procedura utrzymania czystości

PA/KZ/21
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA
Strona 1/6
P ro ce du ra a k r ed yta c yjn a
W ydan i e 1
Dekontaminacja sprzętów
i pomieszczeń szpitalnych
Egzemplarz Nr
Imię i nazwisko
Opracował
Katarzyna Konrad, Adam Biernacki
Zatwierdził
Jacek Domejko
Obowiązuje od dnia :
data
podpis
Niniejsza procedura jest własnością Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy.
Zabrania się jej kopiowania i rozpowszechniania bez zgody Dyrektora.
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA
PA/KZ/21
Strona 2/6
D e k o n t a m i n a c j a s p r z ę t ó w i p o m i e s z c z e ń s z p i t a l n yc h
W ydan i e 1
1. Cel procedury
Celem niniejszej procedury jest zmniejszenie ryzyka wystąpienia zakażeń oraz
przerwanie dróg transmisji zakażenia.
2. Przedmiot:.
Przedmiotem procedury są metody i zasady dekontaminacji sprzętów i pomieszczeń
szpitalnych.
3. Zakres obowiązywania:
1) Procedura obowiązuje we wszystkich komórkach organizacyjnych SP ZOZ z
wyjątkiem działów administracyjnych.
2) Załącznik nr 1 – obowiązuje we wszystkich oddziałach szpitalnych z wyjątkiem
OA i IT.
3) Załącznik nr 2, 3, 4 - obowiązuje we wszystkich komórkach organizacyjnych SP ZOZ
z wyjątkiem działów administracyjnych.
4) Załącznik nr 4 - obowiązuje we wszystkich komórkach organizacyjnych SP ZOZ
z wyjątkiem działów administracyjnych, centralnej sterylizatorni, apteki i bloków.
5) Załącznik nr 5 – obowiązuje w oddziale okulistyczny z pododdziałem okulistycznym
dziecięcym.
6) Załącznik nr 6 – obowiązuje w bloku operacyjnym i bloku porodowym.
7) Załącznik nr 7 – obowiązuje w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii.
4. Odpowiedzialność:.
1)Za wdrożenie procedury odpowiada personel „łącznikowy” oddziałów i bloków,
a w pozostałych komórkach – kierownicy.
2)Odpowiedzialni za wykonanie procedury są pielęgniarki, położne oraz salowe i
sanitariusze komórek organizacyjnych wskazanych w punkcie 3 niniejszej procedury.
3)Bieżący nadzór nad prawidłowym wykonywaniem procedury sprawują
pielęgniarki oddziałowe w oddziałach i blokach , pielęgniarka nadzorująca w centralnej
sterylizatorni, a w pozostałych komórkach organizacyjnych – kierownicy.
4)Ponadto do kontroli upoważnieni są : lekarz koordynator ds. kontroli zakażeń
szpitalnych, pielęgniarka epidemiologiczna oraz audytorzy wewnętrzni.
Częstotliwość kontroli określona jest w rocznym planie pracy pielęgniarki
epidemiologicznej.
Niniejsza procedura jest własnością Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy.
Zabrania się jej kopiowania i rozpowszechniania bez zgody Dyrektora.
PA/KZ/21
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA
Strona 3/6
D e k o n t a m i n a c j a s p r z ę t ó w i p o m i e s z c z e ń s z p i t a l n yc h
W ydan i e 1
5. Definicje:
Dekontaminacja: proces niszczenia biologicznych czynników chorobotwórczych,
poprzez mycie, dezynfekcję i sterylizację.
Dezynfekcja: proces redukcji biologicznych czynników chorobotwórczych poprzez
zastosowanie metod fizycznych lub chemicznych.
Dezynfekcja niskiego stopnia : proces redukcji wegetatywnych form bakterii,
wirusów osłonkowych ( tj. HBV, HCV, HIV) i grzybów ( oznaczenie preparatu B,F,V).
Dezynfekcja średniego stopnia : proces redukcji wegetatywnych form wszystkich
gatunków bakterii ( w tym Mycobacterium tuberculosis ), wszystkich wirusów oraz
grzybów ( oznaczenie preparatu B,Tbc, F,V).
