choroby dziecięce word 92-2013
advertisement
CHOROBY DZIECIĘCE W pierwszych latach życia dziecko przechodzi średnio 8-10 infekcji rocznie. Oprócz tych najpowszechniejszych, jak katar, przeziębienie, czy zapalenie oskrzeli maluchowi mogą przytrafić się poważniejsze kłopoty ze zdrowiem. Poniżej znajdą Państwo podstawowe informacje na temat większości chorób dziecięcych. Dowiedzą się, jak rozpoznać objawy i reagować na nie. Należy pamiętać o tym, że gdy maluchowi coś dolega zawsze powinien zbadać go pediatra. Alergia U alergików błony śluzowe nosa nabrzmiewają, podniebienie, skóra i oczy swędzą, oddech staje się ciężki. Wszystko z powodu nieporozumienia: ich system odpornościowy traktuje nieszkodliwe pyłki kwiatowe, pokarm, kurz, sierść zwierząt jak wrogów i masowo wydziela przeciwciała (immunoglobulina E). Oto kilka typów alergii: • alergia na białko mleka - niektóre dzieci reagują alergicznie na składniki białka mleka. Dlatego też w pierwszym roku życia dzieciom nie powinno się podawać mleka krowiego, • alergia na jad owadów - około 5% osób pogryzionych przez owady reaguje alergicznie. Cierpią nie tylko ze względu na świąd (typowe obrzmienie wokół miejsca ugryzienia), ale również często pojawiają się ostre reakcje ogólne. Do oznak tak zwanej anafilaksji należą pokrzywka, drżenia, dolegliwości krążeniowe, bóle głowy, nudności, wymioty, duszności, aż po niebezpieczny dla życia wstrząs anafilaktyczny, • alergia na słońce - niektóre dzieci reagują alergicznie na promienie słoneczne - małymi bąblami, swędzącymi plamami lub pęcherzami. U nastolatków pojawiają się także trądzikowe grudki, • alergia pokarmowa – 4 – 6% wszystkich dzieci i 2 – 4% dorosłych reaguje alergicznie na określone produkty spożywcze. W późniejszym wieku alergie pokarmowe objawiać się mogą dolegliwościami układu oddechowego (katar sienny, astma). Najczęściej reakcje alergiczne na jedzenie w wieku niemowlęcym i dziecięcym zmniejszają się z biegiem czasu lub nawet całkowicie zanikają. Postępowanie: wizyta u pediatry i alergologa. Angina Jeżeli Twoje dziecko jeszcze przed chwilą spokojnie się bawiło, a teraz przełyk jest jak zasznurowany, gardło ciemnoczerwone i suche. Dziecko domaga się zimnej wody, jednak przy piciu odczuwa ból, gorączka jest bardzo wysoka, a migdałki zaczerwienione, to z pewnością masz do czynienia z anginą. Początkowo dobrze zrobi belladonna (pokrzyk wilcza jagoda) oraz aconitum (tojad) uspokaja. Podczas anginy dziecko skarży się również na bóle gardła, głowy i ma rozpaloną twarz. Phytolacca (szkarłatka) jest właściwym środkiem, kiedy gardło jest ciemne, nawet sine. Postępowanie: konieczna wizyta u pediatry. Bóle brzucha Kiedy małe dzieci coś boli, często skarżą się na ból brzucha, nawet jeśli bolą je uszy czy gardło. Również psychiczne problemy często przybierają formę bólu brzucha. Warto podawać niesłodzoną miętę, a także dojść do przyczyny zaistniałej sytuacji. Czasem wystarczy rozmowa z dzieckiem, innym razem wizyta u lekarza. Bóle głowy Kiedy dziecko skarży się na bóle głowy, przyczyny mogą być bardzo poważne, choć często mogą je także powodować napięcia mięśni wywołane stresem. Bóle głowy same w sobie nie są żadną chorobą, lecz tylko ""objawem wiodącym"" jakiegoś wewnętrznego zaburzenia. Wyjątek: migrena, którą należy rozpatrywać jako osobną dolegliwość. Postępowanie: konieczna konsultacja z pediatrą poprzedzona rozmową z dzieckiem dotyczącą sytuacji, w której odczuwa ból