Załącznik nr 2 do Zarządzenia nr 2044/2006 Burmistrza Andrychowa z dnia 31 października 2006 roku Plan kont dla Urzędu Miejskiego A. W y k a z k o n t I. K o n t a b i l a n s o w e Zespół 0 Majątek trwały 011 - Środki trwałe 013 - Pozostałe środki trwałe 014 - Zbiory biblioteczne 015 - Mienie zlikwidowanych jednostek 016 - Dobra kultury 020 - Wartości niematerialne i prawne 030 - Długoterminowe aktywa finansowe 071 -Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 072-Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 073 - Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe 080 - Inwestycje / środki trwałe w budowie / Zespół 1 Środki pieniężne i rachunki bankowe 101 - Kasa 130 - Rachunek bieżący urzędu 135 - Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia 137.-..Rachunek środków funduszy pomocowych 139 - Inne rachunki bankowe 140 - Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne Zespół 2 201 221 224 225 226 229 231 234 240 290 - Rozrachunki roszczenia Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami Należności z tytułu dochodów budżetowych Rozliczenie udzielonych dotacji budżetowych Rozrachunki z budżetami Długoterminowe należności budżetowe Pozostałe rozrachunki publicznoprawne Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń Pozostałe rozrachunki z pracownikami Pozostałe rozrachunki Odpisy aktualizujące należności 1 Zespół 3 Materiały i towary 310 - Materiały Zespół 4 Koszty według rodzajów i ich rozliczenie 400 - Koszty wg rodzajów 401 - Amortyzacja Zespół 6 Produkty 640 - Rozliczenia międzyokresowe kosztów Zespół 7 - Przychody i koszty ich uzyskania 750 - Przychody i koszty finansowe 760 - Pozostałe przychody i koszty 761 – Pokrycie amortyzacji Zespół 8 - Fundusze, rezerwy i wynik finansowy 800 - Fundusz jednostki 810 – Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje 840 - Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów 851 - Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 853 - Fundusze pozabudżetowe 855- Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek 860 - Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy II. K o n t a p o z a b i l a n s o w e 090 - Środki trwałe w likwidacji 091 - Środki trwałe obce 391 - Zapasy obce 980 - Plan finansowy wydatków budżetowych 981 - Plan finansowy niewygasających wydatków 990 - Rozrachunki z osobami trzecimi z tytułu ich odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe podatnika 991 - Rozrachunki z inkasentami z tytułu pobieranych przez nich podatków podlegających przypisaniu na kontach podatników 997 - Zaangażowanie środków funduszy pomocowych 998 - Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego 999 - Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat 2 B. Z a s a d y f u n k c j o n o w a n i a k o n t. I. K o n t a b i l a n s o w e Zespół 0 – Majątek trwały Konta zespołu 0 – Majątek trwały służą do ewidencji: - rzeczowego majątku trwałego - wartości niematerialnych i prawnych - finansowego majątku trwałego - umorzenia majątku - inwestycji. Konto 011 - „ Środki trwałe” Konto 011 służy do ewidencji wszystkich środków trwałych będących własnością jednostki samorządu terytorialnego oraz stanu i zwiększeń bądź zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych związanych z działalnością Urzędu , które nie podlegają ujęciu na kontach 013, 014 . Środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi , o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż jeden rok, kompletne , zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki oraz środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub Gminy, w stosunku, do których Gmina wykonuje uprawnienia właścicielskie , niezależnie od sposobu ich wykorzystania. Środki trwałe mogą być zakupione przez jednostkę, otrzymane w drodze decyzji, wytworzone we własnym zakresie lub nabyte na mocy umowy leasingu finansowego. Do środków trwałych zalicza się także nabyte prawo wieczystego użytkowania gruntów, będące odrębna własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do lokalu użytkowego. Ewidencją księgową na koncie 011 obejmuje się wszystkie środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub gminy, w stosunku, do których jednostka wykonuje uprawnienia właścicielskie , niezależnie od sposobu ich wykorzystania - bez względu na to, czy są używane, czy też uznane za czasowo lub trwale nieczynne, i to znajdujące się zarówno w jednostce jak i poza nią / np. oddane w najem lub dzierżawę/. Na stronie Wn konta 011 ujmuje się zwiększenia, a po stronie Ma - zmniejszenia stanu i wartości początkowej środków trwałych / z wyjątkiem umorzenia środków trwałych, które ujmuje się na koncie 071 „Umorzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych” / oraz wartości gruntów . Na stronie Wn konta 011 ujmuje się w szczególności: 3 - - - - nabycie gruntów na podstawie umów cywilno-prawnych w korespondencji z kontem rachunku bankowego, a w wyniku darowizny lub komunalizacji w korespondencji z kontem 800; zwiększenie wartości gruntów w związku z jej urealnieniem w korespondencji z kontem 800; nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów; przychody nowych lub używanych środków trwałych pochodzących z zakupu gotowych środków trwałych lub z inwestycji oraz wartość ulepszeń zwiększających wartość początkową środków trwałych, w korespondencji z kontami 101, 130, 201 i 080; przychody nowych lub używanych środków trwałych otrzymane w związku z zapłatą podatku dokonaną w drodze przeniesienia własności rzeczy i praw majątkowych na rzecz jednostki samorządu terytorialnego – zgodnie z zapisami ustawy Ordynacja Podatkowa – w korespondencji z kontem 221; przychody środków trwałych nowo ujawnionych, w korespondencji z kontem 240; nieodpłatne otrzymanie środków trwałych z kontem 800 zwiększenie wartości początkowej środków trwałych na skutek aktualizacji ich wyceny, w korespondencji z kontem 800. Na stronie Ma konta 011 ujmuje się w szczególności: sprzedaż i zamianę gruntów na podstawie umów cywilno-prawnych w korespondencji z kontem 800; - zmniejszenie wartości gruntów z związku z jej urealnieniem w korespondencji z kontem 800; - wycofanie środków trwałych z używania w wyniku ich likwidacji z powodu zniszczenia lub zużycia, sprzedaży, wniesienia w formie aportu do spółek prawa handlowego oraz nieodpłatnego przekazania, w korespondencji z kontem 800; - ujawnione niedobory środków trwałych, w korespondencji z kontem 240; - zmniejszenie wartości środków trwałych w wyniku aktualizacji ich wyceny, w korespondencji z kontem 800. - Zwiększenie stanu środków trwałych następuje pod datą przyjęcia do używania z inwestycji, od dostawców lub innych jednostek przekazujących, a zwiększenie stanu gruntów – zgodnie z datą wydania decyzji o komunalizacji lub datą wpisu w księdze wieczystej. Ujawnione nadwyżki środków trwałych wprowadza się do ksiąg pod datą ich zinwentaryzowania. Zakupiony środek trwały zarówno nowy jak i używany wprowadza się do ewidencji w cenie nabycia, która obejmuje : - cenę zakupu należną sprzedającemu łącznie z podatkiem VAT, - koszty transportu , montażu i innych czynności poprzedzających oddanie obiektu do eksploatacji, - inne opłaty związane z nabyciem obiektu / np. opłaty notarialne/ , - odsetki od kredytu inwestycyjnego. Środki trwałe przyjęte po zakończeniu robót inwestycyjnych wycenia się w wartości wszystkich poniesionych na dany obiekt kosztów, zarówno bezpośrednich jak i pośrednich, poniesionych przed jego przyjęciem do używania. 4 Środki trwałe ujawnione w wyniku inwentaryzacji wycenia się w wartości wynikającej z posiadanych dokumentów lub w aktualnych cenach rynkowych, a gdy ich brak – na podstawie ekspertyzy uwzględniając ich aktualną wartość rynkową i ewentualne dotychczasowe zużycie. Otrzymane nieodpłatnie środki trwałe od Skarbu Państwa lub gminy wprowadza się w wartości określonej w decyzji o przekazaniu przez inne jednostki lub zakłady budżetowe / tak zwane przesunięcia między jednostkami wykonującymi uprawnienia właścicielskie/. Środki trwałe otrzymane od innych podmiotów gospodarczych lub osób fizycznych jako darowizna lub spadek wycenia się w wartości rynkowej z dnia nabycia, uwzględniając przy używanych stopień dotychczasowego zużycia lub w cenie niższej - jeśli taka jest określona w umowie darowizny albo umowie o nieodpłatnym przekazaniu. Zmniejszenie stanu środków trwałych następuje pod datą postawienia w stan likwidacji, ujawnienia niedoboru, sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania. Podstawą do rozchodu zużytych środków trwałych jest protokół postawienia w stan likwidacji, w którym – poza data i szczegółową specyfikacją postawionych do likwidacji środków trwałych – muszą być zawarte informacje o przyczynach likwidacji. Od dnia postawienia w stan likwidacji do przeprowadzenia ostatecznej likwidacji / np. demontażu lub przekazania na złom/ środki te ujmowane są na koncie pozabilansowym „Środki trwałe w likwidacji”. Nie uważa się za postawienie w stan likwidacji zgłoszenie środków trwałych do upłynnienia jako zbędnych. W przypadku częściowej likwidacji środka trwałego w protokole należy podać wartość początkową likwidowanej części na podstawie danych w ewidencji, określających podział środka na elementy lub na podstawie komisyjnego szacunku. Ewidencji na koncie 011 podlegają grunty, na które założona jest księga wieczysta oraz otrzymane w wyniku decyzji o komunalizacji. Ewidencja analityczna, ilościowo-wartościowa gruntów uwzględnia dane dotyczące numerów działek, ich powierzchni i wartości, a ponadto prowadzona jest w podziale na: a/ b/ c/ grunty nabyte grunty zbyte grunty skomunalizowane. Przy sprzedaży gruntów, których wartość w księgach ustalona jest wg cen ewidencyjnych należy doksięgować różnicę wartości między wartością sprzedaży a wartością wg cen ewidencyjnych, a w momencie sprzedaży wyksięgować całość zgodnie z aktem notarialnym. Ewidencja szczegółowa do konta 011 „Środki trwałe” umożliwia: - ustalenie wartości początkowej i ewentualnego jej zwiększenia lub zmniejszenia poszczególnych obiektów środków trwałych; - ustalenie wartości poszczególnych grup środków trwałych określonych przez GUS w klasyfikacji rodzajowej środków trwałych; - ustalenie osób lub komórek organizacyjnych, którym powierzono środki trwałe; - należyte obliczenie umorzenia i amortyzacji. 