady 2000/365/WE3 i
2002/192/WE4.
•
Plany wdrożenia i monitorowanie, ocena i sprawozdania
Art. 17 umowy określa stosowne uzgodnienia dotyczące sprawozdawczości i monitorowania.
Do dnia 15 lutego każdego roku, do roku 2022 włącznie, Liechtenstein jest zobowiązany
przedstawiać Komisji sprawozdanie roczne z wdrażania za poprzedni rok budżetowy.
•
Dokumenty wyjaśniające (w przypadku dyrektyw)
Nie dotyczy
•
Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku
Brak takiej potrzeby
W świetle powyżej przedstawionych rozważań Komisja wnioskuje, aby Rada przyjęła decyzję
o podpisaniu umowy w imieniu Unii i upoważniła przewodniczącego Rady do wyznaczenia w
tym celu należycie umocowanej osoby (lub osób);
Komisja opracowała odrębny wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie zawarcia załączonej
umowy między Unią Europejską a Księstwem Liechtensteinu w sprawie przepisów
dodatkowych dotyczących instrumentu wsparcia finansowego w zakresie granic
zewnętrznych i wiz, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego na lata 2014–20205.
Rada przyjmuje niniejszą decyzję po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego.
3
4
5
PL
Decyzja Rady z dnia 29 maja 2000 r. dotycząca wniosku Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i
Irlandii Północnej o zastosowanie wobec niego niektórych przepisów dorobku Schengen, Dz.U. L 131 z
1.6.2000, s. 43.
Decyzja Rady z dnia 28 lutego 2002 r. dotycząca wniosku Irlandii o zastosowanie wobec niej
niektórych przepisów dorobku Schengen, Dz.U. L 64 z 7.3.2002, s. 20.
Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej umowy między Unią
Europejską a Księstwem Liechtensteinu w sprawie przepisów dodatkowych dotyczących instrumentu
wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa
Wewnętrznego na lata 2014–2020, COM(2016) 504 final.
5
PL
2016/0246 (NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, i tymczasowego stosowania umowy
między Unią Europejską a Księstwem Liechtensteinu w sprawie przepisów
dodatkowych dotyczących instrumentu wsparcia finansowego w zakresie granic
zewnętrznych i wiz, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego na lata 2014–
2020
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 77 ust.
2 oraz art. 218 ust. 5,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
PL
(1)
Artykuł 5 ust. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 515/20146
stanowi, że państwa uczestniczące we wdrażaniu, stosowaniu i rozwijaniu dorobku
Schengen powinny uczestniczyć w instrumencie zgodnie z tym rozporządzeniem, oraz
że należy zawrzeć porozumienia dotyczące wkładu finansowego tych państw oraz
określić przepisy dodatkowe niezbędne dla takiego udziału, zawierające postanowienia
zapewniające ochronę interesów finansowych Unii i uprawnień kontrolnych
Trybunału Obrachunkowego.
(2)
W dniu 14 lipca 2014 r. Rada upoważniła Komisję do rozpoczęcia negocjacji z
Królestwem Norwegii, Republiką Islandii, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem
Liechtensteinu dotyczących umowy w sprawie warunków uczestnictwa tych państw w
Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego – granice i wizy. Negocjacje z Księstwem
Liechtensteinu zostały pomyślnie zakończone parafowaniem umowy w dniu 30 marca
2016 r.
(3)
Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu (nr 22) w sprawie stanowiska Danii, załączonego do
Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania
nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji i nie jest nią związana ani jej nie stosuje.
Ponieważ niniejsza decyzja ma na celu rozwinięcie przepisów dorobku Schengen,
zgodnie z art. 4 tego protokołu Dania podejmuje w terminie sześciu miesięcy po
przyjęciu przez Radę niniejszej decyzji decyzję, czy dokona jej transpozycji do swego
prawa krajowego.
(4)
Niniejsza decyzja stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w którym
Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy zgodnie z decyzją Rady 2000/365/WE z dnia
29 maja 2000 r. dotyczącą wniosku Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii
i Irlandii Północnej o zastosowanie wobec niego niektórych przepisów dorobku
6
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 515/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r.
ustanawiające, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, instrument na rzecz wsparcia
finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz oraz uchylające decyzję nr 574/2007/WE (Dz.U. L
150 z 20.5.2014, s. 143).
6
PL
Schengen; Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy zatem w jej przyjęciu, nie jest nią
związane ani jej nie stosuje7.
(5)
Niniejsza decyzja stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w którym
Irlandia nie uczestniczy zgodnie z decyzją Rady 2002/192/WE z dnia 28 lutego
2002 r. dotyczącą wniosku Irlandii o zastosowanie wobec niej niektórych przepisów
dorobku Schengen8; Irlandia nie uczestniczy zatem w jej przyjęciu, nie jest nią
związana ani jej nie stosuje.
(6)
Umowa powinna zostać podpisana w imieniu Unii, z zastrzeżeniem jej zawarcia w
późniejszym terminie.
(7)
Zgodnie z art. 19 ust. 4 umowę, z wyjątkiem jej art. 5, należy stosować tymczasowo
począwszy od dnia jej podpisania.
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Niniejszym zatwierdza się w imieniu Unii Europejskiej podpisanie umowy między Unią a
Księstwem Liechtensteinu w sprawie przepisów dodatkowych dotyczących instrumentu
wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz, w ramach Funduszu
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, na lata 2014–2020, z zastrzeżeniem zawarcia tej umowy.
Tekst umowy, która ma zostać podpisana, dołącza się do niniejszej decyzji.
Artykuł 2
Sekretariat Generalny Rady ustanawia instrument przekazujący pełne uprawnienia do
podpisania umowy, z zastrzeżeniem jej zawarcia, osobie wskazanej (osobom wskazanym)
przez negocjatora umowy.
Artykuł 3
W oczekiwaniu na jej wejście w życie, umowę, z wyjątkiem jej art. 5, stosuje się tymczasowo
od dnia jej podpisania, zgodnie z art. 19 ust. 4.
Artykuł 4
Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.
Sporządzono w Brukseli dnia r.
W imieniu Rady
Przewodniczący
7
8
PL
Decyzja Rady z dnia 29 maja 2000 r. dotycząca wniosku Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i
Irlandii Północnej o zastosowanie wobec niego niektórych przepisów dorobku Schengen, Dz.U. L 131 z
1.6.2000, s. 43.
Decyzja Rady z dnia 28 lutego 2002 r. dotycząca wniosku Irlandii o zastosowanie wobec niej
niektórych przepisów dorobku Schengen, Dz.U. L 64 z 7.3.2002, s. 20.
7
PL