głowy. Bóle uszu Są najczęściej oznaką bakteryjnego lub wirusowego zapalenia ucha. Dlatego też rodzice nie powinni zbyt długo kurować dziecka na własną rękę, lecz jak najszybciej udać się z dzieckiem do lekarza. Bóle zębów Dziecko, które boli ząb powinno jak najszybciej trafić do stomatologa. Aby przetrzymać ten czas, można spróbować złagodzić ból płukankami (np. z kory dębu, melisy, rumianku lub szałwii). Najlepszą doraźną pomoc przy bólu zębów stanowi chłód. Lody z najbliższej budki lub kostki lodu z zamrażarki na krótki czas pomogą złagodzić ból. Sprawdzą się również zimne, wilgotne okłady na bolący policzek (np. z woreczku z lodem zawiniętego w ściereczkę) Brak łaknienia Dla wielu rodziców najlepszym dowodem dobrego samopoczucia i prawidłowego rozwoju dziecka jest jego dobry apetyt. Wiele matek i ojców łamie sobie głowę, jeśli ich dziecko nie je tyle, ile oni uznają za właściwe. W większości przypadków brak apetytu dziecka jest zupełnie nieszkodliwym okresem przejściowym. Czasem przyczyną może być przewlekła choroba. Dlatego też dziecko w każdym wypadku powinno zostać dokładnie przebadane. Choroba lokomocyjna Kiedy dziecku podczas jazdy samochodem robi się niedobrze, przyczyna jest następująca: oczy widzą ruchomy obraz, natomiast błędnik sygnalizuje jedynie niewielkie kołysanie i mózg nie potrafi przetworzyć sprzecznych informacji. Dlatego też dobrym sposobem jest podawanie tabletek na chorobę lokomocyjną. Należy pamiętać, że ważny jest czas, w którym podajemy lek. Cukrzyca Cukrzyca (diabetes mellitus) jest jedną z najcięższych chorób przewlekłych występujących u dzieci i młodzieży. Na cukrzycę typu 1, nazywaną również cukrzycą insulinozależną, zapada rocznie coraz więcej dzieci. Aby zachować zdrowie potrzebują codziennych zastrzyków z insuliny, hormonu, którego człowiek potrzebuje do metabolizmu glukozy. Podstawowe objawy choroby to: • bezustanna • częste oddawanie moczu • bezustanne • • • nudności, wymioty oraz bóle głowy. – nawet senność, w nocy, pragnienie, męczliwość, chudnięcie, Powyższe objawy powinny skłonić do zbadania dziecku poziomu cukru we krwi. Obecnie na rynku dostępne są proste, małe urządzenia, zwane glukometrami, umożliwiające szybkie sprawdzenie poziomu cukru we krwi. Nie ma jednak sensu kupowania od razu glukometru. Wystarczy udać się do lekarza pierwszego kontaktu i poprosić o skierowanie na odpowiednie badania. Grypa (influenza) Prawdziwa grypa (influenza) wywoływana jest wirusami grypy i jest poważną chorobą. Z uwagi na to, że zarazki stale się zmieniają, po przechorowaniu grypy nie jest się na nią uodpornionym przez całe życie. Wirusy grypy przenoszą się drogą kropelkową, np. przy kasłaniu lub kichaniu. Dlatego też należy uczulać dzieci na zasłanianie ust podczas wykonywania tych czynności. Wraz z wdychanym powietrzem zarazki przedostają się do oskrzeli, gdzie się rozmnażają. Osoby zarażone na początku pierwszych objawów chorobowych i później przez okres około jednego tygodnia zarażają otoczenie. Typowe objawy grypy to ból głowy, gorączka, katar i kaszel oraz bóle stawowo – mięśniowe. Choroby nie można „przechodzić”, gdyż niesie to poważne konsekwencje. Postępowanie: konieczna konsultacja z pediatrą. Gorączka trzydniowa „trzydniówka“ Oficjalna nazwa: exanthema subitum (""rumień nagły""). Prawdopodobnie najczęstsza choroba pierwszego roku życia dziecka. Prawie zawsze jest nieszkodliwa, przebiega bez komplikacji i nie pozostawia skutków. Infekcje