NR 4 (40), PAŹDZIERNIK–GRUDZIEŃ 2016 Hagercad.one – proste projektowanie rozdzielnic elektrycznych firmy Hager Polo V 18 TwinLine S 43 – innowacyjny system rozdzielnic firmy ABB V 20 TEMAT NUMERU ROZDZIELNICE ELEKTRYCZNE ISSN 1898-6978 SIEDZIBA ul. Wagonowa 5-7 53-609 Wrocław tel. 71 37 60 900 fax 71 37 60 931 [email protected] ODDZIAŁY ODDZIAŁ GDAŃSK ul. Uczniowska 33 80-530 Gdańsk tel. 58 782 79 10, fax 58 782 79 13 [email protected] ODDZIAŁ KATOWICE al. Roździeńskiego 190B 40-203 Katowice tel. 32 35 83 740, fax 32 35 83 741 [email protected] ODDZIAŁ KRAKÓW ul. Centralna 51 31-586 Kraków tel. 12 41 09 440, fax 12 41 09 441 [email protected] Magdalena Tomaś, redaktor naczelna ODDZIAŁ ŁÓDŹ ul. Niciarniana 33/39 92-320 Łódź tel. 42 64 80 543, fax 42 64 80 541 [email protected] Szanowni Państwo ODDZIAŁ POZNAŃ ul. Lutycka 11 60-415 Poznań tel. 61 84 98 800, fax 61 84 98 801 [email protected] W przygotowanym na jesienne wieczory wydaniu kwartalnika „90 dni z FEGĄ” znajdą Państwo zbiór porad, ODDZIAŁ STALOWA WOLA ul. Handlowa 6 37-450 Stalowa Wola tel. 15 84 34 820, fax 15 84 34 824 [email protected] które należy uwzględnić przy wyborze rozdzielnicy ODDZIAŁ WARSZAWA ul. Instalatorów 9 02-237 Warszawa tel. 22 73 92 400, fax 22 73 92 410 [email protected] oraz miejsca montażu (s. 4). O tym, jak ważny jest elektrycznej – Waldemar Filar koncentruje się na odpowiednim doborze szaf do warunków atmosferycznych dobór kabla koncentrycznego przy planowaniu instalacji telewizji kablowej, przemysłowej oraz anteny satelitarnej mówi Wiktor Jędrzejak (s. 6) oraz krótko charakteryzuje REDAKCJA kable BUS/PROFIBUS (s. 8). Marek Paś przybliża REDAKTOR NACZELNA Magdalena Tomaś tel. 71 37 60 914 telewizyjnych w związku ze zmianami w przepisach oraz REDAKTOR Aleksandra Wasylów DTP Lorem Ipsum Studio [email protected] Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 r. Nakład 1000 egz. Uwagi i sugestie proszę kierować na adres [email protected] Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, zmiany tytułów, a także formy graficznej nadsyłanych materiałów. Wydawca ma prawo odmówić publikacji materiałów, których treść lub forma jest sprzecza z charakterem pisma. Reprodukcja, przedruk magazynu może odbywać się wyłącznie po uzyskaniu zgody wydawcy. możliwości, które pojawiają się w obszarze instalacji uruchomieniem w Polsce MUX-8 w paśmie VHS (s. 10). W stałej ofercie asortymentowej marki PROTEC.class® pojawiło się kilka nowości: torba narzędziowa typu KOMBI, złączki konektorowe oraz profile ochronne – więcej szczegółów znajdą Państwo w dziele NOWOŚCI RYNKOWE (s. 14). Serdecznie zapraszam do artykułów naszych dostawców, których produkty mamy w ciągłej sprzedaży. Życzę miłej lektury SPIS TREŚCI TEMAT NUMERU 3 Wybieramy rozdzielnice elektryczne 6 Kable koncentryczne 8 Kable BUS/PROFIBUS 10 Nowe możliwości w instalacjach telewizyjnych 12 Dwustronne moduły fotowoltaiczne 14 Nowości rynkowe PORADY EKSPERTÓW NOWOŚCI RYNKOWE AKTUALNOŚCI RYNKOWE 16 18 Aktualności rynkowe PRODUKTY 20 Hagercad.one, proste projektowanie rozdzielnic elektrycznych firmy Hager POLO System pro E energy, TwinLine S 43 – innowacyjny system rozdzielnic firmy ABB 22 24 26 29 ELKO-BIS – znaczy JAKOŚĆ Promocja punktowa na ograniczniki przepięć firmy OBO Bettermann Dobór osprzętu elektroinstalacyjnego firmy KOS Elektro System Puszki zalewane żelem firmy PROTEC.class® WYDARZENIA 30 KOS-Gear 2016 30 Elko-Bis Cup 2016 31 Wyjazd grupy redakcyjnej „90 dni z FEGĄ” 32 Krzyżówka z Viko by Panasonic ROZRYWKA TEMAT NUMERU Wybieramy rozdzielnice elektryczne Rozdzielnica elektryczna jest głównym elementem instalacji elektrycznej. Od niej zaczyna się rozdział energii po mieszkaniu, domu, fabryce, galerii oraz po innych obiektach. Praktycznie każdy budynek jest wyposażony w przynajmniej jedną rozdzielnicę elektryczną, a duże obiekty mogą być wyposażone nawet w kilkadziesiąt rozdzielnic w zależności od wielkości i specyfiki obiektu. Obudowy W zależności od tego, gdzie rozdzielnica ma być umieszczona, i co ma być w niej zamontowane stosujemy różnego typu obudowy. Obudowa zamontowana na zewnątrz musi być przede wszystkim odporna na takie warunki, jak promienie UV, opady, temperaturę. Jeżeli chcemy zamontować złącze na zewnątrz wystarczy zwykła obudowa z tworzywa termoutwardzalnego o stopniu ochrony IP43, ale jeżeli mamy zamontować na zewnątrz szafę, w której będą pracowały moduły elektroniczne czułe na wysokie i niskie temperatury oraz zapylenie i wilgotność musimy zamontować obudowę zawierającą materiał izolacyjny. Najczęściej są to obudowy aluminiowe z podwójną ścianką, posiadającą wewnątrz izolację o wysokim stopniu ochrony IP. Wyposażone są w urządzenia, które będą regulowały temperaturę wewnątrz szafy. Wybór rozdzielnic montowanych w pomieszczeniach też nie jest łatwy. Inne wymagania stawiane są do obudów montowanych w obiektach użyteczności publicznej, a inne dla rozdzielnic montowanych w środowiskach agresywnych, na przykład w zakładach chemicznych. Przede wszystkim należy pamiętać o środowisku, w jakim pracuje rozdzielnica. W myjni wystarczy obudowa z tworzywa o wysokim stopniu ochrony IP, w młynach – obudowy metalowe o wyższym stopniu ochrony IP. Na halach, w biurowcach i w mieszkaniach wystarczą obudowy o niskim stopniu ochrony IP. 3 Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 TEMAT NUMERU IP 2 3 C H Litery kodu International Protection Pierwsza cyfra charakterystyczna (cyfry od 0 do 6, lub litera X) Druga cyfra charakterystyczna (cyfry od 0 do 8, lub litera X) Litera dodatkowa (nieobowiązująca) (litery A, B, C, D) Litera uzupełniająca (nieobowiązująca) (litery H, M, S, W) W rozdzielnicach o wysokim stopniu ochrony IP może wystąpić zjawisko kondensacji pary wodnej, co może doprowadzić do uszkodzenia urządzeń pracujących wewnątrz rozdzielnicy lub do korozji samej obudowy. Sposób określania stopnia ochrony IP (z ang. International Protection) jest dokładnie opisany w normie PN-EN 60529. Następnym ważnym parametrem przy doborze rozdzielnic jest klasa izolacji. Mówi o tym Norma PN-EN 60439-3 (Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe – Część 3: wymagania dotyczące niskonapięciowych rozdzielnic i sterownic przeznaczonych do instalowania w miejscach dostępnych do użytkowania przez osoby niewykfalifikowane – rozdzielnice tablicowe), która skrupulatnie określa wartość parametrów, jakie winien spełniać dany typ, czyli m.in. udarowość IK, stopień ochrony IP, klasa izolacji. Montując rozdzielnicę w miejscach ogólnodostępnych musimy zastosować obudowę w II klasie izolacji. Są to obudowy z tworzywa lub metalowe, które posiadają dodatkową izolację wewnętrzną, zabezpieczającą przed pojawieniem się napięcia na częściach przewodzących w wyniku uszkodzenia izolacji podstawowej, chroniąc w ten sposób użytkownika przed porażeniem prądem elektrycznym. Rodzaje obudów W zależności od wielkości i miejsca, gdzie montujemy szafy, wyróżniamy obudowy 44 Wolnostojące – są to obudowy, które samodzielnie stoją na podłodze lub specjalnej konstrukcji zastępującej podłogę. Najczęściej szafy te postawione są na cokole, a sam cokół przylega do podłogi. Kable z takiej rozdzielnicy są wyprowadzane górą albo dołem. 44 Obudowy natynkowe (zwane także wiszącymi) – są to obudowy przytwierdzone do ściany. W odróżnieniu od szaf stojących nie posiadają cokołów, a kable z takiej rozdzielnicy najczęściej są wyprowadzone górą lub przez plecy rozdzielnicy. 44 Obudowy wnękowe (zwane też wtynkowymi) – ich montaż odbywa się w ścianie, a drzwi takiej szafy są zlicowane ze ścianą lub wystają kilka milimetrów ze ściany. Szafy te są stosowane wszędzie tam, gdzie umożliwia to grubość ściany, a szafa wisząca, która jest wystająca, przeszkadzałaby, np. korytarze, hole, przejścia. 4 Szafy posiadają też różne zadania: 44 Szafy rozdzielcze to rozdzielnice główne, oddziałowe i mieszkaniowe, których celem jest zasilać i zabezpieczać odpowiednie obiekty. Rozdzielnice główne na dużych obiektach potrafią dystrybuować prąd o wartościach kilku tysięcy amperów. Podstawowym wyposażeniem takich rozdzielnic jest wyłącznik główny, wyłączniki lub rozłączniki głównie zasilające rozdzielnice oddziałowe i ochrona przepięciowa. 