Dezynfekcja wysokiego stopnia : proces redukcji wszystkich wegetatywnych form
biologicznych czynników chorobotwórczych ( bakterie , wirusy, grzyby) z wyjątkiem dużej
ilości form przetrwalnikowych ( oznaczenie preparatu B,Tbc, F,V, S).
Mycie: etap dekontaminacji, usuwający zarówno zabrudzenia ( brud, kurz, substancje organiczne), jak
i pewną ilość biologicznych czynników chorobotwórczych..
Preparat dezynfekcyjny bakteriobójczy ( B) : preparat chemiczny o działaniu bójczym na
wegetatywne formy bakterii ( oprócz prątków gruźlicy).
Preparat dezynfekcyjny grzybobójczy ( F) : preparat chemiczny o działaniu bójczym na grzyby.
Preparat dezynfekcyjny prątkobójczy ( Tbc) : preparat chemiczny o działaniu bakteriobójczym,
także w odniesieniu do prątków gruźlicy.
Preparat dezynfekcyjny wirusobójczy ( V) : preparat chemiczny wykazujący działanie bójcze w
odniesieniu do wirusów.
Skażenie ( kontaminacja) : zanieczyszczenie biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi
powierzchni przedmiotów, sprzętu i aparatury medycznej, wody lub powietrza.
Sprzątanie: proces, który ma na celu utrzymanie pomieszczenia w czystości oraz uniknięcie
gromadzenia się zanieczyszczeń mechanicznych ( kurz, substancje organiczne) wraz z biologicznymi
czynnikami chorobotwórczymi.
Strefa bezdotykowa: obejmuje wszystkie powierzchnie, które nie mają bezpośredniego ( za
pośrednictwem rąk personelu, pacjentów, osób odwiedzających oraz sprzętu medycznego) kontaktu z
pacjentem, np. podłogi , ściany , okna.. Ryzyko kontaminacji tych obszarów jest na ogół niewielkie .
Strefa dotykowa: obejmuje wszystkie powierzchnie, z którymi pacjent , personel i osoby odwiedzające
kontaktują się często, ale nie zostały skażone wydalinami i wydzielinami pochodzenia ludzkiego ( np.
krew, mocz, plwocina, kał, płyn mózgowo-rdzeniowy, treść żołądkowa). Z uwagi na częsty kontakt za
pośrednictwem rąk lub sprzętu medycznego, ryzyko kontaminacji tych obszarów jest duże, np. klamki,
uchwyty, kontakty, słuchawki telefoniczne, ramy łóżek , poręcze krzeseł, blaty robocze, strefa wokół
umywalki oraz zewnętrzne powierzchnie sprzętów i aparatury medycznej.
6. Dokumenty związane:
1)Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych
u ludzi ( Dz. U. Nr 234, poz. 1570),
2)”Zasady utrzymania czystości w zakładach opieki zdrowotnej”P. Grzesiowski, M. Kowalski, E.
Lejbrandt, M. Malara, R. Pawletko, M. Sobania, A. Tymoczko, A. Ziółko.
3) „Czyste powietrze w salach operacyjnych” materiały szkoleniowe dla pielęgniarek epidemiologicznych
Zeszyt IV, Wrocław 2005,
4) Obowiązująca procedura „ Stosowanie preparatów dezynfekcyjnych”,
5) Obowiązująca procedura „ Dezynfekcja powierzchni”,
6) Obowiązująca procedura „Higiena rąk”.
Niniejsza procedura jest własnością Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy.
Zabrania się jej kopiowania i rozpowszechniania bez zgody Dyrektora.