dróg moczowych Bakteryjne infekcje pęcherza, cewki moczowej i miedniczki nerkowej określane są przez lekarzy wspólnym mianem infekcji dróg moczowych. Dziewczynki około dziesięciokrotnie częściej niż chłopcy cierpią na tę dolegliwość. Objawami zakażenia dróg moczowych są: zwyżki temperatury, wzmożone pragnienie, wielomocz, brak łaknienia, mdłości, wymioty, ból brzucha, zaparcia, drgawki, bóle głowy, męczliwość, opóźnienie wzrastania. Po zaobserwowaniu ww. objawów niezwłocznie należy skontaktować się z lekarzem. Infekcje dróg oddechowych Co trzy tygodnie nowe przeziębienie? W miesiącach zimowych nie jest to niczym szczególnym. W okresie dzieciństwa każdy z nas musi zapoznać się z setkami wirusów, które w malutkich kropelkach przenoszone są drogą oddechową. Zanieczyszczenia powietrza, spaliny samochodowe, dym nikotynowy, źle wentylowane pomieszczenia, spaliny powstałe przy użytkowaniu kuchenek gazowych szkodzą błonom śluzowym dzieci i sprzyjają chorobom dróg oddechowych. Dobre jest podawanie leków uodparniających system immunologiczny. Należy pamiętać, że powinno odbywać się to po konsultacji z lekarzem pediatrą. Jęczmień Jeśli przy powiece dziecka pojawi się niewielkie zaczerwienienie, najlepiej zostawić je w spokoju. W przeciwnym razie z lekkiego zapalenia węzłów chłonnych powstanie jęczmień. Tworzy się, kiedy do głosu dochodzą bakterie ropotwórcze (gronkowce). Powieka staje sie gruba, boli i ""rozkwita"" do ropnej krosty, która z powodu swojego kształtu nazywana jest jęczmieniem. Leczenie przy pomocy maści z antybiotykiem, po konsultacji lekarskiej. Kaszel Dla lekarza kaszel jest odruchem usuwania wydzieliny lub ciał obcych z dróg oddechowych. Dla rodziców kaszel jest znajomym dźwiękiem towarzyszącym im przez wiele lat: Każdego roku w Polsce ok. trzy miliony dzieci przechodzi mniej więcej 18 milionów infekcji wirusowych, którym w większości przypadków towarzyszy kaszel! Postępowanie: wizyta u lekarza w celu postawienia diagnozy, gdyż kaszel może być objawem wielu chorób, w tym alergii. Katar Czynników chorobotwórczych wywołujących katar jest tak wiele, że nie sposób ich wszystkich wymienić. Zawsze są to wirusy, na które nie ma jeszcze żadnych skutecznych leków. Wszystko, co może zrobić lekarz i rodzic to ulżyć dolegliwościom dziecka i czekać aż jego system odpornościowy w końcu sam zwalczy infekcję. Krwawienie z nosa Krople krwi cieknące z nosa zazwyczaj nie mają groźnego podłoża: dłubanie w nosie, pocieranie nosa, uderzenie w nos podczas zabawy. Szczególnie lekkie krwawienie z nosa ma miejsce przy katarze siennym, przeziębieniu, przyśpieszeniu wzrostu. Kurzajki (brodawki wirusowe) Są brzydkie, ale nieszkodliwe: małe wytwory skórne o podłożu wirusowym. Kurzajki wywołuje wirus, na który dzieci są bardzo podatne. Występują one najczęściej na grzbiecie dłoni, palcach, stopach lub twarzy. Pojawiają się w czasie od kilku tygodni do kilku miesięcy od kontaktu z wirusem. Początkowo widzimy na skórze dziecka szorstkie uwypuklenie. Po jakimś czasie grudki zlewają się tworząc miejsca na skórze o nierównej powierzchni. Należy pilnować by dziecko nie drapało grudek, ponieważ powoduje to ich rozprzestrzenianie. Na ogół nie powodują żadnych dolegliwości, chyba że są umiejscowione na podeszwach i między palcami stóp, wtedy to ulegają podrażnieniu oraz bywają bolesne. Kurzajki często ustępują samoistnie, nie pozostawiając po sobie żadnego śladu. Na zwalczenie wirusa organizm