44 Rozdzielnice oddziałowe zasilane z rozdzielnic głównych, najczęściej posiadają aparaty, które zabezpieczają końcowe odbiorniki instalacji elektrycznej. Wyposażenie rozdzielnic oddziałowych jest bardziej urozmaicone niż głównych, oprócz ochrony przepięciowej, wyłączników nadprądowych i różnicowoprądowych mogą posiadać też liczniki energii, zegary sterownicze, lampki, przełączniki liczniki czasu pracy itp. 44 Rozdzielnice sterownicze, jak sama nazwa mówi, mają za zadanie sterować, a ich wielkość zależy od tego czym mają sterować. Najczęściej są to obudowy z płyta montażową. Na płycie montażowej poprzez szyny TH montuje się różne aparaty, które poprzez odpowiedni dobór, konfigurację i oprogramowanie sterują maszynami. 44 Rozdzielnice multimedialne, obecnie każde nowo wybudo- wane mieszkanie musi posiadać rozdzielnicę multimedialną. Rozdzielnica ta służy do dystrybuowania mediów w naszym mieszkaniu. Internet, telefon, telewizja kablowa – przyłącza tych mediów są wprowadzone do rozdzielnicy multimedialnej, a z niej rozprowadzone po mieszkaniu drogą kablową lub radiową. 44 Rozdzielnice ognioodporne, zwane też ochronnymi – mogą być montowane w nowobudowanych, jak i remontowanych obiektach do utrzymania zasilania, sterowania i komunikacji wszystkich urządzeń, które nie mogą być wyłączone podczas pożaru, takich jak alarmy, klapy odymiające, oświetlenie ewakuacyjne, system tryskaczy itp. 44 Szafy 19 cali, zwane też szafami rackowymi – służą do zamontowania w nich wielu urządzeń teleinformatycznych, elektronicznych i elektrycznych, a po zamontowaniu tych urządzeń, do rozdziału i łączenia sygnałów elektronicznych. Szafy te znajdują zastosowanie w serwerowniach, biurach, urzędach, szpitalach oraz innych podmiotach, które wymagają przesyłania dużej ilości danych. 44 Szafy licznikowe – służą do pomiaru energii elektrycznej. Są to szafki, w których zamontowane są liczniki, mogą podsiadać od jednego do kilkudziesięciu liczników, w zależności od miejsca montażu. Szafki z jednym licznikiem służą do pomiaru energii w małym budynku. Większa ilość liczników przeznaczona jest do szaf zamontowanych, np. w galerii dokonujących pomiaru energii dla kilkudziesięciu lokali. 5 Nie ma uniwersalnej rozdzielnicy, która będzie pracowała w każdych warunkach. Dzięki programom do projektowania rozdzielnic, dostarczanych przez producentów, możemy jednak dobrać wielkość obudowy, policzyć prądy zwarciowe, straty cieplne. Ale niestety, programy te nie zrobią za nas wszystkiego. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na czynniki, które bezpośrednio będą wpływały na rozdzielnicę elektryczną. Dzięki temu unikniemy kłopotów w przyszłości i będziemy się cieszyć długą i bezawaryjną pracą. t Autor tekstu: Waldemar Filar menedżer produktu Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PORADY EKSPERTÓW Kable koncentryczne Planując instalację telewizji kablowej, anten satelitarnych, czy też telewizji przemysłowej CCTV powinniśmy pamiętać nie tylko o dobrym doborze anteny, konwertera i poszczególnych podzespołów systemu, ale również o właściwym medium transmisji – kablu. Kabel koncentryczny (ang. coaxial cable) – kabel współosiowy, to dziś obok najzwyklejszych przewodów elektrycznych najczęściej stosowane medium transmisji sygnału. Nie sposób go pominąć przy budowaniu nawet najprostszej instalacji telewizji domowej. Jakość całej instalacji opiera się na poszczególnych jej elementach, dlatego ważny jest odpowiedni dobór każdego z nich. Kable koncentryczne, dzięki swojej budowie, mogą przesyłać sygnały wysokich częstotliwości (w zakresie 20 Hz – 15 GHz). Transmitując sygnały, kabel winien cechować się odpowiednimi parametrami. Im większa jest odległość między nadajnikiem a odbiornikiem, tym znaczenie stosowanego kabla staję się większe. Charakterystycznymi elementami kabla koncentrycznego są: 44 Przewód wewnętrzny – materiał, z jakiego jest wykonany, wpływa na jakość przesyłanego sygnału (najczęściej miedziany lub aluminiowy, rzadziej stalowy). Wybierając odpowiedni kabel powinniśmy sprawdzić: 44 Impedancję falową kabla – występują w wersji 50 Ohm (np.: RG58, RG316, H500, TRILAN2) oraz w wersji 75 Ohm (np.: RG57, RG59, RG6U, TRISET 113). 44 Tłumienność – wartość tłumienności 44 Dielektryk – warstwa specjalnego przewodów koncentrycznych jest zazwyczaj podawana na 100 m. Im wyższa jakość kabla, tym jego tłumienność jest mniejsza. Im mniejsza z kolei jest tłu-mienność, tym sygnał o odpowiednio wysokiej jakości może być przesyłany na dłuższe odcinki. Przykładowe wartości tłumienia1): 44 Triset 113 450 MHZ = 12,3 dB/100m 44 NS-113 450 MHZ = 12,6 dB/100m 44 SAT 50 450 MHZ = 13,1 dB/100m 44 RG-6 450 MHZ = 14,4 dB/100m tworzywa (najczęściej poliizobutylen – PIB) oddzielającego przewodnik od ekranu. Jego wymiar oraz stała dielektryczna materiału wpływa na impedancję falową kabla. 44 Ekran – drugi, zaraz po przewodzie, niezbędny element kabla koncentrycznego. Stanowi drugi ośrodek przewodzący oraz jednocześnie chroni sygnał przed zakłóceniami elektromagnetycznymi z zewnątrz. Ekran stanowi najczęściej folia aluminiowa, oplot miedziany lub aluminiowy. 44 Izolację zewnętrzną – zwiększa odpor- 44 Izolacja zewnętrzna – stanowi zabez- pieczenie przewodu przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem środowiska zewnętrznego. ność na warunki atmosferyczne i uszkodzenia mechaniczne. W zależności od zastosowanego tworzywa zmieniają się właściwości kabla. Zastosowanie PVC wpływa na elastyczność, ale zmniejsza jego odporność na uszkodzenia. Zastosowanie polietylenu (PE) powoduje zwiększenie odporności na warunki zewnętrzne, natomiast kable z izolacją LSFH nie wydzielają trujących związków w przypadku kontaktu z ogniem. Według normy EN 50117 przewody koncentryczne, w zależności od skuteczności ekranowania, dzielimy na klasy: C, B, A, A+, A++. Klasy ekranowania przewodów Klasa 5÷30 MHz [mΩ/m] 30÷1000 MHz [dB] 1÷2 GHz [dB] 2÷3 GHz [dB] C 50 75 65 55 B 15 75 65 55 A 5 85 75 65 A+ 2,5 95 85 75 A++ 0,9 105 95 85 6 Słowniczek: Dielektryk – izolator elektryczny – materiał, w którym bardzo słabo przewodzony jest prąd elektryczny. Stała dielektryczna – wielkość fizyczna charakteryzująca właściwości elektryczne środowiska. Impedancja falowa – wielkość opisująca właściwości ośrodka lub układu przenoszącego falę biegnącą – miara oporu, jaki ten ośrodek stawia drganiom podczas rozchodzenia się fali. Tłumienność – jeden z podstawowych parametrów opisujących zdolność danego łącza do realizacji transmisji (kabel, światłowód, łącze bezprzewodowe). Kabel o odpowiednio wymierzonej długości powinien być starannie ułożony i solidnie przymocowany za pomocą opasek kablowych lub wkręcanych uchwytów na całej długości – zmniejszy to ryzyko w ystąpienia mechanicznych usterek (zerwanie kabla, „wycieranie się” izolacji ruchomego lub wiszącego przewodu). Kabel powinniśmy ułożyć w całości, bez dodatkowych części powodujących spadek jakości transmitowanego sygnału. W przypadku, gdy nieunikniony jest montaż kabla składającego się z kilku części, połączenia między poszczególnymi odcinkami wykonujemy przy pomocy specjalnych 7 tulejek typu F. Kabli koncentrycznych nie powinno montować się na piorunochronie oraz w jego otoczeniu, ani też w miejscach, gdzie występują zakłócenia elektromagnetyczne – wpływa to na jakość transmisji. Kable koncentryczne muszą być połączone przy użyciu terminatorów – rezystorów końcowych (o rezystancji 50 Ohm). Oporniki te są dostosowane do rezystancji kabla i służą do redukcji odbić sygnału oraz eliminacji zdublowanych transmisji sygnału (przynajmniej jeden z nich powinien być uziemiony). Końcowym elementem kabla jest odpowiednie złącze (BNC, TNC, N, F, SMA, RP-SMA) – dostosowane do transmi- towanego sygnału. Złącze powinno ściśle przylegać do kabla, połączenie musi być pewne, ponieważ wpływa ono, tak samo jak cały kabel, na jakość przesyłanego sygnału. t Autor tekstu: Wiktor Jędrzejak doradca techniczno–handlowy http://telewizja-cyfrowa.com/kabel-koncentryczny/ 1 Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PORADY EKSPERTÓW Kable BUS/PROFIBUS Sieć przemysłowa PROFIBUS w ostatnich czasach stała się czołową siecią nie tylko w Europie, ale również na całym świecie. Przynależy do niej już przeszło 3 mln urządzeń pracujących w tej technologii. Zyskując normalizację światową, sieć PROFIBUS zmieniła swoją charakterystykę stając się niezbędnym instrumentem w automatyzującym się świecie. Transmisja sygnału oparta jest na kilku standardach, które wykorzystują do tego celu specjalnie przystosowane przewody. Możemy wyróżnić następujące technologie transmisyjne w sieci PROFIBUS: • R S485 – najpopularniejsza technologia transmisyjna. Wykorzystywany jest parowany, ekranowany przewód. Maksymalna prędkość transmisji danych to 12 MBit/s. Zasilanie odbywa się poprzez dodatkowy przewód miedziany. • R S485 – IS – system transmisji dla 4 – przewodowego