Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji w

advertisement
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Postępowanie z Pacjentem
w przypadku nosicielstwa mutacji
w genach BRCA1/2, CHEK2, NOD2
PANEL NOWOTWORY, NOWOTWÓR PIERSI, PROSTATA
Dr n. med. Karolina Ochman
Gdańsk. 17 listopada 2012
1
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja genu BRCA1/2
Kobieta
W przypadku stwierdzenia u kobiety mutacji genu BRCA1/2 zaleca się:
OD 15 ROKU ŻYCIA
 Samokontrola piersi - 1x w miesiącu, po miesiączce
OD 18 ROKU ŻYCIA
 Badanie piersi - 2x w roku (co 6 miesięcy) przez lekarza
OD 25 ROKU ŻYCIA
 USG piersi - 2x w roku (co 6 miesięcy)
OD 30 ROKU ŻYCIA
 mammografia (piersi o budowie tłuszczowej) i/lub USG piersi (utkanie gruczołowe)
optymalnie naprzemiennie z MRI piersi - 2x w roku (co 6 miesięcy)
 badanie ginekologiczne z badaniem USG transwaginalnym - 2x w roku (co 6 miesięcy)
 oznaczenie poziomu CA 125 - 1x w roku
OD 40 ROKU ŻYCIA
 USG jamy brzusznej - 1x w roku
 Kolonoskopia - 1x co 2 lata
 W rodzinach z najwyższym ryzykiem zachorowania potwierdzonym nosicielstwem mutacji
genów wysokiej penetracji – profilaktyczna owariektomia z usunięciem macicy oraz
mastektomia
PO OKRESIE MENOPAUZY:
 Samokontrola piersi - 1x w miesiącu
Gdańsk. 17 listopada 2012
2
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja genu BRCA1/2
Mężczyzna
W przypadku stwierdzenia u mężczyzny mutacji 300T/G (C61G) oraz 4153delA genu BRCA1 i/lub
mutacji genu BRCA2 zaleca się:
MIN OD 40 ROKU ŻYCIA




