MAMO , TATO !!! Zanim przeczytacie Państwo poniższe treści to zapraszam najpierw do zapoznania się z artykułem nt: ArteterapiiWychowania poprzez sztukę. Myślę, że prezentacja zamieszczonych poniżej streszczonych dzieł bardziej niż sam tytuł pomoże Państwu wybrać odpowiednią i wartościową książkę dla swojej pociechy, która opowie o ważnych dla małego człowieka pozytywnych wartościach tj : miłość, przyjaźń, szacunek, odwaga, szlachetność, odpowiedzialność, braterstwo, ekologia, tolerancja oraz negatywnych: manipulacja, zdrada, kłamstwo oraz zobrazuje inne sytuacje ,które pomogą rozwiązać problem. Biblioterapia Dział psychologii czytelnictwa znajdujący się również w sferze zainteresowań medycyny, pedagogiki i socjologii. Zakłada wykorzystanie książek i czasopism do regeneracji systemu nerwowego i psychiki człowieka; rodzaj terapii, który przewiduje stosowanie lektury książek i innych materiałów drukowanych jako środka terapeutycznego ( Encyklopedia współczesnego bibliotekarstwa polskiego). ETAPY PROCESU BIBLIOTERAPEUTYCNEGO: •samodzielne czytanie, słuchanie lub oglądanie odpowiednio przygotowanych środków •identyfikacja z bohaterami literackimi i przeżycia doznawane podczas kontaktu z zaleconym dziełem •katharsis- uczucie ulgi, odreagowanie psychicznych napięć i blokad •wgląd w samego siebie, przepracowanie własnych problemów, zmiana w postawach lub zachowaniach uczestnika. ZASTOSOWANIE BIBLIOTERAPII: •poprawa obrazu własnej osoby •lepsze rozumienie ludzkich zachowań i motywacji •zwiększenie szacunku wobec siebie •rozbudzenie szerszych zainteresowań wykraczających poza własną osobę •ulga w presji emocjonalnej lub intelektualnej •odkrycie innych osób z podobnym problemem •wskazanie więcej niż jednego rozwiązania problemu •przedyskutowanie problemu w sposób swobodniejszy •Ułożenie własnego planu działań zmierzających do rozwiązania problemu. Propozycje książek „DOBRE I ZŁE PRZYJAŹNIE” Mała dziewczynka, jak każde dziecko, szuka przyjaciela. Chciałaby zaprzyjaźnić się z miłym puchatym misiem koala, ale przypadkiem spotyka kogoś zupełnie innego – krokodyla o smutnych oczach. Zostaje jego przyjaciółką, bo on tego chce, i wydaje się, że potrzebuje pomocy. Co wyniknie z tej przyjaźni? Głównym przesłaniem książki jest ostrzeżenie: jeśli przypadkiem zaprzyjaźnisz się z krokodylem, nie czekaj, aż on się zmieni, i nie licz na to, że nauczysz go zachowywać się inaczej. Po prostu trzymaj się od niego z daleka i pozwól mu żyć tak jak chce. Dziecko nauczy się z tej książki, czym jest i na czym polega przyjaźń oraz czego można oczekiwać od prawdziwego przyjaciela. W tej książce mała dziewczynka poszukuje przyjaciela. Rozważa różne możliwości i po namyśle dochodzi do wniosku, że najlepszy byłby miś koala, bo jest miły, łagodny i puchaty. Jednak zaprzyjaźnia się z krokodylem. Dlaczego? Bo on tego chce, jest smutny i wydaje się jej, że potrzebuje pomocy. Co wyniknie z tej przyjaźni? • Dobra przyjaźń powoduje, że rosną nam skrzydła, coraz bardziej siebie lubimy. Zła przyjaźń niszczy naszą wiarę w siebie i krzywdzi. Jak odróżnić jedną od drugiej? Jak nie dać się uwikłać w toksyczny związek? Opowiadanie o dziewczynce, krokodylu i misiu koala nauczy małego czytelnika, które zachowania świadczą o prawdziwej przyjaźni, a które ją wykluczają. Dzięki temu będzie potrafiło na czas się wycofać, gdyby uwikłało się w krzywdzący związek. Książeczka ma pomóc w wyborze kolegów i koleżanek, przy których rosną nam skrzydła. . Kto to jest przyjaciel? W życiu każdego człowieka pojawiają się dobrzy znajomi i przyjaciele. • Dobrych znajomych można mieć wielu. Dobrych znajomych się lubi, przyjemnie się z nimi spędza czas na rozmowach, zabawie czy wspólnych grach. Nie opowiada się im swoich najgłębszych myśli i sekretów. • Przyjaciół bardzo się lubi i człowiek się do nich przywiązuje. Są dla niego tak ważni, że tęskni, kiedy wyjadą. W ich towarzystwie czuje się akceptowany i szanowany, co więcej, na pewno pomogą mu w potrzebie. Z przyjaciółmi rozmawia się o prywatnych sprawach, a oni nie rozpowiadają, czego się dowiedzieli. Przyjaciół można policzyć na palcach jednej ręki. • Najbliższy przyjaciel jest tylko jeden. Przy nim człowiekowi rosną skrzydła, czuje się akceptowany i szanowany. Najbliżsi przyjaciele zawsze chcą być razem i nigdy się z sobą nie nudzą. Są sobie równi, słuchają się nawzajem. Zawsze mogą na siebie liczyć. Dobra i zła przyjaźń Jakie