SZKOŁA PODSTAWOWA W DOBRZYNIÓWCE EWALUACJA WEWNĘTRZNA Obszar II RESPEKTOWANE SĄ NORMY SPOŁECZNE W SZKOLE Raport ewaluacyjny opracowany przez zespół ewaluacji ROK SZKOLNY 2012/2013 1 SPIS TREŚCI strona 1. Wprowadzenie 3 2. Informacja o szkole 4 3. Projekt ewaluacji wewnętrznej 5 4. Arkusz ewaluacji wewnętrznej - szczegółowe wyniki ankietowania uczniów, rodziców i nauczycieli 8 5. Wnioski końcowe 21 2 WPROWADZENIE Celem ewaluacji i zasadniczym problemem badawczym było pozyskanie informacji na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole oraz skali i typu zagrożeń występujących na terenie szkoły. Została przeprowadzona na podstawie: Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.) Trudno byłoby dokonać nowych odkryć w dziedzinie interesujących nas zjawisk bez wyraźnie sformułowanych problemów badawczych. Problemy kluczowe (badawcze) były następujące: 1. Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie? 2. Jaka jest skala poczucia braku bezpieczeństwa wśród uczniów? 3. Jakich zachowań dotyczy identyfikowane przez uczniów zagrożenie? Z jakich źródeł pochodzą zagrożenia? 4. Czy nauczyciele i personel szkoły czują się w szkole bezpiecznie? Jaka jest charakterystyka społeczna (wiek, płeć, staż pracy w szkole) osób, które mają poczucie zagrożenia? 5. Czy uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje? 6. Czy, a jeżeli tak, to w jaki sposób komunikowane jest uczniom, jakich zachowań się od nich oczekuje? 7. Czy w szkole diagnozuje się zachowanie uczniów? 8. Czy podejmowane są działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań? Jakie to są działania? Ewaluacja realizowana była od stycznia do maja 2013r. W trakcie badań przeprowadzono: ankietowanie uczniów klas III - VI badaniem objęto 32 uczniów , co stanowi 45% wszystkich uczniów szkoły, ankietowanie rodziców uczniów badaniem objęto 18 rodziców, co stanowi 64% wszystkich rodziców, ankietę wypełniło 8 nauczycieli co stanowi 90% wszystkich zatrudnionych nauczycieli w szkole, wywiad z dyrektorem szkoły analizę wybranej dokumentacji prowadzonej przez szkołę analizę protokołów z posiedzeń Rady Pedagogicznej. Wyniki przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej przedstawiono Radzie Pedagogicznej na konferencji klasyfikacyjnej kończącej rok szkolny 2012/2013 w dniu 18 czerwca 2013r. 3 INFORMACJE O SZKOLE Nazwa i adres szkoły: Szkoła Podstawowa w Dobrzyniówce Telefon/Fax: 857177020 Dyrektor szkoły: mgr Barbara Trusiuk Inne stanowiska kierownicze: wicedyrektor – brak Liczba uczniów ogółem: 73 Liczba nauczycieli ogółem: 11 Liczba oddziałów ogółem: 7 Liczba oddziałów dla poszczególnych poziomów wiekowych: po jednym Liczba klas integracyjnych: 0 Liczba uczniów objętych nauczaniem indywidualnym: 0 Liczba uczniów realizujących zajęcia rewalidacyjne 0 Średnia liczba uczniów w oddziale: 11 Liczba budynków, w których mieści się szkoła: 1 Liczba sal lekcyjnych: 8 Szkoła posiada: bibliotekę jadalnię korytarz szkolny z przeznaczeniem na salę gimnastyczną boiska sportowe 4 PROJEKT EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 Przedmiot ewaluacji Respektowanie norm społecznych w szkole. Cele: Pozyskanie informacji na temat zachowania i przestrzegania norm społecznych wśród uczniów, które są gwarantem bezpieczeństwa w szkole. Zebranie propozycji do planu działań mających na celu podniesienie poziomu przestrzegania norm społecznych wśród społeczności szkolnej. W trakcie ewaluacji wewnętrznej zbierano informacje pochodzące z różnych źródeł: Przeprowadzono