Cztery podstawowe fazy w badaniach nad
advertisement
2011-11-02 komunikacja wąsko: przekazywanie swoich myśli, uczuć, wartości, intencji szeroko: przemieszczanie czegoś (rzeczy, informacji) komunikacja a komunikowanie... komunikowanie – łac. comunicare – uczynić wspólnym, połączyć, udzielić komuś wiadomości, naradzać się komunikowanie się – wymiana znaków, informacji pomiędzy komunikującymi się stronami, regulowanie rozbieżności Aby zaistniał proces komunikowania się, muszą być spełnione następujące warunki: istnieje NADAWCA, ODBIORCA, wspólny dla nadawcy i odbiorcy KOD (język), KANAŁ (środek) komunikowania i oczywiście sam KOMUNIKAT. Brak jednego z tych elementów może spowodować zakłócenia w komunikowaniu. wyrazić swoje myśli, przekonania, uczucia podzielić się z innymi własnym doświadczeniem wymienić z innymi posiadane informacje, uzgodnić poglądy dokonać zmian w zachowaniu innych ludzi, wydać polecenia, wykonać wspólne zadania bez komunikowania nie może istnieć człowiek jako istota społeczna człowiek ma zdolność naśladowania innych, dzięki czemu przyswaja sobie zdobycze określone środowiska (Amala i Kamala, Indie 1920 r.) bez komunikowania się nie może istnieć żadne społeczeństwo komunikowanie to niezbędny proces nawiązywania kontaktów międzyludzkich, służący przekazywaniu informacji i zmierzający do wytworzenia, umocnienia bądź rozszerzenia pewnego wspólnego obszaru myśli/uczuć Biorąc pod uwagę liczbę uczestników procesu komunikowania, jak również ilość i bezpośredniość kontaktów w nim zachodzących, D. McQuail wyróżnił pięć poziomów komunikowania: wyrazić nasz stosunek do partnera i określić własną pozycję w związku nawiązać więzi społeczne między ludźmi i zaspokoić ich potrzeby kształtować swój własny wizerunek 1 2011-11-02 procesy industrializacji i urbanizacji, pojawienie się mediów masowych stopniowe ograniczanie kontaktów bezpośrednich rozwój kontaktów bezpośrednich, ale powierzchownych, opartych na roli społecznej wpływ – wszelkie oddziaływania wynikające z odbioru komunikatu masowego wysłanego przez nadawcę fizyczny (np. wada postawy) psychiczny (oddziaływanie na pojedyncze jednostki) społeczny (oddziaływanie na grupy społeczne) rozwój kontaktów pośrednich (prasa, kino, radio) aspekt pozytywny: oderwanie człowieka od środowiska lokalnego – szansa budowania tożsamości indywidualnej (Ch. Cooley) teoria magicznego pocisku (lub zastrzyku podskórnego) człowiek jest pasywny i nieodporny na przekaz masowy wszyscy ludzie reagują w podobny sposób na podobne bodźca nieograniczony wpływ mass mediów na odbiorców film „Przybycie pociągu na dworzec w La Ciotat” - lokomotywa przejeżdża tuż przed kamerą – panika!! lata 30-te podważenie tezy o wszechmocy mass mediów, różni ludzi reagują na bodźce w różny sposób 1938 r. - Orson Welles dokonuje radiowej adaptacji „Wojny światów” Herberta G. Wellsa badania nad reakcjami społecznymi: najważniejszym czynnikiem warunkującym reakcje słuchaczy była zdolność do krytycznego myślenia i wiedza lata 40-te/50-te badania P. Lazarsfelda, E. Katza – model dwustopniowego przepływu informacji - rola liderów opinii lata 60-te J.T. Klapper – teza o braku oddziaływania mass mediów na odbiorców koncepcja użytkowań i korzyści – pyt. o funkcje mass mediów – informacyjna, budowania tożsamości, integracji i interakcji społecznych, rozrywkowa współczesne badania nad modelem komunikowania wpływ mass mediów - wypadkowa czynników, leżących po stronie nadawcy – przekazu – mediów - odbiorcy oraz czynników zewnętrznych wobec procesu komunikowania masowego po stronie