ZNACZENIE DIETY WEGETARIAŃSKIEJ W ROZWOJU DZIECI Biorą pod uwagę klimat w Polsce warunki środowiskowe oraz styl życia naszej populacji należy podkreślić, że ścisły wegetarianizm i weganizm jest bardzo niekorzystny ze zdrowotnego punktu widzenia szczególnie dzieci i młodzieży w okresie rozwoju fizycznego i umysłowego oraz dla kobiet w ciąży i karmiących. Diety wegetariańskie te najbardziej rygorystyczne nie dostarczają w pożywieniu odpowiedniej ilości aminokwasów egzogennych, niezbędnych do prawidłowej przemiany białkowej. Zbyt mała zawartość tych aminokwasów w diecie powoduje u dziecka zahamowanie wzrostu oraz rozwoju fizycznego i umysłowego. Niedobory witaminy szczególnie B12 i żelaza hemowego, które jest najlepiej przyswajalne z produktów pochodzenia zwierzęcego mogą powodować niedokrwistość, zakłócenia wielu procesów biochemicznych i fizjologicznych w organizmie w tym zaburzenia ze strony układu nerwowego. A więc konieczna jest suplementacja witaminą B12. Szczególnie niebezpieczne jest gdy matki weganki nie suplementują diety witaminą w czasie ciąży i karmienia piersią, stwarza to ogromne zagrożenie u potomstwa, może dość nawet do hipotonii mięśniowej, opóźnień psychomotorycznych i niedokrwistości, braku odruchów kolanowych. U dzieci na diecie wegetariańskiej stwierdza się niższe wartości hemoglobiny, erytrocytów, niższe stężenie żelaza i cynku. Kontrowersje wzbudza również stosowanie produktów sojowych u niemowląt i małych dzieci jako substytutu mleka krowiego, ponieważ zawierają one duże ilości izoflawonów. Związki te w późniejszym wieku mogą wywoływać zaburzenia cyklu miesiączkowego, częstsze zachorowania na oponiaki. W przedszkolach przeprowadzono badanie w celu oceny odżywczej diet dzieci pozostających na diecie makrobiotycznej w odniesieniu do zaleceń żywieniowych, w diecie dzieci żywionych bez mleka i produktów mlecznych często występowały niedobory wapnia i witamin z grupy B- zaledwie 40% realizacji normy. Natomiast zdecydowanie normy przekraczał kwas foliowy witamina A i E. Niedobory witaminy z grupy B a szczególnie witaminy B12 prowadzi do uszkodzenia układu krwiotwórczego, zaburzeń ze strony układu neurologicznego (zwyrodnienia bocznych i tylnych powrózków rdzenia kręgowego włącznie z upośledzeniem lub z zniesieniem czucia głębokiego), a w późniejszym okresie życia do zaburzeń psychiatrycznych takich jak depresje i psychozy. Niedobory kobalaminy są czynnikiem ryzyka rozwoju raka przełyku. Ma to prawdopodobnie związek z wyczerpaniem się zapasów ustrojowych zmagazynowanej witaminy B12 Która niestety wystarcza jedynie na 3-5 lat. Należy podkreślić że stosowanie diety wegetariańskiej szczególnie u kobiet w wieku rozrodczym wiąże się z wystąpieniem wielu powikłań zdrowotnych ich samych i ich dzieci. Każda mama powinna zdawać więc sobie sprawę z tego jakie zagrożenie niesie dieta wegetariańska nie tylko u nich samych ale również u ich dzieci. Dlatego jedynie dieta prawidłowo zbilansowana lekkowegetariańska daje szansę na prawidłowy rozwój dziecka i dlatego ta forma diety jest zaakceptowana w Polsce przez zespól ekspretów. Literatura „Wegetarianizm – zalety i wady” prof.dr hab.n. farm. Maria Halina Borawska , Magdalena Malinowska ul. Urbanowska 11a/2 60-646 Poznań tel.: 660 122 665 fax: 061 641 44 11 www.dcd.info.pl e-mail: [email protected]