wywiad z pracownikami szkoły, Dokonano badania kwestionariuszowego: rodziców uczniów klas 3-6, nauczycieli oraz uczniów klas 3-6, Poddano analizie dokumenty wewnątrzszkolne: -- Statut Szkoły, Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, -- Plan Pracy Szkoły, -- Okresowe sprawozdania z działań wychowawców klas, -- Dzienniki zajęć lekcyjnych. Kryteria ewaluacji: -skuteczność działań szkoły w zapewnieniu uczniom i pracownikom bezpieczeństwa w szkole; W procesie ewaluacji wewnętrznej szukano odpowiedzi na postawione pytania kluczowe: 1. Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie? Kryterium: Powszechność poczucia bezpieczeństwa. 2. Jaka jest skala poczucia braku bezpieczeństwa wśród uczniów? Kryterium: Istotność norm społecznych w procesie edukacyjno- wychowawczym. 3. Jakich zachowań dotyczy identyfikowane przez uczniów zagrożenie? Z jakich źródeł pochodzą zagrożenia? Kryterium: Powszechność poczucia bezpieczeństwa. 4. Czy nauczyciele i personel szkoły czują się w szkole bezpiecznie? Kryterium: Istotność norm społecznych w procesie edukacyjno- wychowawczym. 5. Czy uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje? Kryterium: Skuteczność komunikowania obowiązujących norm społecznych. 5 6. Czy, a jeżeli tak, to w jaki sposób komunikowane jest uczniom, jakich zachowań się od nich oczekuje? Kryterium: Skuteczność komunikowania obowiązujących norm społecznych. 7. W jaki sposób szkoła zapewnia dzieciom bezpieczne i przyjazne warunki do nauki? Kryterium: Sprawność organizacyjna w zapewnieniu bezpieczeństwa adekwatnie do możliwości i bazy szkoły. 8. Czy w szkole diagnozuje się zachowanie uczniów? 9. Czy szkoła posiada dokumenty wewnątrzszkolne regulujące system zachowań i norm społecznych? Kryterium: Spójność i zgodność Statutu i regulaminów z obowiązującymi normami społecznymi. 10. Czy podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne są efektywne i wpływają na zmniejszenie / eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań? Kryterium: Skuteczność działań wychowawczych w eliminowaniu zagrożeń i wzmacnianiu właściwych zachowań. 11. Czy rodzice i szkoła współpracują w kwestii przestrzegania norm i zapewnienia bezpieczeństwa? Kryterium: Skuteczność współpracy z rodzicami Metody i techniki: 1. Ankieta; 2. Wywiad; 3. Analiza dokumentów; Źródła danych: 1. Kwestionariusz ankiety: rodzice; nauczyciele; uczniowie. 2 Kwestionariusz wywiadu: dyrektor szkoły, 3. Analiza dokumentów Dobór próby badawczej: Populacja badań – VI – 30 % uczniów – 90 % – VI – 30 % 6 Sprawozdanie z pracy wewnątrzszkolnego zespołu samokształceniowego Harmonogram ewaluacji: Przebieg/ czynności, zadania Czas wykonania/ terminy Nauczyciele odpowiedzialni Określenie przedmiotu, kryteriów, pytań kluczowych i celu ewaluacji Dobór metod i próby badawczej 27.08.2012÷ 30.08.2012 S.Żukowska, J.Doroszenko, E.Sural, J.Omelianowicz Wrzesień 2012 Formułowanie pytań kluczowych Formułowanie narzędzi do badan – ankiety, kwestionariusz wywiadu Przebieg ewaluacji, zbieranie informacji styczeń 2013 S.Żukowska, J.Doroszenko, E.Sural, J.Omelianowicz S.Żukowska, J.Doroszenko, E.Sural, J.Omelianowicz M.Wasiluk, S.Żukowska, J.Doroszenko, E.Sural, J.Omelianowicz J.Omelianowicz E.Sural J.Doroszenko, Analiza informacji wyciąganie wniosków, pisanie raportu Maj 2013 Przedstawienie raportu Dyrektorowi Czerwiec 2013 Przedstawienie raportu Radzie Pedagogicznej Czerwiec 2013 Zapoznanie Rodziców z raportem: – przedstawienie raportu na zebraniach z rodzicami Wrzesień 2013 Marzec 2013 Kwiecień 2013 M.Wasiluk, S.