Niekorzystny wpływ warunków pracy na stan
advertisement
Niekorzystny wpływ warunków pracy na stan zdrowia pracujących nie ogranicza się do zmian chorobowych odpowiadających klasycznym chorobą zawodowym w ich lekarskoprawniczym rozumieniu. Szkodliwości i uciążliwości zawodowe mogą być czynnikiem modyfikującym przebieg lub współdziałającym w powstawaniu niektórych chorób przewlekłych występujących z dużą częstotliwością w populacji ogólnej. Należą do nich tzw. Choroby cywilizacyjne jak przewlekłe nieswoiste choroby płuc, zwyrodnienia stawów i kręgosłupa, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, zespoły nerwicowe .Angielska terminologia określa je nazwa” work related diseases”(choroby związane z praca).W Polsce przyjęto nazwę choroby parazawodowe. W zapobieganiu tych chorób najwięcej może uczynić sam pracownik poprzez dbanie o siebie i swój organizm(należyte odżywianie, wypoczynek, badania kontrolne). Jak wynika z powyższego choroba niedokrwienna serca jest jedną z chorób parazawodowych. U nas w Polsce częstotliwość występowania tejże choroby jest bardzo duża. Jednocześnie choroba ta jest najczęstszym powodem inwalidztwa i niezdolności do pracy w naszym kraju. Wszystkie zawody u których występuje duże narażenie na stres, brak możliwości ruchu są zagrożone chorobą wieńcową(kierownicy, dyrektorzy, managerzy). Aby zrozumieć lepiej mechanizm choroby wieńcowej przypomnę na wstępie budowę serca. BUDOWA SERCA Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Serce- najważniejszy element układu krwionośnego -jest mięśniem, a właściwie systemem dwóch mięśni tłoczących krew do całego układu. Serce skała się z dwóch komór (prawej i lewej) i dwóch przedsionków(prawego i lewego).Struktury te oddziela od siebie przegroda i w rzeczywistości tworzą dwie niezależne pompy, tłoczące krew do krążenia dużego (serce lewe) oraz krążenia małego, czyli płucnego (serce prawe). Przedsionki przegrodzone są od komór zastawkami, nie pozwalającymi na cofanie się krwi. Podobne, jednokierunkowe zastawki znajdują się pomiędzy komorami a wychodzącymi z nich tętnicami. Serce jest ukryte w worku osierdziowym. Wewnątrz wyściełane jest wsierdziem, gładką błoną pokrywającą również zastawki. W sercu bierze początek lub znajduje koniec szereg dużych naczyń. Z lewej komory wychodzi największa tętnica zwana tętnicą główną bądź aortą. Ujściem prawej komory jest pień płucny dzielący się tuż po wyjściu z serca na tętnicę płucną prawą i lewą. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Krew z całego organizmu zbierają żyły, z których największe uchodzą do serca: do prawego przedsionka wpływa krew z żyły głównej górnej i dolnej, natomiast do lewego przedsionka krew z żył płucnych .Serce jest pobudzane do pracy poprzez stymulację elektryczną. Bodźce elektryczne powodują, że kurczy się mięsień serca, najpierw przedsionki, następnie komory, co rozpoczyna cykl krążenia krwi, powtarzający się mniej więcej 72 razy na minutę. Różnorodność chorób serca jest ogromna, a w każdej grupie schorzeń wyróżnia się wiele jednostek chorobowych. MECHANIZM POWSTAWANIA CHOROBY NIEDOKRWIENNEJ SERCA Choroba wieńcowa, jest jedną z najczęściej występujących chorób serca. Charakteryzuje się niedostatecznym ukrwieniem (i co za tym idzie niedostatecznym zaopatrzeniem w tlen) serca, spowodowanym znaczącym zwężeniem (a niekiedy - zamknięciem) światła tętnic wieńcowych, odżywiających mięsień serca. Nierównowaga ta jest szczególnie widoczna w czasie wzmożonego wysiłku fizycznego. Szybciej bijące wówczas serce potrzebuje więcej tlenu. Zwężone tętnice wieńcowe nie są w stanie sprostać takiemu zadaniu. W tej sytuacji dochodzi do niedotlenienia mięśnia sercowego. Istotna role