cechy przyjaźni są najważniejsze dla ciebie? Z kim chciałabyś/chciałabyś się zaprzyjaźnić? - warto zadać takie pytanie naszemu dziecku, a wówczas dowiemy się, co wie, i co myśli ten temat. Czy imponują mu dzieci silne, których wszyscy się boją? A może modnie ubrane? Albo takie, które lubi pani wychowawczyni? Warto mimochodem, przy różnych okazjach, opisać dziecku, na czym polega dobra przyjaźń. Wytłumaczyć , że: ne. dyskretni. elą się tym, co mają). Warto też przestrzec przed złą przyjaźnią. Przed ludźmi, którzy chcą innym zaszkodzić lub ich wykorzystać. Dążą do zaspokojenia własnych potrzeb, często cudzym kosztem. Na przykład lubią dominować. Żądają posłuszeństwa i wykonywania poleceń. Wszystko musi się dziać po ich myśli. Nie liczą się z cudzym zdaniem. Często stosują agresję, fizyczną i psychiczną, jeżeli ktoś nie poddaje się ich woli. Inni z kolei lubią nadmierne ryzyko i nakłaniają dziecko do jego podejmowania, narażając jego zdrowie lub życie. Zabawa staje się niebezpieczna: w przebieganie przed samochodem, w próbowanie dziwnych substancji, w kradzieże, lub kto wejdzie na wyższe piętro po balkonach. Są też oszuści. Takie dzieci umawiają się na spotkania i nie przychodzą, nie dotrzymują obietnic, a niektóre zabierają pieniądze i przedmioty, lub zaproszone do domu po prostu kradną. Aferzyści zdradzają sekrety, rozpowiedzą wszystko, czego się w zaufaniu dowiedzieli, aby tylko zyskać uwagę otoczenia. Zazdrośnicy poniżają tych, którym zazdroszczą, żeby nie czuli się lepiej od nich. Mąciciele skłócają dzieci i nastawiają jedne przeciw drugim. Wyzwiska, szyderstwa, plotkowanie i rozpuszczanie nieprawdziwych informacji, pomawianie i szarganie cudzej opinii, to zachowania powszechne wśród dzieci, ale prawdziwy przyjaciel tak się nie zachowuje. Mówiąc w skrócie: z kim nie należy się przyjaźnić? Z ludźmi, którzy: • Są niebezpieczni i agresywni . • Są toksyczni, przebywanie z nimi zwykle kończy się przykrością. • Starają się górować i zdominować. • Wykorzystują dziecko do swoich celów. • Są tak zajęci sobą, że nie potrafią poświęcić nikomu innemu uwagi. Spełnianie cudzych oczekiwań Ważnym przesłaniem tej książki jest zasada, że przy wyborze przyjaciela trzeba pamiętać o swoich potrzebach. Przyjaźń nie polega na spełnianiu tylko cudzych oczekiwań. Nie można pozwolić też sobą manipulować. Bardzo często dobrze wychowując dzieci, uczymy je, by starały się rozumieć innych, pomagały i współpracowały. Szczególnie od dziewczynek żądamy, aby były miłe, grzeczne i uległe. Nie lubimy, kiedy mają swoje zdanie, bo to takie niekobiece i może utrudnić im znalezienie partnera. Dziewczynka w książce spełnia cudze potrzeby. Zaprzyjaźnia się z krokodylem, bo on tego chce, jest smutny i jej zdaniem potrzebuje pomocy. Po cichu zamierza zmienić go w miłego, puchatego misia. Myśli, że jego wielkie zęby i mocny ogon będą ją chronić, ale nie rozmawia z nim o swoich planach. Z czasem odkrywa, że krokodyl pozostanie krokodylem i ma o to do niego pretensje. On do niej także, bo nie zaakceptowała go takim, jaki jest. Przecież dobrze wiedziała, z kim się zaprzyjaźnia. Krokodyl wciąż robi jej wyrzuty, a ona żyje w poczuciu winy. Choć bardzo się stara, nie jest w stanie sprostać swoim ani jego oczekiwaniom i czuje się nieszczęśliwa. Na szczęście spotyka misia koalę i dowiaduje się, na czym polega prawdziwa przyjaźń. Przestroga •Co krokodyl ma do zaofiarowania? Czy dziewczynka czuje się przy nim bezpiecznie? Nie, bo może ją zjeść. Czy czuje się szanowana? Nie, bo on się z nią nie liczy. Czy może otrzymać to, czego potrzebuje? Nie, to ona ma się dostosować do niego i jej potrzeby nie są ważne. To po co się przyjaźnić z krokodylem? Po nic. Nie trzeba się przyjaźnić z krokodylem, nawet jeśli on bardzo chce, ma bardzo smutne oczy, i wydaje się silny, bo wszyscy się go boją. Wkrótce i ty się go będziesz bała, mała dziewczynko! •Przykład dziewczynki i jej „przyjaźni” z krokodylem niech będzie przestrogą dla wszystkich dziewcząt, które wchodzą w związki z mężczyznami pijącymi, wulgarnymi i brutalnymi, z nadzieją, że po ślubie ich zmienią. Ten błąd powszechnie popełniają młode kobiety. Ta książka ma im pomóc i zapobiegać złym wyborom. •Nie ma się co łudzić ani liczyć na zmianę. Trzeba pamiętać, że KROKODYL ZAWSZE BĘDZIE KROKODYLEM. Młoda dziewczyno, nie martw się o krokodyla! Jeśli nie będzie w stanie znaleźć partnerki, pewnie zastanowi się nad sobą i się