medium transmisji, wykorzystywany w strefach zagrożenia wybuchem EExi. Maksymalna prędkość transmisji danych to 1,5 MBit/s. Zasilanie odbywa się poprzez dodatkowy przewód miedziany. • M BP – (ang. Manchester Coded, Bus Powered) stosowana w automatyce procesowej, w k tórej w ymagane jest zasilanie po sieci ora z dla stacji iskrobezpiecznych. Do transmisji danych w ykorzysty wany jest ekranowany, dwuży łow y przewód miedziany. Zasilanie może być dostępne poprzez przewód sygnałowy. Prędkość przesyłu sygnału wynosi ponad 31 ­M Bit/s. • Ś wiatłowód – medium transmisyjne wykorzystywane w sytuacjach, gdzie mogą występować silne zakłócenia elektromagnetyczne, a także gdy występują duże odległości pomiędzy poszczególnymi stacjami. Może być wykorzystany zarówno światłowód jedno, jak również wielomodowy – w zależności od długości sieci i ilości przekazywanych sygnałów. Maksymalna prędkość transmisji to 12 MBit/s. Zasilanie odbywa się tutaj poprzez linię hybrydową. t Autor tekstu: Wiktor Jędrzejak doradca techniczno–handlowy 8 SIGMA LED OŚWIETLENIE BIUROWE FIBRA LED GEOMETRIC LED OPRAWA PRZEMYSŁOWA OŚWIETLENIE POMIESZCZEŃ REPREZENTACYJNYCH ROMA LED OŚWIETLENIE BIUROWE BARI ECO LED OŚWIETLENIE TYPU DOWNLIGHT OPRAWY LED PRODUKCJI PXF LIGHTING: POLSKI PRODUCENT OPRAW OŚWIETLENIOWYCH ŹRÓDŁA LED RENOMOWANYCH PRODUCENTÓW 22 LATA DOŚWIADCZENIA W BRANŻY NOWOCZESNE MATERIAŁY OPTYCZNE WŁASNA FABRYKA NA TERENIE POLSKI KORPUSY Z ALUMINIUM, BLACHY INOX EKSPORT DO 55 KRAJÓW ŚWIATA DETALE Z TERMOFORMINGU MOŻLIWOŚĆ STEROWANIA OŚWIETLENIEM OŚWIETLENIE BIUROWE PXF LIGHTING: WYSOKA WYDAJNOŚĆ ŚWIETLNA WSPÓŁPRACA Z MODUŁAMI AWARYJNYMI TORINO LED BARI ECO DLN LED WWW.PXF.PL PORADY EKSPERTÓW Nowe możliwości w instalacjach telewizyjnych W najbliższych miesiącach będziemy obserwować trzy wydarzenia technologiczne intensyfikujące biznes instalacyjny w zakresie odbioru TV i radia w domach jednorodzinnych oraz większych instalacjach zbiorczych. Wymogi stawiane w przepisach w zakresie instalacji zbiorczych oraz coraz większa liczba uruchomień stacji nadawczych Internet LTE w paśmie 800 MHz sprawiają, że rośnie liczba instalacji wymagających modernizacji. W najbliższym czasie zostanie również uruchomiony MUX-8 w paśmie VHF. W sierpniu 2016 roku rozpoczęło się wdrożenie w Polsce pierwszej fazy ósmego multipleksu cyfrowej telewizji naziemnej DVB-T. W odróżnieniu od działających w Polsce MUX-ów nadawanych na zakresie UHF z polaryzacją poziomą (H), MUX 8 nadaje na niższym zakresie VHF (w paśmie III, kanały 5–12) oraz głównie z polaryzacją pionową (V). Powoduje to konieczność zastosowania w instalacji dodatkowej anteny. Producenci szacują Rys.1. Orientacyjny zasięg emisji pierwszego etapu wdrażania MUX-8. koszt adaptacji instalacji pomiędzy 150 zł a 250 zł, w zależności od typu instalacji. Możliwość odbioru nowych kanałów przewidziano w drugiej fazie wdrożenia, czyli pod koniec roku 2016. Będą to 4 kanały prywatne (Nowa TV, Zoom TV, Metro, WP1) oraz 2 kanały telewizji publicznej TVP (kanał sportowy TVP w HD – od lutego 2017). Druga faza zakończy się, gdy zasięg ogólnopolski osiągnie poziom 95% terytorium kraju (wg strony Emitel). Kolejnym zagadnieniem, o którym należy wspomnieć jest wprowadzenie rozporządzenia z 2013 roku, które nakłada na deweloperów montaż instalacji zgodnie z wytycznymi systemu odbioru sieci TV/SAT/Radio oraz światłowodów i kabli UTP do przesyłania danych. Zwiększa to zapotrzebowanie na prace instalatorskie w nowym budownictwie. W swojej ofercie posiadamy dostawców do wykonania zbiorowej instalacji mieszkaniowej, którzy mogą wesprzeć projektem i szkoleniami. Rys.2. Orientacyjny zasięg emisji drugiego etapu wdrażania MUX-8. 10 Dodatkowym procesem pobudzającym rynek jest wdrożenie LTE 800 MHz. Niestety większość istniejących instalacji będzie pod niekorzystnym wpływem odbieranych sygnałów z nadajników LTE, które do niedawna pracowały na paśmie 61 do 69 w UHF (pierwsza dywidenda cyfrowa). Przez wdrożenie sygnału LTE 800 MHz w promieniu około 300 m od nadajnika w dużej ilości instalacji pojawi się konieczność zmiany anten lub zastosowania specjalnych filtrów do ochrony instalacji TV przed sygnałami LTE (anteny, filtry itp.). W najbliższym czasie zmianom ulegną także standardy w telewizji satelitarnej. Wyłączenie transponderów DVB-S (ostatnie krok ewolucji DVB S-> DVB-S2) spowoduje wprowadzenie poprawek w antenach satelitarnych, a w wielu przypadkach zmiany tej anteny na większą. Artykuł napisano na podstawie strony www. emitel. pl oraz materiałów TELEVES. http: //www. emitel. pl/telewizja/naziemna-telewizja-cyfrowa-dvb-t/mux-8/harmonogram-wdrazania/. t Autor tekstu: Marek Paś menedżer produktu Rys.3. Planowane uruchomienie MUX-8 w połowie 2017 roku. 11 Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PORADY EKSPERTÓW Dwustronne moduły fotowoltaiczne Dążąc do ciągłej poprawy mocy uzyskiwanej z instalacji fotowoltaicznej producenci nieustannie usprawniają technologie, poszukując nowych rozwiązań tak, aby panel oraz ogniwo były najsprawniejsze, najtrwalsze i najtańsze. Koncentrując się na wyższych zyskach, coraz częściej stosowane są układy nadążne, ogniwa o wyższych sprawnościach, a także ogniwa dwustronne. Na dwustronne moduły fotowoltaiczne składają się ogniwa pochłaniające promieniowanie słoneczne zarówno z przedniej, jak również tylnej strony, co wpływa na konwersję jeszcze większej ilości energii. Sprawność przekształcania ze strony frontowej jest przeważnie wyższa niż z drugiej. Rozwiązanie najlepiej sprawdzałoby się na gruncie oraz na płaskich dachach i mogłoby się przyczynić do redukcji kosztów wyprodukowania jednej kilowatogodziny, a także stanowić atrakcyjny wariant w przypadku instalacji zintegrowanej z obiektem. Z racji kosztowności, panele dwustronne nie były dotychczas brane pod uwagę. Nie dostrzegano korzyści, jakie dać mogło ich zastosowanie. Z czasem producenci, tacy jak LG czy Aleo Solar, wprowadzili dwustronne moduły do swojej oferty, a ich ceny, mimo iż ciągle pozostają wyższe, nie odstraszają już potencjalnych nabywców. Udział w rynku paneli złożonych z dwustronnych ogniw ciągle jest niewielki, ale regularnie rośnie. Co więcej, sprawność takich ogniw dochodzi już nawet do 20%. Taniejące szkło wpływa na tworzenie także ogniw bazujących na podwójnej warstwie szklanej, co przy okazji zapewnia zwiększoną wytrzymałość oraz żywotność modułu. Modele z dwustronnymi ogniwami jeszcze przez jakiś czas z trudem będą przebijać się do projektów, aczkolwiek należy zauważyć, że do faktu tego dochodzi coraz częściej. Tworzone są specjalne puszki przyłączeniowe oraz systemy montażowe, wszystko po to, aby maksymalnie wykorzystać potencjał jaki niesie ze sobą takie rozwiązanie. Symulacje i testy wskazują, że uzyski z takich paneli mogą być nawet o 30% większe w porównaniu do klasycznych modułów. Największa na świecie farma fotowoltaiczna, wykorzystująca obustronne moduły fotowoltaiczne, znajduje się we wschodniej części USA. Łączna zainstalowana moc to 12,80 MW, na którą składają się panele GxB370W firmy Sunpreme, która poszczycić się może produkcją paneli o mocy 510 W, składających się z aż 96 ogniw dwustronnych. t Autor tekstu: Michał Zabawa doradca techniczno–handlowy 12 Listwowe rozłączniki bezpiecznikowe InLine II – ZLBM Zaprojektowane z myślą o przyszłości InLine II – ZLBM to nowa generacja listwowych rozłączników bezpiecznikowych firmy ABB. Dostępne są rozłączniki do 1250A w wersjach jedno- oraz trójbiegunowych, podstawy bezpiecznikowe, rozłączniki transformatorowe na 910A, rozłączniki izolacyjne na 2000A, a także listwowe rozłączniki bezpiecznikowe na rozstaw szyn 100mm. Dzięki wielu dodatkowym akcesoriom możliwy jest m.in. pomiar prądu, kontrola wkładek bezpiecznikowych oraz stanu rozłączników. Aparaty InLine II – ZLBM charakteryzują się dużą wytrzymałością mechaniczną oraz doskonałymi parametrami elektrycznymi. Mogą pracować również w pozycji poziomej lub pionowej oraz w kategorii użytkowania AC23B. Typowe obszary zastosowań: • Złącza i szafy kablowe • Rozdzielnice nn w stacjach transformatorowych • Rozdzielnice dla przemysłu, budynków mieszkalnych i biurowych • Rozdzielnice instalacyjne ABB Contact Center tel.: 22 22 37 777 e-mail: [email protected] www.abb.pl NOWOŚCI RYNKOWE PROTEC.class® – torba narzędziowa typu KOMBI MISTRAL szafki instalacyjne Stwórz w³asne, perfekcyjne dzie³o sztuki Kup 3 dowolne rozdzielnice ABB Mistral a Mistral 41W 12M otrzymasz gratis! PROTEC.class® rozszerza rodzinę toreb oraz walizek o nowy model PWTK. Jest to wysokiej jakości torba narzędziowa wykonana z nylonu z bryzgoszczelnym spodem. Torba posiada kieszeń przednią otwieraną na 90°, która umożliwia na wygodny i szybki dostęp do zawartości kieszeni. Główna sekcja zawiera wyścielaną wewnętrzną kieszeń na laptopa i przegrodę na dokumenty z wyjmowanym środkiem oraz panelem z miejscami na narzędzia. Wyposażenie dopełniają 2 kieszenie boczne z zamknięciem na rzepy i regulowany pasek na ramię. 