ARTYKUŁ 6 - PRAWO DO ROKOWAŃ ZBIOROWYCH
advertisement
ARTYKUŁ 6 - PRAWO DO ROKOWAŃ ZBIOROWYCH 1.POPIERAĆ WSPÓLNE KONSULTACJE POMIĘDZY PRACOWNIKAMI A PRACODAWCAMI 1. Odpowiednie postanowienie Karty z 1961 roku zostało ratyfikowane 2. Postanowienie nie zmienione w Karcie zrewidowanej 3. Ocena wykonywania postanowienia Karty z 1961 roku Przyjęte rozwiązania i ich funkcjonowanie oceniane są przez KNE pozytywnie. 4. Wniosek Ratyfikacja tego postanowienia Karty zrewidowanej jest możliwa. 2.POPIERAĆ, KIEDYKOLWIEK BĘDZIE TO KONIECZNE I WŁAŚCIWE, MECHANIZM DOBROWOLNYCH NEGOCJACJI MIĘDZY PRACODAWCAMI LUB ORGANIZACJAMI PRACODAWCÓW Z JEDNEJ STRONY, A ORGANIZACJAMI PRACOWNIKÓW Z DRUGIEJ STRONY, DLA UREGULOWANIA, W DRODZE UKŁADÓW ZBIOROWYCH PRACY, WARUNKÓW ZATRUDNIENIA 1. Odpowiednie postanowienie Karty z 1961 roku zostało ratyfikowane 2. Postanowienie nie zmienione w Karcie zrewidowanej 3. Ocena wykonywania postanowienia Karty z 1961 roku Przyjęte rozwiązania i ich funkcjonowanie oceniane są przez KNE pozytywnie. 4. Wniosek Ratyfikacja tego postanowienia Karty zrewidowanej jest możliwa. 3.POPIERAĆ USTANOWIENIE I WYKORZYSTYWANIE WŁAŚCIWYCH MECHANIZMÓW POJEDNAWCZYCH ORAZ DOBROWOLNEGO ARBITRAŻU DLA ROZSTRZYGANIA SPORÓW ZBIOROWYCH 1. Odpowiednie postanowienie Karty z 1961 roku zostało ratyfikowane 2. Postanowienie nie zmienione w Karcie zrewidowanej 3. Ocena wykonywania postanowienia Karty z 1961 roku Przyjęte rozwiązania i ich funkcjonowanie oceniane są przez KNE pozytywnie. 4. Wniosek Ratyfikacja tego postanowienia Karty zrewidowanej jest możliwa. 4. [UZNAJĄ] PRAWO PRACOWNIKÓW I PRACODAWCÓW DO ZBIOROWEGO DZIAŁANIA W PRZYPADKU KONFLIKTU INTERESÓW, WŁĄCZAJĄC W TO PRAWO DO STRAJKU, Z ZASTRZEŻENIEM ZOBOWIĄZAŃ, JAKIE MOGŁYBY WYNIKNĄĆ Z WCZEŚNIEJ ZAWARTYCH UKŁADÓW ZBIOROWYCH PRACY 1. Postanowienie nie ratyfikowane 2. Postanowienie nie zmienione w Karcie zrewidowanej 3. Ocena możliwości ratyfikacji Nie jest uregulowane prawo pracodawców do podjęcia akcji w razie konfliktu interesów (lokaut). Obecnie KNE nie podejmuje oceny przepisów krajowych dotyczących lokautu. Zgodnie z Kartą dopuszczalne są ograniczenia praw w niej przewidzianych, w tym prawa do strajku, o niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w celu ochrony praw i wolności innych osób lub w celu ochrony porządku publicznego, bezpieczeństwa narodowego, zdrowia publicznego lub dobrych obyczajów. Dopuszczalne jest także ograniczenie prawa do strajku tylko w stosunku do niektórych grup funkcjonariuszy państwowych wysokiego szczebla. 31 Prawo organizowania strajków pracowniczych i innych form protestu, w granicach określonych w ustawie, przysługuje związkom zawodowym. Ze względu na dobro publiczne ustawa może ograniczyć prowadzenie strajku lub zakazać go w odniesieniu do określonych grup pracowników lub w określonych gałęziach. Zgodnie z ustawą z 23 maja 1991 roku o rozwiązywaniu sporów zbiorowych niedopuszczalne jest zaprzestanie pracy w wyniku akcji strajkowych na stanowiskach pracy, urządzeniach i instalacjach, na których zaniechanie pracy zagraża życiu i zdrowiu ludzkiemu lub bezpieczeństwu państwa – zakaz dotyczy nie całego zakładu, ale poszczególnych stanowisk. Pracownicy służb podstawowych (transport, dostarczanie wody, gazu, elektryczności, inne) oraz cywilni pracownicy wojska mają więc prawo do strajku, o ile zaprzestanie pracy na stanowiskach pracy, urządzeniach i instalacjach zagraża życiu i zdrowiu ludzkiemu lub bezpieczeństwu państwa. Ustawa nie przewiduje procedur ustalania, którzy pracownicy nie mogą uczestniczyć w strajku – wskazują jedynie stanowiska pracy oraz instytucje, których pracownikom