zmieni. Czy warto się przyjaźnić? Czy przyjaźń nie jest przereklamowana? Kto spotkał w życiu prawdziwego przyjaciela ten powie, że to dar i szczęście. Nic tak nie rozwija człowieka, nie buduje jego poczucia własnej wartości jak doświadczanie pełnej akceptacji. O przyjaźń trzeba dbać, być uważnym na drugiego człowieka. Czasem umieć wybaczyć przyjacielowi i sobie. Przede wszystkim warto doceniać to, co w związku dobre i budujące. Przyjaźń rozwija piękne cechy u człowieka, uczy szczerości, lojalności, umiejętności mówienia i słuchania. Skłania do popełniania pięknych, bezinteresownych uczynków. Może w dzisiejszym świecie wydawać się romantycznym ideałem ze starych filmów i książek. Jednak istnieje i warto jej poszukać. •Więcej zaskakujących i potrzebnych informacji o przyjaźni znajdziecie w książce Elżbiety Zubrzyckiej DOBRE I ZŁE PRZYJAŹNIE. :CHYBA JESTEM NIEŚMIALY” Ta pogodna opowieść pokaże dzieciom, że nieśmiałość nie musi przeszkadzać i uniemożliwiać im zawieranie przyjaźni i dobrą zabawę. Staś jest nieśmiały; zbyt nieśmiały, by rozmawiać z panem Górskim, z którym kiedyś obserwowali razem ptaki, czy z miłym panem Koleckim, sprzedawcą lodów. Ale pewnego dnia, kiedy gubi się ukochany piesek Stasia, Wigorek, chłopiec zapomina o swojej nieśmiałości i myśli tylko o tym, by znaleźć ukochanego zwierzaka. I nagle okazuje się, że potrafi rozmawiać ze wszystkimi! Książeczka ta zawiera także część dla rodziców, w której znajdą oni wiele praktycznych wskazówek, jak pomagać dziecku w rozwijaniu umiejętności społecznych i nabieraniu pewności siebie. „BEE, MEE , KUKURYKU…” Niepoważna wydawałoby się zabawa w ”jak mówi kotek? – miau, piesek – hau, krówkamuu, pozwala dziecku ćwiczyć podstawy zrozumiałej mowy. Dziecko łączy to, co widzi, z tym, co słyszy i z koordynacją własnego ciała. To prawdziwe wyzwanie! A zarazem wspaniała zabawa dla całej rodziny. Starsze rodzeństwo czyta napisy. Rodzice znajdą dla siebie sensowny artykuł o rozwoju dziecka. Śliczne obrazki ze szmatek rozwijają estetykę. "Bee, mee, kukryku" jest książką całkowicie wyjątkową, szczególnie na tle innych na podobny temat. Jak korzystać z tej ksiązki? Zachęcajmy dziecko do powtarzania dźwięków. Na wesoło, dla zabawy. Żadnych oczekiwań, że musi to zrobić bezbłędnie i doskonale. Jeśli mu się nie udaje, nie chce powtarzać, - odpuśćmy, nie naciskajmy, wrócimy do ćwiczenia później. Za dwa dni, a może za miesiąc, malec z radością powtórzy dany dźwięk i będzie się nim cieszyć. Dlatego polecamy używanie do zabawy książeczki "Bee, mee i kukuryku" od dziesiątego miesiąca życia. Bawcie się razem – mali i duzi! Autorka nie zapomniała o starszym rodzeństwie. Kiedy maleństwo uczy się mówić, starsze rodzeństwo uczestniczące w zabawie może już uczyć się czytać! Bawcie się ze swoimi dziećmi, a ta śliczna książeczka na pewno dostarczy Wam wiele radości. „CZY MOGĘ POGŁASKAĆ PSA” Seria: Bezpieczne dziecko POZNAJ, ZANIM ZAUFASZ Instruktażowa książeczka pomoże dzieciom i ich rodzicom ustalić zasady bezpiecznego zachowania wobec zwierząt. Nauczy też małych czytelników rozpoznać w psach czujące istoty, czasem wystraszone, złe i agresywne, a czasem przyjazne. Przesłaniem tej książki jest zasada: sprawdź, zanim zaufasz. Dziecko uczy się ograniczonego zaufania do obcego: nie zbliżaj się, dopóki nie sprawdzisz, że możesz. Uwagi dla rodziców pozwolą jak najpełniej wykorzystać rozmowę z dzieckiem na powyższy temat. Z tej książeczki dziecko się nauczy, że pies może nie lubić głaskania z różnych powodów, np. jest chory, ma złe doświadczenia lub boi się dzieci. Dziecko uczy się zasady: "Zanim pogłaszczesz psa, najpierw sprawdź, czy możesz mu zaufać." Zapytaj właściciela, on wie, czy jego pies lubi dzieci i głaskanie. Jeśli pozwoli, pogłaszcz spokojnie, powoli, nie wystrasz zwierzęcia. Dzięki tej książeczce dziecko od najmłodszych lat uczy się szanować w psie żywą istotę i liczyć z jej potrzebami. Zarazem poznaje konieczną dla zachowania bezpieczeństwa zasadę: POZNAJ, ZANIM ZAUFASZ. Ta zasada dotyczy także świata ludzi... Przy okazji czytania książeczki, warto z dzieckiem poruszyć ten temat. ”DOBRE I ZŁE SEKRETY” Seria: Bezpieczne Dziecko W niezrozumiałych, niejasnych sytuacjach dzieci milczą. Boją się lub nie znajdują słów, by poprosić o pomoc. Niekiedy dochowywanie tajemnicy może być niebezpieczne. Mówić czy nie? O czym absolutnie nie wolno mówić, o czym wolno, a o czym wręcz należy? Jakie