odgrywa również krążenie boczne, czyli dodatkowe drogi krążenia krwi są wytwarzane w czasie postępu choroby wieńcowej, jest to swoistego rodzaju mechanizm adaptacyjny. PATOGENEZA Rozwojowi choroby wieńcowej sprzyjają zarówno czynniki wewnątrzpochodne: -uwarunkowania genetyczne -płeć -wiek jak tez czynniki zewnątrzpochodne: -palenie papierosów -dieta bogato energetyczna -mało ruchliwy tryb życia -stres w pracy Wszystkie te czynniki noszą wspólna nazwę czynników zagrożenia, wśród których najistotniejsze są tzw. duże czynniki zagrożenia: -nadciśnienie tętnicze skurczowe i(lub) rozkurczowe(>20,3/12,6 kPa= 160/95 mm Hg) -hiperlipidemia (cholesterol całkowity >5,2 mmol/l = 2000 mg%, triglicerydy >1,71 mmol/l =150 mg%) -palenie papierosów Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. -cukrzyca(przyśpieszajaca procesy miażdżycowe) -otyłość brzuszna Ostatnie badania nad miażdżycą wskazują na to, że istotne znaczenie w rozwoju choroby wieńcowej mogą mieć niektóre drobnoustroje. Są to: chlamydia pnemonie i helicobacter pylori. EPIDEMOLOGIA Umieralność spowodowana chorobą niedokrwienną serca w Polsce jest wyższa niż przeciętna w krajach europejskich. Na szczęście w ostatnich latach obserwuje się spadek umieralności na tą że chorobę. Jednakże wciąż choroba ta „zbiera bogate żniwo”. Około 1 mln mężczyzn i kobiet w Polsce choruje na chorobę niedokrwienną serca. Rocznie umiera około 90 000 chorych z powodu choroby wieńcowej, bądź na spowodowany chorobą zawał. Choroba ta dotyczy ludzi w wieku produkcyjnym(35-65), co ma ogromny wpływ na funkcjonowanie naszego społeczeństwa .Choroba wieńcowa w wieku młodym dotyczy głownie mężczyzn. Koło 50 roku życia różnica ta zaczyna się zacierać i w starczym wieku zapadalności jest u obu płci podobna. KLINICZNY PRZEBIEG CHOROBY Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. PODZIAŁ KLINICZNY Na podstawie przebiegu klinicznego choroby niedokrwiennej serca komisja Światowej Organizacji Zdrowia zaproponowała następujący podział choroby niedokrwiennej serca: A. Przewlekła choroba niedokrwienna serca w postaci przewlekłej niewydolności wieńcowej: 1. Dusznica bolesna stabilna 2. Nieme niedokrwienie B. Choroba niedokrwienna serca w postaci podostrej lub ostrej niewydolności wieńcowej: 1. Dusznica bolesna niestabilna a) wysiłkowa b) spoczynkowa 2. dusznica bolesna odmienna(naczyniowoskurczowa) 3. Zawał serca a) pełnościenny b) niepełnościenny c) podwsierdziowy Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. C. Nagły zgon sercowy D. Choroba niedokrwienna serca z obrazem klinicznym niewydolności serca E. Choroba niedokrwienna serca z obrazem klinicznym zaburzeń rytmu serca. Różne postacie choroby mogą w czasie jej przebiegu przeplatać się ze sobą. DUSZNICA BOLESNA STABILNA Dusznica bolesna stabilna jest najczęstszą postacią choroby niedokrwiennej serca. Jest to przewlekła niewydolność wieńcowa, charakteryzująca się przejściowym napadem bólowym spowodowanym niedokrwieniem mięśnia sercowego ,w tym czasie zapotrzebowanie na tlen przewyższa możliwości krążenia w wyniku czego powstają kwaśne metabolity oraz inne substancje np. histamina. Bóle występują najczęściej podczas wysiłku fizycznego(dusznica bolesna wysiłkowa), czasem jednak występują niezależnie od wysiłku i innych czynników zewnętrznych(dusznica bolesna spontaniczna).Bóle zlokalizowane są z reguły za mostkiem i odczuwane są jak dławienie, gniecenie, rozpieranie, albo pieczenie. Bóle te najczęściej promieniują do gardła szyi, lewego lub prawego barku z uczuciem drętwienia rąk. Towarzyszy im niepokój czasami kołatanie serca i duszności, niekiedy nudności, zawroty głowy. Dla stabilnej choroby niedokrwiennej charakterystyczne jest, że