ze względu na szczególne zadania nie przysługuje prawo do strajku. W obronie praw i interesów pracowników mogą być stosowane inne niż strajk formy akcji protestacyjnej, nie zagrażające życiu lub zdrowiu ludzkiemu, bez przerywania pracy, z zastrzeżeniem przestrzegania obowiązującego porządku prawnego. Z prawa tego mogą korzystać pracownicy nie mający prawa do strajku. W obronie praw i interesów pracowników, którzy nie mają prawa do strajku, związek zawodowy działający w innym zakładzie pracy może zorganizować strajk solidarnościowy na czas nie dłuższy niż połowa dnia roboczego. W przypadku, gdy pracodawca poweźmie podejrzenie, że akcja strajkowa została przeprowadzona z naruszeniem przepisów ustawy, może skierować sprawę do prokuratury. Od postanowienia sądu o nielegalności strajku przysługuje stronie związkowej odwołanie do sądu wyższej instancji. Prawo do strajku nie przysługuje: funkcjonariuszom Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Więziennej, Służby Celnej, Straży Granicznej, Policji, członkom korpusu służby cywilnej (pracownicy, urzędnicy), pracownikom zatrudnionym w organach władzy państwowej, administracji rządowej, administracji samorządowej, sądach oraz prokuraturze. Zakazany jest strajk w jednostkach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz jednostkach organizacyjnych ochrony przeciwpożarowej. 5. Wniosek Zgodnie ze stanowiskiem KNE dopuszczalne jest zastrzeżenie prawa do strajku dla związków zawodowych, o ile ich tworzenie jest stosunkowo łatwe (mała grupa członków-założycieli, prosta i szybka procedura rejestracji, brak dodatkowych, skomplikowanych wymogów) oraz prawo do organizacji strajku przysługuje również organizacjom nie uznanym za reprezentatywne lub najbardziej reprezentatywne. Jeżeli warunki tworzenia związków zawodowych przewidziane przez ustawę o związkach zawodowych zostałyby uznane za stosunkowo łatwe, możnaby uznać, że w tym zakresie ustawodawstwo polskie jest zgodne z postanowieniami Karty. W opinii KNE pozbawienie prawa do strajku wszystkich funkcjonariuszy jest niezgodne z Kartą. Ograniczenie prawa do strajku, a w pewnych przypadkach jego pozbawienie jest dopuszczalne w stosunku do funkcjonariuszy wykonujących zadania związane z ochroną porządku publicznego, bezpieczeństwem narodowym, zdrowiem publicznym lub ochroną dobrych obyczajów. Powszechne i całkowite pozbawienie prawa do strajku funkcjonariuszy 32 nie daje się uzasadnić w świetle dopuszczalnych przesłanek określonych w art. G Karty zrewidowanej (art. 31 Karty z 1961 roku). W świetle takiej interpretacji Karty: ze względu na szczególne zadania zakaz strajku dotyczący funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Sił Zbrojnych, Służby Więziennej, Straży Granicznej, jednostek ochrony przeciwpożarowej i Policji jest zgodny z art. 6 ust. 4 w związku z art. G Karty zrewidowanej (art. 31 Karty z 1961 r.). całkowite pozbawienie prawa do strajku funkcjonariuszy innych służb, członków korpusu służby cywilnej (pracowników, urzędników), pracowników zatrudnionych w organach władzy państwowej, administracji rządowej, administracji samorządowej, sądach oraz prokuraturze zostanie uznane za naruszające Kartę. Pozbawienie prawa do strajku dotyczy wszystkich funkcjonariuszy/urzędników, bez względu na stanowisko i rodzaj wykonywanych zadań (związek zadań danej osoby z ochroną bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia publicznego, zależność od władzy służbowej, dyspozycyjność i czas pracy. W świetle prawa polskiego rozstrzygające znaczenie ma sam fakt zatrudnienia w danej instytucji. Nie jest możliwe ratyfikowanie tego postanowienia Karty. 33