5 Do środków trwałych ujmowanych na koncie 011 zalicza się również inwestycje w obcych środkach trwałych, którymi są sfinansowane ze środków inwestycyjnych koszty poniesione w celu dostosowania obcego obiektu do potrzeb użytkownika np. przebudowa urządzeń w budynku, nowe instalacje. Obiektem inwentarzowym jest poszczególna inwestycja w obcym środku trwałym. Po upływie terminu użytkowania obcy obiekt przekazuje się właścicielowi wraz z dokonanymi w nim inwestycjami na zasadach określonych w umowie. Konto 011 może wykazywać saldo Wn , które oznacza stan środków trwałych w wartości początkowej, skorygowanej w wyniku aktualizacji wyceny lub inwestycji ulepszających oraz wartość inwestycji w obcych środkach trwałych. Konto 013 - „Pozostałe środki trwałe” Konto 013 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej pozostałych środków trwałych nie podlegających ujęciu na kontach 011, 014 i 016, wydanych do używania na potrzeby działalności jednostki lub działalności finansowo wyodrębnionej, które podlegają umorzeniu w pełnej wartości w miesiącu wydania do używania. Na koncie 013 ewidencjonuje się stan oraz zwiększenia i zmniejszenia wartości tych pozostałych środków trwałych w używaniu, które podlegają one ewidencji ilościowowartościowej. Na koncie 013 nie ujmuje się wydanych do użytkowania pozostałych środków trwałych, które na podstawie decyzji kierownika jednostki podlegają wyłącznie ewidencji ilościowej, czyli środków, które są objęte szczegółową ewidencją imienną, np., wydanych do użytkowania narzędzi, odzieży itp., lub takich, których kontrola ilościowa wystarcza dla zabezpieczenia majątku jednostki. Pozostałe środki trwałe w używaniu ujmuje się na koncie 013 w wartości początkowej, na którą składają się cena nabycia i nie podlegający odliczeniu podatek VAT. Na stronie Wn konta 013 ujmuje się w szczególności środki trwałe z zakupu , oraz : - ujawnione nadwyżki w korespondencji z kontem 240, - otrzymane nieodpłatnie / używane / od zakładów budżetowych i innych jednostek budżetowych jednostki samorządu terytorialnego w korespondencji z kontem 072, otrzymane nieodpłatnie od innych podmiotów środki trwałe używane, w korespondencji z kontem 760. Na stronie Ma konta 013 ujmuje się w szczególności: - wycofanie środków trwałych z używania na skutek likwidacji, sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania w korespondencji z kontem 072, - ujawnione niedobory w korespondencji z kontem 240. Do konta 013 prowadzi się szczegółową ewidencję ilościowo-wartościową umożliwiającą ustalenie wartości początkowej i ilości pozostałych środków trwałych oddanych do używania poszczególnym osobom i komórkom organizacyjnym oraz wartościową, za wyjątkiem środków trwałych o małej wartości użytkowej, o wartości jednostkowej nie przekraczającej 5 % wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za 6 koszt uzyskania przychodów w 100 % ich wartości w miesiącu oddania do używania, które objęte są wyłącznie ewidencją ilościową. Konto 013 może wykazywać saldo, Wn które oznacza wartość początkową pozostałych środków trwałych znajdujących się w używaniu. Konto 014 - „Zbiory biblioteczne” Konto 014 służy do ewidencji stanu zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej zbiorów bibliotecznych, znajdujących się w bibliotekach szkolnych, publicznych, naukowych pedagogicznych itp. Konto 015 - „Mienie zlikwidowanych jednostek” Konto 015 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń mienia przyjętego przez organ założycielski lub nadzorujący po zlikwidowanym przedsiębiorstwie komunalnym lub innej jednostce organizacyjnej np. zakładzie budżetowym Na stronie Wn konta 015 księguje się w szczególności; - wartość mienia przyjętego po zlikwidowanym przedsiębiorstwie lub innej jednostce organizacyjnej wg wartości wynikającej z bilansu zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub jednostki, w korespondencji z kontem 855 - zwiększenie wartości mienia zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub jednostki organizacyjnej o nadwyżkę wartości wynikającej z wyceny zwartej w umowie ponad wartość bilansową mienia przekazanego spółce lub inne jednostce organizacyjnej jako udziału gminy, do odpłatnego korzystania lub z tytułu sprzedaży, w korespondencji z kontem 855. - wartości mienia zwróconego przez spółkę lub pozostającego po zlikwidowanej jednostce organizacyjnej, która zostaje przyjęta na stan organu założycielskiego lub nadzorującego, w korespondencji z kontem 855. Na stronie Ma konta 015 ujmuje się; ; - wartości mienia pozostałego po zlikwidowanym przedsiębiorstwie lub innej jednostce , które przekazano spółce ( w wysokości wynikającej z umowy) do odpłatnego korzystania lub sprzedanego ale jeszcze nie spłaconego, w korespondencji z kontem 226 ; - wartości mienia zapłaconego lub przekazanego spółkom jako udziału gminy, względnie przekazanego nieodpłatnie innym jednostkom ,w korespondencji z kontem 226 - zmniejszenie wartości mienia zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub jednostki organizacyjnej o różnicę między wyceną mienia przekazanego spółce, a jego wartością bilansową oraz likwidację mienia przez organ założycielski lub nadzorujący, w korespondencji z kontem 855. Ewidencję analityczną stanowi szczegółowa specyfikacja majątku ujętego w bilansie zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub innej jednostki organizacyjnej oraz wykazy ilościowo-wartościowe składników- rozchodowych. 7 Konto 015 może wykazywać saldo WN, które oznacza stan mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw lub innych jednostek organizacyjnych będących w dyspozycji organu założycielskiego, nadzorującego, w wartości wynikającej z bilansu tych jednostek. Obejmuje ono tę część mienia, które do dnia bilansowego nie zostało przekazane spółkom lub innym jednostkom organizacyjnym jako udział lub z tytułu sprzedaży, względnie nie zostało przyjęte na własne potrzeby eksploatacyjne jednostki lub zlikwidowane. Konto 016 - „Dobra kultury” Na koncie 016 ewidencjonuje się stan oraz zwiększenia i zmniejszenia wartości dóbr kultury. Na stronie Wn ujmuje się w szczególności przychód dóbr kultury pochodzących z zakupu lub nieodpłatnie otrzymanych i nadwyżki. Na stronie Ma konta 016 ujmuje się w szczególności; -rozchód dóbr kultury na skutek likwidacji, sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania. Przychody i rozchody dóbr kultury wycenia się wg cen nabycia. Przychody z tytułu nieodpłatnego otrzymania lub ujawnienia nadwyżek inwentaryzacyjnych wycenia się zgodnie z komisyjnym oszacowaniem ich wartości. Dobra kultury nie podlegają umorzeniu i w bilansie ujmowane są w wartości początkowej W ewidencji szczegółowej ilościowo-wartościowej dobro(szczegółowo opisane) w oddzielnej pozycji. ujmuje się każde Konto 016 może wykazywać saldo Wn,które oznacza wartość dóbr kultury znajdujących się w jednostce. Konto 020 - „Wartości niematerialne i prawne” Konto 020 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości niematerialnych i prawnych. Wartości niematerialne i prawne to nabyte przez jednostkę aktywa trwałe w postaci praw majątkowych nadających się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na własne potrzeby jednostki, a w szczególności autorskie prawa majątkowe , prawa pokrewne , licencje i koncesje . Z powyższego wynika że na koncie 020 mogą być ewidencjonowane opłaty za nabycie praw autorskich lub licencji na użytkowanie oprogramowania, natomiast opłaty za dostosowanie lub zaktualizowanie programu komputerowego zaliczyć należy do kosztów usług informatycznych. Wartości niematerialne i prawne, których jednostkowa wartość przekracza wielkość określoną w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, umarza się stopniowo i amortyzuje przy zastosowaniu stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych , natomiast pozostałe umarza się jednorazowo, spisując całą ich wartość w koszty w dniu przyjęcia do używania. Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych naliczane stopniowo w okresie dłuższym niż rok księguje się na koncie 071 , natomiast naliczane jednorazowo – na konie 072. 8 Na stronie Wn konta 020 księguje się wszelkie zwiększenia , a na stronie Ma – wszelkie zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych , w wyjątkiem umorzenia ujmowanego na kontach 071 lub 072. Do konta 020 prowadzi się szczegółową ewidencję poszczególnych składników wartości niematerialnych i prawnych z jednoczesnym grupowaniem w przekrojach niezbędnych do ustalenia umorzenia podstawowych wartości niematerialnych i prawnych /na koncie 071/ oraz umorzenia pozostałych wartości niematerialnych i prawnych / na koncie 072/. Konto 020 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość początkową będących na stanie wartości niematerialnych i prawnych. Konto 030 - „Długoterminowe aktywa finansowe” Konto 030 służy do ewidencji długotrwałych aktywów finansowych , a w szczególności : akcji i udziałów w obcych podmiotach gospodarczych; - akcji i innych długoterminowych papierów wartościowych traktowanych jako lokaty o terminie wykupu dłuższym niż rok; udzielonych pożyczek długoterminowych z wyjątkiem długoterminowych pożyczek ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, które ujmuje się na koncie 234; innych długoterminowych aktywów finansowych. Na stronie Wn konta 030 ujmuje się zwiększenia, zaś po stronie Ma - zmniejszenia długoterminowych aktywów finansowych. Nowe udziały ewidencjonuje się na koncie 030 pod data wpisu do KRS. Do długoterminowych aktywów finansowych nie zalicza się dopłat wnoszonych do komunalnych spółek prawa handlowego. Ewidencja szczegółowa do konta 030 powinna zapewnić ustalenie wartości poszczególnych składników długoterminowych aktywów finansowych według tytułów, a w odniesieniu do długoterminowych pożyczek – również wartość należności od poszczególnych pożyczkobiorców. Konto 030 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość długoterminowych aktywów finansowych. Konto 071 - „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych” Konto 071 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej podstawowych środków trwałych oraz podstawowych wartości niematerialnych i prawnych, które podlegają stopniowemu umorzeniu według stawek amortyzacyjnych określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych. Umorzenie środków trwałych nalicza się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki przyjęto do używania i do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie wartości umorzenia z ich wartością początkową lub w którym środki te postawiono w stan likwidacji, sprzedano, przekazano nieodpłatnie lub stwierdzono ich niedobór. 