44 Wymiary zewnętrzne torby: 450×340×200 mm 44 Wymiary wewnętrzne: 440×320×180 mm 44 Maksymalny udźwig torby: 12 kg Nr katalogowy Nazwa Opis 05104329 PWTK Torba narzędziowa KOMBI ABB: ONE20 – jedyny rozłącznik, którego potrzebujesz! Nowy rozłącznik ONE20 dołączył do oferty firmy ABB małych rozłączników w obudowach ogólnego przeznaczenia. Oto 10 powodów przemawiających za ONE20: 1. NIEZAWODNOŚĆ – przed dostawą produkt jest testowany i dopuszczany do eksploatacji w zakładzie produkcyjnym. Sprawdzana jest każda sztuka. 2. WYTRZYMAŁOŚĆ – najwyższej jakości materiał cechuje duża odporność na starzenie oraz obudowa zabezpieczona przed działaniem promieniowania UV. 3. KOMPLETNA DOSTAWA – skrócony czas montażu dzięki dołączonym dławnicom kablowym. 4. DOSKONAŁY STOSUNEK CENY DO JAKOŚCI – produkty wysokiej jakości w konkurencyjnej cenie. 5. WYSOKA JAKOŚĆ – będąc wiodącym dostawcą przełączników w obudowach na wielu rynkach, ABB gwarantuje, że wysoka jakość produktów idzie w parze z innymi właściwościami. 6. UNIWERSALNOŚĆ – produkt na globalny rynek IEC. 7. OSZCZĘDNOŚĆ MIEJSCA – konstrukcja produktu jest zwarta i kompaktowa. 8. PROSTA KONSTRUKCJA – tylko jedna wielkość obudowy dla wersji 2-, 3- i 4-biegunowych. 9. WYRAŹNE, JEDNOZNACZNE WSKAZANIA – wyraźny wskaźnik położenia pokrętła. 10.BLOKADA – zamykanie na 3 kłódki w pozycji wyłączonej gwarantujące bezpieczne wykonanie czynności konserwacyjnych na odłączonym urządzeniu. Nowe rozłączniki w obudowach ONE20 dostępne są już w sprzedaży, do wyboru w trzech kolorach: 44 białym, 44 szarym, 44 żółto-czerwonym. 14 Złączki konektorowe PROTEC.class® Do regularnego asor tymentu marki ­PROTEC.class ® wprowadzone zostały złączki konektorowe w standardzie płaskim DIN 46245 PFSHI, PFSHVI, PFSI (Rys. 1 i 2) oraz okrągłym PRSHI, PRSI (Rys. 3 i 4). Płaskie wsuwki i nasuwki dostępne są na przewody 0,5÷1,0 mm², 1,5÷2,5 mm² i 4,0÷6,0 mm² w standardowych rozmiarach złącza: 2,8×0,5 mm, 2,8×0,8 mm, 4,8×0,5 mm, 4,8×0,8 mm i 6,3×0,8 mm. Rozmiar złączki określony jest trzema kolorami czerwonym, zielonym i żółtym. Nasuwki wykonane są standardowo w wersji z izolowaną tulejką – PFSHI oraz z pełną izolacją na całej długości złącza – PFSHVI. Tulejki PFSHVI zamawiane są na specjalne życzenie klienta. Produkt jest wykonany z mosiądzu cynkowanego galwanicznie. Izolację stanowi tworzywo sztuczne PCV. Zakres stałej temperatury pracy wynosi od –10°C do +75°C. Dla specjalnych zastosowań dostępna jest też wersja rozgałęźna wsuwki płaskiej PFSHIA (Rys. 5). Okrągłe gniazda konektorowe dostępne są w trzech rozmiarach (pod przewody 0,5÷1,0 mm², 1,5÷2,5 mm² i 4,0÷6,0 mm²). Średnica złącza wynosi 4 mm i 5 mm. Rozmiary standardowo określone są trzema kolorami – czerwonym, zielonym i żółtym. Rys. 1 Rys. 2 Rys. 3 Rys. 4 Rys. 5 PROTEC.class® profile ochronne – osłony krawędzi W ofercie marki własnej pojawił się nowy produkt – profile ochronne do zabezpieczania krawędzi blach, kantów oraz szyn i innych ostrych elementów w rozdzielnicy. Produkt, dzięki ochronnej powierzchni z PVC zabezpiecza przed uszkodzeniem izolacji przewodów oraz zranieniem na ostrych krawędziach płyt montażowych. Wbudowana taśma metalowa utrzymuje sztywność i dodatkowo zabezpiecza przed mechanicznym uszkodzeniem profilu. 15 Profile sprzedawane są w dwóch rozmiarach: 44 PKSP2 – do blach o grubości 1÷2 mm 44 PKSB4 – do blach 1÷4 mm Oba typy profilu są dostępne w odcinkach 10 m Nr katalogowy Nazwa Opis 05104680 PKSP2 Osłona krawędzi blach o grubości 1÷2 mm 05104681 PKSB4 Osłona krawędzi blach o grubości 1÷4 mm Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 AKTUALNOŚCI RYNKOWE OBO BETTERMANN: Odgromowa końcówka ochronna – ProtectionBall ProtectionBall to końcówka ochronna, zgodna z wymaganiami normy DIN 18014 w rzeczywistych warunkach w czasie budowy! Dzięki odblaskowej części, końcówka ProtectionBall jest zawsze widoczna w czasie zmierzchu, przy słabym oświetleniu lub nasłonecznieniu, np. w piwnicach, garażach itd. Dopasowanie do: 44 Drutu okrągłego: ø8÷10 mm 44 Płaskownika (bednarki): 30×3,5 mm / 40×4 mm / 40×5 mm / 30×3 mm / 25×2,5 mm / 25×3 mm ProtectionBall zapewnia: 44 Widoczność – dzięki odblaskowi. 44 Bezpieczeństwo – zapobiega wypad- kom na budowie. 44 Wszechstronność – dopasowuje się do wielu rodzajów drutów i bednarek. KOPOS: Gniazda modułowe QUADRO 45×22,5 Przedstawiamy nowe gniazda modułowe QUADRO 45×22,5. W serii dostępne są gniazda typu HDMI, USB oraz RJ12 i RJ45. Wszystkie wymienione gniazda mają rozmiar 45×22,5×36 mm. Gniazda charakteryzują się stopniem szczelności IP20. Płytka centralna gniazd wyprodukowana jest z materiału PC-ABS. Dostępne są w kolorze białym. Ich zaletą jest niezwykle łatwy i szybki montaż metodą na klik. Gniazda te pasują do kanałów podparapetowych produkcji KOPOS o rozmiarach: PK 90×55 D; PK 120×55 D; PK 160×65 D; PK 210×70 D (z pokrywami 45 mm). Wymienione gniazda można także stosować w puszkach podłogowych KOPOBOX oraz puszkach KOPOBOX mini. PEIMAR: Polikrystaliczne panele fotowoltaiczne z czerwonymi ogniwami 4BB Efektywność w połączeniu z estetyką. Nowa linia polikrystalicznych paneli wykonanych z czerwonych ogniw pozwala chronić naturalne piękno otoczenia. Dzięki użyciu czerwonych komórek, panele te całkowicie zgrają się z dachem, stając się integralną częścią budynku zachowując jednocześnie najwyższą jakość. Linia SG Red wyróżnia się niezwykłym wykonaniem i maksymalnym uzyskiem niezależnie od warunków otoczenia i jest odpowiednia do instalacji w rejonach objętych szczególnymi restrykcjami środowiskowymi. Aktualnie na rynek wprowadzane są panele SG Red o mocy 250 Wp. 16 HAGER POLO: System One.platform One.platform to rewolucyjny system Berker by Hager opierający się na jednym mechanizmie gniazd i jednym mechanizmie łączników, na które można zamontować ramki i elementy centralne większości serii wzorniczych marki Berker by Hager. Cechy One.platform: 44 Zyskujesz czas na wybór designu. Mechanizmy gniazd i łączników instalator montuje w dowolnym momencie, natomiast klawisze i ramki serii Berker by Hager możesz dobrać kiedy chcesz. 44 Remont lub budowa nie przedłuża się. Instalator w ustalonym czasie montuje mechanizmy gniazd i łączników. Ty możesz później wybrać serię i kolor, dzięki czemu prace odbywają się zgodnie z planem. 44 Nie czyścisz ramek i klawiszy po remoncie. Nie musisz od razu kupować ramek ani klawiszy, które często na budowie brudzą się lub gubią – możesz kupić je dopiero pod koniec realizacji projektu. 44 Mechanizm montujesz tylko raz. Podczas zmiany aranżacji w szybki i łatwy sposób można wymienić osprzęt bez demontażu mechanizmów, które pozostają w ścianie, zmieniają się jedynie elementy wierzchnie. PXF LIGHTING: Oprawy SIMPLE LED DANFOSS: VLT® ecoSmart W ofercie PXF Lighting dostępne są nowe wersje oprawy SIMPLE LED. Warianty z kloszem OPAL lub rastrem parabolicznym PAR mają długość 1200 mm. Montaż SIMPLE LED odbywa się na istniejącej konstrukcji nośnej sufitu, powstałe przestrzenie wypełnienia się odpowiednio dociętą płytą sufitową. Moce: 31 W OPAL – 3600 lm, 60 W OPAL – 6600 lm i 27 W PAR – 3320 lm. Szczegóły na stronie: http://pxf.pl/pl/produkty/oprawy-wnetrzowe-kasetonowe/SIMPLE_LED VLT® ecoSmart to narzędzie online do obliczania sprawności energetycznej silników elektrycznych (oblicza klasy IE i IES zgodnie z normą EN 50598-2). Program jest intuicyjny i prosty w obsłudze: wystarczy wprowadzić dane z tabliczki znamionowej. Następnie należy wprowadzić punkty obciążenia częściowego w danym zastosowaniu. Narzędzie VLT® ecoSmart obliczy klasę skuteczności i dane obciążenia częściowego, a także utworzy raport w formacie PDF na potrzeby dokumentacji. Narzędzie VLT® ecoSmart pozwala: 44 Sprawdzić standardowe dane odnośnie strat przy obciążeniu częściowym dla przetwornic częstotliwości Danfoss. 44 Wprowadzać punkty obciążenia częściowego specyficzne dla zastosowań. Narzędzie VLT® ecoSmart oblicza klasę sprawności i dane dla obciążenia częściowego. 44 Obliczyć klasę skuteczności układu silnik-przetwornica częstotliwości. 44 Utworzyć raport na temat danych strat przy obciążeniu częściowym oraz klasy skuteczności IE lub IES. 44 Wyeksportować punkty danych przy obciążeniu częściowym do użytku w innym systemie. 