PA/KZ/21
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA
Strona 4/6
D e k o n t a m i n a c j a s p r z ę t ó w i p o m i e s z c z e ń s z p i t a l n yc h
W ydan i e 1
7. Zakres czynności dekontaminacji w poszczególnych obszarach szpitala.
CZYNNOŚĆ
OBSZAR MYCIA
OBSZAR DEZYNFEKCJI
NISKIEGO STOPNIA
OBSZAR DEZYNFEKCJI
ŚREDNIEGO STOPNIA
PREPARAT
PROFESJONALNY
DETERGENT
PREPARATY O SPEKTRUM
co najmniej ( B, F) ORAZ V –
OSŁONKOWE ( m.in HBV,
HCV, HIV)
PREPARATY O SPEKTRUM
B, F, Tbc i wszystkie V)
- korytarze,klatki schodowe,
- windy,
- poczekalnie dla pacjentów,
- kuchnie,
- biura,
- pomieszczenia techniczne,
STREFA
BEZDOTYKOWA
- szatnie ogólne,
- magazyny zasobów
czystych ( apteka, oddział),
- ogólne sale chorych,
- gabinety diagnostycznozabiegowe,
- toalety, łazienki,
- sale chorych (IT,SOR,OAiIT)
- sale chorych z immunosupresją,
- centralna sterylizatornia- strefa
materiałów czystych i sterylnych,
- pomieszczenia laboratoryjne
ogólne,
- magazyny zasobów
czystych (oddział, bloki,
centralna sterylizatornia)
- pokoje socjalne,
- blok operacyjny ,
- blok porodowy,
- sale kardiologii inwazyjnej,
- brudowniki,
- pomieszczenia składowania
odpadów, brudnej bielizny,
- pomieszczenia porządkowe,
- pomieszczenie pro morte,
- pomieszczenia laboratoryjne
- centralna sterylizatornia – strefa
brudna,
- izolatki*
- gabinety diagnostyki
nieinwazyjnej
- korytarze zewnętrzne,
- korytarze wewnętrzne,
- blok operacyjny ,
- klatki schodowe,
- windy,
- blok porodowy,
- biura,
- poczekalnie dla pacjentów,
- sale kardiologii inwazyjnej,
-pomieszczenia techniczne,
- centralna sterylizatornia- strefa
materiałów czystych i sterylnych,
- gabinety diagnostycznozabiegowe,
- magazyny zasobów czystych (
apteka, oddział),
- sale chorych (IT,SOR,OAiIT),
- szatnie ogólne,
- kuchnia,
STREFA
- pokoje socjalne
DOTYKOWA
- ogólne sale chorych,
- gabinety diagnostyki
nieinwazyjnej
- sale chorych oparzonych,
- izolatki*
brudowniki,
-toalety,
łazienki,
-pomieszczenia
składowania odpadów, brudnej
bielizny, -pomieszczenia
porządkowe, -pomieszczenie pro
morte, -pomieszczenia
laboratoryjne -centralna
sterylizatornia – strefa brudna,
- * Dekontaminacjię izolatek pacjenta zakażonego drobnoustrojem wytwarzającym spory należy
przeprowadzić preparatem również o działaniu sporobójczym ),
Niniejsza procedura jest własnością Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy.
Zabrania się jej kopiowania i rozpowszechniania bez zgody Dyrektora.
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA
PA/KZ/21
Strona 5/6
D e k o n t a m i n a c j a s p r z ę t ó w i p o m i e s z c z e ń s z p i t a l n yc h
W ydan i e 1
- w przypadku pacjenta zakażonego Mycobacterium tuberculosis stosować preparat dezynfekcyjny
odpowiedni do zagrożenia tj. o spektrum Tbc ( Mycobacterium tuberculosis) oraz nie należy używać
preparatów w atomizerze,
- w przypadku zakażenia lub kolonizacji pacjenta czynnikami alarmowymi należy stosować preparat
dezynfekcyjny odpowiedni do zagrożenia , np. w przypadku biegunek wirusowych preparat o zakresie
działania na V ( wszystkie)
Powyższy zakres dekontaminacji określa standardowe wymagania dotyczące mycia i dezynfekcji w
obszarze szpitalnym. Nie dotyczy dekontaminacji interwencyjnej, podczas której, z uwagi na
nietypowy dla zdefiniowanego obszaru poziom i rodzaj skażenia , wymagane jest zastosowanie
bardziej rygorystycznych, niż standardowo, metod dekontaminacji. Decyzję taką należy podejmować
po zasięgnięciu opinii Zespołu ds. kontroli zakażeń szpitalnych.