9 Naliczanie umorzenia wartości niematerialnych i prawnych rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym ujęto je w ewidencji księgowej i do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie wysokości umorzenia z ich wartością brutto lub w którym rozchodowuje się daną wartość. Umorzenia od ujawnionych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie objętych uprzednio ewidencją dokonuje się począwszy od miesiąca, następującego po miesiącu, w którym te środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne wprowadzone zostały do ewidencji. Odpisy umorzeniowe dokonywane są w korespondencji z kontem 401 – Amortyzacja. Na stronie Wn konta 071 księguje się wszelkie zmniejszenia umorzenia spowodowane rozchodami środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub urzędowym zmniejszeniem w wyniku aktualizacji środków trwałych, zaś po stronie Ma – wszelkie zwiększenia. Ewidencję szczegółową prowadzi się według zasad podanych w wyjaśnieniach do kont 011 i 020. Konto 071 może wykazywać saldo strony Ma, które wyraża stan umorzenia wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych . Konto 072 - „Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych” Konto 072 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających umorzeniu jednorazowo w pełnej wartości w miesiącu przyjęcia do używania. Na stronie Wn konta 072 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma – zmniejszenia umorzenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Na stronie Wn konta 072 ujmuje się umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zlikwidowanych z tytułu zużycia lub zniszczenia, sprzedanych oraz przekazanych nieodpłatnie , a także stanowiących niedobór lub szkodę. Na stronie Ma konta 072 ujmuje się odpisy umorzenia nowych, wydanych do używania pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obciążające odpowiednie koszty, dotyczące nadwyżek pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych , umorzenie pozostałych środków trwałych otrzymanych jako pierwsze wyposażenie obiektu sfinansowanego ze środków na inwestycje , oraz dotychczasowe umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie. Do konta 072 nie potrzeba prowadzić ewidencji analitycznej, ponieważ przy 100 % umorzeniu tych składników w momencie oddania ich do używania, wartość umorzenia równa się wartości początkowej ujętej w ewidencji szczegółowej pozostałych środków trwałych w używaniu oraz wartości niematerialnych i prawnych. 10 Konto 072 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych prawnych umorzonych w pełnej wartości w miesiącu wydania do używania. Saldo konta 072 musi się równać sumie sald kont 013 i 014 oraz 020 w części odnoszącej się do wartości niematerialnych i prawnych umarzanych i amortyzowanych w 100 % w miesiącu przyjęcia do używania. Konto 080 - „Inwestycje / środki trwałe w budowie/ ” Konto 080 służy do ewidencji kosztów inwestycji rozpoczętych oraz rozliczenia kosztów inwestycji na uzyskane efekty. Przez inwestycje rozumie się nakłady środków publicznych na : - zakup lub budowę nowych obiektów budowlanych ; zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych o wartości przekraczającej wielkość będącą podstawą do umarzania i amortyzacji wg stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych ; zakup lub wytworzenie we własnym zakresie pierwszego wyposażenia obiektów budowlanych ; koszty transportu i montażu oraz inne koszty ponoszone dla przekazania środków trwałych do używania ; koszty przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji , adaptacji lub modernizacji obiektów budowlanych i innych środków trwałych, powodujących ich ulepszenie ; koszty przygotowania inwestycji do realizacji, w tym koszty opracowania programu inwestycji i pozostałej dokumentacji projektowej , zakupu i przygotowania gruntu pod budowę oraz ekspertyz, studiów , pomiarów geodezyjnych oraz geologicznych dotyczących inwestycji ; zakup wartości niematerialnych i prawnych o wartości przekraczającej wielkość będącą podstawą do umarzania i amortyzacji wg stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych lub nabywanych w ramach pierwszego wyposażenia obiektów budowlanych . Na stronie Wn konta 080 ujmuje się: - poniesione koszty dotyczące inwestycji prowadzonych zarówno przez obcych wykonawców , jak i we własnym zakresie , w korespondencji z kontami130 i 201; - poniesione koszty ulepszenia środka trwałego / przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja / , które powodują zwiększenie wartości użytkowej środka trwałego ; - rozliczenie nadwyżki zysków inwestycyjnych nad stratami inwestycyjnymi w korespondencji z kontem 800; - nieodpłatne przejęcie inwestycji w toku realizacji w korespondencji z kontem 800. - prowizje i odsetki od kredytu inwestycyjnego naliczone za okres trwania inwestycji. Na stronie Ma konta 080 ujmuje się wartość uzyskanych efektów inwestycyjnych, a w szczególności: - środków trwałych w korespondencji z kontami 011 i 013; - wartości niematerialnych i prawnych w korespondencji z kontem 020; - wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych inwestycji w korespondencji z kontem 800; - rozliczenie nadwyżki strat inwestycyjnych nad zyskami inwestycyjnymi w korespondencji z kontem 800. 11 Na koncie 080 można również księgować rozliczenie kosztów dotyczących zakupów gotowych środków trwałych. Ewidencja szczegółowa do konta 080 prowadzona jest dla poszczególnych zadań inwestycyjnych w sposób: - zapewniający, co najmniej ustalenie kosztów nabycia lub wytworzenia z podziałem na poszczególne rodzaje efektów inwestycyjnych / obiekty/ ; - umożliwiający wycenę poszczególnych obiektów środków trwałych oraz tytułów wartości niematerialnych i prawnych. Ewidencja kosztów inwestycji umożliwia ustalenie źródeł finansowania inwestycji, wielkości zaangażowanych środków, w tym otrzymanych od innych jednostek organizacyjnych. Konto 080 może wykazywać saldo Wn, które oznacza koszty inwestycji nie zakończonych. Zespół 1 - „Środki pieniężne i rachunki bankowe” Na kontach zespołu 1 ewidencjonuje się środki pieniężne zarówno w walucie polskiej, jak i w walutach obcych oraz krótkoterminowe papiery wartościowe przeznaczone do obrotu. Na kontach tego zespołu ewidencjonuje się: 1/ przechowywane w kasach krajowe i zagraniczne pieniądze – konto 101; 2/ krajowe i zagraniczne środki pieniężne lokowane na rachunkach bankowych konto 130, 131, 135, 139; 3/ krótkoterminowe papiery wartościowe przeznaczone do obrotu – konto 140; 4/wszelkie inne krajowe i zagraniczne środki pieniężne, a w szczególności weksle i czeki obce, znaki opłaty skarbowej i blankiety weksli zakupione do sprzedaży oraz sumy pieniężne w drodze – konto 140. Zadaniem kont zespołu „1” jest wykazanie: - obrotów oraz stanów środków pieniężnych w kasach, - obrotów oraz stanów środków pieniężnych na wszystkich rachunkach bankowych / w tym również lokat terminowych/ - obrotów i stanów krótkoterminowych papierów wartościowych, znaków opłaty skarbowej oraz sum pieniężnych w drodze. Konto 101 - „Kasa” Konto 101 służy do ewidencji krajowej i zagranicznej gotówki znajdującej się w kasie jednostki. Zagraniczne środki pieniężne przechowywane w kasie ujmuje się w ich wartości nominalnej w walucie obcej z podziałem na poszczególne waluty oraz w złotych polskich po przeliczeniu według kursu w dniu zakupu ustalonego przez bank, z którego usług jednostka korzysta. Wartość walut obcych ujętych w raporcie kasowym wycenia się nie później niż na koniec kwartału , według zasad określonych w ustawie o rachunkowości w zakresie wyceny na dzień bilansowy , a różnice kursowe księguje się odpowiednio na Wn lub Ma konta 750. 12 Na stronie Wn konta 101 ujmuje się wpływy gotówki oraz nadwyżki kasowe, a na stronie Ma - rozchody gotówki i niedobory kasowe. Z sum przyjętych do kasy podlegających zaliczeniu do dochodów budżetowych mogą być dokonywane zwroty z tytułu nadpłat dochodów budżetowych. Zasady gospodarki kasowej określone są w Zarządzeniu Burmistrza. Konto 101 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan gotówki w kasie. Konto 130 - „Rachunek bieżący urzędu” Konto 130 służy do ewidencji stanu środków budżetowych oraz obrotu na rachunku bankowym jednostki budżetowej z tytułu wydatków i dochodów (wpływów) budżetowych objętych planem finansowym. Na stronie Wn konta 130 ujmuje się wpływy środków budżetowych z tytułu zrealizowanych przez jednostkę dochodów budżetowych (ewidencja szczegółowa wg podziałek klasyfikacji dochodów budżetowych) w korespondencji z kontem 101,221 lub innym właściwym kontem. Na stronie Ma konta 130 ujmuje się zrealizowane wydatki budżetowe zgodnie z planem finansowym jednostki budżetowej, w tym również środki pobrane do kasy na realizację wydatków budżetowych (ewidencja szczegółowa wg podziałek klasyfikacji wydatków budżetowych) w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 1,2,3,4,7 lub 8. Na koncie 130 obowiązuje zachowanie czystości obrotów, co oznacza, że do błędnych zapisów zwrotów, nadpłat, korekt niewłaściwych wydatków- itp. wprowadza się dodatkowy techniczny zapis ujemny po obu stronach konta. Urząd nie posiada wyodrębnionego dla siebie jako jednostki budżetowej rachunku bieżącego, a dochody i wydatki realizowane są bezpośrednio a rachunku bieżącego budżetu. Zapisy na koncie 130 są wtórnymi zapisami operacji ujętych w wyciągu do konta 133 budżetu gminy, w korespondencji z właściwymi dla operacji kontami (rozrachunków, kosztów i innych) W tej sytuacji nie wystąpią zapisy na kontach 222 i 223, a saldo konta 130 w zakresie zrealizowanych wydatków podlega przeksięgowaniu na podstawie sprawozdań Rb na stronę Ma konta 800 – „Fundusz jednostki”, a w zakresie dochodów na stronę Wn konta 800. Konto 134 – „Kredyty bankowe” Konto 134 służy do ewidencji kredytów bankowych przeznaczonych na finansowanie działalności podstawowej i inwestycji, przelanych przez bank na rachunki bieżące lub inwestycyjne. Konto to wystąpi w przypadku, gdy Urząd będzie upoważniony do zaciągania kredytów. Na stronie Wn konta 134 ujmuje się spłatę kredytów, a na stronie Ma konta 134 –kredyty udzielone jednostce i przelane na rachunek bieżący lub inwestycyjny. 13 Konto 134 może wykazywać saldo Ma które oznacza stan kredytów udzielonych jednostce przez bank oraz przelanych na rachunki bankowe Konto 135 - „Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia” Konto 135 służy do ewidencji środków pieniężnych specjalnego przeznaczenia. Na koncie tym ujmuje się w szczególności: - środki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - środki funduszy celowych Na stronie Wn konta 135 ujmuje się wpływy środków na rachunki bankowe, a na stronie Ma – wypłaty środków z rachunków bankowych. Do konta 135 prowadzi się ewidencję szczegółową umożliwiającą ustalenie obrotów i stanu środków każdego z funduszy specjalnego przeznaczenia . Konto 135 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych funduszy specjalnych zgromadzonych na rachunkach bankowych funduszy . Konto 136 - „Rachunki walutowe środków pomocowych” Konto 136 służy do ewidencji środków w walutach obcych pochodzących z bezzwrotnej pomocy zagranicznej, a w szczególności środków pomocowych z Unii Europejskiej. Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach na dzień ich przeprowadzenia-przeliczając na złote- wg zasad określonych w ustawie o rachunkowości, zaś na dzień bilansowy-po kursie kupna stosowanym w tym dniu przez bank prowadzący rachunek ,nie wyższym jednak od kursu średniego ustalonego przez NBP. W przypadku gdy bank z którego usług korzysta jednostka nie ustala kursu, to kurs tych walut określa się w relacji do wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest ustalony przez NBP. Wyliczone różnice kursowe księguje się pod datą ustalenia, odpowiednio na WN lub Ma konta 750. Konto 137 - „Rachunki środków funduszy pomocowych” Konto 137 służy do ewidencji wydatków projektu, finansowanego ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz innych źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi. Na koncie 137 księguje się wyłącznie na podstawie dowodów bankowych. Saldo Ma konta 137 w zakresie zrealizowanych wydatków podlega przeksięgowaniu na podstawie sprawozdań Rb-28S na stronę Ma konta 800. 