17 Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PRODUKTY Hagercad.one proste projektowanie rozdzielnic elektrycznych Dobry program do projektowania rozdzielnic ułatwia pracę wszystkim zaangażowanym w proces projektowo – produkcyjno – montażowy. Dlatego hagercad.one firmy Hager to pomoc dla projektanta, producenta zestawu rozdzielczego, elektroinstalatora i automatyka. Funkcje zawarte w programie podpowiadają kolejne kroki podczas projektowania ograniczając tym samym powstawanie błędów. Zalety programu hagercad.one Waldemar Filar menedżer produktu e-mail: [email protected] tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967 rr Pomoc podczas projektowania rozdzielnic. rr Łatwe zarządzanie projektem. rr Automatyczne tworzenie bazy projektów i klientów. rr Widok projektu w formacie 3D. rr Możliwość eksportu pełnego projektu do pliku CAD, umożliwianie specjalistom sterowania (automatykom) i prefabrykatorom rozdzielnic przygotowanie kompletnego projektu z wszystkimi rysunkami i schematami montażowymi. rr Wymiarowanie wnętrza rozdzielnicy zdecydowanie przyspiesza pracę i eliminuje możliwość zabudowy urządzeń zbyt blisko siebie, ze względu na podłączenia szyn Cu lub przewodów. Intuicyjna obsługa Program pracuje w środowisku cadowskim, dlatego jest znany większości projektantów i producentów rozdzielnic. Projekty są umieszczane w folderach, ułożonych w strukturze danych o budowie drzewa. Pozwala to na przejrzystą i wygodną pracę, nawet w bardzo rozbudowanych obiektach. Każda inwestycja, także składająca się z kilku obiektów podzielonych na kondygnacje, sektory i pomieszczenia dedykowane, może zostać czytelnie i przejrzyście zapisana, a odnalezienie jej nie sprawia żadnych problemów. Tworząc bazę projektów, na jej podstawie program automatycznie tworzy bazę klientów z dokładnymi informacjami o firmie i osobach kontaktowych. To oszczędność czasu i wygoda w odszukiwaniu informacji. rr Program umożliwia automatykom rozmieszczenie urządzeń na arkuszach sterownia w sposób dla nich najbardziej odpowiedni. rr Umożliwia zapisanie zacisków w sposób jednoznaczny i umieszczenie ich w rozdzielnicy w taki sposób, aby prace instalacyjne w obiekcie były zrozumiałe i proste do wykonania przez instalatora. rr Producenci zestawów rozdzielczych (prefabrykatorzy) otrzymują jasny i czytelny schemat ideowy z opisem typu przewodów, sposobem ich wprowadzenia, nastawy urządzeń. rr Użytkownik otrzymuje rozdzielnicę zaprojektowaną i wykonaną zgodnie z normą PN-EN 61439, co potwierdza deklaracja CE, której wzór znajduje się w programie. Przejrzysty projekt Już na wstępie procesu projektowego, program podpowiada różnego rodzaju zasilania. Możemy wybrać zasilanie z transformatora lub z innej rozdzielnicy, układ dwóch transformatorów lub dodać do tego jeszcze generator. W łatwy i czytelny sposób można zobaczyć, która rozdzielnica jest główna, a która posiada zasilanie rezerwowe. Pozwala to również na ciągłe śledzenie doboru aparatów łączeniowych. Program posiada także piktogramy, które w czytelny sposób obrazują różne pomieszczenia, np. parter, garaż, poddasze itp. Hagercad.one umożliwia tworzenie własnych szablonów projektów. Jest to bardzo wygodne głównie w budownictwie wielorodzinnym lub hotelarstwie, gdzie rozdzielnice mieszkaniowe lub dedykowane do pokoi hotelowych, są powtarzalne lub niewiele się od siebie różnią. 18 Faza projektowania Po założeniu projektu dla konkretnego odbiorcy można przejść do właściwej fazy projektowania. Wybieramy schemat jedno – lub wielokreskowy, ręczny lub automatyczny. Możemy go rysować w sposób tradycyjny, umieszczając symbole urządzeń, przewody i opisy na schemacie ideowym lub tworzyć go w tabeli schematu. W tym przypadku umieszczamy urządzenia w odpowiednim okienku tabeli (miejsce w instalacji), opisujemy typ obwodu, jego lokalizację, rodzaj i długość przewodu oraz określamy moc przyłączonego odbioru. Wszystkie dane, opisy, nastawy zostają automatycznie zaimportowane do schematu. Tam też możemy sprawdzić równomierność obciążenia w wybranych gałęziach obwodu. Możemy samodzielnie zmienić zasilanie urządzeń na poszczególnych fazach lub zlecić to zadanie programowi. Jeżeli nie chcemy tracić czasu na długotrwałe podłączenia przewodów pod zaciski urządzeń w danym obiekcie, możemy wybrać podłączenie na zaciski szeregowe. Program sam dobierze zaciski do przekrojów przewodów. Wstępnie można zdefiniować jaki zacisk ma być przypisany do konkretnych przekrojów przewodów. Na zaciski szeregowe możemy również wyprowadzić wszystkie obwody automatyki i sterowania. Program podpowiada sposób opisywania i numerowania zacisków, ale w każdej chwili możemy wprowadzić własne oznaczenia. Wybór obudowy Kolejnym krokiem jest wybór obudowy w sposób automatyczny lub półautomatyczny. W obu wersjach należy określić podstawowe parametry, na których nam zależy, np. IP, IK, sposób wprowadzenia przewodów góra-dół oraz wielkość rezerwy. W kolejnej fazie wybieramy bloki rozdzielcze. Program podpowiada, które bloki wybrać, pokazując typ wraz ze zdjęciem. Ważnym elementem jest sposób montażu zacisków szeregowych. Mamy możliwość zabudowy ich w różnych podzespołach, w układzie poziomym lub pionowym oraz odpowiedniego ich rozmieszczenia – pogrupowania zacisków. Obwody prądowe dajemy w innym miejscu niż sterownicze, oświetleniowe oddzielamy od gniazd itd. Wszystkie opcje, które możemy zdefiniować są umieszczone w czytelnym oknie i wystarczy je jedynie zaznaczyć. W wersji automatycznej dostajemy gotową rozdzielnicę z zabudowanymi urządzeniami. W wersji półautomatycznej podzespoły i urządzenia są rozmieszczone na zewnątrz obudowy i samodzielnie je układamy metodą push-up. 19 Przestrzeganie norm Po zaprojektowaniu całej rozdzielnicy przechodzimy do funkcji „Obliczenia cieplne”. Zgodnie z normą PN-EN 61439 jest to konieczny element procesu projektowo-montażowego rozdzielnicy, za który odpowiada producent końcowego zestawu, czyli prefabrykator. Jeżeli na schemacie znajdują się rzeczywiste wartości mocy zasilanych urządzeń, współczynniki mocy, obciążenia i jednoczesności, to program przeliczy temperaturę w rozdzielnicy na podstawie tych danych. Jednak w przypadku braku takich informacji, hagercad. one sam przelicza temperaturę w rozdzielnicy zgodnie z norma PN-EN 61439, podając maksymalne prądy ciągłe, jakimi można obciążać poszczególne obwody. Jeżeli przekroczymy dopuszczalną temperaturę we wnętrzu obudowy, program podpowiada, jaki należy zastosować wentylator, aby zachować wymagane parametry pracy. Tworzenie etykiet Hagercad.one umożliwia automatyczne drukowanie etykiet. Po wejściu w moduł „Etykieta” możemy wydrukować opisy wszystkich urządzeń, które są zabudowane w rozdzielnicy. Program pobiera opisy urządzeń ze schematu. Dlatego ważne jest właściwe opisanie wszystkich urządzeń i odbiorników oraz ich lokalizacji już w fazie projektowania. Dzięki temu, za pomocą jednego kliknięcia, drukujemy gotowe opisy i piktogramy, które znacznie ułatwiają użytkownikom obsługę rozdzielnicy. t Na podstawie materiałów firmy HAGER Polo Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PRODUKTY System pro E energy TwinLine S 43 — innowacyjny system rozdzielnic ABB przedstawia nowy, modułowy system oferujący dostosowaną do indywidualnych potrzeb i sprawdzoną koncepcję szaf do montażu ściennego oraz szaf podłogowych. Ta obszerna gama produktów obejmuje szafy typu TwinLine-G (głębokość 225 mm) i TwinLine-L (głębokość 275 mm) i zapewnia rozwiązania dla każdego obszaru zastosowania. Waldemar Filar menedżer produktu e-mail: [email protected] tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967 Wszystkie szafy zostały zaprojektowane według normy IEC 61439. Modułowy system jest prosty do zaplanowania, szybki w montażu i bezpieczny do stosowania. Kluczowe funkcje, takie jak innowacyjna technologia przepustów kablowych, optymalna dostępność, łatwość połączeń szafy, modułowa koncepcja cokołu oraz możliwy do dostosowania montaż nowej konfiguracji wewnętrznej gwarantują nowoczesny system rozdzielnic elektrycznych. Innowacyjny sposób wprowadzenia kabli Powierzchnia użytkowa wprowadzania kabli jest jedną z największych powierzchni przepustów kablowych dostępnych na rynku. Szeroka gama typów przepustów dostarcza właściwego rozwiązania dla każdego zastosowania. Przepusty są dostosowane do wszystkich otworów na kable w pełnych szafach TwinLine. Dzięki zastosowaniu techniki „wciśnij i zablokuj” przepusty można również montować bez użycia narzędzi. 