Żukowska, E.Sural, J.Doroszenko, J.Omelianowicz M.Wasiluk, S.Żukowska, E.Sural,J.Doroszenko, J.Omelianowicz M.Wasiluk, S.Żukowska, E.Sural, J.Doroszenko, J.Omelianowicz M.Wasiluk, S.Żukowska, E.Sural, J.Doroszenko, J.Omelianowicz - przedstawienie raportu na stronie internetowej Zespół ds. ewaluacji: J.Omelianowicz J.Doroszenko M.Wasiluk S.Żukowska, E.Sural 7 ARKUSZ EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 PRZEDMIOT EWALUACJI: Respektowanie norm społecznych w szkole. Pytanie kluczowe: Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie? 1. Czy uważasz, że Twoja szkoła jest bezpiecznym miejscem dla ucznia? Odpowiedzi uczniów przedstawiają się następująco: Tak 15- 46% Nie 2- 0,06% Nie wiem 13 – 40% brak odpowiedzi 2-0,06 50% 40% tak 30% 20% nie nie wiem brak odp. 10% 0% Odpowiedzi rodziców nie wiem - 13 – 41% Tak- 11 rodziców -35% 40% 39% 38% 37% 36% 35% tak nie wiem 34% 33% 32% Z analizy danych wynika, że zarówno rodzice jak i uczniowie uważają, iż szkoła jest w pełni bezpiecznym miejscem. Nikt z rodziców i tylko 0,06% uczniów jest zdania, że w szkole nie jest bezpiecznie. 8 Pytanie kluczowe: Jaka jest skala poczucia braku bezpieczeństwa wśród uczniów? 2. W których miejscach w szkole najchętniej przebywasz w czasie przerwy? o o o o o o o o Na korytarzu 27- 84% W łazience 7- 21% Przed pokojem nauczycielskim 1- 0,03% Przy drzwiach do klasy 4- 0,1% W klasie 19- 60% Inne 1 (ale nie podane jakie)- 0,03% W klasie koleżanki 1- 0,03% Na podwórku 5- 0,15% Z analizy danych wynika, że uczniowie czują się w całej szkole bezpiecznie. Najchętniej spędzają przerwy na korytarzu i w klasie. Których miejsc w szkole unikasz? 3. o o o 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Żadnych 26- 83% Toalety 1-0,03% Biblioteki 6- 18% żadnych toalety biblioteki Uczniowie mieli różne odpowiedzi do wyboru i 83% ankietowanych stwierdziło, iż nie unika żadnych miejsc w szkole. Widać spójność wypowiedzi uczniów, którzy twierdzą, że czują się w szkole bezpiecznie. Pytanie kluczowe: Jakich zachowań dotyczy identyfikowane przez uczniów zagrożenie? Z jakich źródeł pochodzą zagrożenia? 4. Kiedy i gdzie podczas pobytu w szkole czujesz się zagrożony? o Przed lekcjami 5 – 18% o Na dyskotece 2 - 0,06% o Podczas przerw 11- 32% o Na boisku 4 – 15% o W czasie lekcji 2 – 0,06% o W ogóle 15 – 50% Połowa uczniów ponownie potwierdza, iż czuje się w szkole bezpiecznie. Co czwarty uczeń nie czuje się bezpiecznie w czasie przerw. 9 5. Czy na terenie szkoły? Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Zachowanie Byłes pobity Prowokowany do bójki Dokuczają ci koledzy Byłeś okradziony Zażądano od Ciebie pieniędzy Znęcano się nad Toba Nie spotkały mnie żadne z tych zachowań tak 5 8 14 0 0 3 11 Nie 20 17 15 24 22 20 14 50% 40% bójki dokuczanie 30% kradzieze 20% wymusznia znęcanie 10% żadne 0% 16% Z analizy danych wynika, iż najczęstszą formą przemocy występującą w szkole jest przemoc słowna. Uczniowie dokuczają sobie. Aż 30% uczniów wskazało, iż nie spotkało ich takie doświadczenie. Nikt nie był okradziony. Nie ma prób wymuszeń pieniędzy. Rodzice pytani o najczęstsze formy przemocy występujące w szkole wymienili: Bójki 6- 19% Zastraszanie 6- 19% Wymuszenia 2- o,o6% Wyzywanie i ponizanie 14 -44% Obojętność 2 -0,06% Inne 0 50% 40% bójki 30% zastraszanie wymuszenia 20% wyzywanie 10% obojętność 0% Rodzice wskazują, iż najczęstszą formą przemocy występującą w szkole jest wyzywanie i poniżanie przez uczniów. 