potrzebuje z reguły około 2 lat. Kto nie chce czekać na samoistne wyleczenie może wybierać między różnymi metodami: Najbardziej popularne jest zamrażanie (krioterapia) lub terapia laserowa. Do stosowania w domu są plastry i roztwory do smarowania wacikiem. Lęki nocne "Dziecku śnił się jakiś koszmarny sen", uważają rodzice, którzy po raz pierwszy przeżyli lęki nocne u swojego dziecka. Około godziny do dwóch po zaśnięciu dziecko zaczyna przeraźliwie krzyczeć. Wszelkie próby uspokojenia go pełzną na niczym. Roztrzęsione dziecko nie pozwala się dotknąć, rzuca się. Mimo, że ma otwarte oczy, nadal jest w głębokim śnie. Najczęściej lęk nocny trwa tylko kilka minut, rzadko dłużej niż pół godziny. Dziecko po uspokojeniu się spokojnie zasypia i później nie pamięta całego zdarzenia. Przyczyny nocnych lęków mogą być bardzo różne. Niekiedy o ich pojawianiu się decydują czynniki dziedziczne, innym razem mogą być spowodowane przerośniętym trzecim migdałkiem. Najczęściej jednak tego rodzaju zaburzenie senne pojawia się, kiedy dziecko w ciągu dnia silnie przeżywa ważne dla niego wydarzenia i sprawy. Atak mogą również powodować usłyszane opowieści lub obejrzane filmy pełne przemocy lub też czynniki zewnętrzne, np. nagły hałas lub szarpnięcie podczas snu. Wielu rodziców nie wie, jak zwalczyć takie lęki. Okazuje się, że czasem wystarczy tylko porozmawiać z dzieckiem i zapytać, czego się boi albo czym się martwi. Nie liczmy na to, że maluch sam przyjdzie do nas z problemem. Dzieci bowiem często boją się, że nie zostaną potraktowane poważnie i próbują sobie poradzić ze wszystkim same. Jeśli nocne lęki pojawiają się dość często, nie lekceważmy tego i wybierzmy się na wizytę do specjalisty. Migdałki Kiedy organizm dziecka boryka się z zarazkami chorobotwórczymi dochodzi do powiększenia migdałków podniebiennych. Grube migdałki są dowodem, że działa obrona immunologiczna, są więc dobrym a nie złym symptomem, nawet jeśli jednocześnie wzrasta gorączka i dziecko odczuwa ból gardła. Moczenie nocne Rodzice tkwią często w błędnym przeświadczeniu, że dziecko w wieku trzech lat nie powinno już używać pieluch. Większość dzieci w tym wieku rzeczywiście w ciągu dnia dobrze radzi sobie bez pieluchy, ale mimo to rano łóżko często jest mokre. Takie moczenie w pierwszych pięciu latach życia jest całkowicie normalne, nawet, jeśli dziecko już przez jakiś czas nie moczyło się. Do czasu kontrolowania przez dziecko pęcherza przez całą dobę mija przeciętnie około pięć lat. Kwestią indywidualną jest, ile czasu potrzebuje dziecko w ramach tego okresu, aby móc całkowicie zrezygnować z pieluchy. Odkleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Ukąszenie przez kleszcza Kleszcze mogą przenosić wirusa, który atakuje system nerwowy i prowadzi do zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych. Za wyjątkiem krajów Beneluxu i Hiszpanii obecnie wszystkie kraje europejskie dotknięte są odkleszczowym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. Wczesnoletnie kleszczowe zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych i mózgu jest infekcją wirusową, która może prowadzić do stanów zapalnych centralnego systemu nerwowego. Pierwsza faza choroby pojawia się po 7-14 dniach od kontaktu z kleszczem i przebiega z gorączką oraz objawami podobnymi do grypy. Objawy te utrzymują się około tygodnia. Po kilku dniach lepszego samopoczucia występuje druga faza choroby z bólami