Badanie gruczołu krokowego - 1x w roku
PSA - 1x w roku
TRUS – min 1x w roku (w zależności od specjalistycznej oceny prostaty)
Biopsja saturacyjna prostaty (do rozważenia) – min 1x w roku (w zależności od
specjalistycznej oceny prostaty)
PAMIĘTAJ!
 Rak prostaty wśród krewnych I° (początek diagnostyki <5 lat od wieku najmłodszego
krewnego
z rakiem prostaty oraz <10 lat od wieku najmłodszego krewnego z przerzutami raka prostaty).
 Mutacje 300T/G (C61G) oraz 4153delA genu BRCA1 u mężczyzn zwiększają ryzyko
zachorowania na raka prostaty ok. 3,6x
 Ryzyko raka prostaty u nosicieli tych zmian jest zwiększone około 12-krotnie, gdy w
rodowodzie wystąpił rak prostaty wśród krewnych I°
Gdańsk. 17 listopada 2012
3
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja IVS2+1G>A genu CHEK2
Kobieta
W przypadku stwierdzenia u kobiety mutacji IVS2+1G>A genu CHEK2zaleca się:
BEZ WZGLĘDU NA WIEK
 systematyczna samokontrola piersi
OD 20 ROKU ŻYCIA
 USG tarczycy - 1x w roku
OD 20-25 ROKU ŻYCIA
 badania lekarskie piersi - 2x w roku (co 6 miesięcy)
OD 25 ROKU ŻYCIA
 USG piersi - 1x w roku
OD 30 ROKU ŻYCIA
 mammografia naprzemiennie z USG piersi - 1x w roku,
Gdańsk. 17 listopada 2012
4
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja IVS2+1G>A genu CHEK2
Mężczyzna
W przypadku stwierdzenia u mężczyzny mutacji IVS2+1G>A genu CHEK2 zaleca się:
OD 45 ROKU ŻYCIA
 badanie palpacyjne prostaty - 1x w roku
 PSA - 1x w roku
 TRUS – min 1x w roku (w zależności od specjalistycznej oceny prostaty)
 Biopsja saturacyjna prostaty (do rozważenia) – min 1x w roku (w zależności od
specjalistycznej oceny prostaty)
PAMIĘTAJ!
 Rak prostaty wśród krewnych I° (początek diagnostyki <5 lat od wieku najmłodszego
krewnego z rakiem prostaty oraz <10 lat od wieku najmłodszego krewnego z przerzutami
raka prostaty).
Gdańsk. 17 listopada 2012
5
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja I157T genu CHEK2
Kobieta
W przypadku stwierdzenia u kobiety mutacji I157T genu CHEK2 zaleca się:
BEZ WZGLĘDU NA WIEK
 Systematyczna samokontrola piersi
OD 20 ROKU ŻYCIA
 USG tarczycy - 1x w roku
OD 25 ROKU ŻYCIA
 USG dopochwowe narządu rodnego - 1x w roku
OD 40 ROKU ŻYCIA
 Badania lekarskie piersi - 2x w roku (co 6 miesięcy)
 USG piersi - 1x w roku
 Rezonans magnetyczny piersi ewentualnie mammografia naprzemiennie z USG piersi - 1x
w roku
 USG jamy brzusznej ze szczególnym zwróceniem uwagi na nerki - 1x w roku
OD 50 ROKU ŻYCIA
 Kolonoskopia lub ewentualny wlew kontrastowy jelita grubego - co 5 lat lub częściej
(w przypadku występowania jakichkolwiek zaburzeń jelitowych)
Gdańsk. 17 listopada 2012
6
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja I157T genu CHEK2
Mężczyzna
W przypadku stwierdzenia u mężczyzny mutacji I157T genu CHEK2 zaleca się:
OD 40 ROKU ŻYCIA
 USG jamy brzusznej ze szczególnym zwróceniem uwagi na nerki - 1x w roku
OD 45 ROKU ŻYCIA
 Badanie palpacyjne prostaty - 1x w roku
 PSA - 1x w roku
OD 50 ROKU ŻYCIA
 Kolonoskopia lub ewentualny wlew kontrastowy jelita grubego - co 5 lat lub częściej
(w przypadku występowania jakichkolwiek zaburzeń jelitowych)
 TRUS – min 1x w roku (w zależności od specjalistycznej oceny prostaty)
 Biopsja saturacyjna prostaty (do rozważenia) – min 1x w roku (w zależności od
specjalistycznej oceny prostaty)
PAMIĘTAJ!
 Rak prostaty wśród krewnych I° (początek diagnostyki <5 lat od wieku najmłodszego
krewnego z rakiem prostaty oraz <10 lat od wieku najmłodszego krewnego z przerzutami
raka prostaty).
Gdańsk. 17 listopada 2012
7
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja 3020insC w genie NOD2
Kobieta
W przypadku stwierdzenia u kobiety mutacji 3020insC w genie NOD2zaleca się:
U WSZYSTKICH KOBIET
 Samokontrola piersi – systematycznie, 1x w miesiącu, po miesiączce
OD 20 ROKU ŻYCIA
 Badanie lekarskie piersi - 2x w roku (co 6 miesięcy)
 USG piersi - 2x w roku (co 6 miesięcy)
OD 35 ROKU ŻYCIA
 Mammografia naprzemiennie z USG piersi - 1x w roku
OD 45 ROKU ŻYCIA
 USG transwaginalne - 1x w roku
OD 50 ROKU ŻYCIA
 Kolonoskopia lub ewentualny wlew kontrastowy jelita grubego - co 5 lat lub częściej w
przypadku występowania jakichkolwiek zaburzeń jelitowych
Gdańsk. 17 listopada 2012
8
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Mutacja 3020insC w genie NOD2
Mężczyzna
W przypadku stwierdzenia u mężczyzny mutacji 3020insC w genie NOD2 zaleca się:
OD 50 ROKU ŻYCIA
 Kolonoskopia lub ewentualny wlew kontrastowy jelita grubego - co 5 lat lub częściej
w przypadku występowania jakichkolwiek zaburzeń jelitowych
Gdańsk. 17 listopada 2012
9
Postępowanie z Pacjentem w przypadku nosicielstwa mutacji
Dieta wysokofolianowa
OPTYMALNIE 5 PORCJI WARZYW I OWOCÓW DZIENNIE








Ciemnozielone liściaste warzywa:
Szpinak, sałata, kapusta, brokuły, szparagi, kalafior, brukselka
Mniejsze ilości:
Pomidory, groch, fasola, soczewica, soja, buraki, orzechy, słonecznik,
Drożdże piwne
Wątroba
Żółtko jaja
Pszenica, pomarańcze, banany, awokado
Gdańsk. 17 listopada 2012
10
Download