14 Konto 139 - „Inne rachunki bankowe” Konto 139 służy do ewidencji środków pieniężnych wyodrębnionych w bankach na rachunkach pomocniczych, a dotyczących min: - akredytyw bankowych otwartych przez jednostkę - czeków potwierdzonych sum depozytowych tj. pobrane kaucje, wadia i zabezpieczenia pieniężne należytego wykonania umowy, sumy stanowiące przedmiot sporu otrzymane w związku z postępowaniem sądowym lub administracyjnym - środków obcych na inwestycje - sum na zlecenie. - Na koncie 139 dokonuje się księgowań wyłącznie na podstawie dowodów bankowych, w związku, z czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów konta 139 między księgowością jednostki a księgowością banku. Na stronie Wn konta 139 ujmuje się wpływy wydzielonych środków pieniężnych z rachunków bieżących oraz sum depozytowych i na zlecenie. Na stronie Ma konta 139 ujmuje się wypłaty środków pieniężnych dokonane z wydzielonych rachunków bankowych. Do konta 139 prowadzi się ewidencję analityczną z podziałem na rodzaje wydzielonych środków, a także według kontrahentów. Konto 139 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych znajdujących się na innych rachunkach bankowych. Konto 140 - „ Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne” Konto 140 służy do ewidencji krótkoterminowych papierów wartościowych nabytych w celu odsprzedaży /np. akcje obce, obligacje obce, bony skarbowe/, innych środków pieniężnych / czeki, weksle obce, gwarancje/ oraz środków pieniężnych w drodze, zakupionych znaków opłaty skarbowej i druków weksli przeznaczonych do sprzedaży. Zgodnie z ustawą o rachunkowości „krótkoterminowe papiery wartościowe” to papiery, które są płatne w ciągu trzech miesięcy od daty ich otrzymania, wystawienia lub nabycia . Do środków pieniężnych w drodze zalicza się: - środki pieniężne znajdujące się między kasą jednostki a rachunkami bankowymi lub odwrotnie - środki pieniężne znajdujące się w drodze między rachunkami bankowymi jednostki a innym bankiem, między urzędem pocztowym, któremu wpłacił dłużnik czy inkasent a kontem bankowym jednostki. Otrzymane gwarancje na zabezpieczenie należytego wykonania robót i usług ujmuje się w księgach rachunkowych Wn 140 Ma 240, natomiast zwrot niewykorzystanych gwarancji – zapis odwrotny. Na stronie Wn konta 140 ujmuje się zwiększenia stanu krótkoterminowych papierów wartościowych i innych środków pieniężnych, a na stronie Ma – zmniejszenie stanu 15 i obniżenie wartości na dzień bilansowy / dotyczy tylko krótkoterminowych papierów wartościowych/. Ewidencja analityczna do konta 140 umożliwia ustalenie: - poszczególnych składników krótkoterminowych papierów wartościowych i innych środków pieniężnych oraz ich wartości ; - wartości papierów wartościowych i innych środków pieniężnych oraz znaków opłaty skarbowej powierzonych poszczególnym osobom odpowiedzialnym za ich stan i zabezpieczenie; - sum pieniężnych w drodze. Konto 140 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan krótkoterminowych papierów wartościowych , innych środków pieniężnych oraz znaków opłaty skarbowej i blankietów weksli przeznaczonych do sprzedaży, a także sum pieniężnych w drodze. Zespół 2 - Rozrachunki i roszczenia Konta zespołu 2 służą do ewidencji krajowych i zagranicznych rozrachunków oraz roszczeń. Ponadto konta zespołu 2 służą do ewidencji rozliczeń środków budżetowych, wynagrodzeń, rozliczeń niedoborów, szkód i nadwyżek oraz wszelkich innych rozliczeń związanych z rozrachunkami i roszczeniami spornymi. Rozrachunki to należności i zobowiązania bezsporne, których tytuły i kwoty uznają zarówno wierzyciele jak i dłużnicy. Roszczenia to należności kwestionowane przez kontrahentów, które w przypadku dochodzenia ich drogą sądową stają się roszczeniami spornymi w dniu wniesienia pozwu do sądu. Na kontach rozrachunków nie muszą być ewidencjonowane te należności i zobowiązania , które zostały zapłacone w dniu ich powstania lub są ujęte w ewidencji księgowej pod datą dokonania rozliczenia , a rozliczenia ich nastąpiło w okresie powstania i wówczas wpływ środków pieniężnych księguje się w korespondencji z kontami przychodów lub funduszy wyodrębnionych , a rozchód środków pieniężnych w korespondencji z kontami kosztów lub strat nadzwyczajnych, składników majątkowych czy funduszy wyodrębnionych. Należności , roszczenia i zobowiązania ujmuje się w księgach rachunkowych w wartości ustalonej przy ich powstaniu, a w przypadku gdy są wyrażone w walutach obcych ujmuje się je w wartości nominalnej przeliczonej na polskie złote według kursu średniego ustalonego przez Prezesa NBP dla danej waluty obcej obowiązującego w dniu przeprowadzenia operacji. Wynikające z ewidencji stany na kontach rozrachunkowych powinny być poddawane okresowej weryfikacji w celu ujawnienia i wyksięgowania należności i roszzeń oraz zobowiązań przedawnionych lub nieściągalnych. Konto 201 - „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” Konto 201 służy do ewidencji wszelkich rozrachunków oraz roszczeń krajowych i zagranicznych z tytułu dostaw, robót i usług, w tym również zaliczek na poczet dostaw, robót i usług oraz należności z tytułu przychodów finansowych. 16 Na koncie 201 nie ujmuje się należności z tytułów zaliczanych do dochodów budżetowych, które ujmowane są na koncie 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”. Na stronie Wn konta 201 księguję się m.in.; -spłatę zobowiązań wobec dostawców , -odpisanie zobowiązań (przedawnionych ,umorzonych) - należności z tyt.kar umownych Na stronie Ma konta 201 ujmuje się w szczególności : - zobowiązania za dostawy i usługi wynikające z otrzymanych faktur i rachunków - naliczone odsetki umowne za nieterminową zapłatę zobowiązań oraz kar umownych lub odszkodowań należnych dostawcy - umorzenie lub odpisanie należności od odbiorców Ewidencja analityczna do konta 201 zapewnia ustalenie należności i zobowiązań wg poszczególnych kontrahentów, a także w podziale na należności i zobowiązania krótko- i długo- terminowe. W zobowiązaniach krótkoterminowych w ewidencji analitycznej wyodrębnia się zobowiązania wymagalne. Konto 201 może mieć dwa salda, które ustala się na podstawie ewidencji analitycznej w wyniku sumowania sald należności i zobowiązań, występujących na kontach rozrachunków z poszczególnymi kontrahentami. Saldo Wn konta 201 oznacza stan należności i roszczeń . Saldo to może występować jako aktywa trwałe – zaliczki na poczet inwestycji i należności długoterminowe i aktywa obrotowe - należności krótkoterminowe. Saldo Ma konta 201 oznacza stan zobowiązań i w bilansie wykazywane jest jako zobowiązania krótko- i długo – terminowe. Konto 221 - „Należności z tytułu dochodów budżetowych” Konto 221 służy do ewidencji należności urzędu z tytułu dochodów budżetowych, których termin płatności przypada na dany rok budżetowy. Na koncie 221 nie ujmuje się subwencji i dotacji zaliczonych do dochodów budżetu gminy. Na koncie 221 ujmuje się również należności z tytułu podatków pobieranych przez właściwe organy. Zapisy dokonywane są na koniec okresu sprawozdawczego na podstawie sprawozdań z ewidencji podatkowej / zaległości i nadpłaty / . Na koncie 221 ujmuje się także należności z tytułu prowadzonej w urzędzie działalności gospodarczej, np. czynsze za lokale użytkowe, dzierżawy itp., refundacje za media , oraz przychody dotyczące środków specjalnych. Na stronie Wn konta 221 ujmuje się w szczególności: - przypisy należności z tytułu podatków i opłat – w korespondencji z kontem 750 „Przychody i koszty finansowe” 17 - zwroty nadpłat wraz z oprocentowaniem z tytułu podatków i opłat w korespondencji z kontem 101 lub 130; - faktury wystawione odbiorcom z tytułu sprzedaży składników majątkowych lub świadczenia usług: a/ wartość netto / bez VAT/ - konto przeciwstawne 750 lub 760 b/ podatek należny - konto przeciwstawne 225 - przyrost zaległości i zmniejszenie się nadpłat z tytułu dochodów pobieranych przez właściwe organy – w korespondencji z kontem 750 - refaktury za media - przeniesienie należności długoterminowych z konta 226 do krótkoterminowych w wysokości raty należnej za dany rok budżetowy. Na stronie Ma konta 221 księguje się w szczególności: odpisy należności podatkowych, odpisy z tytułu należnego podatnikowi oprocentowania za nieterminowy zwrot nadpłat - w korespondencji z kontem 750, - wpłaty należności podatkowych do kasy i na rachunek bankowy, - zapłatę dokonaną przez przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych, w trybie wynikającym z przepisów ustawy „Ordynacja podatkowa” w korespondencji z kontami 011,020,226 i 310; - zapłatę faktur i refaktur wystawionych odbiorcom . - Odsetki za zwłokę od nieterminowych płatności należności ujmuje się następująco : a/ odsetki od podatków i opłat : - na podstawie dokumentu wpłaty - w kwocie wpłaconej : zapłata : Wn 101 lub 130 Ma 221 - od należności przypisanych– na koniec kwartału : przypis : Wn 221 Ma 290 zapłata : Wn 290 Ma 750 b / odsetki od należności innych niż podatkowe : - na podstawie dokumentu wpłaty - w kwocie wpłaconej : zapłata : Wn 101lub 130 Ma 221 - naliczone odsetki od należności przypisanych - na koniec kwartału j : przypis : Wn 221 Ma 290 zapłata : Wn 290 Ma 750 Do konta 221 prowadzi się ewidencję analityczną wg dłużników , klasyfikacji budżetowej oraz źródeł dochodów . Konto 221 zamyka się dwoma saldami. Saldo Wn oznacza stan nie zapłaconych należności, zaś saldo Ma – oznacza stan zobowiązań z tytułu nadpłat dochodów budżetowych. 18 Konto 224 - „Rozliczenie udzielonych dotacji budżetowych” Konto 224 służy do ewidencji rozliczenia przez organ dotujący udzielonych dotacji budżetowych. Na stronie Wn ujmuje się wartość dotacji przekazanych przez organ dotujący, a na stronie Ma-wartość dotacji uznanych za wykorzystane i rozliczone, w korespondencji z kontem 810. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 224 powinna zapewnić możliwość ustalenia wartości przekazanych dotacji, wg jednostek oraz przeznaczenia dotacji. Saldo Wn konta oznacza wartość niewykorzystanych, nierozliczonych dotacji lub wartość dotacji należnych do zwrotu w roku w którym zostały przekazane. Rozliczone i przypisane do zwrotu dotacje, które organ dotujący zalicza do dochodów budżetowych, są ujmowane na koncie 221. Konto 225 - „Rozrachunki z budżetami” Konto 225 służy do ewidencji rozrachunków z budżetami państwa i budżetami gmin ze wszystkich tytułów np. z tyt. zobowiązań podatkowych własnych i wynikających z funkcji płatnika potrąceń na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz rozrachunków z tytułu VAT. Na stronie Wn konta 225 ujmuje się w szczególności: - wpłaty do budżetu z tytułu podatków i opłat, - należności z tytułu nadpłat w rozliczeniach z budżetami, - VAT naliczony przy zakupie - w przypadku jego rozliczenia z urzędem skarbowym Na stronie Ma konta 225 księguje się: - zobowiązania wobec budżetów z tytułu naliczonych podatków i opłat płaconych przez jednostkę, - zobowiązania z tytułu zaliczek na podatki pobrane przez jednostkę w imieniu budżetu/ np. podatek dochodowy od osób fizycznych/, - VAT należny naliczony od sprzedaży i czynności zrównanych ze sprzedażą oraz w przypadku zaliczek otrzymanych w wysokości, co najmniej 50% spodziewanej wartości przyszłej sprzedaży Odsetki za zwłokę od nieterminowych płatności należności budżetowych ujmuje się następująco : - na podstawie dokumentu wpłaty - w kwocie wpłaconej : przypis : Wn 225 Ma 750 zapłata : Wn 130 Ma 225 - naliczone odsetki od należności przypisanych ale niezapłaconych - na koniec kwartału w kwocie należnej : przypis : Wn 225 Ma 290 zapłata : Wn 130 Ma 225 Wn 290 Ma 750 Odsetki od nieterminowych płatności zobowiązań ujmuje się następująco: - na podstawie dokumentu wpłaty – w kwocie wpłaconej : przypis : Wn 750 Ma 225 zapłata : Wn 225 Ma 130 - naliczone odsetki od zobowiązań wymagalnych ale nie uregulowanych - na koniec kwartału w kwocie należnych odsetek: 19 przypis : Wn 640 Ma 225 zapłata : Wn 225 Ma 130 Wn 750 Ma 640 Ewidencja szczegółowa do konta 225 pozwala na ustalenie stanu należności i zobowiązań wg każdego z tytułów rozrachunków z budżetem odrębnie. Jednostka jako podatnik VAT prowadzi następujące konta analityczne: a/ rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT b/ VAT należny c/ VAT naliczony ( wg. obowiązujących stawek) Na koncie analitycznym „Rozrachunki z urzędem skarbowym” z tytułu VAT księguje się w szczególności : po stronie Wn: - naliczony w fakturach dostawców podatek VAT podlegający odliczeniu od podatku należnego w okresie objętym deklaracją. - kwoty podatku VAT przelane do urzędu skarbowego. po stronie Ma: - należny - przeksięgowanie groszy powstałych z tytułu zaokrąglenia kwot w deklaracji VAT do pełnych złotych - kwoty podatku zwrócone przez urząd skarbowy. Konto 225 może mieć dwa salda ustalone jako sumy kont analitycznych. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma – stan zobowiązań wobec budżetu. Konto 226 - „Długoterminowe należności budżetowe” Konto 226 służy do ewidencji długoterminowych należności, które zostały zabezpieczone hipoteką oraz innych należności z tytułu dochodów budżetowych, których termin zapłaty ustalony w decyzji o ich powstaniu przypada na lata następujące po roku, w którym dokonywane są księgowania. Na stronie Wn konta 226 ujmuje się w szczególności: - należności podatkowe w wysokości zabezpieczonej hipoteką, w korespondencji z kontem 221; - przypisanie długoterminowych należności z tytułu przychodów przyszłych okresów płatnych w latach następnych, w korespondencji z kontem 840. Na stronie Ma konta 226 księguje się w szczególności: - zmniejszenie należności podatkowych zabezpieczonych hipoteką w wyniku dokonanej wpłaty w korespondencji z kontem 130; - ustanie hipoteki ; - przeniesienie długoterminowych należności z tytułu dochodów budżetowych do krótkoterminowych /Wn 221 Ma 226 / w wysokości raty należnej za dany rok budżetowy /zapis równoległy Wn 840 Ma 760/ Ewidencję analityczną prowadzi się wg tytułów i jednostek, od których te należności występują. Konto 226 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wysokość należności podatkowych zabezpieczonych hipoteką oraz wartość innych długoterminowych należności budżetowych. 20 Konto 229 - „Pozostałe rozrachunki publiczno-prawne” Konto 229 służy do ewidencji rozrachunków publiczno-prawnych innych niż rozrachunki z budżetami, a w szczególności z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Na stronie Wn konta 229 ujmuje się w szczególności: - przelewy składek do ZUS; wypłatę zasiłków pokrywanych przez ZUS, które ujęto na listach płac w korespondencji z kontem 231; - wypłaty świadczeń ZUS nie objętych listą płac, w korespondencji z kontem kasy lub rachunku bankowego. Na stronie Ma konta 229 ujmuje się w szczególności: - naliczone składki od wynagrodzeń na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Pracy, w korespondencji z kontem 400, 080, 851,853 lub 240; - składki na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych potrącone z wynagrodzeń za prace zlecone w korespondencji z kontem 231; - otrzymane przelewy z ZUS w przypadku, gdy wypłacone świadczenia przekraczają składki na ZUS i FP. Odsetki od nieterminowych płatności zobowiązań ujmuje się następująco: - na podstawie dokumentu wpłaty – w kwocie wpłaconej : przypis : Wn 750 Ma 229 zapłata : Wn 229 Ma 130 - naliczone odsetki od zobowiązań wymagalnych ale nie uregulowanych - na koniec kwartału w kwocie należnych odsetek: przypis : Wn 640 Ma 229 zapłata : Wn 229 Ma 130 Wn 750 Ma 640 Ewidencję analityczną prowadzi się w rozbiciu na należności i zobowiązania, wg tytułu rozrachunku oraz podmiotów z którymi dokonywane są rozliczenia. Konto 229 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn konta 229 oznacza stan należności, a saldo Ma – stan zobowiązań z tytułu rozrachunków publiczno-prawnych. Konto 231 - „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń” Konto 231 służy do ewidencji rozrachunków z pracownikami i innymi osobami fizycznymi z tytułu wypłat pieniężnych i świadczeń rzeczowych zaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do wynagrodzeń, a w szczególności należności za prace wykonywaną na podstawie stosunku pracy, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej. Na koncie 231 księguje się wszelkie wynagrodzenia i zaliczane do nich świadczenia w naturze należne za dany okres sprawozdawczy oraz wypłaty z tych tytułów, bez względu na to, z jakich środków są finansowane. 21 Do wynagrodzeń danego okresu zalicza się wynagrodzenia za czas przepracowany lub pracę wykonaną w danym okresie oraz wypłacone dodatkowe wynagrodzenie roczne dla pracowników sfery budżetowej, a także zasiłki chorobowe pokrywane przez zakład pracy. Do wynagrodzeń nie zalicza się wartości posiłków regeneracyjno-wzmacniających. Na stronie Wn konta 231 ujmuje się w szczególności: - wypłaty wynagrodzeń pieniężnych netto, przelewy wynagrodzeń netto - zaliczki na poczet wynagrodzeń, - potrącenia dokonane na listach wynagrodzeń ,do których pracodawca jest upoważniony ustawowo, np. podatek dochodowy od osób fizycznych, sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych lub egzekucyjnych oraz za pisemną zgodą zatrudnionego z innych tytułów np. potrącenia za niedobory i szkody, sumy do rozliczenia, świadczenia odpłatne itp. - obciążenia z tytułu nadpłat wynagrodzeń. Na stronie Ma konta 231 ujmuje się w szczególności: - osobowy fundusz płac - bezosobowy fundusz płac ( np. umowy zlecenia ,umowy o dzieło) Do konta 231 prowadzi się ewidencję analityczną na imiennych kartach wynagrodzeń poszczególnych pracowników i innych osób fizycznych otrzymujących wynagrodzenia. Konto 231 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności od pracowników np. z tytułu wypłaconych zaliczek na wynagrodzenia a saldo Ma - stan zobowiązań z tytułu naliczonych, a nie wypłaconych wynagrodzeń. Konto 234 - „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” Konto 234 służy do ewidencji należności i zobowiązań wobec pracowników z innych tytułów niż wynagrodzenia, np. należności z tytułu pobranych zaliczek do rozliczenia czy wydatków wyłożonych za pracowników / np. za telefon, transport /, z tytułu odpłatności za świadczenia dokonane na rzecz pracowników oraz z tytułu udzielonych pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a także należności i roszczenia od pracowników z tytułu niedoborów i szkód. Na stronie Wn konta 234 księguje się w szczególności: - wypłacone pracownikom zaliczki i sumy do rozliczenia; - zwrot wydatków dokonanych ze środków własnych pracownika a związanych z działalnością jednostki; - obciążenia za odpłatne świadczenia; - należności z tytułu pożyczek z ZFŚS; - obciążenia z tytułu wydatków dokonanych za pracownika / np.za telefon/; - należności z tytułu niedoborów i szkód oraz kar obciążających pracownika. Na stronie Ma konta 234 ewidencjonuje się przede wszystkim: - wpłaty należności od pracowników; - uznania z tytułu wydatków pokrytych przez pracowników w imieniu jednostki; 22 - rozliczenia zaliczek; zwroty zaliczek i pożyczek; sporne należności skierowane na drogę sądową; odpisanie należności przedawnionych i umorzonych lub z których dochodzenia zrezygnowano ze względu na nieistotną wartość. Ewidencja analityczna do konta 234 zapewnia ustalenie stanu należności, roszczeń i zobowiązań z poszczególnymi pracownikami według tytułów rozrachunków. Konto 234 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn konta 234 oznacza stan należności i roszczeń , a saldo Ma - stan zobowiązań wobec pracowników . Konto 240 - „Pozostałe rozrachunki” Na koncie 240 ujmuje się zarówno krajowe jak i zagraniczne należności i roszczenia oraz zobowiązania nie objęte ewidencją na kontach 201-234, a w szczególności: - rozrachunki z tytułu sum depozytowych / wadiów, kaucji, zabezpieczenia należytego wykonania umowy/; - rozrachunki z tytułu sum na zlecenie; - rozliczenia niedoborów, szkód i nadwyżek; - rozrachunki z tytułu potrąceń dokonanych na listach wynagrodzeń z innych tytułów niż podatki i składki odprowadzane do ZUS; - roszczenia sporne; - rozrachunki z tytułu pożyczek krótkoterminowych, z wyjątkiem udzielonych pracownikom; - krótko i długoterminowe należności z tytułu pożyczek udzielanych z funduszy celowych; - mylne obciążenia i uznania rachunków bankowych. Na stronie Wn konta 240 ujmuje się; - należności i roszczenia - spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a po stronie Ma ujmuje się; – powstałe zobowiązania - spłatę i zmniejszenia należności i roszczeń. Roszczenia sporne księguje się pod datą skierowania pozwu do sądu. Ewidencję analityczną do konta 240 prowadzi się wg jednostek i osób z uwzględnieniem tytułów poszczególnych rozrachunków, roszczeń i rozliczeń oraz zakresów działalności z którymi są związane i w miarę potrzeb rozszerza się o dodatkowe konta analityczne Na koncie 240 mogą występować dwa salda będące sumą sald występujących na kontach analitycznych. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo Ma – stan zobowiązań z tytułu pozostałych rozrachunków. 