sekrety są niebezpieczne? Kiedy jest się skarżypytą? A kiedy mądrym, rozsądnym dzieckiem? Jak bezpiecznie korzystać z Internetu? Książka zaopatrzona w „Uwagi dla rodziców”. „AJAK POMYŚLĘ, TAK ZROBIĘ” Marek trenuje strzały do bramki i cały czas pudłuje, a za chwilę ma ważny mecz. Boi się, że przez niego przegra jego drużyna, koledzy będą mieli pretensje, a dziewczyny go wyśmieją. Podejmuje decyzję, że nie weźmie udziału w meczu. Czy to dobre rozwiązanie? Jak zakończy się ta historia? Autorka wyjaśnia, że myśli decydują o uczuciach i zachowaniach, czyli kontaktach dziecka ze światem. Które myśli dają siłę, a które ją odbierają? Czy nad szkodliwymi myślami można zapanować? Warto tak myśleć, by lubić siebie, świat i ludzi, samemu być lubianym i – szczęśliwym. „JAK PRZECHODZIĆPRZEZ ULICE” Ta książka uczy dziecko prawidłowego i bezpiecznego przechodzenia przez ulicę, brania odpowiedzialności za siebie i ograniczonego zaufania do współużytkowników chodników i jezdni. Ostrzega przed niebezpieczeństwami, szczególnie tymi, których pieszy nie potrafi przewidzieć, dopóki nie zostanie kierowcą. Dzięki ilustracjom dziecko dowiaduje się, jak mało widzi kierowca, na którego uwagę liczy… Miej oczy szeroko otwarte, licz na siebie nie na innych, nie naśladuj dzieci, sam sprawdź, czy możesz wejść na jezdnię, i bezpiecznie przejdź na drugą stroną ulicy. JESIEŃ LIŚCIA JASIA” Obowiązkowa lektura dla dzieci i dorosłych, przed każdymi świętami: Pierwszego Listopada, Wielkanocą i zawsze wtedy, gdy pojawia się temat śmierci i umierania. Wszystkie dzieci prędzej czy później dotyka śmierć najbliższych im osób, a także ukochanych zwierzątek. Jak o tym rozmawiać? Autor, Leo Buscaglia, potrafi to znakomicie. Przepiękna opowieść o życiu, przemijaniu i śmierci. Książka sprzedawana w milionowych nakładach i przetłumaczona na kilkanaście języków, po raz pierwszy wydana w Polsce. „JOASIA I WILK” Joasię w snach goni straszny wilk. Jak pomóc dziecku, które prześladują nocne koszmary? Żadne racjonalne tłumaczenia nie pomagają. W tej książce rodzice, umiejętnie odwołując się do pomysłowości i możliwości dziewczynki, układają wraz z nią plan działania. Niezbędne okazują się wiara w siebie, trochę magii i przyjaciel. Potem nieco ćwiczeń… czy uda się pokonać strasznego wilka? Ta wspaniała historia podnosi zaufanie dziecka do własnej zdolności pokonywania problemów życiowych. Korzystając ze wsparcia rodziców, wiernego misia i posługując się własnymi "czarami", dziewczynka pokonuje wilka. Ta wspaniała historia wskazuje dzieciom, rodzicom, nauczycielom i psychologom użyteczne sposoby radzenia sobie z dręczącymi snami. Zwiększa też wiarę dzieci we własne umiejętności rozwiązywania życiowych problemów. ”KRZYŚ JEST WYJĄTKOWY” Na ile dzieci z autyzmem są podobne do swoich rówieśników, a na ile się od nich różnią? Ta tajemnicza choroba, której niekiedy towarzyszą zdumiewające uzdolnienia, intryguje i zastanawia. Książka Krzyś jest wyjątkowy przybliża świat dziecka autystycznego, pozwala zrozumieć jego zachowania, a także relacje z rodzicami i rodzeństwem. Autor, Charles A. Amenta III, jest lekarzem, mieszka z rodziną i praktykuje w Stanach Zjednoczonych. Jest ojcem trzech synów, a bohaterem tej książki jest jeden z nich – autystyczny Krzyś. Autor tak mówi o swojej książce: "Tę książkę napisałem dla dzieci, aby pomóc im zrozumieć, czym jest autyzm. Zawarłem w niej rzetelną wiedzę i swoje osobiste doświadczenia. Mam nadzieję, że dzieciom spodoba się ta książka. Chciałbym, aby okazała się też przydatna dla rodziców, nauczycieli i specjalistów". „MARUDEK I POGODEK NA WAKACJACH” Dwaj bohaterowie prezentują dwa skrajne podejścia do życia: bardzo ostrożne i bardzo odważne. W czasie licznych przygód popadają w tarapaty. Na własnej skórze doświadczają, że każda postawa ma swoje dobre i złe strony. Nie należy bagatelizować niebezpieczeństw, ale też nie można ich wymyślać. Książka ma na celu nauczenie dziecka zaufania do siebie i swoich sądów, dzięki czemu będzie ono mniej podatne na niemądry wpływ kolegów i koleżanek. „NIE LUBIE ŁASKOTEK” Pogodna opowieść o chłopcu, który nie znosi łaskotek. Mały czytelnik dowie się z tej książki, że ma prawo do obrony przed nieprzyjemnym i złym dotykiem, oraz że powinien natychmiast zwracać się o pomoc, gdyby znalazł się w sytuacji, kiedy ktoś dotykiem sprawia mu przykrość, nawet jeśli są to niewinne łaskotki czy zbyt intensywna fizyczna