głowy, gorączką, wymiotami, nudnościami, utratą przytomności i zespołem objawów neurologicznych. Konieczna jest tu wizyta u lekarza. Choroba zwykle ustępują po 2-3 tygodniach i pacjent zdrowieje. Aby zapobiegać odkleszczowemu zapaleniu opon mózgowych należy stosować kilka prostych zasad: • nosić odpowiednią odzież w lesie zakrywającą jak najwięcej części ciała; • jak najszybciej usunąć kleszcza ze skóry; • stosować środki odstraszające kleszcze; • gotować mleko pochodzące od krów, kóz i owiec; • unikać pobytu w rejonach zakażonych kleszczy; • po wizycie w lesie dokładnie obejrzeć całe ciało. Jeżeli zauważysz ukąszenie, natychmiast delikatnie usuń kleszcza - uchwyć pęsetą za główkę i pociągnij. Miejsce ukłucia zdezynfekuj. Stosowanie wymienionych zasad zmniejsza prawdopodobieństwo ukąszenia i zakażenia. Jednak najpewniejszym sposobem zabezpieczenia się jest szczepienie ochronne. Odra Ta choroba dziecięca w żadnym razie nie jest tak nieszkodliwa, jak to się zwykło przyjmować. U co siódmego dziecka dochodzi do komplikacji: zapalenia płuc, zapalenia ucha środkowego, ropienia zatok przynosowych i zapalenia oczu. Najbardziej niebezpieczne jest odrowe zapalenie mózgu, na które nadal nie ma żadnego skutecznego leku. Możliwymi skutkami tego powikłania są zmiany osobowościowe, trudności w uczeniu się, a nawet trwałe upośledzenie umysłowe. W pierwszym okresie choroby dominuje ostry ból gardła, nieżyt błony śluzowej nosa i spojówek, stan zapalny górnych dróg oddechowych. Występuje często suchy kaszel. Charakterystycznym objawem dla odry jest pojawienie się na błonie śluzowej policzków na wysokości dolnych zębów trzonowych, białawych przebarwień tzw. plamek Koplika. Pojawia się również wysoka gorączka. Po kilku dniach (do 5) zauważalna jest wysypka o charakterze grubo - plamistym, kolorze różowym, zlewająca się. Najpierw umiejscawia się na twarzy za uszami i na czole, postępuje w dół obejmując całą powierzchnię ciała. Towarzyszy jej kaszel i wysoka gorączka. Po kilku dniach (4–5) gorączka cofa się, ustępują również objawy zapalenia gardła, wysypka zmienia kolor na ceglasty, a naskórek łuszczy się "otrębiasto". Postępowanie: konieczna wizyta u lekarza, szczepienia przeciw odrze. Opryszczka wargowa Pęcherzyki (wielkości główki od szpilki do ziarna soczewicy) występują na ustach głównie przy infekcji z gorączką. Zarazkiem jest wirus herpes simplex (wirus opryszczki). Leczenie objawowe. Ospa wietrzna Mało jest tak zaraźliwych chorób dziecięcych jak ospa wietrzna. Ospa wietrzna należy do najczęstszych chorób zakaźnych wieku dziecięcego. Rocznie w Polsce zapada na nią około 200 000 dzieci. W 90% przypadków występuje u dzieci w wieku 1-14 lat i ma łagodny przebieg. Z reguły ospa wietrzna nie stanowi problemu, jednakże nie zawsze tak jest. Czasem choroba może objąć system nerwowy i mózg, a co trzecie dziecko jest zagrożone dodatkową infekcją bakteryjną; możliwe są również powikłania w postaci zapalenia ucha środkowego, płuc lub nerek. Początkowo choroba objawia się gorączką od 37º40º C, bólem głowy i ogólnym pogorszeniem samopoczucia. Są to objawy wstępne. Następnie na skórze pojawiają się wykwity skórne, które charakteryzują się stałym przekształcaniem w trakcie choroby; kolejno pojawia się: • mała, czerwona plamka, która zmienia się w • grudkę, a ta w • pęcherzyk wypełniony przejrzystym płynem, który mętnieje, tworząc • krostę, która zasychając zmienia się w • strup, odpadający od powierzchni skóry po kilku