20 Proste połączenie wszystkich szaf Wszystkie szafy TwinLine można łączyć zarówno w kierunku poziomym, jak i pionowym. Istnieje możliwość łatwego montażu szaf obok siebie w stojakach lub jedna na drugiej za pomocą zestawu połączeniowego. Modułowa koncepcja cokołu Nowa koncepcja cokołu zapewnia bezpieczny transport w warsztacie i w miejscu montażu. Cokół zawiera otwory na kable i zapewnia możliwość montażu kanałów kablowych. Szafy z cokołami o standardowej wysokości 50 mm i 100 mm można dowolnie łączyć ze sobą w celu spełnienia potrzeb instalacyjnych. Optymalny dostęp System TwinLine oferuje nieograniczony dostęp podczas pracy, rozbudowy, konser- wacji i monitorowania działania. Doskonała elastyczność jest gwarantowana dzięki kątowi otwarcia drzwi wynoszącemu 180 stopni i systemowi blokowania drzwi oraz możliwości przekładania zawiasów z prawej na lewą stronę. Standardowo demontowalna rama zapewnia możliwość zdejmowania wszystkich pokryw jednocześnie i zapewnia szybki montaż. Nowy system konfiguracji wewnętrznej Dzięki szerokiemu asortymentowi nowych modułowych systemów rozdzielnic dystrybucji energii zwanych CombiLine S, ABB oferuje właściwe rozwiązanie dla każdego zastosowania. System konfiguracji wewnętrznej jest dostosowany do wszystkich szaf TwinLine S 43. CombiLine S zapewnia oszczędność czasu montażu, dzięki technologii zaczepów hakowych i prostemu systemowi zamknięć pokryw za pomocą szybkiego zamknięcia 1/4 obrotu. Elastyczność montażu Dzięki nowej koncepcji montażu systemu CombiLine S, system TwinLine zapewnia większą elastyczność i dostęp dla celów montażowych i do okablowania — również poza szafą. Dostępna jest również opcja stosowania ciągłych płyt montażowych o regulowanej głębokości. t Na podstawie materiałów firmy ABB 190 x 135 mm Elastyczność i prostota TwinLine S 43 Prosty do planowania Szybki do montażu Bezpieczny do stosowania Zalety produktu – Innowacyjna technologia przepustów kablowych – Znacznie większa powierzchnia użytkowa na wprowadzenie kabli – Wszystkie przepusty są kompatybilne z otworami na kable – Proste połączenie wszystkich szaf zarówno w poziomie, jak i w pionie – Modułowa koncepcja cokołu – Optymalny dostęp dzięki kątowi otwarcia drzwi wynoszącemu 180 stopni – Szeroki asortyment nowych modułowych systemów rozdzielnic dystrybucji energii – Uproszczona koncepcja gamy akcesoriów, umożliwiająca zmniejszenie poziomów zapasów – Szybkie i spójne planowanie i obliczenia przy użyciu oprogramowania www.abb.pl Advert_TwinLine_S_B_190x135mm.indd 1 21 06.09.2016 13:43 Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PRODUKTY ELKO-BIS – znaczy JAKOŚĆ Piotr Kotlarz menedżer produktu e-mail: [email protected] tel.: +48 71 37 60 974, +48 609 849 651 Podstawowym wymogiem produktów budowlanych jest spełnienie funkcji i celu oraz zgodność z obowiązującymi normami i przepisami. Wyposażenie instalacyjne obiektów budowlanych powinno zawierać elementy, które spełniają odpowiednie wymagania jakościowe. Przy wyborze elementu lub układu instalacyjnego należy sprawdzić między innymi: 44 badania, próby i pomiary potwierdzające wymagane parametry, 44 niezbędne dopuszczenia, certyfikaty, deklaracje zgodności, 44 okres gwarancji, 44 estetykę wykonania. ELKO-BIS od początku swojej działalności produkcyjnej stawia na wysokie standardy jakościowe. Bogate doświadczenie wykonawcze, szczegółowe testy prototypów, kontakty z klientami oraz adaptowanie nowych technologii to atuty, dzięki którym wyroby ELKO-BIS mają uznanie wśród klientów jako komponenty sprawdzone i niezawodne. Dział konstrukcyjno-technologiczny projektuje i wdraża nowe produkty, a istniejące modyfikuje, uwzględniając uwagi projektantów i wykonawców. Dla każdego nowego wyrobu zakładana jest specjalna odrębna procedura w zakresie jakości. Certyfikat bezpieczeństwa uprawnia produkty ELKO-BIS do oznaczania znakiem bezpieczeństwa. Oznacza on, że jeżeli wyrób używany jest zgodnie z określonymi przez producenta warunkami, nie stanowi zagrożenia dla życia i zdrowia oraz jest przyjazny dla środowiska. Obecnie oznakowanie wyrobów znakiem bezpieczeństwa przez polskich producentów jest dobrowolne, jednak niektórzy klienci wymagają takiego dopuszczenia. Certyfikat ISO 9001 odwołuje się niemalże wszystkich obszarów aktywności przedsiębiorstwa. Zaświadcza o spełnieniu najwyższych standardów jakościowych na każdym etapie życia produktu – od projektowania, przez produkcję, aż po sprzedaż i opiekę posprzedażową. Stanowi o wysokiej wiarygodności przedsiębiorstwa oraz najwyższej jakości oferowanych produktów i usług. Deklaracja zgodności z REACH (ang. Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals), rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1907/2006 zaświadcza, że firma ELKO-BIS nie wytwarza komponentów chemicznych stosowanych do produkcji. Nie ma zatem obowiązku rejestracji i zgłoszeń według zasad REACH. Dostawcy firmy ELKO-BIS posiadają certyfikaty potwierdzające, że ich wyroby nie zawierają substancji chemicznych podlegających procedurze z rozporządzenia REACH. 22 Podstawowym dokumentem w zakresie jakości jest certyfikat zgodności wyrobów. Jest on potwierdzeniem produktu zgodności z odpowiednim dokumentem normatywnym. Certyfikacja prowadzona jest przez Biuro Badawcze ds. Jakości (BBJ) systemie 1 b, według przewodnika PN-ISO/IEC 67. Badania dla potrzeb certyfikatów zgodności wydawanych przez BBJ są wykonywane w laboratorium badawczym BBJ. Certyfikat zgodności jest wystawiany dla producenta w zakresie produkowanych przez niego wyrobów i wydawany jest bezterminowo. Przykładami certyfikatów zgodności posiadanych przez firmę ELKO-BIS są certyfikaty nr Z/12/034/12, Z/12/060/12/A1 dotyczące elementów połączeniowych urządzenia piorunochronnego. Dla komponentów wytwarzanych przez dostawców firma ­ELKO‑BIS wystawia deklaracje zgodności. Dokumenty zaświadczają zgodność wyrobu z wymaganiami zasadniczymi właściwych dyrektyw Unii Europejskiej. Deklaracje zgodności wystawiane są na podstawie certyfikatów zgodności sporządzanych przez dostawców firmy ELKO-BIS. Na produktach posiadających deklarację zgodności producent umieszcza oznakowanie CE. Ważnym krokiem zmierzającym do bezpośredniej poprawy jakości produkowanych elementów są zmiany w fabryce na liniach produkcyjnych. Tam działania logistyczne zmierzają do zastępowania pracy ręcznej wysoko wyspecjalizowanymi obrabiarkami wytwarzającymi komponenty z wykorzystaniem technologii komputerowych. Poprzez projektowanie w graficznych programach komputerowych (CAD), przetwarzanie projektu na 23 plan sterowania maszyn (CAM) następuje właściwe wykonanie elementu w technologii (CNC). Umożliwia to szybkie i wysoce powtarzalne wykonywanie złożonych elementów. Stale udoskonalany system kontroli obejmuje codzienne i okresowe sprawdzania produkowanych detali w pełnym zakresie. Istotny dla każdego inwestora i wykonawcy jest okres i tryb gwarancji producenckiej. W okresie gwarancyjnym firma ELKO-BIS daje pełną ochronę klientowi w zakresie produktów zabudowanych w instalacjach odgromowych. W wypadku wystąpienia niespodziewanych wad elementy bezzwłocznie podlegają wymianie bez ponoszenia przez klienta żadnych dodatkowych kosztów. Firma ELKO-BIS wychodząc naprzeciw potrzebom klientów wydłużyła okres gwarancyjny do 5 lat dla elementów ze stali ocynkowanej ogniowo (OG), stali nierdzewnej (NI), miedzi (MI), aluminium (AL) i mosiądzu (MS). Okres gwarancji dla elementów produkowanych ze stali ocynkowanej galwanicznie (OC), stali miedziowanej (MI), stali lakierowanej (LA) i z PCV wynosi 3 lata. Przytoczone procedury i działania rekomendują ELKO-BIS jako firmę dbającą o jakość produkowanych komponentów w interesie wszystkich swoich klientów. t Autor tekstu: mgr inż. Tadeusz Masłowski inżynier produktu / projektant w firmie ELKO-BIS Systemy Odgromowe współtwórca programu ELKO-BIS CAD Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PRODUKTY Promocja punktowa na ogr Nie wyrzucaj pudełek po ogranicznikach przepięć! – tym hasłem rozpoczęliśmy w 2014 roku dwuletnią, pierwszą edycję Promocji dla klientów, którzy wybierają nasze aparaty przeciwprzepięciowe. Waldemar Filar menedżer produktu e-mail: [email protected] tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967 Od samego początku nieśmiało, ale systematycznie zaczęły do nas wpływać pierwsze zgłoszenia i pytania o mechanikę całego procesu. Nie chcieliśmy ograniczać naszych klientów, dlatego Promocja funkcjonuje na terenie całego kraju, a zakupy można dokonać, dosłownie w każdej hur- towni lub sklepie