23 W bilansie należności wykazuje się po pomniejszeniu o ewentualne odpisy aktualizujące, które księgowane SA na koncie 290 po stronie Ma. Konto 290 - „Odpisy aktualizujące należności” Konto 290 służy do ewidencji odpisów aktualizujących należności wątpliwe i odsetek od należności przypisanych a nie wpłaconych . Saldo konta 290 oznacza wartość odpisów aktualizujących należności oraz wartości należnych , a jeszcze niezapłaconych przez kontrahentów jednostki. Zespół 3 - „Materiały i towary” Konta zespołu 3 „Materiały i towary” służą do ewidencji zapasów materiałów i towarów oraz rozliczenia zakupu materiałów i towarów oraz ewentualnie usług. Zakupione materiały i towary ujmuje się w ewidencji wg rzeczywistych cen zakupu a koszty ich zakupu zalicza się w całości do kosztów okresu, w którym je poniesiono. Rozchód materiałów wyceniany jest według zasady „pierwsze przyszło – pierwsze wyszło”, polegającej na wycenie rozchodów wg ceny zakupu kolejnych dostaw, poczynając od dostawy nabytej najwcześniej. Konto 310 - „Materiały” Konto 310 służy do ewidencji własnych zapasów materiałów, znajdujących się w magazynach własnych jak i obcych, ujęcia wartości materiałów zaliczonych w koszty w momencie ich zakupu, lecz nie zużytych do końca roku bilansowego oraz do zwiększenia wartości materiałów z tytułu zapłaty podatku w formie niepieniężnej. Na koncie 310 ewidencjonuje się także zapasy materiałów przewidzianych do zużycia w działalności finansowanej z funduszy specjalnych. Na stronie Wn konta 310 księguje się wszelkie przychody materiałów do magazynów oraz pozostałość nie zużytych do końca roku materiałów odniesionych uprzednio w całości w koszty. Ponadto na stronie Wn konta 310 ewidencjonuje się zapłatę podatku dokonaną przez przeniesienie własności rzeczy nie będących środkami trwałymi na rzecz jednostki samorządu terytorialnego w korespondencji z kontem 221. Na stronie Ma ewidencjonuje się wszelkie rozchody zapasów z magazynu oraz zmniejszenia wartości zapasów. Na koncie 310 nie ewidencjonuje się materiałów służących bieżącemu utrzymaniu jednostki oraz druków i formularzy będących drukami ścisłego zarachowania, które odpisywane są w koszty w momencie zakupu. 24 Ewidencję ilościowo-wartościową prowadzi się na kartotekach magazynowych wg rodzajów zapasów magazynowych i osób materialnie odpowiedzialnych. Konto 310 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość zapasów materiałów w magazynach a w końcu roku także wartość materiałów rozchodowanych lecz nie zużytych, które ujmuje się tylko w ewidencji syntetycznej na podstawie wycenionego spisu z natury a także zwiększenie wartości materiałów z tytułu zapłaty podatku. Zespół 4 - „Koszty wg rodzajów i ich rozliczanie” Konta zespołu „4” służą do ewidencji kosztów w układzie rodzajowym oraz ich rozliczania. Nie księguje się na kontach zespołu „4”: - kosztów inwestycji lub nakładów wchodzących bezpośrednio w wartość majątku trwałego; - kosztów działalności finansowanej z funduszy celowych; - kosztów operacji finansowych i pozostałych kosztów operacyjnych; - kosztów związanych z usuwaniem szkód losowych; - kosztów poniesionych przez jednostkę, lecz obciążających / zgodnie z umową lub przepisami/ inne podmioty / np. sumy na zlecenie/. Konto 400 - „Koszty wg rodzajów” Konto 400 służy do ewidencji kosztów w układzie rodzajowym i ich rozliczanie . Na stronie Wn konta 400 ujmuje się wszystkie poniesione w okresie koszty, natomiast na stronie Ma – ich zmniejszenia oraz przeniesienie salda kosztów występującego na koniec roku. Ewidencję analityczną prowadzi się w układzie rodzajowym według podziałek klasyfikacji budżetowej w przekrojach dostosowanych do potrzeb planowania , analizy i sprawozdawczości . Konto 400 może wykazywać w ciągu roku obrotowego saldo Wn, które wyraża poniesione od początku roku koszty. Saldo konta 400 przenosi się w końcu roku obrotowego na konto 860. Konto 401 - „Amortyzacja” Konto 401 służy do ewidencji kosztów amortyzacji od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych , od których odpisy umorzeniowe dokonywane są stopniowo według stawek amortyzacyjnych. Na stronie Wn konta 401 ujmuje się odpisy amortyzacyjne, a na stronie Ma przeniesienie kosztów amortyzacji na wynik finansowy. Amortyzację księguje się łącznie z umorzeniem w następujący sposób: 25 - naliczenie amortyzacji Wn 401 Ma 071 Wn 800 Ma 761 - przeksięgowanie kosztów amortyzacji na koniec roku Wn 860 Ma 401 pokrycie kosztów amortyzacji Wn 761 Ma 860. Konto 401 może wykazywać w ciągu roku saldo Wn, które wyraża wysokość poniesionych kosztów amortyzacji. Saldo konta 401 przenosi się w końcu roku obrotowego na konto 860. Zespół 6 - Produkty Konto 640 - „Rozliczenia międzyokresowe kosztów Konto 640 służy do ewidencji kosztów przyszłych okresów / rozliczenia międzyokresowe czynne/ oraz rezerw na wydatki przyszłych okresów / rozliczenia międzyokresowe bierne/. Rozlicznie międzyokresowe czynne obejmują tę część kosztów poniesionych w danym okresie, która dotyczy działalności przyszłych okresów i wobec tego nie powinny one obniżać wyniku finansowego bieżącego okresu. Okres ich rozliczenia powinien być uzasadniony charakterem rozliczanych kosztów. Do rozliczeń międzyokresowych czynnych zalicza się m.in. koszty: - czynszów za najem lokali i dzierżawy płatnych z góry za kilka okresów ; - ubezpieczeń majątkowych, płatnych z góry za kilka okresów; - prenumeraty czasopism i innych wydawnictw. Na stronie Wn konta 640 ujmuje się koszty poniesione w okresie sprawozdawczym, a dotyczące przyszłych okresów . Na stronie Ma konta 640 ujmuje się zaliczenie do kosztów okresu sprawozdawczego kosztów poniesionych w okresach poprzednich . Na koncie 640 ujmuje się również odsetki od zobowiązań wymagalnych ale nie zapłaconych na koniec kwartału w następujący sposób : - naliczone na koniec kwartału należne odsetki: przypis Wn 640 Ma - właściwe konta zespołu 2 na którym występują wymagalne zobowiązania zapłata Wn - konta zespołu 2 Ma 101 lub 130 Wn konto zespołu 4 Ma 640 Ewidencja szczegółowa do konta 640 umożliwia ustalenie : - wysokości tych kosztów które podlegają rozliczeniu w czasie - wysokości innych rozliczeń międzyokresowych z podziałem według ich tytułów. Konto 640 może wykazywać saldo Wn ujmowane w aktywach bilansu . wyraża koszty przyszłych okresów i jest 26 Zespół 7 - „Przychody i koszty ich uzyskania” Konta zespołu „7” służą do ewidencji przychodów i kosztów ich uzyskania z tytułu sprzedaży produktów i towarów, przychodów i kosztów operacji finansowych oraz pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych. Za moment sprzedaży w kraju uważa się datę wykonania świadczenia zgodnie z umową kupna – sprzedaży / a w szczególności wysyłki, odbioru usługi / . Konto 750 - „Przychody i koszty finansowe” Konto 750 służy do ewidencji przychodów z tytułu dochodów budżetowych, w tym również przychodów z tytułu podatków i opłat oraz operacji finansowych i kosztu operacji finansowych. Do przychodów z operacji finansowych zalicza się w szczególności przychody z tytułu: - posiadania udziałów i akcji w innych jednostkach / w postaci dywidendy/; - sprzedaży papierów wartościowych; - uzyskanych odsetek od pożyczek i należności; - otrzymania dyskonta przy zakupie weksli i czeków obcych; - oprocentowania lokat i środków na rachunkach bankowych. Na koszty operacji finansowych składają się przede wszystkim zapłacone odsetki od kredytów i pożyczek oraz zobowiązań – z wyjątkiem obciążających inwestycje w okresie realizacji, dyskonto przy sprzedaży weksli, czeków obcych i papierów wartościowych. Na stronie Wn konta 750 księguje się: - odpisy z tytułu podatków i opłat w korespondencji ze stroną Ma konta 221; - należne podatnikowi oprocentowanie za nieterminowy zwrot nadpłaty w korespondencji z kontem 221; - koszty operacji finansowych: a/ wartość w cenie nabycia sprzedanych papierów wartościowych i udziałów w innych podmiotach w korespondencji z kontem 030 lub 140, b/ dyskonto przy sprzedaży weksli i czeków obcych w korespondencji z kontem 140, c/ odsetki płacone od własnych obligacji w korespondencji z kontem 130, d/ zapłacone odsetki od zaciągniętych pożyczek i kredytów , w korespondencji z kontem 101, 130 lub 135, e/ odsetki od niezapłaconych w terminie zobowiązań - przypis na podstawie dokumentu wpłaty - w korespondencji z kontami zespołu 2 - zapłata naliczonych odsetek na koniec kwartału– w korespondencji z kontem 640 Na stronie Ma konta 750 księguje się w szczególności: - przypisy w tytułu podatków i opłat w korespondencji z kontem 221, - przychody ze sprzedaży udziałów, akcji i obligacji / w cenie sprzedaży / w korespondencji z kontem 101 lub 130, 27 otrzymane dywidendy i przychody z tytułu udziałów w obcych podmiotach w korespondencji z kontem 130, - oprocentowanie własnych środków na rachunkach bankowych w korespondencji z kontem 130 lub 139, z wyjątkiem związanych z funduszami specjalnymi które księguje się odpowiednio na kontach 851 lub 853, - dyskonto przy zakupie weksli i czeków obcych w korespondencji z kontem 140. - odsetki od niezapłaconych w terminie należności : a/ przypis na podstawie dokumentu wpłaty – w korespondencji z kontami zespołu 2; b/ zapłata naliczonych odsetek na koniec kwartału - w korespondencji z kontem 290. - Przypisy dochodów z tytułu podatków i opłat których ewidencja prowadzona jest według przepisów o rachunkowości podatków i opłat ujmowane są na koncie 750 okresowo raz w okresie sprawozdawczym na podstawie danych z ewidencji podatkowej. Pozostałe przypisy dochodów ujmowane są także na koncie 750 okresowo raz w okresie sprawozdawczym na podstawie danych z ewidencji analitycznej. Ewidencję analityczną prowadzi się wg podziałek klasyfikacji budżetowej. Ewidencja szczegółowa umożliwia ustalenie: - w zakresie przychodów finansowych - przychody z tytułu udziałów w innych podmiotach gospodarczych, należne jednostce odsetki od pożyczek, zapłacone odsetki za zwłokę od należności - w zakresie kosztów operacji finansowych – zarachowane odsetki od pożyczek i kredytów oraz odsetki za zwłokę od zobowiązań. W zakresie podatków i opłat ewidencja szczegółowa prowadzona jest według zasad określonych w przepisach o rachunkowości podatków i opłat , natomiast w zakresie podatków pobieranych przez inne organy ewidencje szczegółową stanowią sprawozdania o dochodach budżetowych sporządzane przez te organy . W końcu roku obrotowego przenosi się; - przychody z tytułu dochodów budżetowych oraz przychody finansowe na stronę Ma konta 860 / Wn konto750 /; koszty operacji finansowych na stronę Wn konta 860 / Ma konto 750/. Konto 750 na koniec roku nie wykazuje salda. Konto 760 - „Pozostałe przychody i koszty” Konto 760 służy do ewidencji przychodów i kosztów nie związanych bezpośrednio ze zwykłą działalnością jednostki tj. wszelkich innych przychodów nie podlegających ewidencji na koncie 750. Do pozostałych przychodów zalicza się w szczególności: - przychody ze sprzedaży materiałów, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji / wartość przypadająca do zapłaty w danym roku/, otrzymane odszkodowania, kary i grzywny; darowizny i nieodpłatnie otrzymane środki obrotowe od innych podmiotów niż jednostki i zakłady budżetowe; 28 - nadwyżki inwentaryzacyjne środków obrotowych / po weryfikacji, jeśli uznano ich za zmniejszające uprzednio naliczone koszty zużycia/; odpisane przedawnione zobowiązania / za