6. Czy na terenie szkoły występują? Uczniowie odpowiedzieli: 10 Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Zachowanie Sprzedaż narkotyków Wymuszanie pieniędzy Przemoc słowna Przemoc fizyczna Próba szantażu Nic nie wiem o takich przypadkach tak 0 0 20 14 2 5 Nie 26 26 10 13 23 16 narkotyki 60% wymuszania 50% 40% przemoc slowna 30% 20% przemoc fizyczna 10% szantaż 0% nie wiem Uczniowie wskazują na przemoc słowną i fizyczną na terenie szkoły. Kolejne pytanie skierowane do uczniów brzmiało: Jeśli byłeś świadkiem powyższych zdarzeń, to poinformowałeś o tym: o Dyrektora 6 o Wychowawcę 20 o Pedagoga 10 o Nauczyciela 12 o Rodziców 7 o Nikogo nie poinformowałem 3 o Nie byłem świadkiem ale słyszałem 8 dyrektora 70% 60% 50% wychowawcę pedagoga 40% 30% 20% 10% 0% n-la rodziców nikogo nie byłam świadkiem Najczęściej uczniowie informują wychowawcę o widzianej lub doznanej formie przemocy. Nauczyciele wskazują na normy społeczne najczęściej naruszane przez uczniów i wymagające podjęcia zdecydowanych zmian: Bójki 4 Kłótnie 4 Przezywanie się 4 Agresja słowna 1 2 nauczycieli nie udzieliło odpowiedzi. 11 Pytanie kluczowe: Czy uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje? Uczniowie znają zasady właściwego zachowania się w szkole. Na postawione pytanie odpowiedzieli: o o Tak 16 Nie 0 o Nie wiem 2 50% 40% tak 30% nie 20% nie wiem 10% 0% Potrafią wymienić zasady obowiązujące w szkole. Znają prawa i obowiązki. W ramach badań sprawdzono także, jak zachowują się uczniowie w czasie lekcji i na przerwach. Okazało się, że zdecydowana większość uczniów przestrzega zasad poprawnego zachowania podczas zajęć. Pojedyncze osoby naruszają podstawowe zasady, tzn. przeszkadzają w prowadzeniu zajęć, rozmawiają na lekcji, przezywają. W czasie przerw natomiast zdecydowana większość uczniów przestrzega podstawowych zasad bezpieczeństwa. Zdarzają się sporadyczne przypadki łamania zasad, ale są one natychmiast wychwytywane przez dyżurujących nauczycieli i niwelowane. Zwróciliśmy się także do uczniów z pytaniem: ,, Czy znasz swoje prawa i obowiązki?” Uczniowie przyznają, że znają prawa i obowiązki obowiązujące w szkole. Potrafią wymienić najważniejsze prawa i obowiązki. Dodają, że poznają prawa i obowiązki na lekcjach wychowawczych, niektórzy samodzielnie zapoznali się ze Statutem Szkoły lub poznali zasady obowiązujące w szkole w inny sposób np. od starszej siostry, od innych uczniów. Mimo iż sytuację wychowawczą w szkole określić można jako dobrą, z roku na rok coraz więcej uczniów przejawia niewłaściwe zachowania wobec kolegów, koleżanek i osób dorosłych. Najczęściej pojawiające się niewłaściwe zachowania to: przeszkadzanie na lekcji, używanie wulgarnych słów, popychanie, bicie, niszczenie mienia szkolnego, obrażanie innych poprzez przezywanie i wyśmiewanie. Czy rodzice i szkoła współpracują w kwestii przestrzegania norm i zapewnienia bezpieczeństwa? Rodzice dostrzegają pracę nauczycieli nad polepszeniem bezpieczeństwa w szkole. Na pytanie: Czy pozytywne, pożądane zachowania Państwa dzieci są chwalone przez nauczyciela odpowiedzieli: o Tak 10 o Nie 1 12 o Nie wiem 6 35% 30% 25% 20% 15% 10% tak nie nie wiem 5% 0% Jeśli tak to w jaki sposób? Ustna pochwala 2 Na wywiadówkach 1 O ładnie się starasz oby tak dalej 1 Pochwała przed klasą 1 Czasem indywidualnie, czasem przy klasie 1 Pozytywne zachowania uczniów są dostrzegane i chwalone przez nauczycieli. Uczniowie nagradzani są książkami, nagrodami za wyniki w nauce i osiągnięcia sportowe. Rodzice uczniów otrzymują listy gratulacyjne. Rodzice uważają, iż nauczyciele szybko reagują na niewłaściwe zachowania uczniów. Tak 13 Nie 1 nie wiem 3 brak odpowiedzi 1 50% 40% tak 30% nie 20% nie wiem brak odp. 10% 0% Na pytanie co mogą państwo powiedzieć o bezpieczeństwie uczniów w szkole, odpowiedzieli: Jest bezpiecznie 8 Jest częściowo bezpiecznie 7 Nie jest bezpiecznie 0 Nie mam zdania 3 13 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 jest bezpiecznie częściowo bezpiecznie nie jest nie mam zdania 1. 