dniach. Ewolucja ta trwa około 6 dni. Wystąpieniu wysypki często towarzyszy nasilony świąd. Wykwity pojawiają się przeważnie w 2-3 rzutach, dlatego bardzo często można zaobserwować je jednocześnie w różnych stadiach rozwoju. Najwięcej wykwitów występuje na tułowiu, a nieco mniej na twarzy i głowie oraz kończynach. Bardzo rzadko zajęte są dłonie i stopy. Zdarzają się również nieliczne wykwity na błonie śluzowej jamy ustnej, zwłaszcza podniebienia twardego i policzków. Powikłaniem zmian skórnych może być zliszajowacenie z wytworzeniem małych bliznek. W Polsce zaleca się szczepienie przeciw ospie (nie jest refundowane). Można je wykonać od 9-go miesiąca życia. Jeśli szczepionka zostanie podana dzieciom do 12-go roku życia, wystarczy jedna dawka. Od 13-go roku życia podaje się dwie dawki szczepionki w odstępie 6 tygodni. Szczepienie wykonuje się podskórnie. Można je wykonać razem ze szczepieniem przeciwko śwince, odrze i różyczce. Otyłość Średnio co piąte dziecko w Polsce waży za dużo, mniej więcej co dziesiąte jest otyłe. W znakomitej większości przypadków winę za taki stan rzeczy ponoszą rodzice, popełniający błędy w żywieniu i nie zapewniając dziecku wystarczającej ilości ruchu, tylko nieliczne przypadki nadwagi mają podłoże chorobowe. Przeziębienie Do momentu pójścia do szkoły organizm każdego dziecka musi sobie poradzić ze 180 do 200 rodzajami wirusów i kilkoma bakteriami. Najczęściej prowadzi to do zapaleń górnych dróg oddechowych, popularnie zwanych przeziębieniami. Przeziębienia nie należy lekceważyć, ważna jest konsultacja lekarska. Różyczka Różyczka u dzieci jest niegroźna. Jednak zarażenie się różyczką przez kobietę w ciąży może prowadzić do uszkodzeń nienarodzonego dziecka: ślepoty i głuchoty, wad serca i upośledzeń umysłowych. Dlatego też, wszystkie dzieci powinny być szczepione przeciw różyczce, aby zmniejszyć ryzyko zarażenia kobiet w ciąży. Objawy choroby to gorączka, a z czasem pojawienie się małych plamek zlewających się w jedną, dając wrażenie czerwonej skóry. Może pojawić się również bladoróżowa wysypka, która występuje po krótkim okresie objawów nieżytowych. Wiele osób w czasie przeziębienia jest szczególnie narażonych na zarażenie się różyczką. Różyczce nieodłącznie towarzyszy również powiększenie węzłów chłonnych i ból przy ich dotykaniu, mogą również wystąpić bolące rany w jamie ustnej oraz świąd. Wysypka na twarzy i tułowiu podobna jest bardzo do odrowej, jednak same objawy są mniejsze i stan chorego jest lepszy. W ciągu 2–3 dni wysypka znika i nie pozostawia żadnych śladów. Rumień zakaźny Rumień zakaźny to choroba zakaźna wywoływana przez Parwowirus B19. Najbardziej narażone na zachorowania są kilkuletnie dzieci. Przedszkola i szkoły wciąż nawiedzane są epidemiami tej choroby wirusowej (erythema infectiosum). Zazwyczaj nie jest szkodliwa dla dzieci, jednak u ciężarnych kobiet zarażenie wirusem może mieć ciężkie skutki dla nienarodzonego dziecka. Głównym objawem chorobowym jest wysypka, która początkowo ma charakter ostro odgraniczonego rumienia zlokalizowanego na policzkach (kształt motyla), często przybierającego kolor sinoczerwony („spoliczkowane dziecko”). Po 1-4 dniach wysypka rozszerza się na ramiona, tułów, pośladki przybierając postać plam, obrączek, girland. Wysypka ustępuje i nawraca przez 1 do 3 tygodni. Zanika bez pozostawiania blizn i bez złuszczania naskórka. Przebieg choroby jest zazwyczaj łagodny. Postępowanie: konieczna