z aparaturą elektryczną. Mechanizm jest bardzo prosty, nie wymaga skomplikowanych procesów rejestracji, podpisywania umów czy przesyłania zeskanowanych faktur, a udział może wziąć każdy kto wytnie kupony z naszych opakowań. Przez cały rok 2015 zgłosiło się do nas kilkadziesiąt osób, które otrzymały od nas Zestawy Promocyjne. Katalog Zestawów promocyjnych zawiera 100 pozycji, spośród których klienci wybierali te, które uznali za najbardziej odpowiednie dla siebie. Największym powodzeniem cieszą się elektronarzędzia, np. wkrętarki, wiertarki, zestawy kluczy oraz zabawki dla dzieci – głównie zestawy klocków. Rekordziści otrzymali Zestawy o wartości kilku tysięcy złotych – lodówki, ekspresy do kawy, bieżnie magnetyczne. W naszej Promocji doskonale odnaleźli się elektroinstalatorzy, kupujący popularne aparaty zabezpieczające instalacje zasilające niskiego napięcia, a także prefa- 24 aniczniki przepięć brykatorzy i firmy związane z fotowoltaiką, coraz prężniejszym segmentem na naszym rodzimym rynku. Wszystkie ograniczniki przepięć z naszej oferty, czyli ponad 400 pozycji katalogowych są umieszczone w opakowaniach, z których można wycinać kupony. Promocja trwa nieprzerwanie do końca października 2016 roku, także niezdecydowani nadal mają czas na wzięcie udziału. Kupony z ograniczników zakupionych w ostatnim dniu trwania promocji będą ważne jeszcze przez 3 miesiące (do stycznia 2017). Jest to doskonała okazja do tego, aby skorzystać z Promocji przed świętami Bożego Narodzenia. Jak wziąć udział? W bardzo prosty sposób, wystarczy wycinać i zbierać kupony z opakowań ograniczników przepięć, a za zebrane w ten sposób punkty zamawiać Zestawy Promocyjne. bonus ZA ZAKUPY t Na podstawie materiałów firmy OBO Bettermann Krok po kroku: 1. Należy odwiedzić stronę www.obo.pl, na której znajduje się regulamin, a przede wszystkim Katalog Zestawów Promocyjnych (100 pozycji), które można otrzymać. 2. Z Katalogu należy wybrać Zestawy dla siebie. 3. Kolejnym krokiem są zakupy produktów objętych promocją – można tego dokonać u dystrybutorów, czyli np. w hurtowniach elektrycznych w całym kraju. 4. Jeżeli użytkownik chce wziąć udział w Promocji musi wycinać z opakowań produktów kupony promocyjne (kupon promocyjny to fragment opakowania zawierający numer katalogowy oraz fragment hologramu lub kod kreskowy. O ilości punktów decyduje m.in, cena katalogowa produktu). 5. Po zebraniu odpowiedniej liczby punktów na wybrane Zestawy Promocyjne należy wydrukować i wypełnić Zamówienie Zestawu Promocyjnego znajdujące się na stronie www.obo.pl. 6. Wypełnione Zamówienie Zestawu Promocyjnego wraz z wyciętymi kuponami należy przesłać na adres naszego biura. Szczegółowe zasady przydzielania punktów, wysyłki i otrzymywania Zestawów dostępne są w Regulaminie Promocji. Do zdobycia jest ponad 100 różnych Zestawów: sprzęt RTV, AGD, elektronarzędzia, galanteria, zabawki i wiele innych, a gwarantowane Zestawy można mieć już od 200 pkt. Aby uzmysłowić sobie, że jest to dla instalatora niewielki wydatek finansowy, wystarczy przeliczyć tę wartość na ilość ograniczników. Wystarczy zakup już 4 ograniczników Typu 1+2 (klasa B+C) 4 polowych V25 lub V50 albo 10 ograniczników Typu 2 (klasa C) 4 polowych V20. Klientom, którzy do tej pory wzięli udział, serdecznie dziękujemy za aktywność i zaufanie jakim obdarzają naszą markę. 25 Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 PRODUKTY Dobór osprzętu elektroinstalacyjnego 34-letnie doświadczenie w produkcji, wysoka jakość wykonania i doskonały serwis powodują, że KOS Elektro System jest marką coraz bardziej pożądaną przez klientów. Firma KOS całą swoją produkcję realizuje w Polsce, oferując blisko 2000 znakomitych produktów w bardzo przystępnych cenach. Marek Paś menedżer produktu e-mail: [email protected] tel.: 71 37 60 948, +48 721 577 772 Zdając sobie sprawę, że każdy z nas zaczyna zwracać większą uwagę na ciekawy design, firma szczególnie dba o wygląd swoich produktów. Przede wszystkim, warto przyjrzeć się grupie doskonałych serii ramkowych: DANTE, VENA i KOS 66, które zachwycają wysoką funkcjonalnością i ciekawym projektem wizualnym. W tym wypadku, oferta producenta skierowana jest do użytku domowego, ale z powodzeniem można wykorzystać ją również w biurze, hotelu albo pensjonacie. Seria DANTE to łączniki i gniazda dostępne w sześciu kolorach – białym, kremowym, grafitowym, czarnym, satynowym oraz inox. Ramki występują do wersji pięciokrotnej i można je zastosować w pionie i poziomie. Co ciekawe, DANTE posiada również ramki z ekskluzywnych, świetnie prezentujących się surowców naturalnych: szkła, aluminium, kamienia, drewna i skóry. Ta propozycja z kolei może okazać się strzałem w dziesiątkę dla każdego, kto stawia na ponadprzeciętny wygląd swojego lokum. Warto zauważyć, że KOS Elektro System jako jedyna firma w Polsce wykonuje na zamówienie klientów specjalne, indywidualne zdobienia ramek, według własnych projektów. Przykładowe możliwości najpopularniejszych zdobień to mrożenie szkła (indywidualne wzory, personalizacja i łączenie z innymi zdobieniami), modne i niezwykle efektowne kryształki Swarovskiego, ciekawe podkłady do szkła przezroczystego, zmyślne wycinanki, eleganckie złocenia oraz ozdobne wydruki. Kolejna, bardzo popularna i warta zainteresowania seria ramkowa VENA, oferuje ponadczasowe wzornictwo oraz bardzo wysoką jakość mechanizmów i tworzywa. VENA to sprawdzone rozwiązania, łatwości montażu i stosunkowo niska cena. Seria ta dostępna jest w sześciu kolorach: białym, kremowym oraz intrygującym patynowym, aluminiowym, satynowym oraz antracytowym. W 2016 roku Vena zyskała nowy ekskluzywny design, dzięki zastosowaniu metali szlachetnych, takich jak miedź, mosiądz, nowe srebro i brąz. Następną pozycją godną uwagi jest KOS 66, najtańsza propozycja ramkowa KOS Elektro System. Kolekcja dostępna w trzech modnych kolorach: białym, aluminiowym i grafitowym. W tej serii znajdziemy również ramki składane. Co ważne, dzięki nowatorskiej metodzie składania, możemy stworzyć ramkę o dowolnej krotności! Chcesz mieć tani osprzęt? Nowością w ofercie jest seria KOS 1 nadaje się znakomicie do wyposażenia wnętrza domu lub biura, jest jedną z najtańszych propozycji na rynku. Wybór jest prosty W wyborze osprzętu elektroinstalacyjnego, oprócz walorów estetycznych, powinniśmy kierować się również rodzajem montażu, funkcjonalnością i dopasowaniem do danego pomieszczenia. Włączniki światła i gniazdka elektryczne od KOS Elektro System, wykonane są z materiału wysokiej jakości i cechuje je większa odporność na zarysowania oraz wyjątkowa trwałość barw. Bez względu na to, jaką serię osprzętu ostatecznie kupimy, najważniejsze jest, by podjąć przemyślaną i rozważną decyzję. Pamiętajmy więc, że to co do tej pory przy wyborze sprzętu elektroinstalacyjnego pełniło rolę drugorzędną, obecnie jest bardzo istotne – nasz nowy nabytek powinien spełniać również wysokie oczekiwania estetyczne, dopasowując się przy tym do atmosfery wnętrza, podkreślając jego wyjątkowy charakter. t Na podstawie materiałów z KOS Elektro System 26 Nowa generacja puszek elektroinstalacyjnych Kopos Elektro PL przedstawia puszkę elektroinstalacyjną KPL 64-50/2LD – innowacyjny produkt KOPOS KOLÍN a.s., który odpowiada potrzebom nowoczesnych instalacji. Dzięki swej budowie i właściwościom idealnie nadaje się do domów pasywnych. www.kopos.pl PRODUKTY Puszki PROTEC.class® Podstawowe właściwości zestawu PFRGK: rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr rr Przewidziany do przewodów o przekroju 0,5–2,5 mm². Odporny na słoną wodę. Odporny na działanie promieni UV. Nietoksyczny żel, przyjazny dla środowiska. Właściwości: przeźroczystość, wysoka elastyczność i łatwość usunięcia po stężeniu, długotrwała odporność na czynniki zewnętrzne, także przy stałym zawilgoceniu. Zakres zastosowania: przestrzeń otwarta i pomieszczenia wewnętrzne o wysokim narażeniu na działanie wilgoci. Przy zastosowaniu kabli NYY nadaje się do zastosowania w gruncie. Stopień ochrony po zalaniu: IP68. Puszka wiatroszczelna, bezhalogenowa. Długość: 85 mm Szerokość: 85 mm Głębokość: 40 mm Głębokość wewnętrzna: 38 mm Materiał: z tworzywa sztucznego z membranami uszczelniającymi. Doskonała przyczepność do wszystkich materiałów kablowych, nie pęka i nie kruszeje po zalaniu. Niska temperatura utwardzania. Zakres temperaturowy pracy: od –30°C do +70°C Temperatura przechowywania: od –15°C do +35°C Zawartość saszetki: 286 ml W poprzednim numerze została zaprezentowana rodzina muf żelowych PROGEL i żywicznych PGM. Produkty te przeznaczone są głównie do łączenia przewodów i kabli elektrycznych przy zachowanym wysokim poziomie izolacji. Mufy te nie nadają się jednak do zastosowań, gdzie wymagane jest rozgałęzienie przewodu lub zainstalowanie dodatkowego osprzętu w miejscu łączenia. Krzysztof Brunicki menedżer produktu e-mail: [email protected] tel.: +48 609 588 886 W takich wypadkach nieodzowne okazują się puszki rozgałęźne typu P2KAK 8585. To 2-składnikowe puszki wiatroszczelne, składające się ze sztywnej obudowy i elastycznych membran wpustowych. Puszki posiadają 12 wpustów, po 3 z każdej strony. Dodatkowo istnieje możliwość wprowadzenia przewodu 5×2,5mm2 przez membranę w tylnej ściance puszki. Dekielek puszki przymocowany jest trwale giętkim połączeniem, uniemożliwiającym przypadkowe jego zagubienie. Produkt jest odporny na promieniowanie UV i normalne czynniki atmosferyczne. Sama puszka zapewnia izolację na poziomie IP54. 