ból występuje podczas wysiłku fizycznego lub czasem podczas stresu, chłodu, posiłku i ustępuje niedługo po jego zaprzestaniu lub po zażyciu podjęzykowo nitrogliceryny. Częstotliwość napadów wieńcowych bywa bardzo zmienna , na ogół występują kilkakrotnie w ciągu tygodnia, choć bywa również, że bóle zdarzają się znacznie rzadziej. Kobiety nieco inaczej odczuwają napady bólów wieńcowych .Często odczuwają one to jak duszności bez konkretnej lokalizacji i charakterystycznego promieniowania. Kanadyjskie Towarzystwo Kardiologiczne wprowadziło klasyfikację zaawansowania choroby wieńcowej oparta na związkach bólów z wysiłkiem fizycznym. KLASYFIKACJA CCS I – bóle dławicowe jedynie podczas ciężkich wysiłków II- bóle dławicowe są niewielkie podczas zwykłych czynności .Bóle pojawiają się podczas np. szybkiego wchodzenia po schodach. III- znaczne dolegliwości wieńcowe np. podczas wolnego wchodzenia na pierwsze piętro IV- bóle dławicowe podczas niewielkiego wysiłku oraz bóle spoczynkowe. NIEME NIEDOKRWIENIE Nieme niedokrwienie jest bezobjawowe i wykrywalne tylko w badaniu EKG. Nieme niedokrwienia są bardzo niebezpieczne mogą być przyczyną nagłych zgonów w wyniku Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. niedokrwiennej niestabilności elektrycznej serca i migotania komór, najpoważniejszego i śmiertelnego zaburzenia rytmu serca. DUSZNICA BOLESNA NIESTABILNA Dusznica bolesna niestabilna jest związana z szybko narastającym zwężeniem światła naczynia wieńcowego. Zwykle spowodowane to jest powstaniem świeżej skrzepliny z płytek krwi, w jednym z naczyń wieńcowych. Skrzeplina ma tendencje do samorozpuszczania się w wyniku działania czynników fibrynolitycznych, dlatego nie musi dojść do zawału. Jednakże śmiertelność z tą postacią choroby jest duża i wynosi 30%. Cech niestabilnej choroby wieńcowej to przedłużający się ból zamostkowy, słabo reagujący na nitroglicerynę, albo po ustąpieniu nawracający z większym nasileniem, także ból pojawiający się niezależnie od wysiłku fizycznego, stresu, ból nocny. ZAWAŁ SERCA Zawał serca jest ostrą postacią choroby wieńcowej, powstającą w skutek całkowitego zamknięcia tętnicy wieńcowej i ustania dopływu krwi do określonego obszaru mięśnia sercowego. Przyczyną zamknięcia tętnicy jest najczęściej blaszka miażdżycowa, na która mogą nawarstwiać się zmiany zakrzepowe. W rzadkich przypadkach może dojść do zawału w obszarze serca unaczynionym przez tętnice, w której nie występują nasilone zmiany miażdżycowe, a nawet przez tętnicę całkowicie nie zmienioną. W tych przypadkach przyczyna nagłego ustania dopływu krwi jest skurcz tętnicy. Typowym objawem zawału serca jest ból w klatce piersiowej, zbliżony do bólu dławicowego, zwykle jednak dłuższy i mocniejszy. Ból zawałowy może trwać kilka minut bądź kilka godzin. Mogą mu towarzyszyć inne objawy jak silny niepokój, lęk, pocenie się, nudności. Nitrogliceryna w tym wypadku nie pomaga. Zawał jednak nie zawsze musi się objawiać typowym napadem bólu w klatce. Może również przebiegać z niewielkim bólem lub bez bólu, a dominującym objawem mogą być: ostra niewydolność lewej komory serca, zaburzenia rytmu, wstrząs lub nawet zatrzymanie krążenia. Znane są zupełnie bezobjawowe przypadki zawału serca. Zawał może wystąpić u osób z przewlekła chorobą wieńcową, ale może też być pierwszym objawem choroby wieńcowej. Cennych informacji o zawale dostarcza EKG. Znaczenie diagnostyczne ma także temperatura ciała, zwiększona liczba leukocytów, OB., zmiana aktywności niektórych enzymów(aminotransferazy) Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Przebieg zawału zależy od wieku i stanu ogólnego pacjenta oraz od umiejscowienia , rozpiętości zawału i towarzyszących mu