odbiorców - wpływ mass mediów różnicuje intensywność korzystania z mediów oraz kompetencje poznawcze (komunikacyjne) kompetencja poznawcza zdolność do wchodzenia w interakcje i wybierania odpowiednich zachowań komunikacyjnych w aspekcie relacji mass media – człowiek – umiejętność aktywnego przetwarzania informacji medialnej różne media – różne kompetencje masowego (a może interaktywnego) odbiorca staje się nadawcą, zmniejszenie roli liderów opinii nadchodzi aktywny uczestnik procesu komunikowania media stanowią ważne źródło informacji o świecie odbiorca aktywny - problem dyslokacji, czyli jakie jest odniesienie doświadczenia medialnego do praktycznych kontekstów życia codziennego odbiorcy odbiorca bierny – kultywowanie głównego nurtu kultury, czyli odbiorca stopniowo przejmuje definicję rzeczywistości prezentowaną w mediach (mainstreaming) 2 2011-11-02 media kształtują wyobrażenia na temat tego, co jest ważne - o czym myślimy autentyczne wydarzenia i sprawy wybór newsów definiowanie sytuacji społecznej i konstruowanie obrazu rzeczywistości jednoznaczność zaskoczenie niewielka odległość w czasie – wydarzenie dnia intensywność (drastyczność) ważność dla grupy docelowej personalizacja negatywizm do człowieka dociera coraz większa ilość informacji (złożonych) zakłada się, że media wpływają w istotny sposób na lukę informacyjną otwarta luka informacyjna – przy informacjach złożonych luka informacyjna narasta zamknięta luka informacyjna – przy prostych informacjach możliwe jest zamknięcie luki informacyjnej nacisk na charakter związku, jaki zachodzi pomiędzy mass mediami a odbiorcą pobudzenie emocjonalne rozładowanie emocjonalne przeżycie zastępcze uzależnienie uzależnienie pierwotne fascynacja maszyną oraz programem uzależnienie wtórne - iluzja ucieczki od samotności aktywacja zachowań społecznych dezaktywacja zachowań społecznych 3 2011-11-02 doświadczanie symultaniczności – doświadczanie wielu wydarzeń jako dziejących się w tym samym czasie/w tym samym miejscu wpływ mass mediów – nowy rodzaj symultaniczności - doświadczanie wydarzeń dziejących się w tym samym czasie w różnych zakątkach świata przeszłość – dostępna jest odbiorcy głównie poprzez mass media teraźniejszość – intensywne doznanie – czas rozpadł się na wiele teraźniejszości przyszłość – nie jest już tak łatwa do przewidzenia człowiek bez tożsamości – bez przeszłości i przyszłości, rodzący się wciąż na nowo powiększa się zakres zjawisk i zdarzeń, z którymi jesteśmy konfrontowani poprzez mass media mass media tworzą własną rzeczywistość, która może zastąpić naszą – imagologia konsekwentnie skraca się czas dotarcia do określonych miejsc (w sensie fizycznym i symbolicznym) - świat stał się mniejszy – kompresja przestrzeni odległe obszary znalazły się blisko nas – efekt naoczności pojawienie się hiperprzestrzeni coraz więcej naszej wiedzy o świecie jest zapośredniczonej symulakry – przestawienia zastępujące rzeczywistość długotrwałe symulowanie rzeczywistości sprawia, że te symulacje wydają się bardziej rzeczywiste niż sama rzeczywistość jeśli stracimy kontakt z rzeczywistością, to nie będziemy zdolni do jej osądu wszystko jest ważne, jeśli przyciągnie uwagę odbiorcy temat wyczerpuje swoją atrakcyjność – znika, nawet jeśli problem nie został rozwiązany pojęcie nowości – staje się względne: jeśli coś się zmienia z tygodnia na tydzień, to mamy poczucie przestarzałości wszystkiego zapping pilot TV – wehikuł czasu i przestrzeni doświadczanie wszystkich programów naraz możliwość bycia wszędzie brak możliwości bycia gdziekolwiek 4