2. 3. 4. Kw Kw Kw Kw Analizy badań wynika, iż rodzice wiedzą, że ich dzieci są bezpieczne w szkole i w pełni ufają nauczycielom oraz widzą ich starania w zapewnieniu uczniom bezpieczeństwa. Na pytanie jakie zadania wychowawcze podejmuje Pan wspólnie z wychowawcą, pedagogiem, nauczycielem, rodzice odpowiedzieli: o Nie ma potrzeby konsultacji 4 o Wspólne rozwiązywanie problemów dotyczących niepokojących sytuacji wychowawczych 8 o Pomoc w organizacji imprez klasowych czy szkolnych 4 o Rozmowy na temat eliminowania negatywnych zachowań i trudności w nauce w czasie zebrań 6 o Rozmowy z nauczycielami, pedagogiem 6 o Żadnych, ponieważ szkoła jest zamknięta na takie propozycje 0 o Aktualnie nie podejmuję, ale mógłbym zaproponować współpracę w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa 0 Pytanie kluczowe: W jaki sposób szkoła zapewnia dzieciom bezpieczne i przyjazne warunki do nauki? Nauczyciele szkoły również udzielili odpowiedzi na pytania kluczowe i poniżej przedstawiamy wyniki badań; Czy zna Pani/Pan zasady i procedury dotyczące bezpieczeństwa nas w naszej szkole? Tak 8 Nie 0 Częściowo 0 100% 80% 60% 40% TAK NIE CZĘŚCIOWO 20% 0% o Czy zasady i procedury są dla Pani zrozumiałe? Tak 8 Nie 0 Częściowo 0 14 100% 80% TAK 60% NIE 40% CZĘŚCIOWO 20% 0% Wszyscy nauczyciele znają procedury dotyczące bezpieczeństwa w szkole i są one dla nich zrozumiałe. Pytanie kluczowe: Czy szkoła posiada dokumenty wewnątrzszkolne regulujące system zachowań i norm społecznych? Czy brała Pani udział w opracowaniu procedur usprawniających bezpieczeństwo pracy szkoły, tworzeniu dokumentów szkolnych w tym zakresie? Tak 6 Nie 1 Brak odpowiedzi 1 80% 60% 40% 20% TAK NIE CZĘŚCIOWO 0% Prawie wszyscy nauczyciele brali udział w opracowywaniu procedur usprawniających bezpieczeństwo pracy szkoły. Czy uczestniczyła Pani w dokonywaniu analizy wyników wewnętrznej ewaluacji szkoły? Tak 8 Nie 0 100% 80% 60% TAK NIE 40% 20% Kolumnowy 3W3 0% Wszyscy nauczyciele brali udział dokonywaniu analizy wyników wewnętrznej ewaluacji szkoły. 15 Pytanie kluczowe: Czy podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne są efektywne i wpływają na zmniejszenie / eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań? Wszyscy nauczyciele zasięgają opinii uczniów na temat bezpieczeństwa w szkole. Tak 8 Nie 0 100% 80% TAK 60% NIE 40% 20% 0% wykorzystują te informacje w następujący sposób: o Wdrażam je w życie 1 o Rozmawiam z uczniami 4 o Pogadanka 4 o Staram się zapobiegać ewentualnym sytuacjom kryzysowym 1 o Tematyka godzin wychowawczych 2 Nauczyciele wzmacniają właściwe zachowania uczniów poprzez: pochwałę indywidualną, na forum klasy bądź szkoły, wpisanie uwagi pozytywnej do zeszytu obserwacji ucznia, nagradzanie, pochwałę ucznia w obecności rodziców. Pytanie kluczowe: Czy rodzice i szkoła współpracują w kwestii przestrzegania norm i zapewnienia bezpieczeństwa? Również rodzice zauważyli, że w szkole wzmacnia się właściwe zachowania. Rodzice uczniów klas III – VI stwierdzili, że właściwe zachowanie wzmacniane