zabawa. Książka, którą powinno przeczytać KAŻDE dziecko! Łaskotki wujka powodują, że chłopiec czuje się tak, jakby jego wnętrze rozpadało się na kawałki. Kocha swojego wujka, ale nie te łaskotki. Chce się schować, kiedy zbliża się jego wizyta. Zrobi sobie kropki na twarzy, żeby wujek pomyślał, że ma ospę i trzymał się od niego z daleka. Powie mamie, że jest chory, aby pozwoliła mu zostać w pokoju. Zamiast tego mówi jej jednak o łaskotkach wujka.. i już razem rozwiązują problem. Łaskotanie, chociaż może wydawać się nieszkodliwą zabawą, często stanowi ogromną przykrość. Fizycznie staje się bolesne, emocjonalnie wzbudza złość, żal, poczucie utraty panowania na ciałem i sytuacją. Książka "Nie lubię łaskotek" to opowiadanie o prawie dziecka do powiedzenia NIE, kiedy jest dotykane w taki sposób, że odczuwa przykrość lub zakłopotanie. Także wtedy, gdy przytula je ktoś z nieświeżym oddechem, lepki od potu, lub całuje wyszminkowanymi wargami. Trzeba pamiętać, że dziecko też ma zmysły i odczuwa obrzydzenie. Chrońmy je przed przykrością, nawet jeśli to kochający członek rodziny niewinnie bawi się z dzieckiem. W "Uwagach do rodziców" dr Jane Annunziata omawia kwestię przykrego dotyku i zasadę "twoje ciało należy do ciebie, tylko TY decydujesz o tym, co się z nim dzieje". „POWIEDZ KOMUŚ” seria: BEZPIECZNE DZIECKO Od 4 lat. Książka zalecana jako lektura dodatkowa dla klas III szkoły podstawowej. Jak nauczyć dziecko szacunku i zaufania do siebie? Co zrobić, żeby mówiło o sprawach, które je niepokoją? Aby zwiększyć bezpieczeństwo dziecka, trzeba nauczyć je rozróżniania dobrych i złych zachowań. Ta książka pomoże też przełamać tabu milczenia. Rozmawianie z dziećmi na trudne tematy sprawia nam trudności. Szczególnie wtedy, gdy mamy mówić o zagrożeniach. Obawiamy się, że sama rozmowa może krzywdzić. A jednak, dla bezpieczeństwa dziecka, rozmawiać trzeba... "Powiedz komuś!" to książka, która podnosi poczucie wartości dziecka i uczy je najważniejszego - szacunku dla siebie i innych. Jednocześnie przekazuje niezbędną wiedzę. Dziecko musi znać swoje prawa i umieć powiedzieć "NIE!" w obronie tych praw i własnego ciała. Trzeba je nauczyć, aby ufało własnym odczuciom. Kiedy czuje się zaniepokojone lub zakłopotane, musi o tym POWIEDZIEĆ KOMUŚ, kto wysłucha i pomoże. Książka pokazuje pozytywny obraz świata i mówi, jak go zachować, stosując się do mądrych zakazów. Wspólne czytanie i oglądanie książki daje dziecku informację: O tych sprawach można rozmawiać! Tym samym zachęca je do mówienie na tematy, które dotąd stanowiły tabu. Rodzice po przeczytaniu tej książeczki mówią: "Sądziłam, że moje dziecko jeszcze nie jest gotowe, by rozmawiać, bo nie zadawało pytać. A ono myślało, że to ja unikam tematu! Teraz wiem, co się w jego główce dzieje i mam na to uzdrawiający wpływ! Liczę też, że gdyby wokół niego działo się coś niedobrego , to mi o tym powie. To mi da szansę, by zaradzić kłopotom zawczasu." ”DZIELNY LEW LESIO” Tematem kolejnej bajki terapeutycznej jest przemoc, która wpływa destrukcyjnie na zarówno na relacje na płaszczyźnie rodzic-rodzic, jak i rodzic-dziecko. Niewłaściwe zachowania dorosłych pozbawiają dzieci podstawowych potrzeb: ciepła, miłości, bezpieczeństwa, towarzyszy im ciągły lęk, poczucie winy, dlatego bywają agresywne, mają problemy w szkole i trudności z nawiązywaniem szczerych kontaktów z otoczeniem. Bajka polecana jako narzędzie pracy psychologów, pedagogów i terapeutów pracujących z dziećmi. ”FASCYNUJĄCY RYSIO” Rysio jest zupełnie inny niż dzieci, z którymi się spotyka. Ma dziwne rysy twarzy, szybko popada w złość, niszczy zabawki, nie ma przyjaciół, a najwięcej kłopotu sprawia mu nauka czytania i liczenia. Tak naprawdę nie jest złym dzieckiem, tylko niektóre jego zachowania wynikają z choroby. Rysio to dziecko z syndromem FAS (Płodowy Zespół Alkoholowy, Fetal Alcohol Syndrome). Takie dzieci nigdy nie dorosną, ponieważ mają wrodzone wady somatyczne (dotyczące ciała), jak i neurologiczne (układu nerwowego, głównie mózgu). Jednak Rysio znajduje miłość, wsparcie i uzyskuje odpowiednią dla niego pomoc. Dowiaduje się bardzo ważnej rzeczy – są inne dzieci, które odczuwają podobnie, jak on i każde z nich zasługuje na akceptację i zrozumienie dla swoich trudności. :KRÓLEWNA” Jak to jest, gdy się ma bardzo zajętych, wciąż nieobecnych rodziców, na przykład króla i królową? I ma się wszystko, co tylko można kupić, ale długie