Kleszcz ma*y czy du*y nic dobrego nie wró*y
advertisement
KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY NIC DOBREGO NIE WRÓŻY Kleszcze Kleszcze są pajęczakami żyjącymi w każdym rodzaju klimatu występującym na Ziemi (za wyjątkiem strefy klimatów okołobiegunowych). Na Ziemi żyje ok. 900 gatunków kleszczy w 700 należy do grupy kleszczy twardych. Ich długość nie przekracza kilku milimetrów. Dorosłe osobniki żywią się krwią zaatakowanych ludzi i zwierząt Posiadają wyjątkową zdolność adaptacji do zmiennych warunków środowiska i różnych żywicieli. Stadia rozwojowe W przeciągu całego swojego życia kleszcze żyją w trzech stadiach: •Larwy; •Nimfy; •Formy dorosłej (imago). Aby móc się rozwijać kleszcze muszą ssać krew. Robią to 3 razy w życiu (po jednym razie jako larwa, nimfa i forma dorosła). Cykl rozwojowy 1. Samica kleszcza składa jednorazowo ok. 3000 jaj; 2. Z jaj rozwija się larwa (sześcionożna, 3 mm), która żyje w tej postaci od kilku dni do jednego roku; 3. Larwa po raz pierwszy ssie krew żywiciela, którym najczęściej są myszy lub szczury; Larwa Cykl rozwojowy 4. Po wyssaniu krwi przekształca się w nimfę (ośmionożna, 3 – 5 mm) 5. Nimfa pobiera krew najczęściej z myszy lub człowieka, dzięki czemu może przekształcić się w dorosłego osobnika; 6. Po trzecim wyssaniu krwi (z jelenia lub człowieka) samica może złożyć jaja. Nimfa Zaatakowanie żywiciela 1. Pasożyt na swoje potencjalne ofiary czeka na łąkach, na spodach liści, a także na krzewach. 2. Wykrywa je za pomocą swoich organów zmysłów : oczu i organu Harella, które rejestrują zmiany temperatury, ruch dwutlenku węgla, czy zmianę zapachu 3. Kleszcz wybiera Miejsca predylekcyjne na powierzchni ciała żywiciela (brzuch, uszy, ogon). 4. Po przecięciu skóry szczękoczułkami kleszcz wprowadza hypostom. 5. Następuje pobieranie krwi, które trwa od 12 godzin do 7 dni W tym czasie następuje zakażenie lub zarażenie żywiciela patogenami! Choroby przenoszone przez kleszcze Niezależnie od wielkości ok. 100 gatunków kleszczy przenosi wiele chorób zagrażających ludziom i zwierzętom! Kleszczowe zapalenie mózgu Choroba wywołana przez wirusy atakująca ośrodkowy układ nerwowy. Pierwszymi objawami są: wymioty, biegunka i nudności. Po 7 dniach może rozwinąć się w zapalenie mózgu lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych! Wirus kleszczowego zapalenia mózgu w obrazie mikroskopii elektronowej Borelioza Choroba bakteryjna będąca najczęstszą chorobą wywołaną przez kleszcze. Następuje po wymiotach lub wypluciu śliny na ciele ofiary. Wczesne objawy choroby obejmują powstanie charakterystycznego rumienia cechującego się obwodowym szerzeniem się i centralnym ustępowaniem. Rumień wędrujący jest najczęstszym objawem wczesnej postaci boreliozy. Rumień wędrujący Borelioza Inne wczesne zmiany to rzadko występujący naciek limfocytarny skóry oraz objawy grypopodobne obejmujące gorączkę, ból głowy, osłabienie. Wczesne objawy ustępują w ciągu 3 miesięcy i u części chorych rozwija się postać wczesna rozsiana, która może przebiegać pod postacią zapalenia stawów lub neuroboreliozy albo (rzadziej) zapalenia mięśnia sercowego. Po wielu latach od zakażenia u części chorych dochodzi do zanikowego zapalenia skóry, przewlekłego zapalenia stawów, powikłań neurologicznych. Naciek limfocytarny na policzku Tularemia Ostra bakteryjna choroba zakaźna. Objawia się klinicznie w postaci gorączki, wyczerpania, spadku wagi ciała, bez zajęcia węzłów chłonnych (gruczoły limfatyczne większe niż 1 cm średnicy są pospolite w formie wrzodowej). Ponad 50% pacjentów ma zajęte dolne drogi oddechowe. W przybliżeniu u 30% pacjentów z tularemią wrzodowo gruczołową i u 80% pacjentów z tularemią tyfoidalną rozwija się zapalenie płuc Gorączka Q Bakteryjna choroba zakaźna, na którą są narażeni ludzie, psy i owce. Grupy zawodowo narażone: hodowcy bydła, owiec, kóz, personel weterynaryjny i laboratoriów mikrobiologicznych, pracownicy rzeźni, mleczarni, przetwórni mięsa, pracownicy garbarni, handel skórami. Czas inkubacji wynosi 9–40 dni. Gorączka Q jest uważana za jedną z najbardziej zakaźnych chorób na świecie, ponieważ do wywołania infekcji u osób podatnych może wystarczyć tylko jedna bakteria. C. burnetii, czynnik sprawczy gorączki Q Gorączka Q Choroba objawia się grypopodobnie; gwałtownie pojawiają się gorączka, ogólne złe samopoczucie, silny ból głowy, bóle mięśniowe, utrata apetytu, suchy kaszel, ból opłucnowy, dreszcze. Pojawiają się również objawy z układu pokarmowego: wymioty, biegunka, nudności. Może wystąpić zapalenie wsierdzia, zapalenie płuc. Gorączka trwa 7–14 dni. A: prawidłowy radiogram klatki piersiowej; B: zapalenie płuc w przebiegu gorączki Q Dur powrotny Dur endemiczny to odmiana choroby wywołana przez kleszcze. Po 2 – 12 dniach od infekcji pojawiają się: wysoka gorączka, dreszcze, ból mięśni, ból głowy, nudności, powiększenie wątroby i śledziony, oddech i tętno przyspieszone, krwawienia z nosa, kaszel, wybroczyny podskórne i podśluzowe. Gorączka jest nawrotowa. Najczęstsze choroby zwierząt wywołane przez kleszcze: • Babeszjoza psów • Hemoglobinuria europejska Babeszjoza psów Podczas tej choroby pasożyt namnaża się w erytrocytach. Objawia się: apatycznością, brakiem apetytu, powiększeniem węzłów chłonnych, wysoką gorączką, dochodzącą do 40–41 °C, wymiotami, biegunką, niewydolnością oddechową i krążeniową, zaburzeniami ze strony układu nerwowego. Erytrocyt psa z protistami Babesia Hemoglobinuria europejska Hemoglobinuria europejska jest pasożytniczą chorobą bydła w Europie Północnej. Po paru dniach pojawia się krwawy mocz oraz stopniowo rozwija się niedokrwistość będąca efektem niszczenia krwinek czerwonych przez dzielące się pasożyty. Wniosek Pomimo swojego małego i niepozornego wyglądu kleszcze bardzo zagrażają życiu człowieka. W przypadku zauważenia go na skórze trzeba się z nim obchodzić ostrożnie, gdyż może spowodować nieodwracalnie zmiany u zakażonego. DZIĘKUJE ZA UWAGĘ Jakub Klas kl. 2F