28 zalewane żelem Tabela dostępnych typów produktów Nr katalogowy Nazwa Opis 05102859 PFRGK Puszka przyłączeniowa z żelem do pomieszczeń wilgotnych. 05102858 P2KAK 8585 Puszka membranowa dwuskładnikowa do pomieszczeń wilgotnych. 05103056 PEGP2KAK Żel lany w saszetkach Rys. 1. Puszka rozgałęźna typu P2KAK 8585 Dla zapewnienia pełnej izolacji przed wnikaniem wilgoci niezbędne jest zalanie puszki masą żelową. Masa żelowa jest dostępna w formie saszetki o pojemności 286 ml, która jest wystarczająca do zalania pojedynczej puszki P2KAK 8585. Saszetka jest dostępna jako osobny artykuł (PEGP2KAK) lub znajduje się w zestawie z puszkami 85 x 85 (PFRGK). Na gotowy zestaw składa się puszka P2KAK, saszetka z żelem, zestaw 5 instalacyjnych złączek pięciopolowych, lejka ułatwiającego nalewanie płynu do puszki oraz ściereczki do czyszczenia. Żel jest substancją nietoksyczną, przezroczystą i elastyczną. W saszetce jest przechowywany w dwóch komorach, co zapewnia mu długą trwałość i użyteczność nawet po latach przechowywania. Produkt nie wymaga przy tym specjalistycznej wiedzy i narzędzi. Przed zalaniem należy zmieszać oba składniki w saszetce. 29 Żel zachowuje wysoką płynność przed utwardzeniem, co ułatwia dokładne wypełnienie puszki. Utwardzanie następuje w szerokim zakresie temperatur od – 30°C do +70 °C. Substancja posiada doskonałą przyczepność do różnych typów materiałów. Tworzona przez nią powłoka jest wytrzymała na warunki pogodowe i nie kruszeje z czasem. Rys. 2. Zestaw PFRGK Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 WYDARZENIA KOS-Gear 2016 W dniach 7–9.10.2016 r. we Wrześni i okolicach odbył się rajd KOS-Gear, w którym brali udział klienci, pracownicy FEGA Poland oraz przedstawiciele dostawcy KOS Elektro System. Pomimo bardzo sprzyjających warunków pogodowych, trasa obfitowała w wiele błotnistych odcinków. Nie obyło się bez utknięcia w błocie niektórych załóg, ale dzięki pomocy innych uczestników rajd upłynął pod znakiem zdrowej rywalizacji. Na obiad i mały odpoczynek zatrzymaliśmy się w Starym Licheniu obok Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej – wyjątkowym miejscu, które przyciąga turystów i pielgrzymów. t Autor tekstu: Radosław Kowal Elko-Bis Cup 2016 3. września rozegrał się IV ELKO-BIS CUP – turniej piłkarski dla najlepszych dystrybutorów. Blisko dwustu miłośników piłki nożnej zgromadziło się na terenie kompleksu GEM we Wrocławiu, aby dać się ponieść sportowym emocjom. O mistrzostwo walczyło piętnaście drużyn, w tym FEGA Poland reprezentowana przez: Michała Biska, Michała Gajgałowicza, Łukasza Godzika, Grzegorza Kopcia, Patryka Kwiecińskiego, Jakuba Rogackiego oraz gościnnie Patryka Pałkę. „Rozpoczęliśmy spotkania grupowe, które trwały ponad 3 godziny. Każde spotkanie oznaczało kilkanaście minut emocji i zaciętej rywalizacji. Po podliczeniu wszystkich spotkań organizatorzy ogłosili wyniki oraz harmonogram dalszych rozgrywek, w których nasza drużyna nie mogła już niestety uczestniczyć. Mimo wszelkich starań miejsce, które zajęliśmy nie było dostateczne, aby zakwalifikować się do fazy pucharowej” – mówi Patryk Kwieciński. Decydujący mecz pucharowy wygrała drużyna DKC Ukraina pokonując, po zaciętej rywalizacji, drużynę Elhurt-Elmet Białystok 4:3. fot. Elko-Bis t Autor tekstu: Dominika Omelan Elko-Bis Systemy Odgromowe Sp. z o.o. 30 WYJAZD GRUPY REDAKCYJNEJ Mimo niesprzyjającej aury grupa redakcyjna „90 dni z FEGĄ” wraz ze swoimi rodzinami wyruszyła na wspólne zwiedzanie. Cel adekwatny do pogody – podziemia. Kopalnia w Wieliczce to pierwszy cel na liście. Legendarna polska kopalnia soli przez wielu z nas odwiedzona po raz pierwszy, a przez niektórych zapewne również nie po raz ostatni. Najpierw po wąskich klaustrofobicznych schodach, następnie przez wąskie klaustrofobiczne korytarze docieramy do sal, czy wręcz komnat, które potrafią zafascynować. Zwłaszcza kaplica, w której co niedzielę odbywają się msze i to wcale nie dla garstki wiernych. Bogato zdobiona rzeźbami i płaskorzeźbami wykonanymi z soli fascynowała, zwłaszcza kolorem. Wycieczka na górę była szybka. Czteropiętrowa winda zawiozła nas w oka wręcz mgnieniu. Następny przystanek, obiad, w piwnicach jednej z restauracji na krakowskim rynku. Dzieciaki z niespożytą energią ledwie są w stanie usiedzieć w miejscu. Dorośli doceniają chwile przy stole. Kolejny i ostatni punkt programu to zwiedzanie podziemnego miasta pod sukiennicami. Przewodnik oprowadziła nas po wystawie i opowiedziała jak rozwijał się Kraków, i co archeolodzy odnaleźli w błotach. Ekspozycja przygotowana naprawdę ciekawie, warto odwiedzić. Również dzieci znajdą dla siebie coś interesującego w sali zabaw, która została dla nich przygotowana. Mimo tylko 3 punktów programu harmonogram okazał się zaskakująco napięty. Ale co to dla nas, daliśmy radę i myślę, że wszystkim się podobało. t Autor tekstu: Artur Ślusarczyk 31 Nr 4 (40), październik–grudzień 2016 ROZRYWKA 1 KRZYŻÓWKA z 3 22 20 12 11 15 10 1 4 9 6 Hasło 14 25 7 8 12 1 7 3 25 8 23 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 19 20 21 22 23 24 25 26 16 17 18 6 23 26 18 13 17 10 11 19 13 5 2 16 14 16 5 22 9 24 2 15 21 22 17 18 21 4 20 Nagrody rzeczowe otrzymają osoby, które nadeślą prawidłowe rozwiązanie w następującej kolejności: 24 26 19 Pionowo Poziomo 1.Piłkarz klubu FC Barcelona, który objął swoim patronatem kampanię promocyjną firmy Panasonic 14.Rodzaj energii otrzymywanej z energii elektrycznej 2. Zacisk bezśrubowy typu Quick… 3. Seria natynkowa Panasonic 4.W lampkach sygnalizacyjnych występuje napięcie … 230V – 5. Inaczej obniżka ceny 6. … TESLA 15.Zamienia energię elektryczną na cieplną 16.Napędzana ręcznie prądnica prądu zmiennego 17. Rodzaj prądu elektrycznego 18.Dokument rochodu towaru – wydanie na … (WZ) 7. Izolowany przewód elektryczny 19.Kulomb to jednostka … elektrycznego 8. Nazwa jednostki masy atomowej 20. Liczba drgań w danym czasie 9. Jony o ładunku dodatnim 21. Anion to inaczej jon … 10. Różnica potencjałów elektrycznych 22.… elektrostatyczna jest to urządzenie służące do wytwarzania i gromadzenia ładunków elektrycznych 11. Cyfra rzymska oznaczająca liczbę 10 12.Kolor ramki serii Thea Blu, który jest idealny dla pasjonatów stylu klasycznego 13. Inaczej zakładanie instalacji Pierwsza osoba: KURTKA SOFTSHELL Druga osoba: KAMIZELKA 23. Inaczej elektroda dodatnia 24.np. Międzynarodowe Energetyczne … Bielskie ENERGETAB 25.Seria KARRE z innowacyjną samoczyszczącą powłoką Trzecia osoba: 26. Tkwi w gniazdku T-SHIRT Rozwiązania należy wysłyać e-mailem na adres: [email protected] Pełny regulamin dostępny w siedzibie firmy FEGA Poland sp. z o.o. oraz na stronie www.fega.com.pl 32 ZASILAMY TWOJ¥ KARTÊ za ka¿de wydane w e-shop 100 z³ otrzymasz 1 z³ nagrody na Twoj¹ kartê e-shop Aby wzi¹æ udzia³ w akcji nale¿y wype³niæ formularz zg³oszeniowy dostêpny w oddzia³ach FEGA Poland lub na www.fega.com.pl i przekazaæ go organizatorowi Partnerzy akcji: ® by Oferta wa¿na od 16.02.2015 r. do 31.12.2016 r. Szczegó³owy regulamin dostêpny w siedzibie FEGA Poland sp. z o.o. i na www.fega.com.pl. Organizatorem akcji jest FEGA Poland sp. z o.o. Przetwornice częstotliwości Danfoss Drives to niezawodność i moc, której potrzebujesz Danfoss Drives liderem w produkcji elektronicznie regulowanych napędów Vacon i Danfoss po połączeniu utworzyły jedną z największych firm napędowych na świecie. Nasze marki VLT® i VACON® to jeden cel i jedna pasja, to szersza, najbardziej innowacyjna oferta produktowa, a także usługi serwisowe o najwyższej jakości. Oferujemy wolność wyboru dowolnej technologii silnikowej, a nasza oferta obejmuje zakres mocy od 0,18 kW do 5,3 MW. www.danfoss.pl/napedy