wyjątkiem związanych z operacjami finansowymi, które księguje się na koncie 750/. Do pozostałych kosztów zalicza się przede wszystkim: - wartość sprzedanych materiałów w cenie zakupu lub nabycia; - koszty likwidacji środków trwałych / z wyjątkiem związanej z prowadzoną inwestycją/; naliczone kary, grzywny oraz odszkodowania, które jednostka musi zapłacić; - wartość nieodpłatnie przekazanych środków obrotowych dla innych niż jednostki i zakłady budżetowe; - odpisane przedawnione, umorzone lub nieściągalne należności; - koszty postępowania spornego i egzekucyjnego. - Po stronie Wn konta 760 ujmuje się w szczególności: - wartość darowizn składników majątku obrotowego na rzecz innych niż jednostki budżetowe w korespondencji z kontem 310; - niezawinione niedobory środków obrotowych w korespondencji z kontem 240; - zapłacone lub naliczone kary, grzywny i koszty postępowania spornego w korespondencji z kontem 101,130, 201, 225 lub 240; - odpisane, przedawnione, umorzone należności z innych tytułów niż finansowe dochody budżetowe w korespondencji z kontem 201,231,234 lub 240; - koszty likwidacji środków trwałych w korespondencji z kontem 101, 130, 201 lub 234. Po stronie Ma konta 760 ujmuje się w szczególności: - - - przychody ze sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji oraz materiałów i odpadów po likwidacji składników majątkowych w korespondencji z kontem 101,130,201,221 lub 240; odpisanie przedawnionych zobowiązań w korespondencji z kontem 201, 231, 234 lub 240; otrzymane odszkodowania, kary i grzywny oraz uprzednio odpisane należności w korespondencji z kontem 101,130, 201, 234, 240 lub 840 / na koncie 840 księguje się zaliczane do przychodów przyszłych okresów wartości, ujęte uprzednio jako przychody przyszłych okresów - np. zasądzone odszkodowania za sporne roszczenia z tytułu niedoborów/; otrzymane dary pieniężne lub w postaci materiałów od innych niż jednostki budżetowe w korespondencji z kontem 101, 130 lub 310; otrzymane nieodpłatnie pozostałe środki trwałe od innych niż jednostki i zakłady budżetowe w korespondencji z kontem 013; W końcu roku sumę pozostałych przychodów operacyjnych przenosi się na stronę Ma konta 860, a sumę pozostałych kosztów operacyjnych – na stronę Wn konta 860. Na koniec roku konto 760 nie wykazuje salda. 29 Konto 761 - „Pokrycie amortyzacji” Konto 761 służy do ewidencji wartości amortyzacji ujętej na koncie 401. Na stronie Wn ujmuje się przeniesienie salda konta 761 na wynik finansowy – konto 860. Na stronie Ma ujmuje się równowartość amortyzacji ujętej na koncie 401, w korespondencji z kontem 800 . W końcu roku obrotowego saldo konta 761 przenosi się na konto 860. Na koniec roku konto 761 nie wykazuje salda. Zespół 8 - „Fundusze, rezerwy i wynik finansowy” Konta zespołu „8” służą do ewidencji funduszy , wyniku finansowego , dotacji z budżetu , rezerw i przychodów przyszłych okresów. Konto 800 - „Fundusz jednostki” Konto 800 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki, który stanowi równowartość ujętych w ewidencji składników majątku trwałego i obrotowego jednostki i ich środków specjalnych. Wszelkie zmiany tego funduszu, z tytułów określonych w przepisach regulujących zasady gospodarki finansowej, księguje się odpowiednio – zmniejszenia na stronie Wn a zwiększenia na stronie Ma konta 800. Na stronie Wn konta 800 ujmuje się w szczególności: - przeksięgowanie pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego, straty bilansowej roku biegłego z konta 860 „Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy”; - przeksięgowanie , pod datą sprawozdania budżetowego , zrealizowanych dochodów budżetowych , z konta 130; - przeksięgowanie , w końcu roku obrotowego , dotacji z budżetu i środków budżetowych wykorzystanych na inwestycje z konta 810 ; - pokrycie amortyzacji podstawowych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych ; - wartość rozchodowanych środków trwałych na skutek zużycia, przekazania nieodpłatnego lub sprzedaży - Ma konto 011; - koszty dotyczące sprzedanych lub przekazanych nieodpłatnie inwestycji / Ma konto 080 / oraz koszty inwestycji bez efektów; różnice z aktualizacji środków trwałych . Na stronie Ma konta 800 księguje się w szczególności: - przeksięgowanie z konta 860 „Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy” – pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego zysku bilansowego roku ubiegłego ; - przeksięgowanie pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych wydatków budżetowych z konta 130 ; - wartość nieodpłatnie otrzymanych podstawowych środków trwałych i inwestycji – Wn konto 011 lub 080; różnice z aktualizacji środków trwałych . 30 Fundusz jednostki może ulegać zmianom także z innych przyczyn, określonych każdorazowo w przepisach szczególnych. Ewidencję szczegółową prowadzi się w sposób umożliwiający ustalenie przyczyn zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki. Konto 800 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan funduszu jednostki. Konto 810 - „Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje Konto 810 służy do ewidencji : - dotacji przekazywanych z budżetu przez dysponentów środków budżetu w części uznanej za wykorzystane lub rozliczone - równowartości wydatków dokonanych przez jednostki budżetowe ze środków budżetu na finansowanie inwestycji. . - Na stronie Wn ujmuje się dotacje przekazane przez dysponentów środków budżetu w części uznanej za wykorzystane lub rozliczone oraz równowartości środków budżetowych wykorzystanych na finansowanie inwestycji jednostek budżetowych. Na stronie Ma ujmuje się przeksięgowanie w końcu roku obrotowego salda konta 810 na konto 800 – „Fundusz jednostki” Na koniec roku konto 810 nie wykazuje salda. Konto 840 - „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów” Konto 840 służy do ewidencji przychodów zaliczanych do przyszłych okresów oraz innych rozliczeń międzyokresowych, a w szczególności : - przypisanych na koncie 226 długoterminowych należności z tytułu dochodów budżetowych; - zaliczek i przedpłat stanowiących co najmniej 50 % wartości dostaw lub usług pobranych od odbiorców przez płatników podatku VAT przed wydaniem towarów lub wykonaniem usługi. Powstanie i zwiększenie rozliczeń międzyokresowych przychodów księguje się na koncie 840 po stronie Ma, a po stronie Wn – ich rozliczenie poprzez zaliczenie ich do przychodów danego roku obrotowego . Na stronie Wn konta 840 ujmuje się w szczególności: - zarachowanie przychodów zaliczanych do przyszłych okresów do przychodów ze sprzedaży danego okresu w korespondencji z kontem 750 lub 760; - przeksięgowanie części długoterminowych należności budżetowych podlegających spłacie w danym roku w korespondencji z kontem 760 /zapis równoległy Wn 221 Ma 226/. Na stronie Ma konta 840 ujmuje się w szczególności: - fakturowane zaliczki i przedpłaty przewyższające 50 % przyszłych dostaw lub usług wykonywanych przez podatników VAT / w wartości netto / w korespondencji z kontem 201, 234 lub 240; 31 - przypisanie długoterminowych należności budżetowych podlegających zapłacie w latach następnych w korespondencji z kontem 226. Ewidencję szczegółową do konta 840 wprowadzi się według poszczególnych tytułów oraz przyczyn zwiększeń i zmniejszeń. Konto 840 może wykazywać międzyokresowych przychodów. saldo Ma, które oznacza stan rozliczeń Konto 851 - „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych” Konto 851 służy do ewidencji stanu zwiększeń i zmniejszeń ZFŚS tworzonego na podstawie ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Środki pieniężne tego funduszu, wyodrębnione na specjalnym rachunku bankowym, ujmuje się na koncie 135 – „Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia”. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzy się przede wszystkim z odpisów obciążających koszty działalności jednostki, a ponadto z: - odsetek naliczonych od środków zgromadzonych na rachunku bankowym; - odsetek od udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe; - dobrowolnych wpłat, darowizn oraz zapisów osób fizycznych i prawnych; - przychodów z tytułu sprzedaży, dzierżawy i likwidacji środków trwałych służących działalności socjalnej. Wszystkie zwiększenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych / łącznie z przychodami z tej działalności / księguje się na koncie 851 po stronie Ma, a zmniejszenia funduszu oraz koszty działalności socjalnej – po stronie Wn. Odpisy aktualizujące należności na rzecz funduszu obciążają fundusz i księguje się je Wn 851 Ma 290. Do konta 851 prowadzi się ewidencję szczegółową umożliwiającą ustalenie: - stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń zakładowego funduszu świadczeń socjalnych z podziałem na tytuły zwiększeń i kierunki wykorzystania; - wysokości poniesionych kosztów oraz uzyskanych przychodów przez poszczególne rodzaje działalności socjalnej. Saldo Ma konta 851 oznacza stan zakładowego funduszu socjalnego. Konto 853 - „Fundusze pozabudżetowe” Konto 853 służy do ewidencji stanu, zwiększeń i zmniejszeń funduszy celowych. Na stronie Wn konta 853 ujmuje się koszty pokrywane z funduszy celowych oraz zmniejszenia z innych niż koszty tytułów, przelewy środków z tytułu finansowania zadań przejętych do realizacji przez inne jednostki – Wn 135. Na stronie Ma konta 853 księguje się przychody oraz zwiększenia funduszy z tytułów określonych przepisami dotyczącymi poszczególnych funduszy. Odpisy aktualizujące należności na rzecz funduszu obciążają fundusz i księguje się je Wn 853 Ma 290. 32 Ewidencję analityczną prowadzi się odrębnie dla każdego funduszu w sposób umożliwiający ustalenie zwiększeń i zmniejszeń oraz stanu każdego z funduszy. Saldo Ma konta 853 wyraża stan funduszy celowych . Konto 855 - „Fundusze mienia zlikwidowanych jednostek” Konto 855 służy do ewidencji równowartości mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw komunalnych lub innych jednostek organizacyjnych przyjętego przez organy założycielskie Na stronie Wn ujmuje się zmniejszenia funduszu z tytułu sprzedaży mienia lub jego likwidacji, a na stronie Ma- stan funduszu i jego zwiększenia o równowartość mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw. lub innych jednostek, ustaloną na podstawie bilansów tych jednostek, w korespondencji z kontem 015. Konto 855 może wykazywać saldo Ma które wyraża stan funduszu mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw lub innych jednostek organizacyjnych przyjętego przez organ założycielski czy , nadzorujący, a nie przekazany spółkom lub innym jednostkom organizacyjnym lub nieprzyjętego na własne potrzeby lub wartość mienia sprzedanego, ale jeszcze niespłaconego. Konto 860 - „Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy” Konto 860 służy do ustalenia wyniku finansowego jednostki oraz do bieżącej ewidencji strat i zysków nadzwyczajnych. W ciągu roku obrotowego na stronie Wn konta 860 księguje się straty nadzwyczajne , a po stronie Ma - zyski nadzwyczajne. W ciągu roku na koncie 860 księgowane są tylko operacje „ powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością jednostki i nie związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia” , natomiast inne operacje związane z ryzykiem utraty lub zniszczenia księguje się Wn lub Ma „Pozostałe przychody i koszty” . Otrzymane odszkodowania od towarzystw ubezpieczeniowych nie podlegają ewidencji na koncie 860 lecz podlegają wpłacie na dochody budżetowe. Na koncie 860 nie ujmuje się strat i zysków nadzwyczajnych dotyczących działalności finansowanej z funduszy specjalnych oraz działalności inwestycyjnej. W końcu roku obrotowego na stronie Wn konta 860 ujmuje się : - sumy poniesionych w roku obrotowym kosztów ujętych na koncie 400 i 401; - wartość sprzedanych materiałów – Ma konto 760; - pozostałe koszty operacyjne – Ma konto 760; - koszty operacji finansowych – Ma konto 750. Na stronie Ma konta 860 w końcu roku obrotowego ujmuje się : - sumę uzyskanych przychodów w korespondencji ze stroną Wn poszczególnych kont zespołu 7 - pokrycie kosztów amortyzacji, w korespondencji z kontem 761. Saldo konta 860 wykazuje na koniec roku obrotowego wynik finansowy jednostki , saldo Wn - stratę netto , a saldo Ma – zysk netto. W roku następnym pod datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego saldo konto 860 przeksięgowuje się na konto 800 – „Fundusz jednostki”. 