Różne typy osobowości w pracy Zaprasza choleryk z domieszką melancholika i sangwinika Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Wiedza o typach osobowości • Poznając swoje mocne i słabe strony mamy wpływ na świadome kształtowanie swojej własnej osobowości, a stając się bardziej tolerancyjnymi dla otaczających nas ludzi, zyskujemy w kontaktach z nimi. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Termin „osobowość" • Zachowuje ono do dziś pewną niejasność i wieloznaczność. • Zainteresowanie różnymi obliczami natury ludzkiej sięga starożytności. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Typologia wg Hipokratesa • Grecki lekarz Hipokrates (460 - 377 p.n.e.) wyróżnił 4 typy temperamentu: 1. flegmatyka, 2. choleryka, 3. melancholika 4. sangwinika. Flegmatyk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • To człowiek odznaczający się mało dynamicznym usposobieniem, nie ulegający gwałtownym emocjom, słabo reagujący na podniety, ale za to wytrwały w działaniu i konsekwentny w uczuciach. • Choleryk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • To urodzony lider. Jest świetnym organizatorem, szybki w działaniu, ukierunkowany na cel. • Ma problemy z uznaniem racji innych, nie liczy się także z uczuciami innych, wyrażając spontanicznie sądy i oceny. • Reakcje choleryka są niewspółmierne do bodźca. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Melancholik • To człowiek o usposobieniu łagodnym, biernym, którego cechuje brak impulsywności, silne, wolno narastające reakcje uczuciowe. Melancholik w działaniu jest mało odporny i co za tym idzie niewytrwały. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Sangwinik • To człowiek o żywym, pogodnym, uczuciowym, aktywnym usposobieniu, wrażliwy, o silnych i szybkich reakcjach. Sangwinik łatwo dostosowuje się do zmiennych warunków życia. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Freud i Jung • W czasach nowożytnych Zygmunt Freud oraz Carl Gustav Jung wyodrębnili i zdefiniowali osobowość. • Pojęcie to używane jest obecnie dla oznaczenia całokształtu dyspozycji i funkcji psychicznych człowieka, wyznaczających jego zachowanie i stanowiących swoistą strukturę. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Freud i Jung • Zdefiniowanie osobowości umożliwiło badanie, przewidywanie i kształtowanie zachowań ludzi w różnych aspektach ich życia, także w aspekcie zawodowym. • Wyróżnili dwa zasadnicze typy osobowości: Ekstrawertyk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Osoba, której zachowanie nacechowane jest pozytywnym zainteresowaniem światem zewnętrznym (bardziej niż własnymi przeżyciami), o aktywności skierowanej na otoczenie, prospołeczną, łatwo nawiązującą kontakty, z ogólną zaradnością i orientacją w realiach rzeczywistości. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Introwertyk • Osoba kierująca uwagę na własne wewnętrzne przeżycia; u introwertyków obserwuje się brak szerszego zainteresowania otoczeniem oraz skłonność do zamykania się w sobie i różnego stopnia izolację od innych. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Niepowtarzalność i cechy wspólne • Z psychologicznego punktu widzenia każdy z nas jest niepowtarzalny, lecz mimo to wykazujemy wiele cech wspólnych, które da się pogrupować właśnie w przedstawione kategorie. • Jesteśmy układanką różnych typów osobowości, ale na pewno jedna spośród nich jest dominującą. • Każdy typ osobowości ma swoje mocne i słabe strony, co widać także w środowisku zawodowym. Sangwinik Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Mocnymi stronami sangwinika w pracy są: duże poczucie humoru, optymizm, przyjazne nastawienie do ludzi, łatwość zyskiwania przyjaciół wśród współpracowników, duże zdolności werbalne, twórczość. • Jego słabościami natomiast może być: zbytnie gadulstwo, brak punktualności w dotrzymywaniu terminów, zapominalstwo, trudności w mówieniu "nie", branie na siebie zbyt wielu obowiązków. Sangwinik Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Jak rozpoznać zewnętrznie sangwinika? Jego ubiór jest najczęściej kolorowy, modny, "na topie", często ekstrawagancki okraszony biżuterią. Ludzie tego pokroju przywiązują wagę do makijażu i modnej fryzury. Sangwinik Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Najważniejszą rzeczą jaką można zrobić dla sangwiników, naszych współpracowników lub przełożonych to obdarzyć ich uwagą i podziwem. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Sangwinik • Jeżeli pracujemy z sangwinikiem nie powinniśmy od niego wymagać zbytniej skrupulatności i porządku, natomiast możemy wykorzystać jego naturalne zdolności w łatwym nawiązywaniu kontaktu z innymi oraz wielką kreatywność. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Obsługując sangwinika Nastaw się na budowanie relacji — im bardziej „zaprzyjaźnisz się” z sangwinikiem, tym więcej będziesz miał profitów z tej znajomości. W czasie rozmowy filtruj to, co mówi — często sedno problemu (np. wymagania) będzie zawoalowane w wypowiedzi. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Obsługując sangwinika W argumentacji skup się na prezentowaniu opinii innych, najlepiej znanych i lubianych osób — liczby nic sangwinikowi nie mówią. Rezultat Waszych rozmów ma być spójny z ogólnymi celami i marzeniami sangwinika, niekoniecznie z pierwotnym celem. Melancholik Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Podstawowym pragnieniem melancholika jest ustawiczne dążenie do doskonałości. • Posiada analityczny umysł, działa wg. planu. Melancholik Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Słabe strony: głębokie depresje, brak spontaniczności, skłonność do skrajności. Wyjątkowo perfekcyjny, dlatego w działaniach potrzebuje więcej czasu. • Źle pracuje pod presją. Trudno go usatysfakcjonować, może wydawać się kapryśny i niewdzięczny. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Melancholik • Credo życiowe: „Jeżeli coś robię, to warto zrobić dobrze". Niestety często obywa się to kosztem upływającego czasu. Emocjonalną potrzebą jest porządek i wrażliwość. • Pragnie doskonałości w życiu zawodowym i uporządkowanego życia osobistego, a także zrozumienia jego wrażliwej natury. Melancholik Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Melancholika łatwo zewnętrznie poznać po elegancji i klasie. Lubi ubrania proste w formie, ale wysokiej jakości. Krój konserwatywny, kolory szare, czarne, stonowane, jednak nienagannie zestawione. • Włosy starannie ułożone, całość idealnie skomponowana z dużą dbałością o szczegóły. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Obsługując melancholika Pamiętaj, że jest oszczędny. Uzasadniając swoje stanowisko, posługuj się faktami, liczbami, danymi, tabelami, a nie opiniami innych. Wiedz, że melancholik „ma czas”, ale na pewno decyzję podejmie. Bądź profesjonalistą w każdym calu (schludny ubiór, odpowiednie umówienie spotkania itp.). Choleryk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Typ osobowości, którego emocjonalną potrzebą jest działanie, a więc praca i osiąganie wyznaczonych celów. • Mocnymi strony: zdecydowanie, aktywność, umiejętność szybkiego rozwiązywania problemów. Choleryk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Słabe strony: arogancja, nerwowość, zbytnia pewność siebie, upór, ale także pewna słabość w kontaktach z innymi. • Oczekuje od siebie i innych całkowitego poświęcenia się celom, które jemu wydają się słuszne. • Chce dominować i ma skłonności do manipulowania ludźmi. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Choleryk • Jak wygląda władczy choleryk? • Nie cechuje go zbytnia dbałość o wygląd. • Ubiera się raczej konserwatywnie, ale aktualnie. Strój ma być funkcjonalny. Choleryk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Pracując z cholerykiem musimy zdawać sobie sprawę, że atmosfera w biurze będzie konkretna, nakierowana na zadania. Szybko sprowadza temat rozmowy na właściwe tory, dając wyraźnie odczuć, że jego czas jest cenny i pora przejść do sedna sprawy. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Obsługując choleryka Pamiętaj, że jest on zorientowany na cele, nie relacje — dąży do określonego wyniku, a nie do nawiązania znajomości. Bądź przygotowany, miej wyznaczone cele, jasno uzasadniaj swoje zdanie. Jeśli argumentujesz, cały czas podkreślaj cele klienta i wyniki, jakie chce osiągnąć. Daj klientowi możliwość wyboru, niech sam zdecyduje. Flegmatyk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Swoim ugodowym usposobieniem wprowadza w pracy spokój i równowagę. • Mocne strony: bezkonfliktowość, opanowanie, rozwaga, stabilność, uprzejmość. • Jest dobrym słuchaczem, doskonale sprawdza się w mediacjach. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Flegmatyk • Słabe strony: upór, niezdecydowanie, odwlekanie decyzji, niezaangażowanie, nie uzewnętrznianie się, niechęć do zmian, zwlekanie z wykonaniem pracy. Flegmatyk Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze • Ceni sobie spokój. Nie dąży do konfrontacji. • Lubi pracować sam i chociaż czasem zwleka z wykonaniem zadania, jest raczej solidny i można na nim polegać. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Flegmatyk • Nadrzędną zasadą flegmatyka jest wygoda, także w ubiorze, a więc preferuje wygodny, nieskrepowany styl. Wybiera łagodne kolory, nic ekstrawaganckiego. • Nie ma ochoty być zauważany. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Obsługując flegmatyka • Nie śpiesz się (ma przecież problem z podejmowaniem decyzji). • Okaż swoją troskę i zadbaj o zbudowanie dobrych relacji z klientem. • Wykaż swoje wyjątkowe zaangażowanie w sprawę i wiarę w jej pozytywne rozwiązanie. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Słowa klucze - dla typu osobowości • W kontaktach (np. w sprzedaży) należy często używać słów, które najszybciej dotrą do danej osobowości. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Słowa klucze - sangwinik • „Kolorowo", „wesoło", „bezpłatnie", „zabawnie", „produkt bogato zdobiony, kolorowy, śmieszny". • Warto zaoferować promocyjną cenę, darmowy prezent. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Słowa klucze - choleryk • „Praktyczne", „porywające", „odważne", „śmiałe", „produkt - usługa rzucające wyzwanie i obiecujące władzę". • Zwróćmy jego uwagę na zwiększoną produktywność. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Słowa klucze - flegmatyk • „Łatwe w użyciu", „proste w obsłudze", „oszczędzające czas", „nie wymagające wysiłku", „dające odprężenie". Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Słowa klucze - melancholik • „Szczegółowe", „intelektualne", „wrażliwe", „systematyczne", „zorganizowane". TYPOLOGIA TEMPERAMENTÓW - podsumowanie CECHY PSYCHOSOMATYCZNE SANGWINIK MELANCHOLIK CHOLERYK FLEGMATYK ŻYCIE UCZUCIOWE WESOŁY SMUTNY ROZDRAŻNIONY ZRÓWNOWAŻONY SIŁA PRZEŻYĆ PSYCHICZNYCH SŁABA SILNA SILNA SŁABA GŁĘBOKOŚC PRZEŻYĆ PSYCHICZNYCH PŁYTKA GŁĘBOKA GŁĘBOKA CZĘŚCIOWO GŁĘBOKA SZYBKOŚĆ REAGOWANIA NA BODŹCE SZYBKO POWOLI SZYBKO POWOLI SILNA SŁABA SILNA SŁABA REAKCJE NA BODŹCE Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Nie ma typów osobowości „lepszych” i „ gorszych”. Każdy typ osobowości może się sprawdzić w określonych zawodach i rolach pełnionych w społeczeństwie. Podstawową zasadą rozwoju osobowości jest poznanie samego siebie, polubienie własnej osoby oraz koncentracja na swoich silnych stronach. Zygmunt Korzeniewski, UM w Jeleniej Górze Nie przekonamy innych do siebie, jeżeli my sami nie będziemy siebie akceptować. Ważną rzeczą jest stałe rozwijanie swojej osobowości poprzez poszukiwanie nowych doświadczeń, analizę sytuacji, w których uczestniczyliśmy, a także wyciąganie wniosków na temat swojego zachowania.