8. Zasady przeprowadzania dekontaminacji w szpitalu.
1) Mycie/dezynfekcję poszczególnych powierzchni należy rozpocząć od najwyżej położonych
lub od tych, które uważane są za najczystsze, a kończąc na najniżej położonych lub najbardziej
zabrudzonych.
2) Personel sprzątający , wykonujący mycie lub dezynfekcję w poszczególnych obszarach,
powinien przestrzegać procedur higienicznych właściwych dla danego obszaru oraz stosować
środki ochrony indywidualnej odpowiednie do zagrożenia.
3) Wózek oraz sprzęt sprzątający bezpośrednio po zakończonej pracy powinien być poddany
dezynfekcji i myciu,
4) Wózek oraz sprzęt sprzątający przechowywać w stanie suchym i czystym, w miejscu
niedostępnym dla pacjentów i osób odwiedzających.
5) Nakładki na mopy należy stosować jako jednorazowego kontaktu, tj. mop raz użyty do
mycia/dezynfekcji powierzchni nie większej niż . ok. 10m², nie może być ponownie użyty –
należy go wyrzucić do czerwonego worka polietylenowego i przeznaczyć do prania.
6) Ściereczki po zakończonej pracy podlegają praniu poprzez zastosowanie preparatów
myjących/piorących i dezynfekcyjnych.
7) Kody kolorów ściereczek:
- kolor żółty :powierzchnie i sprzęty w salach operacyjnych, porodowych, gabinetach
diagnostyczno- zabiegowych, gabinetach diagnostyki nieinwazyjnej, salach kardiologii
inwazyjnej, izolatkach, salach i gabinetach SOR, IT, OA i IT , izolatkach, pomieszczeniach
laboratoryjnych, punkty mycia rąk we wszystkich pomieszczeniach,
- kolor różowy ( lub czerwony): powierzchnie i sprzęty w brudownikach, pomieszczeniach
porządkowych, magazynach odpadów, brudnej bielizny, strefie brudnej centralnej
sterylizatorni, pomieszczeniu pro morte, łazienkach i sanitariatach, z wyjątkiem deski
sedesowej, muszli klozetowych i pisuarów*, kosze i wózki transportowe na odpady i brudną
bieliznę
* stosujemy materiały jednorazowe ( np. ręczniki, lignina),
- kolor niebieski: meble i sprzęty znajdujące się we wszystkich pozostałych pomieszczeniach
Ściereczki zmieniamy w zależności od mytych/dezynfekowanych powierzchni w
pomieszczeniach poszczególnych obszarów.
Niniejsza procedura jest własnością Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy.
Zabrania się jej kopiowania i rozpowszechniania bez zgody Dyrektora.
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA
PA/KZ/21
Strona 6/6
D e k o n t a m i n a c j a s p r z ę t ó w i p o m i e s z c z e ń s z p i t a l n yc h
W ydan i e 1
9. Wymagania dotyczące czystości powietrza stawiane wybranym pomieszczeniom szpitala
I klasa czystości
do 70 JTK/M³
Obejmuje pomieszczenia o możliwie najwyższej aseptyce. Należą do nich:
- sale operacyjne wysokoaseptyczne, w których przeprowadza się operacje
mózgu, leczy się ciężkie poparzenia,
- boksy jałowe,
- pracownie płynów infuzyjnych,
- sale łóżkowe specjalne dla chorych z oparzeniami.
II klasa czystości
do 300 JTK/M³
Obejmują pomieszczenia o niskim poziomie baterii.
Do takich pomieszczeń należą:
- sale operacyjne w bloku operacyjnym,,
- sale pooperacyjne - wybudzeń,
- pokoje wcześniaków,
- sale przygotowania pacjentów i lekarzy ,
- sala cięć cesarskich.
Obejmuje pomieszczenia o normalnym poziomie bakterii.
Zalicza się do nich:
- sale porodowe,
- sale zabiegowo-operacyjne,
- centralna sterylizatornia – część czysta,
- centralna sterylizatornia – część brudna,
- sale endoskopii,
- sale RTG,
- pracownie diagnostyczne.
III klasa czystości
do 700 JTK/M³
Niniejsza procedura jest własnością Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy.
Zabrania się jej kopiowania i rozpowszechniania bez zgody Dyrektora.