SCENARIUSZ ZAJĘĆ TERENOWYCH Z BIOLOGII: TEMAT: WYCIECZKA DO OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW CELE - Poznanie zasady działania oczyszczalni ścieków Poznanie metod oczyszczania i uzdatniania wody Rejestrowanie stanu czystości wód naturalnych w okolicy METODY: Pogadanka, pokaz, demonstracja, opis FORMY: Wycieczka ŚRODKI DYDAKTYCZNE - plansza przedstawiająca „zamieranie życia roślin i zwierząt z powodu zakwaszenia w jeziorze”1- ZAŁĄCZNIK NR 1 karta wywiadu – ZAŁĄCZNIK NR 2 pytania sprawdzające dla uczniów- ZAŁĄCZNIK NR 3 wydruki otrzymane w zakładzie z zarejestrowanym stanem czystości wody w jeziorze schemat gruntowo- korzeniowej oczyszczalni ścieków2- ZAŁĄCZNIK 4 PRZEBIEG ZAJĘĆ: 1. Zaangażowanie - postawienie problemu: co dzieje się z wodą wylewaną do kanalizacji? - prezentacja wykresu: ZAŁĄCZNIK NR 1 - omówienie celów wycieczki do zakładu oczyszczania ścieków - podział klasy na 5 zespołów i przydział tematów związanych ze sposobami oczyszczania wódy: I grupa- zasady mechanicznego oczyszczania wody II grupa- zasady biologicznego oczyszczania wody III grupa- oczyszczanie chemiczne IV grupa- naturalne oczyszczanie wody V grupa- pytania do wywiadu- ZAŁĄCZNIK NR 2 - omówienie zasad bezpieczeństwa podczas wycieczki i zachowania na terenie zakładu 2. Badanie, przekształcanie Zwiedzanie obiektu: - zapoznanie uczniów z charakterem oczyszczalni Ponadgraniczne zanieczyszczenie środowiska, Szwedzko-Polskie Towarzystwo Ochrony Środowiska i Urząd Ochrony Przyrody, Sztokholm 1989, s. 18 2 Ochrona wód oczyszczanie ścieków, Informator o przedsiębiorstwach oferujących urządzenia i usługi dla ochrony wód, Warszawa 1993, s. 14 1 - metody oczyszczania stosowane w oczyszczalni prezentacja za pomocą komputera danych technicznych dotyczących sposobów i stopnia czystości wody 3. Prezentacja Omówienie wycieczki i zdobytych wiadomości: prezentacja pracy poszczególnych grup: Uczniowie z poszczególnych grup, wykorzystując wiadomości zdobytych podczas wycieczki oraz opracowanych własnych materiałów prezentują wiadomości. mechaniczne- usuwanie części stałych (sita, kraty, rozdrabniarki) chemiczne- dodawanie do ścieków substancji, które doprowadzają do wytrącania substancji szkodliwych (mieszacze, komory flokulacji) biologiczne- wykorzystanie procesów biochemicznych wywołanych mikroorganizmami w warunkach tlenowych naturalne- korzeniowa oczyszczalnia ścieków wykorzystująca zdolności filtracyjne gruntu oraz systemów korzeniowych- ZAŁĄCZNIK NR 4 4. Refleksja Podsumowanie zajęć: - próba samooceny - sprawdzenie poziomu wiedzy zdobytej na zajęciach- ZAŁĄCZNIK NR 3 - ocena aktywności uczniów na zajęciach Zakończenie zajęć. Bibliografia: 1. M. Hafner, Ochrona środowiska, Polski Klub Ekologiczny, Kraków 1993 r. 2. Ponadgraniczne zagrożenie środowiska, Szwedzko- Polskie Towarzystwo Ochrony Środowiska i Urząd Przyrody, Sztokholm 1989 r. 3. Ochrona wód oczyszczanie ścieków, Informator o przedsiębiorstwach oferujących urządzenia i usługi dla ochrony wód, Warszawa 1993 r. 4. J. Kufel, K. Leonowicz- Babiak, Wybrane zagadnienia z ekologii, WS i P, Warszawa 1985 r. 5. Encyklopedia PWN Opracowanie: Agnieszka Burbul ZAŁĄCZNIK NR 2 KARTA PYTAŃ- WYWIAD 1. Jakie metody oczyszczania wody są wykorzystywane w zakładzie? 2. Jak dużą ilość ścieków jest w stanie przyjąć zakład? 3. W jaki sposób dostarczane są zanieczyszczenia do oczyszczalni? 4. W jaki sposób sprawdzany jest stan wody pitnej? 5. Czy oczyszczona woda nadaje się do spożycia? 6. Czy poprawił się stan wód naturalnych od momentu rozpoczęcia działalności oczyszczalni ścieków? 7. W jaki sposób rejestruje się poprawę stanu jakości wód naturalnych? Opracowanie: Agnieszka Burbul ZAŁĄCZNIK NR 3 PYTANIA SPRAWDZAJĄCE DLA UCZNIÓW 1. W puste miejsca wpisz odpowiedni numer. Przyporządkuj metody oczyszczania wody. a) dodawanie tlenu (....) b) mieszanie w osadnikach (....) c) przepływ wody przez korzenie 1. Mechaniczne 2. Naturalne 3. Biologiczne 2. Uzupełnij tekst: Organizmami wykorzystywanymi do biologicznego .................................... wód są ........................................... Naturalnym sposobem oczyszczania wody jest przepuszczenie jej przez ............................... rośliny np. ..................................... Wstępne oczyszczanie ścieków nazywamy metodą ....................................... 3. Wymień poznane metody oczyszczania ścieków i krótko je scharakteryzuj: Opracowanie: Agnieszka Burbul ZAŁĄCZNIK NR 5 Wymagania Rozszerzające Konieczne Podstawowe Wymienia rodzaje metod Wymienia Wymienia metody i urządzenia charakteryzuje je służące do poszczególnych metod oczyszczania Opracowanie: Agnieszka Burbul Dopełniające Pozaprogramowe Zna nowoczesne metody oczyszczania i porównuje je ze sobą Wykorzystuje inne informacje związane z oczyszczaniem wód