Kolokwium wstępne z wiadomości botanicznych

Wiadomości ogólne
1. Farmakognozja - etymologia terminu i definicja dyscypliny naukowej, zakres tematyki badawczej
oraz nauki pokrewne.
2. Polscy uczeni i ich wkład w powstanie i rozwój farmakognozji jako dyscypliny naukowej.
3. Rys historyczny ziołolecznictwa – czasy starożytne i średniowiecze.
4. Rys historyczny ziołolecznictwa – czasy nowożytne.
5. Scharakteryzować kluczowe odkrycia w dziedzinie fitochemii dokonane przez europejskich uczonych
w XIX w.
6. Historia polskiej farmakopei (XVII-XXI w.)
7. Znaczenie substancji roślinnych w terapii.
8. Ziołolecznictwo w systemach medycyny naturalnej (tradycyjnej) i akademickiej.
9. Substancja roślinna, przetwór roślinny, produkt leczniczy roślinny – definicje, przykłady.
10. Wymienić substancje roślinne o budowie tkankowej; podać ich nazwy w języku polskim i łacińskim.
11. Wymienić substancje roślinne o budowie beztkankowej; podać ich nazwy w języku polskim
i łacińskim.
12. Wymienić przetwory roślinne o budowie beztkankowej; podać ich nazwy w języku polskim
i łacińskim.
13. Składniki aktywne i towarzyszące substancji roślinnej – definicje, przykłady.
14. Główne kierunki działania aktywnych składników substancji roślinnych – definicje, przykłady.
15. Synergizm działania składników roślinnych – klasyfikacja, przykłady.
16. Antagonizm działania składników roślinnych – klasyfikacja, przykłady.
17. Dawkowanie leków roślinnych i jego wpływ na bezpieczeństwo terapii; podać przykłady.
18. Wymienić główne źródła pozyskiwania substancji roślinnych; podać przykłady.
19. Wymienić substancje roślinne pozyskiwane w Polsce ze stanu naturalnego.
20. Wyjaśnić znaczenie określeń: "uprawa" i "hodowla" roślin leczniczych; podać przykłady.
21. Omówić zadania i znaczenie Dobrej Praktyki Rolniczej (GAP) oraz Dobrej Praktyki Ochrony Roślin
(GPPP) w uprawie roślin leczniczych.
22. Scharakteryzować metody stosowane w hodowli roślin leczniczych w celu zwiększenia produkcji
bioaktywnych składników.
23. Wyjaśnić znaczenie określeń "okres zbioru", "pora zbioru" i "czas zbioru" substancji roślinnych;
podać przykłady.
24. Wymienić substancje roślinne, których zbiór należy prowadzić wiosną, latem, wczesną bądź późną
jesienią.
25. Podać okres zbioru substancji roślinnych należących do poszczególnych grup morfologicznych
(kwiaty i kwiatostany, owoce i nasiona, liście i ziela, korzenie i kłącza).
26. Suszenie substancji roślinnych – cele i metody.
27. Podać zakres temperatur, w jakich należy prowadzić suszenie substancji roślinnych zawierających
określone grupy składników aktywnych.
28. Scharakteryzować specjalne metody suszenia stosowane w procesie stabilizacji substancji
roślinnych.
29. Przechowywanie i jego wpływ na jakość substancji roślinnych; podać przykłady.
30. Farmakopea Polska – podać definicję oraz znaczenie FP w procesie standaryzacji oraz badaniach
jakości substancji i przetworów roślinnych.
31. Monografia FP - opisać główne elementy i ich związek z oceną jakości substancji roślinnej.
32. Opisać i krótko scharakteryzować etapy procesu pobierania i przygotowania próbek substancji
roślinnej oparte na wymaganiach aktualnej FP
33. Opisać proces przygotowania próbki materiału luzem (próbki ogólnej) substancji roślinnej wg FP.
34. Opisać proces przygotowania próbki do badań (próbki laboratoryjnej) substancji roślinnej wg FP.
35. Scharakteryzować farmakopealną metodę badania stopnia rozdrobnienia proszków roślinnych;
wymienić rodzaje proszków i podać odnośne wymagania FP.
36. Wyjaśnić znaczenie określenia: „zanieczyszczenia substancji roślinnych”; podać ich klasyfikację
wg aktualnej FP.
37. Wyjaśnić znaczenie określenia: „zafałszowania substancji roślinnych”; podać przykłady.
38. Opisać znane metody identyfikacji substancji roślinnych.
39. Standaryzacja (normalizacja) leczniczych produktów roślinnych – definicja, przykłady.
40. Standaryzacja ekstraktów roślinnych w świetle wymagań europejskich: wyciągi standaryzowane
i kwantyfikowane.
41. Mianowanie substancji roślinnych – klasyfikacja, krótka charakterystyka, przykłady.
42. Wymienić substancje roślinne mianowane metodami chemicznymi; podać ich nazwy
polskie i łacińskie.
43. Wymienić substancje roślinne mianowane metodami biologicznymi; podać ich nazwy
polskie i łacińskie.
44. Wymienić i krótko scharakteryzować biologiczne metody oceny aktywności substancji roślinnych.