Program Ochrony Środowiska Gminy Sokołów Młp. - mlp.pl

PROGRAM
OCHRONY ŚRODOWISKA
GMINY SOKOŁÓW MŁP.
Sokołów Młp., 2004
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
SPIS TREŚCI:
1.
WSTĘP
CHARAKTERYSTYKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
PRZESTRZEŃ GOSPODARCZO - SPOŁECZNA GMINY
Położenie Gminy i charakterystyka rolnictwa
Stan i struktura ludności
Mieszkalnictwo
Działalność gospodarcza
Szkolnictwo, oświata i wychowanie
Ochrona zdrowia
Komunikacja
SYSTEMY INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ
I GOSPODARKI KOMUNALNEJ
2.2.1 Zaopatrzenie gminy w wodę
2.2.2 Odprowadzanie oraz oczyszczanie ścieków sanitarnych
2.2.3 Ciepłownictwo
2.2.4 Gazownictwo
2.2.5 Elektroenergetyka
2.2.6 Gospodarka odpadami
2.3 ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE GMINY
2.3.1 Warunki fizjograficzne
2.3.2 Warunki gospodarowania
2.3.3 Bogactwa naturalne
2.3.4 Ocena warunków przyrodniczych
3.
STRATEGIA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY I POPRAWY
STANU ŚRODOWISKA
3.1
Wstęp
3.2
Założenia polityki ekologicznej Miasta i Gminy
3.3
POPRAWA JAKOŚCI I OCHRONA ZASOBÓW ŚRODOWISKA
- OBSZAR STRATEGICZNY nr l.
3.3.1 Ochrona i kształtowanie stosunków wodnych - cel strat, nr 1/1
3.3.1.1 Informacje ogólne.
3.3.1.2 Uwarunkowania prawne.
3.3.1.3 Proponowane działania.
3.3.1.4 Wykaz przedsięwzięć i zadań
3.3.2 Gospodarka odpadami - cel strategiczny nr 1/2
3.3.3
Ochrona przed hałasem - cel strategiczny nr l
3.3.4 Ochrona przed polami elektromagnetycznymi - cel strategiczny nr 1/4.
3.3.5 Ograniczenie zanieczyszczeń powietrza i przeciwdziałanie zmianom
klimatu - cel strategiczny nr 1/5.
3.3.6 Przeciwdziałanie poważnym awariom - cel strat, nr 1/6.
3.3.7 Ochrona przyrody i krajobrazu - cel strat, nr 1/7.
2.
2.1
2.2
2.1.2
2.1.3
2.1.4
2.1.5
2.1.7
2.1.7
2.2
3
4
4
4
10
10
10
11
12
12
15
15
16
18
20
20
21
24
24
25
26
26
28
28
28
30
30
30
30
30
32
32
32
33
33
34
34
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
RACJONALNE UŻYTKOWANIE ZASOBÓW ŚRODOWISKA
OBSZAR STRATEGICZNY nr 2
3.4.1 Rozwój energii odnawialnej - cel strat. ½
3 4.2 Ochrona gleb i ziemi oraz rekultywacja terenów zdegradowanych
cel strat. 2/2
3 4.3 Ochrona kopalin - cel strat. 2/3
3.4.4 Ochrona i zrównoważony rozwój lasów - cel strat. 2/4
3.5
WSPÓŁPRACA Z SĄSIEDNIMI GMINAMI
OBSZAR STRATEGICZNY nr 3
3.6
EDUKACJA EKOLOGICZNA, DOSTĘP DO INFORMACJII
POSZERZANIE DIALOGU SPOŁECZNEOG
- OBSZAR STRATEGICZNY nr 4.
4.
ZARZĄDZANIE PROGRAMEM
4.1.
Instrumenty realizacji programu
4.1.1 Instrumenty prawne
4.1.2 Instrumenty ekonomiczne
4.1.3 Instrumenty organizacyjne
4.1.4 Instrumenty edukacyjno-informacyjne
4.2. Kontrola realizacji programu
4.2.1. Monitoring stanu środowiska
5.
ZAŁĄCZNIKI
6.
MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE
3.4
35
35
36
36
36
37
37
38
38
38
40
41
42
43
43
45
45
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
1. WSTĘP
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska1, polityka ekologiczna państwa ma
na celu stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony środowiska (art. 13).
W celu realizacji polityki ekologicznej państwa zarządy województwa, powiatów i gmin
sporządzają swoje programy ochrony środowiska uwzględniając w nich cele
ekologiczne, priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań proekologicznych
oraz środki niezbędne do osiągnięcia ustalonych celów (art. 14 i 17).
Cele ogólne polityki ekologicznej państwa w sferze racjonalnego użytkowania
zasobów naturalnych oraz jakości środowiska określa II Polityka Ekologiczna Państwa
przyjęta przez Radę Ministrów dnia 13.06.2000 roku. Zgodnie z nią nadrzędną wartością
w polityce ekologicznej państwa jest człowiek. Oznacza to, że zdrowie społeczeństwa
jako całości, komfort środowiska, w którym żyją i pracują społeczności lokalne oraz
życie i zdrowie każdego obywatela są głównym kryterium w realizacji polityki
ekologicznej na każdym szczeblu. Dotyczy to więc miejsca pracy i zamieszkania,
szczebla lokalnego, regionalnego i krajowego.
Polityka ekologiczna winna się rządzić pewnymi zasadami, a wśród nich wiodącą,
czyli zasadą zrównoważonego rozwoju. Podstawowym założeniem zrównoważonego
rozwoju jest takie prowadzenie polityki i działań w poszczególnych sektorach gospodarki
i życia społecznego, aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym
trwałe, nie doznające uszczerbku możliwości korzystania z nich zarówno przez obecne
jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości funkcjonowania
procesów przyrodniczych oraz naturalnej różnorodności biologicznej na poziomie
krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą zasady
zrównoważonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych,
ekonomicznych i ekologicznych.
1
Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. 62 poz. 627).
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
2.
CHARAKTERYSTYKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
2.1. PRZESTRZEŃ GOSPODARCZO-SPOŁECZNA GMINY
2.1.1. Położenie Gminy i charakterystyka rolnictwa
Gmina Sokołów Małopolski leży w północnej części powiatu rzeszowskiego.
Zajmuje powierzchnię 134 km2 co stanowi 11 % powierzchni całego powiatu.
Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 19 w kierunku północ – południe
oraz droga wojewódzka nr 875 w kierunku wschód – zachód.
Na terenie gminy jest jedno miasto i 9 wsi. Miasto Sokołów stanowi prawie 12 %
ogólnej powierzchni gminy.
Podział administracyjny gminy przedstawia mapka ( załącznik nr 1 ) .
Niezależnie od podziału administracyjnego gminy Sokołów Młp. wyróżnia się także
podział na sołectwa :
 Sokołów Małopolski,
 Nienadówka,
 Trzeboś,
 Trzebuska,
 Trzebuska - Kąty,
 Górno,
 Wólka Niedźwiedzka,
 Wólka Sokołowska,
 Markowizna,
 Turza.
Gmina ma charakter rolniczy z niewielką ilością zakładów w branży przetwórstwa,
usług i produkcji.
Podział przestrzeni produkcyjnej
Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (WWRPP) dla gminy wynosi
61,1, ale obręby w części północnej gminy wskaźnik ten mają znacznie niższy
np. Markowizna 49,6 i Górno 53,4.
Większość gleb gminy Sokołów Młp. została wytworzona z utworów wodnolodowcowych. W niższych partiach terenu występują gleby starych tarasów
akumulacji wodnej. Na niedużych obszarach w obniżeniach terenowych występują
gleby organogeniczne. Wśród gruntów ornych gminy dominują gleby bardzo lekkie
i bardzo łatwe do uprawy. Stanowią one 82% powierzchni gruntów ornych. Są to
gleby wytworzone z piasków gliniastych i słabo gliniastych. Gleby średnio ciężkie
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
i średnio łatwe do uprawy o składzie mechanicznym wierzchnich warstw glin
lekkich stanowią 18 %.
Około 16 % powierzchni gruntów ornych posiada właściwe warunki wodne dla
rozwoju roślin. Są to gleby kompleksu drugiego oraz czwartego. Gleb okresowo
za suchych jest około 82 % . Są to grunty orne kompleksów piątego, szóstego
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
i siódmego. Gleby okresowo nadmiernie uwilgotnione, kompleks ósmy i dziewiąty,
zajmują 2 % powierzchni gruntów ornych.
Rodzaj występujących gleb na terenie gminy przedstawia mapa Nr 2, które opisuje
legenda do przestrzennej bazy danych glebowych zawierająca:
KOMPLEKSY ROLNICZEJ PRZYDATNOŚCI GLEB
Kompleksy gleb ornych
1 kompleks pszenny bardzo dobry,
2 kompleks pszenny dobry,
3 kompleks pszenny wadliwy,
4 kompleks żytni bardzo dobry ( pszenno-żytni),
5 kompleks żytni dobry,
6 kompleks żytni słaby,
7 kompleks żytni bardzo słaby ( żytnio-łubinowy),
8 kompleks zbożowo-pastewny mocny,
9 kompleks zbożowo-pastewny słaby,
10 kompleks pszenny górski,
11 kompleks zbożowy górski,
12 kompleks owsiano-ziemniaczany górski,
13 kompleks owsiano-pastewny górski,
14 gleby orne przeznaczone pod użytki zielone
Kompleksy trwałych użytków zielonych
1z użytki zielone bardzo dobre i dobre
2z użytki zielone średnie
3z użytki zielone słabe i bardzo słabe
RN Gleby rolniczo nieprzydatne ( nadające się pod zalesienie)
INNE ELEMENTY TREŚCI
Ls lasy
Tz tereny zabudowane ( o zabudowie zwartej ) i tereny osiedlowe
W
wody
WN wody nieużytki
N
nieużytki rolnicze
Wykorzystanie gruntów:
- użytki rolne – 69,5 %,
- lasy – 23 %,
- pozostałe grunty i nieużytki – 7,5 %
Natomiast pogłowie zwierząt gospodarskich wg danych ze spisu z 2002 wynosi:
 bydło 2576 szt. w tym 233 szt. – krowy mleczne,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================

