WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Kierunek Biotechnologia Specjalność: Biotechnologia Leków Nazwa przedmiotu Chemoterapeutyki przeciwdrobnoustrojowe Kod Semestr VIII Godziny Punkty 3 w c l p 3 s Sposób zaliczenia Z/E Kod Katedra Technologii Leków i Biochemii Odpowiedzialny (a) prof. dr hab. inż. Ryszard Andruszkiewicz Treść programu 1. Rys historyczny. Chemoterapia i etapy jej rozwoju. Problem selektywnej toksyczności. Różnice biochemiczne, cytologiczne i morfologiczne komórki ludzkiej i drobnoustrojowej. Główni producenci antybiotyków, rynek antybiotyków. Definicje antybiotyku. Źródła antybiotyków. Szczepy produkcyjne. Selekcja mutantów. Metabolity wtórne. Prekursory, szlak poliketydowy. 2. Budowa komórki bakteryjnej. Bakterie Gram+ i Gram-. Ściana komórkowa. Błona cytoplazmatyczna. Typy inhibitorów enzymatycznych podział i przykłady. Procesy stosowane przy produkcji antybiotyków. Typy bioreaktorów. Sterowanie procesem biosyntezy. 3. Biosynteza ściany komórkowej. Inhibitory biosyntezy. Antybiotyki -laktamowe. Biogeneza. Penicyliny naturalne. Wyodrębnianie penicylin. Kwas 6-AP. Synteza amoksycyliny. Penicyliny półsyntetyczne. 4. Cefalosporyny. Kwas 7AC oraz metody otrzymywania. Kwas 7 ADC. Synteza cefamandolu. Transformacje penicylin do cefalosporyn. Monocykliczne -laktamy. Antybiotyki aminoglikozydowe. Biogeneza i biosynteza. Modyfikowane aminoglikozydy. Mechanizm działania. 5. Tetracykliny. Biogeneza i biosynteza. Modyfikacje chemiczne. Synteza minocykliny i doksocykliny. Zastosowania tetracyklin. Makrolidy niepolienowe. Biogeneza. Leukomycyny. Modyfikacje chemiczne erytromycyny. Synteza klarytromycyny i azytromycyny. Antybiotyki ansamycynowe. Ryfamycyny. Ryfamycyny półsyntetyczne. Antybiotyki peptydowe. Gramicydyny, nizyna i polimyksyny. Cyklosporyna. Wankomycyna i teikoplanina. Edeiny. 6. Antybiotyki przeciwgrzybowe.. Makrolidy polienowe. Inhibitory biosyntezy chityny. Antybiotyki przeciwnowotworowe. Antybiotyki antracyklinowe. Wyodrębnianie doksorubicyny. Antybiotyki endiinowe. 7. Inne antybiotyki przeciwbakteryjne. Linkozamidy. Antybiotyki polieterowe - mupirocyna i nowobiocyna. Cykloseryna, kwas fusydowy. Fosfomycyna, synteza. Efekty uboczne stosowania antybiotyków. 8. Antybiotyki stosowane w ochronie roślin. Przeciwdrobnoustrojowa aktywność innych leków. Mechanizmy oporności antybiotyków. Perspektywy rozwoju antybiotyków. Koszty wprowadzania antybiotyków na rynek. Przemysł antybiotyków w Polsce. Literatura "Antybiotyki" Praca zbiorowa pod redakcją Z.Kowszyk-Gindifer i W.Sobiczewskiego "Biotechnologia i chemia antybiotyków" A.Chmiel i S.Grudziński. Wydawnictwo Naukowe PWN "Bakterie, antybiotyki i lekooporność" Z.Markiewicz i Z.Kwiatkowski. Wydawnictwo Naukowe PWN