godziny spędza samotnie? A jak wtedy, gdy się jest zwykłym dzieckiem ze zwykłego podwórka, na którym nagle pojawia się królewna w koronie? Królewna posiadająca skarbiec, wszelkie wymarzone zabawki i żadnych obowiązków? No tak, ale nie ma z kim rozmawiać, śmiać się ani pokłócić, ani bawić, ani grać w gumę, w klasy czy w piłkę. Co w tej sytuacji okazuje się prawdziwym skarbem? Autorka Roksana Jędrzewska-Wróbel otrzymała pierwszą nagrodę za bajkę "Królewna" w V Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Czesława Janczarskiego organizowanym przez dwutygodnik "Miś". ”LEW BAJKA DWÓCH KRÓLACH” Daleko, daleko stąd, w pięknej, ciepłej krainie mieszka wiele zwierząt. Żyją spokojnie i szczęśliwie, bez wojen i niepokojów. Krainą tą rządzi od dawna stary lew. Kłótnie i spory rozsądza sprawiedliwie i zawsze znajduje czas, aby wysłuchać tych, którzy przychodzą do niego wyżalić się lub poradzić. Jednak pewnego dnia szczęście mieszkańców królestwa zostaje zakłócone. Pojawia się w nim młody lew, który wiele obiecuje zwierzętom i przejmuje władzę. Który z monarchów lepiej zadba o poddanych? Wybieramy gospodarzy klasy, kapitanów drużyn, nieformalnych liderów. Około 3-5 procent ludzi wykazuje cechy przywódcze, jednak część z nich wykorzystuje władzę dla swoich potrzeb, a tylko część chce służyć swoim wyborcom. Uważajmy, kogo wybieramy na swojego króla! A co zrobić, jeśli dobry kandydat okazał się tyranem? W królestwie zwierząt nowy lew straszy zagrożeniami i wskazuje na siebie jako jedynego wybawcę z opałów. "Postawcie na siłę!" - mówi zwierzętom. Co zrobią zwierzęta? „NOCNE STRASZYDŁA” Skąd się biorą lęki nocne? Zgodnie z przesłaniem tej książeczki dzieci często boją się „złych” myśli, jakie pojawiają się w ich głowach, kiedy się złoszczą. Wierzą, że „złe myśli” ziszczą się w rzeczywistości i skrzywdzą ich bliskich. Lęk przybiera formę straszydeł, które krzyczą na dziecko. Dzięki tej książeczce dziecko nauczy się odróżniać „złe”, ale nieszkodliwe myśli od złych, bo szkodliwych zachowań. Kiedy przestanie się bać swoich myśli, znikną też uosabiające je straszydła. Wiele dzieci przeżywa wieczorami lęki, które mogą trapić już dwulatka i powracać przez kilka lat. Książka "Nocne straszydła" pokazuje rodzicom, jak wyjaśnić dzieciom źródła tych lęków. Nie tłumaczy, że potwory to w rzeczywistości zostawione na krześle ubrania, a duchy - wiatr w gałęziach drzew, tylko pokazuje, że są one projekcją przeżywanych przez dziecko, a nie wyrażonych emocji. Bohater książki - a na jego przykładzie także mały czytelnik - uczy się, że myśli i pragnienia nie mają takiej mocy sprawczej, jak mu się dotąd zdawało, a pojawiające się uczucia są dobre i wolno ich doświadczać. Książka ta może pomóc rodzicom i terapeutom złagodzić ten powszechny, lecz dokuczliwy dziecięcy problem. „PIERWSZA LEKCJA SZCZĘŚCIA”Pewnego razu był sobie chłopiec, który nie chciał być smutny. Podjął więc decyzję, że pozbędzie się wszystkiego, co go zasmuca. Tak zrobił. I wtedy… nauczył się czegoś bardzo ważnego. Pozbywając się smutku odkrył tajemnicę, jak być szczęśliwym… Ta książka w mądrym, prześlicznie zilustrowanym opowiadaniu, przekazuje małemu czytelnikowi wielką prawdę: że prawie wszystko, co wywołuje smutek, przynosi zarazem radość. Uczy, aby pogodzić dobre i złe uczucia. Nie wycofywać się, nie odpychać uczuć od siebie. „PO CO WŁASCIWIE TRZYMAĆ PSA” Zabawny, ale i refleksyjny zbiór wierszy znanego Autora, pisarza i felietonisty Polityki, poświęcony widzeniu świata z wysokości czterech łap. Ten świat bywa śmieszny, zaskakujący, a czasem nawet ponury. Człowiek, właściciel psa, nie zawsze w jego oczach wypada korzystnie. Wiersze przepełnione ciepłem i wspaniałymi obserwacjami zachowań psów i… ich właścicieli. Lektura wierszy, znakomicie i z humorem zilustrowanych, to radość dla całej rodziny, a także podstawa do rozmów z dzieckiem o ważnych życiowych sprawach. „SMOCZE OPOWIEŚCI” Dagna Ślepowrońska jest psychologiem oraz praktykiem dramy. Zajmuje się terapią dzieci oraz ich rodzin. Jest autorką licznych książek dla dzieci. Wydała cztery tomiki wierszy, kilka dramatów , a także wiele – emitowanych na falach Polskiego Radia – piosenek i słuchowisk. Jej teksty były tłumaczone na język angielski, niemiecki, rosyjski, ukraiński oraz czeski. Zapraszamy do wspólnej lektury i wspólnej zabawy. Tekst oraz gra planszowa stanowią całość, która zachęca, by akceptować własne