trzoda chlewna 5411 w tym maciory 125 szt..
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Podobnie jak w większości kraju produkcja rolna w gminie oparta jest
na rozdrobnionym, nie wyspecjalizowanym sektorze prywatnym.
Według danych spisu rolnego z 2002 roku w kraju przeciętna powierzchnia
gospodarstwa rolnego wynosi około 9 ha w tym 8,4 ha stanowią użytki rolne.
Natomiast powierzchnia gospodarstwa na terenie gminy Sokołów Młp. nie
przekracza 3 ha. Z tego fakty wynika, że ograniczone jest utrzymanie się
rolników tylko z pracy we własnym gospodarstwie rolnym. Istotnym uzupełnieniem
dochodów jest dla wielu mieszkańców drobna działalność przetwórcza oraz
usługi.
2.1.2.
Stan i struktura ludności
Demografia
Gminę zamieszkiwało na dzień 31 grudnia 2003r. 16 750 osób z tego w poszczególnych
miejscowościach:
Sokołów Młp.
4050 mieszkańców
Nienadówka
2852 mieszkańców
Trzeboś
2435 mieszkańców
Trzebuska
1104 mieszkańców
Trzebuska - Kąty
518 mieszkańców
Górno
2173 mieszkańców
Wólka Niedźwiedzka 1890 mieszkańców
Wólka Sokołowska
678 mieszkańców
Markowizna
430 mieszkańców
Turza
620 mieszkańców
Średnia gęstość zaludnienia wynosiła 125 os/km2. Na 100 mężczyzn przypadało 105
kobiety. W ciągu ostatnich pięciu lat ludność gminy wzrosła o 460 osób czyli średnio
rocznie o 92 osoby. We wszystkich sołectwach nastąpił wzrost ludności. Najwięcej
mieszkańców przybyło w Sokołowie Młp. – 161 osób, Nienadówce – 123 osoby.
Prognoza demograficzna do roku 2010
Prognoza została opracowana w oparciu o zebrane materiały wyjściowe za lata 19941998 w Urzędzie Gminy Sokołów Młp. oraz w Urzędzie Statystycznym w Rzeszowie.
Prognoza jest naukowo uzasadnionym sądem o stanie zjawiska demograficznego
w określonym momencie (okresie) należącym do przyszłości. Ze względu
na jedenastoletni horyzont opracowywania prognozy będą uwzględnione zmiany
ilościowe a także zmiany jakościowe. Prognoza została wykonana metodą statystyczną.
Podstawowe informacje wykorzystane do prognozowania obejmują pięć lat. Główną
przesłanką prognozowania było założenie o istnieniu takiego rozwoju, że prawidłowość
jego zmian jest prawie niezmienna. Taki sposób prognozowania nazywa się
ekstrapolacją.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Zmiany struktury demograficznej w gminie Sokołów Młp.
Na podstawie opisanych powyżej założeń demograficznych do 2010 roku. Według
przygotowanej prognozy liczba ludności gminy Sokołów Młp. wyniesie w 2010 roku od
16.750 osób do 17.150 osób. W każdej wersji prognozy demograficznej przyrost
naturalny na 1000 będzie oscylował w wysokości około 2,3 %. Ludność gminy Sokołów
Młp. będzie się zwiększała tylko dzięki procesom migracji. Saldo migracji będzie się
kształtowało od 50 do 80 osób.
Zmiany ludnościowe będą wielokierunkowe z różną siłą oddziaływania. Duże znaczenie
w strukturze populacji będą miały procesy falowania wyżów i niżów demograficznych
oraz rozmiary spadku urodzeń. W początkowym okresie prognozy największym
zmianom podlegać będą grupy dzieci i młodzieży, ponieważ spadkowa tendencja
urodzeń oddziaływuje na liczbę dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej. Kolejne
subpopulacje osób w wieku edukacji – potencjalni uczniowie szkół ponadpodstawowych
oraz szkół wyższych podlegać będą skutkom niżu demograficznego. Do roku 2010
liczba młodzieży w wieku nauki w szkołach ponadpodstawowych zmniejszy się.
Alternatywą na rynku pracy młodzieży jest kontynuacja kształcenia w szkołach
wyższych. Nabór na wyższe uczelnie będzie szczególnie wysoki do około 2005 roku.
Ważną informacją jest prognoza liczby ludności w wieku produkcyjnym: 18-65 lat dla
mężczyzn i 18-60 lat dla kobiet. Liczba ludności w wieku produkcyjnym zmniejszy się ze
względu na spadek przyrostów młodzieży oraz zasilanie populacji przez mniej liczne
roczniki, pochodzące z okresu niżu demograficznego lat 60-tych. Proces starzenia się
społeczeństwa będzie polegał na wzroście liczby osób najstarszych tj. 66 lat i więcej dla
mężczyzn i 61 lat i więcej dla kobiet. Subpopulacja osób w wieku poprodukcyjnym
będzie stale wzrastać.
Analiza struktury demograficznej w gminie Sokołów Młp. wykazuje, że:
 28,57 % ogółu mieszkańców gminy i miasta Sokołów Młp. jest w wieku
przedprodukcyjnym,
 56,81 % to osoby w wieku produkcyjnym,
 14,62 % to osoby w wieku produkcyjnym,
 w wieku produkcyjnym przeważają mężczyźni – stanowią 53,57 % tej
grupy wiekowej (kobiety 46, 43 %),
 w wieku poprodukcyjnym przeważają kobiety – stanowią 67,13 % tej
grupy wiekowej mężczyźni 32,87 %).
Głównymi czynnikami zwiększenia się tej populacji są spadek urodzeń oraz wydłużenie
średniego trwania życia. W rezultacie opisanych zmian struktura ludności Gminy
Sokołów Młp. w 2010 roku będzie cechowała się spadkiem ludności w wieku
aktywności zawodowej oraz dzieci i młodzieży, a wzrostem ludności w wieku
poprodukcyjnym.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
2.1.3.
Mieszkalnictwo
Nieruchomości zamieszkałe / mieszkania /
W 2002 r. w gminie Sokołów Młp. łączna liczba gospodarstw domowych
wynosiła 4122 w zabudowie jednorodzinnej 3790, pozostałe tj. 332 w
zabudowie jednorodzinnej. W ostatnim okresie czasu obserwuje się
nieznaczny wzrost budowy domów jednorodzinnych. Na terenie gminy
większość zasobów stanowią mieszkania prywatne. Zabudowę wielorodzinną
stanowią bloki na osiedlu północ
w Sokołowie Młp., których właścicielem
jest Spółdzielnia Mieszkaniowa w Leżajsku, gmina Sokołów Młp. posiada
w swoich zasobach 21 mieszkań komunalnych.
2.1.4.
Działalność gospodarcza
W 2003 r. w Urzędzie Gminy Sokołów Młp. zarejestrowanych było 930 firm,
a systemie REGON wg wybranych PKD zarejestrowanych było 784 firmy, które
przedstawiały się następująco:
 przemysł
- 112
 budownictwo
- 91
 handel i sprawy magazynowania i łączność
- 53,
 obsługa nieruchomości
- 32,
 edukacja
- 20,
 ochrona zdrowia i opieka społeczna
- 22,
 inne
- 211
W porównaniu z latami poprzednimi notuje się kilku procentowy wzrost rejestracji
przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą.
Wśród miejscowości tutejszej gminy najwięcej podmiotów rejestruje się
w Sokołowie Młp., Górno, Nienadówka.
Większe podmioty gospodarcze na terenie gminy Sokołów Młp. to:
Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Sokołowie Młp.
ul Sienkiewicza 49,
Gminna Spółdzielnia „SCh” w Sokołowie Młp. ul. K. Wielkiego 12,
Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Sokołowie Młp. ul. Lubelska 56,
F.P.H. „MARKODREW” – s. c. Sokołów Młp. ul. Garncarska 22,
P.H.U. „KAN-POL” Sokołów Młp. ul. Wojska Polskiego 36,
P.P.H. „CERAMIX” Sokołów Młp. ul. Sienkiewicza 29,
P.H.P.U. „ Małopolska” - s. c. Masarnia Sokołów Młp. ul. Okulickiego 10,
Podkarpacka Fabryka Okien „OKNO - RES” S. C. – Sokołów Młp.
ul. Tysiąclecia 17,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
-
2.1.5.
P.P.H. „ KARINA” s. c. Zakład Pończoszniczo - Dziewiarski Sokołów Młp.
ul. Lubelska,
Spółdzielnia Pracy „ CONNECT” w Sokołowie Młp. ul. Sienkiewicza 24
- Zakład Przetwórstwa Tworzyw,
F.P.H.U. „ STYROBUD” , Górno 3,
P.P.H. „JANBO” Sp. z o.o. ul. Lubelska 60,
Zakład Mięsny „ SMAK-EKO” s. c. , Górno 104,
P.P.U.H. „ACCORD” Sokołów Młp. ul. Lubelska 50,
Zakład Mleczarski „NOWOŚĆ”, Trzebuska 91,
Cegielnia „Ceramika Budowlana” , Trzebuska 19,
Cegielnia , Nienadówka 81,
Z.U.P.H. „GWINTMAR” Sokołów Młp. ul. Lubelska 50.
Szkolnictwo, oświata i wychowanie
Oświata na terenie gminy Sokołów Młp. obejmuje przedszkola, szkoły podstawowe,
gimnazja oraz zespól szkół ponad podstawowych.
Przedszkola
W gminie istnieją 4 przedszkola publiczne, które znajdują się w:

Sokołowie Młp.,

Nienadówka Dolna,

Nienadówka Górna,

Górno,
oraz dwa przedszkola niepubliczne ( Ochronki) w Sokołowie Młp. i Nienadówce.
Przy szkołach znajdują się 17 oddziałów klas „0”. W roku szkolnym 2003/2004
w wieku przedszkolnym jest 374 dzieci, co stanowi w stosunku do ogólnej liczby
mieszkańców gminy 2,3 % .
Szkoły podstawowe
Na terenie gminy mamy 7 Zespołów Szkół w następujących miejscowościach:

Sokołów Młp.,
- 849 uczniów,

Trzeboś
- 381 uczniów,

Nienadówka Nr 1
- 301 uczniów,

Nienadówka Nr2
- 209 uczniów,

Górno
- 380 uczniów,

Wólka Niedźwiedzka - 283 uczniów,

Trzebuska
-130 uczniów,
Oraz 5 Szkół Podstawowych:

Trzeboś Nr2
- 79 uczniów,

Trzeboś Nr3
- 75 uczniów,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================

