Prezentacja z wystąpienia dr Piotra Sitniewskiego
advertisement
Bezpłatność czy bezkosztowość prawa do informacji – wnioski de lege ferenda dr Piotr Sitniewski prezes Fundacji JAWNOSC.PL 1 [email protected] www.jawnosc.pl tel: 502-147-032 Konferencja naukowa „Nadużywanie prawa do informacji publicznej” 28 listopada 2014 WPiA UKSW 2 NIE ISTNIEJE ZJAWISKO NADUŻYWANIA INFORMACJI PUBLICZNEJ. Działania nękające, ambicjonalne, oparte na prywatnych animozjach, zmierzające do paraliżu konkretnego urzędu, nie są realizacją prawa do informacji 3 Art. 40. Konstytucji R.P. Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych. Art. 61.3. Konstytucji R.P. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. 4 ,,Prawo do informacji publicznej nie może być rozumiane w sposób absolutny, tj. jako prawo obywateli do uzyskiwania nieograniczonego dostępu do każdego bez wyjątku dokumentu czy każdej informacji” Wyrok NSA z dnia 27.02.2014 r., sygn. I OSK 1769/13 5 Wykorzystywanie prawa do informacji w celu innym niż wartości jakie stały i stoją u podstaw prawa do informacji, przestaje być realizacją prawa do informacji. Działania nękające, skierowane na paraliżowanie urzędu, nie są realizacją prawa do informacji. Tym samym nie powinny liczyć na ich rozpatrywanie w świetle i trybie udip Ich wyraźne określenie, jest praktycznie niemożliwe w trybie definicyjnym. 6 7 Bezpłatność a bezkosztowość dostępu do informacji (7/2 i 15) Bezprawnym jest uzależnienie przyjęcia wniosku od uiszczenia opłaty BEZPŁATNOŚĆ DOSTĘPU NIE OZNACZA BEZKOSZTOWEGO UDOSTĘPNIANIA 8 Art.7 ust. 2. UODIP Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, z zastrzeżeniem art. 15. 9 INFORMACJA PRZEKSZTAŁCONA Art. 15. ust. 1. Jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten MOŻE POBRAĆ od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. (koszta udostępnienia informacji) 10 Koszty – ujęcie procesowe 11 Art.15 ust. 2. UODIP Podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek. 12 ,,Organ nie może uzależnić udzielenia informacji publicznej od uprzedniego zapłacenia kwoty wynikającej z powiadomienia ale powiadomienie może być przedmiotem roszczenia wobec wnioskodawcy ze strony organu”. 2012.09.12, wyrok WSA w Poznaniu, IV SA/Po 475/12, LEX nr 1222451 13 ,,(…) Mając na uwadze okoliczność, iż u.d.i.p. jako zasadę przyjmuje nieodpłatny dostęp do informacji, uznać należy, że powiadomienie o wysokości opłat związanych z udostępnieniem takiej informacji przed jej udostępnieniem, ma zasadnicze znaczenie w realizacji tego prawa. Powiadomienie o wysokości kosztów ma na celu umożliwienie wnioskodawcy podjęcie decyzji o pokryciu kosztów udostępnianych informacji, gdyż ze względu na wysokość opłaty może on odstąpić od wskazanego we wniosku sposobu lub formy udostępnienia informacji, poprzestając na sposobie, z którym nie wiążą się żadne opłaty (…)”. 