Zadania sieci komputerowych Dostęp do jak największej ilości danych przez jak największa liczbę użytkowników. Połączenie komputerów – zwiększenie zasobów i możliwość korzystania z nich przez wielu użytkowników jednocześnie. Najważniejsze usługi sieciowe: O sieciach komputerowych R. Robert Gajewski omklnx.il.pw.edu.pl/~rgajewski www.il.pw.edu.pl/~rg [email protected] ! ! ! ! Współużytkowanie drukarek, ploterów czy modemów podłączonych do innych komputerów, Używanie programów zainstalowanych na innych komputerach. Aktualizowanie danych z różnych komputerów we wspólnej bazie Przesyłanie poczty elektronicznej. 2•12 Co to jest sieć? System wielodostępowy Sieć komputerowa (network) to: ! ! System wielodostępowy opiera się na komputerze centralnym posiadającym system operacyjny i oprogramowanie, z którym podłączone są terminale. Komputer centralny jest zwykle maszyną typu mainframe. Przykładem systemu wielodostępowego jest sieć bankomatów, które spełniają rolę terminali, które w momencie korzystania z nich łączą się z komputerem w banku w celu zrealizowania transakcji. grupa komputerów oraz urządzeń takich jak drukarki, które są połączone ze sobą za pomocą łączy. Pomiędzy poszczególnymi komputerami istnieje możliwość: ! ! wymiany informacji oraz dzielenie jej zasobów. Transmisja danych pomiędzy urządzeniami w sieci odbywa się za pomocą ! ! ! ! przewodów metalowych, światłowodów, podczerwieni bądź fal radiowych. 3•12 © 2004, R. Robert Gajewski 4•12 Terminale ! ! Najprostsza sieć powstaje przez połączenie dwóch komputerów. Podstawowym kryterium podziału sieci komputerowych jest obszar zajmowany przez siec. Monitora, Klawiatury, Elektroniki sterującej. Terminal inteligentny poosiada posiada procesor, pamięć i pewną formę oprogramowania umożliwiająca przetwarzanie danych. Terminal nieinteligentny wszystkie operacje wykonuje za pośrednictwem komputera centralnego. 5•12 © 2004, R. Robert Gajewski Rodzaje sieci Terminal to urządzanie przeznaczone do komunikowania się z komputerem centralnym składające się z: ! © 2004, R. Robert Gajewski © 2004, R. Robert Gajewski ! ! ! 6•12 LAN – Local Area Network MAN – Municipal Area Network WAN – Wide Area Network © 2004, R. Robert Gajewski 1 O serwerach... O sieciach... Do zarządzania siecią służy serwer – główny komputer w sieci wykonujący określone usługi na rzecz innych komputerów. ! ! ! ! ! ! Stosuje się także sieci bez wydzielonego serwera – równorzędne lub równoprawne. Intranet to wewnętrzna sieć lokalna w przedsiębiorstwie lub instytucji, zbudowana o technologię wykorzystywaną w sieci WWW. Serwer WWW udostępnia swoje zasoby na rzecz tej instytucji. Grupa robocza to grupa użytkowników sieci mająca zdefiniowane dla niej zasoby programowe i sprzętowe. W obrębie jednego intranetu może być wiele takich grup. Serwer sieciowy – wspólne korzystanie z zasobów sieci Serwer baz danych – wspólne korzystanie z danych Serwer WWW – wspólne korzystnie ze stron WWW Serwer FTP – wspólne korzystnie z usług pobierania plików Serwer druku – wspólne korzystanie z drukarek Serwer aplikacji – wspólne korzystanie z programów. 7•12 © 2004, R. Robert Gajewski 8•12 Komputery w sieci Rodzaje połączeń Komputery pracujące w sieci możemy podzielić na: Serwery ! ! ! © 2004, R. Robert Gajewski Ze względu na rodzaj wykorzystywanego medium połączeniowego rozróżniamy sieci: Dedykowane - umożliwiające użytkownikom dostęp do swoich usług, nie można na nich uruchamiać programów, Niededykowane, umożliwiające dostęp do aplikacji, plików, drukarek, Specjalizowane, przeznaczone do realizacji specjalnych usług, takich jak obsługa poczty elektronicznej. ! ! przewodowe i bezprzewodowe. W sieciach LAN wykorzystuje się ! ! ! przewody koncentryczne bądź skrętkę, rzadziej światłowody. Stacje robocze. 9•12 © 2004, R. Robert Gajewski 10•12 Słownictwo (1) Wewnątrz sieci... Karta sieciowa nazywana także adapterem sieciowym jest specjalną kartą rozszerzającą , której zadaniem jest połączenie komputerów w sieć. Zasoby sieciowe to wszystkie urządzenia, które są dostępne dla użytkowników sieci. Stacja robocza to komputer pracujący w sieci umożliwiający korzystanie z jej zasobów. Jest przeznaczona do wykonywania określonych zadań za pomocą aplikacji bądź programów narzędziowych. 