Turza
- 62 uczniów,

Wólka Sokołowska
- 63 uczniów,

Górno Nr2
- 57 uczniów.
Ogólna liczba uczniów na terenie gminy wynosi 2860, co stanowi ok. 17,0 %
ogólnej liczby ludności gminy.
Szkoły średnie i zawodowe
Młodzież w wieku ponad podstawowym uczęszcza do szkół średnich i zawodowych
w Sokołowie Młp., Rzeszowie oraz innych miastach leżących w niedalekiej
odległości od gminy Sokołów Młp. W Sokołowie Młp. do Zespołu Szkół uczęszcza
549 uczniów, z tego do szkół średnich ( Licea, Technika ) 472 uczniów, a do
zasadniczych szkół zawodowych uczęszcza 77 uczniów. Z ogólnej liczby uczniów
ok. 75 % to młodzież pochodzi z terenu gminy Sokołów Młp., pozostała młodzież
dojeżdża z gmin ościennych.
2.1.6.
Ochrona zdrowia
Na terenie gminy Sokołów Młp. działalność w zakresie zdrowotnym prowadzą:
 ZOZ Nr 2 Rzeszów, który obejmuje miejscowości: Sokołów, Turza,
Kąty -Trzebuskie, Nienadówka, Trzebuska oraz część miejscowości: Górno,
Wólka Niedźwiedzka, Wólka Sokołowska i Markowizna,
 NZOZ Sokołów Młp. obejmuje część wsi: Górno, Wólka Niedźwiedzka,
Wólka Sokołowska, Markowizna,
 SPZZOZ „Sanatorium” w Górnie,
 Dom Pomocy Społecznej w Górnie,
 ZOL w Górnie,
 Hospicjum w Górnie,
ZOZ Nr 2 i NZOZ sprawują podstawową opiekę zdrowotną dla mieszkańców całej
gminy, natomiast „ Sanatorium” w Górnie sprawuje opiekę specjalistyczną
w zakresie chorób płuc, jednocześnie znajdujące się w Górnie Hospicjum zajmuje
się opieką paliatywną osób obłożnie chorych. W gminie Sokołów Młp.
zlokalizowane są 4 apteki: Sokołów Młp. - 2 , Nienadówka – 1, Górno –1. W zakresie
specjalistycznej opieki medycznej gmina jest obsługiwana przez szpitale wojewódzkie
w Rzeszowie, Przychodnię Specjalistyczną ZOZ Nr 2, a w godzinach nocnych
Pogotowie Ratunkowe mające bazę transportową w Sokołowie Młp.
2.1.7.
Komunikacja
KOMUNIKACJA DROGOWA
W następstwie reformy administracyjnej kraju zgodnie z art. 52 ustawy z dnia 24 lipca
1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
publicznej w związku z reformą ustrojową państwa / Dz. U. 106/98 poz. 668 / z dniem 1
stycznia 1999 r. nastąpiła zmiana w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach
publicznych, w wyniku czego w kraju wystąpił podział dróg publicznych na następujące
kategorie: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne.
Zgodnie z nowym podziałem dróg publicznych na terenie gminy Sokołów Młp. występują
dogi: krajowe, wojewódzkie, drogi powiatowe , gminne.
Drogi krajowe
Na terenie gminy Sokołów Młp. występuje droga krajowa Rzeszów – Lublin Nr 19,
która jest w zarządzie Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych Oddział Wschodni Biuro
w Rzeszowie o dużym natężeniu ruchu. Prognoza ruchu do roku 2015 wykonana
przez „Trans projekt” Warszawa w 1997 r. przewiduje wzrost ruchu na rozpatrywanym
odcinku w roku 2000 do 17.248 p/d, w roku 2005 do 21329 p/d, w roku 2010 do 25398
p/d a w roku 2015 29445 p/d. szerokość w liniach rozgraniczających 50 m. Szerokość
jezdni 12 m. Odległość budynków z pomieszczeniami na pobyt ludzi 60 m od krawędzi
jezdni a pozostałych budynków 25 m poza terenem zabudowanymi i10 m w terenie
zabudowanym.
Drogi krajowe
administrator
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Rzeszowie
ulica Legionów 20.
Droga Krajowa nr 19 Lublin- Rzeszów
Długość na terenie gminy i miasta
W tym teren miasta
gminy
14. 936
4 .378
10. 558
Drogi wojewódzkie
Droga wojewódzka przebiega w kierunku zachód wschód przez teren gminy
oznaczona jest Numerem 875: Mielec – Sokołów Młp. – Leżajsk również występuje
duże natężenia ruch, a brak wykonanych chodników stwarza zagrożenie dla
zdrowia i życia mieszkańców.
Drogi wojewódzkie
administrator
Podkarpacki Zarząd Dróg Wojewódzkich
w Rzeszowie ul. Rejtana 6
1/ Droga wojewódzka nr 876 Sokołów – Łańcut
Długość na terenie gminy i miasta
W tym teren miasta
gminy
6. 071
1. 694
4. 377
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
2/ Droga wojewódzka nr 875 Mielec – Sokołów - Leżajsk
Długość na terenie gminy i miasta
W tym teren miasta
gminy
14. 371
4. 409
9. 962
Drogi powiatowe
Długość dróg powiatowych na terenie gminy wynosi 49 km. Są to drogi Nr182
Hucisko – Nienadówka – Trzeboś,
Większość dróg powiatowych wymaga remontów, gdyż przebiegają one przez
tereny zabudowane poszczególnych miejscowości co stwarza zagrożenie dla
bezpieczeństwa okolicznych mieszkańców.
Drogi powiatowe
administrator
Zarząd Dróg Powiatowych
w Rzeszowie ulica Sikorskiego 49 c
Lp.
Nr drogi
Nazwa
Przebiega przez
Długość
1.
2.
35105
35106
Górno-Wola Zarczycka
Wola Zarczycka – Wólka Niedźwiedzka
3. 233
1.489
3.
4.
5.
35109
35110
35111
Wólka Łętowska – Górno
Markowizna-Wólka Sokołowska
Górno – Wólka Niedźwiedzka
6.
7.
35115
35116
Trzeboś Dolna – Trzeboś Górna
Trzeboś- Rakszawa - Bosakówka
8.
9.
35120
35182
Trzeboś – Węgliska
Hucisko – Nienadówka – Trzeboś Górna
10.
35369
Korczowiska – Górno
11.
12.
–
35561
35114
Ogółem
Meszne
Od drogi woj. Nr
875 do Woli
Zarczyckiej
Teren lasu
Turza
Górno, Wólka
Sokołowska
Trzeboś
Trzebuska
Dworzysko
Trzeboś Podlas
Nienadówka
Dolna
Markowizna
Duża
Sokołów Młp.
Trzebuska
Głogów Młp. – Sokołów Młp.
Nienadówka – Trzebuska
2.434
7.240
7.123
2.957
3.965
3.423
8.032
2.051
3.248
3.336
48.531
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Drogi gminne
administrator
Urząd Gminy i Miasta w Sokołowie Młp.
Lp.
Nr drogi
Nazwa
Przebiega przez
Długość
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
3533001
3533002
3533003
3533004
3533005
3533006
3533007
Rękaw pod Dworem
Turza przez wieś
Górno przez wieś
Górno - Zaborze
Górno - Dołęga
Sokołów – Kąty Trzebuskie - Budy
Sokołów - Medynia
1.900
1.500
0,500
2.000
2.700
1.500
3.500
8.
3533008
Trzebuska - Dworzysko
9.
10.
11.
12.
3533009
3533010
3533011
3533012
Kąty Trzebuskie - Trzeboś
Wólka Niedźwiedzka przez wieś
Wólka Niedźwiedzka Budy
Górno - Łowisko
Rękaw
Turza Nowa
Górno
Zaborze
Dołęga
Trzeboś Budy
Kąty – Nienadówka
Dolna
Dworzysko, Trzebuska
Podlas
Kąty Trzebuskie
Wólka Niedżwiedzka
Wólka - Budy
Od drogi krajowej nr 19
do Górna
Ogółem
4.900
2.600
4.600
3.100
1.500
30.300
2.2. SYSTEMY INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ I GOSPODARKI
KOMUNALNEJ
2.2.1.
Zaopatrzenie gminy w wodę
Ujęcie i stacja uzdatniania Turza Wólka Niedźwiedzka:
Woda z ujęcia Turza Wólka Niedźwiedzka czerpana jest ze złóż podziemnych
za pośrednictwem studni głębinowych. SUW Turza posiada wydajność 100m 3/h,
woda pobierana jest przez 5 studni głębinowych. SUW Wólka Niedźwiedzka
pobiera wodę z 3 studni głębinowych o wydajności 22 m 3/h. W/w stacje pracują w
systemie pierścieniowym zaopatrując w wodę wszystkich mieszkańców gminy. Sieć
magistralna wynosi 4,6 km; sieć rozdzielcza 148, 0 km; przyłącza 74,5 km; ilość
przyłączy wynosi 3 299 szt.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Właścicielami ujęć i stacji uzdatniania jest gmina Sokołów Młp.. Utrzymaniem
i eksploatacją ujęcia i stacji zajmuje się Zakład Gospodarki Komunalnej
w Sokołowie Młp.
Ze względu na korzystne parametry fizykochemiczne i bakteriologiczne ujmowanej
wody, spełniające zawarte w przepisach wymagania stawiane wodzie do picia, jej
uzdatnianie nie jest konieczne. Stan techniczny obiektów i urządzeń ujęcia jest średni
i pozwala na osiąganie założonych parametrów ilościowych i jakościowych wody
przesyłanej do sieci. Jakość wody na przestrzeni ostatnich lat nie zmienia się. Praca
ujęcia jest częściowo zautomatyzowana i nie wymaga stałej obsługi.
Tereny nie objęte siecią wodociągową
Około 95 % mieszkańców korzysta z sieci wodociągowej, w tym 93 % korzysta
z ujęć w miejscowości Turza i Wólka Niedźwiedzka znajdujących się na terenie
naszej gminy, natomiast około ok. 2 % mieszkańców sołectwa Trzeboś – Podlas
korzysta z ujęcia wody z gminy Rakszawa. Pozostali mieszkańcy tj. ok. 5 %
korzysta z wody z własnych studni, mieszkańcy ci czerpią wodę ze studni ręcznych
oraz studni wyposażonych w pompy i hydrofory. Jakość wody w indywidualnych
studniach przydomowych nie budzi zastrzeżeń pod względem fizykochemicznym, nie
zdarzają się także przekroczenia dopuszczalnych wskaźników zanieczyszczeń
mikrobiologicznych.
2.2.2. Odprowadzanie oraz oczyszczanie ścieków
sanitarnych
Opis ogólnego systemu
Odprowadzanie i unieszkodliwianie ścieków z terenu gminy Sokołów Młp. opiera się
na dwóch systemach odprowadzania ścieków :
-
odprowadzania ścieków siecią kanalizacyjną do
oczyszczalni
ścieków
z miejscowości Sokołów Młp., Górno, Wólka Sokołowska.
systemach indywidualnego gromadzenia i unieszkodliwiania ścieków bytowo
gospodarczych.
Z pierwszego systemu do chwili obecnej nie wszyscy mieszkańcy z wymienionych
miejscowości korzystają z możliwości odprowadzenia ścieków do kanalizacji
sanitarnej. Zakład Gospodarki Komunalnej, który jest administratorem sukcesywnie
przeprowadza kontrole w tym zakresie i dokonuje podłączeń pozostałych
gospodarstw. Drugi system obejmuje pozostałe miejscowości, system ten polega
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
na tym, że w gospodarstwach zlokalizowane są zbiorniki bezodpływowe, które
opróżniane są w miarę potrzeb. Ścieki socjalno-bytowe dowożone są do punktu
zlewnego w oczyszczalni ścieków w Sokołowie Młp.. Gospodarstwa rolne
posiadające obiekty inwentarskie wyposażone są w zbiorniki na gromadzenie
gnojówki , która wykorzystywana jest w formie nawozu płynnego. Łącznie na terenie
gminy Sokołów Młp. według sumarycznych danych oczyszczalnie ścieków oczyściła
w roku 2003 r. 172 000 m3 ścieków, w tym 3000 m3 dowiezione zostało do punktu
zlewnego co w przybliżeniu dawało 472 m 3 na dobę. W bieżącym roku obserwuje
się wzrost liczby przyłączy i dowożonych ścieków do oczyszczalni, a tym samym
ilość ścieków w bieżącym roku i w latach następnych będzie stale wzrastać.
Na terenie gminy prowadzona jest inwestycja budowy kanalizacji sanitarnej
w miejscowości Wólka Niedźwiedzka, natomiast w pozostałych miejscowościach
przygotowywana jest dokumentacja techniczna na wykonanie tego zadania.
Oczyszczalnia ścieków w Sokołowie Młp.
Oczyszczalnia ścieków w Sokołowie Młp. została oddana do użytku w roku 1995. Jest
to mechanicznobiologiczna oczyszczalnia na osadzie czynnym o przepustowości
maksymalnej wynoszącej 1500 m3 ścieków na dobę ( wg pozwolenia wodnoprawnego). Na jej ciąg technologiczny składają się: zlewnia z przepompownią ścieków,
komora reakcji z napowietrzaniem, pompy osadu i zagęszczacz osadu. Oczyszczalnia
ta w 2003 została zmodernizowana. Oczyszczone ścieki odprowadzane są
z oczyszczalni poprzez rów melioracyjny T4 do rzeki Trzebośnica. W wyniku
prowadzonej działalności na oczyszczalni ścieków powstają osady.
Odpady ściekowe wytworzone na oczyszczalni ścieków w Sokołowie Młp.:
1. Rodzaj:
 skratki
kod 190801
 piasek z piaskowca
kod 190802
 ustabilizowany osad ściekowy
kod 190805
 osad SUW z odżelazniania i odmanganiania kod 19099
2. Ilość:



skratki
około 20 t / rocznie
piasek z piaskowca
20 t / rocznie
osad czynny ustabilizowany
200 t / rocznie
 osad z SUW z odżel. i odmang.
2 t / rocznie
Składowanie
Skratki gromadzone są w pojemniku 1100 litrów, przesypywane wapnem
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
i wywożone na składowisko odpadów. Piasek z piaskownika za pomocą
urządzenia typu Dramad ( panel piasku) jest przelewany do worków, gdzie
następuje odciek i składany na poletku ociekowym.Sprasowany osad skalny jest
na terenie oczyszczalni. Na placu składowym zagaszonym o wymiarach 15x15 m
w 3 boksach. Gromadzony jest przez okres 3 miesięcy po czym wywożony jest
na składowisko odpadów. Higienizacja
osadu
jest przeprowadzana wapnem
palonym wysoko reaktywnym. Odpady wytwarzane na oczyszczalni przewożone są
przyczepą
ciągnikową
na
własne
składowisko
odpadów
komunalnych.
Wykorzystywane są jako warstwa przekładowa na składowisku gminnym.
Odpady te powstają na oczyszczalni ścieków w Sokołowie Młp. Zagospodarowanie
tych odpadów staje się obecnie coraz trudniejsze nie tylko ze względu
na wzrastającą ilość, ale także na rosnące wymagania prawne, jakie muszą
spełniać osady ściekowe w przypadku ich wykorzystania.
W oczyszczalni ścieków w Sokołowie Młp. powstaje rocznie 48 Mg osadów
ściekowych.
Opis sieci kanalizacyjnej
Sieć kanalizacji sanitarnej odprowadzająca ścieki na oczyszczalnię w Sokołowie Młp.,
na terenie gminy Sokołowie Młp. pracuje w 100% systemie grawitacyjnym,
z przepompowniami zbiorczymi. Łączna długość tej sieci kanalizacyjnej na terenie
gminy, według stanu na koniec 2003 roku wynosi 48,2 km, przyłącza kanalizacyjne
o długości
łącznej 17,9 km. W miejscowościach skanalizowanych wykonano
do końca 2003 r. 822 przyłącza. Sieć była budowana w latach dziewięćdziesiątych
i wykonana jest w całości z PCV. Stan techniczny sieci ocenić można jako dobry.
Nigdzie nie występują przeciążenia odcinków sieci. Cechą charakterystyczną sieci jest
duża ilość przepompowni ścieków.
Ścieki przemysłowe
Ścieki przemysłowe na terenie gminy Sokołów Młp. występują w bardzo małych
ilościach, ścieki bytowe powstające w zakładach przemysłowych są przesyłane
kanalizacją lub dowożone bezpośrednio do punktu zlewnego na oczyszczalni
ścieków. Ścieki te przetrzymywane są w zbiornikach szczelnie zamkniętych,
nie stwarzając zagrożenia dla środowiska naturalnego. Zakłady te posiadają
spisane stosowne umowy na odbiór i oczyszczanie ścieków.
Zrzut ścieków bez oczyszczenia
Na terenie gminy Sokołów Młp. nie występuje legalny zrzut, bezpośrednio
do odbiorników, ścieków o przekroczonych dopuszczalnych ładunkach zanieczyszczeń.
2.2.3.
Ciepłownictwo
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Opis ogólny systemu
Na terenie Gminy Sokołów Młp. ogrzewanie budynków mieszkalnych, obiektów
użyteczności publicznej i przemysłowych opiera się na indywidualnych systemach
grzewczych oraz scentralizowany system grzewczy. Szacuje się, że na terenie
gminy systemy grzewcze pod kątem spalania paliw stanowią:
 ogrzewanie węglowe i drewnem  ok. 65 %,
 ogrzewanie gazem ziemnym  ok. 30 %,
 ogrzewanie gazem butlowym  ok. 2 %,
 ogrzewanie olejem opałowym  ok. 3 %,
System grzewczy scentralizowany występuje w Sokołowie Młp. na osiedlu „północ”,
którego zarządcą jest Spółdzielnia mieszkaniowa w Leżajsku. Na terenie gminy nie
występują zorganizowane systemy ogrzewania budynków z wykorzystaniem energii
źródeł odnawialnych. Również brak danych co do wykorzystania takich źródeł w
ogrzewaniu indywidualnych budynków mieszkalnych i gospodarstw.
Gmina Sokołów Młp. nie dysponuje programem zaopatrzenia gminy w ciepło.
Charakterystyka systemów grzewczych w budynkach indywidualnych
Rozpatrując stan systemów grzewczych na terenie gminy Sokołów Młp., należy
podkreślić, iż z racji na ich indywidualny charakter, gmina ma ograniczone możliwości
bezpośredniego wpływania na stosowane przez prywatnych inwestorów rozwiązania.
W ostatnim czasie w Polsce południowowschodniej daje się zauważyć zjawisko
odchodzenia, szczególnie w okresach jesiennozimowym i zimowowiosennym,
od ogrzewania budynków gazem i węglem, ze względu na wysokie dla wielu
mieszkańców domów koszta stosowania tych systemów ogrzewania. Tak więc pomimo,
że teoretycznie budynek wyposażony jest np. w kocioł gazowy czy węglowy, właściciel
często używa jako opału odpadów drzewnych i drzewno pochodnych, a często niestety
także innego rodzaju dających się spalić odpadów. Szczególnie niebezpieczne jest tu
spalanie tworzyw sztucznych i substancji przemysłu chemicznego (żywice syntetyczne,
kleje, itp.) ze względu na emisję silnie toksycznych i rakotwórczych substancji. Tak więc
opisany udział procentowy poszczególnych paliw stosowanych do ogrzewania może
wyglądać nieco inaczej w okresach przejściowych.
Charakterystyka systemów grzewczych w dużych obiektach i budynkach
użyteczności publicznej
Na terenie gminy 17 obiektów użyteczności publicznej (szkoły, przedszkola i inne)
wyposażone są kotłownie:

4 opalane jest węglem,

2 opalane piecami kaflowymi,

11 kotłowni gazowych
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Dodatkowo, w pojedynczych administrowanych przez gminę obiektach stosuje się
jeszcze ogrzewanie piecowe. Generalnie władze gminy Sokołów Młp. dążą do zamiany
kotłowni węglowych na kotłownie gazowe w obiektach, które leżą w ich gestii. Stąd
analizując stan techniczny kotłowni w tego typu obiektach można ogólnie stwierdzić, że
jest on średni lub zły w przypadku kotłowni węglowych i bardzo dobry lub dobry
w przypadku kotłowni gazowych. Sukcesywna zamiana, (połączona z remontem
obiektów)
kotłowni węglowych na gazowe powoduje dość znaczący spadek
zapotrzebowania
na koks i węgiel w obiektach gminnych.
Generalnie modernizowane kotłownie, tak w obiektach gminnych, jak i innych instytucji
i osób prywatnych, przechodzą na opalanie gazem ziemnym. Ogrzewanie olejem
opałowym nie jest w gminie Sokołów Młp. rozpowszechnione, co wiąże się z istnieniem
stosunkowo dobrze rozbudowanej i łatwo dostępnej sieci gazowej na terenie gminy.
2.2.4.
Gazownictwo
Zaopatrzenie w gaz ziemny
Gmina Sokołów Młp. zasilana jest w gaz ziemny wysoko metanowy z sieci krajowej.
Na terenie gminy zlokalizowana jest jedna stacja redukcyjno-pomiarowa
w miejscowości Nienadówka, długość sieci wynosi ok. 56 km z tego 15 %
stanowią przyłącza, około 80 % gospodarstw domowych n posiada przyłącza
gazowe. Tak dobre wyposażenie w sieć gazową ma istotny wpływ na stan
środowiska. Powszechne korzystanie z gazu, jako źródła energii obniża także
w sposób znaczący ilość odpadów, jakie zawsze towarzyszą przetwarzaniu paliw
stałych na energię. Siecią gazową objęte są wszystkie miejscowości gminy. Do sieci
gazowniczej podłączonych jest ok. 80% gospodarstw. Sieć budowana była w latach
dziewięćdziesiątych w układzie pierścieniowopromienistym. Zakład Gazowniczy
w Rzeszowie jako właściciel sieci finansuje z własnych środków rozbudowę, utrzymanie
i modernizację sieci gazowniczej w gminie.
Analizując stopień pokrycia zapotrzebowania na gaz w poszczególnych
miejscowościach gminy Sokołów Młp., należy stwierdzić, że na przeważającym
obszarze gminy jest on wystarczający. Średnice sieci oraz ciśnienia w niej panujące
pozwalają na dostarczenie do odbiorców gazu ziemnego o właściwych parametrach.
Zaopatrzenie w gaz płynny
Szacuje się, że na terenie gminy Sokołów Młp. ok. 15% mieszkańców korzysta z gazu
płynnego zbiornikowego i butlowego. W okolicach gminy działa co najmniej kilku
dystrybutorów gazu płynnego. Gaz ten, na terenie gminy Sokołów Młp. używany jest do
celów bytowych i grzewczych. Szacuje się, że wielkość sprzedaży gazu płynnego na
terenie gminy Sokołów Młp. na przestrzeni ostatnich lat, ma tendencję spadkową. Gaz
płynny wykorzystywany jest przede wszystkim w gospodarstwach o niższych
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
dochodach, osób samotnie mieszkających oraz tych od których sieć rozdzielcza
jest oddalona znacznie.
2.2.5
Elektroenergetyka
Źródła energii elektrycznej
Siecią przesyłową zarządzają Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., natomiast siecią
rozdzielczą 33 przedsiębiorstwa energetyczne dystrybucyjne, w tym Rzeszowski Zakład
Energetyczny S.A.
Główny Punkt Zasilania Sokołów Młp. ( GPZ), zasilany jest dwoma liniami
energetycznymi:

110 kV z Leżajska,

110 kV z Widełki.
Z GPZ Sokołów Młp. energia elektryczna rozprowadzana jest do stacji miejskich
i wiejskich za pośrednictwem lini 15 kV. Ze stacji transformatorowych energia
elektryczna doprowadzana jest do gospodarstw rolnych oraz zakładów pracy
zlokalizowanych na terenie gminy. GPZ Sokołów Młp. sprawuje kontrolę nad
prawidłowością wykorzystywania energii elektrycznej oraz wykonuje bieżące
naprawy powstałe w wyniku awarii.
2.2.6.
Gospodarka odpadami
Organizacja systemu, opis ogólny systemu
Wywóz nieczystości stałych (odpadów) realizowany jest przez Zakład Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej w Sokołowie Młp.. Zakład ten obsługuje zarówno
gospodarstwa domowe jak również zakłady produkcyjne. Usługi te świadczone
są na podstawie zawartych umów. ZGKiM zapewnia w/w odpadów poprzez
dostarczenie do gospodarstw domowych i instytucji pojemników typu L – 110 oraz
pojemników L- 1100. Odpady odbierane są zgodnie
z ustalonym w umowie terminie w danym miesiącu. ZGKiM dysponuje sprzętem
do zbioru odpadów:
- samochody – Jelcz SM ( 200)
- Star Kontener ( KP7)
- Pojemniki L - 1100 – 40 szt.,
- Pojemniki L –110 - 1610 szt.,
Na chwilę obecną na ogólną liczbę 4100 gosp. dom. spisano umów 1306 oraz
300 umów z przedsiębiorcami ( małe podmioty gospodarcze ).
W 2003 r. na terenie gminy Sokołów Młp zebrano ok. 1800 Mg odpadów
komunalnych. Odpady komunalne zebrane z gospodarstw domowych oraz
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
zakładów pracy składowane są na gminne składowisko odpadów w Sokołowie
Młp..
W 2003 r. rozpoczęto zbiórkę odpadów segregowanych. Selektywną zbiórkę
odpadów prowadzono w szkołach na terenie gminy w tzw. „ Gniazdach
Recyklingowych”.
„ Gniazda Recyklingowe” zlokalizowane są w następujących szkołach
na terenie Gminy:
1. Zespół Szkół w Górnie
2. Zespół Szkół w Sokołowie Młp
3. Zespół Szkół w Nienadówce Nr 2
4. Zespół Szkół w Trzebosi
5. Zespół Szkół Nr 1 w Nienadówce
6. Szkoła Podstawowa w Turzy
7. Zespół Szkół w Wólce Niedźwiedzkiej
Gniazda Recyklingowe zostały wyposażone w następujące pojemniki: na szkło
kolorowe, na szkło bezbarwne, na makulaturę, na plastiki, na metale.
Zgodnie z art. 3.2. pkt. 6 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach, to na Gminach spoczywa obowiązek organizacji
selektywnej zbiórki odpadów, segregacji, magazynowaniu odpadów komunalnych
w tym niebezpiecznych przydatnych do odzysku.
Gmina
w tym zakresie współpracuje z przedsiębiorcami podejmującymi
działalność w zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadów.
Pozwolenie na prowadzenie w/w działalności na terenie tut. Gminy posiadają
m.in. :
1. Zakład Remontowo-budowlany AMBROŻY s j w Warszawie,
2. Zakład Pracy Chronionej ZAGRODA w Strzyżowie,
3. Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Sokołowie Młp,
4. Przedsiębiorstwo Robót Termoizolacyjnych i Antykorozyjnych „TERMOEXPORT”
w Warszawie,
5. Przedsiębiorstwo ALGADER HOFMAN Sp. z o.o. w Warszawie,
6. Przedsiębiorstwo KERMAM Marek Sówka, Wrocław,
7. Przedsiębiorstwo AWAS SERWIS Sp. z o.o. w Warszawie,
8. Zakład Usługowo-produkcyjno- handlowy „ARAB” Jan Fiedeń Brzozów,
9. Przedsiębiorstwo PHU „ GRAMA” Łańcut
10. Usługi transportowe - Józef Grzesiakowski, Nienadówka
11. Centrum Gospodarki Odpadami azbestu i recyklingu CARO w Zamościu
12. Firma Budowlana Perfekt –„ PANTEON II”, Stanisław Więcek, Łukawiec
13. Przedsiębiorstwo Budownictwa Lądowego MJ Sp. z o.o. w Regułach
14 . Firma Handlowo-usługowa BALTAZAR – Robert Piela, Trzebuska.
Odpady ( baterie i przepracowane oleje)
W
gminach
współpracujących
ze
Związkiem
Komunalnym
„WISŁOK”, został
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
stworzony „ Podkarpacki system selektywnej zbiórki zużytych bakterii”, w którym
uczestniczą szkoły podstawowe, gimnazja zrzeszone
w Z.K. „ WISŁOK”.
W 2003 r. w/w zbiórce baterii uczestniczyło:
8 Szkół podstawowych
4 Gimnazjów
Zebrano łącznie 334,4 kg zużytych baterii, które zostały odebrane
przez PHU
„EKO-TOP” do dalszej utylizacji. W akcji tej uczestniczyło 1209 uczniów z wyżej
wymienionych szkół.
Zgodnie z zawartą umową firma ta zakupiła pojemniki o pojemności 10 I,
specjalnie oznakowanych (załącznik nr 4 ). Zbiórka w tym systemie będzie
prowadzona w dalszym ciągu w ramach konkursu „ Łowcy baterii”.
W 2003 r. na terenie gminy wdrażanie zbiórki przepracowanych olejów w ramach
„ Podkarpackiego Systemu Zbiórki Olejów Przepracowanych”, we współpracy
ze Z.K. „WISŁOK” i Konsorcjum Olejów Przepracowanych – Organizacja Odzysku
S.A. - Jedlicze”.
Obowiązek organizacji zbiórki olejów przepracowanych wynika z:
- ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13.09.1996 r.,
- ustawy o odpadach z dnia 27.04.2001 r.,
- ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi
odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej z dnia 11.05.2001r.
oraz prawo do Unii Europejskiej tj.:
- Dyrektywa Rady nr 75/439 z dnia 16.06.1975 r.,
- Dyrektywa Rady nr 87/191 z dnia 22.12.1986 r..
Mówiąc o potrzebie tworzenia systemu zagospodarowania odpadów, w tym
obowiązku organizowania przez gminy selektywnej
zbiórki i segregacji olejów
przepracowany oraz współdziałanie z przedsiębiorcami podejmującymi działalność
w zakresie zagospodarowania tych odpadów.
Schemat funkcjonowania tego systemu przedstawia załącznik nr 5 (schemat
funkcjonowania wojewódzkiej sieci olejów odpadowych przepracowanych ).
Na terenie gminy Sokołów Młp. gminy punkt zlewu olejów przepracowanych
znajduje się w Stacji Kontroli Pojazdów ( załącznik nr 6) Spółka z o.o. „JANBO”
Sokołów Młp. ul. Lubelska 60 .
Zebrane oleje przekazywane są do dalszej obróbki.
Proces regeneracji zużytych olejów jest najkorzystniejszy z punktu ekologii.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami w przyszłości na terenie każdej
gminy
muszą powstać Gminne Punkty Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych tzw.
„GPZON- y ”, w których każdy mieszkaniec będzie mógł oddać różne odpady
niebezpieczne np. baterie, świetlówki, opakowania po lakierach i wszystkie oleje
odpadowe.
Na terenie gminy w systemie REGON wg. wybranych PKD zarejestrowanych jest:
1. przemysł
2. budownictwo
3. handel i sprawy
- 112
- 91
- 243
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
4. transport gospodarka magazynowa i łączność - 53
5. obsługa nieruchomości
- 32
6. edukacja
- 20
7. ochrona zdrowia i opieka społeczna
- 22
8. inne
- 211
--------------------------------------------------------------------------Razem :
784
Odpady azbestowe i przemysłowe
Bardzo ważnym problemem na terenie gminy są odpady azbestowe.
Odpady azbestowe powstają podczas różnego rodzaju
prac remontowo –
budowlanych związanych z wymianą pokryć dachowych oraz elewacji wykonanych
z wyrobów azbestowo – cementowych.
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, azbest jest uznany
za substancję stwarzającą szczególne zagrożenie dla środowiska. Odpady
azbestowe są przekazywane do unieszkodliwiania poprzez składowanie.
Wg
„ Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających stosowanych
na terytorium Polski”, warunkiem powodzenia programu jest w miarę dokładne
oszacowanie
potrzeb i dokonanie właściwej oceny kosztów usuwania tych
odpadów.
Ze względu na bardzo rozproszony charakter źródła występowania tych
substancji, trudno ocenić rzeczywiste potrzeby gminy w tym zakresie.
- Dużym problemem dla gminy są odpady związane z dystrybucją
i stosowaniem pestycydów w rolnictwie.
Z analizy stanu wynika, że na terenie gminy nie ma złożonych
przeterminowanych środków chemicznych w tzw. „mogielników”.
- Kolejnym problemem są wycofane z eksploatacji pojazdy, które stanowią
duże zagrożenie dla środowiska ze względu na zawartość metali w tym metali
ciężkich, olejów, płynów chłodniczych, akumulatorów,
a także zużytych opon, szkła i tworzyw sztucznych.
Większość elementów wchodzących w skład wycofanych z eksploatacji pojazdów
ma wartość surowców wtórnych. Niezbędny jest więc recykling tych materiałów,
pozwalających na odzyskanie tych składników użytecznych.
Na terenie Gminy
brak jest zarejestrowanych podmiotów gospodarczych
prowadzących działalność w zakresie zbiórki tych odpadów.
Zgodnie z „PPGO” na terenie Gminy Sokołów Młp. oszacowano powstawanie
odpadów przemysłowych.
Ilość powstających odpadów przemysłowych na terenie gminy.
Gałąź przemysłu
Gmina
Wyszczegól
nienie
Liczba
zatrudnionych
Tekstylny Drzewny
Spożywczy
I
I
odzieżow meblowy
y
164
64
163
Papiernic
zy i
poligrafic
zny
Chemi
czny
1
208
Kamienia
rski,
ceramicz
ny
szklarski
49
Metalurgicz
ny
Inne
93
80
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Wskaźnik
[kg/rok]
Sokołów Młp
1400
750
1000
1800
1150
4000
750
600
230
48
163
2
240
196
70
48
Ilość
wytw.
Odpadów
[Mg]
2.3. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE GMINY
2.3.1. Warunki fizjograficzne
Obszar miasta i gminy jest wydzieloną administracyjnie częścią przestrzeni
geograficzno - przyrodniczej, a więc stan oraz funkcjonowanie środowiska
przyrodniczego tej jednostki podziału terytorialnego jest w dużej mierze
fragmentem wzajemnych powiązań przyrodniczych z bliższym i dalszym
otoczeniem. Gmina Sokołów Młp. położona jest w Kotlinie Sandomierskiej,
obejmując fragment Płaskowyżu Kolbuszowskiego, o mało urozmaiconym
ukształtowaniu powierzchni. Wody powierzchniowe odprowadzane są z części gminy
poprzez rzekę Trzebośnicę do Sanu, z części obszaru rzeką Turką poprzez rzekę
Łęg do Wisły, z części przez rzekę Świerkowiec do Wisłoka ( załącznik nr 3 mapa topograficzna gminy Sokołów Młp.).
Północno – zachodnia część gminy leży w zasięgu Sokołowsko –
Wilczowolskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu obejmującego ok. 13 % jego
powierzchni, a wschodnia część w zasięgu Brzózańskiego Obszaru Chronionego
Krajobrazu, obejmując około 12 % powierzchni tego Obszaru.
Łącznie ochroną krajobrazową prawnie ustanowioną, objęta jest 1/3 ogólnej
powierzchni gminy.
W sąsiedztwie gminy nie występują obiekty, które wpływałyby niekorzystnie na
stan środowiska przyrodniczego.
Do czynników klimatycznych wpływających najsilniej na produkcję rolniczą należą:
światło, temperatura i opady. Występują one w ścisłym powiązaniu, oddziaływując
na siebie.
Dane charakteryzujące gminę Sokołów Młp. pochodzą ze stacji meteorologicznej
Rzeszów – Jasionka. Średnia roczna dobowa temperatura powietrza wynosi 7,8 0
C / dane z 5 lat/. W ścisłej korelacji z temperaturą występują zachmurzenia.
Wpływa ono na zmniejszenie natężenia promieniowania słonecznego, obniża więc
maksimum temperatury,
a utrudniając promieniowanie ziemskie w nocy podwyższa minimum temperatury
powietrza.
Wartość śr. rocznego zachmurzenia w skali od 0 do 10 wynosi 5,4.
Średnia roczna prędkość wiatrów wynosi 3,3 m/s. są to wiatry słabe. Średnio
rocznie występuje 6 dni z ciszą. Najcichszym m-cem jest sierpień z 12 dniami
ciszy.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Na badanym terenie średnia suma rocznych opadów kształtuje się w granicach
732 mm.
Warunki
hydrologiczne,
konieczność
ochrony
głównych
zbiorników
wód
podziemnych dotyczą miejscowości Turza i Wólka Niedźwiedzka. / 2 ujęcia wód
podziemnych/.
W miejscowości Turza woda pobierana jest z 5 studni głębinowych o wydajności
łącznej 100 m3 /h. Natomiast w miejscowości Wólka Niedźwiedzka woda
wydobywana jest z 3 studni głębinowych o łącznej wydajności 22 m3/ h. Wyżej
wymienione stacje pracują w systemie pierścieniowym i zlokalizowane są w strefie
ochronnej.
2.3.2. Warunki gospodarowania
Podobnie jak w większości kraju produkcja rolna w gminie oparta jest
na rozdrobnionym, nie wyspecjalizowanym sektorze prywatnym.
Według danych spisu rolnego z 2002 roku w kraju przeciętna powierzchnia
gospodarstwa rolnego wynosi około 9 ha w tym 8,4 ha stanowią użytki rolne.
Natomiast powierzchnia gospodarstwa na terenie gminy Sokołów Młp. nie
przekracza 3 ha. Z tego fakty wynika, że ograniczone jest utrzymanie się
rolników tylko z pracy we własnym gospodarstwie rolnym. Istotnym uzupełnieniem
dochodów jest dla wielu mieszkańców drobna działalność przetwórcza oraz
usługi. Taki charakter małych miejscowości wywiera istotny wpływ na rodzaj oraz
ilość odpadów, powstających
w tych gospodarstwach. Potencjał gospodarczy tworzą przede wszystkim małe
i średnie przedsiębiorstwa z branży: przetwórstwa mięsa i mleka, meblarskiej
i metalowej. / m. in. /. Dynamicznie rozwijają się usługi. Wśród podmiotów
gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON najliczniejszą grupę stanowią
podmioty osób fizycznych.
Podział ten został
przedziałach:
≤9
≥ 10 ≤ 49
≥ 50
przedstawiony wg liczby pracujących osób w następujących
- 721
- 41
- 7
-----------------------------------------------
OGÓŁEM:
- 769
W gminie powstaje w skali roku ok. 340 tyś m3 ścieków przemysłowych
i komunalnych odprowadzanych do wód powierzchniowych lub do ziemi,
wymagających
oczyszczenia. Z tej ilości oczyszczane jest ok. 106,5 tyś m 3
w systemie kanalizacji sanitarnej i dowożone do punktu zlewnego oczyszczalni
ścieków jest 3500 m3 co stanowi ok. 110 tyś m3.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
W gminie średnio wytwarzanej jest ok. 7080 m3 odpadów komunalnych, które
składowane są na składowisku w Sokołowie Młp.. Powierzchnia składowa
wszystkich komór wynosi 1,45 ha2 , a pojemność tego składowiska wynosi 40 tyś
Mg .
2.3.3. Bogactwa naturalne
Na obszarze gminy Sokołów Młp. zlokalizowane są dwie cegielnie, które czerpią
surowiec do produkcji cegły z lokalnych wyrobisk. Na terenie gminy występują
na niewielkim obszarze złoża gazu ziemnego, które eksploatowane są przez
Kopalnię Gazu Ziemnego „ Żołynia”. Występują również duże pokłady piasku,
jednak do chwili obecnej nie podjęto żadnych decyzji dotyczących wydobycia
i eksploatacji.
2.3.4. Ocena warunków przyrodniczych
Większość obszaru gminy posiada bardzo dobre warunki lokalizacji zabudowy. Warunki
glebowe na terenie gminy nie sprzyjają w prowadzeniu gospodarstw o wysokiej
produkcji towarowej. Strona północna gminy Sokołów Młp. posiada bardzo słabe
gleby, które w znacznym stopniu pozwalają na rozbudowę, natomiast część
południowa gminy posiada gleby lepsze co pozwala na prowadzenie działalności
rolniczej. Około 800 ha na terenie gminy kwalifikuje się do wykonania zalesień,
zwiększenie lesistości przyczyni się do polepszenia warunków przyrodniczych.
Istnieją na terenie gminy obszary zalewowe, które występują szczególnie
w okresie wiosennych i jesiennych. Tereny te występują w dolinie rzek
Trzebośnicy i Olechowca, które ze względu na właściwości nośne gruntów
i warunki klimatyczne nie są wskazane pod zabudowę. Dla poprawnego
funkcjonowania Sanatorium w Górnie konieczna jest ochrona lasów otaczających
to sanatorium. Dla zapewnienia dobrych warunków klimatycznych w obrębie
sanatorium
niewskazana
jest budowa
dużych
zakładów
produkcyjnych,
stwarzających zagrożenie dla środowiska naturalnego
Aktualnie większość płynących przez obszar gminy cieków prowadzi wody znacznie
zanieczyszczone, głównie bakteriologicznie. Jedynie pełna regulacja problemu ścieków
bytowych i gospodarczych wpłynie na poprawę czystości wód w ciekach.
Z
przeprowadzonych
analiz
brak
średniorocznych
przekroczeń stężeń
zanieczyszczeń powietrza takich jak: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, chrom,
ołów, kadm oraz pył zawieszony i jednocześnie
występująca koncentracja
zanieczyszczeń komunikacyjnych wzdłuż drogi krajowej i dróg wojewódzkich
oraz z palenisk domowych zwłaszcza w okresie grzewczym.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
3.
STRATEGIA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCHRONY l POPRAWY
STANU ŚRODOWISKA
3.1
Wstęp
Działania w zakresie ochrony środowiska prowadzone będą w obrębie
określonych obszarów strategicznych wymienionych pod względem ważności dla
realizacji Programu według następującej kolejności:
1. ochrona zasobów i poprawa jakości środowiska,
2. racjonalne użytkowanie zasobów środowiska,
3. współpraca z sąsiednimi gminami,
4. edukacja ekologiczna, dostęp do informacji i poszerzanie dialogu
społecznego
Obszary strategiczne, w zależności od dziedziny, w swoim zakresie obejmują
określoną ilość celów strategicznych w ramach, których wyznaczone zostały cele
długookresowe i krótkookresowe oraz określone działania inwestycyjne i nie
inwestycyjne, zapewniające osiąganie przyjętych celów.
Cele strategiczne oraz zawarte w ich ramach cele długookresowe i
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
krótkookresowe wymienione są w programie w kolejności określonej priorytetami
wynikającymi ze stopnia ważności i pilności tych celów dla realizacji zadań w obrębie
danego pola strategicznego.
Zasada kolejności, ważności i priorytetów odnosi się również do działań
inwestycyjnych i nie inwestycyjnych sformułowanych dla realizacji poszczególnych
celów długo i krótkookresowych.
Działania w zakresie ochrony środowiska powinny być powiązane z
możliwościami rozwojowymi powiatu. Przyjęte w strategii cele i kierunki działań
uwzględniają cele i kierunki działań określone w „Polityce ekologicznej państwa na lata
2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010” skoordynowane są z
dokumentami strategicznymi i sektorowymi opracowanymi w województwie
podkarpackim i w Sędziszowie Małopolskim tj.:
a)„Planem zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego”,
b)„Programem ochrony środowiska dla województwa podkarpackiego”,
c)„Planem gospodarki odpadami dla Gminy i Miasta Sokołów Małopolski”,
d)„Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Gminy i Miasta
Sokołów Małopolski”
3.2
Założenia polityki ekologicznej Miasta i Gminy
Działania i przedsięwzięcia w zakresie ochrony środowiska w Gminie i Mieście
Sokołów Małopolski zmierzają w kierunku poprawy stanu środowiska, racjonalnego
gospodarowania zasobami, w tym ograniczenia materiałochłonności, wodochłonności,
energochłonności i emisji zanieczyszczeń. Strategicznym celem polityki ekologicznej
jest ograniczenie szkodliwych czynników wpływających na zdrowie i zapobieganie
zagrożeniom zdrowia. Dlatego bardzo duże znaczenia ma poprawa jakości wody do
picia, poprawa stanu powietrza atmosferycznego, ochrona przed chemicznym
zanieczyszczeniem gleb i wód gruntowych, odpady komunalne i przemysłowe, hałas,
promieniowanie elektromagnetyczne, zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom
środowiska.
Obszar Strategiczny nr 1 „Ochrona i poprawa jakości środowiska”
Cele strategiczne:
1. Ochrona i kształtowanie stosunków wodnych - zapewnienie najlepszej jakości
wód, w tym utrzymanie ilości wody na poziomie zapewniającym równowagę
biologiczną oraz ochronę przed powodzią.
2. Gospodarka odpadami - ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów oraz
wdrożenie nowoczesnego systemu ich wykorzystywania i unieszkodliwiania.
3. Ochrona przed hałasem - Zmniejszenie uciążliwości hałasowej w środowisku
4. Ochrona przed polami elektromagnetycznymi: Skuteczna ochrona ludzi i
środowiska przed promieniowaniem elektromagnetycznym.
5. Ograniczenie zanieczyszczeń powietrza i przeciwdziałanie zmianom klimatu zapewnienie
wysokiej
jakości
powietrza,
spełniającego
wymagania
ustawodawstwa Unii Europejskiej oraz redukcji emisji gazów cieplarnianych i
niszczących warstwę ozonową powietrza.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
6.
Przeciwdziałanie poważnym awariom i zapewnienie bezpieczeństwa
chemicznego i biologicznego.
7. Ochrona przyrody, krajobrazu - doskonalenie systemu obszarów chronionych.
Obszar Strategiczny nr 2 „Racjonalne użytkowanie zasobów środowiska.”
Cele strategiczne:
1.
Rozwój energetyki odnawialnej, optymalne wykorzystanie jej zasobów i
tworzenie rynku na nowe technologie.
2.
Zapewnienie
najlepszej jakości
gleb,
rekultywacja terenów
zdegradowanych głównie zawiązanych z eksploatacją piasków, żwirów i iłów w
celu ich włączenia do zagospodarowania oraz racjonalne wykorzystanie ziemi.
3. Ochrona i zrównoważony rozwój lasów oraz regulacja lesistości.
Obszar Strategiczny nr 3 ..Współpraca z sąsiednimi gminami”