jest poprzez pochwały, rozmowy z rodzicami, pozytywne oceny, nagrody, pogadanki, przypominanie, obserwację dzieci podczas dyżurów w czasie przerw, przeciwstawianie się przejawom brutalności i wulgarności, tłumaczenie co dobre a co złe, liczne rozmowy o właściwym zachowaniu i sposobach dobrego komunikowania się z rówieśnikami, uświadamianie dzieciom negatywnych skutków ich zachowania wobec innych, uwagi pozytywne, pochwały, pogadanki na lekcjach, w tym godzinach wychowawczych, rozmowy z uczniami i rodzicami. Prawie wszyscy nauczyciele zgłaszają propozycje rozwiązań mających na celu podniesienie jakości pracy szkoły w zakresie bezpieczeństwa. Tak 6 Nie 2 Jeśli tak to, jakie? 16 Brak odpowiedzi 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% TAK NIE BRAK ODP. Wśród działań podejmowanych w celu poprawy bezpieczeństwa uczniów, nauczyciele najczęściej wymieniali: pogadanki, rozmowy z uczniem, filmy, spektakle profilaktyczne, realizacja zadań zawartych w programie wychowawczym i profilaktycznym, zapewnienie właściwej opieki podczas dyżurów, stosowanie metod aktywizujących typu scenki, zabawy integracyjne, plakaty, burze mózgów. Podobnego zdania byli także rodzice, którzy zauważyli, że w szkole podejmuje się działania mające na celu eliminowanie niewłaściwych zachowań. Wśród przykładów tych działań rodzice podawali: rozmowy z uczniem, rodzicem, pogadanki na temat np. zagrożeń w sieci, zachowania bezpieczeństwa w drodze do szkoły: zakaz wychodzenia w czasie przerw poza teren szkoły, spotkania ze specjalistami, zebrania samokształceniowe. Wymieniono także dyżury nauczycieli na przerwach. Na podstawie analizy dokumentów należy stwierdzić też, że: o uczniowie mają możliwość korzystania w wolnym czasie z zajęć pozalekcyjnych, zorganizowanych zgodnie z ich potrzebami, o mają możliwość przygotowywania się do konkursów, zawodów sportowych, o na początku roku szkolnego zostaje opracowany plan dyżurów nauczycieli, o nauczyciele i wychowawcy na różnych zajęciach realizują treści ścieżek edukacyjnych o istotnym znaczeniu wychowawczym, o uczniowie mają zapewniony bezpieczny dojazd do szkoły . Wszyscy nauczyciele wskazują, iż szkoła rozpoznaje potrzeby i oczekiwania nauczycieli dotyczące bezpieczeństwa ich pracy zawodowej. Tak 8 Nie 0 17 100% 80% 60% 40% TAK NIE 20% 0% Prawie wszyscy nauczyciele twierdzą, iż zajęcia przydzielone im odbywają się w warunkach gwarantujących bezpieczeństwo. Tak 7 Nie 1 Częściowo 1 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% TAK NIE CZĘŚCIOWO Prawie wszyscy nauczyciele akceptują zakres swoich obowiązków i przydzielone zadania. Tak 7 Nie 0 Z zastrzeżeniem 1 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% TAK NIE CZĘŚCIOWO Wszyscy nauczyciele wskazują, iż diagnozują potrzeby i możliwości oddziaływań wychowawczych w zespołach uczniowskich/klasach. Tak 8 Nie-0 18 100% 80% 60% TAK NIE 40% 20% 0% Wszyscy nauczyciele wykorzystują znajomość potrzeb i możliwości wychowawczych uczniów w swojej pracy: o Dostosowują formy pracy do potrzeb i możliwości - 7 o W pracy dydaktyczno- wychowawczej – 1 Wszyscy nauczyciele stosują formy pracy rozwijając zdolności i zainteresowania uczniów. o Koło zainteresowań, zajęcia dydaktyczne (matematyczno- przyrodnicze) 6 o Zajęcia świetlicowe 3 o Udział w konkursach 7 o Prezentacje innym dzieciom swoich zainteresowań 1 o Karty pracy 2 o Prace dodatkowe 2 Wszyscy nauczyciele stosują formy pracy z uczniem mającym trudności w nauce: Zajęcia indywidualne -3 Zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze - 5 Dodatkowe zajęcia -1 Metody aktywizujące - 2 Dodatkowe karty pracy dostosowane do wymagań - 2 Praca w grupie- 1 Rozmowy z dziećmi -1 Wszyscy nauczyciele ocenili organizację działań wychowawczych w szkole bardzo wysoko, co przedstawia poniższa tabela: (gdzie 1 ma wartość najniższą, a 5 wartość najwyższą) Lp. 1. 