2012.02.16, wyrok WSA w Poznaniu, IV SA/Po 1211/11, LEX nr 1219701 14 ,,organ nie może uzależniać udostępnienia informacji publicznej od uiszczenia opłaty, skoro powstanie obowiązku uiszczenia opłaty w wysokości odpowiadającej kosztom związanym ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnia informacji i wezwanie strony do uiszczenia tej opłaty, powoduje jedynie przesunięcie terminu udostępnienia tej informacji w zakresie określonym w przepisie art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej” wyrok NSA z 5.03.2013 r. sygn. I OSK 2781/12 15 WNIOSKI DE LEGE FERENDA Charakter powiadomienia z art. 15 ust. 2 Charakter opłaty sposób egzekucji wprowadzenie CENTRALNEGO CENNIKA – jako wyłącznie obowiązującego wzorca : o na bardzo niskim poziomie np.: 0,05 pln A4 o Wyłącznie zmiana nośnika danych o Godzina pracy - NIE !! Zapłać a otrzymasz ? Jakie są nasze oczekiwania? Zachowanie MOŻLIWOŚCI POBRANIA OPŁATY tzw. kwota graniczna 16 WYNIKI BADAŃ w/z kosztów PRZEKSZTAŁCENIA 1. 2. 3. 4. 17 Urzędy Wojewódzkie, Urzędy Miast wojewódzkich Urzędy Marszałkowskie Izby Skarbowe Zobacz wyniki badań istniejących kosztów we wszystkich urzędach wojewódzkich, marszałkowskich, Izbach skarbowych i urzędach miast wojewódzkich (stan na 11.2013). P. Sitniewski ,,Koszty przekształcenia informacji publicznej - prawo, możliwość, czy obowiązek”, kwartalnik KRUS "Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia, 49/2013 Dostępne na stronie http://www.krus.gov.pl/wydawnictwa/ubezpiecz enia-w-rolnictwie-materialy-i-studia/ 18 MIASTA WOJEWÓDZKIE URZĘDY WOJEWÓDZKIE URZEDY POSIADAJACE REGULACJE kosztów przekształcenia informacji publicznej zgodnie z art. 15 ust. 1 UODIP URZEDY MARSZAŁKOWSKIE REGULACJA KOSZTÓW PRZEKSZTAŁCENIA ". 19 IZBY SKARBOWE 20 WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI PUBLICZNEJ Szanowni Państwo, Zwracam się z uprzejmą prośbą o wskazanie, w jaki sposób i na jakiej podstawie formalnej, w Państwa Urzędzie Marszałkowskim są wyliczane ewentualne koszty udostępnienia informacji publicznej, które pojawiają się w sytuacji, jeśli na skutek wpłynięcia wniosku od wnioskodawcy istnieje potrzeba skserowania znacznej ilości dokumentów. Jeżeli którykolwiek z organów samorządu województwa: zarząd lub sejmik, ewentualnie inna osoba z kierownictwa z urzędu, wydały w tym zakresie stosowny akt, uprzejmie proszę o przesłanie mi skanu tego dokumentu. Jeśli natomiast, kwestia te nie jest uregulowana w Państwa urzędzie, uprzejmie proszę o krótką odpowiedź, iż takowych regulacji brak. MIASTA WOJEWÓDZKIE Brak regulacji szczególnych GDAŃSK OLSZTYN SZCZECIN BIAŁYSTOK BYDGOSZCZ TORUŃ Gorzów. W. WARSZAWA POZNAŃ Zielona Góra Brak regulacji szczególnych ŁÓDŹ LUBLIN WROCŁAW OPOLE Brak regulacji szczególnych REGULACJA KOSZTÓW PRZEKSZTAŁCENIA ". 21 KIELCE KRAKÓW Brak regulacji szczególnych RZESZÓW URZEDY WOJEWÓDZKIE Brak regulacji szczególnych Brak regulacji szczególnych GDAŃSK OLSZTYN SZCZECIN BIAŁYSTOK BYDGOSZCZ Brak regulacji szczególnych WARSZAWA POZNAŃ Brak regulacji szczególnych ŁÓDŹ LUBLIN WROCŁAW KIELCE Brak regulacji szczególnych OPOLE RZESZÓW KRAKÓW REGULACJA KOSZTÓW PRZEKSZTAŁCENIA ". 22 Brak regulacji szczególnych Brak regulacji szczególnych Brak regulacji szczególnych URZEDY MARSZAŁKOWSKIE GDAŃSK OLSZTYN SZCZECIN BIAŁYSTOK BYDGOSZCZ WARSZAWA POZNAŃ ŁÓDŹ LUBLIN WROCŁAW OPOLE KIELCE RZESZÓW KRAKÓW REGULACJA KOSZTÓW PRZEKSZTAŁCENIA ". 23 Brak regulacji szczególnych IZBY SKARBOWE GDAŃSK OLSZTYN SZCZECIN BIAŁYSTOK BYDGOSZCZ Zielona Góra WARSZAWA POZNAŃ ŁÓDŹ LUBLIN WROCŁAW OPOLE KIELCE RZESZÓW KRAKÓW REGULACJA KOSZTÓW PRZEKSZTAŁCENIA ". 24 Louis Dembitz Brandeis (November 13, 1856 – October 5, 1941) Sędzia SN USA ,,Sunlight is the best disinfectant ” 25