Obszar Strategiczny nr 4 „Edukacja ekologiczna, dostęp do informacji i
poszerzanie dialogu społecznego.”
3.3 POPRAWA JAKOŚCI l OCHRONA ZASOBÓW ŚRODOWISKA OBSZAR STRATEGICZNY nr 1.
3.3.1 Ochrona i kształtowanie stosunków wodnych - cel strat, nr 1/1
3.3.1.1 Informacje ogólne.
Cel ten zakłada zapewnienie najlepszej jakości wód, w tym utrzymanie ilości
wody na poziomie zapewniającym równowagę biologiczną i ochronę przed powodzią.
Oznacza to, że:
1) wody powierzchniowe i
podziemne powinny pozostawać w stanie
ukształtowanym przez przyrodę i jednocześnie, na wyznaczonych odcinkach lub
akwenach być przydatne do: wykorzystania w zbiorowym zaopatrzeniu w wodę
do picia, celów kąpielowych, bytowania ryb łososiowatych lub przynajmniej
karpiowatych - cel ten powinien być osiągnięty do 2014 r.,
2) należy zapewnić co najmniej 75% poziom usuwania miogenów w wodach
powierzchniowych,
3) należy dokonać modernizacji, rozbudowy i budowy systemów odprowadzania
i oczyszczania ścieków,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
4) należy dążyć do zwiększenia stopnia zabezpieczenia przed powodzią
3.3.1.2 Uwarunkowania prawne.
Główną regulacją prawną wynikającą z prawa polskiego, odnoszącą się do
szeroko rozumianych zagadnień gospodarki wodnej i ochrony wód są ustawy: „Prawo
wodne" z dnia 18 lipca 2001 r. oraz „Prawo ochrony środowiska" z dnia 27 kwietnia
2001 r. oraz szereg rozporządzeń wykonawczych do wymienionych ustaw (z
późniejszymi zmianami.)
3.3.1.3 Proponowane działania.
Dla realizacji i poprawy jakości wód, zmniejszenia wodochłonności, ochrony
przed powodzią i kształtowania stosunków wodnych na terenie miasta i gminy przyjmuje
się do realizacji następujące działania:
•
ograniczenia emisji zanieczyszczeń ze źródeł punktowych: miejskich,
przemysłowych i wiejskich (osiągnięcie co najmniej 75% poziomu
usuwania
miogenów
ze
ścieków
komunalnych,
zaprzestanie
odprowadzania
substancji
niebezpiecznych
i ograniczenie zrzutów
pozostałych substancji tego typu),
• zmniejszanie ładunku zanieczyszczenia pochodzących ze źródeł
przestrzennych (rozproszonych), traktujących do wód ze spływami
powierzchniowymi (przede wszystkim z terenów rolnych oraz terenów
zurbanizowanych),
• zaspokojenie zapotrzebowania ludności na odpowiednią jakościowo wodę do
picia
poprzez
modernizację
stacji
uzdatniania
wody
zgodnie
z
wymogami nowych przepisów; modernizacje, budowę i rozbudowę sieci
wodociągowej, systemów kanalizacji zbiorczej; ochroną ujęć wód , gzwp oraz
ustanawianie stref ochronnych sanitarnych dla ujęć,
• zmniejszenie wodochłonności przemysłu
• zapewnienie bezpieczeństwa powodziowego na terenie gminy,
• zwiększenie zasobów dyspozycyjnych wody,
•
prawidłowe ukształtowanie stosunków wodnych na obszarach intensywnie
użytkowanych przez człowieka.
W wyniku wzrostu intensywności produkcji rolnej, a także jej koncentracji, wzrasta
zanieczyszczenie środowiska pochodzące z działalności rolniczej. Z powierzchni
upranych do rzek, a także do wód gruntowych przenikają związki azotu i fosforu i
pozostałości po chemicznych środkach ochrony roślin. Zanieczyszczenia te zwane są
zanieczyszczeniami obszarowymi. Oprócz zanieczyszczeń obszarowych, na stan wód
oddziałują tzw. zanieczyszczenia punktowe pochodzące z działalności rolniczej:
składowiska obornika, odchody zwierzęce płynne (gnojówka). Rozwój rolnictwa i
poprawa jakości życia mieszkańców wsi, przy równoczesne ochronie środowiska,
wymaga stworzenia właściwej infrastruktury technicznej, zwłaszcza kanalizacji i
oczyszczalni ścieków, obiektów gospodarki odpadami, sieci wodociągowej. Rozwój i
poprawa infrastruktury obszarów wiejskich ma szczególne znaczenie w świetle integracji
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
z Unią Europejską i możliwości uzyskania wsparcia finansowego (np. program
SAPARD). Należy szukać rozwiązań zmierzających do ograniczenia w rolnictwie
związków biogennych m.in. powinny zostać opracowane i stosowane przepisy
korespondujące z dyrektywą 91/676/EWG o ochronie wód przed zanieczyszczeniem
azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych. Dyrektywa ta nakłada na państwa
członkowskie opracowania co najmniej jednego kodeksu dobrej praktyki rolniczej, który
musi być propagowany na terenie całego kraju.
W nadchodzących latach wiele gospodarstw zmieni metodę swej produkcji w kierunku
rolnictwa ekologicznego, które ma większą szansę zbytu swoich produktów w krajach
Unii Europejskiej, niż gospodarstwa duże, zużywające znaczne ilości nawozów i
środków ochrony roślin. Aby tak się stało, należy przewidzieć rekompensaty dla rolników
z tytułu strat w swoich dochodach, wynikających z inwestycji ponoszonych w okresie
dostosowywania gospodarstw do produkcji ekologicznej. Integrowana produkcji i
obowiązek atestacji sprzętu ochrony roślin oraz kontrola stosowania środków ochrony
roślin przyczynią się do zapewnienia zrównoważonego rozwoju rolnictwa.
Kierunki działań w produkcji rolnej:
•
ograniczenie zanieczyszczeń azotowych pochodzących z rolnictwa
(głównie: budowa nowoczesnych stanowisk do składowania obornika i zbiorników
na gnojówkę w gospodarstwach rolnych),
• wprowadzenie i wspieranie rolnictwa ekologicznego,
• preferowanie użytkowania łąkowego, ochrona, restytucja i właściwe
kształtowanie pasów roślinności wzdłuż brzegów cieków wodnych,
• budowa deszczowni na terenach o intensywnej produkcji roślinnej,
z uwzględnieniem wymogów ochrony biotopów wilgotnych i podmokłych.
W Gminie i Mieście Sokołów Małopolski prawie 100% potrzeb bytowo-gospodarczych i
przemysłowych zaspokajają ujęcia wód podziemnych. Prawo wodne przewiduje ochronę
GZWP poprzez akty wykonawcze w/w prawa, w oparciu o sporządzona dokumentacje
hydrogeologiczną określającą m.in. sposoby zagospodarowania w ich obrębie.
Ponadto w celu zapewnienia odbiorcom odpowiedniej jakości wody niezbędna
jest wymiana i modernizacja istniejących sieci wodociągowych oraz stacji uzdatniania
wody, a jednocześnie budowa nowych. Istotne będą działania dotyczące racjonalizacji
zużycia wody w działach gospodarki o dużej wodochłonności.
Niedobór zbiorników wodnych powoduje z jednej strony częste powodzie, z
drugiej deficyt wody w rzekach w okresach niżówkowych. Zapewnienie bezpieczeństwa
powodziowego i zwiększenie zasobów dyspozycyjnych będzie maiło charakter
długofalowy.
3.3.1.4 Wykaz przedsięwzięć i zadań.
Budowa systemów sanitarnych:
1. Dokończenie budowy kanalizacji sanitarnej w mieście Sokołów Małopolski,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
2. Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Wólka Niedźwiedzka,
3. Rozpoczęcie prac w zakresie budowy kanalizacji w miejscowości Trzeboś i
Kąty Trzebuskie,
4. Wykonanie projektów technicznych dla pozostałych miejscowości gminy,
Budowa systemów zaopatrzenia w wodę:
1. Wykonanie modernizacji sieci głównej na trasie SUW Turza - Sokołów
Małopolski, 2.Budowa sieci w miejscowości Trzeboś-Podlas, 3.Modernizacja
istniejącej sieci wodociągowej.
Modernizacja i regulacja koryt rzek i potoków:
1.
Wykonanie regulacji potoku „Trzybnik" na trasie Górno - Wólka Niedźwiedzka (3
km) zgodnie z programem inwestycyjnym na lata 2003 - 2006 w województwie
podkarpackim PZMiUWw Rzeszowie.
3.3.2 Gospodarka odpadami - cel strategiczny nr 1/2
Został szczegółowo opisany w „Planie gospodarki odpadami dla Gminy i Miasta
Sokołów Małopolski”.
3.3 3.Ochrona przed hałasem - cel strategiczny nr 1/3
Zgodnie z polityką ekologiczną na obszarze województwa przyjęto 2 podstawowe cele
długookresowe do 2010 r:
• Zmniejszenie skali narażenia mieszkance na nadmierny, ponadnormatywny
poziom hałasu, o największym zasięgu przestrzennym, emitowanego przede
wszystkim przez środki transportu.
• Niedopuszczanie do pogorszenia klimatu akustycznego na obszarach, gdzie
sytuacja akustyczna jest korzystna
W programie kierunki działań w zakresie ochrony przed hałasem sformułowane dla
następujących zagadnień:
• zarządzanie ochroną przed hałasem,
• ochrona przed hałasem komunikacyjnym,
• ochrona przed hałasem przemysłowym.
3.3.4 Ochrona przed polami elektromagnetycznymi - cel strategiczny
nr 1/4.
Celem długoterminowym powinien być rozwój systemów elektroenergetycznych i
teleinformatycznych zapewniających odpowiednią jakość i pewność obsługi przy
respektowaniu ekonomiki przyjmowanych rozwiązań i maksymalnej ochrony przed
działaniem emitowanych pól elektromagnetycznych oraz ograniczenie i kontrola emisji
do środowiska promieniowania nie jonizującego. Startego działania dla osiągnięcia
zamierzonych celów:
• wdrażanie szeroko rozumianej oszczędności użytkowania energii elektrycznej,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
• stosowanie w wykonawstwie materiałów i technologii zapewniających poprawę
bezpieczeństwa przeciw porażeniowego, miniaturyzacje urządzeń i poprawę
estetyki konstrukcji,
• modernizacje wyeksploatowanych urządzeń i sieci celem dostosowania ich
parametrów technicznych i eksploatacyjnych do obowiązujących standardów,
• przestrzeganie wyznaczonych stref ochronnych zabezpieczających ludzi przed
szkodliwym działaniem pól elektromagnetycznych.
3.3.5 Ograniczenie zanieczyszczeń powietrza i przeciwdziałanie
zmianom klimatu - cel strategiczny nr 1/5.
Dyrektywy Unii Europejskiej w tym Dyrektywa 96/62/EC z 27.09.1996 r. określają
wymagania dotyczące oceny i zarządzania jakością powietrza. Dyrektywy tworzą
zasady i mechanizmy działań, które mają na celu planowanie poprawy jakości powietrza
na obszarach, gdzie nie spełnia ona wymaganych kryteriów oraz utrzymywanie jakości
powietrza na obszarach, gdzie jest ona wystarczająca.
Poważnym problemem jest emisja ze źródeł mobilnych, tym bardziej, że
zanieczyszczenia emitowane przez pojazdy, nie tylko bezpośrednio pogarszają jakość
powietrza w rejonach o intensywnym ruchu drogowym, ale także biorą udział w
reakcjach fotochemicznych zachodzących w atmosferze. Działania w zakresie ochrony
powietrza obejmują:
• modernizacje obiektów użyteczności publicznej w zakresie zmiany energii
cieplnej. Zmiany w kotłowniach polegałyby na eliminowaniu kotłów opalanych
paliwem tradycyjnym (węgiel, koks) na rzecz źródeł gdzie paliwem są substancje
emitujące znacznie mniej zanieczyszczeń np. gaz ziemny,
• edukacje ekologiczną poprzez rozmieszczenie ogłoszeń i ulotek
o obowiązujących wymaganiach w zakresie spalania
(np. zakaz spalania
niektórych rodzajów odpadów na powierzchni ziemi) oraz o skutkach
ekologicznych i zdrowotnych spalania niektórych rodzajów odpadów w
kotłowniach (piecach) domowych (emisja rakotwórczych i mutagennych
substancji do środowiska w tym dioksan i furanów),
• systematyczną poprawę nawierzchni dróg gminnych co przyczynia się do
zmniejszenia emisji zanieczyszczeń transportowych (wynikających ze spalania
paliw, ścierania opon czy innych części emitujących pyły np. azbestowe do
środowiska),
• likwidacje i uprzątnięcia dzikich wysypisk
Bezwzględnie należy dążyć do:
• utrzymania na obecnym poziomie stanu zanieczyszczenia atmosfery.
Większość kotłowni w zakładach przemysłowych posiada filtry ograniczające
zapylenie, ale nie wszystkie mają urządzenia odsiarczające,
• zwiększenia nakładów na wprowadzenie nowych proekologicznych technologii
oraz wyposażenie emitorów zanieczyszczeń w nowoczesne, o dużej wydajności
urządzenia odpylające i odsiarczające,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
• ograniczenia ilości poruszających się po mieście samochodów poprzez
dogodną organizację ruch rowerowego i pieszego.
3.3.6 Przeciwdziałanie poważnym awariom - cel strat, nr 1/6.
Działania zmierzające do osiągnięcia tego celu to:
1. rozbudowa i modernizacja systemu wczesnego ostrzegania w zakresie
ochrony przeciwpowodziowej (m.in. opracowanie i stosowania procedur
postępowania w sytuacji zagrożenia),
2.
modernizacja i stała poprawa wyposażenia jednostek ratownictwa
ekologicznego
3. techniczne i organizacyjne wspieranie służb odpowiedzialnych za zapewnienie
bezpieczeństwa ekologicznego (w tym chemicznego i biologicznego),
4. ujednolicenie systemu alarmowania,
5. wzmożone
kontrole
pojazdów
przewożących
materiały
niebezpieczne, prowadzone przez odpowiednio powołane do ego służby,
6. przygotowanie parkingu i zajadów na bezpieczne zatrzymanie pojazdów, a w
przypadku awarii na ich odholowanie i zabezpieczenie.
3.3.7 Ochrona przyrody i krajobrazu - cel strat, nr 1/7.
Działania prowadzone w ramach celu:
1. utrzymanie istniejących obszarów i prawnie chronionej przyrody i krajobrazu
w tym:
• Brzóźniański Obszar Chronionego Krajobrazu,
• Sokołowsko - Wilczowolski Obszar Chronionego Krajobrazu
• Pomniki przyrody
• Lasy ochronne o charakterze wodochronnym
• Lokalny Zbiornik Wód Podziemnych Górno
2. zachowanie i wzbogacanie istniejących oraz odtwarzanie elementów
różnorodności biologicznej, w tym denaturalizacja cennych ekosystemów i
siedlisk,
3. ochrona dolin rzecznych i innych korytarzy ekologicznych, zwłaszcza o
znaczeniu ponad lokalnym,
4. usuwanie lub ograniczenie aktualnych i potencjalnych zagrożeń dla
zachowania różnorodności biologicznej,
5.
wspieranie działalności lokalnych proekologicznych organizacji
pozarządowych i ruchów społecznych działających na rzecz ochrony środowiska
przyrodniczego w gminie
6. realizacja programu wprowadzanie zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
7. realizacja programów ochrony
rzadkich i zagrożonych gatunków
oraz tradycyjnego krajobrazu rolniczego na istniejących i projektowanych
obszarach objętych prawą ochroną przyrody,
8. kontrola pozyskiwania zasobów przyrodniczych z ich naturalnych siedlisk,
9.
bieżąca
ochrona
walorów przyrodniczych
parków
narodowych,
krajobrazowych, rezerwatów, zespołów przyrodniczo - krajobrazowych, użytków
ekologicznych, pomników przyrody,
10. opracowanie i wdrażanie programów ochrony terenów zieleni w gminie,
11. podnoszenie świadomości ekologicznej lokalnych społeczności,
12. optymalne wykorzystanie walorów przyrodniczo - kulturowych, rozwój
zaplecza turystyczno - rekreacyjnego przy pełnej ochronie przyrody i
krajobrazu kulturowego,
13. utrzymanie
urozmaiconego
krajobrazu
rolniczego,
zachowanie
tradycyjnych praktyk gospodarczych na obszarach przyrodniczo cennych oraz
rozwój form rolnictwa stosujących metody produkcji nie naruszających
równowagi przyrodniczej, przede wszystkim rolnictwa ekologicznego.
3.4 RACJONALNE UŻYTKOWANIE
OBSZAR STRATEGICZNY nr 2.
ZASOBÓW
ŚRODOWISKA
-
3.4.1 Rozwój energii odnawialnej - cel strat. 1/2
Osiągnięci w bilansie paliwowo - energetycznym planowanego poziomu produkcji
energii ze źródeł odnawialnych 7,5 % w roku 2010, 14 % w roku 2020.
Strategia działań:
•
włączenie
problematyki
energii
odnawialnej
do
planów
zagospodarowania przestrzennego i planów rozwoju regionalnego,
• wspieranie wykorzystania lokalnych źródeł energii odnawialnych oraz pomoc
dla wprowadzenia bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii.
3.4.2 Ochrona gleb i ziemi oraz rekultywacja terenów zdegradowanych
- cel strat. 2/2
Zamierza programowe:
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
1. Ograniczenie zanieczyszczeń związanych z niewłaściwym stosowaniem
nawozów mineralnych i środków ochrony roślin.
2. Prowadzenie rolnictwa ekologicznego.
3. Fitomelioracyjne zagospodarowanie terenów podlegających erozji (wodnej
lub wietrznej)
4. Kontrole dotyczące odwiertów oraz właściwej regeneracji terenów
powierniczych i rekultywacji terenów wyrobiskowych piasku.
5. Właściwe
rozmieszczenie
kontenerów
na
odpady
i wzrost
świadomości ekologicznej, likwidacja dzikich wysypisk.
3.4.3 Ochrona kopalin - cel strat. 2/3
Realizacja celu ma za zadanie:
• racjonalne gospodarowanie zasobami kopalin,
•
kompleksowe
ich
wykorzystywanie,
łącznie
kopalin towarzyszących,
• ograniczenie negatywnych skutków wydobycia kopalin,
• rekultywacją terenów poeksploatacyjnych
z
wykorzystaniem
3.4.4 Ochrona i zrównoważony rozwój lasów - cel strat. 2/4
Cele do osiągnięcia:
• jakościowa poprawa struktury i kondycji lasów,
• zwiększenie stopnia wykorzystania lokalnego surowca drzewnego\
• przystosowanie terenów leśnych dla potrzeb turystyki.
Strategia działania dla osiągnięcia zamierzonego celu:
• zwiększenie
zalesienia
nieużytków
i
gleb
o
niskiej
bonitacji
odpowiednio dobranymi gatunkami nasadzeń
• pełne wykorzystanie dotacji państwowych na zalesienia i poprawę jakości
lasów,
• pomoc w zakresie zakupu wartościowych gatunków drzew dla osób i
podmiotów podejmujących się zalesienia,
• rozwinięcie sieci punktów skupu runa leśnego,
• stosowanie
preferencji
dla
podmiotów
wysoko
przetwarzających
surowiec drzewny,
• utrzymywanie i oznakowanie ścieżek leśnych, szlaków turystycznych, placów
postojowych.
3.5
WSPÓŁPRACA
STRATEGICZNY nr 3.
Z
SĄSIEDNIMI
GMINAMI
-
OBSZAR
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Realizacja „obszaru Strategicznego 3" ma za zadanie:
•
wymianę informacji o środowisku i działaniach podejmowanych na rzecz
poprawy jego stanu,
•
współpracy przy opracowywaniu i realizacji projektów ponad lokalnych i
ubiegania się o środki pomocowe na rzecz ich realizacji,
• współpracy w zakresie turystyki.
3.6 EDUKACJA EKOLOGICZNA, DOSTĘP DO INFORMACJI l
POSZERZANIE DIALOGU SPOŁECZNEOG - OBSZAR STRATEGICZNY
nr 4.
Realizacja „obszaru Strategicznego 4" ma za zadanie:
• wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców gminy,
• łatwy dostęp do informacji z możliwością wypowiedzi na tematy dotyczące
środowiska na terenie gminy,
• promowanie proekologicznych zachowań,
• aktywizowanie społeczności lokalnych.
4. ZARZĄDZANIE PROGRAMEM
4.1. Instrumenty realizacji programu
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Bezpośrednie zarządzanie programem spoczywa na zarządzie jednostki
samorządowej obszaru, dla którego jest on sporządzony i działających z jego
upoważnienia dyrektorów wydziałów jednostek organizacyjnych. Zarządzanie to polegać
będzie na inicjowaniu, organizowaniu działań służących realizacji, okresowej weryfikacji
elementów programu oraz corocznej kontroli postępów zgodnie z wymaganiami ustawy
– Prawo ochrony środowiska.
Instrumentami służącymi do wykonania zadań programu są:
– instrumenty prawne,
– instrumenty ekonomiczne (finansowe),
– instrumenty organizacyjne,
– instrumenty edukacyjno-informacyjne,
– negocjacje z współrealizatorami programu.
4.1.1. Instrumenty prawne
Do instrumentów prawnych zgodnie z kompetencjami organów zarządzających
programem i współrealizujących go wyższego i niższego szczebla, należą
w szczególności decyzje, pozwolenia i postanowienia:
 decyzje reglamentacyjne – pozwolenia: zintegrowane, na wprowadzanie
gazów lub pyłów do powietrza, emitowanie hałasu do środowiska, emitowanie
pól elektromagnetycznych, wytwarzanie odpadów, wprowadzanie ścieków do
wód lub do ziemi,
 zezwolenia na gospodarowanie odpadami,
 pozwolenia wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód, wykonywanie
urządzeń wodnych, wykonywanie innych czynności i robót, budowli, które
mają znaczenie w gospodarowaniu wodami lub w korzystaniu z wód,
 zezwolenia – koncesje wydane na podstawie Prawa geologicznego
i górniczego,
 uzgadnianie w zakresie przestrzegania standardów ekologicznych decyzji
o warunkach zabudowy oraz o pozwoleniu na budowę, rozbiórkę obiektu
budowlanego, decyzji o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu
budowlanego lub jego części przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać
na środowisko,
 cofnięcie lub ograniczenie zezwolenia lub pozwolenia na korzystanie ze
środowiska,
 decyzje naprawcze dotyczące zakresu i sposobu usunięcia przez podmiot
korzystający ze środowiska przyczyn negatywnego oddziaływania na
środowisko i przywrócenia środowiska do stanu właściwego oraz
zobowiązujące do usunięcia uchybień,
 zgody na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze,
 decyzje stanowiące ochronę cennych obiektów przyrodniczych,
 opłaty za korzystanie ze środowiska,
 administracyjne kary pieniężne,
 decyzje zezwalające na usuwanie drzew i krzewów,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================