powikłań. Do najczęstszych powikłań należy zaburzenie rytmu serca oraz niewydolność serca. Ustępują one zazwyczaj samoistnie lub dzięki odpowiednim lekom. DIAGNOSTYKA CHOROBY WIEŃCOWEJ Rozpoznanie w dużej mierze jest oparte na wywiadzie. Szczególnie łatwo ja rozpoznać gdy chory doświadcza klasycznego bólu wieńcowego .Oprócz tego do oceny zaawansowania oraz podjęcia odpowiedniego leczenia potrzebne są dodatkowe badania. Najbardziej powszechne EKG skuteczne w przypadku stabilnej choroby wieńcowej, jednakże mało czułe i mało specyficzne. Najskuteczniejsze jeśli badanie wykonuje się podczas bólów wieńcowych. Pokazuje również stare zakrzepy. Bardzo skuteczne jest 24-godzinne badanie EKG metoda Holtera. Tą metoda odkrywa się aż 70% zmian bezobjawowych typowych dla niemego niedokrwienia. Inną metodą diagnozy jest próba wysiłkowa. Która polega na wykonaniu EKG podczas wysiłku np. podczas biegu na bieżni. Niestety i ta metoda jest obarczona błędami i daje fałszywe wyniki, a na dodatek nie wszyscy chorzy mogą być poddani takiej próbie np. z miażdżycą kończyn dolnych z powodu bólu łydek. Coraz częściej stosuje się jako alternatywę do próby wysiłkowej badanie echokardiograficzne przeprowadzane w czasie dożylnego podawania leku, który przyśpiesz czynności serca i zwiększa jego kurczliwość. Podobne znaczenie mają badania izotopowe serca, szczególnie zaś tomografia komputerowa oparta na analizie emisji pojedynczego fotonu z użyciem izotopu talu, za jej pomocą można uwidocznić obszary niedokrwienia serca szczególnie w czasie próby wysiłkowej lub stymulacji farmakologicznej oraz po nich. Innym urządzeniem o podobnym działaniu jest tomografia z zastosowaniem emisji pozytronowej. Najlepszą metodą jest jednak angiografia wieńcowa, czyli koronarografia, która polega na rentgenowskim uwidocznieniu naczyń wieńcowych po podaniu do nich kontrastu.Za pomocą koronarografii można uwidocznić charakterystyczne dla choroby wieńcowej zwężenie tętnic . LECZENIE Leczenie jest ciągle objawowe, a metody stosunkowo proste-jak rzucenie palenia, dieta niskotłuszczowa i niskosolna, aktywny tryb życia przynoszą pozytywne efekty. Korzystny wpływ zarówno w leczeniu jak i zapobieganiu choroby wieńcowej maja statyny, leki obniżające poziom cholesterolu we krwi. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Bardzo ważne w leczeniu jest również obniżanie ciśnienia tętniczego. Można to uzyskać nie tylko poprzez leki, ale również przez zrzucenie wagi. Korzystne dla osób po zawałach jest również zażywanie aspiryny. Jeśli chodzi o leki to stosuje się najczęściej nitraty, beta-blokery, blokery kanałów wapniowych, trimetazydyna. Łagodnie przebiegające postacie choroby wieńcowej nie wymagają innej interwencji niż farmakologiczna.W pozostałych przypadkach konieczna jest rewaskularyzacja(udrożnienie) tętnic wieńcowych za pomocą albo przez skórnej angioplastyki, polegającej na rozgnieceniu blaszki miażdżycowej przez rozprężający się pod dużym ciśnieniem balonik umieszczony w tętnicy wieńcowej, albo chirurgicznego wszczepienia pomostów omijających zwężenie. Obecnie stosuje się również laserowe wytwarzanie w mięśniu sercowym nowych naczyń, przetok, przez które od naczynia do naczynia płynie krew z tlenem. Współczesna medycyna zaleca bardzo wczesna rehabilitację ruchowa po zawale serca. Chory nie powinien traktować siebie jak kaleki tylko jak aktywną jednostkę. Literatura Choroby cywilizacyjne-wybrane problemy. Pod red.S.Rywik ,Wszechnica Polskiej Akademii Nauk Choroby wewnętrzne tom. Pod red. F.Kokot Encyklopedia zdrowia. Pod red. W.S.Gumułka ,Wydawnictwo Naukowe PWN Marek K./red./:Choroby zawodowe. Warszawa 2001. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