33 Konta pozabilansowe Konto 090 - Środki trwałe w likwidacji Konto 090 służy do ewidencji likwidowanych środków trwałych od dnia postawienia w stan likwidacji do przeprowadzenia ostatecznej likwidacji. Podstawą ewidencji jest protokół postawienia w stan likwidacji, w którym poza datą i szczegółową specyfikacją postawionych do likwidacji środków trwałych muszą być zawarte informacje o przyczynach likwidacji, a także propozycje dotyczące sposobu przeprowadzenia likwidacji i zagospodarowania materiałów lub odpadów pozostających po likwidacji. Konto 091 - Środki trwałe obce Konto 091 służy do ewidencji środków trwałych obcych . Konto 391 - Zapasy obce Konto 391 służy do ewidencji przechowywanych w jednostce. zapasów obcych materiałów i towarów Konto 980 - „Plan finansowy wydatków budżetowych” Konto 980 służy do ewidencji planu finansowego wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych. Na stronie Wn konta 980 ujmuje się plan finansowy wydatków budżetowych oraz jego korekty. Na stronie Ma konta 980 ujmuje się: - równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych obciążających plan finansowy (na podstawie finansowych sprawozdań budżetowych) - wartość planu niewygasających wydatków budżetowych do realizacji w roku następnym - wartość planu niezrealizowanego i wygasłego. Ewidencję szczegółową do konta 981 prowadzi się w szczególności planu finansowego wydatków- budżetowych. Konto 980 nie wykazuje na koniec roku salda Konto 981 - „Plan finansowy niewygasających wydatków” Konto 981 służy do ewidencji planu finansowego niewygasających wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych. Na stronie Wn konta 981 ujmuje się plan finansowy niewygasających wydatków budżetowych. Na stronie Ma konta 981 ujmuje się; - równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych obciążających plan finansowy niewygasających wydatków budżetowych - wartość planu niewygasających wydatków budżetowych w części niezrealizowanej lub wygasłej. Ewidencję szczegółową do konta 981 prowadzi się w szczególności planu finansowego niewygasających wydatków budżetowych. 34 Konto 981 nie powinno wykazywać salda na koniec roku. Konto 990 - „Rozrachunki z osobami trzecimi z tytułu ich odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe podatnika” Konto 990 służy do ewidencji kwot należnych od osób trzecich i realizacji tych zobowiązań. Księgowań dokonuje się nie stosując zasady dwustronnego zapisu. Zapisy rozrachunków prowadzi się na trzech rodzajach kont wg stopnia szczegółowości: -na koncie syntetycznym 990 -na kontach analitycznych dla poszczególnych rodzajów podatków (np.990-1 podatek od nieruchomości od osób prawnych) - na kontach szczegółowych prowadzonych dla poszczególnych osób trzecich (jeżeli orzeczono o odpowiedzialności solidarnej dwóch lub więcej osób trzecich to dla każdej z tych osób otwiera się osobne pozabilansowe konto szczegółowe). Pozabilansowe konta szczegółowe prowadzone dla osób trzecich do bilansowych kont szczegółowych podatników- otwiera się na podstawie decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej. Na każdym koncie osoby trzeciej przypisuje się kwoty wynikające z decyzji o odpowiedzialności osób trzecich, w pełnej wysokości. Księgowań dokonuje się na koncie tej osoby trzeciej, której dotyczy dokument. Równocześnie wpłaty oraz zwroty nadpłat (dot. kwot wynikających z decyzji orzekającej odpowiedzialność osób trzecich) księguje się na koncie podatnika, do którego prowadzone jest konto osoby trzeciej. Ewidencję prowadzi się z uwzględnieniem klasyfikacji budżetowej. Gdy na bilansowym koncie podatnika kwota zobowiązań, podlegających zapłacie przez osoby trzecie, zostanie zrównoważona sumą wpłat ,wtedy zobowiązanie wygasa. Jeżeli (w przypadku kilku osób trzecich) po wygaśnięciu zobowiązania zostanie na pozabilansowym koncie osoby trzeciej część przypisanej jej kwoty należności pozostanie niezrównoważona wpłatami tej osoby, wtedy ta część podlega odpisaniu na podstawie dokumentu wewnętrznego- noty księgowej. Ewidencję na koncie 990 prowadzi się od dnia 01.01.2007 r. Konto 991 - „Rozrachunki z inkasentami z tytułu pobieranych przez nich podatków podlegających przypisaniu akontach podatników” Konto 991 służy do ewidencji kwot należnych i pobranych przez inkasentów. Księgowań dokonuje się nie stosując zasady dwustronnego zapisu. Na stronie Wn konta 991 księguje się a/ przypisy w wysokości należnej do pobrania b/ odsetki za zwłokę i inne należności uboczne w kwocie wpłaconej 35 Na stronie Ma konta 991 księguje się; a/ wpłaty kwot pobranych, dokonane na rachunek bieżący urzędu b/ wpłaty kwot pobranych, dokonane do kasy urzędu c/ odpisy kwot należności przypisanych inkasentowi do pobrania, ale nie pobranych Zapisy rozrachunków prowadzi się na trzech rodzajach kont wg stopnia szczegółowości: -na koncie syntetycznym 990 -na kontach analitycznych dla poszczególnych rodzajów podatków (np.990-1 podatek od nieruchomości od osób prawnych) - na kontach szczegółowych prowadzonych dla poszczególnych inkasentów Ewidencję prowadzi się z uwzględnieniem klasyfikacji budżetowej. Pozabilansowe konta szczegółowe prowadzone dla poszczególnych inkasentów otwiera się na podstawie dokumentu, z którego wynika powierzenie funkcji inkasenta. Sumy obrotów na kontach szczegółowych prowadzonych do odpowiedniego konta analitycznego powinny być zgodne z obrotami na koncie analitycznym, do którego są prowadzone. Ewidencję na koncie 991 prowadzi się od dnia 01.01.2007 r. Konto 997 - „Zaangażowanie środków funduszy pomocowych’ Konto 997służy do ewidencji prawnego zaangażowania środków funduszy pomocowych, a szczególnie środków Unii Europejskiej, niezależnie od tego, w którym roku budżetowym nastąpi wydatek. Na koncie 997 ewidencjonuje się równowartość tej części zawartych umów, porozumień lub wydanych decyzji, których realizacja spowoduje wydatkowanie środków funduszy pomocowych a szczególnie środków Unii Europejskiej. Zapisy na tym koncie są dokonywane również wtedy, gdy zaliczkowo finansowanie następuje ze środków własnych jednostki, środków otrzymanych tytułem prefinansowania lub innych środków krajowych, natomiast zgodnie z przepisami lub umową nastąpi refundacja ze środków pomocowych. W projektach współfinansowanych środkami z budżetu jednostki budżetowe ujmują część podlegającą współfinansowaniu lub zaliczkowemu finansowaniu ze środków- ujętych w planie na wydatki budżetowe na koncie 998„Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego” lub 999 – „ Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat” Na stronie Wn konta 997 ujmuje się; - równowartość wydatków sfinansowanych środkami funduszy pomocowych - równowartość wydatków dokonanych ze środków krajowych, które będą podlegały refundacji ze środków funduszy pomocowych. Na stronie Ma ujmuje się zaangażowanie środków funduszy pomocowych, czyli tę część wartości umów ,decyzji i innych porozumień lub postanowień, których wykonanie spowoduje wykorzystanie środków funduszy pomocowych na cele wskazane w przepisie lub umowie. Ewidencja szczegółowa powinna umożliwić ustalenie zaangażowania środków każdego projektu z dalszym podziałem na lata finansowania i podziałki klasyfikacyjne planu finansowego. Na koniec roku konto 997 może wykazywać saldo Ma oznaczające zaangażowanie środków funduszy pomocowych każdego programu. 36 Konto 998 - „Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego” Konto 998 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych ujętych w planie finansowym jednostki danego roku budżetowego. Na stronie Wn konta 998 ujmuje się : - równowartość sfinansowanych wydatków budżetowych w danym roku budżetowym ‘ - równowartość zaangażowanych wydatków , które będą obciążały wydatki roku następnego Na stronie Ma konta 998 ujmuje się zaangażowanie wydatków wynikające z : - niezapłaconych zobowiązań, zarówno wymagalnych jak i niewymagalnych wg stanu na dzień 31 grudnia / w tym z tyt. dodatkowego wynagrodzenia rocznego/ - zobowiązań wynikających z będących w toku realizacji podpisanych wcześniej umów planowanych do zapłaty w danym roku ; - równowartość umów , decyzji i innych postanowień, których wykonanie spowoduje konieczność dokonania wydatków budżetowych w roku bieżącym . - odstąpienia lub zmniejszenia wartości zawartych umów i podpisanych zamówień oraz zmiany poprzednio wydanych decyzji - równowartość zmniejszenia zaangażowania – zapis czerwony. Zasady ewidencji zaangażowania wydatków budżetowych określa Zarządzenie Burmistrza w sprawie procedury ewidencji zaangażowania wydatków budżetowych . Ewidencja szczegółowa prowadzona jest wg klasyfikacji budżetowej. Na koniec roku konto 998 nie wykazuje salda. Konto 999 - „ Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat” Konto 999 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych lat przyszłych. Na stronie Wn ujmuje się równowartość zaangażowanych wydatków budżetowych w latach poprzednich, a obciążających plan finansowy roku bieżącego jednostki które na początku każdego roku przeksięgowuje się na konto 998. Na stronie Ma ujmuje się równowartość zaangażowania wydatków budżetowych dokonanego na podstawie umów i zamówień oraz decyzji podpisanych do 31 grudnia danego roku , z których wynika że będą obciążały wydatki lat następnych oraz stan zobowiązań do pokrycia z wydatków planowanych na rok następny. Ewidencja szczegółowa prowadzona jest wg podziałek klasyfikacji budżetowej . Na koniec roku konto 999 może wykazywać saldo Ma , które oznacza zaangażowanie wydatków budżetowych lat przyszłych. 37 38