emocje, ale też uczy jak sobie z nimi radzić . Podpowiada jak rozmawiać, żeby się nie pokłócić. Pozwala poszukać własnego sposobu na to by skutecznie przekonywać do swoich racji oraz oswajać rozeźlone bądź zapłakane smoki. „ZBYT MIŁA” Wszystkie dzieci chcą być lubiane i mieć wielu przyjaciół. Niektóre myślą, że muszą w związku z tym ustępować i nie wolno im mówić "nie". Boją się, że stając w obronie siebie i swoich potrzeb utracą koleżanki i kolegów. Boją się, że dzieci przestaną je lubić. Bohaterka książki, Ania, stara się być miła dla wszystkich i natychmiast popada w kłopoty. Jak jej pomóc? Ania musi nauczyć się różnicy pomiędzy byciem niemiłą a powiedzeniem "nie". Poznaje pierwszą lekcję komunikacji: ćwiczy słowa-wytrychy, takie jak: "jak skończę", "po kolei", "przyłącz się do mnie". Dzięki nim dowiaduje się, jak postawić granicę w sposób stanowczy, ale nie urażający. Kiedy wprowadza nowo nabyte umiejętności w życie, jest zaskoczona. Nie tylko nie traci koleżanek i kolegów, lecz przeciwnie - wszyscy, włącznie z nią, czują się lepiej. „BAJKI KTÓRE LECZĄ” Kiedy nasze dziecko czegoś się boi lub czymś martwi, a my właściwie nie bardzo wiemy, jak mu pomóc, doskonałym środkiem okazuje się specjalnie skonstruowane opowiadanie. Doris Brett pokazuje, w jaki sposób zastosować tę metodę, która nie tylko rozwiązuje problemy dziecka, ale też umacnia więź pomiędzy nim a jego rodzicami. Do nich właśnie adresowana jest ta książka (choć jej lekturę można polecić wszystkim osobom, które pracują z dziećmi). Zamieszczone w niej opowiadania autorka wymyśliła kiedyś dla własnej córki. Każde z nich można jednak bez trudu przekształcić i dostosować do potrzeb własnego dziecka, a ono z radością przyjmie opowiadanie stworzone specjalnie dla niego. Przedmowa 1. Jak opowiadać dziecku historie 2. Spójrz na świat oczami swojego dziecka 3. Jak korzystać z historii zawartych w tej książce 4. Koszmary i lęki nocne – jak się z nimi uporać 5. Lęki – jak pomóc dziecku w ich pokonaniu 6. Następne dziecko w rodzinie – jak przygotować swoją pociechę do tego wydarzenia 7. Pierwsze dni w przedszkolu – jak ułatwić dziecku przeżywanie nowej sytuacji 8. Rozwód – jak pomóc dziecku przetrwać trudne chwile 9. Śmierć kogoś bliskiego – jak pomóc dziecku przeżyć stratę 10. Odprężenie – jak nauczyć dziecko technik odprężających 11. Ból – jak nad nim zapanować 12. Pobyt w szpitalu – jak przygotować dziecko do tego doświadczenia Grzegorz Kasdepke DZIWNE PRZYPADKI BAJKOPISARZA autor: Grzegorz Kasdepke Dziwne przypadki bajkopisarza to książka wyjątkowa. Nieczęsto można znaleźć podobne na księgarskich półkach z literaturą dziecięcą. Zawiera najprawdziwsze współczesne bajki, które urzekają misterną konstrukcją, a jednocześnie niezwykłą prostotą i subtelnie wyrażonym morałem. Ich bohaterami są zazwyczaj zwierzęta, ale konflikty rozgrywające się w ich świecie zawsze odzwierciedlają uniwersalne doświadczenia ludzkie, prezentują różne postawy wobec życia i koleje losu. Każda bajka jest ilustracją głębszego sensu. Przygoda pawia, muchy, komara czy marchewki odsłaniają słabości charakteru ludzkiego, uczą rozpoznawania prawdziwych przyjaciół, odróżniania wartości autentycznych od pozornych, wierności swym marzeniom... Dziwne przypadki bajkopisarza będą pouczającą i niezapomnianą lekturą dla wszystkich, którzy zechcą po nie sięgnąć. RÓZGA autor: Grzegorz Kasdepke Dzieci często słyszą, że zamiast prezentu powinny dostać rózgę pod choinkę. Tymczasem często rózgę należałoby dać dorosłym. Co kryje się pod tytułem Rózga? Niezwykłe, przewrotne, wzruszające i mądre opowiadanie Grzegorza Kasdepke o dziecięcych marzeniach i ich urzeczywistnianiu nieraz okupionym wyrzeczeniami. OSTROŻNIE! Wszystko, co powinno wiedzieć dziecko, żeby mogło bezpiecznie bawić się w domu autor: Grzegorz Kasdepke Podobno dzieci najczęściej ulegają wypadkom we własnych domach. Czy można temu zaradzić? W dużej mierze tak. Trzeba uczulić je na pewne zagrożenia. Ostre przedmioty, gorące płyny, trujące substancje – to wszystko może być niebezpieczne. Ale uwaga, „uczulić” nie znaczy „nastraszyć”! Rozmawiajmy z dziećmi, żartujmy, śmiejmy się – i czytajmy tę książkę. To naprawdę wystarczy. ALE JA TAK CHCĘ! autor: Beata Ostrowicka Ale ja tak chcę! – czasem z przytupem małej nóżki i wykrzywioną buźką. Ale ja tak chcę! – czasem wypowiadane w sytuacjach, podczas których zapomina się o drugiej osobie i widzi tylko „koniec