2. 3. 4. 5. Rodzaj działań Działania szkoły są spójne Działania szkoły są celowe Działania wynikają z wniosków z mierzenia jakości pracy szkoły Działania przynoszą zamierzone efekty Organizacja działań wychowawczych wymaga zmiany 1 2 1 3 4 1 1 5 7 7 7 4 4 4 3 Prawie wszyscy nauczyciele uznają, że postawy swoich uczniów w zakresie respektowania przez nich norm społecznych są adekwatnie wyrażone ocenami szkolnymi z zachowania? Tak 7 Nie 0 19 Częściowo 1 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% TAK NIE CZĘŚCIOWO Prawie wszyscy nauczyciele uwzględniają zapisy WSO w ustalaniu oceny z zachowania uczniów. Tak 7 Nie 0 Częściowo 1 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% TAK NIE CZĘŚCIOWO Efektami działań podejmowanych przez nauczycieli w celu poprawy bezpieczeństwa uczniów są: lepsza znajomość i przestrzeganie przez ucznia norm społecznych i zasad bezpieczeństwa w szkole, poprawa zachowania uczniów, pozytywna samoocena ucznia co do przestrzegania przez niego zasad bezpieczeństwa i norm społecznych, poprawa bezpieczeństwa w szkole. 20 WNIOSKI Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 ORAZ REKOMENDACJE DO DALSZEJ PRACY WNIOSKI OGÓLNE: Na podstawie analizy wyników i wniosków z przeprowadzonych badań sformułowano odpowiedzi na pytania kluczowe w formie mocnych i słabych stron oraz rekomendacje do dalszej pracy i propozycje do planu działań: Wnioski i rekomendacje: MOCNE STRONY 1. W szkole przeprowadza się diagnozę uczniów. 2. Wszyscy nauczyciele wykorzystują wyniki diagnozy w swojej pracy. 3. Nauczyciele podejmują różnorodne działania wychowawcze i profilaktyczne w celu poprawienia bezpieczeństwa uczniów. 4. Wszyscy nauczyciele komunikują uczniom, jakich zachowań od nich oczekują. Najczęściej robią to w czasie zajęć lekcyjnych, godzin wychowawczych. 5. Nauczyciele chwalą pozytywne zachowania uczniów, ganią za nieodpowiednie. Starają się dodatkowo wzmocnić pozytywne zachowanie poprzez częste pochwały i nagradzanie. 6. W szkole dobrze działa system nagród i kar, uczniowie starają się przestrzegać norm. 7. Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie, znają swoje prawa i obowiązki, wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. 8. Zdaniem rodziców dzieci czują się w szkole bezpiecznie. 9. Nauczyciele odnotowali wiele pozytywnych efektów swoich działań służących poprawie bezpieczeństwa w szkole. Głównym efektem bezpieczeństwa jest zwiększenie znajomości zasad i norm społecznych wśród uczniów i związana z tym ogólna poprawa zachowania uczniów. 10. Dzieci rozumieją i potrafią określić normy społeczne, właściwe zachowania, znają konsekwencje nieprzestrzegania ustalonych zasad. Uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Informacje te uzyskują na lekcjach wychowawczych, podczas rozmów indywidualnych, na zajęciach lekcyjnych i z pedagogiem szkolnym. 11. Uczniowie wiedzą jakie dokumenty wewnątrzszkolne regulują zasady zachowania i bezpieczeństwa obowiązujące w szkole. 21 12. W szkole nie dochodzi do rażącego naruszania norm. Jednocześnie sami uczniowie dostrzegają potrzebę podniesienia stopnia kultury osobistej swoich kolegów i koleżanek szczególnie w czasie przerw na korytarzach szkolnych. 