11•12 © 2004, R. Robert Gajewski © 2004, R. Robert Gajewski Regeneratory to urządzenia mające za zadanie utrzymanie fizycznej komunikacji między stacjami roboczymi a serwerem. ! ! 12•12 Koncentrator (hub) to elementarny węzeł komunikacyjny w sieci LAN umożliwiający łączenie i rozgałęzianie dróg komunikacyjnych. Wzmacniak (repeater) to urządzenie sieci lokalnej wzmacniające sygnał, dzięki czemu istnieje możliwość rozszerzenia sieci. © 2004, R. Robert Gajewski 2 Międzysieciowo... Protokół Podstawowym pojęciem związanym z komunikacją w sieci jest Druga grupa obejmuje urządzenia umożliwiające połączenie między sieciami ! ! ! ! Most (bridge) – urządzenie łączące dwie lub więcej jednakowe sieci umożliwiające przesyłanie danych między nimi. Router – umożliwia połączenie sieci LAN i WAN Brama (gateway) łączy sieci o różnych sposobach przesyłania danych 13•12 © 2004, R. Robert Gajewski ! Protokół to zbiór reguł określający: ! ! ! ! © 2004, R. Robert Gajewski W 1978 utworzono standard OSI – Open System Interconnection. Określił on i zdefiniował sześć warstw przesyłania informacji ! ! ! ! 17•12 aplikacyjna zajmuje się bezpośrednim świadczeniem usług sieciowych użytkownikowi prezentacyjna zajmuje się interpretacją danych, ich kodowaniem i dekodowaniem 16•12 Standard OSI (2) ! © 2004, R. Robert Gajewski Standard OSI (1) NetBEUI (NetBIOS Extended User Interface) – opracowany w 1985 przez IBM, używany w środowisku Windows TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) – opracowany w latach ’70 przez agencję DARPA na zlecenie Departamentu Obrony USA. IPX/SPX (Internet Packet Exchange/Sequentoial Packet Exchange) – używany do transmisji w sieciach opartych na systemie Novell Netware ! zasady nawiązywania komunikacji, szybkość transmisji, format przesyłania danych oraz sposób potwierdzenia przyjęcia informacji pomiędzy urządzeniami w sieci komputerowej. 14•12 Protokoły 15•12 protokół i struktura protokołu. © 2004, R. Robert Gajewski Topologie sieci (1) transportowa zajmuje się sprawdzaniem poprawności informacji przekazywanych między komputerami sieciowa zajmuje się przekazywaniem danych przez sieć, dzieląc je na pakiety i zaopatrując je w adresy odbiorcy łącza (transmisji) danych zajmuje się tworzeniem tzw. ramki, zawierającej adres sieciowy nadawcy i odbiorcy, informacje o długości. fizyczna zajmuje się sprzętową stroną przesyłania informacji © 2004, R. Robert Gajewski Topologia gwiazdy ! ! Wszystkie komputery połączone są z jednym komputerem, który pełni rolę serwera. Wymiana danych następuje za pomocą serwera. Topologia pierścienia ! ! ! 18•12 W rozwiązaniu tego typu kabel tworzy pętlę. Wszystkie komputery uczestniczą w przesyłaniu sygnału i jego regeneracji. Zaletą tego podejścia jest małe zużycie kabla. © 2004, R. Robert Gajewski 3 Standardy sieci (1) Topologie sieci (2) Arcnet ! Topologia podwójnego pierścienia ! ! Połączenia między stacjami sieci są podwójne. Przesyłanie danych odbywa się w przeciwnych kierunkach. ! standard sieci lokalnych, umożliwiał transport z prędkością 2,5 Mbps. Sieć budowana była w oparciu o magistralę przy wykorzystaniu kabla koncentrycznego. Ethernet Topologia magistrali ! Attached Resource Computer Network – pierwszy ! Wszystkie komputery pracujące w sieci dołączone są do jednego odcinka przewodu – magistrali. Standard sieci lokalnych opracowany w 1976 przez Xerox, Dec i Intel, określający techniczne zasady transmisji danych do 10 Mbps. FastEthernet ! 19•12 © 2004, R. Robert Gajewski Standard umożliwiający transmisję z prędkością do 100 Mbps 20•12 © 2004, R. Robert Gajewski Standardy sieci (2) TokenRing ! Prędkość 4-16 Mbps budowana w topologii pierścień. FDDI ! Transmisja do 100 Mbps, topologia podwójnego pierścienia, światłowód. ATM ! Asynchronous Transfer Mode, transmisja do 622 Mbps 21•12 © 2004, R. Robert Gajewski 22•12 © 2004, R. Robert Gajewski 23•12 © 2004, R. Robert Gajewski 24•12 © 2004, R. Robert Gajewski 4