swojego nosa”… W starym buku, zamieszkiwanym przez Drzewiaki, pojawia się Nowy szukający domu. Jest inny i ta jego odmienność z początku staje się czymś niezwykle interesującym dla Drzewiaków, ale z czasem Zarozumiałodrzewianka, Psikusodrzewiak i Zabawodrzewiak próbują zmienić Nowego według własnego „ale-ja-tak-chcenia”. Czy Nowemu uda się spotkać przyjaciela? Czy zachowa swoją odmienność? Kim jest Nibyludek? Czy stary buk stanie się domem dla Nowego? Książka polecana przez serwis ABCbaby.pl jako bajka terapeutyczna. Anna Onichimowska „ALEKSANDER” I INNE Małgorzata Strzałkowska „RADY NIE OD PARADY” I INNE ZEMSTA BUDZIKA. Opowiastki domowe autor: Kazimierz Szymeczko Wyczulone ucho pisarza słyszy, że przedmioty w naszym domu rozmawiają, kiedy nas tam nie ma. Książka zawiera kilkanaście dowcipnych, dynamicznych opowiadań, pobudzających wyobraźnię dziecka. SKRZYDLATEK i inne opowiadania autor: Joanna Papuzińska Co zrobić, żeby mama z tatą znów zaczęli ze sobą rozmawiać? Można… upiec placek, który działa cuda, chociaż jest ze zwyczajnej mąki! Jak opowiedzieć bajkę, żeby naprawdę była dobra? Może… po prostu musi mieć dobre zakończenie? Jak się uchronić przed zaczepkami na ulicy i w tramwaju, kiedy ma się skrzydła i to takie, których naprawdę nie można zdjąć? Dzieci trapi wiele pytań, na które my, dorośli, nie zawsze umiemy odpowiedzieć. Joanna Papuzińska doskonale sobie z tym radzi – pewnie dlatego, że zawsze pamięta o humorze, zdrowym rozsądku i odrobinie fantazji. „MÓJ MŁODSZY BRAT” Młodszy brat Zuzanny ma zespół Downa. Chodzi do specjalnego przedszkola. Kolega Zuzanny nazwał go debilem, co Zuzannę zmartwiło i rozzłościło. Bo Zuzanna kocha swojego młodszego brata, choć nie jest taki jak wszyscy, czasem zapomina schować język, a czasem zdarza mu się nie zdążyć do łazienki. Lubi się za to przebierać, ma poczucie rytmu i uwielbia się bawić w wojnę poduszkową. Książka o tolerancji - dowcipna i mądra, wspaniale zilustrowana przez Bogusława Orlińskiego. Zabawy paluszkowe Autor: Krzysztof Sąsiadek Zabawy paluszkowe znane są od wielu pokoleń. W różnych wersjach przenoszone są tradycyjnie z dziadków i rodziców na dzieci i wnuki. Zbiorek zawiera najpopularniejsze z nich, między innymi takie jak "idzie rak", "sroczka" oraz sporo nowych, wymyślonych przez autora (do kilku z nich dołączone są nuty). Zabawy paluszkowe poprawiają sprawność manualną, która jest potrzebna przy wykonywaniu precyzyjnych ruchów ręki (np. przy pisaniu i malowaniu). Są atrakcyjne i proste, mogą okazać się szczególnie przydatne w poczekalni u lekarza, w pociągu i wszędzie tam, gdzie nie mamy innych zabawek. Opowieści do poduszki Autor: Wojciech Widłak Nowy zbiór opowiadanek autora "Pana Kuleczki" świetnie nadaje się do czytania przed snem. Bohaterkami są pewna dziewczynka o imieniu Kasia i pewna niezwykła poduszka. Dlaczego niezwykła? Bo potrafi mówić, a w dodatku domaga się bajek do poduszki. Kasię i jej poduszkę poznajemy dzięki pięknym ilustracjom Agnieszki Żelewskiej. "Opowieści do poduszki" były nominowane w konkursie Książka Roku Polskiej Sekcji IBBY w kategorii literackiej w roku 2009. Pan Kuleczka. Światło Autor: Wojciech Widłak Nieustannie rosnąca popularność bohaterów opowiadań o sympatycznych przyjaciołach sprawiła, iż wesoła gromadka Pana Kuleczki nie tylko doczekała się własnego, bajecznie kolorowego kalendarza, ciekawej strony internetowej , ale też zmusza autorów serii do ciągłej pracy nad kolejnymi tomami! I całe szczęście! W najnowszym tomiku nasza gromadka będzie mieć znów zwykłe-niezwykłe przygody – między innymi zanocuje pod namiotem i rozpocznie podwórkową gimnastykę, Katastrofa natomiast będzie obchodzić urodziny, odbierać tajemnicze telefony razem z Pypciem zastanawiać się nad losem swoich starych ulubieńców. Opowiadania o Panu Kuleczce i jego gromadce poleca Państwa rodzinnej lekturze miesięcznik. Proszę przypomnieć sobie o innych tytułach książek wartych przeczytania. Mam nadzieję , że wspólne czytanie pomoże stawić czoła codziennym problemom a także dostarczy Państwu i waszym pociechom wielu miłych przeżyć, pozytywnych emocji, relaksu , śmiechu . Zachęcam też wszystkich Rodziców do zapoznania się ze Złotą Listą Książek do czytania dzieciom opracowaną na podstawie materiałów źródłowych opracowanych przez Fundację ABC XXI wieku i Cała Polska Czyta Dzieciom. Chętnych Rodziców zapraszam do gr IV po Listę. Małgorzata Wróblewska