programy dostosowawcze dotyczące przywracania standardów jakości
środowiska do stanu właściwego,
decyzje wstrzymujące oddanie do użytku instalacji lub obiektu, a także
wstrzymujące użytkowanie instalacji lub obiektu,
decyzje o zakazie produkcji, importu, wprowadzania do obrotu,
akty prawa miejscowego w postaci rozporządzeń wojewody i uchwał
samorządów terytorialnych określające sposoby użytkowania terenów i
porządkujące funkcje istniejące i przyszłe zagospodarowanie (np. miejscowe
plany zagospodarowania przestrzennego),
inne programy i plany mające charakter dokumentów strategicznych lecz nie
tworzących prawa lokalnego.
Wykorzystanie uprawnień organów do zarządzania programem wiąże się m.in.
z zastosowaniem w pełnym wymiarze procedur wspomagających procesy decyzyjne.
Chodzi tu o wdrożenie w praktyce decyzyjnej Dyrektyw 85/337/EWG i 97/11/WE
dotyczących sporządzania ocen oddziaływania na środowisko (OOŚ) oraz Konwencji z
Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji
i dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (Dz. U. 2003, Nr 78,
poz. 706).
Nadanie w warunkach polskich właściwego znaczenia oceny oddziaływania na
środowisko jako procedury istotnie wspomagającej decyzje, które niejednokrotnie mogą
stanowić dylematy wymaga w szczególności:

pełnej znajomości – przez pracowników organów uprawnionych do stosowania
OOŚ – zasad i wytycznych obowiązujących w tej procedurze opartych na wykładni
aktów międzynarodowych, konwencji i dobrej praktyce w tej dziedzinie z innych
krajów,

formułowania, w wydawanym przez organ postanowieniu, zakresu przyszłego
raportu OOŚ w dostosowaniu do problemów środowiskowych jakie może tworzyć
realizacja zamierzenia inwestycyjnego w danych warunkach, jak również ustalania
w tych postanowieniach metod oceny i wariantów przedsięwzięcia w nawiązaniu
do właściwości inwestycji i warunków środowiska,

rozszerzania wymagań opracowania raportu OOŚ na wszelkie dokumenty
strategiczne, które mogą znacząco wpływać na środowisko, zgodnie z zaleceniami
Dyrektywy 2001/42/WE w sprawie „strategicznych ocen oddziaływania na
środowisko”,

prowadzenia przez organ – zintegrowanego procesu decyzyjnego w odniesieniu do
wszystkich przedsięwzięć mających znaczenie dla rozwoju zrównoważonego
miasta – wykorzystując do tego celu procedurę OOŚ i włączając do wymagań
zakresu przyszłego raportu także kryteria społeczne i gospodarcze, które
rozpatrywane łącznie z kryteriami przyrodniczymi mogłyby stanowić dla decydenta
postawę do przyszłych rozstrzygnięć.
Podkreślić należy, że wykorzystanie procedury OOŚ umożliwia organowi w
postanowieniu o zakresie raportu OOŚ postawienia warunków zbadania wszystkich
skutków istotnych dla realizacji POŚ jakie mogą być wywołane zarówno przez
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
inwestycję wchodzącą w jej zakres jak też podejmowaną z mocy innych aktów prawa
np. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Wśród innych, nowych instrumentów prawnych szczególne znaczenie posiadać
będą procedury udzielania pozwoleń zintegrowanych wprowadzone zgodnie z
Dyrektywą Rady 96/61/WE, tzw. IPPC – w sprawie zintegrowanego zapobiegania i
ograniczania zanieczyszczeń. Obowiązkiem posiadania tych pozwoleń objęte są
podmioty gospodarcze posiadające instalacje mogące powodować znaczne
zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako
całości2.
Pozwolenia zintegrowane udzielane będą podmiotom łącznie w zakresie
wszystkich oddziaływań instalacji obejmujących: powietrze, wodę, powierzchnię ziemi,
odpady stałe, hałas i pola elektromagnetyczne, stosownie do standardów jakie
odpowiadają najlepszym dostępnym technikom (BAT), uwzględniając w tym
jednocześnie wymóg minimalizacji zużycia energii i surowców oraz zapobiegania
awariom przemysłowym.
4.1.2. Instrumenty ekonomiczne
Do narzędzi tego rodzaju pozostających zasadniczo w rękach administracji
szczebla krajowego, w tym Ministerstwa Finansów, należą ekonomiczne instrumenty
finansowo-rynkowe wpływające na zmiany zachowań podmiotów gospodarczych i
społeczeństwa:
– opłaty emisyjne,
– kary,
– podatki i ulgi podatkowe (w tym podatek węglowy na paliwa kopalne),
– subsydia i kredyty preferencyjne,
– transfery technologiczne,
instrumenty rynkowe i wspomagające działania rynku:
– handel emisjami,
– „zielone” certyfikaty,
– dobrowolne zobowiązania.
Obok już istniejących narzędzi, których rola i funkcja jest powszechna, zwrócić trzeba
uwagę na nowe formy jak handel emisjami i zielone certyfikaty.
Pozytywne rezultaty programów pilotujących m.in. w Polsce dla rejonu Chorzowa
wskazały, że racjonalny system handlu emisjami może ułatwić wypełnianie coraz
ostrzejszych norm i standardów emisji.
Wprowadzenie systemu wymaga jednak zapewnienia tak dla przedsiębiorstw
uczestniczących jak i pozostającym poza systemem jednakowych warunków
konkurencji, objęcia nim wszystkich znaczących źródeł emisji, efektywności
ekonomicznej i skuteczności wdrożenia, co odsuwa w czasie realizację tego instrumentu
w najbliższych latach.
„Zielone certyfikaty” to rozwiązania prorynkowe polegające na zobowiązaniu
ilościowym wymuszania nabywania energii ze źródeł odnawialnych. Rozwiązania
2
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 122 poz. 1055).
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
prawne dla przyszłego funkcjonowania tego instrumentu obowiązują już w
Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 maja 2003
roku o szczegółowym zakresie obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła
z odnawialnych źródeł energii... (Dz.U. Nr 104 poz. 971).
Oczekuje się, że dzięki popytowi na zielone certyfikaty nastąpi wzrost inwestycji,
przyrost mocy i produkcji energii ze źródeł odnawialnych.
4.1.3. Instrumenty organizacyjne
Dobrowolne systemy zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach i
instytucjach
Elementem ułatwiającym i korzystnie wpływającym na realizację RPOŚ są systemy
zarządzania środowiskowego (SZŚ) dobrowolnie wdrażane przez podmioty
gospodarcze i nieprodukcyjne jednostki (organizacje). Są to:
Certyfikat ISO 14001 zgodny z normą PN-EN ISO 14001 uzyskiwany od
akredytowanych jednostek certyfikujących lecz niezależny od organów
administracji rządowej.
Eko – Zarządzanie i Audyt Wspólnoty – EMAS preferowany przez Rozporządzenie
nr 761/2001, w którym promuje się doskonalenie systemów zarządzania zgodnych
z normą ISO 14001 ale wykraczający istotnie poza obowiązki tego standardu.
Ruch czystej produkcji animowany przez Polskie Centrum Czystej Produkcji przy
Politechnice Śląskiej i stowarzyszenia działające przy NOT i GIG, w którym
uczestniczy ponad 600 przedsiębiorstw realizując wymaganie ukierunkowane na
poprawę wskaźników energo- i materiałochłonności.
Program „Odpowiedzialność i Troska” obejmujący duże przedsiębiorstwa chemiczne
kraju i animowany przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego.
Eko-Znak – Komitet działający przy Polskim Centrum Badań i Certyfikacji opracowujący
kryteria oceny wyrobów, na podstawie których wystawiane są certyfikaty.
System HACCP – obejmujący zarządzanie bezpieczeństwem w zakładach przemysłu
spożywczego.
Koncepcja SZŚ zakłada taką przebudowę zasad oraz procedur zarządzania
procesami wytwórczymi lub świadczeniem usług, a w przypadku EMAS w ogóle zasad
funkcjonowania danej organizacji, aby związane z tym oddziaływania na środowisko
były precyzyjnie identyfikowane oraz eliminowane, a jeżeli jest to niemożliwe,
systematycznie ograniczane i kontrolowane w sposób zintegrowany z podstawowymi
celami działalności. Wymaga to ustanowienia i praktycznego wdrożenia procedur
identyfikacji aspektów środowiskowych, planowania strategicznego i operacyjnego oraz
monitorowania działalności (systemowe audyty wewnętrzne i zewnętrzne, śledzenie
oddziaływań i ich skutków, ocena realizacji planów i osiągania celów) i przepływu
informacji, a także innych pomocniczych procedur i instrukcji, służących sprawnemu
funkcjonowaniu SZŚ. Podstawowym wymaganiem SZŚ jest osiąganie systematycznego
zmniejszania wpływów na środowisko w drodze zintegrowanego procesu decyzyjnego
łączącego ochronę środowiska z systemem zarządzania przedsiębiorstwem.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
Wdrożenie systemu EMAS jest zarówno celem polityki ekologicznej zawartej w II
PEP, jak i narzędziem ułatwiającym administrowanie i zarządzanie środowiskiem w
przedsiębiorstwach (jednostkach organizacyjnych). Zgodnie z jego zapisami w systemie
mogą uczestniczyć nie tylko jednostki gospodarcze czy przemysłowe, ale także inne
jednostki, w tym organy administracji, placówki edukacyjne, usługowe itp. o ile
oddziaływują one w jakikolwiek sposób bezpośredni lub pośredni na środowisko.
W ramach tego systemu3 organem upoważnionym do rejestracji będzie
wojewódzki wydział ochrony środowiska, co wymaga wprowadzenia stosownych zmian
w ustawie – Prawo ochrony środowiska.
Do systemu EMAS w pierwszym rzędzie należy zachęcać przedsiębiorstwa
o szczególnym, potencjalnym wpływie na środowisko – podlegające wymaganiom
Dyrektywy IPPC, posiadające certyfikat ISO 14001, a także władze środowiskowe
wyższych szczebli zarządzania.
Inne
Narzędziami znacznie podnoszącymi efektywność realizacji polityki ekologicznej
będzie w przyszłości prowadzenie zintegrowanych rejestrów uwalniania i transferu
zanieczyszczeń (PRTR), umożliwiających raportowanie w oparciu o bazy danych
wszelkich informacji środowiskowych włączając w to opłaty, system raportów o awariach
przemysłowych i eksploatacji instalacji. Do czasu uruchomienia tego systemu konieczna
jest realizacja wojewódzkiego POŚ i powiatowych programów przy maksymalnie
jawnym gromadzeniu informacji przez prowadzące organy i pełnej wymiany tych
danych. Istotnym elementem jest zapewnienie m.in. skuteczności w egzekwowaniu
zbierania opłat i kar m.in. przez zintensyfikowanie współpracy instytucjonalnej pomiędzy
administracją samorządową i państwową.
4.1.4. Instrumenty edukacyjno-informacyjne
Operatywność zarządzających programem w zakresie stosowania tych narzędzi
stanowi jeden z podstawowych warunków powodzenia realizacji polityki ekologicznej w
obszarze objętym programem.
Instrumenty te obejmują:
– upowszechnianie ustaleń POŚ wśród pracowników organów samorządowych
realizujących program,
– system szkolenia i dokształcania w zakresie ochrony środowiska,
– integrację działań na rzecz realizacji POŚ pomiędzy różnymi szczeblami
zarządzania,
– aktywne formy powiązań władz samorządowych ze społecznością i mediami
przez promocję POŚ i PGO na tle polityki ekologicznej kraju i regionu
prowadzoną np. w szkołach, organizację konferencji związanych
z wykonywanym programem i upowszechniające wskazane zmiany
Program Promocji Systemów Zarządzania Środowiskowego w Polsce. Ministerstwo Środowiska, luty
2003.
3
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
zachowań przedsiębiorstw i społeczności sprzyjające realizacji zasad
zrównoważonego rozwoju,
– stałe zwiększanie informacji udostępnianej w sieci Internet w drodze; rozbudowy i
aktualizacji
zasobów
informacyjnych,
wymiany
informacji
pocztą
elektroniczną, udostępniania i konsultowania projektów i dokumentów m.in.
weryfikowanego w 2006 r. Programu.
Zagadnienia edukacyjno-informacyjne zostały włączone do podstawowej części
Programu ochrony środowiska w postaci jego celów szczegółowych. Cenny udział
społeczeństwa w działalności organów zarządzających ochroną środowiska i w
procesach decyzyjnych będzie ulegał rozszerzaniu.
Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu
decyzji oraz o dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska
podpisana w 1999 r. w Aarhus została ratyfikowana przez Polskę, a jej tekst został
ogłoszony w Dz. U. Nr 78 z 2003 r. Oznacza to, że stanowi ona część krajowego
porządku prawnego i powinna być bezpośrednio stosowana.
4.2. Kontrola realizacji programu
Kontrola realizacji programu ochrony środowiska prowadzona będzie poprzez
monitorowanie:
–
środowiska w zakresie jego stanu oraz zmian
–
działań Urzędu Gminy Krasne na rzecz realizacji celów określonych
w Programie Ochrony Środowiska,
–
efektów realizacji Programu.
4.2.1. Monitoring stanu środowiska
Podstawą monitoringu stanu środowiska gminy Sokołów Młp. powinny być dane
uzyskiwane corocznie z Głównego Urzędu Statystycznego oraz z Wojewódzkiego
Inspektoratu Ochrony Środowiska.
Dane te będą charakteryzować stan środowiska, obiekty uciążliwe lub zagrażające
środowisku, wielkości emisji zanieczyszczeń oraz niektóre dane charakteryzujące stan
sanitarny środowiska.
–
–
–

jakość oczyszczonych ścieków szczególnie po oczyszczalni ścieków
jakość uzdatnionej wody przez Stację Uzdatniania Wody w Krasnem
jakość ścieków odprowadzanych
Rozwój i poprawa funkcjonowania infrastruktury technicznej mającej wpływ na
jakość życia mieszkańców i środowisko:
–
procentowy przyrost długości sieci kanalizacyjnej,
–
zużycie wody na jednego mieszkańca i dobę,
–
procentowa strata wody w sieci wodociągowej,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
–

procent dróg gdzie dokonano naprawy nawierzchni w stosunku do sumy
dróg, na których powinno się dokonać napraw.
Racjonalizacja gospodarowania odpadami:
–
ilość wytwarzanych odpadów komunalnych (Mg/M/rok),
–
stopień pokrycia mieszkańców zorganizowaną zbiórką (w procentach),
–
udział zebranych odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych (w procentach),
–
udział odpadów z sektora komunalnego składowanych na wysypiskach
(w procentach),
–
udział
odpadów
z
sektora
gospodarczego
składowanych
na składowiskach (w procentach),
–
ilość wytworzonych osadów ściekowych (w Mgsm/rok),
–
ilość osadów wykorzystanych na cele rolnicze (w Mgsm/rok),
–
ilość osadów wykorzystanych na cele przemysłowe (w Mgsm/rok),
–
ilość osadów przekształconych termicznie (w Mgsm/rok),
–
ilość odpadów wytworzona w sektorze gospodarczym (Mg/rok),
–
ilość odpadów z sektora gospodarczego poddanych odzyskowi
(Mg/rok),
–
ilość odpadów z sektora gospodarczego poddanych unieszkodliwianiu
przez składowania (w Mg/rok),
–
nakłady inwestycyjne na gospodarkę odpadami (w zł/rok),
–
udział społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy gospodarki
odpadami wg oceny jakościowej (w procentach),
–
ilość i jakość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszkańców
(np. dzikie wysypiska),
–
liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno - informacyjnych.
 Dalszy rozwój edukacji i informacji ekologicznej oraz poszerzanie dialogu
społecznego:
ilość osób, które brały udział w szkoleniach z zakresu ochrony
środowiska,
–
liczba dzieci i młodzieży uczestniczących w różnych formach edukacji
ekologicznej,
–
ilość konkursów, rajdów, wystaw itp. o problematyce ekologicznej,
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY SOKOŁÓW MŁP.
=========================================================================================
5.
ZAŁĄCZNIKI


6.
Załącznik nr l. Podział gminy Sokołów Młp. na obręby geodezyjne 4
Załącznik nr 2. Gleby występujące na terenie gminy Sokołów Młp.
MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.-Prawo budowlane (tj. Dz.U. Nr 106 z 2000 r. póź. 1126
z późn. zm.),
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz o zmianie
innych ustaw ( Dz.U. Nr. 80 póź. 718),
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze ( Dz.U. Nr. 27 póź.
96 z późn. zm.),
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym ( tj. Dz.U. Nr.
15 z 1999 r. póź. 135),
•
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
( Dz.U. 132, póź. 622 z późn. zm. ),
•
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze
( Dz.U. 110, póź. 1190),
• Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne ( Dz.U. Nr. 115, póź. 1229 z późn.
zm. ),
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska ( Dz.U. Nr. 62, póź.
627 z późn. zm),
• Strategia rozwoju gminy Sokołów Młp. w latach 2004-2011,
• Wojewódzki plan gospodarki odpadami,
• Powiatowy plan gospodarki odpadami,
• Podstawowe informacje ze spisów powszechnych,
• Ankiety przedsiębiorców ( materiał niepublikowany),
• Decyzje organów ochrony środowiska,
• Ocena przyrodnicza obszaru gminy i miasta Sokołów Młp.,
• Studium przestrzennego zagospodarowania gminy Sokołów Młp.