konsultacja z pediatrą. Świnka To wirusowa choroba gruczołów ślinowych. Można je znaleźć w zagłębieniach tuż pod płatkami usznymi. Najpierw gruczoł powiększa się, wypełniając całe zagłębienie. Potem obrzęk przechodzi na dolną część twarzy. Płatek ucha odstaje. Pojawia się ból wokół ucha, a także w gardle, zwłaszcza przy przełykaniu. Dziecko czuje się rozbite. Gorączka pojawia się drugiego lub trzeciego dnia. Obrzęk przeciętnie utrzymuje się od tygodnia do 10 dni. Dziecku należy podawać potrawy płynne lub półpłynne. Niebezpieczne jest, jeśli na świnkę choruje chłopiec, u którego zaczęło się dojrzewanie. Wówczas świnka może przerzucić się na jądra co może, ale nie musi doprowadzić w przyszłości do niepłodności. Innym powikłaniem jest specyficzna odmiana zapalenia opon mózgowych. Dziecko ma bardzo wysoką temperaturę, sztywność karku, majaczy. Nieraz występują dodatkowo silne bóle brzucha i wymioty. Powikłanie może być leczone wyłącznie w warunkach szpitalnych. Wszystkie dzieci, a zwłaszcza chłopcy, powinny być zaszczepione przeciwko śwince. Szczepionkę stosuje się po ukończeniu przez dziecko pierwszego roku życia. Szkarlatyna Popularnie zwana płonicą. Wywołują ją paciorkowce. Zaczyna się od bólu gardła, głowy, wymiotów, gorączki. Po dwóch dniach pojawia się wysypka, zwykle tam, gdzie dziecko się poci: w pachwinach i na plecach. Wysypka wygląda jak jednolity czerwony rumień. Stopniowo obejmuje całe ciało i twarz. Gardło jest też bardzo czerwone. Należy wezwać lekarza. Bezpieczniej zastosować leczenie antybiotykami. Skracają czas choroby i zmniejszają ryzyko powikłań, których nie należy lekceważyć. Pojawiają się już po ustąpieniu objawów choroby, gdy dziecko wydaje się zdrowe. Najczęstsze powikłania to zapalenia uszu i nerek. Już po dwu dobach od podania antybiotyku dziecko nie zaraża. Lepiej, żeby przez trzy tygodnie pozostało w domu pod kontrolą pediatry. Trudności w oddychaniu Jeśli dziecko nagle głośno i chrapliwie oddycha, należy zachować ostrożność: może to być tylko chwilowa trudność, np. spowodowana katarem, być może jednak te szmery oddechowe są objawem poważnej choroby. Konieczna jest konsultacja z lekarzem pediatrą. Wirusy letnie Wiosną, latem i wczesną jesienią szczególnie dobrze rozmnażają się i roznoszą wirusy, takie jak na przykład wirusy jelitowe. Przenoszone są albo tzw. drogą fekalno-oralną (na przykład, kiedy dziecko po wyjściu z toalety włoży do buzi nieumyte ręce), albo też bezpośrednio drogą kropelkową. Dość często w okresie letnim do zakażenia dochodzi również przez zanieczyszczoną wodę - kiedy dzieci pluskając się i nurkując w wodzie połkną zakażoną wodę lub też taka woda dostanie się do nosa i uszu. Dlatego też, należy bezustannie przestrzegać elementarnych zasad higieny: mycie rąk, picie z jednorazowych kubeczków, jedzenie jednorazowymi sztućcami itp. Wszy Wesz ludzka to owad pasożytujący na skórze głowy. Wbrew obiegowej opinii, nie przenosi się przez przedmioty takie jak grzebienie i szczotki. Wszy wędrują tylko, kiedy są najedzone i jedynie do końców włosów. Jeśli dzieci przy zabawie dotykają się głowami, wtedy pasożyty mogą przedostać się przez dotykające się włosy z głowy na głowę. Jeśli dziecko ma wszy, powinno być leczone przy pomocy preparatu na wszy głowowe. Zazwyczaj wystarczy dwukrotne zastosowanie. Należy przy tym pamiętać, że leczeniem powinno objąć się wszystkich domowników. W przypadku powikłań bakteryjnych należy zasięgnąć opinii