13. W szkole diagnozuje się zachowanie uczniów i wykorzystuje się wyniki tej diagnozy do dalszej pracy dydaktyczno – wychowawczej np. poprzez rozmowy z uczniami, wybór tematów w ramach godzin wychowawczych, nowelizację zapisów Statutu szkoły, indywidualną pracę z uczniem, rozwiązywanie problemów w klasie, systematyczne ocenianie zachowania i współpracę z rodzicami. 14. Pozytywne, pożądane zachowania dzieci są dostrzegane i chwalone przez nauczycieli np. poprzez: wpisy w Zeszycie Wychowawcy, udzielanie Pochwały Wychowawcy lub Pochwały Dyrektora szkoły. 15. Nauczyciele realizują zagadnienia bezpieczeństwa w różnych formach, najczęstszą są zajęcia lekcyjne, zabawy tematyczne, współpraca z instytucjami zajmującymi się bezpieczeństwem (np. policja,). 16. Szkoła duże znaczenie przywiązuje do integracji uczniów, w tym celu organizowane są wspólne wycieczki i wyjścia szkolne, zabawy, imprezy szkolne, turnieje czy współzawodnictwo klas. Uczniowie biorą czynny udział w różnych programach i projektach edukacyjnych. 17. W celu promowania aktywnej postawy ucznia organizowany jest plebiscyt ‘’…najżyczliwszych…’’, w którym nagradza się aktywnych i prezentujących wysoką kulturę osobistą uczniów i nauczycieli. Uczniowie angażują się w działania na rzecz kształtowania społecznie pożądanych postaw np. poprzez pracę w samorządzie uczniowskim, udział w zawodach sportowych, konkursach oraz akcjach charytatywnych. 18. Szkoła promuje osiągnięcia, pasje i zainteresowania uczniów poprzez organizację imprez szkolnych oraz działalność kół zainteresowań. 19. Zdaniem większości rodziców nauczyciele wnikliwie obserwują zachowania i postawy uczniów, szybko reagują na niepożądane zachowania uczniów, odwołują się do ustalonych zasad, rozmawiają z rodzicami szukając rozwiązania problemu. Szkoła wspiera rodziców we wpajaniu i egzekwowaniu zasad bezpieczeństwa oraz norm społecznych. Informacje, które rodzice otrzymują na temat rozwoju swojego dziecka są pomocne w wychowaniu. 20. Rodzice mają możliwość dzielenia się z nauczycielami swoimi opiniami na temat pracy szkoły i sposobu wychowania. 21. Szkoła posiada wewnętrzne regulaminy dotyczące bezpieczeństwa. Regulaminy i procedury dotyczące bezpieczeństwa dzieci w szkole oraz podczas wyjść i wycieczek zostały omówione i są na bieżąco nowelizowane. Statut szkoły dokładnie omawia zasady oceniania zachowania oraz prawa i obowiązki ucznia. 22. Rodzice zostali zapoznani z dokumentami szkolnymi regulującymi kwestie praw i obowiązków ucznia oraz respektowania norm społecznych przez wychowawcę klasy lub pozyskali takie informacje ze strony internetowej szkoły. 22 SŁABE STRONY 1. Wyniki diagnozy są najczęściej wykorzystywane w celu wystawienia oceny z zachowania czy zaplanowania dalszej pracy dydaktyczno-wychowawczej. Diagnoza pełni zatem funkcję oceniającą i informacyjną. 2. Nie wszyscy uczniowie przestrzegają norm i zasad obowiązujących w szkole, mimo iż znają konsekwencje niewłaściwego zachowania. 3. Najczęściej występujące problemy, które wpływają na poczucie bezpieczeństwa według uczniów i rodziców to: przezywanie, wyśmiewanie, obrażanie, ośmieszanie i popychanie. WNIOSEK W szkole diagnozuje się zachowania uczniów oraz podejmuje liczne działania wychowawcze i profilaktyczne w celu eliminowania zagrożeń i wzmacniania właściwych zachowań uczniów. KIERUNEK DZIAŁAŃ: Należy włączyć rodziców do efektywnej współpracy, by skuteczniej eliminować zagrożenia i wzmacniać właściwe zachowania. 23