lekarza - konieczne w tym przypadku będzie stosowanie antybiotyków. Odzież osoby chorej jak i też pościel należy wyprać i wyprasować, a szczotki i grzebienie najlepiej wyrzucić, bądź wymoczyć w środku zabijającym wszy. Zaburzenia snu Według szacunków neurologów najwyżej jedno na tysiąc dzieci, które źle śpią, cierpi na rzeczywiste zaburzenia snu. Lekarz rozpoznaje je na podstawie krzywej, jaka powstaje przy pomiarze fal mózgowych. Przy prawdziwych zaburzeniach snu mózg nie potrafi na tyle stłumić swojej aktywności, żeby dziecko mogło spać bez budzenia się co najmniej raz na godzinę. Prawdziwe zaburzenia snu muszą być leczone farmakologicznie. Zapalenie oskrzeli Przy zapaleniu oskrzeli błony śluzowe dróg oddechowych dotknięte są stanem zapalnym. Choroba najczęściej jest wywoływana poprzez wirusy drogą zakażenia kropelkowego. Objawy zapalenia oskrzeli to kaszel, który jest początkowo suchy. Kaszel przy zapaleniu oskrzeli jest męczący i napadowy, a napady kończą się odkrztuszeniem wydzieliny. Charakterystyczne jest to, że kaszel zamęcza chorego. Wirusy z oskrzeli dość trudno jest eliminować. Podnosi się temperatura ciała do 38º C i na tym etapie choroby konieczny jest antybiotyk. Ilość wydzieliny i jej charakter zmienia się przy nadkażeniu bakteryjnym. Staje się ona obfita i ropna, zielonkowa lub o kolorze śmietany. Nie jest już przezroczysta jak ślina. Zapalenie płuc Dawniej zapalenie płuc (pneumonia) stanowiło śmiertelne niebezpieczeństwo przede wszystkim dla niemowląt i małych dzieci. Dziś dzięki lepszemu odżywianiu, pielęgnacji, skuteczniejszym lekom i odpowiednio wczesnemu rozpoczęciu leczenia w dużej mierze straciło ono swój pierwotny charakter. Objawy choroby to: osłabienie, bóle mięśni, nagła wysoka gorączka, która spada po 7-9 dniach, dreszcze, ogromna potliwość, kaszel najpierw suchy, a następnie wilgotny z odkrztuszaniem śluzowej lub ropnej wydzieliny, ból klatki piersiowej przy oddychaniu, duszności o różnym stopniu nasilenia, niekiedy krwioplucie. Postępowanie: konieczna konsultacja z pediatrą. Zapalenie spojówek Zapalenie spojówek to problem, z którym coraz częściej spotykamy się u dzieci. Główną przyczyną tej dolegliwości jest wrażliwość śluzówki spojówki na czynniki zewnętrzne, takie jak nadmierne światło słoneczne, różnice temperatur, zanieczyszczone powietrze a przede wszystkim zawarte w nim bakterie. Najbardziej powszechnym objawem zapalenia spojówek są ropiejące oczka. Nie leczone zapalenie spojówek prowadzić może do niedrożności kanalików nosowo-łzowych, których prawidłowe funkcjonowanie stanowi swoistą ochronę rogówki oka nie tylko przed jej wysychaniem, ale również przed drobnoustrojami. Dlatego też nie można go lekceważyć. Najczęstsze objawy choroby to: przekrwione i nabrzmiałe spojówki, łzawienie, wydzielina ropna, pocieranie oka piąstką, światłowstręt, pieczenie i kłucie w oku. Konieczna jest wizyta u lekarza okulisty, gdy tylko zaobserwujemy któryś z objawów. Zapalenie ucha środkowego Najwięcej dzieci choruje w wieku od 6 do 18 miesiąca życia. Co trzecie dziecko poniżej 2 roku życia przechodzi zapalenie ucha przynajmniej raz w życiu. Starsze dzieci chorują już rzadziej. Zmęczenie Choć mało się o tym mówi i pisze, zmęczenie może być oznaką zaburzeń zdrowotnych. Niestety ani pacjenci, ani lekarze nie przywiązują do tego wystarczającej wagi. Dlatego obserwujmy własne dzieci i w razie wysokiej męczliwości skonsultujmy spostrzeżenie z lekarzem.
